Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 25: C)

C

ca :

I pc. wc. kanca. II kokehan [x] pc. ks. kakehan cangkêm.

cabak :

I kn. ar. manuk saba bêngi. II di-[x] êngg. kn: ditêbak, ditêpak. III êngg. kn: sabak (lèi).

cabang :

(W) kn. 1 êngg. cawang, pang; 2 pakumpulan (toko lsp) sing dadi panging pakumpulan (toko lsp) gêdhe.

cabar :

kn. 1 ora ngêtokake kadayan tmr. aji lsp; 2 ora dadi, wurung.

cabe :

kn. 1 ar. wit sarta woh, wohe sok dianggo adon-adon jamu; 2 (ula [x]) ar. ula cilik ora mandi; [x] rawit: cabe cilik; nyabe: pating pruntus kaya kuliting cabe (tmr. kulit kang kadhêmên).

cabean :

kn. ar. manuk cilik sok mangani ulêr.

cabya :

kw. cabe.

(cablèk) :

[x]-[x] kn. 1 nêpak-nêpakake tangan ing; 2 nindakake pagawean sing gampang-gampangan; nyablèk: 1 namakake tangan traping èpèk-èpèk miring anggone namakake lirih, up. nyablèk lêmud; 2 êngg. pc. njaluk ujuran marang wong sing mêntas mênang ut. olèh bathèn; [x]-an êngg. pc: ujuran.

cabuk :

kn. wijèn sing wis dipipit (dijupuk lêngane); di-[x] êngg: disêpèlèkake.

cabul :

I êngg. pc. ungsum tmr. lêlara. II êngg. pc: sênêng gunêman crêmêdan.

(cabud) :

di-[x] kn. 1 dijabud, dibêdhol; dicêlêd, dijaluk bali.

(cabut) :

êngg. kc. cabud.

cadipa :

êngg. kn. obor, oncor.

(cadhang) :

nyênyadhang kn. 1 (ut. nyadhangi) nadhahi nganggo tangan loro diêgarake; 2 ngadhang, ngarêp-arêp; 3 sumadhiya ut. tata-tata arêp nampani (pangarêp-arêp); 4 (ut. nyadhangake) nyadhiyakake; nyadhangi: 1 ngadhangi, ngalang-alangi; 2 ngêndhêg-êndhêgi, nadhahi; kc. candhang, cumadhang.

cadhuk :

êngg. kn. cidhuk; di-[x] pc: dijupuk (diêpèk bojo).

cadhok :

kn. ora awas pandêlênge (lamur).

cadhong :

I kn. mbalik mêngarêp tmr. wulu swiwi pitik ut. sungu. II kn: 1 tadhah; 2 apa-apa sing dadi pêpancèning pangan; nyadhong: nampani (nyuwun) cadhong, bayar, dhawuh lsp; nyadhongi: mènèhi cadhong; kc. cumadhong.

(cae) :

[x]-[x] êngg. pc. têtela, cêtha bangêt.

(caèk) :

[x]-[x] êngg. pc. bêngok-bêngok ngaruh-aruhi.

caèng :

sa-[x] êngg. pari 200 bêntèl (± 20 dhacin).

caèr :

(W) êngg. pc. cuwèr.

cag :

mak [x] pc. dumadakan nyêkêl; kc. cag-cêg, cêg.

cagak :

kn. pring lsp. ditrap ngadêg dianggo nyangga; [x] êlèk pc. apa-apa sing dianggo sarana murih bêtah mêlèk, up. main lsp; [x] urip pc: sarananing ngaurip (pangan); [x] palang: cagak ing dhuwur mawa palangan; pajêg (wênang) [x] pat: pajêg (wêwênang) tumrap bale pakarangan; nyagak: 1 nyangga, nyuwak; 2 pc. mitulungi sarana mènèhi pangan ut. dhuwit; 3 kaya cagak, up. nyagak talang (kaya cagak ing talang, yaiku jagongan linggih ing ngisor talang papane wong sing kinurmatan); nyagak alu pr: wong sing diandêl nanging ora mitayani; nyagaki: 1 nyangga; 2 ngêtrapi cagak; 3 mitulungi; kê-[x]: sarwa kacukupan sakabutuhane.

cagêr :

êngg. kn. 1 (ut. [x]-an) cagak (pathokan) sing ditancêbake ing lêmah; 2 wis gênah, wis mêsthi; di-[x]-ake êngg: dijagakake, dipêsthèkake; kc. cègêr.

(cagluk) :

di-[x] pc. dijupuk.

cag-cagan :

pc. tumandang ing gawe apa-apa dicêkêl.

cag-cêg :

pc. nyênyêkêl apa-apa kalawan rikat.

cah :

I êngg. pc. bocah. II êngg: têmbung sabawa mratelakake gumun, kagèt, ngelikake lsp.

(cahak) :

I nyahak kn. 1 nêrak, nglojok ing wêwêngkoning tangga; 2 nêrak sarta ndhaku wêwênanging liyan. II êngg. kn: rapak (godhong têbu garing).

cahya :

(S) kn. 1 br. warnaning sorot; 2 br. kamulyan; 3 êngg. nêca, guwayaning polatan.

cai :

kn. kucai.

--- 623 ---

caing ~ calon.

caing :

êngg. kn. caèng.

caya :

I êngg. kn. nêca, guwayaning polatan; kc. cahya. II kn: 1 mêsthi; 2 êngg. tanggungan, cêkêlaning piutang.

caya-murcaya :

dadya [x] kw. minangka dadi tandhaning panuwun.

cak :

kn. 1 (ut. [x] -tangan) caraning panggarap, garapan; 2 êngg. têtilasing garapan (pagawean); di-[x]-i: dilakoni, ditandangi; di-[x]-ake: ditindakake, ditumrapake marang; kc. acak, cak-cakan, cacak.

(cakah) :

di-[x]-i êngg. dicêngkah.

(cakal) :

I di-[x] êngg. disrekal. II [x]-bakal kn: 1 miwiti gawe padesan ut. nêgara; 2 wong sing miwiti gawe padesan ut. nagara.

cakar :

kn. 1 sikil dalah sakukune tmr. pitik, macan lsp; 2 ks. tangan; cêcakar: 1 thakur-thakur nganggo cakar, cêcèkèr; 2 golèk pangan; nyakar: nggruwak nganggo cakar; nyakari: 1 nyakar mawali-wali; 2 êngg. nggaru lan ngrêsiki sukêt-sukêt lsp; [x]-an: 1 tatu tilase dicakar; 2 êngg. sawah ing sajroning pakarangan.

cakarwa :

I kw. mliwis. II êngg. kn: (cakar mawa) ar. piranti pandhe kaya supit kanggo nyukiti mawa.

cakêp :

kn. 1 bisa têmu gêlang pangrangkule; 2 bisa nyakup, mangrêti; 3 bisa nindakake kalawan bêcik; di-[x]-i: dirangkul nganti drijine têpung; [x]-an: 1 pangrangkul; 2 apalan; 3 gathekan, ngrêtèn, pintêr.

cakêt :

kn. cêdhak bangêt; kê-[x]: kêcêdhak (kinasih).

cakil :

kn. sindik pring kanggo ngêtrap kepang ing gêdhèg; [x]-ên: ora bisa turu-turu.

cakma :

kn. ar. têtuwuhan.

cakul :

kn. ar. iwak loh.

(cakup) :

nyakup kn. 1 ngraup, ngrakup; 2 ngêmot, bisa mumpuni ing kawruh lsp; 3 ngêbèki darbèking liyan.

cakur :

kn. wadhah obat; [x]-[x]: kêruk-kêruk nganggo sikil tmr. jaran; di-[x]-i: dikêruki nganggo sikil.

cakut :

kn. 1 cukat ênggone tumandang, sêngkut ing gawe; 2 êngg. wiwit tumandang.

cakodhong, nyakodhong :

kn. diêgarake mlêngkung tmr. tangan.

(cakot) :

nyakot kn. 1 namakake untu têrus digêgêt; 2 ngèmbèt-èmbèt wong liya (tmr. wong sing didakwa); 3 wis manuh, kêpatuh duwe pakarêman; [x]-an: 1 gêntèn-gêntèn nyakot; 2 wis kêncêng panyambunge tmr. sambungan balok lsp.

cakra :

(S) kw. 1 bundêran, rodha, gêgaman awujud rodha pating cringih; 2 êngg. kn. têtêngêr, titikaning barang darbe; nyakra: 1 kw. namakake cakra; 2 kw. mubêng; 3 êngg. kn. nitik, nêngêri, nitèni; nyakra manggilingan kw: 1 tansah mubêng kaya jantra; 2 lair timbal-tumimbal mawali-wali.

(cakra-bawa) :

di-[x] kw. 1 dicipta, diangên-angên; 2 dikira, didakwa, dinyana.

cakrabyuha :

(S) kw. ar. gêlaring baris.

cakrak :

kn. katon bagus mbranjak.

cakrangga :

(S) kw. bèbèk, mliwis.

cakranggama :

(S) kw. mliwis.

cakranggi :

(S) kw. bèbèk, mliwis.

cakranggini :

kw. mliwis.

cakrawaka :

(S) kw. mliwis.

cakrawala :

kw. langit, tancêbing langit.

cakrawarti :

(S) kw. kang ngubêngake jagat (ngêrèh jagat) yaiku ratu; nyakrawati: ngêrèh jagad, ngratoni.

cakrik :

kn. pc. rupa, wanguning praèn.

cakruk :

kn. 1 omah pajagan ing pinggir dalan; 2 (ut. cakrus) êngg. pc. wong jaga.

caksana :

kw. awas, waspada; kc. wicaksana.

caksu, caksuh :

(S) kw. mata.

caksusrawa :

(S) kw. ula.

cakcakan :

kn. carane nindakake (ngêcakake); kc. cak.

cak-cèk :

pc. ora ajêg, ora têtêp ênggone nyambut gawe; kc. cèk.

cal :

(W) kn. bngs. rimong kanggo ubêd-ubêd gulu.

cala :

I (ut. cêcala) kn. 1 wong sing dikongkon awèh wêruh bab duwe-gawe lsp; 2 bêbuka pêpucuking rêmbug; kc. colok. II kw: gunung; kc. ancala. III kw: cacad; kc. cêla. IV (S) kw: obah, owah, malih; an-[x], ma-[x], man-[x]: obah owah, malih; man-[x] putra, man-[x] putri kw: malih lanang, malih wadon (bisa molah-malih); man-[x] warna kw: malih rupa.

cala-beka :

kw. malih dadi ala (prakara sing ana rêribêde).

cala-ina :

kn. cacad matane (picak).

calak :

I kn. ndhisiki (nglancangi) gunêm; [x]-an êngg: gathèkan. II êngg. kn: bong (tukang nêtaki).

calang, cêcalang :

kn: cêcawis ing sadurunge; di-[x]-i: dicawisi ing sadurunge klakon; pa-[x]: prajurit kang lumaku dhisik prêlu nêlik mungsuh.

cala-pita :

kw. 1 sêndarèn, ar. têtabuhan; 2 walang angkup.

cala-culu :

kn. clula-clulu.

calathu :

n. wicantên k. ngandika ki. nglahirake gunêm, mojar.

(cala-wadi) :

nyala-wadi n. nyala-wados k. tumindak samar ora barès.

cala-wênthah :

kw. murang tata-krama, ugal-ugalan.

calêk :

êngg. k. 1 cêdhak; 2 cêndhak.

calik :

I êngg. pc. têka jug banjur enggal bali. II di-[x](ake): dilingkap (disilakake) munggah tmr. jarit lsp.

calita :

(S) kw. obah, orêg, oyag, gonjing.

caluk :

I êngg. kn. kudhi. II (ut. cêmpaluk) kn: asêm ênom.

calung :

kn. 1 sikiling jaran lsp. sangisoring dhêngkul; 2 êngg. ar. têtabuhan bngs. angklung; 3 ks. sikil; kc. cangklung.

calo :

kn. bngs. impun.

calon :

(ut. [x]-an) kn. 1 bakal, kang babal dadi ut. kanggo; 2 êngg. pangantèn wadon; di-[x]-i: dibakali, dimagangi, bakal didadèkake.

--- 624 ---

cam ~ canthang.

(cam) :

di-[x] êngg. kn. dikira-kira (dipetung) dhisik; kc. cam-cam.

camah :

kn. ora kajèn, rèmèh; di-[x] (ake): 1 disorake, disêpèlèkake, ora diajèni; 2 digawe sêmbarangan bae.

camana :

(S) kw. rêrêsik kêmu lan raup.

camara :

kc. cêmara.

camari :

kw. ak. asu.

cambah :

kc. kêcambah.

cambang :

godhèg [x] kn. godhèg kêtêl nganti ngêbaki pipi.

cambên :

êngg. k. candu.

cambêng :

êngg. k. calang.

cambil :

êngg. krambil.

cambuk :

êngg. kn. sambuk.

cambur :

êngg. kn. cambor, campur.

(cambor) :

di-[x] kn. dicampur, dicarub; di-[x]-i: dicampuri; [x]-an: 1 campuran, kang wis dicampur; 2 têmbung loro utawa luwih didadèkake siji nganti atêgês sawiji, up. naga+sari; 3 cacah wutuh karo pêcahan, up. 2½.

came :

êngg. pc. sêmune kaya arêp ...

(camèh) :

nyamèh êngg. pc. nggamblèh tmr. lambe.

(camik) :

[x]-an kn. panganan kanggo pacitan; kc. nyamikan.

camu :

sa-[x] kn. ak. 10.000 yuta.

(camuk) :

[x]-[x], nyamuk-nyamuk kn: obahing cangkêm kaya yèn mamah.

campah :

I êngg. kn. cêmplang, kêmba. II ut. cêcampah kn: pêpoyok, panacad; di-[x](i): dicacad, dipoyoki, diwada. III êngg. kn. wrata kurang mayat tmr. payon.

campaka :

kn. bngs. kêmbang kanthil gêdhe.

camplêng :

êngg. kn. sanalika putung (tugêl).

camplong :

êngg. kn. andha kayu dikowèki.

campuh :

kn. 1 têmpuk akumpul; 2 pêrang rukêt sarta wis carubwor.

campur :

I kn. 1 carub dadi siji; 2 awor, amor têtunggalan; di-[x]-i: 1 diwori, dicarubi; 2 dirêgêdi; [x]-an: 1 caruban, mormoran; 2 têtunggalan. II kw: rêgêd, cêmêr.

campur-bawur :

kn. campuraning kêkêmbangan ut. wêwangi.

camra :

kw. asu.

cam-came :

êngg. pc. sêmune.

camcao :

êngg. kn. ar. godhong kêna dianggo ampas ombèn-ombèn.

canang :

(suruh) [x] kn. suruh kuning sing enak dikinang.

canda :

kw. têmbang, kidung.

candaka :

kw. kongkonan, têlik; kc. cundaka.

candana :

kw. cêndhana.

candu :

kn. 1 kênthêlaning têmbako lsp. sing plikêt; 2 apyun; nyandu: mêtu candune.

candra :

I (S) kw. 1 rêmbulan; 2 sasi. II kw: crita kaananing maujud sarana pêpindhan; di-[x]: dicaritakake sarana pêpindhan.

candrama :

(S) kw. 1 rêmbulan; 2 sasi.

candramawa :

i kw. kucing; 2 kn. ulêsing kucing irêng sikil lan êndhase putih.

candra-mêngêng :

kn. ar. têmbang gêdhe.

candrasa :

(S) kw. pêdhang.

candra-sangkala :

kn. têtêngêr angkaning taun winadi ing têtêmbungan sing mawa watak angka; [x] mêmêt: candra-sangkala sing winujudan ing gambar.

candha :

(S) kw. muring, nêpsu.

candra-birawa :

(S) kw. 1 muring mêmêdèni; 2 ar. aji sing bisa ngêtokake setan akèh bangêt.

candhak :

kn. ([x]-e) têruse, banjure; nyandhak: 1 nyêkêl; 2 bisa nututi, ora kèri (kasèp); 3 ngêbèki, ngêkaki,[1] ndhaku; 4 bisa nggayuh, bisa mangêrti; di-[x]-ake: dibanjurake; [x]-an: gathèkan, gampang mangêrtine; ke-[x]: kêcêkêl, kêtututan; sakê-[x]-e: sacêkêl-cêkêle, saolèhe.

candhak-kulak :

kn. dêdagangan.

candhak-cêkêl :

kn. ngêpèk barang darbèking liyan minangka panyauring utange.

candhala :

(S) kw. (wong) nistha, ala kalakuane.

candhalagati :

(S) kw. kalakuan ala.

candhana :

kn. ar. wit sing klikane wangi.

candhang :

kn. kc. cadhang.

candhèn :

kn. awangun kaya candhi.

(candhêt) :

di-[x] kn. 1 ditarik, dicènèng; 2 dipêkak tmr. kêndhali; 3 digondhèli (tmr. dhayoh sing arêp lunga); 4 diampah, disirêp tmr. hawa-nêpsu lsp.

candhi :

kn. 1 watu rêrêngganing pakuburan; 2 omah-omahan watu tinata èdi kanggo papan pasêmbahyangan lsp; di-[x]: 1 dikubur; 2 dipêpêtri, dipundhi-pundhi.

candhik :

sa-[x] kn. saunting tmr. suruh; di-[x]-i: diuntingi tmr. suruh.

candhik-ala, candhik-kala :

kn. wayah sore nalikane layung wis katon.

candhuk :

I kn. têmpuk, kêpêthuk; durung [x] lawung: durung tau gathuk (têpung). II di-[x] êngg. kn. dicanthuk (diêtokake gêtihe sarana diêkop).

candhung :

êngg. kn. bngs. arit.

canela :

(Prt) kn. bngs. kasut, sêlop bludru.

canès :

êngg. k. seje; kc. sanès.

(canik) :

[x]-[x], nyanik pc. wêwangunaning praèn cilik kuru.

canuk-canuk :

pc. mlaku alon sarta muk-mukan kaya wong wuta.

(cantên) :

[x]-an k. caturan.

cantrik :

kn. abdining pandhita ngiras dadi murid; nyantrik: ngabdi marang pandhita.

cancala :

I (S) kw. 1 obah, oyag, gonjing; 2 kilat, thathit. II êngg. kn: rêkasa, karibêdan, kangelan.

cancalan :

êngg. pc. sangsalan, apa-apa sing kanggo alan-alan (patèn).

cancalita :

(S) kw. obah, kumêlap.

(cancang) :

di-[x] kn. 1 ditalèni kaentukake pathokan lsp. up. kêbone di-[x]; 2 êngg. wis dibayari dhisik (diwènèhi manjêr) tmr. dol-tinuku lsp; 3 pc. wis ora bisa jawab manèh tmr. pêpadon lsp.

cancing :

ut. [x]-an kn. 1 bisa cukat ora karibêdan apa-apa tmr. tandang-tanduk; 2 ora ribêd tmr. panganggo lsp.

cancut :

kn. 1 nyalikake[2] jarit dibêsuwêlake ing sabuk lsp. murih cancingan; 2 cancingan, cukat, wis sumadhiya.

canthaka :

kw. ak. umuk, kumawani; kc. cumanthaka.

canthang :

kn. ar. sêmut gêdhe warnane

--- 625 ---

canthang-balung ~ (cangkrim).

irêng; di-[x]: dislomod ing arênging dimik rèk lsp. (kanggo sêmbranan ut. murih tangi); [x]-ên: lara ing kulit katon mruntus.

canthang-balung :

kn. abdi-dalêm kalonthangan lurahing tlèdhèk.

canthas :

pc. katon brêgas sarta gagah.

canthèl :

I kn. bngs. jali. II kn: 1 apa-apa sing mbêngkêluk nyanthuk; 2 ([x] rêmbug) wis rêrêmbugan dhisik; di-[x]-ake: dicangkolake (digantungake) ing canthelan; [x]-an: 1 apa-apa sing nyanthuk piranti dianggo nggantungake klambi lsp; 2 apa-apa sing kanggo nyangkol ut. nyangkolake; wis olèh [x]-an ut. wis cumanthèl: wis olèh pangkat ut. wis omah-omah. III ut. [x]-an êngg. kn: dhukuh.

canthèng :

êngg. kn. gathèng.

canthêngên :

kn. kaku sarta kiyu sanalika tmr. driji.

canthik :

I kn. 1 cucuking prau sing ngarêp lan buri; 2 bngs. lading ing pucuke nyanthuk; nyanthik: 1 ngiris nganggo canthik; 2 wangun mbêngkêluk kaya canthik, nyongat kaya canthik. II di-[x] êngg: dieling-eling, diapalake; [x]-an êngg: gathekan, candhakan.

canthilan :

êngg. kn: dhukuh.

canthing :

kn. 1 bngs. siwur ut. cidhuk cilik; 2 cidhuk cilik mawa cucuk sing digawe têmbaga (piranti kanggo mbathik); [x]-cap: piranti dianggo mbathik (ngêcap) jarit.

canthing-jali :

pc. wong bodho.

canthuk :

kn. 1 apa-apa sing pucuke mbêngkuk; 2 êngg. ulêg-ulêg, munthu; 2 piranti kanggo ngêtokake gêtih; nyanthuk: mbêngkuk ing pucuk; di-[x]: diêtokake gêtihe sarana canthuk.

canthuka, canthoka :

kw. kodhok; sasra [x] warsa kw: (kodhok sèwu kodanan) swara sing rame bangêt..

canthula :

kn. cênthula.

(canthur) :

nyanthur kn. nyanthuk.

(canthol) :

di-[x]-i kn. dicanthèli, dicangkoli.

cangak :

kn. ar. manuk bngs. blêkok.

cangap :

i pc. cangkêm, bolongan sing amba; 2 êngg. pc. ilèn-ilèn sing anjog ing pasawahan lsp; kc. clangap.

(cangar) :

di-[x] kn. cangkême diêngakake kanthi pêksa pêrlu arêp diombèni jamu.

canggah :

I kn. cawangan kayu ut. wêsi digarani kanggo nyêkêl durjana. II kn: 1 wong tuwane êmbah buyut; 2 anaking buyut.

canggal :

êngg. kn. kayu (wit) sing wis mati.

canggèh :

kn. 1 sênêng cawe-cawe (maeka, nangani, cêngkiling); 2 pc. sênêng njêjupuk.

cangik-cangik :

kn. kuru sarta dhuwur tmr. pawakaning wong wadon.

(cangkag) :

cumangkag kw. mlumpat, lincak-lincak.

cangkah :

I êngg. kn. 1 mawa cawangan tmr. pang lsp; 2 sanggan, jagrag, sikilan; kc. cèkèh, cèngkèh. II cumangkah kw: kumêndêl, kumawani.

cangkang :

êngg. kn. cangkoking kêmiri, (êndhog lsp), kulit kêrang lsp.

cangkèl :

êngg. kn. wangkod, ora manutan.

cangkêm :

kn. tutuk ki. 1 perangan angganing manungsa ut. kewan sing dianggo mêmangan lan gunêman; 2 ks. gunêm, kandha; kakehan [x]: kakehan gunêm, tansah gumrêmêng; [x] gatêl pc: sênêng ngrasani ut. mêmisuh; nyangkêm kodhok: kaya cangkêm kodhok yaiku suwèk maju têlu; di-[x]-i ks. diujar-ujari.

cangkêrêm :

kn. cêngkêrêm.

cangkêt :

êngg. kn. ayu, ngrêsêpake.

