Sêrat Găndakusuma, British Library (Add MS 12294 a), 1801, #1064 (Pupuh 23–40)

--- [f. 37v lanjutan] ---

23. Dhandhanggula

1. ya ta sigêgên sri narapati | wontên gêti[1] ingkang cinarita | ing Betal Mukadas mangke | Senapati winuwus | saicale atmajanèki | orêg wong sanêgara | pan galêdhug gunung | sêdhênge kang sato galak | apan lumrah larang udan kathah angin | lan pêrasi ing wana ||

2. pan asangêt dêlajating bumi | pan grahana surya lawan wulan | udan awu udan lawe | tanggal lintang kumukus | cèrèt taun aganti-ganti | kawah gunung lumembak | ladhu miwah lindhu | prahara lawan liwawar | wong agêri[2] lara sore esuk mati | sangêt kang gara-gara ||

3. kang kocapa wau sri bupati | Senapati pinular ing garwa | dene wau ta putrane | ingkang garwa umatur | adhuh gusti susunan mami | dhatêng ing putra tuwan | botên sagêd kantun | angur milua pralena | tan kawawa anandhang trisnaning siwi | kawula susulêna ||

4. yèn sang prabu yèn lumraha èstri | kaya nangisa agêgulungan | saking sangête rêntênge | ciptane lir sinuduk | dening gunting atatu kalih | akathah kang kagagas | anggraitèng kalbu | upami ingsun lungaa | angulati paran polahe kang kari | ya ta sri naradipa ||

5. Dèwi Ambar sinambut aririh | lah mênênga kusumaning pura | payo ginolekan dhewe | ing mangke têngah dalu | payo lunga amajang sasi | pan ari-arènira | dimèn sami kantun | ya ta mindêl Dèwi Ambar |

--- [f. 38r] ---

tan kawarna ing siyang antara latri | pan sami pêrdandanan ||

6. Rêtna Ambar lawan sri bupati | ya ta sampun sami lumêksana | dene arsa amajang lèk | mêdal ing urung-urung | kawarnaa sampun atêbih | kesah saking nagara | lampahe lumintu | kang kari sami sangsrangan | Radèn Arya Surati lara anangis | miwah kang para garwa ||

7. rame wurahan wong dalêm puri | miwah kang para ratu sadaya | sami ngulati parane | tan kawarna ing ênu | sakathahe para nêrpati | wontên ingkang kawarna | Sang Raja Têkiyur | akarsa anglurugana | dhatêng wau Sri Bupati Bandaralim | sigra nêmbang têngara ||

8. sampun pêpak bala Jongdiraji | samya akêbut kang para nata | sami tangkêpe manahe | nulya budhal sêdarum | Prabu Jaka anitih èsthi | ingkang syara gumêrah | kang bala gumuruh | antarane kalih wulan | anèng marga wus prapta ing têpis iring | prasamya ajêjarah ||

9. singa kambah brastha tan apulih | sampun prapta ing Betalmukadas | sampun kinêpung kithane | griya kathah tinunu | tiyang èstri dipun bayongi | darbèkipun jinarah | sawênèh anungkul | sigra manjing ing kêdhatyan | Prabu Jaka wus lumêbêt dalêm puri | wadya aglar ing jaba ||

10. sakathahe wadya Bandaralim | para ratu wus têluk sêdaya | samya ngidhêp parentahe | Gêndara lan Gêndaru | datan purun têluk sang aji | marod[3] sabalanira | tan arsa anungkul | mêngkana Sang Prabu Jaka | pramèsyari sêdaya dipun bêthèki | maring Sang Prabu Jaka ||

11. Radèn Surati lara anangis | sêsambate langkung amlasarsa | kang rama paran manahe | rama kawula tumut | kari wuri kawêlasasih | nêgari dika rusak | pun ibu katêlu | rama sami kinunjara | dhatêng pundi rama Prabu Senapati | tolèhên garwa dika ||

12. Ni Kênyawati lara anangis | lawan sang rêtna ayu ing Ngêsam | Kancanawungu rowange |

--- [f. 38v] ---

asru dènira muwun | aningali wawratannèki | ing mangke wus atuwa | paran solah ingsun | ugi padha kawlasarsa | kayaparan yèn ingsun duwea bayi | paran tingkahku baya ||

13. Radèn Surati lara anangis | aningali kang ibu awawrat | amlasasih sêsambate | Rêtna Kêncanawungu | aningali marune kalih | sami kawêlasarsa | tur mèh lèkipun |[4] kêkalih sami awawrat | pantês uga barênga padha alair | piye polahe baya ||

14. matur ing bibi Radèn Surati | ibu kadipundi karsa dika | awèta anèng jro bêthèk | lamun laira besuk | yèn lananga dipun pêjahi | nadyan ibu kawula | pinatenan besuk | dene-dene wus atuwa | amung dika yèn rayi kawula lair | sangêt pangeman kula ||

15. mêngkana uga wong duwe bibi | miwah maru tiniru prayoga | nora beda lan ibune | nadyan wong amêmaru | [...] | [...] | [...] | kang sawênèh têka nora | yèn kakunge angrasani arsa rabi | têlas sranduning awak ||[5]

16. pan kakunge rada ringkik-rêngkik[6] | mati dipun sêsuwèk kewala | wutuh karia satèmpèl | yèn èstri ajrih kakung | ingkang wêdi bêkti ing laki | yèn kakunge akrama | minggu kaya tugu | saking ajrihe ing priya | nora mona nora gêlêm mêmiringi | têka bisu kewala ||

17. wêtêngipun angandhut kêmiri | ewa mêngkana dadi galêpang | dadi awu kêmirine | aja pêcak kang purun | lamun ora nguntala gandhik | ingkang ajrih priya |[7] kêmiri dadyawu | mandah kang saparti buta | laki kuru nora wande dèn jêjuwing | banjur dèn kêmah-kêmah ||

18. pan mêngkana Rahadèn Surati | matur ing ibu ingkang awawrat | lah ibu anêdha lèngsèr | aminggat mangke dalu | ingkang ibu katiga angling | lah paran polahira | anggawa maringsun | Radèn Surati angucap | dawêg ibu mêdal ngurung-urung warih | anulya lumêksana ||

19. ingkang ibu katiga tut wuri | Radèn Surati munggèng ing ngarsa | datan [da...]

--- [f. 39r] ---

[...tan] kawarna lampahe | prapta ing ngurung-urung | wus winiyak ingkang sêsuri | sampun prapta ing jaba | lampahe lumintu | angambah ing wana sonya | Prabu Jaka ing wuri kalangkung runtik | ilange bêboyongan ||

20. kocapa wau Radèn Surati | lan kang ibu samya manjing wana | katiwang-tiwang lampahe | liwat ing wana agung | ibunira tansah anangis | katiga pan karuna | akathah kagugu | tansah dheprok anèng wona | rajaputra kalangkung awlas ningali | dene kawêlasarsa ||

21. lêpas lampahe sang raja pêkik | pan kasaru putri ing Karsinah | saya mêtak wawratane | Purbaningsih amuwun | ingkang raka abêbayani | dadi apa laira | adoh êlor kidul | kakang paran polah kula | dika kakang ababara anèng ngriki | tur nora nana toya ||

22. putri Ngatasangin anglarani | saya asru tangise sang rêtna | wong kalih sarêng sakite | putri Ngarsinah ngadhuh | sigra lair kang jabang bayi | kawah dadya têlaga | marmaning Yyang Agung | sinambut mring putri Ngêsam | jabang bayi miyos wanodya tur sampir | ingkang alair nungsang ||

23. wus dinusan dene Purbaningsih | Radèn Surati kadya kapinjal | akudhangdhangan solahe | mêngkana sang rêtna yu | ing Ngarsinah wus dèn sirami | nulya dèn idak-idak | Surati amuwus | ibu ratu rayi kula | sun wastani Rêtna Kasihan puniki | dene kasiya-siya ||

24. tan antara Rêtna Kênyawati | jabang bayi ababar sêksana | miyos lanang tur agêdhe | sarêng lair alungguh | ususira binêthot wani | wus tugêl nulya ilang | tan amawi marus | kang ibu mêksih kantaka | tinulungan dening para maru kalih | sinundhang sinanginan ||

25. Radèn Surati nyandhak kang rayi | arsa ingêmban nora kaangkat | kagila-gila bobote | tan mingsêr dènnya lungguh | bocah apa sira puniki | bote nora kêjamak | jabang bayi muwus | lah kakang acabar sira | mêngko uga sun jujunge awak mami | ngadêg sang roning kamal ||

24. Sinom

1. eram [era...]

--- [f. 39v] ---

[...m] kang raka tumingal | kang rayi gagah kapati | kadi Warkudarasuta | tingale andik tan sipi | nora mirib bêbayi | bisa ngadêg bisa lungguh | karaning wus mêngkana | miyos agagah pribadi | marmanipun atilar ingkang jalaran ||

2. duk kang rama pulang raras | sarya matêk donga satit | kadigdayan katabêlan | wasiyat Bagendha Amir | mulane putranèki | gagah prakosa pinujul | mêngkana ibunira | anulya dipun sirami | Dyan Surati angli mring ibu sêdaya ||

3. ibu dawêg ingaranan | samya pinatut pribadi | sun arani ariningwang | Radèn Arya Sarukrami | dene anyaru krami | têka sarêng lairipun | angli putri Ngarsinah | ingsun milu angarani | sun arani Radèn Mas Sunyakusuma ||

4. dene lair anèng wana | angling Rêtna Purbaningsih | ingsun milu asung aran | Dratasura sun arani | dene lagi alair | têka bisa cêcalathu | ri sampuning mêngkana | ya ta ing alami-lami | rajaputra pan sampun akarya wisma ||

5. adhêdhukuh anèng wana | akathah wong kang tut wuri | tumut dhêdhukuh rahadyan | kawan dasa winêtawis | ingkang milu anêpi | dhatêng wau rajasunu | ri sampuning alama | Rêtna Kasihan anangis | marang ibu nêdha sêngkang nata brata ||

6. lawan jamang mas sêdaya | lan sêkar sinurèng pati | lawan kilatbau naga | kang ibu asru anangis | ngêndi olèhku gusti | jêjalukanira agung | jamang yèn aduwea | sinjang ingsun ting saluwir | sabên dina kang pinangan gêgodhongan ||

7. sira jaluk sêkang[8] jamang | ngêndi olèh ingsun gusti | wicara yèn amangana | bêlèh kalane kariyin | mêksih Ki Senapati | wong sugih tur dadi ratu | apa kang sira têdha | pasthi sira dèn turuti | anggon-anggon kang kêbêk dene sêsotya ||

8. kaya ta măngsa kuranga | mêngko iki sira gusti | aja kang anjaluk jamang | jaluka iwak sajuwing | sira mati anangis | kaya sira nora antuk | Ni Kasihan angucap | ibu lamun norang[9] olih | datan wande ibu manira palastra ||

--- [f. 40r] ---

9. kang ibu anjrit karuna | adhuh anak ingsun gusti | ngêndi olèh ingsun nyawa | Radèn Surati marani | kalawan ibunèki | Radèn Surati amuwus | yayi anjaluk apa | pêgene têka anangis | anauri Ni Rêtna Kêncanamulya ||

10. arènira iku nyawa | daya anjaluka nasi | ana gone utang-utang | umatur Radèn Surati | punapa dèn tangisi | dene kongsi abuh balut | mênawa nêdha kêmbang | Kêncanawungu nauri | daya-deye yèn jaluka dêdolanan ||

11. kang dèn jaluk arinira | kilatbau anting-anting | êmêr lawan têbah jaja | sêngkang jamang lan calumpring | ya ta Radèn Surati | têka êlom manahipun | ingkang rayi ingêmban | tinulung dèn arih-arih | lah mênênga ariningsun Ni Kasihan ||

12. cêp mênêng uga-uga |[10] mêngko sun gawèkkên bikir | bendha kalawan kêkeyan | ingsun gawèkakên pithi | kang rayi mêksih nangis | Radèn Surati amuwus | mênêga uga-uga | mêko padha miyang kali | amèk iwak bari padha ruru gayam ||

13. nuli padha mangan gayam | sira lawuhana kêting | padha mangan kang asopla | si ibu aja kawèhi | kang rayi mêksa nangis | Radèn Surati amuwus | mênênga uga-uga | mêngko padha miyang wukir | padha amèk kêmlaka sangua uyah ||

14. bari dhudhuk uwi alas | padha mangan ingkang èci | si ibu aja kasambat | bari aruru kucacil | padha sangu têrasi | padha mangan wi kacèlu | nuli ruru widara | cêp mênênga uga yayi | pan kasaru Radèn Sarukrama prapta ||

15. amarani ingkang raka | Radèn Surati sira ngling | lah yayi sira mênênga | arènira iki prapti | mênênga uga yayi | tur sira mêngko digêbug | alah ta dudu ika | marene gawa gêgitik | ora ningan uwis mênêng arèniwang ||

16. kang rayi mêksih karuna | Radèn Sarukrama prapti | lah ngapa nangis si kakang | wong wis gêdhe sok anangis | tur dadi kombang kêdhing[11] | wong wis tuwa sok amuwun | kakang ajêjaluk apa |[12] si kakang Kasiha[13] nangis | anauri Radèn [Radè...]

--- [f. 40v] ---

[...n] Surati mêngkana ||

17. kang dèn jaluk kakangira | anjaluk raja kaputrin | angling Radèn Carukrama | lah kakang mênênga dhingin | besuk ingsun ngulati | anjaluk marang sang prabu | Ratu Kabah Budiman | sugih pangago[14] kang adi | nulya mênêng kang nama Rara Kasihan ||

18. Radèn Surati angucap | nora yèn bocaha cilik | dene iku têka gampang | tinulung dhatêng kang rayi | dene sun arih-arih | kongsi akaku atiku | kaya milu nangisa | saprandene maksih nangis | dene iku gènnya nulung nora pira ||

19. wus lawas Rêtna Kasihan | kang rayi tansah tinagih | yayi êndi utangira | sanggupmu nulya ngulati | dene kongsi alami | Radèn Sarukrama muwus | lah kakang sabarêna | bêlèh apa nuli olih | dene kaya anjaluk marang si kakang ||

20. mêngko ingsun arêmbulgan[15] | lawan Si Kakang Surati | ingkang raka pinaranan | kakang priye polah iki | si kakang anêmêni | kala anangis ngong tulung | têka nagih maringwang | pikire kakang Surati | payo padha ngawula marang sang nata ||

21. ratu i Kabah Budiman | ujare bêlabèng budi | payo padha angawula | lingira Radèn Surati | yayi sira angabdi | basanira kowe aku | măngsa nuli kanggoa | sisip-sisip amatèni | lamun mati măngsa olèha busana ||

22. tur akèh têmên Wêlănda | hèr dêlèwèr mara tami | patute ingambil tundhan | suthing-suthi[16] yayi suthing | wong ana ing nêgari | tan bisa cara Lumayu | pasthi dadi tabokan | dèn gêpoka sirah mami | mendahane baya sun palaur pêjah ||

23. angling Radèn Carukrama | sun pêksa kakang Surati | gêlêma nora gêlêma | pan sira sun ajak ngabdi | mojar Radèn Surati | alah iya dudu padu | têka aparipêksa | yèn kêna yayi sun pênging | dene sira yayi nora bisa basa ||

24. mojar Radèn Carukrama | mohale yèn wus alami | kadêr pira wong abasa | iku dèn arani iki | kowe iya sirèki | angarani [anga...]

