Raffles: Surat dari Adipati Citrasoma (Tubin, Maret–April 1816)
Pencarian Teks
Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].
Ikhtisar: Surat balasan dari Adipati Citrasoma Tubin kepada Letnan Gubernur Thomas Stamford Raffles, tertanggal Maret–April 1816. Dalam surat tersebut, Adipati mendoakan agar Raffles segera sembuh saat menjalani perawatan di Inggris. Disebutkan pula bahwa penggantinya, John Fendall, telah tiba di Batawi. Adipati juga mengucapkan terima kasih atas pemberian cinderamata berupa kain hitam.

--- [202] ---
From The Regent of Tauban
Punika sêrat ingkang mugi kaatur ing gusti kawula kangjêng tuwan ingkang agêng kang wicaksana, Tomas Sêtamporêt Raplès, kang sampun angrèh ing tanah Jawi sêdaya.
Wiyosipun kawula sampun tampi nuwala dalêm, kang kasêrat ing panagari Batawiyah tanggal ping 24 sangking sasi Rabiyulakir taun Dal 1743,[1] unglêle[2] sêrat panjênêngan dalêm aparing uninga ing kawula anyar-anyaran puniki, panjênêngan dalêm amanggih gêrah sangêt, satêngah abahan nilar dunya, ing sapunika panjênêngan dalêm angêrsakakên kondur dhatêng ing nêgari Elan,[3] supados amanggiha wilujêng, sangking dene batên[4] wontên sanès mêrgi pailaran kasêlamêtan, amung kesah ing nêgari kang asrêp. Kalih dene panjênêngan dalêm paring wuninga dhatêng ing kawula yèn sapuniki wontên satunggal Tuwan Inggris ingkang mulya nami Jon Pendhol,[5] sampun dhatêng ing panagari Batawiyah, awit sangking Bênggala kang gêntosi ing panjênêngan dalêm, sarta panjênêngan dalêm sampun amasrahakên dhatêng piyambêke, sêdantên panguwasa dalêm, ing tanah Jawi sabawahe sêdaya, inggih punika miturut tata pêrnatane ing nêgari Elan. Kalih dene malih sadèrènge panjênêngan dalêm mangkat saking nêgari Jawi, kêdah amêrtelakakên yèn panjênêngan dalêm sampun suka, sarta sampurna dhatêng para bupati, sangking dene kalêrêsane kêlampahane, kalih dene sabab sampun sêlamine amiturut sarta anuhoni ing tumêmêne manahe, punapa ing sakêrsane Kangjêng Gupêrmèn Inggris, ing salamine kaasta kuwasa ing tanah Jawi. Kalih dene malih sangking dene para bupati sampun acsring[6] apêpanggihan kêlayan panjênêngan dalêm, klayan kapênêdane, sarta aningalakên karilahane manahe, dados panjênêngan dalêm kathah panrima dalêm, dhatêng para bupati. Kalih dene malih ing kêlampahane tiyang-tiyang băngsa Jawi, anglangkungi sangking saene, sangking raosipun galih dalêm, sarta panjênêngan dalêm anglangkungi sangking asih, pramila panjênêngan dalêm ing slamine batên supe emut kimawon, yèn

--- [203] ---
saingga mêksiha pinaosakên ing yusya, panjênêngan dalêm langkung suka, yèn midhangêta kabar para bupati amanggih kauntungan, sarta kasênêngan, punapa malih dhatêng têtiyang Jawi sêdaya, batên wontên malih namung panjênêngan dalêm paring pakintun wêstra cêmêng ambrih dadosa tăndha katrêsnan dalêm, dhatêng para bupati.
Ing ngandhap punika atur kawula, Citrasoma, bupati nêgari Tubin, punapa ingkang sampun sami kasêbut paring dalêm sêrat, inggih sakêlangkung dening trima kasih, sarta asangêt-sangêt panuwun kawula, batên langkung pamuji kawula ing Gusti 'Allah mugi gèn panjênêngan dalêm amanggih gêrah nuntên amanggiha kawilujêngan. Mêkatên ugi namine kaluhuran, mugi kangjêng raja kantosa angagêngakên kapêrcadosan, ing panjênêngan dalêm, sarta amanggiha kalênggahan ingkang anglangkungi sangking kalênggahan dalêm ing tanah Jawi. Kêjawi sangking punika, batên langkung amêng kawula anyaosakên, sungkêm tabe ingkang katha-kathah[7] ing panjênêngan dalêm, sangking kawula abdi dalêm pun Adipati Citrasoma.
Nêgari Tubin tanggal ping ... sasi Jumadilawal 1743.[8]
| 1 | Tanggal: 24 Rabiyulakir (Rabingulakir) Dal 1743. Tanggal Masehi: 24 Maret 1816. (kembali) |
| 2 | ungêle. (kembali) |
| 3 | Englan (dan di tempat lain). (kembali) |
| 4 | botên (dan di tempat lain). (kembali) |
| 5 | John Fendall (1762–1825) menggantikan Raffles sebagai Letnan Gubernur Jawa pada 12 Maret 1816. Raffles meninggalkan Jawa pada 26 Maret 1816, dan Fendall tetap menjabat hingga 19 Agustus 1816 ketika Jawa beserta wilayah-wilayahnya dikembalikan kepada Belanda. Fendall meninggalkan Jawa pada Juni 1818 (Campbell, 1915, Vol. 1, hlm. 403–7). (kembali) |
| 6 | asring. (kembali) |
| 7 | kathah-kathah. (kembali) |
| 8 | Tanggal: Jumadilawal 1743. Bulan Jumadilawal tahun AJ 1743 jatuh antara tanggal Masehi: 30 Maret 1816 sampai dengan 28 April 1816. (kembali) |