(cangking) :

di-[x] kn. 1 digawa sarta disambi lembeyan (tmr. barang sing cilik-cilik); 2 dièmbèt-èmbèt, disrèmpèt ing gunêm; 3 mung diucapake saperangan tmr. têtêmbungan (kaya kang kalumrah ing wangsalan); [x]-an: 1 barang-barang sing dicangking; 2 pawèwèh sing minangka olèh-olèh.

cangkir :

kn. wadhah wedang lsp. sing arêp diombe.

(cangklak) :

nyangklak kn. 1 krasa lara ing kèlèke (marga kêdhuwurên ênggone ngranggèh lsp); 2 pc. ora runtut, angèl rèh-rèhane; [x]-an: lêkokaning lêngên cêdhak karo kèlèk.

cangklèk :

kn. ar. gêndhing; nyangklèk: nggawa bocah lsp. kalinggihake ing bangkèkan banjur karangkul; [x]-an: bngs. kolongan kayu kaêtrap ing bangkèkan kanggo nyêngkêlit arit lsp.

cangklèt :

êngg. kn. nèmplèk ing, cêdhak nyangklêk.

cangklètan :

êngg. kn. canthèlan, cangkolan.

(cangklêk) :

nyangklêk kn. cêdhak bangêt.

(cangklêng) :

nyangklêng êngg. pc. nganthêng, ngêntèni nganti suwe.

(cangkluk) :

nyangkluk kn. pacak gulu sarana manthuk kapathêt.

cangklung :

(ut. nyangklung) kn. tangane diulur maju (kaya yèn arêp ngranggèh).

cangklong :

I êngg. kn. bngs. pipa bumbung dianggo torong. II kn: kanthong dawa wadhahe kiwa têngên yèn nggawa disampirake ing pundhak; di-[x]: digawa sarana kasampirake ing pundhak.

cangkul, cangkol :

êngg. kn. pacul.

(cangkol) :

di-[x]-ake kn. dicanthèlake, dicantholake; [x]-an: canthelan.

cangkok :

kn. 1 kuliting kêmiri, êndhog lsp; 2 omah-omahaning keyong lsp; 3 piringan ing traju lsp; 4 pêthèn cilik wadhah mas-intên; 5 êngg. palêmahane dhewe (dudu ngindhung); 6 êngg. wong sing duwe palêmahan (dudu ngindhung); 7 kang pokok, kang baku, lajêr; di-[x]: 1 digêrêt sarta diklokopi klikane banjur diblêbêd ing sêpêt didèkèki lêmah, yèn wis ngoyod tumuli dikêthok lan ditandur; 2 ditandur tmr. thikilan ut. pêthetan; 3 dicengkok, ditulad; [x]-an: 1 wit sing dicangkok; 2 trubusaning wit sing wis tuwa; kc. cengkok.

cangkrama :

(S) kw. mlaku-mlaku ngenggar-enggar ati; nyangkramani: andon kasukan karo wong wadon.

cangkrang :

kn. lêlara cacar; [x]-ên: nandhang lara cangkrang.

(cangkrim) :

[x]-an kn. bêdhekan, batangan.

--- 626 ---

cangkring ~ caruk.

cangkring :

kn. ar. wit bngs. dhadhap mawa êri.

canglung :

kn. cangklung: dawa [x]-e ks. sikil lan tangane dawa.

canguk :

kn. 1 wong sing pinatah ngawasake têkaning mungsuh lsp. saka ing kadohan; 2 êngg. pangarêping pangon.

cangungong :

kn. unining mêrak.

cangcalan :

êngg. pc. sangsalan; kc. cancalan.

(cangcang) :

di-[x] êngg. dicancang.

cangcing :

êngg. kn. cancing.

cangcut :

êngg. kn. cancut.

cao :

(C) kn. ar. ombèn-ombèn (tètès dicampur banyu nganggo ampas).

caos :

êngg. pc. 1 k. tungguk; 2 êngg. kn. sowan marang dhêdhuwurane; 3 ki. cawis; di-[x]-i ki: 1 dicawisi; 2 diwènèhi; kc. saos.

caoto :

kn. saoto.

cap :

kn. 1 piranti kanggo gawe tulisan ut. gambaran, sêtèmpêl; 2 tulisan (gambaran) sing disêtèmpêl; 3 tandha, têngêr ing barang-barang (saka pabrik lsp); 4 bathikan sing ora dibathik sarana tangan; di-[x]: 1 disêtèmpêl; 2 ditêngêri sarana cap; 3 dibathik sarana cap; 4 didrik (ora ditulis).

capa :

(S) kw. gêndhewa.

capaga :

kn. ar. wit.

capah :

êngg. kn. sikil, tungkak.

capala :

(S) kw. 1 rongèh, sigrak; 2 nêpsu; di-[x]: disrêngêni.

capang :

kn. dawa nyênthang tmr. brêngos.

capar :

êngg. kn. 1 ngoyod; 2 bngs. thikilan, thokolan.

caparu :

kw. ak. wadhah kinang.

cap-bapêm :

[x]-leyo, [x]-singa êngg. kn. layang idin kêna mbukak palêmahan.

cap-dumuk :

kn. tandha tangan awujud tapaking jêmpol (marga ora bisa nulis).

cap-ji-ki :

(C) kn. ar. mainan.

cape :

I kn. lêsu sarta lêmês tanpa daya. II êngg. pc: jare (ucape). III di-[x] êngg: dibadhe; [x]-an: cangkriman.

capêng :

kn. mingkis lêngên ngarêpake pêrang (kêrêngan) tmr. wayang.

capêt-capêt :

kn. mung rada kèlingan (marga wis lawas bangêt).

cap-gawe :

êngg. ar. pangkat ing punggawa desa.

cap-go-mèh :

(C) kn. riyaya tanggal 15 bakda taun baru Cina.

capil :

êngg. kn. caping.

caping :

kn. 1 tudhung sing digawe nam-naman pring; 2 êngg. tudhung sing digawe lakên ut. bludru.

(capit) :

di-[x] pc. disapit, dijapit.

caplak :

kn. bngs. tuma asu.

caplang :

kn. capang.

caplêk :

êngg. padha plêk.

capluk :

mak [x] kn. katêranganing mangan.

(caplok) :

di-[x] kn. 1 disaut têrus dipangan; 2 ks. dipangan.

capuri :

kn. cêpuri.

caprang :

êngg. kn. kêtêl sarta dawa nyênthang tmr. brêngos.

capcapan :

kn. 1 sing wis dicap; 2 wis dibathik ing cap; kc. cap.

cara :

I kn. 1 laku, pratikêl, up. [x]-ne wong golèk pangan: 2 padatan sing kalumrah, up. desa mawa [x]; 3 miturut padatan (kalumrahan), up. mênganggo [x] Sala; 4 basa, up. bisa gunêman [x] Wlanda; 5 (ut. [x]-ne) êngg. pc. mungguh, mungguha; di-[x]: dianggêp kaya, ditindakake kaya. II (S) kw. ak: têlik, utusan.

cara-balèn :

kn. ar. gamêlan.

carak :

kn. sungu dianggo wadhah banyu kanggo ngumbah cangkêm jaran; di-[x]: dikumbah nganggo banyu ing carak tmr. cangkêm jaran.

caraka :

(S) kw. kongkonan, utusan.

carakan :

I kn. calon. II kn: urut-urutane aksara Jawa, kapirit saka: [...][3]

carana :

I (S) kw. laku, sikil; cs. 2. II (S) kw: rêrênggan; cinarana: rinêngga-rêngga.

carang :

I kn. 1 pang pring; 2 mawa pang cilik-cilik akèh tmr. suruh pakis lsp; [x]-an: 1 suruh sing tuwuh ing pang (dudu golor); 2 crita sêmpalan saka crita sing baku (crita karangan). II [x] burung êngg: sarang burung.

carang-buntala :

kn. gombyok ing lapak ut. ing uncal.

carang-gantung :

kn. ar. gêndhing.

carang-landhêp :

br. ent. gêgaman landhêp.

carat :

I kn. 1 cucuking canthing pambathikan; 2 (ut. [x]-an) cèrèt. II êngg. kn: mlêthèk, pêcah. III êngg. kn: lêmah sing nglojok ing sêgara (yèn sêgarane rob, kêlêban). IV ([x]-taun, [x]-warsa): angin gêdhe saèm. lesus; kc. cèrèt.

caracab :

kw. buyar, pating slêbar.

carêk :

êngg. cêdhak.

carêm :

kw. wis atut salulut; [x]-an êngg. k: durèn.

carêmin :

kn. crêmin.

cari :

ma-[x] kw. ak. golèk.

cariyos :

k. 1 carita; 2 kandha.

carik :

I kn. 1 êngg. corèk, garis; 2 bathikan tangan; 3 jurutulis ing kalurahan lsp. II êngg. kn: sawah darbèke dhewe-dhewe; di-[x](i): diêdum-êdum marang batur-batur lsp. (tmr. lorodan dhaharaning priyayi gêdhe); [x]-an: lorodan, turunan.

caring :

êngg. kn. 1 padhang, têrang; 2 têrang (udane lèrèn); 3 dhedhe.

carita :

n. cariyos k. babad, dongèng ngêmot lêlakon; kc. crita.

caritara, caritra :

kw. carita.

cariwis :

kn. criwis.

(carya) :

kacaryan kw. gumun, gawok, bungah.

carma :

(S) kw. wlulang.

carmin :

kw. pangilon.

caru :

(S) kw. sajèn, korban; di-[x]: disajèkake.

(carub) :

di-[x] kn. diwor sarta dicampur dadi siji; [x]-an: campuran.

carabuk :

kn. 1 ar. dhapuring kêris; 2 ar. iwak loh.

carub-wor :

br. carub sarta awor ora karuan pêpilahane.

caruk :

kn. campur dadi siji; di-[x]: 1 dirayuk, dirauk; 2 digraut; 3 êngg. dicampur, dicarub ora dipilah-pilah.

--- 627 ---

caruk-banyu ~ cathuk.

caruk-banyu :

kn. carukan, diracak tanpa dipilah-pilah.

car-cur :

pc. tansah mancur; kc. cur.

car-cor :

pc. gunêman mung waton mêtu bae.

cas :

pc. katêranganing mancas; di-[x]-i: 1 dipathoki, ditêtêpake tmr. rêrêgan lsp; 2 êngg. diputus, dipancasi; 3 êngg. dikandhakake trêp kaya apa anane; [x]-[x]-an: 1 pancas-pancasan; 2 pêpancasan, putusan; kc. pancas.

cas-cês :

pc. kêrêp tètès tmr. ilêr lsp; kc. cès.

cat :

kn. katêrangan lêpasing wêktu sakêplasan; [x] ... [x] ora: sakêplasan ... sakêplasan ora (katon, kelingan lsp); [x]-[x]-an, [x]-cut: ora têtêp pamikire.

catu :

I êngg. tatu. II di-[x] êngg: diupakara (didongani lsp) tmr. tatu. III kn: 1 ingon, cadhong; 2 êngg. bageaning sawah darbèking wong akèh; 3 êngg. sawah sing digadhuhake minangka pituwas; 4 êngg. bawon (opahaning ani-ani); 5 êngg. pancèn, mula nyata; di-[x]: dicadhong, dicumpi.

catur :

I n. (wi-) cantên k. gunêm, kandha; ana [x] mungkur pr: ora mrêduli (maèlu) gunêming liyan; nyatur: nggunêm, ngrêmbug bab, ngrasani; ka-[x], cinatur br: kacarita, kocap; [x]-an: gunêman, calathu. II (S) kw: papat. III kn: ar. dolanan asal saka Pèrsi, nganggo blabak pêsagèn (papan catur) mawa gambaran kêkothakan irêng putih sarta wong-wongan (bidhag, jaran, patih, ratu, mantri, bètèng).

cato :

êngg. kc. catu II.

caton :

I (ut. pa-[x]) kn. bathok dibolongi kanggo dhasaring kukusan yèn dianggo adang. II kn: cadhong, ingon, cumpèn; kc. catu.

catra :

I (S) kw. 1 payung; 2 pangayoman. II (S) kw. ak: jantra, rodha.

caca :

kn. 1 rêngat, bênthèt; 2 cacad, gampang kênane lêlara; [x] mata: matane cacad; [x] upa pr: ngrênggangake pamitran sing wis rakêt.

cacab :

kn. 1 rumasuk, tumancêb (kacêp) 2 amblês, kaclup ing banyu lsp. nyabrang ing banyu lsp. nganti jêro; 3 mandi, ampuh, sêtijab bangêt; 4 (lênga [x]) lênga ut. dèrèsan rêmpêlas lsp. kanggo sarana ngakèhake rambut; 5 bosokan kewan ut. wisa kanggo nêncêm gêgaman; di-[x](i): 1 disabrangi; 2 dilêngani ing cacab tmr. rambut; 3 dicêncêm ing wisa lsp. tmr. gêgaman; ka-[x]-an br: kêlêban.

cacad :

I kn. kaanan sing njalari alaning wujud, ciri ala; di-[x]: diwaoni, diceda; dadi [x]-an: dadi pangalan-alan (akèh wong sing nacad). II [x]-an kn: tracuk ing wluku.

(cacag) :

di-[x] êngg. dicacah.

cacah :

I kn. 1 wilangan, kêhing samubarang; 2 êngg. wong tani sing wênang mèlu ndarbèni sarta nggarap sawah; di-[x]-ake: 1 diwilang, dietung; 2 digênahake, (katut) dirêmbug; ora kê-[x]: ora katut dirêmbug. II di-[x] kn: dijur (dirajang) lêmbut tmr. iwak lsp; 2 dikrikiti ing tikus lsp. nganti ajur; [x]-an: 1 apa-apa sing wis dicacah; 2 pc. dhapur, rupaning praèn.

cacah-jiwa :

kn. 1 kèhing wong sing padha dêdunung ing sawijining nêgara lsp; 2 nacahake kèhing wong sing padha dêdunung.

cacah-êri :

kn. petungan kèhing iwak loh.

cacah-molo :

kn. petungan kèhing omah.

cacah-sawah :

kn. petungan kèhing sawah.

cacah-sirah :

kn. petungan kèhing wong ut. kewan.

cacah-cucah :

kn. 1 rucah, arahan; 2 pc. ora sênêng (tanpa pakolèh).

cacaya :

kw. ora murni, palsu; kc. caya.

cacak :

I êngg. kn. bngs. piranti pangrajangan têmbako. II êngg. pc. jajal ! coba ! kalah [x] mênang [x] pr: samubarang prakara iku pakolèh lan orane kudu dicoba dhisik; di-[x] êngg: dicoba, dijajal, diayati; kc. cak. III kn: 1 pancèn, mula nyata; 2 luwih-luwih manèh, apa manèh; aja [x]: aja sing ..., aja manèh ...

cacal :

kn. cowèl; di-[x]: dicowèl, dipêcèl.

cacala :

kw. utusan; kc. cala.

cacar :

I êngg. pc. lara cangkrang, ana warna-warna up. [x] alas, [x] banyu. [x] tumbar, [x] jagung; di-[x]-(i): dicublik ut. digarit lêngêne nganggo pèn sing wis dicêncêm ing wiji cacar kanggo panulaking lara cacar; [x]-ên: nandhang lara cacar. II di-[x] êngg: dipancas, dirampasi tmr. têtuwuhan lsp.

caci :

êngg. kn. 1 sanggan (jlagrag) kayu sing arêp digraji, andhan-andhan saèm. paga; 2 cathokan, ilat-ilataning cathok.

cacing :

kn. ar. kewan tanpa bêbalungan wujude gilig dawa sarta lêmês; pênjalin [x]: pênjalin sing cilik; suruh [x]: suruh sing tanpa carangan; di-[x]-i: diombèni jamu murih mêtu cacinge; [x]-ên: nandhang lara marga ing wêtênge akèh cacinge.

cathak :

I kn. bngs. lalêr gêdhe sok ngrubung raja-kaya; nyathak: (kaya cathak) kurang ajar, murang tata. II êngg. kn: andha dianggo ndèrès arèn.

(cathèk) :

di-[x] kn: dicakot (tmr. asu).

cathèk-gawèl, cathèk-cawèl :

kn. sênêng ngunèni ala, sênêng mêmaoni.

cathêm :

ut. [x]-an kn. tanggêm cilik; di-[x]-ake pc: diingkêmake; ikêt-ikêtan [x]-an pc: ikêt-ikêtan tanpa sinthingan sarta mèpèt bangêt.

(cathêt) :

di-[x] kn. 1 êngg. dijithêt, didondomi; 2 êngg. dikrikiti; 3 dipèngêti, dieling-eling sajroning ati; di-[x]-i: ditulisi murih aja lali; [x]-an: layang pèngêtan.

(cathil) :

di-[x] pc. dijupuk (disuda) saperangan, digawa lunga.

(cathis) :

nyathis kn. wêwanguning cangkêm (janggut) sing cilik.

cathuk :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning

--- 628 ---

(cathur) ~ cèkli.

untu tumangkêb; [x]-an, [x]-ên: untune gathik dening adhêm.

(cathur, cathus) :

nyathur, nyathus kn. mênêng bae tanpa ngucap (cangkême mingkêm sêmu maju).

cathut :

kn. ar. piranti kanggo nyabut paku lsp.

(catho) :

[x]-[x] kn. 1 kurang awas pandêlênge (marga cadhok, pêtêng lsp); 2 durung mangrêti têmênan.

cathok :

I (ut. [x]-an) kn. timangan ing sabuk; di-[x]: 1 dipasang sarta dianjingake mung kanggo nyoba tmr. ragangan omah lsp; 2 digathukake sarta diubêdi ing tali (tmr. kayu sing arêp disambung); [x]-an: 1 tali, wilahan wêsi lsp. sing dianggo nyathok sambungan kayu lsp; 2 adon-adon gêthakan ing sambunganing kayu; 3 (ut. [x] rêmbug) pc. wis canthèl rêmbug. II di-[x] kn: nyaut kinjêng, lalêr lsp. nganggo tangan.

cathok-gawèl, cathok-cawèl :

kn. 1 gandhengan tangan sarana drijine kasêlap-sêlapake; 2 sênêng maoni, sênêng cawe-cawe; kc. cathèk.

cathok-pelas

kn. tangkêb pelas (jarit sing cupêt, yèn dianggo bêbêdan ut. tapihan ora bisa tumangkêb mubêd).

cawad :

kn. saradan sing njalari cacad, nglênthar; di-[x]-(i): diwada, diwaoni.

cawak :

I kn. 1 ora pêsagi bênêr dadi yèn ditangkêbake banjur mèncèng tmr. ikêt; 2 pc. ora trêp, kêcilikên ut. kêsêthithikên. II kn: crawak, sênêng bêngak-bêngok.

cawan :

(C) kn. lèpèk (piringaning cangkir).

cawang :

I kn. 1 (ut. [x]-an) pang; 2 mawa pang sing trubus awangun kaya canggah; 3 mangro tmr. ati lsp. II [x]-an êngg. kn: gadhangan, calon.

cawar :

êngg. kn. cabar.

(cawe) :

[x]-[x] kn. mèlu ngrêmbug prakaraning liyan.

(cawèl) :

di-[x] kn. 1 dicathèk, dicakot; 2 êngg. pc. dicêkêl, katut dicakot tmr. dakwa lsp.

cawèn :

kn. mawa rêrênggan gambar kêkêmbangan kang ngrêmit; kc. cawi.

cawêni :

kn. bngs. lawon putih.

cawêngah :

kw. 1 jiguh, rikuh; 2 ora sudi.

cawêt :

kn. apa-apa sing dianggo nutupi wêwadi sarana kaubêdake ing bangkekan kasusupake saantaraning wlakang; di-[x]-ake: disilakake sarta diubêdake ing bangkekan; [x]-an: nganggo cawêt.

cawi :

kn. panuli sing alus kang lumrah sing digawe brêngos tikus ut. kucing; di-[x]: disungging nganggo cawi.

cawik :

i ki. cewok. II [x]-an êngg. kn: 1 cawan, lèpèk; 2 bathok cilik kanggo takêran bêras lsp.

(cawil) :

di-[x] êngg. dicawèl.

cawis :

kn. 1 (caos ki) sadhiya, wis tumata; 2 êngg. tungguk ana ing dalême priyayi gêdhe; cêcawis: tata-tata ing sadurunge; di-[x](ake): disadhiyakake; (cê)[x]-an: sadhiyan.

cawuh :

kn. 1 dhumpyuk (jumbuh) ora kêna dipilah-pilah; 2 bola-bali (nglantrah) nganti njuwarèhi.

cawuk :

sa-[x](an) kn. sacidhuk, sacidhukan; di-[x]: 1 dicidhuk nganggo tangan dicêkodhongake; 2 digraut, digruwak.

cèblèh :

êngg. kn. cêblèh.

cèblêk :

mak [x] pc. katêranganing tumancêb lsp; di-[x]-ake: diceblokake, ditancêbake.

(ceblok) :

di-[x]-ake êngg. ditancêbake, ditandur.

ceblong :

êngg. kn. cebong.

cebol :

kn. 1 cêndhèk sikile cêkak tmr. dêdêg-piadêg; 2 pc. cabar, wurung tanpa woh; [x] nggayuh lintang pr: wong sing duwe jangka prakara sing mokal-mokal.

cebol-kêpalang :

kn. yèn ngadêg katon cêndhèk, nanging yèn linggih katon dhuwur tmr. dêdêg-piadêg.

cebong :

kn. anak kodhok sing isih awujud kaya iwak loh.

ceda :

kw. cacad; di-[x]: dicacad.

cedan :

kw. cacad; kc. ceda.

cedhak :

êngg. cêdhak.

cedhal :

kn. ora cêtha kêdaling gunême tmr. bocah cilik (up. r diucapake l).

cèdhêk :

êngg. cêdhak.

cedhok :

kn. bngs. serok kanggo golèk iwak; tukang [x] êngg: bakul iwak loh; [x]-[x] sêmbahe: anggone nyêmbah ambal-ambalan; nyêmbah sa-[x]-an: nyêmbah sapisan.

cè-e :

êngg. supaya; kc. cikbèn.

cèg :

I di-[x]-ake êngg. pc. 1 disahi (tmr. utang); 2 dicècègake. II (W) kn: layang ing bang minangka pratandha wênang nampa dhuwit.

cègêr :

mak [x] kn. katêranganing mencok, kêna tmr. panah lsp; cègar-cègêr, [x]-[x]: bola-bali tansah mencok (kêna); di-[x]-ake (dicègèrake êngg): dipêsthèkake, dijagakake; kc. cagêr.

cegoh :

ut. [x]-regoh êngg. pc. cekoh-regoh.

cègcog :

êngg. pc. pasulayan, padudon, udur.