--- [f. 41r] ---

[...rani] dhèwèk iku | apa tan mêngkonoa | lingira Radèn Surati | alah dalah basane têka akithal ||

25. ingkang jamak wong abasa | basa iya iku inggih | basa aku iku kula | iku wong abasa yayi | kang rayi anauri | mara kakang dèn agupuh | kang raka angandika | sun matur ibu kariyin | ibu ibu kula dèn ajak ngawula ||

26. Ni Purbaningsih angucap | sapa kang ngajak sirèki | ibu yayi Carukrama | amêksa ngajak angabdi | angling Ni Purbaningsih | mênawa kêna sêsiku | wong nora bisa basa | umatur Radèn Surati | kadipundi kawula pinêksa-pêksa ||

27. Rêtna Purbaningsih ngucap | pêngingên arimu gusti | kapengin dadi boyongan | ibune kabèh puniki | lah pêngingên Surati | Radèn Surati amuwus | dika pênging piyambak | kawula ibu awêdi | putra dika botên kêna dipun ampah ||

28. sigra Radèn Carukrama | kang raka dèn jêlah-jêlih | kakang Surati dèn egal | angling Rêtna Purbaningsih | yèn mêksa putra mami | wurukên basaning ratu | Radèn Surati kesah | Rêtna Kasihan anangis | sigra wangsul kang rayi nulya ingêmban ||

29. lah mênênga uga-uga | ujare manuk kudhasih | aja cucuk-cucuk mata | anucuka sukêr sakit | dimèn gêlis birai | nuli dèn lamar ing ratu | anggawa sêsêdhêngan | pacangane ari mami | anak ratu abagus tur wicêksana ||

30. ing besuk lamun aningkah | ingsun ingkang dadi wali | ki ipe kang bagus mana | cêp mênênga uga yayi | tur dadi kombang kêdhi | wong wis gêdhe sok amuwun | mindêl Rêtna Kasihan | sinèlèhakên tumuli | ingkang raka tan antara sigra kesah ||

31. lan Radèn Sunyakusuma | samarga dèn pituturi | tingkahe olah jatmika | datan kawarna ing margi | lampahe sampun prapti | ing nagri sang rajasunu | pan sampun angawula | ing wau rahadèn kalih | tinanggênah dadi lurah panakawan ||

32. sampuning alama-lama | Radèn Surati kadêling | dhumatêng [dhu...]

--- [f. 41v] ---

[...matêng] sri naranata | nora ta bocah puniki | ana iribe ugi | apane dudu adhiku | kang kari ing nêgara | sun tilar mêksih acili | bocah iki sok amandêng marang iwang ||

33. ingsun takonane uga | angandika sri bupati | kulup sapa aranira | umatur Radèn Surati | kawula pun Surati | angandika sang aprabu | lah iku apanira | lan sapa arane malih | lan maninge ing ngêndi pinangkanira ||

34. umatur ingkang tinanya | pinăngka kawula gusti | saking dhêkah Pringgabaya | wisma kawula ing nguni | rare punika gusti | rayi kawula pukulun | yitnanira sang nata | bocah amêmadha warni | arèningsun wismane Betal Mukadas ||

35. lawan lola tanpa kadang | iki ta aduwe ari | nanging yèn sun sawang-sawang | sapolahe warnanèki | iya uga Surati | emane duwe sadulur | yitnane rajaputra | sang nata yèn sun tingali | iya uga si kakang seda ing paran ||

36. mohal si lamun uripa | dene ginawa ing mali[17] | dèn cidra ing Prabu Jaka | rahadèn waspanya mijil | sang nata ngandika ris | ya pêgene sira muwun | matur raja pinutra | mila kawula anangis | gih pun biyang kula tilar botên mangan ||

37. sang nata wêlas ing nala | angandika sri bupati | mênawa ana kêrasa | ingsun kang sira tingali | baya ana kang mirib | ingkang kaya warnaningsun | sira èmpêr-èmpêra | umatur Radèn Surati | botên darbe sadulur kang mirib tuwan ||

38. nuli sira pinaringan | arta kalawan wastra di | miwah Radèn Carukrama | ya ta sampun pinisalin | lintang bungah kang ati | radèn kalih sampun mantuk | mring dhukuh Pringgabaya | prapta ibu dèn tuturi | ibu ibu kula pinaringan arta ||

39. yayi dèwi marenea | suwèha tapih garingsing | ya ta Ni Rêtna Kasihan | ing raka dèn kaluluti | ingkang rayi tinagih | Carukrama di olèhmu | ingkang rayi angucap | tênèh-tênèh besuk maning | ênya picis sira atukua sêngkang [sêng...]

--- [f. 42r] ---

[...kang] ||

40. kang ibu samya atanya | paran polahira gusti | Radèn Surati angucap | ibu ibu sri bupati | kadi kakang dipati | warnanipun sang aprabu | sok kula tumingala | sok kudu arêp anangis | batên mirib warnane sampun si kakang ||

41. ibu lawan sri nalendra | sok kula dèn titi-titi | angling kang ibu sêdaya | priye aturira gusti | matur Radèn Surati | gih matur yèn saking gunung | punika wisma kula | kang ibu wêcana aris | besuk maning matura maring sang nata ||

42. yèn sira adarbe kadang | sampun jinêmpana ngangin | dèn cidra Sang Prabu Jaka | sira matura sayêkti | ya ta rahadèn kalih | samya amit dhatêng ibu | aseba mring sang nata | Ki Prabu Anom marani | sri naledra[18] kumêmbêng brăngta kasmaran ||

25. Asmaradana

1. sang nata ngandika aris | sapa rane arènira | Radèn Surati ature | awasta pun Carukrama | sang nata angandika | pira kèhe sadulurmu | Radèn Surati tur sêmbah ||

2. gangsal kathahipun gusti | sang nata malih ngandika | lah sapa arane kabèh | Radèn Surati anambah[19] | pun kakang ingkang tuwa | jêjuluk Sujalma prabu | wontê[20] dene kang panênggak ||

3. sampun jinêmpana ngangin | pun kakang ingkang panênggak | nutên kawula arine | anutên Rara Kasihan | nutên pun Carukrama | angandika sang prabu |[21] iku tunggal bapa biyang ||

4. umatur Radèn Surati | pan sami sanès wêwadhah | angandika Prabu Anom | kakangira ingkang pêjah | sapa arane baya | lawan arènira iku | wastane sira tutura ||

5. Radèn Surati wotsari | nênggih wastane pun rama | Senapati ing Palugon | ing Bandaralim nêgara | kêkasihe pun kakang | ingkang sedan[22] dening pandung | Rahadèn Găndakusuma ||

6. dadya pangeran dipati | pun kakang kang seda paran | ya ta nuli sang akatong | angrangkul sarwi karuna | dhuh nyawa arèningwang | nora nyana atêtêmu | yayi ingsun lawan [lawa...]

--- [f. 42v] ---

[...n] sira ||

7. adhuh arènisun yayi | ana ngêndi sira nyawa | aja nangis arèningong | balikan sira tutura | yayi aja karuna | sira wartaa maringsun | yayi lah sira mênênga ||

8. Surati mêksih anangis | sarwi anungkêmi pada | kadya sinêntak tangise | sang nata alon ngandika | yayi uwi[23] mênênga | ka rayi anulya matur | kawula botên anyana ||

9. sang nata ngandika aris | yayi wis sira mênênga | apajara arèningong | kayaparan polahira | Surati atur sêmbah | kawula atutur-tutur | mendah dika uningaa ||

10. kanjêng rama Senapati | kesah ngulati paduka | lawan ibu ing kêdhaton | saungkure rama tuwan | ing Bandaralim risak | pan kancikan dhatêng mungsuh | Prabu Ja angêdhatyan |[24]|

11. pun ibu dipun bayongi | denera Sang Prabu Jaka | kawula arsa pinatèn | nutên kawula amigat[25] | lawan ibu katiga | dupi prapta ing wana gung | ibu kalih apêputra ||

12. nênggih ibu Kênyawati | ingkang aputra wanodya | Rêtna Kasihan wêstane | pun ibu ingkang taruna | ingkang pêputra lanang | kang munggèng ngarsa sang prabu | punika rayi sampeyan ||

13. ya ta rinangkul tumuli | Rahadèn Sunyakusuma | sang nata lêga manahe | amiyarsa aturira | sang prabu angandika | mulane sira lumêbu | angawula marang ingwang ||

14. umatur Radèn Surati | mila kawula suwita | inggih rayi sang akatong | Ni Kasihan ambêbana | anêdha sêngkang jamang | angandika sang aprabu | lah yayi sira muliha ||

15. anggawaa bala mantri | kanjêng ibu bayongana | tan antara sang akatong | wus animbali punggawa | wahanane sumêkta | joli jêmpana lan tandhu | tan antara nulya bubar ||

16. lampahe Radèn Surati | lawan Radèn Carukrama | wus prapta dhukuh lampahe | ingkang ibu tinuturan | ri sampuning mêngkana | sampun bubar saking dhukuh | datan kawarna [ka...]

--- [f. 43r] ---

[...warna] wus prapta ||

17. kang para ibu anangis | sang nata kinusya-kusya | amlasasih sêsambate | mêngkana Rêtna Kasihan | sinambut mring sang nata | ingaras-aras pinangku | langkung sihira sang nata ||

18. dene èstri kawlasasih | nulya sira binusanan | pêpêk kang rajakaputrèn | kadi gambar wêwangunan | Surati ingandikan | lan Carukrama wus rawuh | samya sinungan busona ||

19. kang rayi Radèn Surati | sampun pinatêdhan bawat | pan kalih lêksa linggihe | Radèn Arya Carukrama | pinatêdhan tan arsa | kêdah anêdha ing dhukuh | sang nata aris ngandika ||

20. lah kaya ngapa Surati | yayi mas tan bisa basa | Radèn Surati ature | sampun kodrat alit mila | sang nata angandika | Ni Sarirasa inguwuh | yayi sira marenea ||

21. nulya prapta kusuma di | sri naledra angandika | lah yayi kaya kapriye | arènira Carukrama | nora bisa abasa | Rêtna Sarirasa muwus | pan agampil ingusadan ||

22. lingira sri narapati | yayi sira tambanana | Rêtna Sarirasa age | anyambut tirta sarengat | anulya ingujukan[26] | Carukrama sigra dhêku | saking tirta tatakrama ||

23. sampun kapatêdhan lampit | kêndhaga lan payung bawat | kalih lêksa lêlinggihe | adalêm ing padhukuhan | kang aran Pringgabaya | Radèn Surati winuwus | adalêm saloring pasar ||

24. sawise alami-lami | sang nata miyos sineba | pêpak sagung para katong | aglar anèng panangkilan | Radèn Kanekaputra | ingandikan ing sang prabu | sigra majêng Radèn Mustal ||

25. angandika sri bupati | kakang sira udhangana[27] | sakèh wadyaningsun kabèh | yèn ana wong lêlampah |[28] sasomah larangana | sira aturna maringsun | aja pilih-pilih jalma ||

26. nadya satriya bupati | wong desa ratu pandhita | yèn lumaku sakaroron | sira aturna maringwang | Radèn Mustal tur sêmbah | yitnane kang para ratu | ana

--- [f. 43v] ---

paran iki baya ||

27. dene asangêt nêrpati | pangandikane mêngkana | kaya ngapa ing karsane | mêngkana ciptaning bala | ya ta sri naranata | kondur ngadhaton sang prabu | Radèn Mustal udhang-undhang ||

28. sagunging kang wadya alit | prasamya mirsa sêdaya | wus têkèng têbih wartane | ingkang lêlakon sadina | tigang latri sapasar | padha mirsa undhangipun | miwah lêlakon sawulan ||

29. pan samya amirsa warti | larangane sri naledra | padha amituhu kabèh | tan purun mursal ingundhang | kang purun pinaradhah | datan kawarnaa wau | wontên ganti cinarita ||

30. ingkang atilar nêgari | Sri Naledra Bandariman | tansah kalawan garwane | gènira jajah nêgara | pan asawang kunarpa | warnanira sang aprabu | tan anedra[29] datan dhahar ||

31. lamine tilar nêgari | tan wruh rasane adhahar | amung godhongan dhahare | miwah wowohaning wana | kang dadi dhaharira | warnanira kusuma yu | kadi kêrtas wêlantênan ||

32. sang ayu tansah anangis | umatur dhatêng kang raka | paran karsa sang akatong | putra tuwan tan kapêdhak | têlas sakèhing praja | kawula aturi kondur | kawula datan kawawa ||

33. angandika sri bupati | nora mulih-mulih ingwang | yèn tan katêmu nak ingong | nadyan ki putra pêjaha | kunarpane panggiha | yèn upama tan katêmu | sun palaur mati wona ||

34. pan ingsun tan arsa mulih | lahêng matia nèng wona | upami muliha ingong | angwirang ing balaningwang | angur pêjah ing paran | lamun sira arsa mantuk | ingsun utapakên[30] sira ||

35. Rêtna Ambar anauri | yèn mangkatên karsa tuwan | kawula tumut sang katong | sanadyan pêjah gêsanga | tan purun pisah tuwan | angandika sang aprabu | yayi karsaningsun uga ||

36. akarsa lêbua pati | saprandene ingsun gêsang | kapêgatan trisna gêdhe | baya ta angur matia [ma...]

