Sêkar Macapat, Karta Amijaya, 1928, #1195

JudulCitra
Terakhir diubah: 08-12-2020

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

Sêrat Sêkar Macapat

Jilid 2.

Kangge pamulangan Jawi ing pangkat nginggil.

Karanganipun Mas Karta Amijaya ing Surakarta.

Kaêcap ing pangêcapan P. Muhamadiyah, ing Surakarta.
1928.

--- 2 : [1] ---

Wontên tăndhatanganipun ingkang ngarang.

Sêrat Sêkar Macapat

Jilid 2.

Kangge pamulangan Jawi ing pangkat nginggil.

Karanganipun Mas Karta Amijaya ing Surakarta.

--- 2 : [2] ---

[...]

--- 2 : [3] ---

Purwaka.

Sêrat punika minăngka sambêtipun Sêrat Sêkar Macapat kangge pamulangan Jawi ing pangkat ngandhap, ingkang wiwit sapunika kawastanan Sêrat Sêkar Macapat jilid 1. Mênggah isinipun kajawi sêkar macapat, wontên malih sêkar têngahan sawatawis ingkang ragi adhakan, kala-kala taksih kasrambah ing sêrat-sêrat sêkar.

Pamuji kula sêrat punika dadosa cêcêpênganipun para murid, kaangkah sagêda apal ungêl-ungêlanipun sarta mangrêtos suraosipun, sampun ngantos rêmên ngapalakên rêrêpèn ingkang nawung raos pêprênesan utawi pangungrum.

Wasana kula matur nuwun dhatêng para ingkang kaparêng maringi pamrayogi ing saprêlunipun.

Surakarta kaping 22 Mèi 1928.

Ingkang ngarang

[Tandatangan]

--- 2 : [4] ---

[...]

--- 2 : 5 ---

1. Dhandhanggula

Kudu dilakoni lan manasuka.

1. madubrăngta bêbukaning rawi | sung wêwarah maring para siswa | muwuhana wasitane | pradwija myang ramèbu | bokmanawa ing têmbe wuri | kêni kinarya kăndha | sukur bage lamun | padha bangkit nglakonana | kabèh wulang kang kamot ing layang iki | yèku pangèsthinira ||

2. kawruhana kabèh barang kardi | ana ingkang kudu linakonan | anamanasuka bae | manêmbah mring Hyang Agung | angajèni ing yayah wibi | trêsna samèng tumitah | lan sasaminipun | iku aran kuwajiban | liring wajib iku kudu dèn lakoni | tininggal dadi dosa ||

3. sawusira anglakoni wajib | lumrah janma tumandang ing karya | sasênênge dhewe-dhewe | ana ingkang nênandur | ana ingkang ngopèn-opèni | ingon-ingone [ingon-i...]

--- 2 : 6 ---

[...ngone] kewan | ana kang têtulung | mring liyan kang nandhang susah | kang sawênèh ada-ada warni-warni | kabèh ran manasuka ||

4. manasuka dèn lakoni bêcik | yèn tininggal nora dadi dosa | nanging mungguh utamane | linakon mrih pakantuk | dene nyata amurakabi | têpungan pawong mitra | sanak myang sadulur | tan lali badan priyăngga | tuk patuwas wit manasuka nglakoni | wajibe tinêtêpan ||

__________

madubrăngta têgêse kasêngsêm madu, yaiku barang kang lêgi kaya gula (dhandhanggula)

rawi têgêse dongèng, carita

sung têgêse awèh

siswa têgêse murid

wasita têgêse piwulang

dwija têgêse guru

myang têgêse sarta

wuri têgêse buri

kêni têgêse kêna

kinarya têgêse digawe

--- 2 : 7 ---

lamun têgêse yèn

bangkit têgêse bisa

pangèsthinira têgêse pangarêp-arêpe

barang kardi têgêse barang gawe

mring têgêse marang

Hyang Agung têgêse Gusti Allah

yayah wibi têgêse bapa biyung

janma têgêse wong

karya têgêse gawe

ran têgêse aran

mrih têgêse murih

priyăngga têgêse dhewe

tuk têgêse olèh

wit têgêse awit

__________

2. Sinom

Nêtêpi wajib.

