Wiwahan Dalêm, Pigeaud, 1953, #1387

JudulCitra
Terakhir diubah: 26-06-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

Wiwahan Dalêm

1. Asmaradana

1. kasmaran dera mangaksi | wêdharing rèh kawiryawan | kawuryan kala kramane | Jêng Pangeran Prangwadana | dhaup lan putrinira | ing nguni suwarginipun | Jêng Pangran Adiwijaya ||

2. ing Surakarta kaping tri | mijil saking padminira | punika prênah arine | lawan kang sampun kagarwa |

--- 1: 140 ---

Jêng Pangran Adipatya | Mangkunagara ping catur | yeka nunggil yayah rena ||

3. pêparabira sang putri | Radèn Ajêng Kusmardinah | dadya nak-sanak prênahe | lan Jêng Pangran Prangwadana | karsaning ibu rama | dhinaupkên pinrih kumpul | ywa silar satêrahira ||

4. marma mangke pinarsudi | prasidaning dhaupira | ginusthi wulan arine | jêng gusti ing karsanira | tamtuning pamiwaha | Rêspati ping sanga likur | Rêjêb Je sangkalèng warsa ||

5. eca midik ngèsthi siwi |[1][2]

--- 1: 141 ---

ing wanci tabastha enjang | ambanjêng makajangane | gumlar saliring rêrênggan | pandaya sri kawuryan | găngsa munya nguyu-uyu | nèng ngayun ngêngayuh driya ||

6. marpat angapit pandhapi | pinèt pênêding panata | sisihan slendro peloge | apelag tur sinung aran | pradăngga kalih pisan | Udanasih Udanarum | mungal ungêle ngalela ||

7. gêndhèng-gêndhinge ginanti | sinêlan sêndhon sindhenan | irama lêmês êmbate | nyêndari ande asmara | mring sanggya kang miyarsa | ringgit tumênggèng raras rum | rumêrês ing karawitan ||

--- 1: 142 ---

8. langên lagu milangêni | cêthane pathêt kapyarsa | rêrêngih ririh swarane | sinêmbuh janma sabawa | arungan nambut karya | kusung-kusung sami ngusung | pandayaning pambojana ||

9. pandhapi kupêng tinêpi | têpung tumpanging suyasa | sinalimpêt palisire | wastra gêdhah seta rêkta | katon lir sambartaka | têpang rapêt adu ujung | sinambungan buntal patra ||

10. patrape nyêkar sinuji | sumêr sumrik mawèh gănda | lir mayangsari mêkare | tumakar mudhar salaga | wèh srining uparêngga | ngarsaning gapura sinung |

--- 1: 143 ---

palang palêngkung goraya ||

11. panjutanjrah ngarsa wuri | têrusan lir lintang marpat | anèng gêgana isthane | têmpur langêning ujwala | tinon saking mandrawa | kadi pracalita tarung | manawung-ngawêng gapura ||

12. ing sajawining capuri | kaupakarèng pangrêngga | pamedan kang sisih kilèn | sinung wisma bêbanjêngan | têpung têpi kalangan | ginodhag saguthêk sinung | panggung dapur măndhakiya ||

13. kiyat winulat miranti | prathistha pinrih ngalela | yeka minăngka unggyane | têtingalan ringgit Cina | kang saking Singapura |

--- 1: 144 ---

lêkase dènira talu | tinamtu dintên punika ||

14. dumugi sadasa ari | ingangkah panggêlarira | lamun raina awite | tabah tri kongsi tumêka | surupe Sang Hyang Surya | dene ta kalamun dalu | tabah astha lêkasira ||

15. têkèng wanci madya ratri | lêlagoning lêlampahan | datan winursita ing rèh | mangsuli rêrêngganira | rakiting upakara | radinan ingkang mangidul | awit sakèthènging kitha ||

16. turut satêpining margi | sinung panti lêlajuran | ginuthêk ing sagodhage | rineka kinamar-kamar |

--- 1: 145 ---

petakan tan awiyar | kinarah amung saukur | nging ambane matang asta ||

17. kono ugyane para lit | kang olah băngsa wadean | rêratêngan sêsamine | pagut pêgating pamedan | godhaging parapatan | pinatut palêngkung agung | pinalisir sarwa wastra ||

18. pare mudha mêmudhari | kaprabon wong agung kina | asri kawuryan wangune | sunduk ilining balandar | sinêrêt srêntên wêlar | balandar antar lumuntur | tibèng têpusing sêsaka ||

19. sêsambêtan adu manis | patut pasawanganira | rapêt rampak sipatane |

--- 1: 146 ---

pindha gapura rinêngga | têngah sinung tăndhasma | Mangkunagara ping catur | aksara mung sandiasma ||

20. dhêdhasare cinèt langking | tinêpi rineka patra | kapas lan pari isthane | nginggil pinindha makutha | longkanging sandiasma | ingapit dwajalit catur | katub kataman maruta ||

21. gêtêr katiyub ing angin | kumêlap kadi miluta | kang mulat uparênggane | nahan gantya winursita | mangsuli kandhanira | duk wau ingkang winuwus | rakite jroning bacira ||

22. tarap tarub turut têpi | têpang panggung wayang Cina |

--- 1: 147 ---

pinrantenan sapantêse | têkèng ujung bêbanjêngan | awijang jêng-ajêngan | yeka wisma unggyanipun | marpating para kapila ||

23. băngsa Rab Cina Walandi | Malayu Koja Banggala | lawan tingalan sakèhe | jirapat menda myang unta | sawiyah buron wana | sima sungkara kinurung | karangkèng kêngkêng santosa ||

24. myang sirah sinèlèh baki | bangkit saliring wicara | ngacarani myang pambage | kang sami sêngsêm têtanya | Malayu Jawa Wlănda | kêcape kêlangkung cucut | ucape sangkara kumba ||

25. nahênta ingkang rinawi |

--- 1: 148 ---

pranataning jro wiwaha | tan kuciwa pangrakite | kang sinung karya rumêksa | ruwêd pringganing praja | amung pra wadana gunung | kidul Sang Arya Sêbrata ||

26. sakondhangira jro nagri | Ngabèi Jayasarănta | wetan pura pakuwone | sakondhang panêkarira | Wanagiri sadaya | salèring pura kang tugur | wadana ing Baturêtna ||

27. makajang nèng ujung puri | sira Sang Jayahandaya | ing sakondhang panêkare | dene sakilèning pura | Radên Citrapradata | makuwon sakondhangipun | ing Karanganyar sadaya ||

--- 1: 149 ---

28. wadana kapat pan sami | rumêksa sagung rubeda | nganglangi sawêwêngkone | jro Kitha Mangkunagaran | marma sami kalilan | lêlangên saananipun | prabeya saking jro praja ||

29. sacukupe tan pinanci | kunêng wursitaning ngarsa | wau kang tugur sakèhe | mangsuli sajroning pura | wanci pukul sadasa | gumêr gumêrah gumrêgut | lêbête para nayaka ||

30. satriya punggawa mantri | myang prawira pra santana | samput saupacarane | sumewandhèr ngabyantara | rumanti nganti karya | ing pamatah kang pinatuh |

--- 1: 150 ---

Jêng Pangran Găndaatmaja ||

31. piniji rama sêsaji | mêmijang ing kabujanan | myang ngrêrakit sarekane | pandayaning pasamuan | dene jro padalêman | ing karya sadaya sinung | Dyan Ayu Găndaatmaja ||

32. saosan sangkêp mênuhi | kang adipèni maneka | sami doh-adoh sangkane | lumrang kang Găndakusuma | mawèh wingit jro pura | miwah wadya kang sêsuguh | sarwa di ingkang bujana ||

33. arungan ing rèh rêspati | pra putra putri santana | sumawana sasemahe | punggawa mantri prawira | lumadi lumaksana |

--- 1: 151 ---

ngrêrakit sadêhan timbun | myang bêburat gănda wida ||

34. widadane pinarsudi | satataning pamiwaha | rampung datan nglingsêmake | nir sêmang samăngsa-măngsa | lumadining sunggata | sinawung gănda sumawur | sumamar mahande rêna ||

35. tumrah rumarap mrik minging | sinêmbuh kukusing dupa | dupi kasilir gandane | sumêrma mardu mardawa | sumrambah jroning pura | tăndha waranggana nurun | prabawa mamrih sarkara ||

2. Dhandhanggula

1. wau ta jêng pangeran dipati | miyos saking jroning dalêm pura |

--- 1: 152 ---

ginarbêg upacarane | pra wadya aglar ngayun | dan nênuduh abdi piniji | nimbali ingkang putra | Jêng Pangeran Prabu | Prangwadana sampun prapta | atur sêmbah kang rama ngandika aris | kulup ing mêngko sira ||

2. jinagongan awit dina iki | iya anèng wismanta priyăngga | kang putra sandika ture | manêmbah ngraup suku | ingkang rama ngandika malih | lah kulup wis muliha | amung wêkas ingsun | anuta caraning krama | iswa putra sandika nêmbah gya mijil | kinanthi mring kang paman ||

3. Pangran Suryadiningrat lan malih | Pangran Suryamantaram nèng kiwa |

--- 1: 153 ---

jinajaran ing lampahe | dening para panèwu | myang punggawa lan para mantri | ingayap pra santana | dumunung nèng pungkur | uptêpsir upsir kalawan | narapraja jêjêl jèjèr amarapit | prasamya busana bra ||

4. pradăngga jro urmat barung muni | lampahira miyos kori wetan | datan antara rawuhe | ing padalêmanipun | gya pinêthuk kang raka kalih | Pangran Găndasuputra | tuwin arinipun | Jêng Pangran Găndasiwaya | praptèng tratag kaprabon dipun urmati | katawang langên-gita ||

5. nulya sami lênggahan pandhapi | amarêngi ing măngsa punika |

--- 1: 154 ---

ari nuju wiyosane | marma sagung pra wadu | tan kalilan wangsul mring puri | pangulu pra ngulama | asowan supênuh | jumurung atur pandonga | bata rêbah amine wadya kapyarsi | sarampunging pandonga ||

6. hajat ingangkat sampun binagi | awarata tumpêng tumpa-tumpa | sumrambah pra wadya kabèh | dan sami klilan mundur | amung wontên ingkang piniji | Patih Jayasarosa | sapanêkaripun | myang kadang tuwin kadeyan | ingkang datan kalilan kinèn ngêntosi | sinuba sinunggata ||

7. dan bujana andrawina sami | sarampunge dènnya sinunggata |

--- 1: 155 ---

sadaya kalilan lèngsèr | nihan sang iswa sunu | malbèng dalêm atangkêb kori | pradăngga maksih munya | ngrangin nguyu-uyu | tan sora sarèh kang swara | sêsenggolan irama ngês anyênggani | kapyarsa ngayut driya ||

8. nahên gantya kang winuwus malih | jroning pura pinardawèng basa | duk ing wau sapungkure | Jêng Pangran Arya Prabu | Prangwadana nunggil sawanci | garwa Jêng Sang Iswara | ing sakonduripun | kang raka saking sinewa | gya nimbali badhe pangantèn kang putri | saking Pracimasana ||

9. kang piniji mêthuka sang putri | yeka Dyan Ayu Suryadiningrat |

--- 1: 156 ---

Găndasuputra kanthine | putri kalih wotsantun | lèngsèr saking ing dalêm puri | ginarbêg upacara | dyah sadalêm mêthuk | pêpanthan ing lampahira | tan antara praptèng tênggane sang putri | Dèn Ajêng Kusmardinah ||

10. ingkang sampun rawuh anênggani | Kangjêng Ratu Kadhaton kalawan | Ratu Bandara kalihe | lan pra santananipun | ingkang saking wau sang putri | wit Jêng Ratu Bandara | lawan Sang Rêtnayu | Radèn Ajêng Kusmardinah | prênah eyang yeka kang saking sudarmi | Pangran Adiwijaya ||

11. ratu kalih atmajèng Sang Aji | Surakarta ingkang kaping astha |

--- 1: 157 ---

mangkana duta kalihe | nêmbah alon umatur | yèn tinuduh ngirid sang putri | Dèn Ajêng Kusmardinah | dhatêng dalêm agung | jêng ratu mangayubagya | nolih dhatêng kang wayah dipun dhawuhi | siranggèr tinimbalan ||