--- [f. 44r] ---

[...tia] | lingira Dèwi Ambar | punapa karsa sang prabu | kawula datan lênggana ||

37. nanging atur kula gusti | lah punapa karya marga | sang nata pangandikane | yèn sira sêtya maringwang | ana uga dêdêlan | Ni Rêtna Ambar umatur | kawula sêtya ing tuwan ||

38. angandika sri bupati | iki yayi ana marga | Kabah Budiman arane | iku akarya larangan | lamun ana wong liwat | sasomah iku pinudhut | iku laranganing nata ||

39. payo yayi labuh pati | alah sinuduk sarira | kêna bêbêndu patine | iki ta marga arata | milih marga kang apa | dadi sahid patèningsun | lah yayi payo sinêrang ||

40. nulya sang nata lumaris | dhatêng ing Kabah Budiman | tansah kalawan garwane | amung patine kaetang | sinrahakên Yyang Suksma | tan kawarna lampahipun | prapta ing Kabah Budiman ||

41. datan kawarna sang aji | kocapa kang saking sohan | Patih Dasabau mangke | kagyat sang nata tumingal | wong lumampah sasomah | kang priya litang[31] bagus |[32] kang èstri ayu kalitang ||

42. bramatya rêkyana patih | tumêdhak saking turăngga | pinapagakên sira ge | ki bagus para mandhêga | sumaur kang tinanya | sun mandhêg apa gaweku | Raja Dasabau mojar ||

43. têka amandhêga dhingin | ngêndi umah pêkênira | kalawan sapa arane | sang nata aris ngandika | yèn ingsun tanpa wisma | saênggèn-ênggène turu | Ki Sena aran manira ||

44. Raja Dasabau angling | pêkênira iku katrap | kêna laranganing katong | dene lumampah sasomah | iku mulane katrap | sang nata aris amuwus | wong lumaku ana apa ||

45. tan eca wuwuse rèki | apa sira abêbegal | lah iya sapa tatane | wong lumaku linarangan | nadyan gawaa somah | ingsun nora angrêrabut[33] | apan somah ingsun dhawak ||

46. Dasabau lingira ris | wêruh yèn rabine dhawak |

--- [f. 44v] ---

ujar larangan sang katong | sapa lumaku sasomah | alapên kang wanodya | sira aturna maringsun | iku timbalaning nata ||

47. angandika sri bupati | matura mring ratunira | lamun ingsun nora awèh | yèn ingsun maksih agêsang | ing benjang ingsun suka | yèn manira têkèng lampus | iku pisah rabiningwang ||

48. bramatya rêkyana patih | nanging emut manahira | arsa cinêkêl sang katong | mênawa dede kang karsa | Prabu Găndakusuma | sira karia karuwun | ingsun matur ing naledra ||

49. hèh bocah tunggunên iki | aja awèh lunga-lunga | Raja Dasabau age | lumampah asêsandêran | matur ing sri naledra | măngka sira sang aprabu | sineba ing pagêlaran ||

50. pêpêkan para nêrpati | miwah Radèn Carukrama | Surati anèng ngarsane | Raja Dasabau prapta | matur dhatêng sang nata | kawula nuwun pukulun | wontên têtiyang lumampah ||

51. akalihan kang pawèstri | warnine kalangkung endah | ingkang priya kêkasihe | awasta gusti pun Sena | sanggupe tanpa wisma | sang nata kèndêl pan dangu | awêkasan angandika ||

52. dhatêng Rahadèn Surati | sira yayi lumakua | para pariksaa age | kang rayi pamit anêmbah | lumampah sêsandêran | tan kawarna lampahipun | sarêng wau katingalan ||

53. byar mulat Radèn Surati | saking têbih katingalan | rajaputra nora supe | kalamun sudarmanira | Radèn Putra tumêdhak | saking turoga[34] lumayu | niba tangi kapang-kapang ||

54. anulya dipun sungkêmi | kang rama sarwi karuna | amlasasih sêsambate | kang rama kinusya-kosya[35] | kang rama wlas tumingal | kang putra sigra rinangkul | kang ibu asru karuna ||

55. angandika sri bupati | lah kulup sira mênênga | sira tutura nak ingong | lah uwis sira mênênga | gusti apêpoyana | mulanira sira nusul | sapa kang tunggu nêgara [nêga...]

--- [f. 45r] ---

[...ra] ||

56. umatur Radèn Surati | nêgari sampeyan risak | Ki Prabu Jaka wêstane | punika ingkang abêdhah | mangke sampun kacikan[36] | sêkathahe para ratu | sami anukul[37] sêdaya ||

57. dhatêng Prabu Jongdiraji | pun ibu dipun kujara[38] | kawula arsa pinatèn | anutên kawula minggat | kalih ibu têtiga | sarêng prapta ing wana gung | ibu kalih apêputra ||

58. wawratanipun alair | mêdal èstri rayi kula | nutên ibu ing kadhaton | ababar sarêng sadina | miyos jalu punika | akêras lamun amuwun | awasta pun Carukrama ||

59. amiyarsa sri bupati | lamun nêgarane rusak | kumêjot padon lathine | wêdana kadya sinêcang | andik ulat lir surya | kêtêge arêbut pujul | mênggah sarya têbah jaja ||

60. ya ta Rahadèn Surati | tumingal kang rama duka | nulya matur awotsinom | kawula atur uninga | pun kakang ingkang seda | ing mangke sampun katêmu | wontên ing Kabah Budiman ||

61. ingkang jumênêng nêrpati | inggih kangmas radèn putra | balanipun sami katong | mila adamêl awisan | paduka ingulatan | ing mangke tuwan katêmu | dados suka sri nalendra ||

62. kagèt kumênyut kang galih | Senapati amiyarsa | lir wong mati urip malèh | ciptanira sri naledra | miwah Ni Rêtna Ambar | lir siniram banyu wayu | kumêpyur radèn ing driya ||

63. sigra Rahadèn Surati | utusan atur uninga | dhumatêng Sang Prabu Anom | datan kawarna sêmana | Prabu Anom lumampah | para garwa kabèh tumut | miwah kang ibu têtiga ||

64. tan antara pan kaèksi | sang nata nulya tumêdhak | miwah para garwa kabèh | lawan kang para naledra | Prabu Anom tumingal | padaning rama rinangkul | kang rama ngaras lungaya ||

65. kang ibu lara anangis | kang putra ingaras-aras | tansah rinangkul putrane | anulya kang para garwa | sami sujud sêdaya | sri bupati alon muwus | kadya [ka...]

--- [f. 45v] ---

[...dya] mijila kang waspa ||

26. Mijil

1. uwis kaki prabu payo mulih | malêbèng kadhaton | aja suwe iya ana kene | sigra bubar sagung para rabi | nutên ingkang wuri | para ibu-ibu ||

2. wurining ibu kang rayi-rayi | ing wuri sang katong | lawan kang rama jajare lampahe |[39] sri bupati awahana èsthi | Prabu Anom nitih | kuda saking Babul ||

3. ingkang rama anitihi èsthi | mubyar kang pêngago[40] | murub muncar lir mas panganggone | rarab sangkêlat acih rinukmi | tulale ngulêsi | kadya kuwung-kuwung ||

4. apalisir kêncana rinujit | sinotyanan ijo | pathola wungu umpar-umpare | pinalisir ing sutra mas jêthi | pêlana rinukmi | sotya mawur-mawur ||

5. pangapite sutra bang rinujit | sinêlanan ijo | udaraga kinarya luhure | atêlajug kêcana[41] rinukmi | ajamang mas adi | sêsotyane mancur ||

6. apus buntut atate bang wilis | amawi pêraos | apamêkak mas murub kênyare | gadhing bêlongsong kêncana abrit | tur rinajah warni | tinon lir andaru ||

7. kang upacara tata ngidêri | kêkacu myang bakor | kidang ardawalika jajare | banyakdhalang miwah sawunggaling | kangkam tan atêbih | bèri kêndhang tunggul ||

8. ing ngarsa dulur punang pêdhati | ing wuri garêbong | tandhu joli carupung jajare | têtunggangan manggung para sêlir | ing ngarsa narpati | kuda dèn kêkarung ||

9. tan kawarna lampahirèng margi | wus praptèng kadhaton | para putri wus malêbu kabèh | samya mapag ing wijil ping kalih | ratu endra prapti | para putri kumpul ||

10. prapta dalêm sang nata alinggih | pawongane ngisor | para putri bêbatur pranahe | Sarirasa lawan Sariragi | nèng kering narpati | sang nata tumungkul ||

11. munggèng kanan kang rama narpati | putra lit pinondhong | pramèsyari munggèng ing keringe | Carukrama lan Radèn Surati | ing natar alinggih | samya marikêlu ||

12. sri bupati angandika aris | kaki Prabu [Pra...]

--- [f. 46r] ---

[...bu] Anom | paran mulanira anèng kene | dene ing kuna binêkta maling | mêngko sira kaki | têka madêg ratu ||

13. Prabu Anom matur angabêkti | atutur lêlakon | purwa madya têkèng wêkasane | sampun katur ing Sang Senapati | Sang Rêtna Pramèsthi | pinandêng adangu ||

14. Senapati angling jroning ati | mri Ni Sariraos | apa maning yèn ora sêktine | wong sajagat măngsa ana tandhing | asêkti tur ading[42] | tan ana kang pujul ||

15. sajênêng isun urip puniki | ingsun durung tumon | kang kadya mantuningsun warnane | pan mêngkana yèn ngucapa aji | langkung Senapati | amrawata sunu ||

16. Ni Sarirasa dinuk ing lingring[43] | miwah para sinom | Senapati kalangkung manahe | pan angrasa tuwuk tanpa bukti | Senapati nolih | mèsêm Abararum[44] ||

17. sri bupati aningali malih | iki putraningong | adoh lawan kakang-kakangane | Ni Rêtna Kênyawati dèn tolih | mèsêm Kênyawati | pra maru andulu ||

18. sri bupati angandika aris | kaki Prabu Anom | kayaparan karsanira anggèr | dene nêgaranira kalindhih | nagri Bandaralim | apa tan rinêbut ||

19. eman kaliya ing Bandaralim | matur Prabu Anom | angantosi paduka praptane | nadyan kawula atalang pati | lamun angsal idin | paduka pukulun ||

20. ngling kang rama kayaparan kaki | anganti maringong | apan uwis darbenira dhewe | Prabu Anom matur angabêkti | saking kawula jrih | kapara ing ngayun ||

21. ingkang rama anauri manis | nora anak ingong | ingsun nyawa dadi bêbantêne | sadulurira ing Jongdiraji | yêkti ika wani | aprang lawan ingsun ||

22. nadyan sêmono ingsun lakoni | sira ingsun bongbong | Prabu Anom anuhun ature | punapa têdah paduka aji | anjabêl nêgari | ngandika sang prabu ||

23. lamun sira kaki mangun jurit | aja sasi mêngko | besuk [besu...]

--- [f. 46v] ---

[...k] Dulkaji bêcik lakune | têrus ing taun widune[45] bêcik | salinana gêndhing | bayane kapungkur ||

27. Pangkur

1. sigêgên sri naranata | kang kocapa sang prabu ing Surandil | Prabu Sujalma winuwus | kalawan ingkang paman | Jayèngsêkar lagya rawuh lan sang prabu | ing Bragêdad sarêng prapta | kalih samya bêkta rabi ||

2. lingira Prabu Sujalma | paman êmas kadospundi pun yayi | punapa sampun katêmu | nauri Jayèngsêkar | tan kapanggih arinira ingsun ruruh | lawan yayi Darundana | sakèh nêgara wus ênting ||

3. ingsun kulup mirsa warta | ramanira anusul angulati | lawan kakang ratu ayu | tanbuh têmên oraa | saungkure ramanira kakang prabu | ing wuri nêgara rusak | Prabu Jaka ingkang ngêndhih ||

4. kumêpyur rasaning manah | sri nalendra kalawan inèki |[46] Căndrakusuma amuwus | yayi apa têmêna | ingkang rayi Sang Darundana umatur | gih punika têksih warta | dèrèng uninga pribadi ||

5. adan Ni Căndrakusuma | êmbanira tinibalan[47] tumuli | ingkang aran Jim Sêmadun | nyawa sira priksaa | nêgarane kakang prabu apa gêmpur | Jim Sêmadun apamitan | sigra maring Bandaralim ||

6. wantu lampahing siluman | yêkti beda lawan lampahing jalmi | sakêdhap anuli rawuh | ing Surandil nêgara | Jim Sêmadun aris matur ing sang ayu | inggih yêktos lamun bêdhah | nêgari ing Bandaralim ||

7. ingkang wontên ing kadhatyan | Prabu Jaka nêgari Jongdiraji | Prabu Sujalma gêgêtun | angling dhatêng kang paman | paman êmas miwah kangjêng paman prabu | kadipundi ingkang karsa | ing măngsa mangke puniki ||

8. dene nêgarane rama | dawêg paman rinêbat ing ajurit | sênadyan rama tan rawuh | andika jumênênga | lintang owêl diaciki Si Takiyur | dene tan pedah ing sanak | angrêrusak iku yayi ||

9. angling Radèn Jayèngsêkar | yèn mêngkono yayi mas kadipundi | Raja Darundana muwus | punapa karsa dika | pan kawula kakang darma

--- [f. 47r] ---

lumaku |[48] mojar Radèn Jayèngsêkar | yèn mêngkono yayi aji ||

10. dika mulih mring Bragêdad | dika kêrig sawadyanira yayi | lawan dika asung wêruh | ing Gêndari Gêndara | dipun egal yayi jêngandika mantuk | kapanggiha ing payudan | yayi ing sasi Dulkaji ||

11. sigra budhal kang gêgaman | tan kawarna lampahira ing margi | wontên gênti kang winuwus | sang prabu ing Karustam | Abudhardha ing mangke sampun angrungu | lamun raja ing Bragêdad | anglurugi Bandaralim ||

12. sampun anêmbang têngara | nulya budhal Abudhardha tumuli | sang natèng Sêndhu wus ngrungu | Sumbagi lan Sumbaga | sigra nêmbang têngara nulya lumêbu | Sri Bupati ing Ngarsinah | Wiramaya mirsa warti ||

13. sampun anêmbang têngara | sigra bubar samêkta ing ajurit | Nata Ngêsam wus angrungu | Ki Patih Kalamolah | atêngara sigra budhal tan asantun | gênti ingkang kawarnaa | Prabu Jaka Jongdiraji ||

14. kang jumênêng natèng Bandar | sampun mirsa yèn arsa dèn lurugi | dening sagung para ratu | ya ta Sang Prabu Jaka | sigra miyos sineba ing para ratu | ratu kêmbar kawan dasa | Umbara ing Gilingwêsi ||

15. pêpak sadaya aseba | ingkang eyang Prabu Jaka wus prapti | ana ratu lagya rawuh | ing Ngabêsah aseba | Patih Mêdhangmiring sampun munggèng ngayun | wontên malih ratu prapta | ing Paranggubarja nagri ||

16. sami ambantoni yuda | ratu sèwu ingkang bantu ngajurit | sigêgên Raja Têkiyur | gênti ingkang kocapa | kacarita ing Kabah Budiman Prabu | sampun prapta ing sêmaya | arsa anglurug sang aji ||

17. apan sagunging wahana | dina so[49] budhalira narpati |[50] Si Takêrbumi tinabuh | lir lidhu[51] kang pratala | sigra budhal ingkang lumampah ing ngayun | Dasabau Sri Nalendra | ingkang kutha Kăndhabumi ||

18. nitih èsthi binusanan | tunggul abrit kinon[52] têka

--- [f. 47v] ---

ngajrihi | saha payung-payung agung | ingiring balanira | myang pêpatih lawan mantu Dasabau | ingkang lumampah ing wuntat | Raja Pamutung ing Jênggi ||

19. samarga atêtabuhan | sawahana kuda dinulu atri | kang munggèng wuri Pamutung | natèng Kusani ika | nulya ratu ing Turki Raja Pamangsul | kang anèng wuri Kusanya | ing Kore Raja Subagi ||

20. kang munggèng wuri Sumbaga | Sri Kaskaya nagrine ing Parasi | ing Ngabêsah Raja Makrub | wuri natèng Kuresan | Jayèngkrama jêjulukira sang prabu | ing wuri Raja Pamunah | ing Babul ingkang nêgari ||

21. wurine Rajèng Sadalsah | Sri Sadalwa iku araning aji | kasêdhahan bêkta tunggul | bèri kalawan kêndhang | lawan pêdhang kangkam binêkta sang prabu | ing wuri sang natèng Dustam | lawan putrane kêkalih ||

22. ing wikinge[53] Raja Kusmar | para putri kawan dasa sawiji | nulya para ibu-ibu | kalawan Sarirasa | Sariraga tunggal sawahananipun | Sang Rêtna Yu Sarirasa | wahana joli rinukmi ||