(ceyok) :

di-[x](i) êngg. pc. dirauk, diraup.

cèk :

I kn. (sa-[x]) salarik (salentrengan) nglima-lima, ut. mapat-mapat tmr. metung dhuwit; 2 êngg. limang sèn; di-[x]-i: diwilang sarana dilèntrèng-lèntrèng lima-lima ut. papat-papat tmr. dhuwit; kc. cècèk, cèg. II di-[x] êngg: diadhuk (dilêmbutake) tmr. wlukon.

cekas :

êngg. kn. wêkas, wêling.

cèkat-cèkêt :

kn. tumandang sarwa rikat.

cèke :

êngg. pc. supaya; kc. cikbèn.

cèkèh :

kn. 1 ingisor bênggang mênga tmr. sikil; 2 (ut. [x]-mêkèkèh) sikil kang mênga saèm. engkar; 3 êngg. pc. jagrag canggah.

cèkèl :

kw. murid, baturing pandhita.

(cèkèr) :

I [x]-[x]. cêcèkèr kn. 1 ngorak-arik lêmah sarana cakar (tmr. pitik); 2 pc. golèk pangan; di-[x]-i: digaruk-garuki nganggo cakar (tmr. pitik). II (ut. cêcèkèr) êngg: dêdunung, manggon; [x]-an êngg: sawah sing digawe dhewe.

cèkli :

kn. cilik sarta bêcik tmr. omah; cèklèn pc: pasaja (gampang-gampangan) tmr. pasugatan lsp.

--- 629 ---

(cekluk) ~ cèpèr.

(cekluk) :

[x]-an êngg. kn. cêciblon.

ceko :

kn. bengkong ora kêna dijêjêgake tmr. tangan.

cekoh :

I êngg. kn. ceko. II (ut. [x]-kokoh): dhokoh sarta sêngkut ênggone mangan.

cekoh-regoh :

kn. wis jêmpo sarta wis ora bisa nggêglawat.

cekot :

pc. bengkong sarta cacad tmr. athik-athikan lsp.

cekot :

êngg. kn. ceko.

cekre :

êngg. kn. kunthing.

(cekruk) :

[x]-an êngg. kn. cêciblon.

cèkcok :

êngg. pc. padudon, pasulayan.

celad :

êngg. kn. cedhal.

cela-celu :

êngg. kn. owah-owah (molah-malih) pêpenginane.

cele-cele, cèlèn :

êngg. têmbung sabawaning gumun.

cele-mende :

kn. ar. kewan gêgrêmêtan.

cèlèng :

I n. andhapan k. babi alasan; [x] mogok kn: 1 ar. patraping mepe pari; 2 wanguning kêcik; [x] gontèng kn: bngs. cèlèng cilik; ngadhêp (cêdhak) [x] bolotên pr: cêdhak (sêsrawungan) karo wong ala, mêsthi gampang kêtularan; di-[x]-i kn: disimpên saka sathithik tmr. dhuwit; [x]-an kn: 1 wadhah dhuwit dianggo nyèlèngi; 2 simpênan dhuwit; 3 êngg. sanggan antru lsp. II [x]-[x] êngg. pc: têmbung sabawa nelakake gumun lsp.

(cèlu) :

ka-[x] br: kumudu-kudu; kc. kumacèlu.

celung :

I (ut. kêcelung) kn. kêmbang dhadhap. II nyelung kn: 1 golèk laron lsp. sarana dijontrot ing diyan; 2 pc.mblondrongake, nasarake. III kw: cupu; dicelung: diwadhahi ing cupu.

cèm :

êngg. cèp, cup.

cèmbèng :

kn. 1 pc. riyaya mêmêtri kuburan (ing sasi April) tmr. bangsa Cina; 2 (ut. [x]-an) êngg. riyaya karamean ngarêpake giling tmr. pabrik têbu; 3 (ut. [x]-an) êngg. karamean ing desa ngarêpake panèn; kc. cingbing.

ceme :

I (ut. kêceme) pc. ar. woh bngs. bêstru. II (ut. cême, cèmèh) pc: ar. mainan nganggo kêrtu cilik; kc. jèmèh.

cèmèt :

êngg. pc. cèpèt.

(cemot) :

I di-[x] kn. diangkat (dibopong, dirangkul) kapêtêkake ing dhadha kanthi rêrikatan; kc. comot. II [x]-[x] kn: rêgêd pating klaprut (up. mêntas mangan cangkême gubras).

cempal :

êngg. kn. godhong lsp. sing dianggo nimpal rêrêgêd; kc. timpal.

cèmpèh :

êngg. kn. bngs. tenggok cilik awangun bundêr.

(cemplak) :

di-[x] êngg. dicengklak, dicemplo.

cemplo :

kn. katêranganing nyengklak; di-[x]: dicengklak.

(cèmprèng) :

(ut. [x]-an) êngg. kn. rèmèh, ora aji; 2 climèn tmr. duwe gawe.

cèndhèk :

êngg. cêndhèk.

cèndhèp, cêndhèp :

êngg. cêndhak.

cendhok :

êngg. sendhok.

cendhol :

kn. 1 glindhingan pathi onggok; êngg. ombèn-ombèn sing nganggo ampas glintiran pathi onggok; kc. cumendhol.

(cènèng) :

di-[x] kn. narik, nggèndèng tali lsp.

cèning :

êngg. ar. panganan.

cènol :

mak [x] pc. katêrangan mêndaling barang sing êmpuk.

centhang :

I kn. bngs. cowèk cilik. II di-[x](i) kn: didèkèki corèkan ut. tulisan kanggo têngêran; [x]-an: cathêtan, pèngêtan (têtêngêr).

cènthang-cènthêng :

pc. tansah kêna bae.

(cènthèl) :

di-[x]-ake êngg. pc. dicanthèlake; kc. canthèl.

cènthêng :

mak [x] pc. katêranganing kêna (tmr. barang sing lancip lsp).

centhong :

êngg. kn. 1 enthong; 2 balung têpak.

cèng :

I kn. 1 kilang têbu sing arêp didadèkake gula; 2 êngg. tètès (turahan kilang têbu). II di-[x]-i pc: dilangkahi, dilumpati tmr. ing mainan.

cèngan :

êngg. kn. rada ngantuk.

cengas-cengos :

pc. pating crengos; kc. crengos.

cèngbèng :

pc. cèmbèng, cingbing.

cèngèh, cêngèh :

êngg. kn. lombok.

(cèngèl) :

nyèngèl pc. mêncungul moncol; di-[x]-ake: dicungulake moncol.

cèngèng :

êngg. kn. cingèng.

cènggèr :

kn. daging ing bathuking pitik; kc. jènggèr.

cèngkèg :

pc. congkog.

cèngkèh :

êngg. pc. 1 sigar cêcawangan; sikilan, sanggan; 3 lirangan tmr. gêdhang; kc. cèkèh.

cèngkèr, cêngkèrèk :

êngg. kn. cengkre.

(cengklak) :

I nyengklak kn. mêncolot munggah ngayati nunggang jaran lsp, ngayati nunggang mumbul saka ing iringan. II di-[x] êngg: dicangklèk.

cengkok :

kn. 1 pratingkah sing ginawe-gawe murih katon bêcik; 2 cara ênggone mangun wêwujudan (karangan, yêyasan lsp); 3 êlak-êluking swara ing lêlagon têmbang lsp; di-[x]: 1 êngg. dicangkok; 2 ditiru, ditulad.

(cengkrang) :

sikile di-[x]-ake pc: sikile dislengkrangake.

cengkre :

kn. sênêng nangani (mbêbeda lsp) tmr. bêcah[4] cilik.

cengkrong :

kn. 1 bengkong tmr. sikil ut. tangan; 2 penthong; 3 êngg. bngs. lading sing mbêngkêluk.

cengosan :

pc. crengosan.

(ceok) :

di-[x]-i êngg. pc. dirauki, diraup.

(ceos) :

di-[x] êngg. disiram ing banyu murih mati tmr. gêni.

cèp :

êngg. dhèp, cèm, cim; di-[x]: wis didhèdhèki dhisik.

cèpe :

êngg. ujare, jarene.

cèpèh, cèpèk, cêpèk, cêpèr :

êngg. kn. cawan, lèpèk.

cèpèr :

(cêpèr êngg) kn. ora jêgong, ora kuwung tmr. piring lsp; [x]-[x]-e êngg: sathithik-sathike,[5] apêse.

--- 630 ---

cèpèt ~ cêdhak.

cèpèt :

I kn. rêgêd pating klaprut; [x]-[x] tangan: ngipat-ngipatake tangan têlês (mêntas wisuh lsp); kc. clèprèt. II [x]-an êngg. kn: gêndruwon (têtironing gêndruwo).

(cèplak) :

[x]-[x] êngg. mêmangan coplak-capluk.

ceplak-cèplèk :

pc. cêdhak bangêt.

cèplês :

kn. 1 trêp bangêt ora kurang ora luwih tmr. paran, plêk ora kliru tmr. petungan lsp; 2 trêp padha rupane, jiblès.

cèplukan :

kn. 1 ar. manuk; 2 ar. têtuwuhan.

(cepor) :

nyepor êngg. pc. gêdhe njêbèbèh tmr. lambe.

cèprat-cèprêp :

êngg. kn. 1 tansah kêna tmr. gaman landhêp sing ditamakake; 2 pc. bêcik ênggone ngêmpakake têmbung.

(cèprèt) :

di-[x]-i êngg. diciprati apa-apa sing rêgêd.

cèprêt :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning lêlandhêp sing tumama.

(ceprot) :

di-[x]-i pc. diciprati.

cèr :

kn. pêpindhan swaraning kêcèr lsp.

cerak, cêrak :

êngg. kn. cêdhak.

cerang-cerong :

êngg. pating clerong tmr. rai.

cere :

kn. 1 (ut. ceremende) ar. kewan bngs. coro cilik; 2 nistha, asor, arahan.

cèrêk :

êngg. cêdhak.

cèrèm :

êngg. rèmèh, sapele.

cèrèt :

kn. ar. wadhah nganggo cucuk sing digawe blèg ut. têmbaga piranti kanggo nggodhog wedang; kc. carat.

(cerit) :

êngg. pc. cirit.

cerok :

êngg. pc. serok.

(cerong) :

[x]-[x] kn. rêgêd pating clerong; di-[x]-i: diclonèhi; kc. clerong.

cès :

mak [x] pc. katêrangan tumètèsing ilêr; ngê-[x] pc: ngilêr; [x]-[x]-an pc: tansah ngilêr.

cèt :

I (sa-) [x] kn. salentrengan dhuwit nglimang sèn lsp; kc. cèk. II kn: bubukan mawa warna dijuri banyu ut. lênga kanggo mulas, nglapis lsp; di-[x]: dipulas (dilapis lsp) ing cèt. III di-[x]-i êngg. pc: diklècèpi.

cece-buce :

pc. 1 cècèl-bucèl; 2 asor, sapele, rèmèh.

cècèg :

êngg. pc. cocog; di-[x]-ake: dicocogake.

cècèk :

I êngg. pc. cocog. II di-[x](i) kn: dicacah (dicowèl-cowèl) tmr. gori, klika lsp. III kn: rajangan wlulang kêbo ut. sapi digorèng dianggo lawuh. IV êngg: gori.

cècèkan :

êngg. pc. gampang dilakoni (dijangka).

cècèk-bucèk :

pc. pating crowèl kêbak tatu.

cècèl :

kn. pating crowal marga tatu kêna wadung lsp; di-[x](i): dicowal-cowal nganggo wadung lsp.

cècèl-bucèl :

kn. tatu pating crowal (marga dicècèl ut. kêna ing mêmala).

cecemu, cecemuwe :

êngg. pc. rèmèh, sapele bangêt.

cècèr :

kn. kècèr, cicir.

cecok :

êngg. pasulayan, pêpadon; kc. cèkcok.

cècèran, cècètan :

êngg. manuk glathik ênom; kc. cècrèkan.

cècrèkan :

kn. glathik ênom; isih [x]: isih ênom (durung lêbda ing kawruh).

cèthèk :

(cêthèk êngg) kn. 1 ora jêro tmr. kali lsp; 2 ([x] budine, [x] kawruhe lsp) ora muluk bêbudène (kawruhe lsp).

cèthèt :

mak [x] pc. sanalika mêcothot mêtu; [x] ks: 1 mati; 2 (ora [x]) ora bisa.

cèthi :

I êngg. kn. bêrsèt sarta prigêl. II (S) êngg: batur wadon.

cetho :

pc. ks. picak.

cethok :

I kn. wangkil gêdhe. II pc. ks: pece (wc. pece sithok).

cèwèhan :

êngg. pc. ilèn-ilèn banyu; kc. clèwèhan.

cèwèk :

ut. [x]-gambrèng êngg: gêmbèng (gampang nangise).

cèwèng :

I kn. bèncèng karêp; di-[x]-[x] êngg. pc: dicènèng-cènèng; kc. bèncèng. II kn: ar. mainan nganggo kêrtu cilik.

cèwèr :

êngg. cuwèr.

cèwèt :

êngg. kn. 1 ana sing gothang, kurang patitis; 2 ora sampurna, ora wutuh.

cewok :

kn. cawik ki. rêrêsik sabakdane bêbanyu ut. nguyuh; di-[x]-i: dirêsiki (sabakdane bêbanyu ut. nguyuh).

cewol :

mak [x] pc. katêranganing nyêmol lsp; kc. ciwêl, cuwil.

cêb :

mak [x] pc. dumadakan tumancêb; di-[x]-ake pc: ditancêbake.

cêbak :

êngg. cablèk, têbak; di-[x]: dicablèk, ditêbak.

cêbèk :

I di-[x] êngg. dicablèk, ditêbak. II êngg. pc: cikbèn.

cêbêlèh :

kn. cêblèh.

cêbilak :

êngg. kn. ora sumringah, tanpa warna.

cêblaka :

kn. pasaja, barès; kc. blaka.

cêblang-cêblung :

pc. gunêman mung anggêre muni bae.

(cêblèk) :

di-[x] pc. dicablèk.

cêbluk :

pc. cêblung; di-[x]-ake pc: 1 dicêblungake, dicêmplungake; 2 dicêblokake, diceblokake.

cêblung :

I mak [x] pc. katêranganing apa-apa sing kêcêmplung ing banyu lsp; nyêblung pc: nyêmplung; di-[x]-ake pc: dicêmplungake. II (ut. cêcêblung) ks: anak.

cêblok :

kn. 1 tiba tmr. krambil lsp; 2 êngg. gogrog, coplok; 3 êngg. peranganing cagak lsp. sing tumancêb ing lêmah, kayu lancip kanggo gawe (jaga) giliran gênti gêntèn; di-[x]-ake: 1 ditancêbake ing lêmah tmr. cagak lsp, diêdêgake ing (tmr. omah); 2 pc. ditandur tmr. pari lsp; 3 pc. ditibakake, digogrogake; [x]-an: gogrogan (woh).

cêbuk :

I kn. ar. kewan ama kacang. II kn: pêpindhan swaraning barang kêcêmplung ing banyu; kc. cêbluk.

cêbur :

kn. pêpindhan swaraning nyidhuk banyu lsp.

cêbrik :

êngg. rêgêd mblêkêthêk, jêblog.

cêdhak :

n. cêlak k. ora adoh antarane; nyêdhak(-i): mara cêdhak karo: kê-[x]: kinasih; [x]-an karo pc: kêkumpulan

--- 631 ---

cêdhêk ~ (cêkêthêm).

karo; saka [x]-an: saka ing papan sing cêdhak.

cêdhêk :

pc. cêdhak (cêdhak bangêt).

cêdhis :

kn. wong sing asor (ala) bangêt.

cêdhul, cêdhot :

mak [x] êngg. pc. krasa kaya dicènèng tmr. tatu lsp; dudu nyêdhut êngg. kn: dudu sanak dudu kadang.

cêdhot :

êngg. pêdhot; di-[x] êngg: dicènèng, dipêdhot; kc. cêdhut.

cêg :

mak [x] pc. katêranganing nyênyêkêl; mak [x] gêmêk: nyêkêl alon-alonan nanging kêncêng; kc. cag.

cêgah :

I êngg. kn. kêjêjêgên tmr. doran. II kn: 1 alangan, têngadur; 2 (ut. cêcêgah) nyandhêt pêpenginan marang pangan lsp; di-[x]: dicandhêt, dielikake, dilarangi.

(cêgat) :

di-[x](i) kn. 1 dipapag ana ing dalan (arêp diêndhêg lsp); 2 diadhangi, dialang-alangi murih aja têrus; 3 êngg. pc. diadhang, diêntèni.

cêgèh :

I kn. 1 dhadhane krasa sêsêg rêkasa kanggo ambêgan; 2 ([x] atine) rada mangkêl. II kn: kêjêjêgên pangêtrape tmr. doran, ukiran lsp.

cêgèk :

êngg. cêkak, kêkêncêngên.

cêgêmêk :

mak [x] pc. nyêkêl alon-alonan nanging kêncêng; kc. cêg.

cêglak-cêglik :

pc. (nunggu wong lara lsp) ijèn tanpa rowang.

cêglug, cêglung, cêgug :

mak [x] pc. katêranganing kêcêmplung ing banyu.

cêguk :

I kn. sêgun, cêkik; [x]-ên: sêgunên, cêkikên (tmr. bayi). II (ut. clêguk) kn: ngombe; sa-[x]-an: saglênggêngan (saombèn). III êngg: bodho, cugêtan atèn.

cêgur :

kn. jêgur; nyêgur: nyêmplung ing banyu lsp; di-[x]-ake: dicêmplungake ing banyu lsp; kc. jêgur.

(cêgok) :

[x]-[x] pc. pêpindhan swaraning wong ngombe; sa-[x]-an: saombèn; kc. cêguk.

cêgot :

êngg. pc. pêdhot; kc. cêdhot.

cêk :

mak [x] pc. katêranganing nyênyêkêl.

cêkak :

kn. ora landhung, ora dawa; [x] aos, [x] cukup: cêkak akèh surasane (mêntês); [x] ambêkane (napase): ambêkane ora landhung (sêsêk); [x] budine: nêpson, cugêtan atèn; [x]-e, [x]-ane: ringkêsing rêmbug; di-[x](-i, -ake): 1 dicêndhakake tmr. apa-apa sing landhung; 2 diringkês tmr. crita lsp.

(cêkakah) :

[x]-an sikile pc. sikile mbêgagah.

cêkakak :

kn. ar. manuk; pating [x], [x]-an: gumuyu sêru.

(cêkakar) :

[x]-an pc. têturon sikile diunggahake sêmu arêp ngranggèh.

cêkakik :

pc. klèlèt.

cêkaklak :

êngg. kn. cêkakak (ar. manuk).

(cêkangkang) :

pating [x], [x]-an pc. (padha) tiba klumah; kc. jêkangkang.

cêkap :

k. cukup.

cêkathakan :

kn. lapak kayu (kang lmr. nganggo larab bludru).

cêkathuk :

pating [x] pc. pating clêkanthuk.

(cêkedhong) :

nyêkedhong kn. nêkuk (mbengkong) tmr. tangan.

cêkèh-cêkèh :

êngg. watuk.

cêkèk :

I kn. lara watuk sing ora ngêtokake riak; bok [x] ta!! pc: bok mati ta !; kc. cêkik. II di-[x] ks: dipangan.

cêkekal :

mak [x] pc. tiba banjur gumregah; kc. jêkekal.

cêkekar :

[x]-an kn. cêkakaran.

(cêkèkèh) :

pating [x] kn. katon mbênggang tmr. sikil; di-[x]-ake: dibêgagahake tmr. sikil; kc. cèkèh.

cêkenthong :

kn. bngs. takir sing digawe godhong gêdhang kanggo wadhah sêga wuduk lsp.

cêkengkang :

pating [x] pc. padha tiba mlumah; kc. jêkengkang.

cêkèt :

mak [x] pc. katêranganing nyakot, nyathèk lsp.

cêkèthèk :

pc. jêkèthèk.

(cêkethok, cêkethong) :

di-[x]-ake pc. dipuntir (ditêkuk) mlêbu tmr. ugêl-ugêl.

cêkêdhung :

kn. 1 êngg. jêgong. lêgokaning apa-apa sing kuwung; 2 lêgokaning tangan (èpèk-èpèk) nalika dikuwungake; tangane di-[x]-ake: èpèk-èpèke dikuwungake kaya patrape wong nyawuk banyu lsp.

cêkêkar-cêkêkêr, cêkêkêran :

êngg. pc. ngglangsur alon-alonan.

cêkêkrêk :

, pating [x], nyêkêkrêk pc. katon ora sigrak; kc. cêkukruk.

cêkêl :

n. cêpêng k di-[x]. 1 (diasta ki) digocèki, digujêngi, dicandhak; 2 wis disadhiyakake kanggo (tmr. gêgaman, dhuwit lsp); 3 didarbèni ing sawêtara mangsa minangka tanggunganing utang lsp; di-[x]-i: 1 digujêngi, digocèki; 2 diwènèhi gêgaman, dhuwit lsp. kanggo sadhiyan; 3 diwènèhi apa-apa minangka tanggungan; di-[x]-ake: 1 digocèkake, dicandhakake; 2 digadhèkake ut. diwènèhake marang liyan minang[6] katanggunganing utang; [x]-an: 1 (ut. [x] tangan) gocèkan, gujêngan, padha dene nyêkêl tangan; 2 apa-apa sing dicêkêl ut. dianggo sadhiyan (dhuwit lsp); 3 peranganing piranti (pêdhang lsp) sing dicêkêl, garan, gêgaran; 4 barang-barang sing dianggo tanggunganing utang; 5 (layang [x]-an) layang pratandha utang piutang.

cêkêl gawe :

n. cêpêng damêl k. 1 duwe pangkat sing têtêp; 2 êngg. têtêp dadi warganing padesan (wêwênange têtêp).

cêkênêng :

pating [x] kn. kêncêng bangêt tmr. kulit, daging lsp.

cêkênik :

pating [x] kn. akèh wujude nanging cilik-cilik; kakehan [x]: kakehan rèbyèg (kakèhan uba-rampe).

cêkênuk :

pating [x] kn. pating prênthêl.

cêkênthik, cêkênthing, cêkênthit, cêkênthung :

, pating [x] kn. padha nêkuk ut. mrênthêl ing pucuke.

cêkêngkêng :

mak [x] pc. sanalika mati dadakan.

cêkêp :

êngg. k. cukup.

cêkêthak-cêkêthik :

(-cêkuthik) pc. pating clêkuthik.

cêkêthêk :

pating [x] pc. mblêkêthêk, pating blengkrah ora kopèn.

(cêkêthêm) :

di-[x] kn. digêgêm kêncêng.