12. mring wakira dèn ayu dipati | ing jro pura arsa jinagongan | sang putri atur sêmbahe | datan lêngganèng kayun | sigra budhal lumampah aris | ginarbêg ban lan inya | ampil anèng pungkur | asongsong jênar sumunar | praptèng puri pinêthuk pra kadang putri | tanapi para wrêda ||

13. ingacaran sumiwèng sang umi | prapta nêmbah gya angèstupada |

--- 1: 158 ---

mring marsêpuh sakalihe | nulya gantya pra ibu | awarata dènnya ngabêkti | tumulya sang lir rêtna | pinaringan dunung | nèng jarambah jinagongan | para putri atarap sami nênggani | sinambi lan kasukan ||

14. kunêng gantya praptane ing wanci | panjutanjrah abyor marakata | asêlur wadya lêbête | ngumandhang swaranipun | sarawungan dera samya ngling | kang sami amariksa | uparêngganipun | saliring rèh pamiwahan | jawi lêbêt kasrambah ing upakarti | warnaning têtingalan ||

15. mung pradăngga kèndêl datan muni | pra prajurit lawan narapraja |

--- 1: 159 ---

wus banjêng sumewa andhèr | sangkêp rasukan pingul | dene wadya para pulisi | samya kinèn sumewa | nèng kaprabon amung | lawan para pinituwa | tabah astha ngulama prapta sumiwi | supênuh nèng pandhapa ||

16. Ki Pangulu Tapsir Anom tuwin | para kêtib myang para ngulama | mung kawan dasa kathahe | miwah kapalanipun | băngsa Arab Malayu Êncik | kathahe kalih dasa | nulya lêbêtipun | Lurah Kaji Surakarta | Kyai Ambyah dinulur santri para lit | kathahe kawan dasa ||

17. dene ingkang binêbahan kardi | ngacarani tuwin amranata |

--- 1: 160 ---

Mas Pangulu Ngabdul Kahèr | wus têpung adu ujung | saji sajèn banjêng nèng ngarsi | jinèjèr ingkang meja | lênggah makidhupuh | dhinapuk sapăntha-păntha | tabah astha tandya sami amurwani | barungan maos Kuran ||

18. madya ratri ingacaran sami | sinung boja hajating iswara | warata ing sarowange | brêkatan wus kinukut | ingangkatan ginawa mulih | myang para narapraja | wus kalilan mundur | ing ratri tan kawursita | prapta enjang Sukra nunggil sitarêsmi | tri dasa kang candrama ||

19. găngsa tansah nguyu-uyu muni | para wadya ingkang nambut karya |

--- 1: 161 ---

barungan rame swarane | jawining pura umung | janma ingkang nêdya ningali | turăngga tuwin rata | rantap pan supênuh | amarnah nèng parapatan | mung kang dharat prasamya kalilan manjing | capurining pamedan ||

20. antarenjang kongsi têkèng lingsir | nora kêndhat praptaning kang janma | jalwèstri wurahan rame | sinêmbuh swaranipun | găngsa pating carêngkung muni | kang sami makajangan | pra wadana gunung | wor gobar bèri barungan | myang thongthong grit tansah sora kapiyarsi | wèh srining pamiwaha ||

21. praptèng ratri antaraning wanci | tabah sapta lêbête pra wadya |

--- 1: 162 ---

saha saupacarane | sumiwandhe[3] supênuh | pra nayaka punggawa mantri | tarap nèng ngabyantara | mung para wira nung | sumiwèng Kaprangwadanan | myang kalilan kasukan lêlangên tuwin | sêsêndhon sêsindhenan ||

22. pra wadana gunung ingkang sami | makajangan ing saananira | rêramèn sapikantuke | marma sadalu muput | jroni[4] kitha arungan atri | janma kang sami miyat | liru paran umung | katungka têkèng raina | para wadya lir saban sami sumiwi | angêmbat nambut karya ||

23. Tumpak ari samana kang tampi | wulan Arwah tanggal ping sapisan |

--- 1: 163 ---

maksih anunggil taune | tan pae rêngganipun | lan duk ari Sukra ing nguni | nihanta praptanira | Raditya ri nuju | ping kalih tabah sadasa | para wadya militèr antênar sami | sumiwèng ngabyantara ||

24. amung sira sang anindya mantri | Radyan Tumênggung Jayasarosa | sakondhang sapanêkare | kaprabon jujugipun | ngupakara rakiting kardi | lêbête kang lamaran | ing parnah pinupul | anèng papan palataran | gya rinakit rikatan kewala dadi | gambuhing kapranatan ||

--- 1: 164 ---

3. Gambuh

1. lamaran gya kinumpul | nèng jawining capuri kang kidul | mujur ngetan jinèjèr jajaran ngarsi | sampêt asamapta sampun | pranatan gya budhal alon ||

2. ingkang măngka pangayun | dêmang kalih alon lampahipun | mundhi sêrat pranatan cacahing pranti | nèng baki kancana mungguh | sumunar jênar kang songsong ||

3. jinajaran salajur | para carik de kang munggèng pungkur | pra panêkar gunung tuwin para mantri | mong praja saananipun | kalilan ngêgarkên songsong ||

4. wurine kang sumambung | musik samya asabawa umung | wuri malih bramantaka amarapit | rampak rêmpêk ngurung-urung |

--- 1: 165 ---

baju bang amandhi waos ||

5. anulya kang sumambung | sakêmbaran dêmang ngêmban sawung | sinambita ing cindhe puspita abrit | ingêgarkên payungipun | asri lampahira tinon ||

6. ing wuri galur sêlur | joli alit-alit wadhahipun | kang srah-srahan badhe dhumatêng sang putri | rantap-rantap tumaruntun | sarwa sri rêngganing krobong ||

7. ngangrangan mrih kadulu | pêpêthetan ingkang kinalambu | lombok terong dandang kèncèng kwali kêndhil | tebok tepas irus siwur | pêpak bon-aboning wadon ||

8. ing wuri kang sumambung | para mantri myang wadana gunung | samya dharat busana maneka warni | ginarbêg pacaranipun |

--- 1: 166 ---

sarwi ngêgarakên songsong ||

9. anulya kang sumambung | găngsa pelog pelag warninipun | nguyu-uyu mangayu saurut margi | sinung nama Kyai Kanyut | kumênyut swarane golong ||

10. nulya wontên kadulu | wimbasara asikêp lêlayu | numpak kuda rakitira milangêni | punika jajaranipun | putri kadang kalih kinon ||

11. dening jêng pangran prabu | amasrahkên ing srah-srahan wau | Radèn Ayu Suryaputra lan kang rayi | ingkang nami Radèn Ayu | Suryaudaya sakloron ||

12. rata titihanipun | apangirid kuda rêkta catur | ginarêbêg dening wimbasara malih | kumêlab banderanipun |

--- 1: 167 ---

sinawung gêbyaring songsong ||

13. wurine sang rêtnayu | dêduluran kèh rata kadulu | ingkang numpak semahing wadana ardi | lawan upacaranipun | dinunung nunggil saênggon ||

14. janma kang sami dulu | jibêk gêbèl nèng têpining ênu | tanpa sêla arame nyabawa sami | prapatan kèbêkan buntu | bêntêt kèh prapta rêbut gon ||

15. sami sêngsêm andulu | kelut anut ana kapiluyu | mring lamaran samarga tansah tut wuri | wurahan angurung-urung | arungan rowange nonton ||

16. mangkana lampahipun | malbèng ing jro palataran ngayun | mantri pura baksana tandya aniti | cinacahkên jangkêpipun |

--- 1: 168 ---

lan srat pratelan wus cocog ||

17. sigra kabêkta malbu | kerid dening putri kalih wau | ingaturkên mring Kangjêng Iswara swami | tinampenan sampun sinung | ing pra cèthi wus ginotong ||

18. putri kêkalih wau | kang ingutus sumiwèng malêbu | sawusira winangsulan mring jêng umi | amit nêmbah sigra mundur | sapraptanirèng kaprabon ||

19. manjing jro gya anjujug | ingkang rayi gurawalan mêthuk | putri kadang umatur rèhing tinuding | kang rayi kalangkung nuwun | mring bakyu kalih kang kinon ||

20. nahênta kang cinatur | malêm Soma sasăngka tumimbul | tanggal katri têkèng antaraning wanci | sêdhêng ăndakara surup |

--- 1: 169 ---

panjuta sinulêd abyor ||

21. pating kalêncar mancur | kadyangganing kartika sumawur | kang sasăngka surup prabanira kandhih | lêbêt sowane wadyagung | lajêng jumujug kaprabon ||

22. kadang kadeyan sampun | asamapta sumiwa ing ngayun | yeka ari ingaran widadarèni | Jêng Pangeran Arya Prabu | Prangwadana sampun miyos ||

23. munggwèng pringgitan agung | amanggihi para tamunipun | kadang mănca ingkang samya karsa tuwi | tuwin para pinisêpuh | sinunggata langên sêndhon ||

24. amung wadana gunung | ingkang datan sumiwi sawêgung | awit sami kalilan langên pribadi | anèng pakajanganipun |

--- 1: 170 ---

sapanêkarira winong ||

25. bibare wanci bangun | bang-bang wetan sumirat manawung | byar raina narawung rawi umijil | Soma wanci pukul pitu | lêbête wadya tan anggop ||

26. ing parnah wus kinumpul | nèng plataran kang kapara kidul | pra militèr malatar mentar umijil | mring kaprabon kang jinujug | sawuse sami wotsinom ||

4. Sinom

1. tandya rinakit kang gêlar | pranatane anjajari | tuwin para narapraja | umajêng lajêng nambungi | mangkana kang winarni | rêrênggan pahargyanipun | Jêng Pangran Prangwadana |

--- 1: 171 ---

paningkahe lan sang putri | kang pinurwa ngarsa kiduling wiwara ||

2. sinung wismalit limasan | rinêngga ing upakarti | mangalèr ing ngajêngira | tinaratag angubêngi | pinlisir warna katri | gêdhah tuwin rêkta pingul | yeka unggyaning găngsa | Kodhok Ngorèk sinung nami | pamêdhar sih ngasih-asih swaranira ||

3. radinan têrus mangetan | rantap rontèke marapit | godhaging marga sinungan | palêngkung longkang sinuji | jèjère kanan kering | dèn apit ing umbul-umbul | kombul katub maruta | umirut mirid maripit | urut saka tinrapan dilah tan sêla ||

--- 1: 172 ---

4. kongsi tumêkèng balandar | midêr mlêngkung sapanginggil | lir kartika byor ing tawang | sinawang ing sabên ratri | trus ngetan kang nambungi | bêkêl jèjèr ngapit lurung | salong sasêlanira | sinêling wisma lit-alit | yeka panti pêpancèn panggonan găngsa ||

5. praptèng margi kang martiga | mangidul taksih nambungi | barisan asri kawuryan | ngurung-urung têpis iring | sambada ingkang mandhi | bandera busana jumbuh | kuluk myang baju krêsna | sindur sabuke mathinthing | sinjang bathik mathuk sabusananira ||

6. praptaning margi martiga | ing kauman dèn sambungi |

--- 1: 173 ---

wadya aran wiratana | mangilèn ujuring baris | baju jas mêlês langking | nganggar pêdhang dhapur duduk | slempang sinjang sindur mas | têpining topi plisir brit | kang calana pêthak mêmplak kawistara ||

7. prapta sakèthènging kitha | pabarisan dèn sambungi | prajurit jaga astana | mangalèr ujuring baris | têlase dèn sambêti | marga yuda cacah satus | anulya sinambêtan | suba manggala marapit | kang busana jumbuh lan pra wiratana ||

8. mung kaot cirining jaja | suba manggala kang warni | pare nom pranatan kina | kaprabon pangran dipati |

--- 1: 174 ---

trus ing pamedan prapti | wetan pabarisanipun | atêlri wus samapta | mariyêm arsa ngurmati | wurinira prajurit jagi jro pura ||

9. sakilèning marga ana | bangsal balemangu mrêgil | pantês palisire wastra | gêdhah seta rêkta asri | binulêt buntal sari | sarekanira wèh yungyun | kasilir ing maruta | kongas gandanira minging | kadyangganing nambrama lêbêting wadya ||

10. madyaning panti minăngka | unggyaning Monggang kang nami | Kiyai Sêngkanturunan | dene baris sajro puri | mung prawira inpantri | tigang Kumpêni kèhipun |

--- 1: 175 ---

mungging plataran ngarsa | barisan pinara katri | kidul wetan myang ing kilèn jêng-ajêngan ||