23. Prabu Anom munggèng wuntat | anitihi kuda pun Jayènggati | panungkule rajèng Babul | binusanan bra mucar | sri bupati anitih dipăngga agung | rinêngga busana mubyar | ajajar dènya lumaris ||

24. Prabu Anom pinayungan | susun tiga wasiyat Bagendha Mir | ikang angiring nèng pungkur | Radèn Kanekaputra | miwah Radèn Carukrama padha dulur | Radèn Surati kalawan | wadya supênuh kang ngiring ||

25. abubul punang lumampah | ngarsa wuri datan wontên kaèksi | irêng lir sêmut adulur | lir gunung kawêlagar | lir sêgara rob bêlabar tri gumuruh | kadi guntur ing akasa | pinirsa agêgirisi ||

26. ingangkat Sang Kuru Nata | myang bra pênuh Kuru kula tan wiwrin | myang branandik ing rat pênuh | sêsêking wadya nata | kadya warsa kantaki lan rinungu |[54] kadya wukir guntur brama | lir jalanidi angalih ||

--- [f. 48r] ---

27. tingkahing ranwaha têkat | bala asrang mawur watang agathik | lir gunung gêni lêlaku | gajah turăngga nata | yèn pinirsa lir obah sêgara agung | rêrêm surêm kang buwana | pêtêng datan ana angin ||

28. datan kawarna ing marga | lampahira prapta ing têpis iring | kandhêg anèng wana agung | dunung sigra magêlar | abêbiting sabala sajuru-juru | antara sigra magêlar | sang prabu sinom pangrawit ||

28. Sinom

1. kocapa Ki Prabu Jaka | kang lagi tata abaris | arsa amapag ing yuda | wus pêpak sawadyanèki | miwah para nêrpati | sigra bubar tan asantun | wadyabala gumêrah | awêndran punang lumaris | kadi guntur pratiwi lawan akasa ||

2. prapta ing têgal payudan | sadaya samya bêbiting | prênahe yun-ayunan |[55] ing bêngawan catur adi | kang bêbiting nèng nginggil | wau Sang Raja Têkiyur | natèng Kabah Budiman | ing ngandhap dènnya bêbiting | prênahipun apan sakilèn bêngawan ||

3. sakuloning pabarisan | wontên aldaka ainggil | mèh kasundhul ing akasa | kalintang dènira inggil | wastane punang wukir | Gunung Trusina puniku | nênggih Gunung Trusina | tan kêna kambah ing jalmi | gunung iku isi sakathahing braja ||

4. yèn wontêna ingkang ngambah | wutuh yèn kari sanyari | singa ingkang katêrajang | pasthi luluh tanpa dadi | kiwa têngêning ardi | ingapit sêgara agung | aran Sêgara Rasa | toyane awarna kalih | pan kêkalih sêgara angapit arga ||

5. sing sapa amaca surat | sasmitane dèn patitis | tingkahe ulih-ulihan | Ki Prabu Anom puniki | mulih ing angsalnèki | amawi akarya pupuh | dèn sami agraita | sasmita langkung adhêmit | yèn awikan bisa amraceka cepta ||

6. kang nama Ki Prabu Jaka | enjang sampun tata baris | miwah wong Kabah Budiman | wus tata kang punang baris | mariyêm [mariyê...]

--- [f. 48v] ---

[...m] dèn sulêdi | monya ingkang ulu-uluk[56] | sami tantang-tinantang | gamêlan monya rêrangin | kang sawanèh abêksa cara Mêkasar ||

7. sakèhing kang para nata | sama gamêlan pribadi | sarêng muni kang pradăngga | kadi mêcahêna kuping | kadi rubuh kang langit | syaraning kuda gumuruh | surak ambal-ambalan | kêndhang gong kalawan bèri | wus acampuh sênjata sami sênjata ||

8. wontên ratu kapir mara | dèn iring wadyane rèki | praptèng ing rana sêsumbar | payo papagêna mami | sapa kang arêp mati | papagêna tandang ingsun | lah mara kêmbulana | dèn kaya mênjangan mati | kapiyarsa dene wong Kabah Budiman ||

9. sigra Sang Raja Pamunah | ing Babul nulya mêtoni | Prabu Anom angandika | lah iya sri narapati | sun srahakên ing Widi | nulya sang nata ing Babul | mangsah sabalanira | sang nata anitih èsthi | sikêp gada wawrat dhomas pitung dasa ||

10. ri sampun ayun-ayunan | acampuh kang wadya alit | arame sêrang-sinêrang | aganti bêdhil binêdhil | rame asilih ukih | arame buru-binuru | rame tumbak-tinumbak | rêmpu watang gênti kêris | bêdhil muni syarane lir gunung rêbah ||

11. agor-agor kang gamêlan | katanggor kêndhang lan bèri | kalindhih kang wadya kopar | balane Raja Majusi | sang nata wus apulih | umangsah bala ing Babul | kalindhih wadyanira | sang nata nulya mapulih | yun-ayuna[57] Majusi lawan Pamunah ||

12. Raja Pamunah angucap | sapa aranmu prajurit | Raja Majusi sru ngucap | ingya ingsun Sang Majusi | Tilampung nagri mami | sira lah sapa aranmu | angling Raja Pamunah | Sang Pamunah aran mami | nagri Babul iya ingsun kang parentah ||

13. Raja Majusi angucap | sira anggadaa dhingin | nglingira Raja Pamunah | sira anggadaa dhimin | angling Raja Majusi | lah iya ingsun karuwun | pan sira tadhahana | Raja Majusi sira glis | punang gada ingangkat sarya apêtak [apê...]

--- [f. 49r] ---

[...tak] ||

14. prayitna sarwi angucap | anêbut namaning Widi | saryya akudhung malela | nulya ginada tumuli | lir gêlap syaranèki | Raja Pamunah asaguh | Raja Majusi ngucap | lah payo maraa gitik | anauri Raja Pamunah lah iya ||

15. Pamunah angikal gada | sigra mara marêpêki | Raja Majusi prayitna | akudhung parise wêsi | nulya ginada aglis | sang nata parise têrus | têkèng sirahing liman | Majusi tiba kuwalik | ya ta pêjah Sang Majusi kapisanan ||

16. wontên ta sadulurira | Majusi sigra mapulih | Raja Uwus namanira | angamuk angobat-abit | Sang Pamunah marani | tinarajang Raja Uwus | kang Pamunah anggada | Sang Raja Uwus ngêmasi | bala Islam surake ambal-ambalan ||

17. Bramatya Sang Prabu Jaka | wontên ratu ingkang pamit | nêgarane ing Jabalba | jêjuluk Raja Bêndari | mangsah ngrana tumuli | nandêrakên kuda sampun | sarwi angikal gada | Raja Pamunah tan gingsir | wus kinada[58] dhatêng Sang Raja Bêndera[59] ||

18. saking sangêting panggada | kudanira angêmasi | gêgêr putung awatgata | Pamunah tiba ing siti | aglis sigra atangi | anêrajang mring sang prabu | Bindari wus ginada | kudanira angêmasi | asidhêkung tibane Raja Bindara ||

19. nulya atangi lumumpat | Pamunah sinandêr aglis | ikêt pinggange cinandhak | dening Sang Raja Bindari | ingangkat datan osik | Raja Pamunah amuwus | payo sun walês sira | nglingira Raja Bêndari | alah payo amalêsa Sri Pamunah ||

20. Raja Pamunah anyandhak | ikêt pinggange sang aji | sigra jinunjung ingangkat | ingantêbakên ing siti | sang nata angêmasi | bêbalunge lulur ajur | sinurak dening bala | Prabu Jaka aningali | lir sinêbit talingane amiyarsa ||

21. wontên ratu apamitan | wasta Raja Basundari | nêgarine [nê...]

--- [f. 49v] ---

[...garine] ing Budalsah | kalintang dening prajurit | dêdêge sang nêrpati | kalih atus pitung puluh | sigra mangsah ing rana | wus ayun-ayunan sami | sikêp gada wawrate sèwu kati mas ||

22. sigra wus mangsah ing rana | wus ayun-ayunan sami | kalawan Raja Pamunah | angling Raja Basundari | sapa aranmu aji | Raja Pamunah amuwus | isun Raja Pamunah | angling Raja Basundari | anggadaa ingsun tadhahane jaja ||

23. angling Sang Raja Pamunah | nora watak andhingini | sigra Raja Basundara | angundha gada marani | Sang Pamunah pakeling | nulya ginada sa prabu | kanggêk Raja Pamunah | sigra malês sri bupati | Basundari sampun sira tinarajang ||

24. limanira Basundara | ablês awor lawan siti | asinêkung Basundara | nulya tangi sri bupati | pêdhangira tinarik | Pamunah pinêdhang asru | rame pêdhang-pinêdhang | tan ana kasoran tandhing | kongsi lèrèn sang nata gènira yuda ||

25. arame gènira yuda | nulya sinapih ing wêngi | muni kêndhang bubar aprang | sami kondur ingkang jurit | mring pasanggrahan sami | atêtandhakan sêdalu | ya ta Raja Pamunah | ginanjar dhatêng sang aji | langkung sihe Prabu Anom mring Pamunah ||

26. sadalu atêtandhakan | enjange têngara muni | samya mangsah ayuda |[60] sagunging ratu prajurit | sampun anata baris | Raja Basundari maju | marang ing ranagana | asumbar-sumbar ngajrihi | kapiyarsa dening prajurit Budiman ||

27. apamit dha dhatêng nalendra |[61] sinungan sigra umijil | sêksana ayun-ayunan | Raja Basundari angling | sapa rane prajurit | ingkang tinanya sumaur | ingsun aran Buntaran | kaprênah sudara wèdi | mring Sang Nata Kabah Budiman kang garwa ||

28. angling Raja Basundara | lah sira gadaa dhingin | lingira Radèn Buntaran | sira dhinginana ugi | ing mêngko sun aganti | ya ta Basundari gupuh | mara angundha gada | Radèn Buntaran atangkis | wus ginada wau Rahadèn Buntaran [Buntara...]

--- [f. 50r] ---

[...n] ||

29. alupa rasaning awak | adon-adon owah sami | Sang Basundara narajang | Radèn Buntaran cinangking | wus binanting ing siti | Radèn Buntaran malêdug | sarira lir galêpang | wontên sudarane malih | nulya ngamuk Basundara tinarajang ||

30. mêngkana ingkang tumingal | Prabu Anom langkung runtik | ingkang rayi amit nêmbah | ingidèn dening sang aji | ya ta Radèn Surati | Basundari wus katêmu | lingira Basundara | lah babo wong apa iki | cilik mênik têka maju ing paprangan ||

31. ki bagus ayun punapa | têka gêthana-gêthini | Radèn Surati angucap | lah payo padha ajurit | gumuyu Basundari | sampun-sampun bagus sampun | sun eman warnanira | mênawa sira ngêmasi | angur sira ngawulaa gustiningwang ||

32. rahadyan langkung bramatya | pa abamu lanat kapir | dèn kudang-kudang prawira | mring ibu rama ing nguni | kinudang-kudang sêkti | marang si kaki karuhun | têka ngawula kopar | emane Radèn Surati | sira uga pantês dadi gamêl ingwang ||

33. bramatya Sang Basundara | anulya dèn parêpêki | sarya ngundha-undha gada | Radèn Surati tan gingsir | ginada tan asari | tan osik sira sang bagus | gêgêtun sri nalendra | kalintang kuwat Surati | Basundari asru dènira angucap ||

34. alah payo amalêsa | bagus anom cilik mêthik[62] | ya ta sang raja pinutra | nulya sira marêpêki | angangkat gada aglis | Raja Basundari muwus | acilik gadanira | sira goa gada mami | Dyan Surati mangkana pangucapira ||

35. cilik ora gadaningwang | doyan kapalaning kapir | mara sira tadhahana | sigra ginada tumuli | Sang Nata Asundari |[63] kanggêk sang nata gêgêtun | tate sira ginada | durung kumêpyur kang ati | amung mangke ginada angrasa lara ||

36. Basundari anarajang | anarik pêdhang tumuli | rahadyan anarik pêdhang | pêdhang-pinêdhang [pêdhang-pi...]

--- [f. 50v] ---

[...nêdhang] aganti | duduk-dinuduk sami | pan samya prawiranipun | rame sêndhal-sinêndhal | tan ana kasoran tandhing | ramening prang tan ana ingkang kasoran ||

37. wus sumurup sang yyang arka | sigra bubar kang abaris | mring pondhoke sowang-sowang | mangkana Radèn Surati | ginanjar busana di | kaprajuritan di luhung | ri sampunnya mangkana | gènnya kasukan salatri | lawan bala kang para ratu satriya ||

38. rame boga andrawina | datan kawarna ing latri | enjang anêmbang têngara | agêrgut para nêrpati | sampun sami abaris | ing ranagana wadya gung | sami ayun-ayunan | sampun samêkta kang baris | salin têmbang kang aprang samya kasmaran ||

29. Asmaradana

1. pan sampun tata abaris | wontên wong kapir umangsah | ing Garbaka nêgarane | awasta Raja Pragalba | agagah surèng ing prang | asumbar-sumbar anguwuh | kapirsa dene wong Kabah ||

2. Dasabau sampun pamit | sigra umangsah ing rona | wus ayun-ayunan karo | lingira Raja Pragalba | lah sapa aranira | anauri Dasabau | isun Raja Dasaboja ||

3. Raja Pragalba sira ngling | mara sira anggadaa | Sang Dasabau dêlinge | sira uga dhinginana | ing mêngko ingsun tămpa | Pragalba marani gupuh | saryya sira ngundha gada ||

4. nulya ginada tumuli | Dasabau datan obah | tinitir-titir sang katong | Dasabau anêrajang | Sang Pragalba cinandhak | ingumbulakên sang prabu | nulya binanting ing lêmah ||

5. sang nata sampun ngêmasi | sinurak ing wadyabala | ya ta wontên atmajane | jêjuluk Radèn Suwănda | agagah tur prawira | dêdêge agêng aluhur | Sang Dasabau ginada ||

6. Dasabau datan gisir | awanti-wanti ginada | sigra tinarajang age | Radèn Suwănda ginada | asru panggadanira | Radèn Suwănda tan emut | nulya sira tinalenan ||

7. wus sinrahakên kang abdi | bêbêstanira Suwănda | sigra mapulih sang katong | wontên kapir kang tumandang | Dasabau sinêrang | sigra Raja Dasabau | anyandhak prajurit kopar ||

8. gulune pêgat

--- [f. 51r] ---

pinulir | kang sirah nulya sinepak | katingal dhatêng sang katong | ing Gilingwêsi punika | aran Raja Tubarang | Betal Mukadas karuwun | kang têluk Sang Prabu Jaka ||

9. sigra anyandêr tumuli | nêrajang nulya anggada | tan obah sira sang katong | Dasabau langkung panggah | Tubarang tinarajang | linumpatan dhanipun[64] |[65] Tubarang tiba kalumah ||

10. banjur dèn idêg sang aji | Tubarang sinêmpal-sêmpal | ingulur-ulur ususe | ri sampun pêjah Tubarang | sabalanira bubar | Dasabau sigra mundur | angaturakên bêbandan ||

