Raffles: Surat dari Tumênggung Mangkudipura (Juwani, 28 April 1816)

--- [186] ---

From the Regent of Joana

Punika sêrat ingkang sampun dados eklasipun manah kawula ingkang sukci êning, amêng tabe sungkêm kawula ingkang akathah-kathah, ing bawahipun ingkang lêbu pada dalêm, konjuk ing gusti kawula, Sinuwun Kangjêng Tuwan Bêsar Gupêrnur Jendral Raplês, ingkang sampun amêngkoni kaprabon tanah Jawi, angêdhaton kitha agêng ing nêgari Bogor, anênggih punika sangking kawula, abdi dalêm pun Tumênggung Mangkudipura, ingkang têtêngga kagungan dalêm kabupatèn panêgari ing Juwani.

Sasampunipun kadya sapunika awiyos, saking kawula pun tumênggung sampun tampi, ingkang patêdhan dalêm sêrat, yèn gusti kawula kangjêng sinuhun ingkang sampun paring wuninga dhatêng ing kawula, wondèntên ing mangke gusti kawula kangjêng sinuhun badhe angêrsakakên kondur saking tanah Jawi, dhatêng ing nêgari Elan,[1] amanggiha wilujêng, saking botên wontên sanès margi pailaran kalujêngan, satindakipun kangjêng sinuwun wontên ing nêgari ingkang ngatas. Kaping kalih kangjêng sinuhun matêdhani wuninga malih dhumatêng kawula, yèn ing mangke wontên satunggal malih, gusti kawula Inggris ingkang sampun rawuh, saha ingkang mulya anami Jon Pindhol,[2] rawuh wontên ing nêgari Batawiyah, kang awit sangking Bênggala, punika kang sampun anggêntosi ing gusti kawula kangjêng sinuwun, amêngkoni kaprabon ing tanah Jawi, saha ing mangke gusti kawula ingkang sinuhun inggih sampun amasrahakên, sangking panguwasanipun ing tanah Jawi wau punika sêdaya, amiturut tata pranatan ing nêgari

--- [187] ---

Elan, pramila ing mangke gusti kawula ingkang sinuhun kêdah ugi amratelakakên, sangking suka saha sampurna, dhumatêng para bupatos ing tanah Jawi, sangking kalêpasane saha amiturut salaminipun dumugèkakên ing katêmênanipun, punapa malih sanès kantênipun ingkang sampun dados kêrsanipun Kangjêng Gupêrnèmèn Inggris dumugi salaminipun kaasta, panguwasa ing tanah Jawi sêdaya.

Kalih dèntên para bupatos asring têpang pêpanggih klayan kangjêng sinuhun, mila katingalan kêsaenanipun, saha karilahane manahipun. Mila ingkang sinuhun akathah panrimanipun dhatêng para bupatos sêdaya, klayan kasênênganipun dhatêng tiyang Jawi, sakêlangkung saenipun sangking panggalih dalêm, mila kangjêng sinuwun anglangkungi asih, sêlamènipun botên supe, emut kimawon, yèn ugi sinuhun taksih dipun paosakên ingkang yusya, salaminipun andadosakên sukanipun ing galih, yèn mirênga pawarti wau para bupatos sami amanggiha kauntungan, atawi têtiyang Jawi sêdaya têpangipun patêdhan dalêm wêstra cêmêng, kêdamêl pratăndha saking trêsnanipun ingkang sinuhun dhumatêng abdinipun para bupatos, saha tiyang Jawi sêdaya, wondening punika wau sêdaya, rêntahipun ing sih wilasa dalêm dhatêng pun tumênggung, sakêlangkung dening sangêt kapundhi kasuwun dhatêng ing mêstaka kawula, ing salami-laminipun, tulusa gèn kawula angayahi, sangking sakêrsanipun kangjêng gupêrmèn, mêkatên ugi panuwun kawula ing Kangjêng Gusti Allah,[3] ing sakondur dalêm sangking tanah Jawi wau, mugi amanggiha kalujênganipun wontên ing margi, pinaosêna [pinaosê...]

--- [188] ---

[...na] ing yusyanipun, supados kangjêng sinuwun angibahana saha anglulusêna sangking pangawulanipun ingkang abdi pun tumênggung, dhumatêng kangjêng gupêrmèn kantosa dumugi anak putu, buyut kawula, katanggênah têtêngga nêgari ing Juwani.

Juwani tanggal ping 28 sasi April taun 1816.