11. ri sêdhênge tamu prapta | para bupati pasisir | myang pangran măncanagara | kang sami dipun suruhi | sira Pangeran Wijil | kang mardikèng Kadilangu | trah Sunan Kalijaga | mêne maksih dèn luluri | para agêng ing tanah Jawi sadaya ||

12. pinèt supangate puja | gantya wau ingkang prapti | Pangeran Sasrawinata | saking Pamêlingan[5] nagri | dinulur ingkang rayi | Sasrakusuma ranipun |

--- 1: 176 ---

lan pangran ing Madura[6] | atmajêng sultan sumêndhi | nama Pangran Prawira Adinagara ||

13. myang Kudus Sang Adipatya | Căndranagara wêwangi | tan adangu rawuhira | Jêng Gusti Pangran Dipati | Anom Mêngkunagari | sudibya narendra sunu | Mantaram saha wadya | satriya punggawa mantri | Surakarta sami umiring sadaya ||

14. kinurmatan ing pradăngga | barung musikan swaratri | sampun ingacaran lênggah | satata tarap nèng kursi | tantara dangu nuli | nênggih wau rawuhipun | tuwan residhèn nama |

--- 1: 177 ---

Kohès Niyus lan pra tami | tuwan-tuwan găngsa urmat bêbarungan ||

15. sêsampuning sinunggata | warata kang para tami | tan ana kang kaliwatan | tumrah kongsi têkèng abdi | samana sampun wanci | ing paningkah têmtunipun | residhèn angandika | mring Asistèn Matês pinrih | amapaga Jêng Pangeran Prangwadana ||

16. lampahira kinanthenan | pangeran taruna kalih | juga Pangran Natabrata | lan Dipakusuma nami | sapraptanira Jawi | sami nitih ratanipun | praptèng Kaprangwadanan | umatur rèhing tinuding | padukanggèr tinimbalan mring kang rama ||

--- 1: 178 ---

17. Jêng Pangeran Prangwadana | sandika tandya lumaris | kinanthi ing lampahira | dening pangeran kêkalih | angapit kanan kering | asistèn lumakyèng ngayun | songsong mimba baskara | binabar ambalêrêngi | praptèng rata nitih lan asistèn sigra ||

18. ajajar dènira lênggah | de wau pangran kêkalih | dan umiring mor sarata | agêm titihan pribadi | sawusira miranti | bidhal saha wadya kêbut | Kodhok Ngorèk gya munya | larasira ngasih-asih | kinurmatan mariyêm kang nèng prapatan ||

19. sinêmbuh gumrahing janma | ingkang sami aningali |

--- 1: 179 ---

myang găngsa saurut marga | barung umung angurmati | kêlaping dwaja kèksi | silar kasilir ing bayu | kadya mangayubagya | mring sang arsa palakrami | miwah buntal buntêling palêngkung ngarsa ||

20. tinub ing maruta mănda | kongasing gănda mrik minging | wimbuh srining uparêngga | rakit rekaning lumaris | wau ta kang jajari | bêbanjaran angalajur | busana neka warna | wadya dharat myang turanggi | rêmpêk rampak rumupak marga kèbêkan ||

21. pangarsa prawira tăntra | tri atus calana putih | sawega mawa warastra | rêmpêk lampahe samargi |

--- 1: 180 ---

wurine dèn sambungi | narapraja angêlajur | jèjèr catur banjaran | panèwu punggawa mantri | dêmang răngga carik lawan para siswa ||

22. anulya titihanira | pangantèn ginarbêg dening | prawira răngga sewaka | angurung-urung lumaris | wurine rata nuli | para prawira swasêlur | myang wadya wimbasara | sadaya amawa langsir | wuri pisan rata dulur-maduluran ||

23. busêkan usrêk kang janma | sapinggiring marga kèksi | umangsah ngangsêg mring ngarsa | mrih cêtha dènnya ningali | kang munggèng jro ratadi | lagya mung pangantèn kakung |

--- 1: 181 ---

myang srining upacara | prabaning songsong ngêlabi | lir angganing baskara ngrêngga wahana ||

24. sawênèh wadon ngujiwat | anjawil kancane linggih | dêlêngên kang nitih rata | duk mau sakêdhap nolih | tyasku têka marinding | muriring karingêt kumyus | kang jinawil wacana | ngong blaka aja baribin | sasuwene ngong sapucung kaya sira ||

5. Pucung

1. wadon iku cêngêng dènira andulu | wêkasaning pambag | kalawan kancane linggih | mangke ratri badhe ningali mring pura ||

2. tuku sindur

--- 1: 182 ---

dimèn kinira wong tugur | wus gilig kang rêmbag | wadon kalih nunggil kapti | kang winarna pangantèn ing lampahira ||

3. sampun rawuh sakèthènging kori kidul | têngaraning găngsa | Munggang angungkung kapyarsi | pra prawira jro tanggap samaptèng karya ||

4. găngsa umung tambur slomprèt munya barung | panganjuring lampah | praptèng kidul bangsal wêsi | nêkuk ngetan ngalèr jog tratag pringgitan ||

5. trus ambubul praptèng jawi nêkuk ngidul | rataning pangantyan | malbèng jroning bangsal wêsi | para tamu tuwin para tuwan-tuwan ||

6. sami mêthuk

--- 1: 183 ---

ing taratag sampun cundhuk | tandya têtabean | găngsa munya kanan kering | barung umung mawor swaraning musikan ||

7. kèndêlipun musik myang pradăngga agung | gya sami lênggahan | mung kari Monggang kapyarsi | wiratăntra kang baris plataran ngarsa ||

8. dumarunuh urmat drèl ambata rubuh | rambah kaping sanga | mariyêm jawi nyêlani | kadya guntur tumuntur măngsa kasanga ||

9. wusing rampung urmating prawira sagung | gya tata lênggahan | kadya padataning kang wis | Mas Pangulu Tapsir Anom marêk ngarsa ||

10. lawan sagung

--- 1: 184 ---

kêtib ngulama pra kaum | santri suragama | gumrêdêg gumêr sumiwi | para tamu sidhêm tan ana sabawa ||

11. wusing rampung rapal rèhirèng musikum | pangulu gya donga | sadaya sami ngamini | satêlase pangulu dènira donga ||

12. klilan mundur ngulama dumulur pungkur | tuwan risdhèn sigra | nanting glas arsa kundhisi | para tamu sami jumênêng sadaya ||

13. têmbungipun asarèh sora swara rum | hèh sagung pra tuwan | tuwin tamu ingkang prapti | nêksènana dhumatêng ing kajat kula ||

14. sung rahayu

--- 1: 185 ---

mring kangjêng pangeran prabu | tuwin ingkang garwa | pamuji kula kang mugi | lêstantuna anggènipun palakrama ||

15. wusnya rampung para tamu surak barung | musik tuwin Monggang | kapyarsa sora swaratri | wirakuswa urmat drèl rambah ping sanga ||

16. sinung bantu mriyêm ping sanga lumintu | titining kurmatan | jêng gusti pangran dipati | gya jumênêng kundhisi wilujêngira ||

17. para tamu kang sami pinarak ngriku | rampung nulya surak | musik myang Monggang ngurmati | para wadya ngrakit glaring lumaksana ||

18. kang panganjur

--- 1: 186 ---

lajuran mujur mangidul | rataning pangantyan | lajêng malbèng bangsal wêsi | sakèndêle musikan kalawan Monggang ||

19. nulya wau jêng pangeran arya prabu | ngabêkti mring rama | tuwin pinisêpuh sami | gya tabeyan lan risdhèn myang para tuwan ||

20. sawusipun sung tabe tuwan sawêgung | anulya kalilan | kondur dhatêng dalêm malih | nitih rata pra tamu ngatêrkên samya ||

21. munya barung pradăngga ing tratag umung | wor musik lan Monggang | rakit rekaning lumaris | datan owah lawan duk ing angkatira ||

22. găngsa barung

--- 1: 187 ---

kurmatan saurut lurung | arame wurahan | arungan ingkang ningali | pinggir marga jibêk kaèbêkan janma ||

23. wantu-wantu kang prapta sami andulu | nihan lampahira | pangantèn samana prapti | padalêman asistèn mit têtabean ||

24. tandya mundur praptaning jro pura matur | rèhirèng dinuta | tan wontên sangsayèng margi | tlasing sabda gya sami lênggah satata ||

25. tan adangu sunggata wedang lumintu | tuwin mêminuman | lêlênggahan sawatawis | tuwan risdhèn lan pra tuwan pêpamitan ||

26. tuwin sagung

--- 1: 188 ---

pra tamu saananipun | asarêng bibaran | urmatan pradăngga atri | Sang Iswara kondur lumêbèng suyasa ||

27. gya pinêthuk mring jêng swami sampun cundhuk | apranatèng rêmbag | ing mangke tibaning kardi | kang kinanthi Dyan Ayu Găndaatmaja ||

6. Kinanthi

1. piniji dhatêng kang bakyu | Kangjêng Sang Iswara swami | rumanti ngrukti sunggata | kang tumrah mring para putri | kanthi para semahira | punggawa panèwu mantri ||

2. samapta sangkêp supênuh | sadêhan banjêng sarwa di | dèn-adèn doh sangkanira |

--- 1: 189 ---

sêsaji sajèn sumaji | saking wignyane kang nata | pinatut patraping warni ||

3. arungan pra cèthi umung | ingkang sami nambut kardi | samêkan sami sindur mas | arikat cukat tarampil | praptèng wanci pukul tiga | samakta rakiting kardi ||

4. prawira samapta ngumpul | tambur salomprète muni | rinakit pininta-pinta | kang urmat myang kang jajari | tinata glaring sasana | sarêng wiyose jêng gusti ||

5. sampêt upacaranipun | kaprabon agêm siniwi | pra tamu ri sêdhêng prapta | kathah sêsarêngan sami | aglar wus lênggah satata |

--- 1: 190 ---

para tuwan nulya prapti ||

6. yeka badhe panggihipun | pangantèn pinuju ari | Anggara catur candrama | Saban sangkalaning warsi | ngraos barakaning slira | nunggila salami-lami |[7][8]|

7. dupi praptèng wancinipun | pangantèn mangsaning panggih | Asistèn Matês tumulya | dinuk ing sabda tinuding | mring dalêm Kaprangwadanan | nimbali kang arsa krami ||

8. tan winarna lampahipun | Prangwadanan sampun prapti | gya tumamèng paringgitan | pangantèn sampun rumanti | tandya sami têtabean |

--- 1: 191 ---

lênggah amung sawatawis ||

9. sawuse asistèn matur | tumuntur sami lumaris | pangantèn ing tindakira | kinanthi pangran kêkalih | Dipakusuma kalawan | Natabrata kang wêwangi ||

10. tandya nitih ratanipun | tuwan asistèn kang nunggil | kadi kalanira ningkah | găngsa Kodhok Ngorèk atri | wèh enggar ing swaranira | binarung mariyêm muni ||

11. tanggap jajaran pangayun | tantara lumaris aris | pradăngga saurut marga | sumambung barung ngurmati | kapyarsa saking mandrawa | kadya warsa sinêmèni ||

12. sumirat lêbu sumawur |

--- 1: 192 ---

sumamburat maratani | kataman katub maruta | rumarap mring kang mangaksi | lir tasik tumrap ing muka | lamating lêbu rêspati ||

13. akèh ingkang kapilayu | kêlayu ayun ningali | sumaksa arsa mariksa | mring gusti kang badhe krami | wus lami dènnya miyarsa | punagi sami tut wuri ||

14. gumêr gumêrah gumrubyug | gumrêdêg lampahing baris | aris lampahing jajaran | panganjur makanjar sami | sakèhing edan-edanan | mawi topèng warni-warni ||

15. ana pindha bajul baung | srênggala menda myang rêndhi | sungkara singa rasêgsa |[9]

--- 1: 193 ---

pragota lêmbu andini | taksaka kaga mawarna | pêpêk isining wanadri ||

16. karênan kang sami dulu | satêlase wontên kèksi | rata adi sinukarta | pangirid kapat turanggi | ginarbêg ing wuri ngarsa | turanggan pra wadya langsir ||

17. punika titihanipun | putri kalih kang tinuding | sarana panêbus krama | asri lampahira kadi | Ratih lawan Wilutama | duk dinuta Hyang Pramèsthi ||