11. wus katur dhatêng sang aji | matur Raja Dasaboja | punika putraning katong | katura paduka nata | sang prabu angandika | dèn kaparèng ngarsaningsun | sigra majêng kang bêbêstan ||

12. Prabu Anom ngandika ris | alah sapa aranira | Radèn Suwănda ature | kawula wasta Suwănda | putranipun Pragalba | ing Gêrbaka kithanipun | Prabu Anom angandika ||

13. lah paran karsane rèki | yèn sira ayun nungkula | yêkti isun uculake | yèn lumaku pinatenan | ingsun pêjahi sira | Suwanda nalon[66] umatur | kawula ngabdi panduka ||

14. Prabu Anom ngandika ris | yèn sira ngabdi maringwang | lakonana ujar ingong | sira angucapna sadat | nulya Radèn Suwănda | angucap sahadat sampun | Suwănda amawa iman ||

15. anulya dipun uculi | têtangsulira Suwănda | pan kasaru wontên katong | gêgaman tanpa wilangan | awêndran pan alêksan | garjita kang para ratu | ciptane kang gêgêlaran ||

16. kocapa natèng Surandil | Prabu Sujalma nèng wiyat | kalawan wadyabalane | sagung ingkang para nata | prasamya ngawang-awang | kagèt Sujalma andulu | yèn ana ratu kang prapta ||

17. yitnane Ratu Surandil | ratu ngêndi iki baya | kang aprang ana ing kene | Nata

--- [f. 51v] ---

Surandil tumulya | utusan amariksa | punang duta wus tumurun | saking awiyat mariksa ||

18. utusan awas ningali | yèn sang nata ing Mukadas | lawan Adipati Anom | punang utusan wus mêsat | matur ing gustinira | kalamun rama sang prabu | kalawan rayi panduka ||

19. kangjêng pangeran dipati | kang aprang lan Prabu Jaka | natèng Surandil sira ge | tumurun saking awiyat | anjog ngarsaning rama | tan antara nulya cudhuk[67] | ing rama asru karuna ||

20. sampun bêkti ing rama ji | Prabu Anom sigra mara | Prabu Sujalma sira ge | amapag arêrangkulan | sami agêgêlutan | Radèn Surati pan tumut | anulya tata alênggah ||

21. atakèn Raja Sujalmi | dhatêng rayi sri nalendra | ya ta sira Prabu Anom | umatur dhatêng kang rama | wus têlas aturira | natèng Surandil tumurun | sigra anitih turăngga ||

22. kang sinandêr sri bupati | barising natèng Bragêdad | nulya prapta sang akatong | prapta ngarsane kang paman | Darundana kalawan | Jayèngsêkar lan Sang Prabu | Gêndari ing Pandhanpura ||

23. miwah sakathahing êjim | sampun sira winartanan | satingkah polah sang katong | sigra kumpul kang gêgaman | lawan Kabah Budiman | sigra Radèn Jayèngsantun | ngabêkti dhatêng kang rama ||

24. tanapi Sri Narapati | Darundana ing Bragêdad | lawan sakèh para katong | sami angumpul sêdaya | ri sampune mêngkana | kocapa Raja Takiyur | pinarêk ing para nata ||

25. Prabu Jaka ngandika ris | paran tingkahing ayuda | tansah dadi ramon bae | aturipun Miringmêdhang | marmanipun punika | paduka karoban duduh | akathah mêngsah paduka ||

26. nadyan wontêna kang sêkti | minungsuhan padha guna | natèng Yakyukung [Yakyu...]

--- [f. 52r] ---

[...kung] ature | Raja Sêpari Sêpara | nênggih atur kawula | sampun ngabên aprang buru | rèhing wong karoban mêngsah ||

27. atur kawula narpati | samya ngangge gêgêlaran | Ki Prabu Jaka wuwuse | paran gêlaring ayuda | matur Raja Sêpara | gêlaring aprang pukulun | ingaranan pritanêba ||

28. punika kados prayogi | Prabu Jaka angandika | lah iya katuju ingong | sasampunira mangkana | surup kang prabakara | ing ayuda sami mundur | maring pasanggrahanira ||

29. kocapa Raja Sêpari | wanci têngah dalu mêdal | nanging tan ana rowange | mung Sêpari lan Sêpara | nênggih ingkang sinêdya | mring pondhoke ingkang mantu | nênggih Sang Raja Sujalma ||

30. putrane Raja Sêpari | kagarwa Prabu Sujalma | Rêtna Lumiyat wastane | ayu warnane kuwasa | bisa ngambah drigata | ya ta sang natèng Yakyukub | prapta parnahing atmaja ||

31. kapanggih Raja Surandil | Prabu Sujalma tur salam | Raja Sêpara wuwuse | pun bapa asung uninga | sampun kaduka cipta | dene pun bapa anungkul | dhumatêng Sang Prabu Jaka ||

32. andika aturna gusti | dene tobate pun bapa | katura ing rama katong | mila anungkul pun bapa | nadyan ala bêcika | polahe Raja Takiyur | pun bapa ayun uninga ||

33. lawan pun bapa puniki | ing wau akarya rêmbag | ing Prabu Jaka wiyose | angaturi gêgêlaran | ingaran pritanêba | gêlare Raja Takiyur | nanging ature pun bapa ||

34. katura ing sri bupati | ing benjang lamun ayuda | ngong karya gêlar sang katong | ingaran mukarabuha | punika tur kawula | dene pun bapa ing besuk | anêrombal[68] saking wuntat ||

35. alah pun bapa apamit | poma ature pun bapa | sampun tobat kang kêlakon | yèn botên kalampahana | yêkti atêmah baya | sampun apamit katèngsung | lumiyat sira karia ||

36. wus mulih Raja Sêpari | kalawan Raja Sêpara [Sê...]

--- [f. 52v] ---

[...para] | wus prapta pamondhokane | ri sampunira mêngkana | enjing nêmbang têngara | sêkathahe wadya agung | wis tinata pritanêba ||

37. kawarnaa sri bupati | lawan wong Kabah Budiman | sampun tata sabarise | anulya Prabu Sujalma | umatur dhatêng rara | wêlinge natèng Yakyukum | sampun katur mring kang rama ||

38. mangkana ta sri bupati | angandika dhatêng putra | lah ya kaki Prabu Anom | sira karyaa gêlaran | aran mukarabuha | iku gêlare prang pupuh | mungsuhira gêgêlaran ||

39. gêlare mungsuhe kaki | ingaranan pritanêba | nanging awêwêkas ingong | ratu kêmbar kawan dasa | minăngka rowangira | aja sira arubiru | iku kang dadi panjêjak ||

40. ingkang putra anuhun sih | ri sampunira mêngkana | angandika Prabu Anom | mring sagunging para nata | samya kinèn siyaga | sêksana kang para ratu | sami angrasuk busona ||

41. sêksana wontên mêtoni | balane Sang Prabu Jaka | Raja Maksum kêkasihe | kinarya têpaning yuda | Prabu Anom tumingal | Raja Kaskaya tinuduh | sira papaga si kopar ||

42. Raja Kaskaya wus pamit | gumêrah sabalanira | ri sampun prapta palugon | anulya Sang Prabu Jaka | mangsah sawadyanira | ratu sèwu ingkang ngrubut | tan ana sêdya mundura ||

30. Durma

1. sigra mangsah bala ing Kabah Budiman | mangkana byuh andadi | sakèh para nata | samya sarêng tumandang | kadi rubuha kang langit | syaraning bala | awor sanjata muni ||

2. ramening prang wadya ing Kabah Budiman | rame asilih ukih | asêrêng-sinêrang[69] | wanèh watang-winatang | arame asilih-ukih | watang lir sarah | kadi babadan pacing ||

3. loking bala payo sira anumbaka | amuk padha wong bêcik | dyan tumbak-tinumbak | ana pêdhang-pinêdhang | salang tunjang kuda èsthi | rameni[70] yuda | tan ana ngucap ajrih ||

4. sarêng mangsah i rona kang para nata | sagunging para aji | kunêng para nata | Sang Gêndari Gêndara | Abudhardha wira [wi...]

--- [f. 53r] ---

[...ra] sêkti | Prabu Sujalma | Dasabau myang patih ||

5. Prabu Kusmar natèng Mangkrub Sri Kaskaya | Jayèngkarma Surati | Sang Sonyakusuma | sarêng mangsah i rana | kalawan kang ratu kapir | rame puyêngan | langkung ramening jurit ||

6. kunêng wau tingkahing kang para nata | rame tangkêping jurit | Prabu Anom kalawan |[71] ratu sêpta nêgara | mangsah Radèn Carukrami | Manon Nalendra | kang aran Basundari ||

7. Carukrama anyandêr sigra anyandhak | pegange[72] Basundari | anulya sinêndhal | ing Radèn Carukrama | Sang Basundari kajodhi | wus tilanenan | Basundari ginadhi[73] ||

8. Basundari wus sinrahakên ing bala | mangsah Dèn Carukrami | Manon Carukrama | tur agagah prakosa | kang aran Sang Abubasir | Paranggubarja | nagarine sang aji ||

9. tinarajang denera Sang Carukrama | sinikêp Abubasir | ingundha sang nata | anulya tinalenan | wus sinungakên ing abdi | Sonyakusuma | sêsumbar nantang jurit ||

10. lah rêbutên ingsun aran Carukrama | Si Kombang Ali-ali | têguh tanpa jaya | aku Jayasampurna | kêmbulana ing ajurit | Sang Prabu Jaka | majua sun kêmbuli ||

11. datatita wau Radèn Carukrama | mangkana sri para ji | sami asasaran | sarêng mangsah ing rana | Raja Gêndara ngajrihi | pangamukira | lir banthèng tawan kanin ||

12. Abudhardha kalawan Prabu Sujalma | samya anitih wajik | anandêr ing kopar | singa kaparêg pêjah | kathah antuknya bupati | Prabu Taruna | nulya mangsah ing jurit ||

13. Darundana lawan Radèn Jayèngsêkar | sarêng mangsah ing jurit | Radèn Carukrama | tandang lir singa lodra | kalangkung ramèni[74] jurit | mêndhung limêngan | têdhuh tan ana angin ||

14. kèdêk mati kasampe lawan kasampar | kapalupuh pan mati | sing kaparag pêjah | kang mundur kabarasat | kang lumayu nandhang kanin | Ki Carukrama | angamuk mobat-mabit ||

15. datatita kocapa Prabu Sêpara | sabalanya nungkêbi | rame prang kotbuta | wontên ratu umangsah | pan asikêp panah sami | Guwawijaya | bramastra pasopati ||

16. kunta lipung[75] trisula [tri...]

--- [f. 53v] ---

[...sula] lawan nênggala | lokapriya sêngkali | lawan alugora | gada lawan bêdhama | duduk pêdhang lawan tamsir | endhe myang watang | lir awun-awun gêni ||

17. kang kabranan angadhuh asambat pêjah | agêrêng angrêrintih | kaluluh kèdêkan | balane Prabu Jaka | suh sirna tan ana kari | têlas sadaya | lumayu ingkang urip ||

18. Prabu Jaka ningali kang para nata | saega[76] wrêksa aking | pange tinutuhan | kari lajêr kewala | lir banthèng atawan kanin | Prabu Taruna | wus mangsah ing ajurit ||

19. Prabu Anom aris dènira ngandika | lah payo lawan mami | aja ngadu bala | iku durung kapenak | ingsun iki kang wus mukti | nadyan matia | ingsun wibawa sari ||

20. wus bramatya Prabu Jaka ngikal pêdhang | Prabu Anom pakeling | anulya pinêdhang | Prabu Anom tan obah | pinêdhang tinitir-titir | Prabu Taruna | pêdhang kangkam tinarik ||

21. Prabu Anom mara sarwi angandika | Têkiyur mara gênti | sira tadhahana | Prabu Jaka angucap | lah iya malêsa aglis | nulya dèn ikal | pêdhang kangkam kumitir ||

22. nulya muni kêndhang Si Takêrludira | Si Panggugur kang kèri | syarane gumêrah | lir lindhu ing payudan | kadi rubuha kang langit | Ki Prabu Jaka | arsa lumayu isin ||

23. warnanira kadi pradapa sinêmpal | jamang tibèng ing siti | paningsête lukar | sariranira lupa | Prabu Anom marêpêki | sigra pinêdhang | janggane tigas pancing ||

24. tatas jăngga pêjahira kapisanan | Prabu Anom nungkêmi | adhuh ariningwang | ingsun duka ing sira | ngong sidhêp sira gumingsir | ingkang kelangan | iya ingsun pribadi ||

25. arèningsun Takiyur sira tangia | kamuktèn ingsun iki | sapa rowang ingwang | Prabu Jaka tangia | adhuh arèningsun yayi | sira banguna | sun rabèkakên putri ||

26. pilihana putrine ratu sêdaya | sira nglilira gusti | mara pilihana | inganti kadangira | tolèhên pun kakang yayi | sira

--- [f. 54r] ---

antia | dadia kanthi mami ||

27. kang kocapa Rêtna Dèwi Sarirasa | prapta ngarsa narpati | sigra atur sêmbah | matur dhatêng kang raka | punapa marma sang aji | sêkêl kang manah | dene pêjah kang rayi ||

28. Prabu Anom aris dènira ngandika | arinira mas yayi | sira uripêna | angling Ni Sarirasa | nora duwe urap-urip | pira bêtahan | wus mati dèn uripi ||

29. angandika Prabu Anom dhatêng garwa | saujarira yayi | ingsun anênêdha | ya ta Ni Sarirasa | wus mundhut toya pangurip | wus tinetesan | Prabu Jaka anglilir ||

30. Prabu Anom angrakul ing jangganira | Prabu Jaka nungkêmi | pan sarwi karuna | anêdha pangapura | Prabu Anom ngandika ris | iya wus têka | apuraningsun yayi ||

31. nora ketang alanira kuna-kuna | mung trêsnananingsun[77] yayi |[78] marang jênêngira | ri sampunnya mêngkana | nulya bubar punang baris | durma kawuntat | ing ngarsa dhadhang[79] muni ||

31. Dhandhanggula

1. sampun bubar wau sri bupati | nulya pinarêk ing para nata | pêpak kula sêntanane | Carukrama umatur | ămba nêkêl ing ratu kapir | katura ing paduka | lêlima gungipun | mèsêm kang raka tumêdhak | Carukrama rinangkul dhatêng sang aji | ri sampune mêngkana ||

2. Prabu Anom angandika aris | ing para ratu ingkang binasta | tinakonan ing purwane | marmanira kasambut | kaya ngapa tingkahe nguni | Dèn Arya Carukrama | pan nyêkêl sirèku | umatur kang para nata | polahipun kadya tiyang nyêkêl pitik | dhatêng jasad kawula ||

3. mèsêm ngandika sri narapati | sapa ranira kang para nata | kang para ratu ature | pun Abubasir tèngsun | Paranggubarja nêgari mami |[80] kawula Sri Supala | nagari ing Tungkus | kawula Raja Subala | anakipun kang wasta Raja Gêndari | nagari ing Jabalba ||

4. pan kawula Raja Basundari | ikang kitha nêgari Budalsah | ingkang satunggal ature | Raja Udara ingsun | Nusyontara nêgari mami | Prabu Anom ngandika | sakèh para ratu | padha amawaa iman | anêbuta Pangeran Kang Mahasuci [Mahasu...]