--- 632 ---

cêkêthik ~ (cêmak).

cêkêthik :

jêbul mak [x] pc. jêbul mung [x] pc: jêbul mung sapele bae.

cêki :

kn. ar. mainan nganggo kêrtu cilik.

cêkidhang-cêkidhing :

pc. nggêgawa apa-apa mung dicêngkiwing bae.

(cèkidhing) :

di-[x] kn. dicêngkiwing, dicangking.

cêkik :

kn. 1 cêguk; 2 sêgun ngarêpake mati; 3 kn. mati; di-[x] ks: ditêkak; [x]-ên: cêgukên, sêgunên; kc. cêkèk.

cêkikèr :

kn. swara kluruking ayam alas.

(cêkikik) :

pating [x], [x]-an: ngguyu lirih.

cêkit :

I mak [x] kn. katêranganing rasa dicakot lirih; kc. cêkot. II di-[x] êngg. dicolong sathithik sarana diêrit tmr. pari ing sawah; kc. cêkut.

cêkithang-cêkithing :

; kc. cêkidhang-cêkidhing.

cêkithat :

pc. jêkithat.

(cêkithing) :

di-[x] kn. dicêngkiwing, dicangking.

(cêkiwing) :

di-[x] pc. dicêngkiwing, dicangking.

cêklak, cêklèk, cêklik :

mak [x] kn. swaraning apa-apa sing putung.

cêklèk :

êngg. kn. coklèk, putung; di-[x] êngg: dicoklèk, diputung; [x]-an: 1 pc. putungan rèncèk lsp; 2 jêplakan, jêpatan; 3 ([x] atèn) mutungan, gampang nêpsune; kc. coklèk, jêklèk.

cêkluk :

mak [x] kn. pêpindhan swaraning ngglêthuk ut. njêthuti rosrosan; di-[x](i): diglêthuk, dijêthuti tmr. ros-rosan lsp; [x]-an êngg: dhêklak-dhêkluk marga ngantuk; kc. jêkluk.

cêkukrak-cêkukruk :

pc. tansah ndhêkêm kurang sigrak tmr. pitik.

(cêkukruk) :

nyêkukruk kn. tansah ndhêkêm kurang sigrak tmr. pitik.

(cêkunthêng) :

di-[x]-ake pc. ditêkuk, dibêngkuk pucuke.

(cêkut) :

di-[x](i) pc. 1 dicolong sarana diêrit sathithik tmr. pari sing isih ana ing sawah; 2 dijupuk sarta digawa lunga; 3 (di-[x] nyawane) mati; kc. cêkot, cêkut.

(cêkuthak) :

di-[x] jangggute kn. disamplak janggute.

cêkuthik :

[x]-[x], pating [x] pc. akèh enggok-enggokane ut. guthêkane; kc. clêkuthik.

(cêkuthis) :

nyêkuthis pc. 1 (raine) katon pucêt sarta kêmpot; 2 ora duwe isin, saèn njêjaluk, gêmi bangêt.

(cêkuthu) :

nyêkuthu kn. tangane nggêgêm (jêmpole kacungulake ing antarane panuding karo panunggul).

cêkuthuk :

I caping [x] êngg. caping pring awangun bundêr. II [x]-[x] pc: klêkêr-klêkêr ora sigrak tmr. laku lsp.

(cêkodhok, cêkodhong) :

tangane di-[x]-ake kn. tangane dikuwungake kaya yèn nyawuk banyu; kc. cêkothong.

cêkoh :

ki. watuk.

cêkok :

I kn. lêgokan sangisoring kalamênjing sadhuwuring balung dhadha. II (ut. [x]-an) jamu bocah cilik kalêbokake ing cangkêm sarana gombal dipêrês; di-[x]-i: 1 diombèni jamu sarana cêkok; 2 êngg. disirami tmr. pêthetan lsp; 3 (di-[x]-i inding) pc. wong lanang sing wis nurut bae karo sing wadon. III [x]-an kn: mondholaning ikêt.

cêkot :

mak [x] pc. katêranganing rasa kaya dicakot; [x]-[x]: krasa kaya dicakot tmr. tatu lsp.

(cêkothèh) :

di-[x](i) pc: diclonèhi.

(cêkothok) :

di-[x]-ake kn. dicêkodhongake.

(cêkothong) :

I di-[x]-ake pc. dicêkodhongake. II êngg. ks: tangan, cakar.

cêkrah-cêkrèh, cêkrah-cêkroh :

kn. tansah (padha) watuk.

cêkrak :

mak [x] pc. pêpindhaning swara ut. katêranganing rasane dicocog; cumêkrak: krasa mak cêkrak.

cêkrèk :

mak [x] pc. katêranganing apa-apa sing njêklèk.

cêkrik :

mak [x] pc. katêranganing rasa dicocog ing dom lsp; nyêkrik pc: nyêrikake ati.

cêkrok :

mak [x] pc. saèm. cêkrik, cêkrak (luwih kuwat).

cêla :

1 kw. cacad, ceda; 2 êngg. gêla; di-[x] kw: dicacad, diwada.

cêlak :

I k. 1 cêdhak; 2 cêndhak. II êngg. kn: sêpi, arang-arang ana wong liwat tmr. dalan. III kn: bubukan arêng lsp. dianggo nyipati pinggring[7] tlapukan murih katon blalak-blakak; di-[x]: diusari (disipati) ing cêlak.

cêlaka :

pc. cilaka.

cêlat-cêlut :

êngg. ora têtêp (gonta-ganti pikirane).

cêlathu :

n. wicantên k. ngandika ki. kandha, gunêman; kc. clathu.

cêlèk :

kn. 1 gathèl; 2 êngg. têmbung pamisuh; di-[x]-ake pc: 1 disilakake tmr. ikut; 2 ks. diêlèkake tmr. mata; kc. pêncêlèk.

cêlêb :

I êngg. k. adhêm. II dipun-[x] k: diwêdêl; kc. cêlêp.

cêlêk :

êngg. k. cêdhak; kc. cêlak.

cêlêng :

êngg. k. irêng [x]-an êngg. k: 1 wêdêlan; 2 nila; 3 cèlèng.

(cêlêp) :

dipun-[x] k. diwêdêl; [x]-an k: 1 wêdêlan; 2 êngg. nila.

(cêlêr) :

di-[x] pc. disêlêr.

(cêlêt) :

di-[x] kn. 1 dijabêl, dicabut tmr. gunêm, kasaguhan lsp; 2 pc. didhaku, dipèk (sing ora kalawan sah); [x]-an: apa-apa sing dicêlêt.

(cêlik) :

kê-[x] kn. mlèsèd saka pangirane.

(cêlub) :

di-[x]-(ake) kn. diblêdhêsake ing barang cuwèr; kc. cêlup, clab, club.

(cêluk) :

[x]-[x] kn. nguwuh-uwuh ngundang; di-[x]: diundang, disêbut jênênge; kê-[x]: 1 karan; 2 misuwur.

cêluluk :

kn. alok, ngucap, nguwuh.

(cêlup) :

di-[x](ake) kn. diblêdhêsake ing barang cuwèr; kc. cêlub, clab, club.

cêlus :

kn. 1 bngs. lintah; 2 (ut. cêlul) ks. planangan.

cêlom, cêlong :

kn. acum (pucêt) marga mêntas lara lsp.

cêlor :

kn. laku jina; nyêlor: 1 alaku jina; 2 njamah; anak [x]-an: anak jadah (bapake ora kawêruhan).

(cêmak) :

di-[x] êngg. digrayang, dimèk-mèki.

--- 633 ---

cêmani ~ cênela.

cêmani :

kn. irêng mulus tmr. ulêsing pitik lsp.

cêmara :

I kn. ar. wit sing godhonge pating sluwir. II kn: 1 subal gêlungan sing digawe rambut; 2 kêbut (kêlud) sing digawe bobat.

cêmbuk :

êngg. cèlèng gêdhe.

cêmburu :

(ut. [x]-an) êngg. butarêpan, mèri.

cêmbring :

êngg. sêpi mamring.

cêmèk :

êngg. cêmpe.

cêmèmèk :

êngg. ks. pawadonan.

cêmèng :

kn. anak kucing.

cêmèt :

êngg. cèmèt.

cêmêdhing :

êngg. pêcêl.

cêmêmêk :

pating [x] kn. padha jêmèk arêgêd.

cêmêndhil :

kn. inthil wêdhus, tai tikus; kc. têmindhil. cindhil.

cêmêng :

k. (êngg. n). irêng; [x]-an: 1 k. irêngan (palêmahan sing ora ditanduri ing sawêtara mangsa); 2 êngg. k. nila; 3 êngg. k. wêdêlan; 4 pc. k. candu, tike; 5 k. wage.

cêmêr :

êngg. kn. 1 jênês, jêmbêr; 2 nistha bangêt, ora barès.

cêmêra :

êngg. asu.

(cêmêt) :

di-[x] êngg. kn. digèrèd nganggo tampar (tmr. prau ing susukan lsp).

cêmêthi :

kn. têmbung ki. sambuk cêndhak (kanggo nyabêt jaran tunggangan); di-[x], dicêmêthèni: disabêti nganggo cêmêthi.

cêmima-cêmimi :

pc. katon mêmêlas tmr. polatan.

cêmimi :

pating [x] pc. 1 cêmima-cêmimi; 2 pating clumik (padha gunêman lirih).

cêmimik :

êngg. ks. pawadonan.

cêmimingan :

êngg. pc. mlaku sêmu kagèt sarta ngati-ati.

cêmindrikan :

êngg. kn. climèn.

cêmirik :

êngg. kirik.

cêmukiran :

kn. corak rêrênggan ing bathikan (ing pinggiring têngahan ut. ing kêmadha).

cêmumak-cêmumuk, cêmumutan :

kn. mlaku ing pêtêngan (sêmu grayah-grayah).

cêmung :

kn. bngs. bokor.

cêmuru :

kw. ak. kidang.

cêmo-e :

kn. ar. wedang nganggo sêre sarta ampas.

(cêmok) :

di-[x] êngg. didêmok, didumuk.

(cêmol) :

di-[x] êngg. pc. dicêkêl lan ditêkêm banjur ditarik.

cêmpa :

êngg. kn. 1 cêndhak tmr. wulu, sikil lsp; 2 (pari [x]) pari sing tanpa wulu (wulune cêndhak).

cêmpad :

êngg. kn. panêmu, putusaning panglimbang; di-[x] êngg: diputusi (ditêtêpake) yèn ala, diêmohi, diwada.

cêmpaka :

kn. ar. wit kêmbange wangi (bngs. kanthil).

cêmpala :

kn. kayu mawa pênthol piranti kanggo ngêpraki wayang.

cêmpaluk :

kn. asêm ênom; di-[x]-i: 1 dirêridhoni ut. dipaeka murih murungake sêdyane; 2 diceda, diwaoni.

cêmpe :

kn. anak wêdhus.

(cêmpèd) :

di-[x] êngg. diplèpèd, dijapit.

cêmpelo :

mak [x] pc. mak cemplo.

cêmpêdhak :

kn. bngs. nangka (nangka cina).

(cêmpêlak, cêmplak) :

di-[x] êngg. disêntak, diwangsuli songol.

cêmplang :

kn. 1 rasa kurang bumbu (uyah lsp) tmr. jangan lsp; 2 kêmba tmr. crita, gunêman lsp.

cêmplang-cêmplung :

kn. 1 mung anggêre dicêmplungake; 2 cêblang-cêblung (gunêman tanpa digagas).

cêmple :

I êngg. cêmplang. II êngg: cêmpe.

(cêmplêk) :

nyêmplêk êngg. wêwangunan cilik mblêndhuk; kc. cêmpluk.

(cêmpli) :

nyêmpli êngg. saèm. njêmbling.

cêmpling :

êngg. diyan cilak.

(cêmplu) :

nyêmplu êngg. saèm. nyêmpluk; kc. cêmpluk, cêmplon.

(cêmpluk) :

nyêmpluk êngg. cêndhèk lêmu (mblêndhuk).

cêmplung :

mak [x] pc. katêranganing nyêblung (lumêbu); nyêmplung: 1 njêgur, nyêblung; 2 pc. lumêbu ing, mlêbu dadi, up. nyêmplung sêrdhadhu; di-[x]-ake: dijêgurake, dilêbokake (sarana ditibakake).

cêmplon :

kn. 1 bngs. prau jungkung; 2 êngg. bngs. gênuk cilik; 3 êngg. ar. panganan sing digawe kêtela; kc. cêmplu.

cêmplong :

êngg. kn. 1 bolong amba sarta jêro; 2 cumplung (krambil bolong); kc. cêplong.

cêmpulêk :

êngg. gênah yèn.

cêmpuling :

kn. bngs. tumbak mawa gantholan kanggo misaya iwak.

cêmpuri :

êngg. kn. pagêr bata; kc. cêpuri.

cêmpurit :

kn. 1 ([x] untu, [x] sungu) atèn-atèning untu (sungu); 2 (sungu) garan wayang; [x]-ên: lêlaranên tmr. têtuwuhan.

cêmpurung :

kn. nam-naman pring ut. pênjalin tutup bandhosa.

cêmpol :

kn. sêpêt krambil sing nutupi mata (bolonganing siji).

cêmpolèh :

êngg. kn. cacading kalakuan; di-[x]-i: disrêngêni, didêlir-dêlirake tindake sing ora bênêr.

cênal-cênil :

kn. mêndal tmr. barang sing cilik.

cênanalan, cênanilan, cênanulan :

pc. ênjal-ênjalan tmr. pratingkahing wong wadon.

cênanang :

pating [x], [x]-an êngg. pc. mlaku matane pêndirangan.

cênanuk :

pating [x] pc. padha katon njêngêr marga kagèt lsp.

cêndhak :

n. cêlak k. ora dawa, cêkak; di-[x]-i: digawe luwih cêndhak; panyêndhak kn. alang, ambaning palêmahan lsp.

cêndhala :

kw. nistha, ala.

cêndhana :

kn. ar. kayu ambune wangi.

cêndhani :

kn. (pring [x]) bngs. pring cilik-cilik; watu [x]: bngs. marmêr.

cêndhani-raras :

br. ambèn (paturon).

cêndhèk :

n. andhap k. èndhèk.

cêndhela :

kn. jêndhela.

cêndhêk :

êngg. cêndhak.

cêndhêng :

ks. sanak-sêdulur, brayat.

cêne :

êngg. kn. cacad; nyêne: nacad, maoni; kêcênèn: konangan pialane.

cênela :

kn. bngs. sêlop ut. sandhal.

--- 634 ---

cênèng ~ cêngkèng.

cênèng :

kn. bngs. bokor kanggo takêran bêras (isine ± 1 kati).

cênès :

êngg. k. seje; kc. sanès.

(cênêng) :

di-[x] êngg. dicènèng alon-alonan; kê-[x]: kêcènèng, mulur marga kêtarik.

cênil :

pc. apa-apa sing awangun bundêr cilik sarta êmpuk mêndal; [x]-[x], mak [x]: mêndal tmr. barang sing cilik bundêr.

cênining :

pating [x], [x]-an pc. gumagus tmr. solah-tingkah.

(cênuk) :

di-[x]-ake êngg. dicakêtake.

cênunak-cênunuk, cênunukan :

kn. mlaku ing pêtêngan muk-mukan.

cênunuk :

êngg. kn. bngs. cikar.

cênunut :

pating [x], [x]-an êngg. pc. byak-byakan ana ing êndi-êndi (murang tata-krama).

cêncang :

pc. cancang.

(cêncêm) :

di-[x] kn. dikum ing lênga (wisa lsp); lênga [x]-an: lênga diêkumi pandhan lan kêmbang kanggo lêlêngan rambut.

cênthak :

I êngg. kn. takêran bêras kang digawe kayu dikrowoki (isine ± 7½ kg). II nyênthak êngg. kn: nglumba, njola tmr. jaran.

(cênthang) :

nyênthang kn. nyongat mbêngkêluk munggah.

cênthang-cênthèng :

kn. cênthe-cênthe.

(cênthe) :

I [x]-[x] kn. nywara (gunêman) sêru bangêt tmr. wong wadon. II kn: saron cilik.

(cênthèng) :

[x]-[x] kn. cênthe-centhe.

cênthing :

I kn. apa-apa sing awangun dawa nyongat munggah sathithik; jungkat [x]: jungkat nganggo buntutan; nyênthing: nyongat munggah sathithik. II êngg. kn: udhêt.

cênthuka :

kw. kodhok; kc. canthoka.

cênthul :

ks. 1 palanangan; 2 têmbung pamisuh (nelakake maido).

cênthula :

kw. murang tata, kurang ajar.

cênthung :

kn. sinom sing ditata pating clêkênthung.

(cênthok) :

di-[x] êngg. 1 digêpok, didumuk; pc. disêrikake atine sarana didumuk cacade lsp; kê-[x]: nêpsu marga dilarakake atine.

cêng :

kn. luthik cilik kanggo nglêbokake candu ing bêdudan.

cêngak-cêngèk :

kn. tansah sêsambat (mbêngok sêsambat).

cênganglung :

pating [x] pc. padha ndêngangak gulune manglung.

cênganguk :

mak [x] kn. patrape wong ngungak banjur bali (marga gêla ut. ora kêtêmu karo sing diparani).

(cêngap) :

di-[x] kn. disêntak, diujari sêngol.

cêngar-cêngèr :

kn. nangis sêru tmr. bayi.

(cêngèh) :

di-[x]-[x]-ake pc. diketok-ketokake, dicungul-cungulake karêbèn katon; kc. cêngoh.

(cêngèk) :

[x]-[x] kn. tansah mbêngok sêsambat; dicêcêngèk: pc: ditêtangis, dibêbeda.

(cêngèl) :

nyêngèl kn. katon cêtha dumunung ingarêp; di-[x]-[x]-ake: diketok-ketokake (dicungul-cungulake) murih katon cêtha.

cêngèr :

mak [x] kn. dumadakan nangis sêru tmr. bayi; [x]-[x]: nangis sêru tmr. bayi; kc. cêngar-cêngèr.

cêngèngès :

pating [x] kn. padha ngguyu mlêngèh; nyêngèngès: ngguyu mlêngèh.

(cêngès) :

di-[x] kn. 1 êngg. diisinake (dianggo sêmbranan) sarana dipêpoyoki lsp; 2 diukum diwajibake nyangga kawajibane (caosane) kancane.

cêngêl :

kn. griwa ki: iringaning gulu kaprênah ing buri.

cêngêng :

kn. 1 (gulune) krasa kaku; 2 kamitênggêngên marga gumun lsp.

cêngêr :

êngg. kn. thêngêr-thêngêr.

cênggama, cênggami :

êngg. kn. kuwatir, sumêlang; kc. drigama.

cêngge :

(C) kn. arak-arakan Cina.

cênggèrèng :

kn. ar. panganan bngs. rêmpèyèk.

cênggèrètnong :

kn. ar. kewan ibêr-ibêran kang nywara: rèt-nong.

(cêngging) :

di-[x] êngg. dicêcênggring; di-[x] githoke êngg. pc: dicêkêl githoke.

(cênggir) :

di-[x]-[x] kn. dicêcênggring.

(cênggring) :

dicêcênggring kn. tansah disêrikake atine.

cêngil :

(ut. [x]-bringkil) êngg. kn. jail bangêt; di-[x](i): dijaili, dipaeka marga kêmèrèn; cêcêngilan: padha dene maeka, jail-jailan.

cêngingak :

pating [x] kn. padha cingak.

cêngingas-cêngingis :

pc. tansah mringis, (polatan) tansah katon mêmêlas.

cêngis :

I êngg. kn. lombok jêmprit. II di-[x] êngg: dicampahi, dicêngès.

cêngkah :

kn. 1 duwa-dinuwa adu karosan; 2 prakara loro sing sulaya (ora cocog); di-[x]: 1 diduwa (disodhokake ) nganggo tangan loro; 2 diduwa (dipênggak) rêmbuge, karêpe lsp.

cêngkal :

I kn. 1 kayu lsp. sing dianggo madal lawang lsp. murih aja tumutup; 2 wilah lsp. sanggan jarit dianggo nalikane têtak; 3 êngg. nggugu karêpe dhewe; nyêngkal: 1 nduwa (nyangga) nganggo cêngkal; 2 pc. kau, wagu tmr. panganggoning têmbung lsp. II kn: ukuran lajuran dawane ± 3,75 m; mantri [x]: punggawa nêgara tukang ngukur; di-[x](i) êngg: diukur (dawa lan jêmbare).

cêngkalak :

kn. kayu ut. pring dianggo mbêlok tangan kaêtrapake ing gêgêr; di-[x]: dibanda sarta ditrapi cêngkalak.

cêngkalangan :

êngg. kn. kayu blêngkêring rodha.

cêngkang :

sa-[x] kn. sadawaning panuding karo jêmpol kabênggang; sa-[x] kulite br: ora pasah ing gêgaman.

cêngkao :

(C) êngg. bakul sing ngêdolake barange sudagar gêdhe.

cêngkar :

I (ut. cêcêngkar) kn. njênggar, nêba sumêbar. II kn: kurang loh, têgêrak.

cêngkaruk :

kn. 1 sêga aking (diêpe); 2 kêmbang jambu.

cêngkèh :

kn. 1 ar. wit sarta woh (dianggo bumbon crakèn); 2 ar. kêrtu gêdhe (ana gambare kaya cêngkèh); 3 uliran ing suwêng wujude kaya kêmbang cêngkèh.

cêngkelak :

kn. bali (nolèh) rêrikatan.

cêngkèng :

kn. 1 swaraning asu ngalup (nêmbang sêru lsp); 2 êngg. pc. bisa.

--- 635 ---

cêngkèrèk ~ cêplas-cêplis.

cêngkèrèk :

pating [x] pc. 1 katon kuru-kuru tmr. têtanduran; 2 pating clokèr tmr. tulisan.

(cêngkèwèk) :

di-[x] kn. digèrèt maju, dicêngkiwing.

(cêngkèwèng) :

di-[x] êngg. pc. dicêngkiwing, dicêngkèwèk.

(cêngkêlang) :

di-[x]-ake êngg. disêngkêlitake ing bangkekan.

cêngkêg :

êngg. pc. congkog.

(cêngkêlêk) :

pating [x], [x]-an pc. ngulu sêmu klêlêgên.

cêngkênik :

pc. cêkênik.

cêngkênuk :

pating [x] pc. pating prênthèl.

(cêngkêrêm) :

di-[x] kn. digêgêm (dicêkêli) kêncêng nganggo cakar lsp.

cêngkêrung :

pating [x] kn. pating jêngkêrut tmr. kulit.

cêngkidhang-cêngkidhing :

pc. cêkidhang-cêkidhing.

(cêngkig) :

di-[x] pc. dipèpèt ing gunêm, dicêkêl.

cêngkiling :

kn. sênêng mara-tangan (nabok, ngantêm lsp).

cêngkir :

kn. krambil ênom ngarêpake dadi dêgan.