1. wong anom yogya mèngêta | tuladan wikan mring wajib | kadi Risang Dananjaya | nalikane yun ngadani | Baratayuda nguni | ing wiwitan mangu-mangu | dene ta mungsuhira | warga lan kadang

--- 2 : 8 ---

pribadi | atanapi guru miwah mitranira ||

2. Prabu Krêsna awas mulat | Sang Arjuna dèn jatèni | dèn dunungkên wajibira | pra satriya kang utami | mangsah prang ngrêbat nagri | bêkti marang kadang sêpuh | satriya Dananjaya | dangu-dangu mituruti | ing satêmah bêdhah nagari Ngastina ||

3. ana manèh têtuladan | eling lamun dèn bêciki | yèku Adipati Karna | Ngawăngga prajanirèki | duk arsa magut jurit | pra pandhawa mêngsahipun | byantu Natèng Ngastina | ibunira bêbolèhi | ing pangangkahKarna kinèn ambalika ||

4. tilara nagri Ngastina | kumpul kadang tunggal wibi | Sri Karna dahat lênggana | asru merang lamun balik | èngêt kalamun wajib | malês sih wilasanipun | Buminata Ngastina | suka lêbur jroning jurit | aywa nganti tinggal kramaning satriya ||

--- 2 : 9 ---

anom têgêse nom (sinom)

yogya têgêse bêcik, prayoga

mèngêta têgêse elinga

wikan têgêse wêruh

kadi têgêse kaya

yun têgêse arêp

baratayuda têgêse pêrange têdhak barata

nguni têgêse biyèn

warga têgêse sanak, băngsa

atanapi têgêse apadene

pribadi têgêse dhewe

miwah têgêse sarta

mulat têgêse wêruh, ngawasake

duk têgêse nalika

arsa têgêse arêp

magut têgêse mangsah

jurit têgêse pêrang

wibi têgêse biyung

kinèn têgêse dikon

asru merang têgêse isin bangêt

lamun têgêse yèn

sih wilasa têgêse sih wêlas

buminata têgêse sang nata

krama têgêse tata

dahat têgêse bangêt

--- 2 : 10 ---

lênggana têgêse êmoh

__________

3. Kinanthi

Kaanan kang anjalari rumangsane manungsa yèn apês.

1. kinanthi kang măngka pemut | duk jroning taun Walandi | sèwu sangangatus juga | wancinira bangun enjing | ana swara bal-ambalan | lir galudhug gêgêtêri ||

2. kapiyarsa saking kêdhu | gumontang akarya miris | nulya kèndêl kang suwara | pra janma wus samya tangi | nambutkarya sowang-sowang | nging samya ngandhut kuwatir ||

3. katon pêtêng langitipun | kadi mêndhung anglimputi | surêm sorote hyang arka | tan pantara dangu kèksi | kêpyur-kêpyur ing awiyat | udan awu maratani ||

4. têkèng jam sapuluh èsuk | wimbuh drês tibaning riris | pêtêng dhêdhêt lêlimêngan | akarya kuwuring ati | sipat makluk samya

--- 2 : 11 ---

maras | rumasuk ing angga tistis ||

5. ing cipta samya nênuwun | widadaning dhiri pinrih | ana tăndha tinarima | sumirat bang ing wiyati | kandhih pêtênge sumilak | hyang surya sorote kèksi ||

6. wancinira bubar luhur | janma ngluhurkên Hyang Widhi | ing antara ari prapta | pawarta saking Kadhiri | ardi Kêlut tanah Blitar | kang anjêblug nêniwasi ||

__________

măngka têgêse minăngka

pemut têgêse pangeling-eling

juga têgêse siji

lir têgêse kaya

kapiyarsa têgêse krungu, kapungru[1]

akarya têgêse agawe

nulya têgêse banjur, nuli

nambutkarya têgêse nyambutgawe

sowang-sowang têgêse dhewe-dhewe

nging têgêse nanging

hyang arga[2] têgêse srêngenge

tan pantara têgêse ora antara

kèksi têgêse katon

--- 2 : 12 ---

ngawiyat têgêse langit

têkèng têgêse têkan

wimbuh têgêse wuwuh

riris têgêse udan

angga têgêse badan

tistis têgêse kêkês

widada têgêse slamêt

dhiri têgêse badan

pinrih têgêse diarah, dipurih

wiyati têgêse langit

kandhih têgêse kalah, kêjegan, diêndhih

hyang surya têgêse srêngenge

ngluhurkên têgêse mulyakakên

ari têgêse dina

prapta têgêse têka

__________

4. Asmaradana

Manungsa iku kudu duwe têpa sarira.