--- [f. 54v] ---

[...ci] | Muhamad dutaning Yyang ||

5. samya mituhu para narpati | padha amawia gami Islam | wis tinata agamane | saksana sang aprabu | atênga wus bubar mulih |[81] maring Betal Mukadas | pan bubar sadarum | gumrah syarane kang bala | kadya guntur sakèhe wadya lumaris | obah bumi prakêmpa ||

6. tan kawarna lampahirèng margi | sampun prapta ing Betal Mukadas | prapta kutha sabalane | Prabu Anom lumêbu | akalihan Ki Senapati | ibu kalawan garwa | putri patang puluh | samya manjing ing jro pura | sri bupati pinarak lawan kang siwi | Senapati ngandika ||

7. kaki prabu tampanana gusti | nêgaranira Betal Mukadas | sêdaya dhêdhak mêrange | dhêndha pêpati kukum | ingkang ajêg ngadil-adili | saukuming agama | nyawa dèn akukuh | dosa pati patènana | nadyan sanak yèn uga katrap ing adil | trapêna ukumollah ||

8. rèhning ratu amawia surti | pindha-pindha wraksa cêndhana |[82] dinina dinadar dumèh | pamangsulnya mrik arum | iku tingkah jênêng narpati | têgêse pindha raja | pandhita awiku | wrêsa kayu upamanya | yèn cêndhana apan uwis angarani | dinina yèn dinadar ||

9. măngka pracekane ingkang surti | ratu pandhita wus têtimbangan | kayu cêndhana timbange | kayu cêndhana iku | gandanipun amrik awangi | ing jro kalawan jaba | tan beda ingambu | lamun kinêrik upama | ambêtipun sangsaya gandane wangi | nora sangsaya suda ||

10. Prabu Anom mituhu pamisik | ing wulangira rama nalendra | surti kapisan wus ngêntèk | surti kapindho putus | kaping tiga wus amatitis | winêjang dene ngrama | pratingkahing usul | Jugulmudha Nitipraja | Jalêngkara lawan Tanjungsalatin[83] |[84] pratikêle pinajang ||

11. wus atamsa[85] wiraosing ngèlmi | amituhu andikaning rama | kang rama aris wuwuse | karia kaki prabu | ingsun lunga ta ing ardi |[86] kalawan ibunira | kang putra anuhun | kang rama aris ngandika | jumênênga sira kaki Senapati | mukmin panata gama ||

12. ingkang rama anulya

--- [f. 55r] ---

lumaris | apratapa anèng ing aldaka | Betal Mukadas wastane | kocapa sang aprabu | wus jumênêng Ki Senapati | Mukmin Panatagama | sakèh punggawa gung | pan lagya antuk sawarsa | Prabu Anom anggêntosi Senapati | Radèn Găndakusuma ||

13. kala jumênêng Ki Senapati | parentahira ing guladrawa | langkung têtêp agamane | kaidèn jênêngipun | dening kaji dhatuk lan sarif | ambiya maolana | pandhita gung-agung | tanapi kang para nata | ingkang tapa mucak mirangrong ngidèni | miwah ratu pandhita ||

14. langkung gêmah nagri Bandaralim | sajênênge Sang Wiradilaga | pasir awukir desane | sakèhing para ratu | ngalêmbana mri sang narpati | sami ajrih tur trisna | sagung para ratu | miwah kang kadang kadeyan | tan kawarna gènira jumênêng aji | sampun sêdasa warsa ||

15. ri sêksana wau sri narapati |[87] tatkala dalu sira supêna | ingkang katon ing pangimpèn | katingal naga agung | jro makutha ya isi putri | kêkalih samya endah | atêngga cêcupu | nanging rinêksa ing buta | nêgarane nênggih punika ing Jarjis | dhăngka sura dênawa ||

16. kagyat awungu sri narapati | èsmu gêgêtun gènnya supêna | kaya ana sawantèhe | langkung dènnya gêgêtun | sapandurat tan kêna angling | kagagas ing supêna | sang nata wus mêtu | sigra angrasuk busona | upacara sampun tata angidêri | sang prabu wus lumiyat ||

17. aris lumampah sri narapati | tan antara rawuh pagêlaran | lênggah ing panangkilane | pêpak kang para ratu | myang sêntana kang rayi-rayi | miwah kang para paman | ngandika sang prabu | hèh sagung kang para nata | ana wêruh kang aran nêgara Jarjis | utawa amiyarsa ||

18. matur sêdaya para narpati | kawula nuhun dèrèng uninga | amiyarsa sawêg mangke | nênggih nêgari Jarjus | mirsa-mirsa paduka aji | kathah tiyang adagang | tan wontên angrungu | sang nata aris ngandika | Kakang Mustal mulane tan ana nangkil | Sadalwa timbalana ||

19. sigra nêmbah wau kang tinuding | wus lumampah dhatêng kapatihan | warnanên sira rahadèn | Mustal pêpatih agung | anggêntèni marang [ma...]

--- [f. 55v] ---

[...rang] ing kaki | kang wasta Gaibollah | ginêntèn sang bagus | Mustal amangku buwana | sampun prapta Sadalwa ing ngarsanèki | radèn sigra anyapa ||

20. ana karyanira sri bupati | marang ingsun dene gita mana | Raja Sadalwa ature | ingutus sang aprabu | animbali paduka aglis | garjita Radèn Mustal | nulya mangkat sampun | prapta ngarsane sang nata | sri nalendra ngandika wêcana manis | kakang sira lungguha ||

21. atur sêmbah Ki Sênting Kamuning | sri bupati alon angandika | si kakang maras atine | sun timbali mring ngayun | sira arsa ingsun takoni | mênawa sira wikan | nêgara ing Jarjus | utawa yèn amiyarsa | alon matur Radèn Sêntika Kamuning | kawula tan uninga ||

22. sri bupati angandika aris | ingsun kakang wau asupêna | ana katon ing pangimpèn | nanging naga puniku | jro makutha pan isi putri | warnane endah-endah | atunggu cêcupu | nanging tinunggu ing buta | arêraton nêgaranira ing Jarjis | lah iku ulatana ||

23. ingsun kakang aduwe prajangji | sing sapa sanggup anêmokêna | Ni Kasihan ganjarane | singa ingkang sumanggup | angulati cêcupu manik | lawan putrine pisan | iku ujar ingsun | mêski mantri panakawan | atanapi kêkere kang angsal kardi | sok uga manggihêna ||

24. iku kakang undhangêna jawi | lan sira kakang lumakua |[88] Kanekasandi bature | Senapati wus kondur | angêdhaton sri narapati | ki patih undhang-undhang | sakathahing ratu | garjita kang para nata | ana ngung[...]nga kang sun nèh taki-taki |[89] ana jajah nêgara ||

25. Radèn Mustal kesah angulati | sampun mêsat muluk ing ambara | kêbat lir thathit lampahe | midêr sakèhing ratu | guwa gunung dèn dêlajahi | nanging tan ana wikan | parnahe ing Jarjus | yitnane Radèn Kaneka | baya-baya aluwung ingsun ngèngèri | ala yèn tinundhunga ||

26. wus jamake wong aturu ngipi | mundur dèn gêrus angêning [a...]

--- [f. 56r] ---

[...ngêning] manah | lagi tumon kang mêngkene | kyana patih lumaju | pan amidêr anglaya bumi | pirang sasi ing marga | lampahe angluru | nanging si nora kapêndhak | ingulatan kang aran nêgara Jarjis | goning putri sri nata ||

32. Sinom

1. sigêgên Kanekaputra | wontên carita gumanti | anênggih wontên kayangan | wona siluman puniki | wastane kang darbèni | Gênawati wêstanipun | iku ratu prawira | warnane lir widadari | kayangane iya ing Cêmarasasra ||

2. iya ing wana siluman | kêdhatone Gênawati | adarbe anak-anakan | angsale mupu kariyin | putrane sri bupati | ing Ngêrum kamulanipun | binuwang ing sêgara | kala umur tigang sasi | marmanipun binuwang anèng samodra ||

3. kala Raja Rum sêmana | binêndon dhatêng Yyang Widi | kinêlêm nagaranira | sêdaya dadi jêladri | Raja Ngêrum anuli | asru tobat ing Yyang Agung | nênêdha ing Yyang Sukma | mulyane ingkang nêgari | apan wontên pitulungira Yyang Suksma ||

4. pangandikane Yyang Sukma | yèn sira arsa apulih | mulyane nêgaranira | buwangên putrane rèki | yèn tan kêlakon ugi | pasthi kuthanira lêbur | andikaning Yyang Sukma | Sang Nata Ngêrum kapati | dening putra mêksih alit mung satunggal ||

5. amung sira sri nalendra | angèstokên[90] ing Yyang Widi | tan etang kelangan trisna | sigra binuwang tumuli | sang nata sarya nangis | miwah pramèsyarènipun | sarêng bunuwang[91] ika | musna ingkang jabang bayi | dipun bêkta ing Rêtna Gênapuspita ||

6. alami pinupu anak | kala umur tigang sasi | ing mangke sampun diwasa | sampun sinungan kêkasih | marang Ni Gênawati | Jaka Radeya ranipun | abagus warnanira | langkung sihira sang putri | dhatêng putra kang wasta Raja Radeya ||

7. pan kadya gènira yoga | Ni Rêtna Yu Gênawati | apitutur ingkang putra | nyawa anak ingsun gusti | ing kana ana aji | akramaa tining banyu | ara[92] Ni Sarirasa | warnane tan ana tandhing | widadari lan êjim [êji...]

--- [f. 56v] ---

[...m] măngsa padhaa ||

8. tur asêkti mahambara | ajur-ajèr dèn panjingi | ing kuna dèn asung cipta | mring kakung amarimpèni | supênane sang aji | ona naga kang kadulu | sarwi ngangge makutha | jro makutha isi putri | roro tunggu cupu manik astagina ||

9. nanging tinugu[93] ing buta | rêraton punang rasêksi | ing Jarjis araning dhăngka | iku sasmitane rabi | katon jroning aguling | dadya mangke sang aprabu | akarya sayêmbara | sapa sanggup angulati | rabi putri lan nêgara sapartigan ||

10. kang aran Rêtna Kasihan | kang kinarya pasanggiri | paran karsa pakanira | Jaka Radeya nauri | ibu kawula malih | yèn wikana parnahipun | kang ibu angandika | sira ulatana ugi | ingsun tuduh parnahe ingkang nêgara ||

11. umatur Jaka Radeya | inggih kula anglampahi | nanging kula tan uninga | inggih parnahipun di |[94] ibu saking ing riki | Rêtna Gênawati muwus | parnahe kang nêgara | iya kulon bênêr iki | anglangkungi gunung satus lan sêgara ||

12. sêgara satus kalintang | yèn têka sêgara siji | satus taun anèng kana | sêgara sawiji-wiji | taun sawiji-wiji | lêlakone satus taun | yèn jalma kang lumampah | miyang kala lagi bayi | kongsi ciklu pilih kang têka ing paran ||

13. lingira Jaka Radeya | botêna si kadipundi | ênggèn kawula lumampah | dene kalangkung atêbih | nadyan angsala kardi | praptèng wisma sampun ciklu | punapa dèn rabèkna | yèn kasèp birai mami | ngati-ati dèn sêbut pêngantèn anyar ||

14. kari-kari sampun tuwa | ungsume gawe bêbiting | bari angadhêp padhiyang | ora pijêr akaron sih | pijêr mijêti sikil | bubule pating panculu | uci-uci akathah | ibu botên kudu rabi | inggih-inggih yèn batên mati ing paran ||

15. kang ibu aris ngandika [ngandi...]

--- [f. 57r] ---

[...ka] | adhuh anak ingsun gusti | kang ora-ora cinêtha | lah wus bêjanira kaki | kadêr pira puniki | sajangkah agea tutug | angling Jaka Radeya | dalananeya yèn prapti | yèn amangan têlas sêga sabêbodhag ||

16. mèsêm kang ibu ngandika | adhuh putraningsun gusti | kala kapan sira dhahar | kongsi olèh rong kê[...]ri |[95] dene lamun abukti | nora liwat sakêlungsu | angling Jaka Radeya | inggih kula anglampahi | nanging ibu angsala pangèstu dika ||

17. angling Ni Rêtna Puspita | iya lumakua gusti | mugi sira rinêksaa | nanging marganira prapti | iki rasukan mami | kasêktène bisa mabur | ing besuk sira uga | ngliwati sêgara gêni | aja wêdi têka sira anyabranga ||

18. yèn sira benjang wus ngambah | anabrang sêgara gêni | anuli sêgara rupak | nulya nabrang toya malih | wus mêntas saking pasir | nuli ara-ara agung | yaiku pêngalapan | wong liwat ing kono ugi | pilih ingkang kongsi tutug kang sinêdya ||

19. umatur Jaka Radeya | punika punapa marmi | kang ibu aris ngandika | marmane mangkono gusti | wong lumaku tan prapti | kang ara-ara puniku | alêlakon sawarsa | tan ana ingkang dèn ungsi | amung têngah ana waringin satunggal ||

20. iya iku pêngalapan | ingaran waringin putih | arane ingkang rumêksa | Kumandhang Angragawati | iku dèn ngati-ati | aja gumingsir sarambut | yèn wus liwat ing kana | nulya ing Barjukmarapi | iya iku ênggone Rotajênggala ||

21. iku balane sang nata | ingkang akutha ing Jarjis | aran Raja Gunturbrama | dhomas dêdêge nêrpati | sawidak sangang siki | iku dêdêge sang prabu | dene ambaning netra | pan sacakraning pêdhati | ingkang grana lir pendah lawanging guwa ||

22. lingira Jaka Radeya | i dubilah mêmêdèni | mandahane awak ingwang | gêdhe dadi salilit |[96] dhuh ibu mêmêdèni | têka mêngkirig githokku | mandah rupane baya | dhuh ibu kawula ajrih | mundur têka ngiris-irisi tèningwang ||

23. mèsêm [mè...]