(cêngkiwing) :

di-[x] kn. 1 digawa panyêkêle mung ing pinggir ut. ing pucuke bae; 2 (di-[x] jênênge) diwancah, dicêkak; [x]-an: wancahan tmr. jênêng.

(cêngklak) :

kê-[x] kn. 1 kêsliyo gêgêre tmr. bocah cilik sing digendhong; 2 kêcênthok, mutung marga kagol.

(cêngkle) :

nyêngkle êngg. njênggle.

(cêngklèng) :

nyêngklèng kn. 1 ora runtut; 2 adoh karo sing dituju tmr. mlaku lsp.

cêngkli :

êngg. gêndul cilik (gêndul limun).

(cêngklik) :

nyêngklik pc. sumèlèh (linggih) mangklik-mangklik.

cêngkling :

mak [x] kn. nywara kaya wêsi sing dithuthuk; cumêngkling: nywara cêngkling.

(cêngklung) :

cêcêngklungên kn. ngarêp-arêp bangêt, ngantu-antu.

(cêngklong) :

di-[x](i) kn. disuda, dikurangi, dicowok; [x]-an: 1 sudan; 2 cowokan.

cêngkul :

êngg. kn. jênggul.

cêngkung :

kn. pêpindhan swaraning kêmpul lsp; wis cumêngkung: wis misuwur ênggone micara.

cêngkuwèh :

êngg. kn. tangkuwèh.

cêngkuwêk, cêngkuwik :

pating [x] kn. akèh lêlêgokane akèh bêngkukane; nyêngkuwêk: nyanthuk bangêt.

cêngkuwêr :

nyêngkuwêr kn. nyanthuk (mbêngkêluk) mlungkêr.

cêngkok :

êngg. kn. tampangan têmbako.

cêngkolak :

kn. kayu diikêt kêncêng kanggo ngrangkêpi cêkêlaning gêndhewa, palanging jaring lsp.

(cêngkolong) :

di-[x] kn. digolèki lupute (disrekal) sarana pitakon sing sinamun; [x]-an: pitakon lsp. kanggo nyêngkolong.

cêngkong :

êngg. 1 cêngkèng, panjêgoging asu; 2 pc. ks. bisa.

cêngkorèk :

pating [x] pc. pating clorèk (dlarèh); di-[x]: 1 dikorèk, diokèr; 2 diudhal-udhal cacade.

(cêngkorong) :

di-[x]-i kn. dipêtha ing sadurunge dadi; [x]-an: 1 raganganing omah lsp. sing isih dadi rancangan; 2 kubêng, blabaraning gambaran; 3 rancangan, pêpêthan minangka rancangan.

cêngkowak, cêngkowèk, cêngkowik, cêngkowok :

pating [x] kn. mawa lêgokan (krowokan lsp); cêngkowokan: lêgokan, luwangan.

cêngkrang, cêngkring :

mak [x] kn. krasa kaya dicocog.

cêngkring :

[x] atine êngg. lara atine.

cênguk :

kn. anak kêthèk; nyênguki: umur-umurane bayi lagi wiwit bisa nywara.

cêngunguk :

mak [x] êngg. pc. dumadakan têka (linggih).

cêngungus :

pating [x] kn. padha cêlom kaya wong karipan.

cêngungong :

kn. swaraning mêrak.

(cêngoh) :

di-[x]-ake pc. dicungul-cungulake karêbèn katon.

(cêngol) :

di-[x]-[x]-ake pc. dicungul-cungulake.

cêngongah-cêngongoh :

pc. tansah ngaton bae.

cêngonglong :

mak [x] pc. sanalika manglung (gulune kaajokake).

cêngongok :

pating [x] pc. padha ndhangak manglung.

cêngcêngan :

êngg. dhuwit manjêr; kc. cancang.

cêp :

kn. mênêng sanalika.

cêpak :

kn. 1 wis cêdhak karo dununge (wêktune lsp); 2 gampang sarta enggal (kêna lêlara, cilaka, nêpsu lsp); nyêpak: tata-tata (sumadhiya) arêp mêthuk, mangkat lsp; di-[x]-i: disudhiyani; di-[x]-ake: disadhiyakake (supaya gampang dianggo samangsa-mangsa); [x]-an: sudhiyan, cawisan.

cêpaka :

kn. cêmpaka.

cêpaplak :

pating [x], [x]-an pc. gronjalan, kroncalan.

cêpaplêm, cêpaplo :

pating [x] pc. padha mênêng bae (ora mêmangan, ora gunêman).

(cêpèpèh) :

nyêpèpèh pc. 1 ngrêpèpèh; 2 campah.

cêpèr :

êngg. 1 lèpèk, cawan; 2 cèpèr.

cêpèt :

êngg. kn. japitan, jêpitan pasangan tikus lsp; di-[x] êngg. pc: 1 dipênêt, diplèpèt, dipipit; 2 dijapit, dijêpit; [x]-an: 1 japitan wiron lsp; 2 plèpètan lênga, pipitan.

cêpethe :

[x]-[x] pc. rèmèh, sapele, ora aji.

cêpêdhak :

kn. cêmpêdhak.

cêpêl :

êngg. kn. ngêmbês ngêmu banyu (sarta dhêmpêl).

(cêpêng) :

k. cêkêl.

cêpêt :

(M) êngg. rikat, enggal.

(cêpit) :

di-[x] kn. 1 diplèpèt, dijapit; 2 (ut. di-[x]-i) êngg. ditêtaki; kê-[x]: 1 kêplèpèt, kêjêpit; 2 dumunung ing antarane barang loro; 2 êngg. jêpitan pasangan tikus lsp; 3 pc. sapit cilik; kc. jêpèt, cêpèt.

cêpithing :

êngg. kn. kêpithing.

cêplas-cêplis, cêplas-cêlpos :

kn. trêp bangêt kaya mêsthine.

--- 636 ---

cêple ~ (cêthanthêng).

cêple :

êngg. gunêman cara Jawa mawa swara a miring (Banyumas).

cêplèk :

êngg. kn. cêblèk, cablèk; di-[x]: dicablèk.

cêplès :

I mak [x] kn. katêrangan tumibaning sabêt lsp. II êngg. pc: bêling.

cêplik :

I kn. suwêng cilik (peranganing suwêng sing dumunung ing têngah). II êngg: 1 cilik, rèmèh; 2 lombok rawit.

cêpling :

mak [x] pc. copot sanalika.

cêplis :

mak [x] pc. swaraning panggitês.

cêpluk :

sakesuk [x] êngg. sasuwene wayah esuk.

cêplus :

mak [x] pc. swaraning apa-apa sing pêcah (dhuku diklêthus lsp); di-[x]: dipangan (dipèjèt) lsp. nganti pêcah tmr. dhuku lsp.

cêplok :

kn. 1 bundêran (kêmbangan) grènjèng lsp. kanggo rêrênggan ditèmplèkake; 2 coraking bathikan awangun bundêran ut. kêkêmbangan; 3 (êndhog [x]) êndhog digorèng (mung dipêcah banjur digorèng); di-[x]: digorèng tanpa diublêg tmr. êndhog.

cêplong :

kn. bolong amba; cumêplong: 1 bolong amba; 2 lêga atine.

cêplos :

mak [x] pc. 1 saèm. cêplus nanging tmr. barang sing rada gêdhe; 2 kandha kalawan têrang; di-[x]-ake: ditêrangake sawantahe (têrang bangêt).

cêpuk :

(ut. [x]-an) kn. ar. wadhah wangun mblêndhuk nganggo tutup digawe wadhah têmbako lsp.

cêpuri :

kn. 1 pagêr bata mubêng ing pakarangan; 2 êngg. pakarangan, pomahan; 3 êngg. peranganing kluwat sing ngisor kanggo nyèlèhake jisim; 4 kw. lopak-lopak, wadhah kinang; di-[x]: dipagêr bata mubêng.

cêpurung :

kn. omah-omahan ing gêgêring gajah ut. prau kanggo palinggihan.

cêpol :

êngg. kn. coplok marga ditarik ut. popol; di-[x](i): ditarik nganti cêpol.

cêpon :

êngg. bngs. wakul.

cêpot :

êngg. pc. copot.

cêprèt :

mak [x] pc. mak jêprèt.

cêprol :

mak [x] pc. sanalika cêpot (copot).

cêprot :

I mak [x] pc. katêranganing lêlandhêp sing tumancêp. II di-[x] pc: 1 dibukak tutupe nganti isine muncrat tmr. gêndul lsp; 2 (ut. di-[x]-ake) ks. dilairake (bayi). III [x]-an kn: wadhah gêmuk mêsin (pit lsp).

cêr :

I mak [x] pc. sanalika mancur; kc. kêcêr. II (sêdulur) [x] kn. tunggal bapa biyung.

cêrah :

kn. crah.

cêrak :

êngg. k. cêdhak.

cêrbak :

êngg. kn. apa-apa dipangan (tanpa tampikan); [x]-an: watake arêpan (apa-apa dipangan).

cêrbêk :

êngg. kn. cêrbak.

cêrdhik, cêrjik :

êngg. nastiti bangêt.

cêre :

I kw. tulèn, murni. II êngg: 1 pc. pisah; 2 ar. pari bngs. cêmpa.

(cêrèk) :

[x]-[x] kn. jêlih-jêlih, bêngok-bêngok.

cêrêk :

I kn. corekan cêndhak; di-[x]: dicorèk sathithik. II êngg: cêdhak bangêt.

cêrêt :

sa-[x] êngg. pc. sathithik bangêt tmr. banyu lsp.

(cêri) :

di-[x]-[x] kn. disirik (diêmohi) bangêt; cumêri-cêri: sêngit bangêt; pacêrèn: panggonan kang jênês-jênês (pambuwangan banyu lsp).

cêriyos :

k. pc. criyos.

(cêrik) :

[x]-[x] êngg. kn. cêrèk-cêrèk.

cêrkot :

pating [x] pc. krasa cêkot-cêkot.

cêrma :

kw. wlulang; kc. carma.

cêrmêdan :

kn. pc. gunêman sing saru-saru.

cêrmin :

kw. pangilon; kc. carmin.

cêrmumuh :

pating [x] pc. katon padha abuh ngêmu nanah.

cêrmomong :

pating [x] kn. katon mêngangah.

cêrngèk :

pating [x] pc. padha cêngèk-cêngèk.

cêrngèngèhan, cêrngèngèsan, cêrngingisan :

pc. tansah nyêngèngès.

cêrngungus :

pating [x] pc. katon kuru sarta pucêt tmr. praèn.

cêrung :

kn. jêro sarta njulêg tmr. jurang lsp.

cêrcèt :

êngg. kn. kacu.

cêrcêb :

pating [x] pc. krasa kaya dicublêsi ut. anyêb.

cêrcêlan :

pc. uyêl-uyêlan (nglairake anak akèh).

cêrthil :

pating [x] pc. krasa kaya dicêthili; kc. cêthil.

cês :

mak [x] kn. 1 pêpindhan swaraning gêni kasiram banyu lsp; 2 pc. sanalika krasa anyêp (adhêm); 3 pc. sanalika krasa lêga (ayêm) atine; kc. anyês, nyês.

cêsplêng :

pc. 1 mandi bangêt tmr. tamba lsp; 2 nikmat bangêt, enak banget.

cêcaya :

kw. ora murni; kc. caya.

cêcak :

I kn. ar. kewan bngs. têkèk cilik; [x] nguntal êmpyak pr: duwe panjangka sing ora timbang karo kaanane awake. II kn: 1 cêcêk, titik; 2 ar. sandhangan ing sastra Jawa (...); kc. cêcêk.

cêcêd :

kw. ak. cacad.

cêcêk :

kn. titik; di-[x]-i: 1 dititiki, ditulisi; 2 dicoblosi cilik-cilik; 3 diusêk-usêkake (tmr. têgêsan lsp); kc. cêcak.

(cêcêl) :

di-[x]-ake êngg. disêsêlake.

(cêcêp) :

di-[x] kn. 1 diombe sathithik lambene ditumpangake; 2 br. dicucup, diambung; 3 êngg. dilêbokake ing ati (tmr. ngèlmu, panêmu lsp); kc. cucup.

cêtha :

kn. 1 wêca, wêwêcan; 2 têrang bangêt (mungguhing pangrungu lan pandêlêng); di-[x]: 1 dipêsthi, ditêmtokake; 2 dilahirake, ditêrangake; dicêthakake: digênahake, ditêrangake.

cêthak :

kn. plêngkunganing cangkêm ing jêro (perangan dhuwur); nyêthak (nyêthêk): 1 krakêt ing cêthak; 2 pait bangêt.

cêthanthang, cêthangthang, nyêthanthang, nyêthangthang :

kn. nyênthang bangêt, katon dawa bangêt tmr. sikil lsp.

(cêthanthêng) :

[x]-an kn. sarwa kadung ênggone arêp tumandang.

--- 637 ---

cêthar-cêthèr ~ cikpèk.

cêthar-cêthèr, cêthar-cêthor :

kn. pêpindhan swaraning pêcut lsp.

cêthas-cêthès, cêthèthès :

pc. sarwa lancar ênggone gunêman.

(cêthathêl) :

[x]-[x] pc. kanthi rêkasa ênggone mlaku lsp. (marga kabotan gawan).

cêthèk :

êngg. kn. cèthèk.

cêthèn :

êngg. kn. cêmêthi, pêcut.

(cêthèt) :

I nyêthèti kn. gawe swara sarana driji lan jêmpol kapidihake banjur diplèsèdake kanggo ngabani manuk lsp; [x]-an: 1 pc. pejetaning diyan listrik; 2 gêlême muni yèn dicêthèti tmr. manuk; 3 êngg. sinthingan. II êngg. kn: cêthil.

cêthèthèt :

kn. manuk sikatan.

cêthetholan :

pc. kami sosolên ênggone gunêman.

cêthênthêng :

mak [x] pc. sanalika kaku tmr. driji.

cêthêthêk :

pating [x] pc. padha mênêng bae marga kadhêmên lsp.

cêthêthêng :

pating [x] pc. padha nganthêng ora tumandang.

cêthik :

I kn. balung sangisoring bangkekan. II [x] gêni êngg: dadèn gêni; gêni wis mati di-[x]-ake manèh pr: nyungulake prakara sing wis sirêp; kê-[x]: konangan pialane.

cêthil :

kn. kêladuk gêmi, suthik wèwèh; di-[x](i): 1 pc. dipêthiki, diduduti; 2 dicopot sarana ditalèni banjur disêndhal tmr. untu; nyêthili pc. ks: edan.

cêthing :

kn. wakul wadhah sêga; nyêthingi êngg. pc: mitoni wong mêtêng sapisanan.

cêthithèt :

êngg. kn. 1 banyu uyah; 2 ar. panganan (kêtan dibuntêli kaya lêgandha).

(cêthunthung) :

[x]-an pc. kau, ora rigên.

cêthus :

ora [x] ks. ora bisa.

(cêthut) :

di-[x]-(i) kn. 1 dibubut sarana dibêthot tmr. pari lsp; 2 dijêkluki, dijêthuti; kc. jêthut, uthut.

cêthuthak-cêthuthuk, cêthuthukan :

kn. sarwa aras-arasên satandang-tanduke; kc. cêthêthêk.

cêthuthat-cêthuthut :

kn. katon njêkutrut polatane; kc. jêthuthut.

cêthuthungan :

pc. cêthunthungan.

cêthuthur :

pating [x] pc. padha mênêng bae tanpa gunêman tanpa tumandang.

cêthol :

mak [x] pc. katêranganing nothol (nucuk).

(cêthot) :

di-[x] kn. diciwêl kapuntir.

cêwèwèk :

I di-[x] êngg. dibênggang cangkême. II êngg. ks: pawadonan.

cêwêni :

kn. bngs. lawon, mori.

cêwiwi :

êngg. kn. suwiwi.

ci :

I êngg. ece, kêthip. II kn: 1/10 tail (3.86 g).

ciblèk :

kn. ar. manuk cilik.

(ciblung, cibrung) :

[x]-an êngg: ciblon.

ciblok :

pc. tiba, runtuh.

ciblon :

ut. cêciblon kn. gawe lêlagon swara sarana nampèl-nampèl banyu (ing nalikane adus).

cibuk :

êngg. kn. cidhuk.

(cibur) :

[x]-an kn. adus jibar-jubur;ciblungan.

cidra :

(S) kn. 1 ora sêtya, ora nuhoni jangji; 2 pangapus, krenah, pitênah; 3 ak. luput, kliru; [x] ing ubaya br: mblenjani jangji; kêna ing [x] br: kêna ing pangapus, diapusi; laku [x] br: nindakake paekan (pangapus); silih [x] br: gênti-gêntèn ngapusi tmr. pêpêrangan; di-[x]: 1 diapusi, dipaeka; 2 dipatèni (sarana laku cidra); dicidrani: 1 ora dituhoni, diblenjani; 2 ditêmpuh kalawan cidra; 3 dipatèni kalawan laku cidra.

cidhal :

kn. cedhal.

cidhuk :

kn. siwur lsp. sing dianggo njupuk barang cuwèr ut. barang lêmbut; di-[x]: dijupuk (dicawuk) nganggo cidhuk; kc. cedhok.

cig :

pc. 1 êngg. ayo rikat; 2 hus ! (nggusah asu).

ciglog :

pc. jiglog.

(ciha) :

[x]-[x] kw. cikrak-cikrak (sêmu sêsumbar) kc. ciya.

cihna :

(S) kn. 1 êngg. ciri, tandha, têtêngêr; 2 bukti (barang sing dadi buktining colong jupuk lsp); ka-[x] br: kacêtha, katandha saka.

(ciya) :

[x]-[x] kn. cikrak-cikrak (kanthi ujar sêsongaran).

(ciyak) :

I [x]-[x] kn. ciya-ciya. II (C) pc: njupuk (mangan).

(ciyèt, ciyit) :

[x]-[x] pc. pêpindhan swaraning manuk dicêkêl lsp; mak [x], di-[x] pc: dicêkêl sanalika tmr. maling lsp.

ciyu :

(C) kn. bngs. arak.

(ciyum) :

di-[x] êngg. diambung.

ciyut :

kn. 1 ora amba; 2 (jarit [x]) kêmbên, slendhang; 3 kurang jêmbar wawasane.

ciyoko :

(C) kn. dina gêdhe bangsa Cina; kc. cioko.

cik :

I ut. cikak pc. cig, hus! (nggusah asu). II êngg: cikbèn. III wc: êncik.

cikal :

I kn. krambil sing wis thikil, wit krambil cilik. II di-[x]-i(ake) kn: diturahake, ora dirampungake babar pisan (tmr. garapan, pagawean); [x]-an: 1 turahaning krambil sing diparud; 2 tunggakan pagawean (garapan). III [x]-ên êngg: kêjêng tmr. urat ut. anggota.

cikal-bakal :

êng. cakal-bakal.

cikar :

êngg. kn. 1 grobag; 2 (ut. [x] kasur, [x] pir) bngs. grobag digèrèd ing jaran, rodhane loro gêdhe.

cikasi :

êngg. cikbèn.

cikat :

kn. cukat.

cikbèk :

pc. cikbèn.

cikbèn :

n. kajêngipun k. 1 karêbèn, yabèn; 2 amurih, supaya.

cikêr :

kn. puthêr tangane.

ciking :

(C) kn. lak.

ciklah :

êngg. pc. cikbèn.

ciklu, cikluk :

êngg. pc. wis wungkuk bangêt tmr. wong tuwa; diciklu pc: disrêmpêng têmênan.

ciklukan :

êngg. pc. ciblon.

cikmaraha, cikmasi :

êngg. pc. cikbèn.

cikmèk, cikmèn :

êngg. pc. cikbèn.

cikne, ciknèk, ciknèn :

êngg. pc. cikbèn.

cikngèk, cikngèn :

êngg. pc. cikbèn.

cikpèk, cikpèn :

êngg. pc. cikbèn.

--- 638 ---

cikrak ~ ciplèk.

cikrak :

I kn. ekrak (amben-ambenan) kanggo ngusung uwuh lsp. II [x]-[x] kn: giyak-giyak, lincak-lincak marga bungah.

cikrukan :

êngg. pc. ciblon.

cilaka :

kn. nandhang sangsara (kojur), ora bêgja; nyilakani: njalari cilaka.

cilakak, cileke, cilekin, cilekik :

pc. cilaka (kanggo têmbung sabawa).

cilam-cilum :

kn. bola-bali nyilêm (amblês ing banyu).

cili :

êngg. cilik.

cili-guthi :

êngg. pc. cilik bangêt (rèmèh bangêt).

cilik :

n. alit k. 1 ora gêdhe; 2 pc. ora akèh banyune tmr. kali; 3 (sa-[x]) sabribil (½ sèn); 4 dhuwur, ngêlik tmr. swara; 5 ora dhuwur (luhur), asor tmr. pangkat; 6 ([x] atine) jirih, tansah kuwatir; [x] mênthik: cilik bangêt; [x] gandhik: cilik nanging atos (sêmbada); wong [x]: kawula, rakyat; [x] mula: wis wiwit nalika isih cilik; di-[x]-ake: digawe dadi cilik; [x]-an: 1 ora gêdhèn tmr. mantu lsp; 2 (dhèk [x]-an) nalika isih cilik; 3 (dhuwit [x]-an) dhuwit pêcah.

cilim :

êngg. cilik; [x]-an: cilikan; kc. climèn.

cilubah, cilukbah :

kn. dolanan karo bocah cilik sarana nutupi rai banjur nggêtak.

cilum :

mak [x] pc. katêranganing nyilêm ing banyu; kc. cilam-cilum.

ciloh :

êngg. blobok.

cilon :

êngg. bêbayu.

(cilong) :

[x]-[x] êngg. kn. kilong-kilong tmr. mata.

cim :

êngg. kn. cèp, dhèp.

(cimak) :

di-[x]-i êngg. dipriksa sarta dibênêrake tmr. tulisan; kc. simak.

(cimik, cimit) :

[x]-[x] pc. saka sathithik sêmu kurang rahap pamangane.

(cimplêk) :

di-[x] êngg. dicemplo, dicengklak.

cimpli, cimplik, cimpling :

êngg. diyan cilik.

cimpling :

I kn. bathok cilik kanggo takêran. II kn: lombok rawit.

cina :

I kn. tandha, bukti; kc. cihna. II kn: bangsa Tionghwa; [x] craki pr: gêmi bangêt; [x] diêdoli êdom pr: ênggon wong pintêr diumuki kapintêran; kêlêbon [x] gundhulan pr: kêna ing apus; pa-[x] br: jaman kraman Cina ing Kartasura taun 1741.

cinarita :

br. kocap, dicritakake; kc. carita.

cinatur :

br. kocap, dicritakake; kc. catur.

cinawi :

br. rinêngga ing kêkêmbangan ukiran; kc. cawi.

cindhe :

kn. ar. bakal awujud sutra abang kêkêmbangan; êmban [x] êmban siladan pr: pilih sih.

cindhèn :

kn. têtironing cindhe.

cindhêk :

êngg. pc. cêndhak bangêt.

cindhil :

kn. 1 anak tikus; 2 ([x] abang) ks. anak.

cining :

êngg. kn. ar. panganan.

cinitra :

br. kagambar, katulis; kc. citra.