1. kasmaran ing tyas umèksi | lêlakyan ing dalêm dunya | yèn ginagas kaanane | yêkti wus têtêp têtela | yèn salwiring manungsa | uripe [uri...]

--- 2 : 13 ---

[...pe] mung kudu rukun | tulung-tinulung lan liyan ||

2. pêpasthène para janmi | nora bisa mangan sêga | yèn tan olèh pitulunge | wong liya sapirang-pirang | lawan tan bisa nyandhang | yèn sêpi saka pitulung | uripe lir janma wanan ||

3. èngêta ing têmbe buri | masthi bakal ingulêsan | nora bisa rampung dhewe | kabèh butuh tinulungan | mulane poma-poma | dipun bêcik pangrêngkuhmu | marang sasamèng tumitah ||

4. eling-eling dèn pakeling | aywa dumèh sira mênang | sawênang-wênang tindake | datan darbe têpa slira | poma aja mangkana | wit lair tumêkèng lampus | sira tansah tinulungan ||

5. kang aran pangrêngkuh bêcik | tumrape marang wong liya | cêkak kudu andhap asor | alus manis wicaranya | ngarah ngrêsêpkên manah | lamun mangkono tindakmu | aran wong wruh tata krama ||

--- 2 : 14 ---

kasmaran têgêse kasêsêm[3]

tyas têgêse ati

umèksi têgêse andêlêng, wêruh

lêlakyan têgêse lêlakon

salwiring têgêse sakabèhing

janmi têgêse manungsa

aywa têgêse aja

lawan têgêse karo

darbe têgêse duwe

lampus têgêse mati

__________

5. Mijil

Lêlakone ulêr turi.

1. wijiling kang lukita kang pinrih | dadia pasêmon | mring pra siswa têmbe diwasane | marsudia gya mêntas pribadi | mrih tan ngêbot-boti | mring wong atuwamu ||

2. apa sira wus wruh ulêr turi | wujude lir gêndhon | nadyan iku gilani dhapure | nanging kêna kinarya palupi | tumrape pra janmi | dimèn aja limut ||

3. kamulane [kamula...]

--- 2 : 15 ---

[...ne] uripe saking wit | nging tan kabêsturon | duk diwasa nuli eling dhewe | mari mangan marang witing turi | ngênthung lir wus mati | mêmpên jroning kayu ||

4. têkèng măngsa sigra babar dadi | kupu asri tinon | pan mangkono wong anom yogyane | ayya pijêr ngêgungkên kamuktin | ngadat tan prayogi | kèh lêpihanipun ||

5. saupama ulêr nora mikir | kotamèng lêlakon | anggaroti têrus mring uwite | nora wurung turi saya ringkih | lamun kênèng angin | masthi pokahipun ||

6. ulêr katon gya tinothol pitik | mati sampyuh karo | iku aran cupêt lêlakone | rusak ngèmbèt wong tuwa yèn janmi | babo aywa nganti | sira lir puniku ||

__________

mijil têgêse wêtu

lukita têgêse anggitan

gya têgêse banjur

dimèn têgêse supaya

--- 2 : 16 ---

limut têgêse lali

kamulane têgêse wiwitane

kabêsturon têgêse weya

mêmpên têgêse andhuwêl

__________

6. Pangkur

Pêpêthingane kagunaning băngsa.

1. aja mungkur ing kagunan | jêr wus dadya prabot parluning urip | nora mung kinarya gayuh | pangkat lan kasugihan | nanging yogya nèng jro praja sangu kawruh | sarananing sarawungan | kawruh iku warni-warni ||

2. wong Eropah kang kasusra | kalok ing rat dènnya bangkit marsudi | kawruh lair marmanipun | wignya angêpêl jagad | băngsa Arab dongane ingkang misuwur | nyêbar kawruh kabatinan | kang mêmayu yuning bumi ||

3. băngsa Cina kang kaloka | kabisane prakara nyêkêl dhuwit | racak padha pintêr petung | samêngko [samêng...]