--- [f. 57v] ---

[...sêm] Ni Gênapuspita | kang putra rinangkul aglis | adhuh anak ingsun nyawa | paran polah ingsun kari | marma sun wêwêdosi | sokur sida sokur wurung | angling Jaka Radeya | kawula siyos lumaris | benjang enjang ibu kawula lumampah ||

24. ing latri datan kawarna | Jaka Radeya ing enjing | pinisalin ibunira | dèn pêpantês putranèki | dhasar warnanya pêkik | binusanan dhatêng ibu | nyampingipun samboja | paningsêt cindhe pinrasmi | dhêsthar wungu rasukan ăntrakusuma ||

25. adhuwung tinatah singa | alandheyan tunggaksêmi | angangge kêmalon abang | alancingan panji-panji | kang ibu aningali | kang putra langkung abagus | ya ta Jaka Radeya | mring ibu ngaturi pamit | sampun lèngsèr wau Ki Jaka Radeya ||

26. mêngkana ta ibunira | kaya wong tinilar mati | anggung awayang-wuyungan | tansah putrane kaèksi | yetnane Gênawati | aja lawas-lawas masku | ibumu kari lola | tan ana ingsun tingali | muga-muga Radeya olèha karya ||

27. kocapa ingkang lumampah | Jaka Radeya lumaris | samarga katiwang-tiwang | wusana sang raja pêkik | ngajêngakên jaladri | rahadèn anyabrang sampun | laminira sawulan | gènira wontên jaladri | sampun mêntas rahadèn dhatêng dharatan ||

28. rahadèn nulya lumampah | kalih sasi laminèki | ri saksana wau prapta | têpine sêgara gêni | Jaka Radeya aglis | malêbêt ing bahning sampun | tan ana kang karasa | Radeya anèng jro gêni | tigang căndra lamine anèng pawaka ||

29. sampun mêntas ing dharatan | Jaka Radeya lumaris | catur căndra laminira | anèng dharatan sang pêkik | saksana nulya prapti | sêgara nila kadulu | anulya kasabrangan | lamènipun tigang sasi | sampun prapta ing dharat Radèn Radeya ||

30. cinatur wontên nêgara | ing Judah wêstane rèki | ya ta Ki Jaka Radeya | arsa mampira nêgari | tan kawarna ing margi | lampahipun rajasunu | kocapa sri nalendra | ing Judah sri narapati | ingkang putra pan kinarya siyêmbara ||

--- [f. 58r] ---

31. siyêmbarane sang nata | sing sapa ingkang nagupi[97] | ajujung ing awak ingwang | kalawan prakosa mami | rabia putri adi | lawan jumênênga ratu | sagunging para nata | sêsuruhan samya prapti | ingkang arsa angadêgi siyêmbara ||

32. nalendra sapta nêgara | kang prapta ing Judah sami | mangkana Sang Raja Judah | angrasuk kaprabon asri | samêkta ing ajurit | nulya miyos sang aprabu | ing alun-alun aglar | para satriya prajurit | wus akarya kêkênthêng Sang Raja Judah ||

33. kunêng dêdêge sang nata | satus lawan pitung dèsi | sigra sang nata ing Judah | malêbu kêkênthêng aglis | aglar para nêrpati | miwah kang sami andulu | agumrah syaranira | lanang wadon samya prapti | kang tumingal tan ana arsa mundura ||

33. Durma

1. lir ampuhan syarane ing jro kalangan | wontên ratu kang prapti | marêk ing sang nata | amba ayun maguta | ing a[...] andika aji |[98] sang prabu mojar | malêbua dèn aglis ||

2. Raja Êlut wastane ratu kang mangsah | anulya marêpêki | sang nata cinandhak | ingangkat tan kangkat |[99] Sang Nata Êlut sira glis | angikal gada | wawrate sèkêt kati ||

3. wus ginada sang natèng Judah tan obah | Prabu Judah mara glis | Raja Lut cinandhak | ingundha mari tawang | anulya binuwang aglis | pan kapidara | Raja Êlut pan wiwrin ||

4. wontên ratu malêbêt dhatêng kalangan | Raja Mangkrub rannèki | marêk ing sang nata | amba ayun-ayunan | ing tandang paduka aji | sang nata mojar | malêbua tumuli ||

5. sigra nyandhak Sang Raja Mangkrub trangginas | nanging datan kuwawi | amêksa angangkat | Mangkrub ika anulya | angundha gada tumuli | Sang Raja Judah | ginada tan aosik ||

6. Raja Makrub[100] cinandhak sigra binuwang | Sang Raja Mangkrub wiwrin | ri sampun mêngkana | kocapa rajaputra | Radeya mulat prang tandhing | arsa tumuta | Jaka Radeya jurit ||

7. wus malêbu jro kênthêng Jaka Radeya | cingak sakèh ningali | kang sawênèh ngucap | iku maning kêlara | bocah sarwa sakêlêting [sakêlê...]

--- [f. 58v] ---

[...ting] | dene akêdah | têmên arabi putri ||

8. radèn putra angling maring Raja Judah | manira yun ajurit | mojar Raja Judah | lah payo lêkasana | rajaputra marêpêki | nulya cinandhak | ikêt pigang sang aji ||

9. dipun oyag Sang Nata Judah ngandika | angapa sira iki | ingsun sira oyag | angling Jaka Radeya | marma sun oyag sirèki | mênawa ingwang | kalajuk krosan mami ||

10. rajaputra asru dènira angucap | sang nata dèn pakeling | sira ingsun angkat | angling sang natèng Judah | iya angkatên dèn aglis | Jaka Radeya | sigra angangkat gipih ||

11. wus cinandhak ingundha-undha ing tawang | tan antara binanting | sang prabu wus pêjêh |[101] ri sampuning mangkana | anulya rêkyana patih | raja pinutra | wau kang dèn sungkêmi ||

12. Radèn Jaka Radeya aris ngandika | mulane sira iki | anungkêmi ingwang | lingira ki apatya | andika jumênêng aji | anèng ing Judah | lawan rabia putri ||

13. sapunika wêlinge rama panduka | sira ingkang matèni | jumênênga nata | rabia putriningwang | Jaka Radeya nauri | sira saosna | ingsun malêbèng puri ||

14. rajaputra wus kondur saking kalangan | lênggah ing păncaniti | sineba ing bala | miwah Patih Pratala | anulya rêkyana patih | sampun putusan | matur mring rajaputri ||

15. dèn warnanên Sang Rêtna Sasmitarasa | asru dènira nangis | sedane kang rama | nulya utusan prapta | matur ing kusuma adi | ya ta ni têban[102] | aturipun kawijil ||

34. Mijil

1. kawula ngutus ing bapa patih | matur sang lir sinom | angaturi uninga wiyose | ingkang angsal siyêmbara gusti | karsa dhatêng puri | anganti sang ayu ||

2. iya mindêl kusumaning adi | angandika alon | aturana malêbu dèn age | lah matura ingsun wus acawis | sigra punang cèthi | nêmbah samya mêtu ||

3. prapta ngarsane sang raja pêkik | matur awotsinom | jêngandika ingaturan anggèr | ing rayi dhatêng sajroning puri | ki patih ngaturi | malêbèng kadhatun ||

4. sigra

--- [f. 59r] ---

[...]r rahadyan ingiring |[103] malêbèng kêdhaton | para mantri ya ta ngiring kabèh | rajaputri amêthuk ing kori | pan sarêng kapanggih | mêndhak sang rêtna yu ||

5. angabêkti sarya angisuhi | ing sukune karo | nulya ingusapan ing kesyane | sami wangsul kabèh kang angiring | amung ki apatih | kang tumut malêbu ||

6. kang kocapa kusumaning adi | ingkang akararon[104] | sigra lumaris sang dyah lampahe | ing[...]ra tan pêgat liniring |[105] angalêm ing ati | warnane abagus ||

7. sampun prapta ing jinêm alinggih | angling sang lir sinom | kawula kakang pasrah isine | ing kadhaton batên angawruhi | sang kakung nauri | lah tarima ingsun ||

8. sang dyah umatur dhatêng ing laki | kawula têtakon | jêngandika pundi kamulane | rèhning kawula dèrèng udani | miwah kang kêkasih | sang kakung sumaur ||

9. nêgaraningsun ing Bandaralim | iku tugul[106] ingong | anadene wismaningsun dhewe | wona siluman wastane yayi | saking Bandaralim | lêlakon sataun ||

10. dhapur kinakon[107] pun kakang yayi | dhatêng sang akatong | maring Jajis[108] nêgara wastane | saking kêdah pun kakang dêdasih | marang sang rêtna di | kusumaning ayu ||

11. ênêngêna ingkang andon rêsmi | gênti winiraos | para ratu kang kalah jurite | langkung duka sakèh para aji | kajinêman aglis | tinimbalan pungkur ||

35. Pangkur

1. prapta ngarsane sang nata | angandika wau sri narapati | sun kongkon mring Judah gupuh | lah sira patènana | Si Sasmitawati dadi manah ingsun | dene ta alaning ala | poma cidranên dèn aglis ||

2. langkung cuwa atiningwang | ingsun êprih padha cuwaa kalih | Radeya aja amupu | ingsun aja angêmban | wus lungaa dèn egal mumpung adalu | amit Ki Wirasêntika | sigra andêdêl pratiwi ||

3. asru lampahe kang durat | sampun prapta ing Judah tan asari | tan antara glis tumurun | manjing ing kênyapura | wus malêbu pasarean tan asantun | sirêp kang kêmit sêdaya | duratmaka anglêbêti ||

4. warnanên ingkang anendra | akalihan wau gènira [gè...]

--- [f. 59v] ---

[...nira] guling | rêspati lamun dinulu | lir wulan sakêmbaran | duratmaka ampingan ing nagasantun | mêspadakakên kang warna | mênawa sanès kang kêni ||

5. sarwi angliga curiga | punang duratmaka awas ningali | lênglangse[109] piniyak sampun | sêdhêng arsa tumandang | duratmaka gumêtêr têmahan lumpuh | nora bisa anggulawat | sang dhustha kewran ing ati ||

6. ingêndhanan bisa lunga | maju malih arsa tumandang aglis | tiba karungkêb sang pandung | ngêndhani bisa lunga | winêdalan saking dagan tan asantun | ya ta lagya ingayatan | atêmah alumpuh malih ||

7. kewran manahe sang durat | iya rane ingsun ngaturi bêkti | luputa ing tulahipun | sigra mêdal ing dagan | atur sêmbah sarwi muwus punang pandung | kawula nêdha wêwênang | pangapura tuwan gusti ||

8. luputa ing ila dina | dina-êna sakèhing tulah sarik | kawula gusti ingutus | dadosa [...]la marga |[110] bêkti kula katura ing sang aturu | sigra punang kajinêman | amiyak gubah tumuli ||

9. kêsmaran kang kajinêman | aningali sang dyah dènira guling | dadya mangu kapirangu | arsa tinandangana | dene langkung manahe kadudut-dudut | arsa nora tinandangan | ajrih gustine narpati ||

10. nulya sira tinarajang | saking gugub dènira mêranani | jajane kêni sinuduk | sang dyah jêrit kapatya | punang duta kamisêngêran andulu | tan kesah saking gonira | rahadyan kagyat atangi ||

11. mulat ing garwa kabranan | rajaputra wikan mring punang maling | rahadèn anarik dhuwung | duratmaka tinrajang | punang dhustha sinuduk aniba sampun | duratmaka kapisanan | radèn nungkêmi ing rabi ||

12. sang ayu agulasahan | labêtipun sangêt kabranan kanin | ludira anêmbur-nêmbur | ing paprêman kuthah rah | kumêrwah[111] ludira anêmbur-nêmbur |[112] ing paprêman kuthah rah |[113] lir êmas timbul ing warih ||

36. Maskumambang

1. rajaputra kang garwa dipun sungkêmi | sang ayu karuna | sêsambate amlasasih | pangeran kawula pêjah ||

2. ingkang raka karuna sarya

--- [f. 60r] ---

nungkêmi | mirah awungua | aja age angêmasi | sira tolihên pun kakang ||

3. rajaputra tan bisa sira ningali | sang ayu kabyatan | brana mênggah sambat mati | Jaka Radeya kantaka ||

4. pan gumuruh tangise wong dalêm puri | rahadèn kantaka | adangu nulya anglilir | ingkang garwa sinungkêman ||

5. pan liningling kunarpa dhatêng sang kik[114] |[115] katingal gumêbyar | sangêting rah tungtung ragi | liyêping[116] netra araras ||

6. roning imba alise anawang langit | kadya duk agêsang | lathi ngatirah dumêling | kadi mèsêm katingalan ||

7. rajaputra atêbah jaja nungkêmi | liningling dèn aras | pinangkul-nêngkul[117] kang rayi | gusti sira anglilira ||

8. sira tilar sapa kang borèhi mami | bari amêmaca | iki layang anyar dadi | dene esak tiningalan ||

9. lah wungua sun wacane layang iki | sêkar maskumambang | dene bêcik layang iki | lagi mangke sun miyarsa ||

10. mara ta lah anglilira wong akuning | payo siram ing taman |[118] sira ngundhuhana sari | rahadèn niba kantaka ||

11. pawongane gumuruh samya anangis | radèn rinarămpa | sinundhang nulya anglilir | aningali mring kang garwa ||

12. byar raina ki patih malêbèng puri | angadhuh rahadyan | priye ingsun bapa patih | nora wurung ingsun pêjêh |[119]|

13. kayaparan polah ingsun bapa patih | tinilar ing garwa | nora bêtah ingsun kari | ki apatih aturira ||

14. sampun takdir yèn dede jodho sang pêkik | pan măngsa bakala | pan kathah pawèstri luwih | bapa patih trêsnaningwang ||

15. rajaputra ingaturan datan kêni | kang rayi ingaras | rinangkul liningling-lingling | dhuh mas mirah awungua ||

16. radèn putra dangu aniba tan èling | tinulung ing êmban | miwah sira ki apatih | gumuruh sajroning pura ||

17. wus adangu sang rajaputra anglilir | patih aturira | adhuh gusti dipun eling | rèhning kapêgatan trisna ||

18. pintên banggi ing têmbe ngakir ya ili[120] | garwa jêngandika | sok uga madêga aji | pintên banggi yèn akrama ||

19. radèn putra aningali kaki-kaki | tan ana kang wikan | amung rahadèn pribadi [pri...]

--- [f. 60v] ---

[...badi] | wuwuse lir gula drawa ||

37. Dhandhanggula

1. kayaparan putuningsun kaki | Ki Radeya lir pendah wong edan | nora sabil ing nêpsune | kaya dudu wong agung | ayya sira manggung prihatin | yèn sira tuhu sêtya | tan wande têtêmu | lan rabinira kang pêjêh |[121] iku uga yèn sira bêkti Yyang Widi | lan bêkti wong atuwa ||

2. lan maninge sira iku kaki | ujar sira kaduk kibir riya | ujubriyanira akèh | lali maring Yyang Agung | mung sarira kang sira puji | lali kang amiseksa[122] | marmane kasiku | kêna bêbênduning Suksma | lamun sira tan asru tobat Yyang Widi | supaya katêmua ||

3. lan malihe sira iku kaki | kurang bêkti maring ibunira | lêleda ing parentahe | lakonana karuhun | yêkti sira amanggih bêcik | tinêkan sêdyanira | yèn sira mituhu | yèn sira arsa têmua | lawan garwanira kang wus angêmasi | yèn sira lakonana ||

4. usadanên kang cêcupu manik | ingkang ana makutha ing naga | ambilên têkan putrine | yèn wis kêna ing besuk | iku sira ja wani-wani | putri iku rêncana | pabegalan agung | lawan malih sira nyawa | kurang pisan bekanira anêkani | yèn besuk wus tumiba ||

5. rêncananira kang kari-kari | iku margane sira kapêndhak | lan garwanira ing têmbe | nanging iku atuduh | ing margane sira kapanggih | iku pitutur ingwang | wis ta amit ingsun | kaki-kaki nulya musna | rajaputra aya ta aniba tan eling |[123] sinundhang êmban inya ||

6. wus adangu anulya anglilir | sampun angrasuk busananira | panganggo saking ibune | sampun samêktanipun | angandika marang ki patih | bapa patih karia | dèn abêcik kantun | anadene jênêng ingwang | pirang bara yèn ingsun balia malih | radèn arsa lumampah ||

7. sarêng mulat ing jinêm pêtani | karasa kang darbe pasarean | nulya kumênyut manahe | niba wau tan [ta...]