18. maringkên kudanganipun | Parta kalanira krami | ngiras minăngka pêpatah | pinatut dadya pangarih | mangkono ing isthanira |

--- 1: 194 ---

wontên malih kang kaèksi ||

19. wiraswa pacalang catur | asamapta sikêp langsir | ingkang sumundhul ing wuntat | satriya taruna sigit | Dyan Mas Arya Suryaputra | ingkang mong kang senapati ||

20. kang măngka ajidanipun | kaprênah ari pribadi | Dyan Mas Arya Suryatmaka | ngulatkên tataning baris | nata dènnya lumaksana | mring sagung para prajurit ||

21. nulya malih kang sumambung | musikan munya samargi | wurine wontên katingal | satriya nitih turanggi | Nararya Suryaudaya | kumandhanirèng inpantri ||

22. ngirid prajurit nèng ngayun |

--- 1: 195 ---

kathahe tigang Kumpêni | bayak dhampyak palatunan | ajêg godhaging lumaris | gumrêgut sêrêng sarosa | lir daya mangrurah wèri ||

23. ing wuri wontên kadulu | prajurit kang baju abrit | urut urung-urung marga | tembak tumbake pinandhi | yeka aran Bramantaka | ngapit andhongan turanggi ||

24. kêkalih sami kinarung | prabot watangan satunggil | kang satunggal prajuritan | kawaca mawi jêmparing | pantês lamun tiningalan | kaprabon turăngga kalih ||

25. ingkang tumungka ing pungkur | tumungkar marpat marapit | sagung kang para panitra |

--- 1: 196 ---

ing wuri punggawa mantri | rinakit rekaning lampah | jèjèr catur busana di ||

26. kang măngka manggalanipun | pra antênar kang jajari | Radyan Mas Arya Sêbrata | bêkêling wadana Jawi | sakondhangira têtiga | pra wadana gunung nguni ||

27. satêlase kang sumambung | sêmut gatêl siswa sami | bayak dhampyak lumaksana | ing wuri wirèng nambungi | kawaca bra neka warna | saprangkat rinakit-rakit ||

28. gagahan dumunung pungkur | tumangkar ngarsa lit-alit | Băndawala Băndawasa | Băndabaya tuwin Paris | Lawung Palgunadi lawan |

--- 1: 197 ---

Sasrabau Karna tandhing ||

29. wurine ingkang sumambung | ampilan kaprabon jurit | jèjèr kang ngampil warastra | ingkang minăngka têtindhih | Dèn Bèi Sumaatmaja | kang pinatah madanani ||

30. tumuli ingkang sumambung | musikan munya samargi | satêlase kawistara | kang kêmbar mayang sarakit | rinakit kinarawistha | kang saisthanira kadi ||

31. duk ing kina dewandaru | orêg kang sami ningali | datan antara katingal | pangiriding rata adi | nênêm sami ulu krêsna | kang kênèk pêrak marapit ||

32. swandana katon ngênguwung |

--- 1: 198 ---

kawangwang amilangêni | kèksi kang songsong gumêbyar | kapraban sunaring rawi | lir căndra tumrap ing rata | têmpuring ujwala nunggil ||

33. wirèng ngapit ngampil kêbut | lar badhak rinênggèng sungging | nèng wuri nunggil sarata | mantraban mlampah ngampingi | prawira răngga sewaka | ngapit rata sèkêt sisih ||

34. samapta amandhi lawung | agodhi salaka putih | tumbak biring nungswatara | landheyan sumulih kuning | sarwa sri busananira | sadaya akalung samir ||

35. nulya atminisêtratur | prasami nitih turanggi | ajidan upsir wiraswa |

--- 1: 199 ---

ngapit sajawining baris | tandya kumandhaning wadya | kaplêri sumambung wuri ||

36. Suryadarmaja jêjuluk | jajag dêdêge mantêsi | sura wasis mring turăngga | widagda gêlaring baris | tan kewran papaning byuha | mangrurah ing wèri bangkit ||

37. angirid baris gumrêgut | mawa dwaja angrênggani | kumlab tinub ing maruta | mirut ujunge kumitir | tumuntur kang wimbasara | sêrêng sêmune kawijil ||

7. Mijil

1. wuri pisan rata runtung kèksi | dêduluran alon | lir lêlangên lêlana isthane |

--- 1: 200 ---

samirana sumrambah sumilir | mring buntal palisir | rêngganing palêngkung ||

2. sumyar sumrik kang gănda mrik minging | mêlêg-mulêg mawor | burat wida agêming pangantèn | myang para dyah semahing pra mantri | sumrambah mimbuhi | rênane kang dulu ||

3. nahênta rèh rêngganing samargi | jro pura wus rawoh | laju lajêng jumujug ratane | tan antara praptèng bangsal wêsi | urmat pra wiranti | găngsa musik umung ||

4. Monggang ngungkung nèng paseban jawi | pra tamu amiyos | marpat urmat pangantèn praptane | tuwan-tuwan tuwin para gusti | nyonyah-nyonyah sami |

--- 1: 201 ---

têtabean tundhuk ||

5. rampungira têtabean nuli | mring pandhapi alon | dalêm agêng gumêrah arame | para wrêda-wrêda ingkang mardi | mring pangantèn putri | patrapirèng têmu ||

6. sampat saput samaptaning kardi | saliring bon-abon | bêbanjêngan nèng pajangan gone | nulya wau sira raja putri | linênggahkên munggwing | ing kobong kang ngayun ||

7. sang pangantèn kakung kang kinanthi | linampahkên alon | ing taratag pringgitan rawuhe | dyan kinanthi pangantèn kang putri | cundhuk madyèng kori | bêbalangan sampun ||

8. pra wanodya tandya ngupakarti |

--- 1: 202 ---

rekaning patêmon | ngabiseka tumrap ing pangantèn | tan antara ngatag mring sang putri | ngastutiyèng laki | myang mijiki suku ||

9. rangu-rangu ing rèh asmu ajrih | sira sang lir sinom | mire mirang marang ing kakunge | nging kapêksa padataning krami | marmanta sang putri | gumêtêr sêmu luh ||

10. sakêdhap pan lir jroning pangimpi | tanpa bayu lolos | kakung anon kakênan ing tyase | wêlas mulat mring garwa kang lagi | pinrih amijiki | sakala sinambut ||

11. dyan kinanthi munggèng asta kering | lampahira alon | praptèng ngajêng kobongan prênahe |

--- 1: 203 ---

sigra lênggah pangantèn dèn apit | dening para putri | tuwin kangjêng ratu ||

12. sawusira lênggah sawatawis | mangkana sang sinom | kinèn ujung mring raka padane | dyan tumurut nging maksih asmu jrih | muriring murinding | tyas nityasa trênyuh ||

13. rampung nulya wangsul lênggah malih | tan antara katon | kangjêng gusti anjujug rawuhe | gèning putra ingkang mêntas panggih | dyan sinambut kalih | prasami pinangku ||

14. kakung kanan kang putri nèng kering | pra cèthi kang anon | suka mulat ing gusti kalihe | dene timbang dènnya palakrami | sêngsêm aningali |

--- 1: 204 ---

marang kang pinangku ||

15. angêsorkên langêning jro puri | pra busana abyor | samya kusut kairup sunare | lan pangantèn kang pinangku kalih | panjutanjrah kandhih | kandhah prabanipun ||

16. rêbut sorot lan sunaring panti | pantês lamun tinon | amimbuhi para dyah sêngsême | sasat mulat Sadana lawan Sri | duk tumurun maring | pêpajangan agung ||

17. trênyuhing tyas kang samya ningali | kagagas ing batos | rawat waspa kandhas ing driyane | kunêng wau solahe pra cèthi | kang sami ningali | marang gustinipun ||

18. sawusira pinangku kêkalih |

--- 1: 205 ---

gya ingatag gupoh | ujung rama myang umi sawuse | nulya marang kang eyang kêkalih | kangjêng ratu tuwin | para pinisêpuh ||

19. kalihira sawusing ngabêkti | jêng gusti gya miyos | ngirid tuwan risdhèn lan garwane | têtabean samya sung basuki | kang tumuntur wuri | pra nyonyah kumrubut ||

20. myang pra tuwan sami sung basuki | majêng gêntos-gêntos | yèn ginagas kadi ta anggane | pra jawata lawan pra apsari | tumurun sêsanti | mring kang sampun dhaup ||

21. ri sampuning têtabean sami | residhèn gya miyos | lawan para tamu sakathahe |

--- 1: 206 ---

pukul astha antaraning wanci | wit bujana munggwing | pandhapi gêng kêmput ||

22. găngsa tratag tan kalilan muni | sinimpên mring gêdhong | amung musik tansah sadangune | kapiyarsa wèh enggaring galih | kanan tuwin kering | ganti ungêlipun ||

23. jro bujana andrawina ngênting | mawarna tan anggop | sumawana jroning dalêm gêdhe | para putri tarap sami bukti | semahe pra mantri | kang ngladosi ngayun ||

24. dene ingkang dhahar anèng jawi | para tamu katon | rêsêp rahab karênan driyane | rambah-rambah dènira kundhisi | mariyêm ing jawi |

--- 1: 207 ---

urmat wantu-wantu ||

25. sawusira bujana prasami | andrawina katog | dyan luwaran pra tamu sakèhe | tuwan-tuwan tuwin nyonyah sami | kêkanthèn lumaris | mubêng runtung-runtung ||

26. dhansah walês mubêng jro pandhapi | ing rèh gêntos-gêntos | galup kadril maneka gêlare | mung pra tuwan ingkang sêpuh sami | lênggahan main wis | pêpanthan gènipun ||

27. myang jro dalêm wus luwaran bukti | pangantèn sakloron | gya kasukan nèng têngah ênggone | para putri apêpanthan sami | lêlangên mawarni | ing sasênêngipun ||

28. para cèthi ingkang nglêladosi |

--- 1: 208 ---

sadêhan tan anggop | sêling salin maneka warnane | parikrama marta amênuhi | wignyane jêng swami | mamèt tyasing tamu ||

29. tan pinanjang solahirèng ratri | kang kasukan kasok | duk samana wus lungse wancine | para tamu tuwan-tuwan tuwin | nyonyah-nyonyah amit | sung tabe umantuk ||

30. linilanan myang asung basuki | mundur jodhon-jodhon | kinurmatan musik munya rame | wor grêdêging rata kang lumaris | sinêmbuh swaraning | janma non gumrubyug ||

31. tistis sonya para tamu tuwin | janma kang tumonton | mung jro dalêm ingkang maksih rame |

--- 1: 209 ---

sagung kadang kadeyan pra putri | kang sami nênggani | akasukan nutug ||

32. bang-bang wetan samana kang wanci | mega malang katon | angalingi aruna wijile | têmah surêm sunaring wiyati | mung rumamyang kèksi | lir kancana timbul ||

8. Maskumambang

1. gugup sagung pra cèthi ingkang lêladi | bibar kang kasukan | kasaput ing bangun enjing | wimbaning kang andakara ||

2. sirat-sirat sumirat bang asmu kuning | para dyah sakala | rikatan dènira ngrakit | uparêngganing sasana ||

3. găngsa jawi munya nguyu-uyu malih |

--- 1: 210 ---

para wadya driya | sêngkut dènnya nambut kardi | pan dayaning kang bujana ||

4. pukul astha praptaning wadya sumiwi | andhèr ngabyantara | tarap têpining pandhapi | pêpanthan kang nambut karya ||

5. kangjêng gusti tan karsa miyos siniwi | nêntrêmkên salira | munggèng jroning dalêm puri | lêlangên kalawan putra ||

6. ingkang tansah karoron-roron lan swami | winong ing sakarsa | lan kang rama tuwin umi | myang para putri kang têngga ||

7. têngah ari wadya ingkang nambut kardi | wus rampung satata | tan antara sami mulih | lêlêson ngaso nèng wisma ||

8. ing antara praptèng suruping Hyang Rawi |

--- 1: 211 ---

panuju punika | ari Rêbo ingkang tampi | Saban tanggal kaping gangsal ||

9. narapraja myang prajurit kang piniji | sarêng lêbêtira | lan tamu saking pasisir | bupati măncanagara ||

10. tuwin tamu taman kêndhat ingkang prapti | para tuwan-tuwan | wontên kang sami sarimbit | prasamya mahana[10] rata ||

11. gumarêdêg gumuruh swaraning janmi | kang arsa tumingal | kalangênan ing jro puri | purna rakiting pandaya ||