--- 2 : 17 ---

[...ko] băngsa Jawa | apa baya kang kinarya agul-agul | yèn wong kuna padha tapa | ing saiki tan jamani ||

4. prayogane mung sakolah | wit ing kono asale kabèh ngèlmi | Eropah Arab kacarup | tanapi JawaCina | pathokaneywa kêmba pangudinipun | tinalatèn sabên dina | èsthinên ing siyang ratri ||

5. de prakara kadrajadan | kawibawan kamulyan sugih singgih | atas karsaning Hyang Agung | kalamun tekadira | dak sakolah supaya ing têmbenipun | antuk drajad lan kamulyan | panêmumu luput kaki ||

__________

kasusra têgêse kalok, kaloka, misuwur

rat têgêse jagad

marmanipun têgêse mulane

wignya têgêse bisa

mêmayu têgêse awèh pangauban

yu têgêse slamêt

èsthinên têgêse gagasên, pikirên

--- 2 : 18 ---

ratri têgêse bêngi

de têgêse dene

atas karsaning têgêse saka karsaning

antuk têgêse olèh

__________

7. Durma

Labuh nagara iku sawijining kawajiban.

1. nora mundur watake satriya tama | mantêp labuh nagari | lir Sang Kumbakarna | duk prang lan kapibala | mung têtêp labuh nagari | tan pisan cipta | bantu kadang kang sisip ||

2. Kumbakarna duk têmpuh lan Sri Sugriwa | têtêp ing tyas tan osik | ngunadikèng driya | dhuh rajaning wre sira | ywa ngira yèn awak mami | buta candhala | tan wruh mring ala bêcik ||

3. sun tan nêdya druhaka mring ratunira | kang mayu yuning bumi | Wisnu ngejawantah | nanging wus bêgjaningwang | nut ratu duskartèng budi | pae lan sira | labuh narendra tami ||

4. hèh Sugriwa [Su...]

--- 2 : 19 ---

[...griwa] yudaku labuh nagara | lawan lêluhur mami | jêr sun trah Ngalêngka | sêdhênge sun matia | dadi lamaking ajurit | datan acipta | labuh karyèng narpati ||

5. jêr kakang ji nyata yèn ratu dur ing rat | gêlah-gêlah sabumi | lan manèh wruhanta | pêpêsthèn kang tumiba | titah nora bisa milih | ala bêcika | muhung darma nglakoni ||

__________

têmpuh têgêse campuh, pêrang

kapi têgêse kêthèk

tyas, driya têgêse ati

tan osik têgêse ora obah

candhala têgêse asor

druhaka têgêse duraka, ngalani

ngejawantah têgêse maujud (ana ing ngarcapada)

nut têgêse manut, nurut, mèlu

pae têgêse beda, gèsèh

tama, tami têgêse utama

yudaku têgêse wêrangku[4]

lamak têgêse wadal

dur têgêse ala

gêlah-gêlah têgêse ala bangêt

--- 2 : 20 ---

muhung têgêse mung

__________

8. Pocung[5]

Wataking têmbung.

1. kang pinucung marinci wataking têmbung | jêr ana bêbasan | tuna bathi saka nglathi | marma yogya cathêtên sajroning cipta ||

2. yèn calathu pinikira ywa kasusu | nadyan mung sakêdhap | yèn tan prênah karya sêrik | têmah tuna pangarahe nora kêna ||

3. têmbung saru nora patut yèn rinungu | karêm sêsêmbranan | narik manah kang tan yukti | anênuntun weya marang kaprayitnan ||

4. lamun lucu sayêktine karya guyu | kêrasing wicara | racak pêrak para eblis | carêmêdan prayogane siningkiran ||

5. dhêmên umuk mratandhani yèn wong busuk | ngrasani mring liyan | ing padatan karya sêrik | adu-adu gawe

--- 2 : 21 ---

nêpsu mring sasama ||

6. têmbung alus ulat manis ati burus | rêsêp kang tumingal | kang wis kaprah kêrêp kasil | ngalor ngidul asring dadi pangalêman ||

7. mênêng iku angèl linakon satuhu | mênèk linaksanan | anênangi manah wêning | wahanane narbuka santosèng nala ||

__________

têmah têgêse dadi, kawusanane

yukti têgêse bêcik

weya têgêse sêmbrana, ora mikir

tuna têgêse pulut, kurang

carêmêdan têgêse gunêman sing saru-saru

nala têgêse ati

__________

9. Maskumambang

Kasusahane wong tuwa yèn anake amblasar.