(cinta) :

cininta (S) kw. ginagas, diangên-angên, ditrêsnani.

cintaka :

(S) kw. 1 panggagas, pangangên-angên; 2 kc. cintraka.

cintantya :

kw. ak. ayu, endah.

cintên :

êngg. k. 1 cihna; 2 Cina.

cintra :

(S) kw. cacad, ceda.

cintraka :

kw. cilaka, sangsara, susah.

cintya :

kw. ayu, endah.

cincim, cincin :

kn. 1 êngg. pc. ali-ali; 2 puthon tutup driji murih aja kêcoblos ing dom.

cincing :

kn. disilakake munggah tmr. tapih ut. jarit; [x]-[x] têlês (klêbus) pr: sênadyan wis êmoh-êmoh kêpêksa nindakake (apa-apa kang nganggo mbuwang dhuwit); di-[x]-ake: disilakake munggah.

(cincug) :

kê-[x]-an pc. pêpincangan.

cinthung :

êngg. kn. bngs. kacu tutup rai (krudhuk); di-[x] êngg: dibêbidhung, diapusi nganti gêlêm nindakake apa-apa sing ora dikarêpake.

cing :

I pc. cigak, cig! di-[x] êngg. pc: diplêtêr ing gawe. II (C) kn: kilang; kc. cèng.

cingak :

kn. mandêng ndêngangak dening gumun bangêt.

cingbing :

(C) kn. riyaya bangsa Cina ing wiwitane sasi April (rêrêsik kuburan); kc. cèmbèng.

cingèng :

kn. gampang nangise; kc. gêmbèng.

cinging :

kn. cingèng.

cingir :

kn. 1 irung sarta lambe dhuwur tmr. kewan; 2 ks. cangkêm.

cingkir :

êngg. kn. cangkir.

cingklak :

I kn. ar. iwak sêgara. II di-[x] pc: dicengklak.

cingkluk :

kn. 1 kaananing tangan katangkêbake kaya cathok gawèl tumuli katêkuk, gêgêre tangan ana ing dhuwur (tmr. bocah cilik kanggo nampani yèn diwènèhi); 2 pc. ngêmis.

cingklok :

kn. lêkokaning sikil saburining dhêngkul.

cingkup :

êngg. kn. kudhup ngarêpake mêgar.

cingkok :

êngg. pc. cengkok.

(cingkrak) :

[x]-[x] pc. cikrak-cikrak.

cingkrang :

kn. 1 jigrang, kurang landhung tmr. klambi lsp; 2 kurang, jubêl, cupêt; kê-[x]-an: kêkurangan, nandhang kêmlaratan.

cingkrêng :

êngg. bengkong tangane.

cingkrik :

mak [x] kn. sanalika munggah banjur mencok (ngadêg).

cingkrong :

êngg. bngs. arit; kc. cengkrong.

cingcinggoling :

kn. manuk sikatan.

cingcong :

main [x] pc. grênêngan, grundêlan.

cioko :

(C) kn. riyaya Cina ing sasi Agustus (slamêtan ana ing klênthèng).

(cip) :

di-[x]-i pc. diicipi.

cipir :

pc. kêcipir.

ciplèk :

êngg. pc. jiblès, plêk.

--- 639 ---

(ciplês) ~ (clèncèng).

(ciplês) :

di-[x] êngg. pc. dicêplis, dipithês.

cipling :

êngg. sathithik bangêt.

(cipluk) :

[x]-[x] êngg. pc. lêmu ginuk-ginuk.

ciplos :

ks. mata.

cipo :

êngg. rabuk.

cipowah :

(C) kn. kêthekan kangge ngetung-etung.

(ciprat) :

nyiprat kn. mlêtik sumirat tmr. banyu lsp; di-[x]-i: diplêtiki ing banyu lsp.

cipta :

kn. 1 gagasan, pangangên-angên, gambaran ing sajroning angên-angên; 2 pangarêp-arêp, pêpenginan ing sajroning ati; di-[x]: 1 digagas, digambar-gambar ing sajroning angên-angên; 2 dianakake sarana dayaning pangangên-angên; sa-[x]-ne dadi br: apa sing ginagas mêsthi kêlakon.

cipta-ripta :

kw. cipta.

cirak :

I kn. ar. dolanan bocah nganggo kêcik, kêmiri lsp. II [x]-[x] êngg: cikrak-cikrak.

cirat-cirit :

kn. diwêtokake lsp. saka sathithik.

ciri :

I kn. 1 êngg. têtêngêr, titikan; 2 ut. cirèn(-an) êngg. layang kitir pinangka pratandha; 3 cacading badan sing dadi panêngêran; 4 cacading badan; [x] wanci lêlai ginawa mati pr: cacad sarta padatan ala ora bisa ilang nganti têkan mati; dicirèni: 1 ditulisi minangka têngêr; 3 dicathêt pialane (dititèni pialane); kêcirèn: wis olèh ciri ala. II êngg: bngs. piring sing sok dianggo nyambêl.

cirit :

kw. têlèk; kê-[x] kn: ngêtokake sêsukêr sathithik ora kêjarag.

ciruk :

êngg. kn. cidhuk.

cis :

I kn. tumbak cêndhak lêlandhêpe awangun gantholan (kanggo ngêrèh gajah); di-[x]: dicocog ing cis. II pc: sabawaning ngêmohi ut. ngrèmèhake. III [x]-[x]-an pc: tansah omong criwis tmr. bocah.

cit :

I pc. pêpindhan swaraning tikus lsp. II êngg: cita.

cita :

I (ut. citah) êngg. kn. sêmbagi kêkêmbangan. II (S) kw: cipta.

citnonong :

kn. cênggèrètnong.

citra :

(S) kw. 1 tulisan, gambaran, pêpêthan; 2 wangun, wujud; di-[x]: ditulis, dikarang, dipêtha, diwangun; juru [x]: juru tulis; panitra: 1 juru ngarang; 2 tukang mèngêti.

citrakara :

(S) kw. juru sungging (gambar).

citraleka :

(S) kw. gambaran.

citra-mêngêng :

kn. ar. têmbang gêdhe.

cicig, cicik, cicing :

êngg. cig! (nggusah asu).

cicih :

êngg. kn. palu cilik.

cicik :

kn. ora ludhuk (tadhahe sathithik).

(cicil) :

di-[x] kn. 1 ditandangi (digarap) saka sathithik; 2 disauri saka sathithik; [x]-an: 1 utang panyaure sarana nicil; 2 dhuwit sing dianggo nicil.

(cicip) :

[x]-[x] êngg. kn. icip-icip; di-[x]-i êngg: diicipi.

cicir :

êngg. kn. 1 ana sing ilang (tmr. pêperanganing barang) njalari ora ganêp; 2 ar. mêmêdi.

cicut :

êngg. kn. cithut.

(cicrik) :

di-[x] êngg. ditliti saka siji.

(cithak) :

I di-[x] kn. 1 dirimbag, diwangun sarana pêsaton, up. mimis di-[x]: 2 digawe tmr. bata, gêndhèng lsp; 3 êngg. digawe, diwangun tmr. sawah, babadan lsp; 5[8] êngg. dicap tmr. buku lsp; [x]-an: 1 pêsaton, rimbagan, piranti kanggo nyithak; 2 apa-apa sing dicithak; 3 êngg. sawah gaweane dhewe. II kn: balung ing saantarane mata tmr. jaran.

cithing-cithing :

kn. nyêkêl (nggawa) apa-apa mung dicêngkiwing.

cithut :

kn. suthup bangêt tmr. mata.

citho :

ks. picak.

ciwèk :

(-gambrèng) êngg. kn. cingèng (gampang nangise).

(ciwêl) :

di-[x] kn. dicêthot (ing pupu).

ciwik :

êngg. kn. lèpèk, cawan.

(ciwing) :

di-[x] êngg. dijèwèr; kc. cèwèng, cêngkiwing.

clab-club :

pc. 1 katêranganing apa-apa sing dicêlupake bola-bali; 2 gunêman mung waton muni (ora dipikir).

clala-clili :

kn. (kaananing wong) kawirangan marga kliru patrape; kc. clila-clili, clula-clulu.

clamit :

êngg. kumêcêr, kêpengin bangêt.

clana :

kn. kathok dawa; [x] panji-panji (panjèn-panjèn) êngg: kathok cêndhak têkan ing dhêngkul, ing dhêngkul nganggo bênik.

(clandhak) :

[x]-[x], [x]-an êngg. pc. lancang, tansah cêk-cêkan nyandhak; kc. candhak.

clangap :

kn. bolongan (cangkêman) amba tmr. susukan, guwa lsp; nylingap: mênga amba; [x]-an pc: tansah mangap (kumudu-kudu mêmangan).

(clangkrak) :

[x]-an pc. linggih ing papan sing dudu mêsthine (murang tata); nylangkrak: nylingkrik munggah.

clangur :

pating [x] pc. padha ngadêg sarta mênêng bae; kc. jangur.

clang-clong :

pc. jlang-jlong, molah-malih, gonta-ganti.

clap :

pc. plas! (lunga lsp. rêrikatan); kc. kêclap.

(clapèt) :

[x]-an pc. glabetan ilate.

claprèt :

pating [x] pc. rêgêd gubras (ing cangkême).

clarat :

êngg. kn. klarap, clèrèt gombèl; [x]-an êngg: bngs. entrok.

clarik, claring :

pating [x] kn. rêgêd kêbak corekan (corengan).

clacap :

êngg. kn. tlacap.

clèkèr, clekor :

pating [x] pc. pating cluwok (bêsasik) kaya tilas dicèkèri pitik.

(clèlèk) :

clelak-clèlèk, pating [x] pc: padha mandêng mêndongong (marga gumun ut. kagèt).

clèmèt ane :

(ut. cilèmèt ane) êngg. pc: wah cilaka!

(clèntrèng) :

sa-[x]-an pc. salarikan, salèntrèngan (sathithik); mung sa-[x]-an pc: 1 mung sathithik; 2 mung sadhela bangêt.

(clèncèng) :

[x]-an êngg. pc. mèncèng saka ênêre.

--- 640 ---

clènthing ~ climèn.

clènthing ane :

(ut. cilenthing ane) êngg. pc. wah cilaka!

(clenthot) :

[x]-an êngg. pc. gunêman clewa-clewo (ut. crêmêdan); kê-[x]: kliru têmbunge.

clèng :

mak [x] pc. mak jlèng.

clèngkrèk :

mak [x] pc. dumadakan linggih (mencok) ing dhuwur.

clèprèt :

pating [x] pc. padha rêgêd gupak apa-apa (tmr. cangkêm lsp).

clèrèt :

kn. lakuning sorot sing banter, up. [x]-ing kilat; sa-[x]-an: sagêbyaran, sadhela bangêt.

clèrèt gombèl :

kn. klarap.

clèrèt taun :

kn. lesus bêbarêngan karo udan (mêndhung).

clerong :

pating [x] kn. rêgêd cerong-cerong; di-[x]-i: diclonèhi; kc. cerong, corèng.

clècèk :

pating [x] êngg. pating tlècèk.

clethong :

êngg. kn. tlethong.

(clèwèh) :

nylèwèh êngg. pc. lêgok dawa; [x]-an: lêgokan dawa (kaya kalenan cilik).

(clèwèk) :

[x]-an kn. lêgokan dawa, cluwokan dawa.

(clèwèr) :

I [x]-an kn. lêgokan dawa, clèwèkan. II [x]-an pc: pating slêbar.

(clewo) :

pating [x], clewa-clewo kn. gunêman tanpa têgês (kaya bocah cilik).

clêbang-clêbung :

pc. gunêman clêmongan.

clêbèk :

sa-[x] êngg. sakothak (tmr. sawah).

clêbêk :

êngg. kn. 1 bubuk kopi; 2 (wedang [x]) wedang bubuk kopi.

clêdhik :

êngg. pc. satiti bangêt.

clêg, clêk :

mak [x] pc. mak jlêg.

clêgug :

mak [x] pc. katêranganing ngulu banyu; clêgak-clêguk, [x]-an: 1 tansah ngêlêg idu; 2 kêpengin bangêt.

clêkanthuk :

pating [x] pc. padha nyanthuk ing pucuke; kc. cêkanthuk.

clêkathakan :

pc. lapak kayu; kc. cêkathakan.

(clêkathêm) :

di-[x] pc. diingkêmi.

(clêkathuk) :

cangkême [x]-ên pc. cangkême nruthuk marga adhêm lsp.

(clêkenthong) :

di-[x]-ake pc. dipenthongake, ditêkuk sarta diputêr mbalik.

clêkêdhok :

pating [x] êngg. padha lêgok-lêgok, pating jluwog; kc. cêkêdhung.

clêkênik :

pating [x] pc. pating cêkênik

clêkênthung :

pating [x] pc. padha mawa têtêkukan, pating cêkênthung; kc. cêkênthung, cênthung.

clêkêthut :

pating [x] pc. pating jêkêthut.

clêkik :

ut. clêkak-clêkik pc. sêgunên lan cêkikên.

clêkit :

mak [x] pc. krasa kaya dijiwit lsp; nylêkit: nyêrikake ati tmr. gunêm; kc. cêkit.

clêkut :

mak [x] pc. krasa kaya dicakot tmr. wêtêng lsp.

(clêkuthak) :

di-[x] kn. disampluk janggute (tênggoke).

clêkuthik :

I pating [x], [x]-an: 1 mawa sêsinggêtan akèh; 2 kakehan gagasan (pikiran); kc. cêkuthik. II [x]-an kn. lêkokan sadhuwuring tracak jaran.

(clêkuthis) :

[x]-[x], nylêkuthis pc. katon kuru apucêt tmr. rai.

clêkrah-clêkrèh, clêkrah-clêkroh :

pc. tansah watuk; kc. cêkrah-cêkrèh, cêkrah-cêkroh.

clêlang-clêlêng :

kn. 1 antêng ora gunêman, lunga tanpa gunêman apa-apa; 2 matane mulat ngiwa nêngên; kc. clêlêng.

clêlar-clêlêr :

pc. njupuk apa-apa tanpa nêmbung.

clêlêng :

I kn. 1 antêng mênêng bae (ora gêlêm gunêman); 2 dikapak-kapakake ora gêlêm kalah. II [x]-an pc: matane mulat ngiwa nêngên.

clêmbring :

pating [x] êngg. pc. padha lunga kabèh.

(clêmèk) :

[x]-an êngg. pc. mek-mekan, grayahan.

clêmêdan :

êngg. pc. crêmêdan.

clêmêr :

kn. culika, dhêmên nyênyolong; kc. cêmêr.

clêmik :

pating [x], [x]-an kn. padha gunêman lirih; kc. clumik.

clêmut :

mak [x] pc. katêranganing njupuk ut. nyolong; di-[x]: dijupuk tanpa têmbung, dicolong.

(clêmong) :

clêmang-clêmong, [x]-an kn. gunêman tanpa têgês.

clêmpung :

kn. crêmpung (ar. rêricikaning gamêlan).

clêng :

mak [x], [x]-[x] kn. rasaning êndhas kaya yèn pinuju ngêlu bangêt.

clêngêp :

mak [x] kn. ditukup dadakan saka ing pêtêngan (pandhêlikan); di-[x] pc: ditukup, digropyok dadakan; [x]-an pc: sidhêman, winadi.

clêngkêr :

pating [x] pc. padha têtêkukan.

clêngkrang, clêngkring :

pating [x] pc. krasa kaya dicocoki tmr. gudhig, lara wêtêng lsp; kc. cêngkrang.

clêngor :

pating [x] pc. padha thêngêr-thêngêr ora tumandang; kc. thêngor.

clêp :

mak [x] pc. tumancêb ing; di-[x]-ake êngg. pc: ditancêbake, dicublêsake; kc. kaclêp.

clêpuk :

kn. ar. manuk bngs. manuk guwêg.

clêput :

kn. katêrangane njupuk rêrikatan; kc. clêmut.

clêrèng :

êngg. kn. bêning bangêt.

clêrêng :

pating [x] kn. padha mêncêrêng matane.

clêrêt :

mak [x] pc. sanalika mblêrêt.

clêrik, clêring :

pating [x] kn. padha nywara sêru larase cilik.

clês :

pc. cês.

cliyusan :

êngg.pc. plingkuran, isin; kc. clingus.

clikrak :

pating [x] pc. padha cikrak-cikrak.

(clilêng) :

clilang-clilêng pc. nggêgolèki mulat ngiwa nêngên.

clili :

I êngg. kn. pasangan gêmak. II clila-clili, pating [x] kn: (kaanane wong) kêwirangan; diclilèni, diclilèkake pc: diwirangake, dibukak wadine.

(cliling) :

[x]-an pc. cêniningan, ndêlêng ingêndi-êndi.

climèn :

ut. [x]-an kn. 1 sêsidhêman, mênêng-mênêngan [mê...]

--- 641 ---

climit ~ cuk-dhandhang.

[...nêng-mênêngan] tanpa wara-wara; 2 rêringkêsan (cilik-cilikan) tmr. duwe gawe.

climit :

êngg. kn. kêpengin bangêt; kc. clamit.

climut :

I kn. culika, dhêmên nyênyolong. II êngg. kn: slimut (dhèg).

climprit :

kw. bngs. pasêr.

(clinthis) :

[x]-an êngg. kn. kurang ajar.

(clinthut) :

[x]-an pc. slinthutan.

cling :

pc. cring (swaraning dhuwit dithinthing); di-[x]-[x] pc: dithinthing-thinthing tmr. dhuwit.

clingkêr :

mak [x] kn. dumadakan mingêr ut. menggok arêp ndhêlik.

clingkrik :

mak [x] kn. munggah (mencok) ing dhuwur rêrikatan; nylingkrik: munggah mencok; clingkrak-clingkrik pc: tansah munggah pangkate.

clinguk :

pating [x], clingak-clinguk kn. ngingêtake mrana-mrana, thingak-thinguk.

clingus :

I kn. rambut ing irung. II kn: ora wani patêmon, isinan; [x]-an: plingkuran, klicutan (kêwirangan).

club :

mak [x] pc. katêrangane ngêclubake; kc. cêlub.

clulu :

mak [x] pc. dumadakan têkan ing (marga kêsasar ut. kliru); clula-clulu: kêsasar mrana-mrana, clila-clili.

cluluk :

pc. kandha, ngandhakake nuduhake dununge; kc. cêluk.

clumêd :

pating [x] pc. pating clumik.

clumik :

kn. obahing lambe (gunêman); pating [x], clumak-clumik: padha gunêman lirih.

clumpring :

kn. lêmbaran sing nlakup ing ros tmr. pring lsp.

(clunas) :

[x]-an kn. clunthangan.

(clunthang) :

[x]-an kn. ugal-ugalan, kurang ajar.

clungup :

pating [x] kn. padha katon mênga amba; kc. clongop.

clup :

mak [x] kn. katêranganing apa-apa sing diclup.

clupak :

kn. jlupak.

cluring :

I êngg. kn. dhuku, langsêb. II kn: bngs. saron cilik.

clurut :

kn. bngs. tikus ambune langu; [x]-an pc: tansah lunga (wira-wiri).

cluthak :

I kn. nggragas, ngglathak tmr. asu. II kn: congklang tmr. lêngênan.

cluwêd :

êngg. kn. idêr-idêr mrana-mrana.

(cluwêk) :

di-[x] êngg. pc. dicuwêg.

(cluwik) :

[x]-an kn. lêgokan cilik; kc. cuwik.

(cluwok) :

[x]-an kn. lêgokan gêdhe.

clobekan :

êngg. kn. cluwokan.

(clolo) :

clola-clolo kn. clula-clulu; kc. clulu.

clomor :

êngg. pc. clêmêr.

clomot ane :

(ut. cilomot ane) pc: cilaka !

clonas :

êngg. blantik (raja-kaya).

clonèh :

pating [x] kn. rêgêd pating clorèng; di-[x]-i: diclèrèngi.

clonèng :

pating [x] êngg. pc. pating bêsasik campur dadi siji.

clonèt :

pating [x] êngg. pc. padha gunêman bêngak-bêngok (tanpa têgês).

(cloncong) :

[x]-an êngg. tloncongan.

(clonthang) :

[x]-an êngg. clunthangan.

(clongop) :

[x]-an êngg. pc. 1 tansah mangap, tansah angop; 2 kumudu kudu mêmangan.

clong-clongan :

kn. mlaku rikat amba jangkahe.

clop :

mak [x]: mak clup.

clor :

kc. cêlor.

clorang-clarèng :

kn. pating clorèng.

clorèk, clorèt :

pating [x] kn. rêgêd kêbak corekan; kc. corèk.

clorèng :

pating [x] kn. rêgêd kêbak corengan (garis-garis lsp); di-[x]-i: diclonèhi; kc. corèng.

clorot :

I kn. lakuning sorot sing bantêr; pating [x]: pating glêbyar sumorot; cumlorot: gumêbyar sumorot. II kn: ar. panganan kaya jênang dibuntêl janur.

(clowok) :

[x]-an kn. cluwokan, lêgokan.

cu :

I sa-[x] kn. ukuran sadawaning tangan nggêgêm jêmpole dicongatake. II kn: ar. dolanan bngs. raton nanging nganggo gêlutan.

cubak :

kn. kurup, sumbut, trêp karo wêtuning dhuwit; ora [x]: tuna, kapitunan.

cuban :

êngg. kn. dom jala; kc. coba.

cublak :

I kn. gêbyas ut. cupu cilik wadhah wêwangi lsp. II di-[x] (dicublêk pc) kn: dikêruk sarta dicuthik (dicukil) nganggo lading lsp; kc. cuplak; [x]-[x] suwêng kn: ar. dolanan.

(cublêk) :

di-[x] pc. dicublak.

(cublês) :

di-[x] kn. dicocog, dicoblos.

(cublik) :

di-[x] kn. 1 dicukil; 2 pc. dicacar sarana dicuthat (ora digarit); 3 dicuplik, dipêthik saka ing layang, karangan lsp); [x]-an: cuplikan, pêthikan.

cubluk :

I êngg. 1 luwangan pasangan kewan; 2 kunjara. II pc: bodho, busuk.

cublok :

êngg. tiba; kc. cêblok.

cubung :

I kn. pc. ar. têtuwuhan wohe mêndêmi; di-[x]: 1 diêndêmi ing cubung; 2 pc. diblithuk, diapusi; kc. kêcubung. II cangkir [x] (cubuk êngg) kn: cangkir cilik.

cubrik :

êngg. jêmèk, jêblog.

cudaka :

kw. utusan, kongkonan, têlik; kc. cundaka.

(cudhing) :

di-[x](i) êngg. ditudingi.

cugag :

êngg. kn. pêdhot ora ana sambungane, jugag, cuthêl; di-[x]: dijugag, dipêdhot.

cugar :

êngg. jugar (wurung).