12. panjutanjrah abyor mubyar balêrêngi | kartika sasăngka | kèlêm sunare kalindhih | kusut rêsmining akasa ||

13. kasat mata lir daru ngidêri puri |

--- 1: 212 ---

kalanta samana | wus pêpak kang para tami | lênggahan madyèng pandhapa ||

14. para putri lênggah paringgitan ngarsi | ajèjèr lajuran | ampilan samya nèng wuri | pangantèn miyos nèng jaba ||

15. sarêng lawan wiyose rama jêng gusti | nihanta samana | kori wetan wontên kèksi | obor abyor marakata ||

16. têtabuhan gubar bèri mungging ngarsi | thong-thong grit kalawan | salomprèt puksur saruni | orêk kang sami umiyat ||

17. gumêr gumrah gumuruh rame dènnya mrih | prayogining prênah | mêmilih ywa kongsi têbih | têbaning dènira mulat ||

18. marang jênggi yeka ingkang lagi prapti |

--- 1: 213 ---

tantara lumampah | ingkang minăngka pangarsi | dan-edanane kawarna ||

19. rupa sarpa sungkara mundhing karêndhing | kukila pragosa | kidang rangutan rasêksi | giyak-giyak sarwi surak ||

20. lampahira urut iringing pandhapi | têrus paringgitan | mangilèn alon lumaris | satêlase dan-edanan ||

21. nulya wau lampahing jênggi pangarsi | pinindha kagendra | tinumpakan dyah rêspati | sênên pamulune jênar ||

22. kawaca bra jêjamang dhasare rukmi | rinênggèng kumala | sinêling nila widuri | kinarah kinarawistha ||

23. saisthane kadya kartika sinuji |

--- 1: 214 ---

ting-anting rineka | roning mandera cinawi | ing kumala manik toya ||

24. ting pancorong kataman sunaring agni | ngrênggêp kêbut songa | kalanira dèn tingali | kadyangganing waranggana ||

25. amartuwi wong agung kang palakrami | widadari aran | Ratih ratuning swarga di | di-adining suralaya ||

26. dupi prapta ngarsaning pangantèn nuli | kèndêl awiraga | nolih mêndêng aningali | mring sakaloron lênggahan ||

27. dangu datan sinapa lumampah malih | rêmbên kang rêmbatan | sêmunira kadya purik | umarak tan antuk karya ||

28. dupi praptèng jawi kilèning pandhapi |

--- 1: 215 ---

mangidul kang lampah | isthanira dèn tingali | lir merang angungkurêna ||

9. Pangkur

1. sungkawa kawêkèn ing tyas | de pangantèn tan karsa angaruhi | malah piangkuhe kukuh | ngêndêlkên ingkang garwa | putri adi kontap utamaning kalbu | lêgawa lila tarima | manubawa susilasti ||

2. mangkono ing isthanira | nulya prapta kang jênggi nomêr kalih | rineka nagaraja gung | rinêngga sarwa pelag | kang pinatah manitih wadon pinatut | ing busana sarwa rêtna | ing warna sumèh rêspati ||

3. malenggak alenggot bawa |

--- 1: 216 ---

kawaca bra kapraban obor ngapit | sumirat sorot narawung | wênêse wadon endah | anglir pendah kartika siring sumawur | momor rêsmining kumala | kang munggèng jêjamang rukmi ||

4. kadyangganing Wilutama | duk tumamèng purendra Dwarawati | martuwi mring sang mêmangun | mardawèng pêpasihan | kalangênan sarimbit lan garwanipun | rêmbêning rêmbatan kadya | lumaku sinung pangrêmih ||

5. nanging tan kapadhan ing tyas | dadya mendra umidêr ngalintêri | antara rambah ping têlu | tita tan antuk karya | kadya merang marang pasamuan agung | mangu mangun kaonêngan | konang-unang asmu kingkin ||

--- 1: 217 ---

6. pan mijil saking jro pura | trus mangidul isthane kadya purik | nihan jênggi kang katêlu | rineka citranira | Hyang Mangkara karana karênan dulu | mring kang mangun palakrama | martuwi nêdya sêsanti ||

7. satata sung puja măntra | ingkang numpak wanita nitya manis | tan pae busananipun | lan kang wus winursita | sarwa muncar sarwa asri ting palancur | dyah ika yèn ingupama | lir waranggana jaladri ||

8. atmaja rêkathatama | kapilayu sêsanti sănta budi | sumungsung sari sumawur | mring ri sang palakrama | mubêng panti pantog kongsi kaping têlu | sumêbar nêbarkên gănda |

--- 1: 218 ---

kadyèka isthaning jênggi ||

9. jênggi kang kaping sakawan | ingkang ngrêmbat arêmbên dèn tingali | sinulak sênêning suluh | sumilak kawistara | kadya keyong gumeyong tumiyung mayung | kang numpak tumumpang pundhak | duk pêrak mêndhak asmu jrih ||

10. mring sang mangun palakrama | nèng byantara lênggah kursi sarimbit | kawangwang cahya ngênguwung | lir daru pinandara | ngasorakên lêlangên raras rum-arum | kusut sunaring panjuta | kapraban sang karoron sih ||

11. cinêndhak pindhaning kăndha | winursita têlasing para jênggi | nulya tuwan-tuwan tamu | tumamèng ngabyantara | tan antara wahana titihanipun |

--- 1: 219 ---

risang wirutama putra | pinutêr wus praptèng ngarsi ||

12. jêng gusti pangran dipatya | ngacarani mring para tamu sami | sadaya kang nêdya ayun | kayungyun mrih tumingal | panyulêding kalangênan sêkar latu | linuding warna rineka | paekaning upakardi ||

13. tindaka dhatêng pamedan | para tamu sukèng tyas sarêng mijil | gumêr gumêrah gumrudug | lir panjrahing puspita | asri tinon jodhon-jodhon lampahipun | nulya risang pinangantyan | karoron sarêng lumaris ||

14. samapta pacaranira | praptèng rata saksana sarêng nitih | ampilan rakêt nèng ngayun | saratining swandana |

--- 1: 220 ---

sinasmitan lumawat tandya andaut | tambanging kuda pinolah | sakala lumampah ririh ||

15. urmat găngsa sarawungan | lan musikan ingkang măngka pangarsi | sinêmbuh byoring sêsuluh | sumilak kawistara | antaraning jajaran ingkang malajur | prawira răngga sewaka | urung-urung kanan kering ||

16. rumupak rêmpêk arampak | ing pamedan samana sampun prapti | lajêng umanjing jro panggung | pra tamu nut ing wuntat | kang tumingal urut têpi têpung ujung | ambanjêng ngajêng kèbêkan | pendah kalangan prang tandhing ||

17. ri saksana linêkasan | lêkas wetan paekan kadya pêksi | garudha nêdhêng aniyub |

--- 1: 221 ---

sumêmbur sumamburat | amalatuk tutug palanging palêngkung | tan antara kabasmaran | kumêndhêng kukus nampêki ||

18. kèsisan ing samirana | sanalika kukusing agni kosik | dumadya wela kadulu | pangalading dahana | aksarasma marakata angênguwung | munya punika minăngka | pasamuanta sarimbit ||

19. Jêng Pangeran Prangwadana | wadanane kadang kadeyan sami | sêmu akarênan dulu | malading aksarendah | anglir pendah aksara pêparingipun | Hyang Brama mardawèng basa | basukining palakrami ||

20. têlasing agni aksara | sanalika tumangkar kanan kering |

--- 1: 222 ---

lir karang nêdhêng katunu | sumirat abra sinang | barondonging êlong kalingan ing kukus | wèh kêkêse kang miyarsa | pêsating srèng tan sarênti ||

21. kadya pasêr rêbut paran | surak sora lor kidul kulon gênti | ginanti long gêng jumêglug | kapyarsa sing mandrawa | lir baskara dibya lan dhêdhali têmpur | musik ingkang tansah munya | kadya pradănggèng wiyati ||

22. tinut swaraning maruta | wor busêke kang sami aningali | pindha pra jawata umung | sêsanti jaya-jaya | ngudanakên riris aris arum-arum | rumarap mring jro pamedan | sumawur mawor ing angin ||

23. sawênèh srèng kang ngambara |

--- 1: 223 ---

ing akasa kaèksi saking têbih | tumambah-tambah matimbun | sêdhênge duk lumêpas | lir warastra pinuja măntra sumêmprung | praptèng gêgana tumangkar | maneka-neka kang warni ||

24. lumarap tibèng bantala | anibani janma ingkang ningali | kang katiban gagap-gugup | lumayu salang tunjang | ngajêng majêng lumajêng ajrih kabujung | kang wingking rongkat rumangkang | mrih panti rumanti têbih ||

25. surak kang datan katiban | gumêr umung binarung long kang muni | mawarna dibya sumuluh | sumunu maputêran | sing paekan sumamburat sri sumawur | sumirat rèh marakata | mêrbangbang abang mariris ||

--- 1: 224 ---

26. rumarasing ratus gănda | anate kang lir warak wuru mamrih | mrawasa agni kumêbul | kumêrap marap-marap | janma tarap kabêsat ing srèng sinrawung | swaraning êlong tan longkang | karang kang malayu nêbih ||

27. surak lor kidul wurahan | barung umung swara rèh gêgêtêri | otêr lir girindra guntur | kagontor tirta gora | tan antara antaraning sêkar latu | purna gya tamu sadaya | anduduk mêdal mring jawi ||

10. Mêgatruh

1. lampahira taruntunan tumaruntun | kaloron-loron lan swami | kadya lêlana dinulu | amilalu milangêni |

--- 1: 225 ---

praptèng jawi panggung tinon ||

2. kadya sagung para jawata tumurun | saking ing Sumèru wukir | lêlana nut ing lêlambung | lêlêngkèh longkanging ardi | lampahira jodhon-jodhon ||

3. sang pangantyan sampun nitih ratanipun | para tuwan-tuwan tuwin | para gusti agung-agung | mring gèning rata pribadi | samapta gya budhal alon ||

4. malbèng pura gumêrah gumêr gumrudug | gumrêdêg kang ngampil-ampil | obore abyor nèng ngayun | rakit rekaning lumaris | tan ewah lir duk ing rawoh ||

5. musik ngarsa jajaran upsir salajur | răngga sewaka marapit | marêpat angurung-urung | tembak tumbake pinandhi |

--- 1: 226 ---

wor upacarèng kaprabon ||

6. kêbêk buntu kang tumingal wantu-wantu | umangsah ngangsêk mring ngarsi | mèt papan ingkang pakantuk | mrih mawela aningali | dharêsêl sêlaning ênggon ||

7. gumarumung kadya brêmara mabarung | sinarawung musik muni | kunêng kang sami andulu | lampahira sampun prapti | jroning bangsal wêsi gupoh ||

8. rata kèndêl pangantèn kakung tumurun | nglawani garwa kinanthi | lumaris aris dinulur | pacara kaprabon putri | praptèng dalêm lênggah alon ||

9. para tamu tumamèng jro dalêm agung | andhèr lênggahira sami | dene para tamu kakung | prasamya anèng pandhapi |

--- 1: 227 ---

sunggata prapta tan anggop ||

10. kalangênan wirèng mirong anèng ngayun | sêndhu sêsêndhoning gêndhing | barung langên swara catur | tumuntur angêngidungi | tan kadung irama manggon ||

11. kang tumingal jalwèstri kacaryan dulu | pakarti rakiting panti | pantog tan kuciwèng sêmu | pasamuan anglangkungi | katêmbèn sami tumonton ||

12. wirèng rampung pathêting ronggèng sumambung | umajêng jogèd mring ngarsi | imbalan loking bêbadhud | sênggakan sumyak swaratri | mimbuhi srining pasêdhon ||

13. ringgit mundur nulya wiraswara catur | sumêling ngidung kêkawin | wilêtan êmbating lagu | lêlagon sinawung dening |

--- 1: 228 ---

jinêman irama manggon ||

14. badhud cêngkèng angèngkèng kalangkung cucut | tibèng padaning kêkawin | pradăngga tanggap ing sêmu | munya gêndhing dèn sêndhoni | kidung Langên-gita manggon ||

15. suwukira sinêling wirèng lumintu | dadya sukaning pra tami | tan kêmba sadayanipun | marma kongsi lungse wanci | saking karênan samyanon ||