1. kêmbêng-kêmbêng karasa duhkitèng ati | yèn mangêt mring wêka | kang bêlasar murang margi | kagagas ciptaning rena ||

2. dhuh-dhuh anggèr kang dadya woding [wo...]

--- 2 : 22 ---

[...ding] tyas mami | muga ngèlingana | pangrêksane yayah wibi | wit sira nèng jro wêtêngan ||

3. ingsun rêksa sun opèni rina wêngi | darapon widada | praptèng măngsa sira lair | wêruh alam karamean ||

4. hèh rêngên ta lara sèwu dadi siji | duk nglairkên sira | dadi bayi sun susoni | sun êmban sun lela-lela ||

5. sapa ingkang ngopèni yèn sukêr sakit | tan lyan wong atuwa | anyandhangi angingoni | karêpe mung tinuruta ||

6. ing wasana sira tan pisan nimbangi | trêsnèng yayah rena | nuruti karêping eblis | gugu karsanta priyăngga ||

7. malah-malah wani marang yayah wibi | babo sira nyawa | papa apa kang pinanggih | dhuh anggèr sira elinga ||

__________

kêmbêng-kêmbêng têgêse kaca-kaca

duhkita têgêse sêdhih, susah

--- 2 : 23 ---

wêka têgêse anak

rena têgêse biyung

darapon têgêse supaya

widada têgêse slamêt

rêngênta têgêse rungokna

tan lyan têgêse ora liya

priyăngga têgêse dhewe

__________

10. Mêgatruh

Kudu nganggo tata krama.

1. aja pêgat mring tata krama dèn amut[6] | sanggon-gon ywa nganti lali | anèng wisma nèng dêlanggung | nèng padesan miwah nagri | dèn êtrapkên kang gumathok ||

2. yèn calathu yèn mêmangan yèn angguyu | lêson linggih lawan guling | tata krama aywa kantun | tuwa anon[7] jalu èstri | wajib wikan kang sayêktos ||

3. anak putu pituhunên pituturku | ajinên kalawan titi | tumanêma ing jêjantung | tumanjane tata krami | tinalatèn mrih

--- 2 : 24 ---

katongton ||

4. yèn luputa trap-trapane wus tartamtu | ingèsêman pra sujanmi | wênèh pinadhakkên wêdhus | saking sruning murang krami | marmane dèn ngatos-atos ||

5. dèn araha cundhuk kalamangsanipun | êmpan papan dèn kaèsthi | cumithak têlênging kalbu | pilah-pilahe ywa lali | liniling dipun waspaos ||

__________

pêgat têgêse pêdhot

wisma têgêse omah

guling têgêse turu

jalu têgêse lanang

wikan têgêse wêruh

katongton têgêse cêtha, katara

kalbu têgêse ati

__________

11. Jurudêmung

Manungsa iku wajib duwe panuwun marang Pangeran.

1. amung kang kapengin tămpa | wajibe darbe panêmbung | aminta sapantêsipun | lamun sira [si...]

--- 2 : 25 ---

[...ra] lumuh samya | mahyakakên karêntêgmu | isin lamun anjaluka | yêkti luput panêmumu ||

2. saupama sira tămpa | pawèwèhing mitra karuh | yèn lir utang panganggêpmu | nora nganggêp kabêcikan | têmah kurang panrimamu | mring wong kang sung barang ika | sayêkti kalamun kliru ||

3. lamun sira jrih nêmbunga | anjaluk yêkti angêmu | rasa kang rong prakarèku | lupute sirarsa minta | barang ingkang nora patut | iya sring darbe panyipta | yèn tan urup lan gawemu ||

4. kapengin nging isin minta | anelakkên yèn wong iku | tuna ing bêbudènipun | utawa darbe pangrasa | lamun dudu bênêripun | nampani pawèwèh ika | yogya pikirên satuhu ||

5. dhawuhe Hyang Maha Nasa | padha nyuwuna maringsun | sun paringi yaktinipun | marma wajibing ngagêsang | prayogane anênuwun | ing sadrajad pangkatipun

--- 2 : 26 ---

pêpancèn masthi pikantuk ||

6. lamun lumuh nênuwuna | pan kainan wastanipun | nglirwakkên sabdèng Hyang Agung | kadi tan darbe pangrasa | yèn uripe manungsèku | pan kapurba kawisesa | dening Hyang Kang Maha Luhur ||

__________

mahyakakên têgêse mêdharake

sung têgêse awèh

minta têgêse anjaluk

tuna têgêse luput, kliru

Hyang Maha Nasa têgêse Gusti Allah

_________

12. Girisa

Kaantêpaning tekad.