(cugêt) :

[x]-an atèn m. (-manah k): gampang nêpsune, mutungan.

cuh :

pc. pêpindhan swaraning wong idu; [x] nya kadhasmu! ks: lungaa! (nelakake wis ora sudi bangêt).

cuk :

êngg. thole !

cukak :

pc. cokak.

cukakak :

pating [x], [x]-an kn. padha gumuyu sêru; kc. cêkakak.

cukat :

I kn. trêngginas, sarwa rikat tandang-tanduke. II di-[x] kw: diculik.

cuk-dhandhang :

pc. cucuk-dhandhang.

--- 642 ---

cuke ~ cumlês.

cuke, cuki :

êngg. pajêg, beya.

cukèh :

wis [x] êngg. wis rampung (wis ora rêmbugan manèh).

cukèn :

kasur [x] kn. kasur sing dicuki; kc. cuki.

cukêng :

kn. ngukuhi panêmune dhewe, kukuh êmoh mènèhake; di-[x]-i: dikukuhi (ora gêlêm mènèhake).

cuki :

I kn. ar. dolanan bngs. dham-dhaman. II êngg: pajêg; kc. cuke. III di-[x] kn: didomi dijithêt-jithêt banjur diisèni kapuk (tmr. kasur lsp).

cukil :

I kn. apa-apa sing dianggo nyuthik lan nyongkèl apa-apa sing krakêt; di-[x]: 1 diwêtokake (dicuthik, diklèthèk) nganggo cukil, up. krambile di-[x]; 2 dilong sathithik tmr. pakarangan, sawah lsp; 3 dipêthik, dicuplik tmr. karangan lsp. II êngg. kn: 1 turun-turune wong sing cakal-bakal ing sawijining desa ut. dhukuh; 2 padatan, barang darbe lsp. sing wis turun-tumurun saka wong sing cakal-bakal; pa-[x]-an br: dhukuh, padunungan; ma-[x]-an br: dhêdhukuh. III êngg: bngs. siwur sing digawe bumbung.

cuki-mai :

ks. têmbung pamisuh.

cukit :

kn. 1 iratan pring (kayu) digilig kaya sada kanggo ngulêt tike (kèhe têlu); 2 luthik dianggo prabot mangan tmr. Cina ut. Jêpang (kèhe loro); 3 êngg. pc. porok, garpu; di-[x]: 1 diulêt nganggo cukit, dicuthik; 2 êngg. dicukil.

cukit-dulit :

kn. 1 (wong adol trasi) wong asor, nistha; 2 pc. wong dadi rowanging maling.

(cuklak) :

[x]-an êngg. kn. lêgokaning tanduran, tanjan.

cukul :

kw. thukul, tuwuh; cêcukulan: têtuwuhan, tanêm tuwuh.

cukup :

n. cêkap k. 1 sêdhêng, ora kurang; 2 (ut. [x]-an) sêdhêngan, ora kurang ora luwih; 3 (ut. wong [x]) ora kêkurangan, sugih; di-[x]: disampêti kabutuhane; di-[x]-ake: diganêpake, diwuwuhi nganti bisa cukup, disampêtake; kê-[x]-an: ora kêkurangan, rada sugih.

cukur :

kn. paras ki. rêrêsik rambut nganggo lading; di-[x]: 1 dirêsiki rambute nganggo lading; 2 pc. diapusi, diakali nganti êntek-êntekan, diwirangake bangêt.

cul :

I êngg. 1 katêranganing akon nguculake; 2 ayo !; di-[x]-ake: diuwalake saka ing tangan, dilêpas, dirilakake; kc. ucul. II êngg: thole.

cula :

kn. sungu warak (sing thukul ing irung).

(culat) :

[x]-[x] kn. colot-colot; kc. manculat, panculat.

cula-culu :

kn. clula-clulu.

(culêk) :

di-[x] kn. didulêg matane.

culêng :

I kn. maling (kèhe 5 ut. 6). II nyulêng kn. lêgok nanging mêndêlik tmr. mata. III di-[x] êngg: dicuthiki lan dianggo ngulêd tike (tmr. klèlèt ing bêdudan).

culês :

êngg. rampung.

culik :

I kn. manuk kolik (tu-u wadon). II di-[x] kn: 1 dicidhuk sathithik arêp nyumurupi matêng lan orane; 2 dicoba, didadar, dijajagi kawruhe. III (ut. [x]-an) dhêmit sing nyoploki mata kanggo tumbal.

culika :

kn. 1 wong clêmêr, dhêmên ngapusi; 2 clêmêr, watake dhêmên apus-apus; diculikani: dicolong.

(culuh) :

anyuluh kw. ngrêrêmih, ngrungrum.

cuma :

(h) êngg. mung.

cumadhang :

br. sumadhiya, cumêpak ing dhawuh; kc. cadhang.

cumadhong :

br. sadhiya nampani (nindakake); up. cumadhong dhawuh; kc. cadhong.

cumah-cumah :

êngg. ora ana gunane yèn ..., tanpa guna.

cumanthaka :

kw. kumêndêl, ambêk wani.

cumangkah-cangkah :

br. nduwa, nyêngkah, nolak.

cumawang :

br. awangun cawangan; kc. cawang.

cumbana :

kw. ulah rêsmi.

cumbu :

I kn. 1 wis tutut (lulut) bangêt tmr. kewan (anggêr lunga mêsthi bali manèh); 2 pc. kêrêp mara; dicêcumbu: dilêlantih murih cumbu. II kw: lucu, lêlucon.

cumèblêk :

kn. tumancêb ing lêmah; kc. cèblêk.

cumègêr :

êngg. wis tumancêb; kc. cègêr.

cumèndhol-cèndhol :

kn. manuk sing mêntas nêtês.

cumènthèl :

êngg. pc. cumanthèl; kc. canthèl.

cumèplês :

kn. trêp bangêt; kc. cèplês.

cumêkrak, cumêkrik :

kn. krasa mak cêkrak (cêkrik).

cumêngkirang :

kn. cêmukiran (ar. coraking bathikan).

cumêngkling :

kn. nywara kaya swaraning dhuwit dithinthing; kc. cêngkling.

cumêngklung, cumêngkung :

kn. nywara anggrung tmr. gamêlan.

cumêngkrang :

kn. sumêngkrang (krasa kaya dicocogi).

cumêpak :

kn. wis sumadhiya, cêpak-cêpak; kc. cêpak.

cumêplong :

kn. 1 wis bolong; 2 ([x] atine) lêga atine.

cumêplos :

kn. 1 pêcah mak cêplos; 2 gunêman kalayan têrang-têrangan.

cumêprot :

kn. 1 nywara mak cêprot; 2 tumancêb ing; kc. cêprot.

cumêri-cêri :

kn. sêngit bangêt, ora sudi bangêt; kc. cêri.

cumi :

ut. [x]-[x], cuming êngg. 1 ming, mung; 2 ora aji, ora ana gunane; kc. cuma, cumah.

cumi-cumi :

kn. ar. kewan sêgara bngs. srotong.

cumlèrèt :

kn. sumorot rikat; kc. clèrèt.

cumlêgug :

kn. 1 ngombe nganti nywara clêguk-clêguk; 2 kêpengin bangêt, kumêcêr; kc. clêguk.

cumlêkit :

kn. krasa kaya dijiwit; kc. clêkit.

cumlêng :

kn. 1 ([x] êndhase) krasa ngêlu bangêt; 2 ([x] kupinge) krasa kaya budhêg marga krungu swara sing sêru lsp.

cumlêring :

kn. nywara sêru larase cilik; kc. clêring.

cumlês :

kn. 1 krasa anyêp bangêt; 2 pc. krasa lêgi bangêt; kc. clês.

--- 643 ---

cumlorot ~ (curêng).

cumlorot :

kn. lumarap bantêr bangêt (kaya lakuning sorot); kc. clorot.

cumundhuk :

kw. kêna ing, ngênani, tumuju; kc. cundhuk.

cumur :

br. cêmêr.

(cumut) :

[x]-[x] kn. katon rêgêd njênêsi.

cumpèn :

kn. mung sadhiya sathithik (sacukupe bae); kc. cumpi.

(cumpêt) :

di-[x] pc. 1 ditutup rapêt bangêt; 2 disumpêt.

(cumpi) :

di-[x] kn. disadhiyani ing sacukupe bae (ora kêna luwih).

cumplêng :

êngg. kn. 1 growongan, bolongan sing ora butul; 2 guthêkan (singgêtan) omah sing jèjèr-jèjèr (tmr. omah sing cilik-cilik); pa-[x]: ar. pajêg ing jaman biyèn awujud lawe karo dhuwit.

cumpu :

êngg. kn. 1 trêp bangêt, bisa cocog; 2 cukup, marêm, kalêksanan; di-[x], dicumponi: disadhiyani nganti cukup, dilêksanani pangarêp-arêpe; kêcumpon: kêcukupan, kêturutan, kalêksanan.

cundaka :

kw. utusan, kongkonan, têlik; cinundaka: 1 diutus; 2 ditêlik.

cundrik :

kn. bngs. golok cilik.

cundha :

kw. pucuk, nyamat, kucir.

cundhamani :

(S) kw. ar. panah gêni (gêgamane Aswatama).

(cundhang) :

kê-[x] kw. kalah.

cundhit :

kn. ar. piranti kanggo misaya iwak bngs. sèsèr.

cundhuk :

I kn. sangsangan ki. 1 rêrênggan (kêmbang lsp) disindikake ing rambut (ikêt lsp); 2 (a-[x]) nganggo cundhuk; di-[x]-i: dirêngga nganggo cundhuk. II kn: 1 br. gathuk, kêtêmu; 2 êngg. cocog, salaras tmr. panêmu, gagasan lsp; di-[x]-ake: 1 digathukake, dipadhakake karo; 2 dicocogake; durung [x] acandhak pr: durung mangrêti wis mèlu ngudhoni rêmbug.

cundhuk laris :

kn. sudaning rêrêganing barang (amrih akèh sing tuku).

cundhuk mêntul :

kn. cundhuk awujud têtironing kêmbang yèn dicundhukake mêntul-mêntul.

cuneya, cuniya :

êngg. kn. bngs. prau cilik.

cunthang :

êngg. kn. ar. wadhah dianggo takêran bêras (± 5 kati).

cunthêl :

êngg. wis êntèk tmr. crita; kc. cuthêl.

(cunthêng) :

matane di-[x]-ake êngg. matane diplerokake sêmu mêncêrêng.

cung :

I êngg. thole. II di-[x]-i pc: diacungi; kc. acung.

cungap :

êngg. kn. nggragas, nggranyah.

cungih :

êngg. kn. ringkih tmr. badan.

cungir :

kn. congoring cèlèng ut. babi; cungar-cungir, [x]-[x]: 1 lambene lan irunge dijêdhirake kaya ngambus-ngambus tmr. kewan; 2 pc. irunge dijêdhirake marga mambu sing ora enak, ora sênêng lsp.

cungkag :

kw. ak. jugag, cugag.

(cungkil) :

di-[x] êngg. dicukil.

cungkir :

êngg. kn. bngs. sorok.

cungkub :

kn. omah ing kuburan (eyub-eyubing pêndhêman); di-[x]: diêdêgi cungkup tmr. kuburan; nyungkub kramat bêjat pr: mbêbêcik apa-apa sing wis ora kêna didandani.

cungkup :

êngg. kuncup.

cungkrik :

êngg. kn. cucuking prau.

cungul :

mak [x] kn. sanalika njêdhul; nyungul: mêtu, ngaton; di-[x]-ake: 1 diwêtokake nganti njêdhul; 2 pc. dikatonake, dikon ngrêmbug manèh (tmr. prakara sing wis kasilêp).

cungur :

êngg. congor.

cup :

ut. [x]-êmbil pc. cèp, dhèp: katêranganing nyêkêl, ngêpèk dhisik lsp; di-[x]-i pc: 1 dicêkêl, didhaku; 2 dikandhani tmr. lêlakon sing bakal kêlakon; kc. êncup, êcup.

cupak :

I kn. pêntholing bêdutan; di-[x] êngg: ditabok êndhase. II [x]-an êngg. kn: 1 bumbunganing gêndèr guthêkan sing dhuwur; 2 têtandhinganing larasing wilahan gêndèr karo bumbungan. III di-[x] êngg. pc: diirit-irit.

cupar :

kn. 1 ora andêlan marang sing wadon tmr. lêbu wêtuning dhuwit lsp; 2 êngg. butarêpan tmr. wong lanang marang sing wadon.

cupêt :

kn. 1 kurang dawa, kurang saka mêsthine (trêpe); 2 ora têkan kang dituju; [x] budine: ora bisa nggayuh prakara sing luhur-luhur; [x] pangandêl: ora pracaya; [x] lêlakone: lêlakone sigêg (turune ora ana sing bisa mbanjurake lêlakone bapakne); di-[x]: disigêg, dicugag; kê-[x]-an: kêkurangan kêntekan.

cuplak :

I kn. lêlara kulit awujud njêndhol atos; [x] andhêng-andhêng yèn ora prênah panggonane ... pr: wong sing njalari ala (sanak sêdulur sing ala) prayoga disingkirake. II di-[x] pc: dicukil tmr. mata; [x] pusêr êngg: puput pusêr; kc. coplok.

(cuplik) :

di-[x] kn. 1 dicukil, dicoplok tmr. matane ali-ali lsp; 2 êngg. pc. dicuthik; 3 êngg. pc. dicublik, dicacar; 4 dipêthik (layang); kc. cublik.

cupu :

kn. 1 bngs. cêpukan cilik wadhah wêwangi; 2 balung bendha ing dhêngkul tmr. raja-kaya; di-[x]: 1 diwadhahi ing cupu; 2 dipampêt tmr. gêtih.

cur :

mak [x] pc. mili mancur; di-[x]-i: disoki ing banyu lsp. sing mancur; di-[x]-ake: disokake mancur.

curab :

I êngg. kn. bngs. panu walur. II di-[x]-i kn: dicarubi, diurabi; kc. carub.

curah :

I êngg. kn. lêlowahaning gunung. II di-[x](ake) êngg: disok(-ake), dicur(-ake).

curak :

kn. rêrêgêd ing kuping; kc. curêk.

curang :

I êngg. kn. 1 kurang; 2 jirih. II êngg. kn: nggadhung, ngapusi (ing mainan).

(curat) :

kc. pancurat.

curêk :

kn. 1 rêrêgêding kuping, curak; 2 ks. kuping; 3 êngg. suda rungon.

(curêng) :

nyurêng kn. saèm. mênthêlêng; di-[x]-i: dipanthêlêngi.

--- 644 ---

curês ~ cuwit-cuwit.

curês :

kn. 1 mati kabèh tmr. thêthukulan; ut. turun; 2 êntèk kabèh, êntèk babar pisan.

curêt :

pc. ora bisa thukul; di-[x]-ake pc: dirusak tmr. têtuwuhan nganti ora bisa thukul.

curi :

I kw. maling; di-[x]: dicolong. II kn: padhas atos lan lincip-lincip.

curiga :

I kw. kêris. II êngg. pc: sangga-runggi.

curing :

I kw. curi (padhas atos). II kn: angèl ambah-ambahane tmr. jurang. III kw: cluring.

curna :

(S) kw. rêmuk, ajur, rusak; ka-[x]: karêmuk, karusak.

curnita :

(S) kw. rêmuk, ajur, rusak, lêbur.

curug :

êngg. kn. grojogan.

curuh :

kw. mancur, manthur, mili.

curung :

sa-[x] êngg. kn. satundhun tmr. gêdhang; [x]-an êngg: gulu banyak (gantilaning gêdhang tundhunan).

curut :

I pc. tikus clurut. II kêcurat-kêcurut, kê-[x] pc: kelangan dhuwit lsp. tanpa tanja.

cus :

mak [x] pc. 1 swaraning gêni disiram ing banyu; 2 pc. sadhela bae wis kalah.

cut :

ut. [x]-an êngg. pc. banjur, nuli.

cuta :

(S) kw. asor, nistha.

cutak :

ut. cuthak êngg. kn. panggêdhening kadhistrikan.

cutung :

êngg. putung.

cucah :

I pc. njêlèhi! susah! II cacah [x] pc: gunêman mung anggêre ngucap (tanpa tata-krama).

cucak :

êngg. kn. ar. manuk; kc. cocak.

cucal :

pc. k. 1 wlulang; 2 (ringgit [x]) k. wayang; [x]-an pc. k: wayangan.

cuci :

(M) pc. ngumbah, masuh; [x] mukak: wadhah banyu kanggo paraupan; tukang [x]: pênatu.

cucing :

êngg. kn. cangkir cilik..

cucud :

kn. lucu, satandang-tanduke ngguyokake; kc. cucut.

cucuh :

prang [x] kn. pêrang bacok-bacokan (tumbak-tumbakan lsp); a-[x]: andon pêrang; di-[x]: 1 ditatoni (ditumbak, digigit lsp); 2 êngg. ditutuh.

cucuk :

I kn. 1 cangkêming manuk lsp; 2 cucuping kêndhi, cèrèt lsp; 3 êngg. susuk kondhe; 4 br. pucuk, pêpucuk ing baris lsp; 5 dhuwit kajupukake saka mênanganing ngabotohan kawènèhake sing duwe omah; 6 dhuwit opahane wong sing buruh njupuki panah ing mainan panahan ut. pasêran; di-[x](i): 1 dithothol; 2 pc. dijupuki; 3 ks. dipangan; nucuk ngibêrake pr: disuguh, mulihe nyangking suguhan; [x]-an: 1 olèh-olèhane nucuk; 2 ks. panganan, pangan; 3 pring kiwa têngêne lancip dianggo mikul sukêt, pari lsp; tumbak [x]-an pr: wong kang para wadulan. II êngg. pc: 1 sumbut, cocog karo rêrêgane; 2 pc: petunganing rêrêgan; di-[x]-ake: dietung-etung sing pantês. III pc: susuk, jujul.

cucuk-bêsi :

êngg. kn. 1 ar. manuk saba ing banyu; 2 bngs. cathut gêdhe.

cucuk dhandhang :

kn. ar. piranti dianggo nyigar watu lsp. awujud wêsi digarani, ing kiwa têngêne lancip.

cucul :

1 kn. lukar ki. ucul (ngrucat) panganggo; 2 kn. ngêtokake dhuwit, up. [x] wragad.

cucup :

kn. cucuking kêndhi lsp; di-[x]: 1 diombe sarana diakêp cucuke tmr. kêndhi lsp; 2 disêrot sarana lambene katèmpèlake, up. di-[x] lambene; 3 dicêcêp, diingsêp; kc. cêcêp.

cucur :

I kn. manuk kêdhasih. II [x]-an kn: mili mancur; kc. cur. III kn: ar. panganan bngs. apêm. III kn: ar. iwak sêgara cangkême lancip; cangkême nucut pc: cangkême lancip; kc. cucud.

cuthak :

êngg. panggêdhening kadhistrikan; kc. cutak.

cuthang :

êngg. suthang.

(cuthat) :

di-[x] kn. 1 dicuthik banjur dibuwang (dikipatake); 2 êngg. dicublik, dicacar; 3 pc. ditundhung; dikon lunga, diwêtokake saka ing panggawean.

cuthêl :

kn. êntèk, tamat tmr. crita, lêlakon lsp.

cuthês :

kn. curês.

cuthik :

kn. kayu lsp. sing dianggo uthik-uthik; di-[x]: 1 dicuthat nganggo cuthik; 2 (ut. di-[x]-i) dijupuki tmr. barang sing ana ing bolongan lsp; 3 pc. ditundhung, dikon lunga.

cuwa :

kn. ora kêturutan sing dadi pangarêp-arêpe, gêla; kêcuwan: gêla, ora kêlêgan.

cuwak :

I êngg. kn. congkog, sanggan apa-apa sing dhoyong; di-[x]: dicongkog murih aja rubuh; kc. tuwak. II kn: kakehan wragad marga boros panganggone.

cuwawak :

pating [x], [x]-an êngg. padha bêngak-bêngok (gunêman sêru lsp).

cuwan :

êngg. diprayitna, dingati-ati.

(cuwawuk) :

di-[x] cangkême pc. dicawuk cangkême.

cuwèk :

êngg. cowèk.

cuwèki, cuwèkèn :

êngg. pc. gampang-gampangan pambayare tmr. têtuku lsp.

cuwèr :

kn. 1 ora kênthêl; 2 èncèr bangêt; 3 pc. ora kênthêl (bêning) tmr. kopi ut. tèh.

(cuwèwèk) :

di-[x] cangkême pc. cangkême dibênggang.

(cuwêk) :

di-[x] êngg. pc. digraut kukune kacuwikake.

cuwêngah :

kw. 1 gêla, ewa; 2 rada rikuh (ringa-ringa), wêgah.

cuwêr :

êngg. ks. kuping.

(cuwik) :

di-[x] kn. dicublês ing kuku banjur dicuplik.

cuwil :

kn. pêcah sathithik sarta pisah, gêmpil; di-[x]: digêmpil, dipêcah sathithik sarta dipisah; [x]-an: 1 apa-apa sing wis cuwil, olêh-olèhane nyuwil; 2 (jarit [x]-an) jarit cilik tmr. bocah cilik.

cuwiri :

kn. coraking bathikan lunglungan ngrêmit.

cuwit-cuwit :

pc. pêpindhan swaraning manuk, tikus lsp.

--- 645 ---

cuwut ~ comris.

cuwut :

êngg. bajing; di-[x] pc: dijupuk.

cuwo :

kn. bngs. cowèk gêdhe sarta kuwung.

(cuwol) :

di-[x] kn. dicêmol lan dikruwês.

(cuwowo) :

di-[x] cangkême pc. saèm. dicuwèwèk.

(cuwowol) :

di-[x] pc. dicuwol.

coag :

êngg. gunêman mbêngok; kc. cowag.

cob :

I êngg. jêmèk, jêblog. II ka-[x]-an êngg: rada kêcampuran.

coba :

I n. cobi k. 1 nètèr arêp nyumurupi kaanane kang sajati; 2 (cobak êngg. pc) jajal ! ayo!; 3 (cobak êngg. pc) ing saupama, yèn; [x]-[x]: lagi jajal-jajal; di-[x]: 1 ditètèr, disumurupi kaanane sing sajati; 2 dijajal. II (ut. coban êngg) kn: dom jala (dianggo nganam jala).

cobak :

êngg. pc. coba; [x]-an êngg. pc: jajalan.

coban :

I êngg. kn. dom jala; kc. coba. II [x]-[x] n. cobèn-cobèn k: jajalan; kc. coba.

cobèk :

êngg. bngs. diyan.

coblong :

I kn. 1 saèm. lodhong cilik tanpa gulu; 2 êngg. diyan, coblok. II êngg. kn. grahana nganti êntèk babar pisan tmr. srêngenge.

(coblos) :

di-[x] kn. dicocog nganti bolong (nunjêm).

cobolo :

kn. bodho bangêt.

cod :

kn. ar. manuk.

codaka :

kw. utusan, têlik; kc. cundaka.

codya :

kw. cacad; kc. ceda.

cojog :

êngg. pc. cocog.