16. wirèng ronggèng tuwin langên swara catur | lumintu salin-sumalin | miwah ta sunggatanipun | tumêrah amaratani | kongsi têkèng dasih ngisor ||

17. lingsir dalu luwaraning para tamu | residhèn tabe minta mit | sarimbit lan garwanipun | tuwin tuwan-tuwan sami |

--- 1: 229 ---

undurira jodhon-jodhon ||

18. nitih rata ingurmatan găngsa barung | lawan musikan ing ngarsi | kangjêng gusti sampun kondur | lajêng manjing dalêm puri | jawi mung kari kang caos ||

19. lawan malih răngga dêmang ingkang tugur | saratri tan wontên guling | wiwarèng pura tinutup | pra cèthi ingkang nuguri | êmban tuwin inya ngrompol ||

20. kunêng wau ing nalikanira dalu | wus andungkap bangun enjing | mrêbangbang wetan kadulu | sumamburat sorot kuning | baskara mimba tumrontong ||

21. amiyarsa wurahan jago kaluruk | umung swarane kang cèthi | têtêbah myang kêlud-kêlud | angangsu ngisèni kêndhi |

--- 1: 230 ---

wontên angrakit pirantos ||

22. bagaskara mimba saking graning gunung | katawêngan ima nipis | rumamyang amara sêmu | tinon andakara kadi | sêsanti sang mêntas têmon ||

23. ari Buda nêdhêng măngsa patrapipun | pra wadya ingkang sumiwi | putra santana nèng ngayun | jêng gusti pangran dipati | ri samana sampun miyos ||

24. lêlênggahan munggèng paringgitan agung | găngsa linih saking dhapi | tinata nèng tratag ngayun | para putra dèn timbali | tuwin santana nèng ngisor ||

25. lawan malih Madura ingkang tinamu | Jêng Pangran Bangkalan Nagri | kang wus cinaritèng ngayun | jroning lênggahan sinambi |

--- 1: 231 ---

myarsakkên pathêting sêndhon ||

26. dhalang suluk wilêting êmbat amuluk | rampung wiraswara tampi | angidung kêkawin barung | ringgit ngêlik angaliti | swara lan pradăngga mawor ||

27. rampung ngidung pradăngga tanggap ing lagu | munya Langên-gita ngrêngih | sindhèning ringgit malatkung | wilête mêmulêt ati | ngarah irama tan keron ||

28. sasuwuking gêndhing Langên-gita wau | sinêlan jogèding ringgit | mangkana sadangunipun | enjang kongsi praptèng lingsir | lumintu pathêting sêndhon ||

29. tan adangu kangjêng gusti karsa kondur | Pangran Madura kinanthi | para putra ngayap pungkur | praptèng jroning dalêm puri |

--- 1: 232 ---

bujana banjêng sumaos ||

30. dhahar kêmbul putra putri sami ngumpul | pra cèthi cakut ngladosi | apit tarampil lumintu | sunggata salin-sumalin | sakêdhap tan kêna towong ||

31. ri sêdhênge eca dhêdhaharan kêmbul | kasaru aturing cèthi | jawi wontên duta rawuh | utusanira sang aji | tanpa kanthi mung sawiyos ||

11. Kinanthi

1. ingkang dinuta sang prabu | jêng pangran ingkang wêwangi | Nararya Cakranagara | gupuh jêng pangran dipati | miyos nimbali cundaka | jinak malbèng dalêm puri ||

2. praptèng jro alon umatur |

--- 1: 233 ---

matêdhakkên ingkang taklim | arinta sang narèswara | tuwin kangjêng pramèswari | sêsampunipun punika | sri nata paring udani ||

3. kalamun ing mangke dalu | badhe martuwi sarimbit | miwah jêng ibu panduka | kangjêng ratu agêng tuwin | putra wadu myang wandawa | nanging amung sawatawis ||

4. karsanipun jêng sinuhun | bêkta wirèng tuwin srimpi | jêng gusti kalangkung suka | sumungku ing rèh kapundhi | sumăngga kalingga murda | pasihan jêng sri bupati ||

5. pangran duta amit mundur | jêng gusti alon mangsuli | lah iya gèr umatura |

--- 1: 234 ---

mring ramanta sri bupati | bangêt suka sokur ingwang | rinawuhan mêngko bêngi ||

6. wasana mung sêmbah ingsun | unjukna jêng narapati | lan sêmbahe kakangira | ki prabu turna sarimbit | Jêng Pangran Cakranagara | nêmbah lèngsèr saking ngarsi ||

7. tan winarna lampahipun | wau ta ingkang kawuri | jêng gusti tandya parentah | mring putra santana abdi | mranata rakiting karya | badhe rawuhe sang aji ||

8. nahênta wuryaning dangu | ingkang sami ngupakardi | arampung ramping atanggap | gumlar pandayaning panti | panduking boga sunggata |

--- 1: 235 ---

pinangkat-pangkat ing warni ||

9. dupi praptèng wanci surup | sirêm bagaskara tistis | kagantyan padhanging wulan | kaping nêm lèk amarêngi | Wrahaspati nunggil wulan | lawan kang sampun winarni ||

10. panjutanjrah anarawung | wimbaning sasăngka kosik | palêngkung longkanging marga | dilahira dèn sulêdi | sinawang saking mandrawa | kadi kartika sêsiring ||

11. sarawungan prabanipun | pandam pandayaning panti | lir daru mandarèng pura | wadya wus sami sumiwi | andhèr ngabyantarèng tratag | atarap turut ing têpi ||

12. arungan janma kang dulu |

--- 1: 236 ---

andalêdêg saking jawi | mawantu-wantu kang prapta | gumêr swaranira atri | ing antara pukul astha | jêng gusti miyos siniwi ||

13. pra putra wus pêpak ngayun | tandya pinatah ing kardi | manggihi pra atmajendra | wandawa sami piniji | rumanti buja sunggata | tumrap wadyane sang aji ||

14. para wadana tinuduh | mariksa ngrêksa ing jawi | mranata gatining karya | sambang saubênging puri | sakondhang panêkarira | sampuning binagi-bagi ||

15. ing karya sajuru-juru | pra wadyanira jêng gusti | tandya matah wirapraja |

--- 1: 237 ---

mring ngajêngan anjajari | jinèjèr lêt ngalih dhêpa | mandhi obor mubyar kèksi ||

16. têkèng sakèthèng kang kidul | urut satêpining margi | pradăngga linih mring dhapa | pananggap wetan kapering | watara satêngah sanga | ana rata rantap kèksi ||

17. jajaran katingal sêlur | dharat myang wadya turanggi | mawa ting pating kalêncar | muncar ujwala nêlahi | yeka ta titihanira | sri narendra lawan sori ||

18. sarèh rèrèh lampahipun | orêg prawira rumanti | urmat rawuhe sang nata | ya ta sêdhêngira prapti | bangsal bale mangu sigra |

--- 1: 238 ---

tambur slomprèt munya atri ||

19. wahana titihanipun | sri nata trus lajêng manjing | jroning taratag pringgitan | jêng gusti mêthuk sarimbit | tuwin ta risang pangantyan | papan tandya manganjali ||

20. pradăngga urmat binarung | lawan musikan ing jawi | kèndêling wahana rata | sri nata sampun umijil | sagarwa myang umi nulya | cundhuk lan raka jêng gusti ||

21. sinambrama rawuhipun | lajêng ingaturan manjing | jroning dalêm lêlênggahan | pangantèn dipun timbali | praptèng ngarsa nguswapada | sri nata myang pramèswari ||

22. tuwin mring sang umi prabu |

--- 1: 239 ---

sawusira manganjali | gya sumiwèng ngabyantara | tan antara sri bupati | aris wijiling wacana | salamêta sira kalih ||

23. dhuh sutèngsun kaki prabu | bagyanggèr sira wus krami | muga-muga tinulusna | tumuli darbea siwi | kakung kang pêkik minăngka | wijining prajanta kaki ||

24. sampune paring pangèstu | sri nata miyos ing jawi | lênggah munggèng paringgitan | satata pinarak kursi | kang pinarêng lênggah jajar | raka jêng pangran dipati ||

25. tuwin rama pamanipun | prênah lan sri narapati | Jêng Pangeran Priyêmbada |

--- 1: 240 ---

dene pra pangeran sami | mung sumewa nèng pandhapa | tan wontên pinarak kursi ||

26. dene padalêman agung | sagung para pramèswari | prasami lênggah satata | tarap arsa aningali | lêbêting jênggi mring pura | parêkan sumiwèng puri ||

27. datan antara kadulu | obor abyor saking jawi | pangarsa sagung tabuhan | thong-thong grit slomprèt saruni | gong bèri puksur wurahan | pratăndha dhatênging jênggi ||

28. sabên têkèng ngarsanipun | kèndêl dipun pariksani | upakartining kang warna | maneka-neka sarwa di | adi rêngganing busana |

--- 1: 241 ---

sarwa kumala mantêsi ||

29. têlasing jênggi sadarum | wus mijil saking jro puri | munya pathêting badhaya | panyuluk sora nyêndhoni | laguning cengkok kumuda | rêbaban ngês angrêrêngih ||

30. suling tiniling malatkung | badhaya tanggap umijil | lumampah lambung êmbatan | anut iramaning gêndhing | nincing ujunge sèrèdan | kasmaran ingkang ningali ||

12. Asmaradana

1. prapta paringgitan rakit | kadi adating jro pura | pinaripurna rakite | munya gêndhing êla-êla | binuka saking swara |

--- 1: 242 ---

tibèng padaning kang lagu | barêng gong badhaya nêmbah ||

2. bêksane bêsus awasis | kadya lung manglunging jăngga | nêtêpi mring iramane | kapara kèri samatra | êmbat myang pacakira | sêndhon sêsindhèn binarung | badhud sumêla salahan ||

3. imbalan kêplok rêspati | pratitis nêtêsi găngsa | sakala katon wingite | yèn tinon saking mandrawa | lir nguni kandhanira | Dewendra kalaning dangu | martuwi mring Sang Arjuna ||

4. ri sêdhênge palakrami | lan putri putra Mandura | anèng Dwaraka panggihe | mawa langên lenggot bawa |

--- 1: 243 ---

waranggana kasapta | kadyèka upaminipun | bêksane badhaya tama ||

5. suwuk sêsêndhoning gêndhing | badhaya mêndhak ngastawa | winantu malih pathête | kadya ta asung sasmita | maring dyah langên taya | mundur malbèng dalêm agung | sumiwèng sori narendra ||

6. anulya sinêling dening | wêdaling lêlangên priya | ingkang kawastanan wirèng | pinathêt gêndhing sigaran | kang bêksa sakêmbaran | barèk abarêgas bagus | tarincing pacaking solah ||

7. pindha kandhanira nguni | Wirun lawan Narantaka | duk tinandhing prang arame |

--- 1: 244 ---

nèng Alun-alun Jênggala | sinêksèn para dewa | suwuk rêsmining raras rum | unduring wirèng mring jaba ||

8. gantya pathête kang srimpi | pinatut patraping gita | ginupita sêsêndhone | salendro lêlagon sanga | sawuse asamapta | sarimpi kèhira catur | saking jroning dalêm pura ||

9. makidhukuh[11] silastuti | tinut iramaning găngsa | lêlagon lagu dhêmpêle | srigak sawange kang bêksa | bêsus nut ing irama | rame aloking bêbadhud | kalacut cucut kang swara ||

10. rampung bêksaning sarimpi | kapêtha pathêting găngsa |

--- 1: 245 ---

pratăndha badhe undure | kalangênan langên taya | dyah catur malbèng pura | gantya wau ajêngipun | wirèng rineka kuthila ||

11. karênan ingkang ningali | lêlangên ingkang lêlewa | akêbat cukat tandange | tarincing nut ing irama | rewănda rewa-rewa | prang pupu pupuh-pinupuh | pêpêk rèh glaring ayuda ||

12. masiwat-siwut mèt titih | milangêni solahira | katupiksa nêngsêmake | rampunging bêksa kuthila | katungka pukul tiga | mangkana jêng sang sinuhun | mit kondur marang sang raka ||

13. jêng pangeran adipati |

--- 1: 246 ---

sumăngga mangayubagya | titihan rata nulyage | sinasmitan mrak mangarsa | saobor myang tingira | abyor babaring sêsuluh | tan silah sagolongira ||

14. samapta sangkêp mênuhi | saupacarèng pêpara | wadya jro kaparak andhèr | kadya girindra kusuma | supênuh nèng byantara | mangkana sri maha prabu | malbèng jro mapag kang garwa ||