1. nora miris mring bêbaya | lampahira Bratasena | nasak nrajang wanawasa | tan ketang pringganing marga | kang kaèsthi jroning nala | mung dhawuhe gurunira | muga-muga ge antuka | ingkang

--- 2 : 27 ---

aran tirta marta ||

2. piwêlinge Dhahyang Durna | nèng têlênging jaladhiyan | dununge ingkang sanyata | pilih janma kang wuninga | duk samana cinarita | wus prapta pingir samodra | mangu Radèn Wêrkudara | miyat alun mawalikan ||

3. lumembak agêgulungan | kagiri-giri gêngira | kadi-kadi yun ngêlêma | dharatan saisinira | kocappanênggak Pandhawa | anggolongkên tekadira | sigra cancut taliwănda | gumrêgut ambyur ing tirta ||

4. datan tolih kadang warga | saya nêngah lampahira | ya ta wau tinupiksa | naga gêng sagunung anak | angakak galak kumêlap | manaut Dyan Bratasena | sigra prayitna atadhah | rame dènnya băndayuda ||

5. dangu-dangu kanang naga | kaprawasèng Wêrkudara | sasirnaning naga ika | Dyan Bratasena uninga | apan ana janma bajang | angambang luhuring tirta | Dewaruci bisikannya [bi...]

--- 2 : 28 ---

[...sikannya] | nêdhaki sang kawlasarsa ||

6. aparing kang tirta marta | akarya padhanging nala | sira Radèn Bratasena | sru suka sukuring driya | patut yèn sinudarsana | tekade Dyan Wêrkudara | tan tolih gênging bêbaya | yèn arsa antuk nugraha ||

__________

pringga têgêse pakewuh, mutawatiri

tirta marta têgêse banyu suci

jaladhiyan têgêse sagara

samodra têgêse sagara

miyat têgêse wêruh

mawalikan têgêse umob

kagiri-giri têgêse gêdhe bangêt, anggêgirisi

tinupiksa têgêse pinandêng, dinêlêng

băndayuda têgêse pêrang

kanang têgêse kang

kaprawasa têgêse kataton, dipatèni

bisikan têgêse asma, kêkasih

sinudarsana têgêse tiniru

--- 2 : 29 ---

13. Balabak

Dayaning donya brana.

1. wong kêblabak ing utang liwat rêkasa | uripe | nora beda susahe lir wong kêblabak | jroning we | marma yogya wong urip pinarsudia | cukupe ||

2. padha-padha ora kaya pra hartawan | sênênge | nadyan silih nora pangkat nora darah | bangsane | lamun sugih masthi kajèn lan kèringan | ing akèh ||

3. bêbasane barang karêpe katêkan | lumrahe | omah loji lir wismaning tuwan-tuwan | pacake | bêkakase mênuhi tur sarwa pelag | warnane ||

4. yun lêlungan sawayah-wayah cumêpak | montore | kang pinangan ingombe sarwa mirasa | tur akèh | sandhangane marabot intên barleyan | mancèrèt ||

--- 2 : 30 ---

5. lunga têka têpungane nêmbung utang | yèn olèh | ngasih-asih têmbunge amrih kasila | rêmbuge | tan pinikir lamun nyudakkên darajad | lugune ||

6. ing samêngko yogya padha binudia | kang sarèh | paranbaya margane dadi hartawan | bacute | angrênggani kamulyan lan kaluhuran | ing têmbe ||

__________

kablabak têgêse kêsilêp

we têgêse banyu

nadyan silih têgêse sanajan

mênuhi têgêse ngêbêki

pelag têgêse bêcik

yun têgêse arêp

paranbaya têgêse kapriye

margane têgêse dêdalane

ngrênggani têgêse ngalami

___________

14. Wirangrong

Kawêkêlane băngsa Cina.

1. yèn mèngêt băngsa pribadi | yakti yèn mawèh [ma...]