(cojoh) :

di-[x] êngg. pc. ditojoh, dijojoh.

codhot :

kn. 1 bngs. lawa gêdhe; 2 êngg. ar. diyan; [x]-an: wowohan sing wis dipangan codhot.

cog :

ut. di-[x]-i, di-[x]-ake pc. dibayar sah; di-[x]-ake pc: dicocogake.

(cogèr) :

di-[x]-i êngg. ditanduri pari; kc. cokèr.

coglèk :

pating [x] pc. oklak-aklik tmr. sambungan lsp.

coglog :

êngg. bumbung gêdhe.

(cogmol, cogêmol) :

di-[x] kn. têrus didakwa (diarani alane).

cogo :

pc. bodho.

cohung :

pc. 1 unining manuk mêrak; 2 manuk mêrak.

(cohok) :

di-[x] êngg. pc. dirauk, diraup.

cok :

I êngg. pc. 1 sok, kadhang kala; 2 mênawa, yèn. II ka-[x]-an êngg. pc: kacoban, rada kêcampuran.

cokak :

kn. ar. barang cuwèr rasane kêcut dianggo bumbu.

cokèh :

êngg. mung; kc. cukèh.

(cokèk) :

[x]-an kn. gamêlan sarta sindhèn barangan.

(cokèr) :

di-[x](i), di-[x]-[x] kn. diorak-arik nganggo cuthik lsp.

coklak :

(ut. [x]-an) êngg. luwangan sing arêp ditanduri, tanjan.

coklat :

kn. soklat.

coklèh :

êngg. coklèk.

coklèk :

kn. putung, cêklèk; di-[x]: diputung.

(cokoh) :

di-[x] êngg. diina, dirèmèhake.

cokol :

I êngg. kn. godhong têbu (jagung) dianggo pakan raja-kaya; [x]-an êngg. pc: thikilan. II di-[x] êngg: didulang (dilolohi) kanthi pêksa.

cokor :

1 êngg. pc. cakar; 2 ks. sikil, tangan.

(cokot) :

di-[x] êngg. pc. dicakot.

(cokrèk) :

di-[x]-i êngg. pc. dicokèri.

col :

êngg. ora racak pambagene; kc. gecol.

colak-calik :

êngg. mênyang mulih lakon sadina; kc. calik.

colèd, colèk :

êngg. solèd.

colok :

I kn. 1 gombal diuntir diclup ing lênga dianggo mêmadhangi; 2 pc. diyan lsp. sing dianggo mêmadhangi; 3 êngg. kongkonan wong pêrlu awèh wêruh (kc. cala); di-[x]: 1 (- matane) ditojoh ing driji; 2 diwuwuhi (dicampuri) gula lsp. sathithik; di-[x]([x])ake 1 ditudingake ing mata; 2 ks. dituduhake kalawan têrang-têrang. II kn: (buntute [x]) buntute irêng ing pucuk putih tmr. asu ut. kucing.

(colong) :

di-[x] kn. dialap tanpa nganggo nêmbung; [x] jupuk: prakara bab nyolong; tinggal glanggang (a)colong playu: mlayu saka ing papêrangan; nyolong laku: nindakake apa-apa kalawan dhêdhêmitan; nyolong pêthèk pr: mlèsèd saka pamêthèke; [x]-an: 1 olèh-olèhane nyolong; 2 dhêdhêmitan, slingkuh, ora ngêdhèng.

(colot) :

[x]-[x] kn. mlumpat-mlumpat (kaya lakuning kodhok); di-[x]-i: kêna ing apa-apa sing mêncolot; [x]-an: 1 dohe ênggone mêncolot; 2 bêbathèning blantik ut. bakul sing ngêdolake barang (luwihaning pêpayon ut. rêragan[9] sing dipancêd marang sing duwe barang).

coma :

êngg. mung.

comah-comah :

êngg. tanpa aji, sêpele; kc. cumah.

combor :

I (ut. [x]-an) êngg. jêjêmbêgan; kc. jombor. II [x]-an êngg: campuraning cacahan sukêt lsp. karo tètès dianggo pakan jaran; kc. kombor.

combrang :

kn. (ut. kêcombrang) ar. têtuwuhan bngs. laos.

combre :

êngg. ks. tembre ora aji babar pisan.

(comèl) :

nyomèl pc. ngomèl, grênêngan; di-[x]-ake pc: dikojahake, dirasani.

comong :

êngg. dadi irêng tmr. blêntong lsp.

(comot) :

di-[x] êngg. dicêkêl, dijupuk.

complong :

kn. 1 êngg. ar. wadhah; 2 (ut. [x]-an) bolongan, cumplêngan; di-[x](i): dibolong-(i).

comprang-camprèng :

kn. tansah kêkurangan; kc. comprèng.

comprèng :

kn. 1 tansah kêkurangan (dhuwit lsp); 2 êngg. ar. prau; kê-[x]-an: kêkurangan, kêcingkrangan.

comris :

1 ks. pawadonan; 2 ks. combre, tembre.

--- 646 ---

condre ~ corèk.

condre :

kw. cundrik.

condhang :

kw. kc. cundhang.

condhok :

kn. 1 kêtêmu, gathuk, cocog; 2 pondhok; kc. cundhuk.

condhol :

êngg. tikus ing sawah.

condhong :

1 kw. dhoyong; 2 kn. rujuk karo, cocog; 3 nayogyani; di-[x]-i: dirujuki, dicocogi.

cono :

êngg. bngs. wudun ing êndhas.

conok :

êngg. ks. pawadonan.

(conti) :

di-[x] êngg. dipênggak, dialang-alangi.

conto :

kn. 1 barang-barang sing dituduhake minangka pinton (tmr. dagangan lsp); 2 pola, tuladha; di-[x]: ditulad, ditiru; dicontoni êngg: dituladhani, diwènèhi conto.

(concong) :

I noncong kn. 1 nyongat mêngarêp tmr. barang sing dawa (tumbak lsp); 2 ngacungake mêngarêp tmr. tumbak lsp; noncong bênêr: nyongat lêncêng tmr. panggawaning tumbak; noncong nduduk: nyongat mêngarêp rada diunggahake landhêpe tmr. panggawaning tumbak; noncong tadhah: nyongat mangarêp landhêpe sêmu mêngisor tmr. panggawaning tumbak. II [x]-an pc: cong-congan.

conthang :

kn. kc. cunthang.

(conthèng) :

di-[x]-i pc. diclorèngi; kc. lonthèng.

conthok :

kn. lêngênaning klambi (kêprabon) sing mlêndhung.

conthong :

kn. wungkusan godhong gêdhang lsp. awangun lancip (pasungan); di-[x]: diwungkus sarana conthong.

(cong) :

di-[x](i) êngg. 1 disok-(i), diiling-(i); 2 pc. diacungi, didhèdhèki, arêp diwènèhi apa-apa sarana katuduhake barange; [x]-[x]-an pc: dhedhekan, apa-apa sing dituduhake arêp diwènèhake lsp.

congah :

kn. cuwêngah; di-(cê)-[x]: diiming-iming, dipêpengin nanging ora dituruti.

(congat) :

[x]-[x] kn. katon dawa njêngat; nyongat: noncong, njêngat.

congèr-congèr :

pc. swaraning bayi nangis.

(conggah) :

di-[x](i) êngg. 1 diangkat, dijongkèng tmr. prau; 2 ngusung pari panenan digawa mulih; kê-[x]: kêduga nglakoni, kuwagang.

congkèl, congkil :

êngg. bngs. linggis kayu ing pucuke nganggo wêsi; di-[x] êngg. pc: didhongkèl, disongkèl.

congkèng :

kn. 1 rangkêpaning èpèk; 2 rangkêpaning ikêt blangkon; 3 êngg. bangkolaning lapak kanggo cangkolan momotan.

congkèr :

êngg. sênêng pêpadon.

congklang :

I (ut. nyongklang) kn. mlayu bantêr tmr. jaran; di-[x]-ake: diplayokake bantêr; cêcongklangan: mlayu bantêr. II pc: cupêt, kurang landhung tmr.lêngênan klambi; kc. cingkrang.

(congklok) :

di-[x] kn. dicêngkolong.

congkog, congkok :

kn. 1 êngg. cuwak; 2 canggah; 3 êngg. andhahane lurah desa; 4 wong sing dadi lantaran (palaku, dalan) ing wong sing arêp jêjodhoan; 5 ks. jomblang, blantik wong wadon; [x]-[x] êngg: dicuwak; di-[x]-i êngg: 1 dicuwaki; 2 dislamêti murih bisa lêstari kuwat tmr. wong sing wis jêmpo.

congkrah :

kn. crah, pasulayan, ora rukun.

congkrang :

êngg. pc. cingkrang, congklang.

conglok :

êngg. wong sing ngrêrungokake wong rêrasan, têlik.

congok :

I kn. 1 êngg. blantik raja-kaya; 2 coraking lurik sing nylênèh; [x]-an êngg: isih janggêlan tmr. tuku raja-kaya. II di-[x] êngg: dikêluhi (dibolong irunge sarta didèkèki tampar lsp) tmr. sapi lsp.

(congol) :

di-[x]-ake pc. dicungulake.

congor :

kn. 1 cangkême sarta irunge kewan raja-kaya; 2 pc. ks. irung cangkêm, gunêm.

congsun :

(C) kn. têlik tmr. pangêdole candu pêtêng.

cop :

I kn. 1 lèng wêlud lsp; 2 êngg. bngs. diyan cilik; di-[x]-i pc: dicublêsi; kc. clop. II êngg: jêjêmbêgan; kc. clop.

copat-capêt :

êngg. kêkurangan, kurang trêp; kc. copèt.

copèt :

I kn. cupêt, kurang trêp. II tukang [x] êngg. pc: bajingan; di-[x] êngg. pc: diutil.

copil :

êngg. kn. capil.

coplak-capluk :

kn. bola-bali mangan.

coplok :

kn. 1 copot, uwal saka tlakupane (êmbanane); 2 (wis [x]) pc. wis apal têmênan; di-[x]: 1 dicopot (diuwalake) saka ing tlakupane (êmbanane); 2 dicowok sathithik tmr. buruhan.

copot :

kn. 1 uwal (oncat) saka ing anjing-anjingane; 2 rucat, cucul panganggo (sêpatu, sandhal lsp); 3 pocot, dilèrèni saka ing panggawean; di-[x]: 1 diuwalake saka ing anjing-anjingane; 2 dibukak (dirucat) tmr. panganggo, sêpatu lsp; 3 dipocot.

coprat-caprèt :

êngg. pc. omong rame.

cor :

I di-[x] kn. 1 disoki, dicuri luluhan timbêl lsp; 2 (ut. di-[x]-i) disirami, dilêbi ing banyu tmr. têtanduran; 3 (ut. di-[x]-i) dijogi banyu murih cuwèr; kc. cur, oncor. II kw: sumpah, supata.

cora :

(S) kw. 1 maling, durjana; 2 wong nistha.

corah :

I kn. curah. II kn: 1 kêwêntar alane; 2 (ut. di-[x]-ake) dipasrahake marang wong akèh.

corak :

kn. 1 corèk, corèking gêgambaran ing bathikan, lurik lsp; 2 rupa, wujud, sêsipatan.

corak-carèk, corak-carik :

kn. pating clorèk; kc. carik, corèk.

corang-carèng :

kn. pating clorèng.

cora-pracore :

kw. wong nistha (ala).

core :

I (ut. [x]-an) kn. 1 galêraning lurik, garitan; 2 garis lêrlêraning gambaran lsp; 3 pc. sêsipatan; di-[x]: 1 digaris, digarit, digalêri; 2 êngg. ditanja; [x]-an tangan: digambar ing tangan; kc. carik. II (ut. corèt) êngg: rèk, korèk.

--- 647 ---

corung ~ crènggèh.

corung :

sa-[x] êngg. satundhun; kc. curung.

coro :

I kn. 1 ar. kewan bngs. cere gêdhe; 2 pc. wong sing jirih (asor, nistha lsp). II êngg: kan wadhah banyu..

corok :

I kn. sogok; [x] jêro pr: ndhêmêni bojoning liyan; kê-[x]: 1 kêsogok, kêcocog; 2 katut kanggo. II di-[x](i) kn: didhaku, dirayuk arêp diêbèki. III di-[x] êngg: diracun, diupasi.

corong :

êngg. pc. 1 pipa wêsi, bumbungan; 2 torong; 3 diyan nganggo tèdhèng gilap (yèn disorotake bisa bablas); 4 sêmprong, kèkêr; di-[x](i): disoroti nganggo corong; kc. pancorong.

corcoran :

pc. gunêman mung waton muni; kc. cor.

cos :

I mak [x] pc. mak cus, mak gêcos; di-[x] pc: didumuk ing apa-apa sing mêngangah. II di-[x]-ake pc: dicaosake. III [x]-[x]-an kn: tansah tumètès tmr. luh lsp.

cot :

mak [x] pc. dumadakan mumbul (njêngat lsp).

cocung :

êngg. putung.

cocak :

[x] rawa, [x] gunung kn. ar. manuk.

cocing :

êngg. kn. bngs. cangkir cilik.

cocog :

I di-[x] kn. dicublês nganggo barang lancip. II kn: 1 rujuk, ora sulaya karo; 2 ora gèsèh, trêp karo sing asal; 3 ora gèsèh tmr. petungan; di-[x]-ake: 1 dicundhukake ditrêpake karo; 2 dipatitisake tmr. petungan; kc. cècèg, cocog.

cocoh :

I kn. 1 wêsi lancip dianggo ndhêplok kinang ing dhuplak; 2 wêsi lancip kaya paku dianggo cangkolan ing timang; di-[x]: dilêmbutake, didhêplok nganggo cocoh. II di-[x] êngg: 1 dicacah, dicublêsi; 2 tansah ditutuh; kc. cucuh. III di-[x] êngg: ditandur dipêncarake tmr. dhautan pari.

(cocok) :

I di-[x] kn. 1 dipangan ing asu; 2 ks. dipangan; [x]-an ks: pangan. II nocok kn: 1 nrajang, nyahak, nglojok; 2 pc. nglojok tmr. tembokaning bathikan; kê-[x] pangan pc: (angot lara) marga mangan panganan sing disirik; kc. cocog.

(cocol) :

I di-[x] kn. dipangan ing lawa lsp. tmr. wowohan, dithothol. II di-[x] êngg: 1 digawa (dipikul) nganggo cucukan; [x]-an êngg: cucukan (pring dilancipi kiwa têngên).

cocomeyo :

kaya [x] pc. ora nganggo tata-krama.

cocor :

kn. 1 cucuk sing njêbèbèh (bèbèk lsp); 2 pojoking payon omah; kc. sosor.

cocot :

ks. 1 cangkêm; 2 têtêmbungan.

(cotha) :

di-[x], cothan kn. bêbêdan jarit sing saparo diubêdake sing saparo dianggo sabuk (kaya bocah cilik); kc. sabuk wala

(cothe) :

di-[x], cothèr kn. nyêngkêlit kêris kaêtrap ing ngiringan ukirane dumunung ingarêp.

cotho :

kn. 1 caca ina, kêkurangan kawruh; 2 kêkurangan sarana (piranti lsp) sing dianggo tumandang ing gawe.

cothom :

êngg. caping.

(cothot) :

di-[x]-ake kn. dipênêt supaya isine mêtu; kc. pacothot.

cowag, cowak-cawèk :

êngg. broak-braok.

cowèk :

kn. 1 layah cilik dianggo nyambêl; 2 êngg. piring cilik.

cowèt :

êngg. cowèk.

(cowok) :

di-[x] kn. disuda sathithik, dilongi.

cowong :

kn. katon pucêt bangêt sarta kuru (tmr. praèn).

(crabak) :

I [x]-an êngg. mêmangan apa-apa; kc. cêrbak, crêbak. II (pa-) [x]-an kn. langgar dianggo mêmulang, pamulangan.

craèk :

pating [x] kn. padha bêngak-bêngok.

crah :

kn. 1 êngg. bênthèt, rêngka; 2 pisah, pasulayan, congkrah; di-[x]-ake: dicongkrahake.

crakèn :

kn. 1 adon-adoning jamu kayata mrica, pala lsp; 2 bakul ut. dodol adon-adoning jamu; kc. craki.

craki :

kn. bakul dodolan crakèn; kaya Cina [x]: gêmi bangêt.

crak-cruk :

pc. tansah nywara cruk-cruk.

crancang :

pc. kc. trancang.

crang :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning barang atos kêtaman ing gêgaman.

crangap :

pating [x] kn. katon padha mangap; kc. cangap, clangap.

cranggèh :

pating [x] pc. linggih karo padha ngranggèh-ngranggèh; kc. canggèh.

crang-crèng :

pc. tansah nywara crèng-crèng.

crapang :

kn. ing pucuk kiwa têngên lancip (njêkithat) tmr. brêngos.

cras :

mak [x] pc. katêrangan tumamaning barang landhêp.

crat-crèt :

pc. tansah (kêrêp) bêbanyu.

crat-crêt :

pc. bola-bali nguyuh sathithik.

crat-crit :

pc. kêrêp idu.

crat-crut :

pc. kêrêp mancur sathithik-sathithik.

cracakan :

êngg. pc. cak-cakan, nyak-nyakan.

cracap :

kn. ilining banyu udan; [x]-an kn: tlacap tmr. payung.

cracèt :

êngg. kacu.

cratho :

pating [x] pc. kabèh padha catho-catho.

crathok :

pating [x] pc. padha arêp nyathok.

crawak :

kn. yèn gunêman sarwa sêru.

crègèh :

pating [x] êngg. katon lancip-lancip; kc. crènggèh.

crèk :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning kêcrèk lsp.

crèncèng :

êngg. trèncèng.

crèng :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning wêsi dithuthuk lsp.

crèngèl :

pating [x] pc. êndhase padha njènggèl; kc. cèngèl.

crèngès :

pating [x] pc. padha mringis (ngguyu).

crènggèh, crèngkèh :

pating [x] pc. padha nyongat lancip-lancip; kc. cranggèh, cèngkèh.

--- 648 ---

crèngkèng ~ thal-thalan.

crèngkèng :

êngg. bngs. cêmpuling.

crèngos :

pating [x] pc. pating clorèng raine.

crèt :

mak [x] pc. katerangan wêtuning sêsukêr (lara wêtêng).

crèwèk :

êngg. cluwokan, lêgokan, bolongan ing gampèng lsp.

crèwèng :

pating [x] pc. ngênêr (ditarik) mrana-mrene; kc. cèwèng.

crèwèt :

kn. 1 kakehan omong (mêmadoni, maoni lsp); 2 êngg. angèl garap-garapane; kc. cèwèt.

crêbak, crêbêk :

êngg. pc. apa-apa doyan (dipangan); kc. cêrbak.

crêma :

kw. wlulang.

crême :

kn. ar. wit sarta woh.

(crêmêd) :

[x]-an kn. gunêman saru (lekoh).

crêmumuh :

pating [x] pc. katon padha abuh ngêmu nanah.

crênthe, crênthèng :

pating [x] pc. padha nywara cênthe-cênthe.

crêngèk :

pating [x] pc. padha nywara sêru (nangis lsp).

crêngèngès :

pc. kc. cêngèngès.

crêngkèng :

pating [x] pc. padha nywara cêngkèng-cêngkèng.

crêngkling :

pating [x] pc. padha nywara cumêngkling.

crêp :

mak [x] pc. katêranganing lêlandhêp tumancêb.

crêpèpèh :

pating [x] pc. padha ngatonake solah adhepe-dhepe.

crês :

mak [x] pc. katêrangan tumamaning lêlandhêp.

crêt :

mak [x] pc. mancur (tètès) sathithik; sa-[x]-an: satetesan; di-[x]-i: ditètèsi sathithik; kc. crut.

crêcèt :

êngg. kacu.

(crêcêl) :

[x]-an pc. akèh bangêt anake.

crêthil :

pating [x] pc. krasa kaya dicêthili.

crigan :

kn. anggar (wadhah kêris ing bangkekan); kc. curiga.

crigis :

kn. kakehan omong.

criyèt :

pating [x] pc. padha muni ciyèt-ciyèt.

criyos :

1 k. crita; 2 k. kandha.

crik, cring :

mak [x] pc. pêpindhan swaraning dhuwit gathuk lsp.

crincing :

êngg. kn. trincing.

cringih :

pating [x] kn. katon lancip-lancip alandhêp.

cringis :

pating [x] pc. pating crèngès.

criping :

kn. ar. panganan sing digawe gêdhang, tela lsp. diiris-iris banjur digorèng.

cripu :

kn. bngs. sandhal nganggo japitan sikil.

crit :

mak [x] pc. katêranganing idu; kc. kêcrit.

crita :

n. criyos k. 1 dongèng; 2 pc. kandhaning wong; dicritani: didongèngi; dicritakake: didongèngake.

cricis :

pc. tansah omong, crigis.

criwis :

kn. tansah gunêman (madoni lsp); [x] cawis pc: tansah madoni prentah, nanging ing batin wis sumadhiya arêp nindakake.

crubuk :

kn. 1 ar. iwak sêgara sing lêmbut-lêmbut; 2 êndhok iwak sing wis diasin.

crumplêng :

pating [x] pc. padha bolong nyumplêng; kc. cumplêng.

crumpung, crupung :

kw. bngs. tandhu.

crungul :

pating [x] pc. padha mêncungul.

crut :

mak [x] pc. mancur sathithik sarta ngêgèt; di-[x]-ake: dicurake ngêgèt.

cruwèt :

pating [x] pc. padha nywara cuwèt-cuwèt.

cruwêk :

êngg. kêmproh, crobo; di-[x] pc: dicuwêk.

cruwil :

pating [x] kn. padha cuwil, padha pisah-pisah; kc. cuwil.

crobo :

kn. 1 êngg. kabèh dicampur dadi siji; 2 kêmproh, kêthêr, ora rêsikan.

crok-crok :

I pc. swaraning ngêprok wasuhan; di-[x]-[x]: diprok-prok tmr. wasuhan. II [x]-[x]-an pc: yèn mangan sarwa kêsusu kaya pamangane asu; kc. cocok.

crolot :

pating [x] kn. katon padha mêncolot.

cromplong :

pating [x] kn. padha bolong nyomplong; kc. complong.

crondhol :

êngg. tikus sawah.

crongat :

pating [x] kn. padha nyongat; kc. congat.

crongoh :

kn. arêpan, ora tampikan (marang wong wadon).

crongol :

pating [x] pc. padha mêncongol; kc. congol.

crongot :

pating [x] pc. padha noncong nyongat.

crot :

pc. saèm. crut, crèt.

crocoh :

êngg. trocoh.

(crocos) :

[x]-an kn. padha tètès tmr.luh.

crowal :

pating [x] kn. pating brocèl.

crowèt :

pating [x] êngg. pating cruwèt.

crowokan :

êngg. clowokan.