15. miyos kanthèn lan jêng sori | raka ngatêr ngayubagya | myang putra sang pinangantèn | narendra nitih rata bra | saumi tuwin garwa | kondur kaurmatan umung | musikan tuwin pradăngga ||

--- 1: 247 ---

16. prawira jawi rumanti | amasang sêsuluhira | tarap pan turut têpine | têkèng wangkid kikis kitha | kapêtha isthanira | pindha kartika sumawur | narawung wimbaning rata ||

17. titihan jêng sri bupati | kataman ing panjuta bra | asri kawuryan lampahe | kadya Hyang Sakra pêpara | kunêng sri narèswara | jêng gusti sakonduripun | luwaran wadya sumewa ||

18. nahênta kalaning ratri | antarenjang tabah astha | pra wadya wus sumewandhèr | nèng abyantarèng taratag | rikalanta samana | ari Wrahaspati nuju |

--- 1: 248 ---

lèk pănca nunggil candrama ||

19. jêng gusti miyos ing jawi | nanging mung nèng paringgitan | para putra pêpak andhèr | alangênan langên swara | dupi wus praptèng măngsa | kondur karsa dhahar kêmbul | nèng pura lan para putra ||

20. pra wadu wandawa sami | bujana anèng pandhapa | rampung gya kalilan lèngsèr | mung wadya rêksa wibawa | kang maksih ngrukti karya | rampung tan kuciwèng sêmu | papaning panti pandaya ||

21. praptèng malêm Sukra wanci | tabastha samêktèng karya | asri kawuryan rênggane | militèr myang narapraja | sumiwèng abyantara |

--- 1: 249 ---

samapta sangkêp supênuh | ing wuri tamu kèh prapta ||

13. Pangkur

1. gumrêdêg wahana rata | tan pinetung rantaping rata prapti | nèng abyantara supênuh | pinupul gya pinarnah | ing bacira sinung sunggata sawêgung | wedang tuwin num-inuman | myang rumputing kang turanggi ||

2. bangkite kang ngrukti buja | wijah-wijah tan ana sami ngêlih | sambadane kang amandum | pangêjuming sunggata | rèh ginati tiniti-titi jinungkung | sabên panti sinambangan | mantri panjuru pangrukti ||

3. kunêng wuryaning bacira | myang carane kang sami ngacarani |

--- 1: 250 ---

mangkana pandhapi agung | para gung kang lênggahan | kadyangganing puspitanjrah sri sumawur | mawor sirating panjuta | busana mubyar kaèksi ||

4. sasat lumranging kartika | kataman ing ujwala anêlahi | rikalanira kadulu | saking bacira tăntra | anglir pendah kandhanira duk ing dangu | pra ratu sèwu nagara | mring Arjuna anjagongi ||

5. anèng purendra Ngamarta | rèhne mêntas prasamya pinèt kardi | dumadi mêne winantu | kasukan andrawina | têka kaya mangkana upaminipun | kang sami lênggah satata | sinunggata sarwa adi ||

6. rampunging suba bujana |

--- 1: 251 ---

para tuwan sagarwa sami pamit | tan winarna lampahipun | mangkana ing pandhapa | gya samêkta rakiting rèh anênayub | juru alok juru sênggak | juru kêplok wus miranti ||

7. jêng gusti sasmitèng putra | sang pangantèn kinèn bêksa rumiyin | atanggap kang sinung sêmu | sigra nolih mangiwa | ngatag marang madyanira kinèn dhawuh | mathêt gêndhing Boyong barang | barêng gong surak swaratri ||

8. kêploke ambata rêbah | kidul wetan lor kulon golong tirip | tarap rapêt atap kêmput | nut têpi têpung papan | surak sora sarosa găngsa jumêglug | wor ronggèng gêndhing ngumandhang | pindha angganing prang tandhing ||

--- 1: 252 ---

9. ing nguni Prajèng Janggala | sira Risang Kalana Jayèngsari | prang tandhing nèng alun-alun | lan Panji Kămandaka | ingkang ngakên putra Lêmbu Amiluhur | wanita kang sami mulat | muriring asmu murinding ||

10. kacaryan ing tyas kasmaran | paraning tyas mring sira Jayèngsari | dene bêksanira bêsus | rongèhe mung wiraga | rigên marang iramaning găngsa putus | nêtês nètèsi pradăngga | sampur sumampir rêspati ||

11. patitis pacaking jăngga | solah wilêt mêmalat mulêt ati | larih rambah kaping têlu | risang nararya putra | bikak sampur tanggap găngsa nulya suwuk | nulya ginantyan kang bêksa |

--- 1: 253 ---

para kadang gênti-gênti ||

12. sinêling lan tamu mănca | gantya-gantya kapêgat pagut enjing | mega bang wetan kadulu | rêmêng-rêmêng rumamyang | marma kangjêng iswara luwaran kondur | kacuwan kang sami mulat | dene dèrèng măntra dugi ||

13. luwaran wadya sagotra | myang pra putra santana sami mijil | jalwèstri kang mêntas dulu | mangu mangungun ing tyas | sanityasa tistis matis lir pinutus | kadrêsan turidasmara | mring kang bêksa ngrumiyini ||

14. rêrasan saurut marga | ngalêmbana rakit rekaning kardi | lam-lamên mulat kalangun | pakartining pandaya | yayah kadya purendra ri sêdhêngipun |

--- 1: 254 ---

mardawèng rèh lenggotbawa | lan pra jawatèng wiyati ||

15. ing sawênèh ana ngucap | mring kancane sajêgku lagi iki | anon pasamuan agung | anggung karya karênan | kèh tontonan tur pininta pantinipun | pinatut patraping warna | mung rinêksa dèn jagani ||

16. rewange ingkang angucap | basakne ya bak ayu sira iki | angalêm lêgining madu | nahênta kang rêrasan | byar raina rawating rawi kadulu | gumrah cèthi nambut karya | satata rakiting pranti ||

17. surya rumangsang ing arga | sêmu jênar sumunar nyarambahi | asrining praja kadulu | rakiting uparêngga |

--- 1: 255 ---

ing pandhapi turut têpi tinon kêmput | meja panjang bêbanjêngan | mung ngajêng kang dèn lowahi ||

18. kang taplak mêmplak katingal | wastra alus sinulam kêlêm kèksi | rumêmak amara sêmu | pinanci pancènira | dhahar para priyagung tri atus cukup | nanging kinarya idêran | para tamu mangke ratri ||

19. sarampunge ngupakara | para wadya sami kalilan mulih | nahênta siyang winuwus | praptaning tabuh sapta | lêbêtipun wadya ingkang sami tugur | gumrah swaraning bacira | janma kang sami ningali ||

20. uptêpsir upsir sadaya | wus samapta nèng ngarsa golong pipit | sikêp kang calana pingul |

--- 1: 256 ---

srempang sinjang sindur mas | tinon saking mandrawa lir angganipun | sêkar kintaka tumangkar | tumular mêkar gănda mrik ||

21. ambanjêng pra narapraja | nèng ngajênging pandhapi tarap-tirip | atap sauruting tarub | busana abra sinang | sinung karya ngacarani wadya tamu | tuwin nyuba manunggata | gêng alit binagi-bagi ||

22. ing pangkat pinangkat-pangkat | sapangkate wadyaning para tami | panèwu sami panèwu | kang răngga sami răngga | kang santana para panji kang sêsugun | mangkono saurutira | pranatan kang wus pinanci ||

23. praptèng madyaning tabastha | tumpa-tumpa pra tuwan ingkang prapti |

--- 1: 257 ---

nitih rata galur sêlur | saha sanyonyahira | nonah-nonah tumêrah prapta mawantu | busana maneka warna | winangun ing rèh rêspati ||

24. ana seta pita rêkta | gêdhah maya sawênèh mêlês wilis | residhèn ingkang dinulur | wusira têtabean | kangjêng gusti tuwin sang nararya sunu | lajêng sami lêlênggahan | pêpucungan munggèng kursi ||

14. Pucung

1. para tamu sinunggata wantu-wantu | turah kongsi tumrah | cèthining nyonyah pinanci | sacukupe datan ana kêkurangan ||

2. kang andulu

--- 1: 258 ---

jibêk gêbèl kêbêk buntu | gumrêdêg gumêrah | kumrêsêk mangsah mrih panti | jalêr èstri tan sêla golonganira ||

3. sru kayuyun ing driya mangayun-ayun | tumingal ing dhangsah | para nyonyah nonah tuwin | tuwan-tuwan ingkang anèng pasamuan ||

4. rakitipun sayêkti adi kalangkung | samana pinurwa | musikan munya ngundhangi | para tuwan giranging tyas kawistara ||

5. ingkang bagus dhasare busana bêsus | kèksi sêmu bungah | sumaringah amarnani | marang gone nonah kang kaprênah ngarsa ||

6. kaarsayèng

--- 1: 259 ---

wasana manis ing sêmu | sêmune noraga | minta sih pindha kaswasih | ngasih-asih praptaning sih kang pininta ||

7. kèh solahe tuwan-tuwan kang tinamu | tandya awit dhangsah | musikan kapyarsa ririh | ngarah-arah dènira mamrih irama ||

8. wantu-wantu musikan binantu-bantu | myang rakiting dhangsah | tan sêla sumalin-salin | sami suka sinungku buja samapta ||

9. galur sêlur tan kêndhat prapta lumuntur | ubêngan sunggata | majêng idêring kang larih | num-inuman pinara saparan-paran ||

10. sakalangkung

--- 1: 260 ---

pra tuwan sinugun-sugun | sanggèn-gèn jinaga | jinagan sunggata prapti | tumpa-tumpa tinămpa nèng baki seta ||

11. adiluhung dhaharan kumêndhung-kêndhung | midêr kaidêran | tan sêla salin-sumalin | para tamu tambuh sukaning wardaya ||

12. kongsi dalu maksih gêgêr kang andulu | wênèh ana ngucap | pasamuan iki kadi | para dewa ri sêdhênge lenggotbawa ||

13. ambawahi Arjuna kalane têmu | lan Wara Sumbadra | anèng Nagri Dwarawati | dewa-dewa lan dèwi mardawèng gita ||

14. kancanipun

--- 1: 261 ---

awacana sarwi ngungun | bênêr wuwusira | kang mangkono iku mirib | duk samana layake iya mangkana ||

15. kang sun ngungun amung ta prabeyanipun | têkan pirang lêksa | pasamuan kaya iki | sabên bêngi tan kêndhat gung andrawina ||

16. pitung dalu aku mung towong sadalu | tan kobêr tumingal | lagi ewuh gêlak klambi | lah ta iki lagi dadi bae iya ||

17. ora wêruh yèn nuju nayub gumuruh | surak bal-ambalan | klêthêkan rasaning ati | arêp nonton tan ana kang ngatêrêna ||

18. sinung kisruh

--- 1: 262 ---

sawêngi tansah kapoyuh | jroning anèng jamban | karungu surak swaratri | gêtun ngungun atiku kaya dèn agar ||

19. sami guyu wênèh kancane calathu | aku ingkang wikan | rikalane ayun latri | talèdhèke ambanjêng saijap-ijap ||

20. badhud cucut ucape kalacut-lacut | kêplok bal-imbalan | ingkang bêksa ngrumiyini | Jêng Pangeran Arya Prabu Prangwadana ||

21. gêndhing Boyong wong agung dèn yuyun-yuyun | pantês ora wingwang | kawangwang kang bêksa wingit | asarigak pacake cocog irama ||

22. kunêng wau

--- 1: 263 ---

ucape kang sami dulu | gantya kawuwusa | tamu kang anèng pandhapi | saya rame dènnya mangun andrawina ||

23. saya sêngkut cengkoking musikan runtut | lan laguning dhangsah | saliring pacak nocogi | marma suka pra tamu saananira ||

24. wantu-wantu salin-sumalin lumintu | ganti kulon wetan | kasaput ing lungse wanci | bangun enjang risdhèn pamit têtabean ||

25. tandya kondur pra tamu sami dumulur | reta tan petungan | rumanti rantap nèng ngarsi | katon muncar tingira babar sumêbar ||

26. kadya daru

--- 1: 264 ---

umidêr mandarèng ênu | dupi kêbut budhal | sêsêgan musik ngurmati | gumarêdêg kadya wutah ing samodra ||