--- 2 : 31 ---

[...wèh] wirangrong | dene lumrah samya tinggal petung | marmane kang kèksi | racak aran rêkasa | kêsuk kasor lon wong mănca ||

2. băngsa Cina angajawi | sing nagrine ingkang adoh | kang kèh-akèh samya kawlasayun | mlarate kapati | bêbasane anggombal | mung sangu antêping tekad ||

3. sapraptaning tanah Jawi | utang pawitan kacriyos | nulya mubêng pasar lawan kampung | amanggul sêmbagi | trêkadhang mring padesan | anawakakên dagangan ||

4. sinambi motangkên picis | sayah arip tan rinaos | pamanggonepan samya akumpul | lan bangsane ugi | dene sandhang lan pangan | bangêt dènnya nora mingsra ||

5. bêbathène dèn cèlèngi | dèn klumpukkên kanthi tlatos | sumarmane tan antara taun | uripe wus mrintis | pawitanira wêwah | wiwit wani nyewa omah ||

--- 2 : 32 ---

6. tan kumpul kancane lami | kawawaa bukak toko | candhak kulak barang kang pakantuk | kanthi ngati-ati | nastiti ing pratingkah | ngarah-arah mrih sugiha ||

7. Pangeran Kang Maha Asih | mituruti karêping wong | nora pilih-pilih bangsanipun | jêr sagung dumadi | kabèh kawulanira | sapa têmêntinêmênan ||

8. racak băngsa Cina sami | sênêng uripe kinaot | tan lyan saking mantêp barang kayun | pêthêl nambutkardi | nora wêdi kangelan | iku yogya tinulada ||

__________

wirangrong têgêse susah, sêdhih

marmane têgêse mulane

prapta têgêse têka

picis têgêse dhuwit

dènnya têgêse anggone

sumarmane têgêse mulane

kawawa têgêse kuwat

sagung têgêse kabèh

dumadi têgêse kang dititahake

kinaot têgêse bêcik

--- 2 : 33 ---

tan lyan têgêse ora liya.

__________

15. Gambuh

Pangarêp-arêp.

1. wasana murih gambuh | mring wêwulang aywa nganti lumuh | ambalèni nyinau kanthi pinikir | dèn rasakkên jroning kalbu | binudia mrih kalakon ||

2. ing ngarêp wus tinutur | dipun sami mantêp barang kayun | dèn kanthèni panuwun marang Hyang Widhi | yèn têmên masthi tinêmu | sadrajat sapangkating wong ||

3. panuwune pra guru | tan prabeda lawan rama ibu | muga-muga pra siswa nyakup salwiring | piwulang kang wus tinutur | mrih dadya janma kinaot ||

4. palasthaning pangapus | Ngahad Kliwon ping kalih panuju | Dulkangidah warsa Jimakir lumaris | sangkala angkaning taun | slira tata asthining[8] wong |[9]|

--- 2 : 34 ---

gambuh têgêse pundhuh, lantih

palastha têgêse rampung

pangapus têgêse panganggit

lumaris têgêse lumaku

sangkalaning taun têgêse petunganing taun

slira têgêse 8

tata têgêse 5

èsthi têgêse 8

wong têgêse 1

slira tata èsthining wong têgêse 1858

Tamat

--- 2 : 35 ---

Isinipun sêrat punika:

1. Dhandhanggula ... kaca 5
2. Sinom ... kaca 7
3. Kinanthi ... kaca 10
4. Asmaradana ... kaca 12
5. Mijil ... kaca 14
6. Pangkur ... kaca 16
7. Durma ... kaca 18
8. Pucung ... kaca20
9. Maskumambang ... kaca 21
10. Mêgatruh ... kaca 23
11. Jurudêmung ... kaca 24
12. Girisa ... kaca 26
13. Balabak ... kaca 29
14. Wirangrong ... kaca 30
15. Gambuh ... kaca 33

--- 2 : [0] ---

[...]

 


kaprungu. (kembali)
arka. (kembali)
kasêngsêm. (kembali)
pêrangku. (kembali)
Teks asli: Pucung. (kembali)
emut. (kembali)
anom. (kembali)
èsthining. (kembali)
Tanggal: Ngahad Kliwon kalih (2) Dulkangidah Jimakir: slira tata asthining wong (AJ 1858). Tanggal Masehi: Minggu 22 April 1928. (kembali)