27. kunêng dalu enjing Hyang Rawi kadulu | jêng pangran dipatya | tan karsa miyos ing jawi | mung pra wadya ingkang sami nambut karya ||

28. ing rèh sêngkut gumêrah gumêr gumrêgut | piranti wus tata | patrape sabilik-bilik | pangrakite arikat cukat samapta ||

29. yèn winuwus ing pangrèh yêkti tanpa wus | wasana ginita | ing kata praptaning ari | malêm Sêtu pra tamu kèh sami prapta ||

30. para nyonyah

--- 1: 265 ---

lan pra tuwan agung-agung | măncapraja lawan | Pangeran Ngayogya Nagri | praptanira sami anduduk kewala ||

15. Dudukwuluh

1. para nyonyah-nyonyah kathah kang martamu | taman kêndhat ingkang prapti | tarap nèng kursi supênuh | ing parnah tan kêna nunggil | èstri lan priya tan winor ||

2. sawusira larih midêr kaping têlu | pra tamu dèn acarani | kasukan sasênêngipun | myang lêlangên sêndhon gêndhing | ing sakarsanira winong ||

3. anmu[12] rêsêp para tuwan kang tinamu | sanityasa netya kengis | winongwong sakarsanipun | binuja krama mênuhi |

--- 1: 266 ---

sunggata tan kêna towong ||

4. madya ratri bujana nèng meja kêmput | sambada ingkang lêladi | iyêg rampak rêmpêk rampung | sampêt samapta mratani | dhaharan ginantos-gantos ||

5. num-inuman kang adi-adi linuhung | tan sêla salin-sumalin | tumêrah turah kang katur | kongsi lumuntur mring wuri | kang prapta malih tanpa rob ||

6. para tamu sukèng tyas mawantu-wantu | jroning bujana sinambi | myarsa rêsmining raras rum | pradăngga munya ngrêrêngih | laguning irama alon ||

7. bibar dhahar para tuwan amit mundur | lan pra nyonyah-nyonyah sami | nitih ratanira kêbut | pradăngga munya ngurmati |

--- 1: 267 ---

lawan kang musikan mawor ||

8. kangjêng gusti ing samana lajêng kondur | luwaran kang sami nangkil | kunêng wursitaning dalu | praptaning ri Saptu enjing | lêbête wadya tanpa rob ||

9. narapraja wus ambanjêng munggèng ngayun | militèr sami miranti | sangkêp sawarastranipun | rikatan rinakit-rakit | pinangkat sagolong-golong ||

10. kang jajari ing parnah sami kinumpul | dinum pandumaning panti | winijang sajuru-juru | sajuru-jurune mawi | manggala aguling kewoh ||

11. praptanira ing wanci pukul sapuluh | jêng gusti pangran dipati | miyos ing pandhapi agung | manggihi tamu kang prapti |

--- 1: 268 ---

tan adangu sigra rawoh ||

12. angrêrakit pangkate wadya panganjur | marang sang anindyamantri | wusnyantuk pratelan rampung | tandya dènira nimbali | sang pangantèn sakaloron ||

13. kinon nitih wahana kang munggèng ngayun | sigra sang karoroning sih | lumawan ing rèh satuduh | irama ingkang ginati | sowan ujung mring karaton ||

14. dupi budhal ingurmatan găngsa barung | barung munggang ngungkung muni | găngsa urut ing marga gung | Kodhokngorèk Carabali | munya swaranira mawor ||

15. drèling para prawira jro bata rubuh | lir jinjang bantala kosik | mariyêm Jawi jumêglug | rambah-rambahan swaratri |

--- 1: 269 ---

lir ngêtêr sang prawiranom ||

16. pinggir marga jibêk wadya kang dêdulu | priyèstri tarap marapit | rapêt têpang têpung ujung | ing ngajêng banjêng kaèksi | lêlêbak kèbêkan ing wong ||

17. wênèh wadon kari anon gya lumayu | karandhat kêndhite sêbit | atmaja jabang pinangkul | gêlung wudhar tan tinolih | kareyaban mombol-mombol ||

18. praptèng lurung rumêngkang mêksa kawangsul | saking tan sêlaning jalmi | katujune bayinipun | dumadak têka kapesing | gubrasi sakèhing uwong ||

19. kagegeran kang pêrak sami gumrumung | kang ginrumung kêthip-kêthip | datan ngrèwès sêmunipun | tibaning sosot lir grimis |

--- 1: 270 ---

inganggêp sêkar kêkonyoh ||

20. kaku tyase sadaya kang sami barung | wêkasan amung sumingkir | têbah datan bêtah mambu | sêsukêr gubrasi tapih | ana ngucap anyalêmong ||

21. apa baring apa ta edan kapaung | susune tan dèn sasabi | gêbambèr[13] lir clèrèt taun | dalole duduhe mili | tan pinikir pijêr dongong ||

22. yèn winuwus kang sami uwus-inguwus | sayêktinira tanpa wis | wasana mangsuli wuwus | lampahira sang pinêkik | kang munggèng rata kinrobong ||

23. praptèng loji mariyêm urmat gumuntur | rambah kaping sapta muni | tan antara lampahipun | residhenan sampun prapti |

--- 1: 271 ---

sarimbit mandhap sang anom ||

24. tuwan risdhèn gita gurawalan mêthuk | rawuhira sang pinêkik | tabean sêsampunipun | asistèn gya ngacarani | sang wiraputra sakloron ||

25. myang sagunging pra wandawa kang dumulur | kinon sami lênggah kursi | tan adangu praptanipun | sunggata midêr sumaji | wedang minuman kinaot ||

26. sawusira idêre kang lagi kêmput | sigra sang nararya siwi | amit nglajêngakên kayun | mring pura sumiwèng aji | arsa ujung sakaloron ||

27. tuwin risdhèn lumawan ing rèh sakayun | mangayubagya mimbuhi | sakadarira wong agung | sawusnya tur pujyastuti |

--- 1: 272 ---

mring sira sang prawira nom ||

28. sigra ngatêr mring rata sagarwanipun | nulya têtabean sami | sang wira taruna sampun | nitih ratanta sarimbit | bidhal sawadyakuswa lon ||

29. gumêrêdêg para wandawa garubyug | anèng wuri tan atêbih | nitih rata rantap runtut | datan winarna ing margi | lampahira sampun anjog ||

30. ing paglaran kèndêl pra wadya panganjur | lajêng lampah ing rata sri | sinêrêg sampun jumujug | anjog regol sri panganti | kasmaran kang sami anon ||

16. Asmaradana

1. jibêk kang sami ningali | lampahe sang pinangantyan |

--- 1: 273 ---

duk tumurun ing ratane | samya kacaryan tumingal | asrining kabusanan | pantês patrapira mungguh | kadya pratima rinêngga ||

2. ngêngrêng rêgune kaèksi | lir tinimbang citranira | wong agung lawan garwane | kèndêl lampahe samana | ing sripanganti nulya | pangantèn putri pinêthuk | lajêng umanjing jro pura ||

3. kerid nyi tumênggung kalih | nihan kangjêng sri narendra | anganti-anti praptane | sira sang iswara putra | dupi antuk pratela | sowaning pangantèn gupuh | miji pangeran dinuta ||

4. mijil marang sripanganti |

--- 1: 274 ---

ngirid lêbêting pangantyan | datan antara praptane | Pangran Prabu Prangwadana | sri nata angandika | dika para ngarsa kulup | gya cakêt munggwing byantara ||

5. ingkang prasamya manggihi | sagung para atmajendra | rahab rumakêt tangkêpe | dene kang para santana | kang sami anambrama | pangran wandawa sawêgung | tan kêmba imbal wacana ||

6. pradăngga munya ngrêrangin | ruming rèh rarasing gita | ginanti-ganti pathête | pelog slendro tuwin barang | lan pêksi-pêksi ingkang | munyèng tawang sumarawung | kawangwang lir anambrama ||

--- 1: 275 ---

7. marang kang lagya sumiwi | nèng byantara sinunggata | minum-inuman sakèhe | kang èdi myang sarwa rasa | sarkara martotama | tinamakkên kang tinamu | tuhu sri andaniswara ||

8. dangu antarane sami | dènira imbal wacana | nata alon andikane | ki prabu mara ujunga | inganti garwanira | sigra jêng pangeran prabu | wotsari anguswa pada ||

9. sawusira manganjali | mring nata myang para wrêda | sigra kalilan lumèngsèr | pangantèn putri wus mêdal | saking jro dhatulaya | ingayap pra dyah tumênggung |

--- 1: 276 ---

sapraptaning sripangantya ||

10. pangantèn sampun anitih | rata sapacaranira | sigra wau ing budhale | alon lampahing swandana | ginarbêg upacara | samapta sangkêp supênuh | kacaryan kang sami mulat ||

11. rakit rekaning lumaris | tan aris mawèh asmara | mring kang tumingal kalane | kondurira sang pangantyan | jajaran bêbanjaran | banjêng tur wijang pinetung | ing sapangkat-pangkatira ||

12. kunêng rêngganing samargi | wong agung ing lampahira | dupi prapta antarane | laladan Mangkunagaran | găngsa urmat sauran |

--- 1: 277 ---

kadya arga rug gumuntur | kabêntar kentaring tirta ||

13. kêlaping dwaja kasilir | sumilir mirut kasilar | ing samirana praptane | saisthaning dwaja pindha | sumungku atur puja | muji arjaning wong agung | nuli mijènana praja ||

14. palêngkung kang ngongkang margi | pinulêt buntal kusuma | sumêbar ngambar gandane | kèh brêmara mrih sarkara | brêngêngêng barung munya | kapyarsa lir angganipun | rêsi tama taman kêmba ||

15. umimba bangun samadi | umatêk matraning puja | amêmuji raharjane | sira sang nararya putra |

--- 1: 278 ---

saha saputrinira | ing lampah samana rawuh | palataran kaurmatan ||

16. găngsa barung musik muni | tambur slomprèt sêsauran | lajêng kang rata lampahe | kèndêl tratag paringgitan | tumurun sang pangantyan | laju jujug dalêm agung | pandhapi taksih kasukan ||

17. sêndhu sêsêndhoning gêndhing | sasêlane sinêlanan | ringgit atanapi wirèng | sêsambène kalangênan | winantu pasunggatan | buja andrawina nulus | sunggata gantya-gumantya ||

18. sasat ingkang sarwa sari | sarekaning rèh kalangyan | tumêrah amrik gandane |

--- 1: 279 ---

pêpêk sarwa guladrawa | winantu ing sarkara | ngungas sarwa ngês sumawur | kontap katut ing maruta ||

19. tibèng praja têpis iring | saliring rèh kautaman | tuhu lamun tanpa tondhe | tumular-tular tumangkar | têmahan kathah nular | titi pangèngêtanipun | jroning sêrat kapranatan ||

20. ing petang kalam bawahi | Jêng Pangeran Prangwadana | sadasa ari rampunge | ingkang aran pasamuan | dene ta kang lêlahan | lan wadya pribadinipun | kongsi kawan dasa dina ||

21. ing ari sinêling-sêling | pinèt sapakantukira |

--- 1: 280 ---

pinrih aywa sangsayane | kang sami anambut karya | rumanti ngrukti karsa | mangkana salaminipun | dènnya mrih sukaning wadya ||

22. tan kêndhat lir gula milir | kasukan myang kabujanan | sumalin-salin lagune | praptèng kawan dasa dina | jêng gusti karsanira | mangenggar-enggar ing sunu | pinrih sênêning sarkara ||

 


§ Taun Jawi 1806, taun Walandi 1877, wulan Agustus. (kembali)
Tanggal: Rêspati (Kêmis) sanga likur (29) Rêjêb Je: eca midik ngèsthi siwi (AJ 1806). Tanggal Masehi: Kamis 9 Agustus 1877. (kembali)
sumiwandhèr. (kembali)
jroning. (kembali)
§ Pamêkasan. (kembali)
§ Bangkalan. (kembali)
§ Taun Jawi 1806, taun Walandi 1877, wulan Agustus. (kembali)
Tanggal: Anggara (Slasa) catur (4) Saban (Ruwah): ngraos barakaning slira nunggila (AJ 1806). Tanggal Masehi: Selasa 14 Agustus 1877. (kembali)
rasêksa. (kembali)
10 wahana. (kembali)
11 makidhupuh. (kembali)
12 asmu. (kembali)
13 gêlambèr. (kembali)