--- [f. 61r] ---

[...n] emut | pawongane samya anangis | gumrah sami wurahan | kathah tingkahipun | ana ingkang gulasahan | kang suwanèh[124] anangis ajêrit-jêrit | ana aniba-niba ||

8. tan kawarna kang sami anangis | kawarnaa Ki Jaka Radeya | sampun emut kantakane | mêdal sang rajasunu | datan nolih jinêm pêtani | wus mêsat ing awiyat | ki patih gêgêtun | kadi milua ngêmbara | ki apatih langkung trisnane kêpati | jroning ati karuna ||

9. miwah sakèhing wong dalêm puri | kadi gêrah tangising pawongan | tanapi wadyabalane | sêdaya angsrang umyung | asasaran wruh ing gusti |[125] samya asalang tunjang | gara-gara agung | liwawar angakis[126] ing rat | sakathahe wong Judah samya prihatin | kadi sêsapu wudhar ||

10. datatita wong Judah prihatin | kang kocapa Ki Jaka Radeya | lêsu lupa sarirane | tan ana kang kadulu | amung garwa kang sampun lalis | kadya anèng êmbanan | ciptane sang bagus | tan pêgat sinambat-sambat | miyang ngêndi mirah ingsu wong akuning | kusuma abalia ||

11. lêpas lampahe sang raja pêkik | wus andukap[127] ing sêgara toya | kaungkulan jahnawine | ara-ara kadulu | ingkang aran waringin putih | gènira Ni Kumandhang | rahadyan tumurun | wus anjog ing ara-ara | jêngêr mulat kunarpa susun atindhih | ara-ara kèbêkan ||

12. ana wus ajur atêmah siti | ana kari abalung kewala | ana ngêmarang kang wangke | ana lagi malêmbung | ana lungkrah sawênèh aking | ana lagi dêmluwang | wanèh durung mambu | ana lagi narik napas | kang sawanèh ana kang lagi rêrintih | ana kang mêksih bagas ||

13. anadene kang maksiha urip | kang suwanèh ana kang ngurahan | Rêtna Kumandhang dèn ame | iku manusa langkung | pan ginebang dipun adhangi | dadya têmah kasmaran | karêm anèng riku | tan arsa lunga-lungaa | saya lami angênês rasaning ati | dadi têmah palastra ||

14. mila atumpuk wangkening jalmi | dukut rambut agunung kapala | iya kang gingsir imane [ima...]

--- [f. 61v] ---

[...ne] | rajaputra andulu | sampun emut lamun winêling | mring kang ibu ing kuna | sampun pinintuhu[128] | yèn angucapa ing nala | alah dalah nora wurung buron kali | abêbayani lampah ||

15. anggung gawe agodha ing jalmi | yèn sêsima agawe pralaya | Ni Kumandhang buh arane | Kumandhang êbol ngasu | anggung gawe agodha jalmi | dene daya gêlêma | anggodha maringsun | upami kaya akua | dupi mara anuli sun cêkêl wani | sun jêmalani pisan ||

16. ingsun angên-angên jêng sun iki | durung karuan kudu nênantang | patute nuli dhêpèpèl | isun nuli angrangkul | nuli ora gêlêm sun gitik | ingsun nuli edana | saya-saya kuru | adhuh biyang priye ingwang | nora wurung dèn arani bathang mati | lah dalah katiwasan ||

17. babo bismilah sak Allah ugi | mati kontung luhung yèn uripa | yèn marga dene si mèthèl[129] | ya ta sapuluh-puluh | arêp urip yèn kudu mati | puluh-puluh arsaa | jumênêng pangulu | yèn kudu dadi Wêlănda | sapa malang mênawa ingkang nênulis | kuwasa malang-malang ||

18. măngka sumaur ingkang nênulis | boya kudu babo malang-malang | luwih karsa para dhewe | nadyan kang dhingkal-dhingkul | tan kuwawa malangi pati | punapa ingkang karsa | pan têka jumurung | iku saure kang nêrat | rajaputra liwat saking dhangdhanggêndhis | ing ngarsa maskumambang ||

38. Maskumambang

1. duk lumampah rahadèn anolih-nolih | lêpas lampahira | wus katon waringin putih | luhure tan ana sama ||

2. saya parêk lampahe rahadèn mantri | wau kawarnaa | Ni Kumandhang Rănggawati | munggèng saluhuring gurda ||

3. manglong-manglong anèng pucuking waringin | angadhang wong liwat | Rêtna Kumandhang ningali | wong lumampah kadi Parta ||

4. dyan tumurun Kumandhang Angragawati | wus napa pawohan | jambe suruh burat wangi | sarya asalin busana ||

5. Ni Kumandhang asinjang lurik [lu...]

--- [f. 62r] ---

[...rik] pêtani | akêkêmbên jiga[130] | tinêpi dhasare ngrawit | apêpilis katuridan ||

6. akalpika jumantên pan tiga sisih | pupur lêlamatan | rema bêg gambir mêlathi | arja sêngkang nata brăngta ||

7. tuhu ayu srinatane tiga sisih | alis roning imba | jajane awlar awiwing | wêdana amindha wulan ||

8. netra liyêp ajait grana arungih | waja laring kombang | tuhu warnane linuwih | kadi gambar wêwangunan ||

9. wus lumampah lakune manêg[131] anolih | angawe angucap | kakang mandhêga kariyin | dasih dika karurungan ||

10. mara-mara wong bagus kula kopyahi | kakang tambanana | lara kula wong asigit | tan ana kang katingalan ||

11. amung dika kang dadi paraning ati | mara kakang mara | papagên pondhongên mami | bari kêkudangên kakang ||

12. rajaputra sarêng wau aningali | yèn ana amapag | wanodya warnane adi | yèn angucapa ing nala ||

13. alah dalah si kuning sun dipanggihi | maring tuwan jendral | konthol bêlang Ngragawati | nata sinjang si mêngkanak ||

14. lah kapriye ujare si lodèr landir | kathik tambanana | kêjêng-kêjêng angrêrintih | dene têka jaluk êmban ||

15. adhuh biyang atiku têka kumitir | ati-ati aja | emuta lamun winêling | iya ora kenthol badan ||

16. nulya prapta Kumandhang Angragawati | rahadyan cinandhak | astane kering kinanthi | yèn ngucapa Ki Radeya ||

17. alah dalah wong iki mêngko ta êmir | têluh si bêraja | parungon tan darbe kuping | kang awas tan darbe tingal ||

18. dene angêt sarirane Ragawati | mendah yèn ingêmban | dene kumitir si kibir | kang asing dhingini karsa ||

19. angandika Kumandhang Angragawati | kakang bêborèha | ayo mampir ing waringin | kawula gusti mawongan ||

20. lamun sira kang bagus nora jampèni | nora wurung pêjah | kakang mas pondhongên mami | bari kêkudangên mana ||

21. rajaputra [ra...]

--- [f. 62v] ---

[...japutra] tansah sabil ing ati |[132] ati-ati aja | aja anuruti iblis | iya ora kenthol badan ||

22. sampun prapta lampahe waringin putih | ginojèng[133] mampira | rahadèn tan arsa mampir | akêdah banjur kewala ||

23. Ragawati anggonjèng kapati-pati | rahadèn tan kêna | Rêtna Kumandhang anangis | kaniaya Ki Radeya ||

24. pan angiyêng Kumandhang Angragawati | kakang kaniaya | wong asih tan dèn langgati | baya pituture sapa ||

25. rajaputra wus lêpas dènnya lumaris | tan nolih ing wuntat | Kumandhang Angragawati | kari buri karungrungan ||

26. sajênênge Kumandhang Angragawati | mulat ing wong lanang | manahe durung kumitir | mung mangke têka babragan ||

27. kari nangis Ni Kumandhang Ngragawati | sambat kaniaya | gustinira wong asigit | asung edan karungrungan ||

28. panêdhaku yèn sira ora abali | aja manggih wirya | dèn sauta ula mandi | katona kidang mênjangan ||

29. lamun sira kakang abalia malih | manggiha raharja | sinung mulya sugih rabi | iku panêdha kawula ||

30. tan winarna Kumandhang Angragawati | kocapa rahadyan | lêpas lampahe sang pêkik | sampun dukap roning kamal ||

39. Sinom

1. lampahe katiwang-tiwang | wus liwat waringin putih | ing Barjuk sira katingal | balane Sang Gunturgêni | dhongke[134] Barjukmêrapi | Rotajênggala pan agung | sami anèng jro guwa | ungsume lagya abukti | anèng guwa syarane pating karêcap ||

2. raja pinutra lumampah | dênawa datan udani | lêstari ing lampahira | wus liwat Barjukmêrapi | kongas nêgara Jarjis | baluwartine kadulu | Têksaka Măndhalika | anèng têga Jrêsmani |[135] pan kêkalih kuthahe Jarjis nagara ||

3. kang wetan dhèngkèning[136] buta | kang kilèn bèji Jrêrani | kuthane sang naga sarpa | samar tan ana udani | pêrnahe naga adi | angum satêngahi[137] banyu [ba...]

--- [f. 63r] ---

[...nyu] | mukane anèng lêmah | gigire angum ing warih | pêthitipun anèng lêsta sapartigan ||

4. sarwi amulêt laleyan | têpung ing kutha Jêrani | sami katuwuhan warsa | kang bulu lawan waringin | sami tuwuh ing pêthit | makutha nêlahi mancur | putri roro katingal | anèng ing makutha rukmi | yèn dinulu lir wa[...] anèng siluman |[138]|

5. mêngkana Jaka Radeya | asru lampahe lumaris | sampun prapta ing têlaga | wus manjing têlaga aglis | kagèt sang raja pêkik | pêthiting naga kadulu | dene agêng kalintang | sami katuwuhan wringin | rajaputra angling sajroning wardaya ||

6. dubilah nora kêjamak | êndi mustakane iki | nyata yèn dudu kinăntha | dene angidêri bèji | êndi êndhase iki | anggêgilani dinulu | ya ta Radèn Radeya | sigra malêbu tumuli | wis angancik angnèng[139] gigiring kang naga ||

7. dèn idan[140] dèn êmbat-êmbat | nulya tinurut tumuli | saking pêthit têkèng sirah | tan kêrasa dèn idêki | lir sêmut minggah ardi | tan karasa wawratipun | saking agênging naga | rahadèn sigra lumaris | pan mèh têpung gènnya ngidêri têlaga ||

8. saprandene durung prapta | awake sang naga gênting | anulya kèndêl rahadyan | gènira nurut sang pêkik | awake naga gênting | kasaru kalingan banyu | mangu Jaka Radeya | sêksana sira ningali | ing pinggire wontên mancur tiningalan ||

9. nulya wau pinaranan | Jaka Radeya tumuli | mêngkana kusuma rara | kang anèng makutha rukmi | warnanya adi-adi | jêjuluke ingkang sêpuh | Ni Rêtna Madubrota[141] | kang anom wastane singgih | ajêjuluk Nikèn Rêtna Maduraga ||

10. warnane kadi kumala | kusuma yu arsa mijil | arsa siram ing têlaga | sang dyah kalih arsa mijil | sampun prapta ing jawi | kagèt sang rêtna andulu | lamun ana wong priya | sajroning bèji Jêrani | yèn ngucapa Rêtna Ayu Madubrăngta ||

11. wong ing ngêndi iki baya | dene têka wani-wani | ya ta angambah têlaga | sabêne têlaga iki | sing mara

--- [f. 63v] ---

mara mati | singa mundur kapalayu | iki têka wêntala | yayi payo dèn parani | elingêna mêsakake lamun pêjah ||

12. putri kêkalih wus mara | prapta ngarsane sang apêkik |[142] babo wong ing ngêndi sira | dene têka wani-wani | ngambah têlaga iki | lumayua mungpung durung | eman manawa pêjah | warnamu anom apêkik | anauri wau Rahadèn Radeya ||

13. tan purun kawula kesah | wontên sinêdya ing apti | angling Rêtna Madubrăngta | dhuh babo dening kumaki | mundura uga yayi | aja têka andêlurung | lan apa sêdyanira | dene têka nyênyampahi | lah mundura wong bagus têka mundura ||

14. sumaur Jaka Radeya | tan purun kula gumingsir | kawula kinarya duta | dhumatêng sri narapati | ratu ing Bandaralim | punika ingkang angutus | angling Ni Madubrăngta | dèn kongkon apa sirèki | marang Jarjis kinon ta amundhut paran ||

15. lingira Jaka Radeya | pinundhut kula kang ngambil | cupu kang anèng makutha | karya usada nêgari | angling kusuma adi | măngsa baya nuli katur | cêcupu astagina | ingambil sapa darbèni | jangji gèpèng kênane cêcupu rêtna ||

16. Jaka Radeya ngandika | alah dalah bêbayani | upami botên sukaa | tuwas kêsêl tanpa kardi | jinujug têbih-têbih | prapta ing don datanpa sung | ya êlom manah ingwang | sang ayu mèsêm nauri | êlom pindho manira măngsa awèha ||

17. dene têka monyah-monyah | tinunggu kalane ngalit | seje ingkang muktèkêna | singa wonga ingkang ngambil | pan sira sun arani | sêkar pundhak enak-enuk | wong kinamangi rênga | saparti wong dèn kasihi | kêmalo nom aja jaluk mamêrusa ||

18. lingira Jaka Radeya | punapa karsa sang putri | upami yèn kawadea | kawula kang tumbas gusti | angling kusuma adi | dene awade cêcupu | pan nora kurang mangan | rajabrana ingsun sugih | anauri wau Ki Jaka Radeya ||

19. yèn mêngkatên jêngandika | yèn botên winade gusti | kawula nyambut kewala | Madubrăngta [Madu...]

--- [f. 64r] ---

[...brăngta] nauri |[143] sanakku têka ngêndi | kudu pêksa anyênyambut | dudu kadang waraga | têka kudu anyênyilih | baru dhapêt mau pijêr têmpat menyak ||

20. bêlum lama liyat-liyat | lu dhapêt sêkarang ini | bêlum tau ponya nama | saparti sudara baik | tidhak parti rang lain | pêgimana lu bêgitu | tidhak lu liyat urang | têmpat menyak mau bêli | mari liyat saya ponya cicin[144] banyak ||

21. sumaur Jaka Radeya | uninga yèn dika sugih | mênawi kêna sêsanak | kalawan wong kawlasasih | nanging kalamun kêni | kawula adarbe atur | kawula wong dinuta | kadipundi atur mami | bilih kula dinangu marang sang nata ||

22. kusuma rara ngandika | ingya maning mara wêning | matura ing sri nalendra | prakara cêcupu manik | tan kuwasa darbèni | siyang dalu dhatêng katur | ingkang kawula têdha | yèn lunga cêcupu manik | dèn gawaa têka ingkang duwe pisan ||

23. puniku wêwêkas ingwang | matura ing sri bupati | nauri Jaka Radeya | batêna si kadipundi | punapa dadak mulih | Rêtna Madubrăngta muwus | iya yayi muliha | matura marang sang aji | anauri wau Ki Jaka Radeya ||

24. alah dalah katiwasan | andadak mindho gawèni | wicara si apêrêka | alêlakon satus warsi | uga bali ping kalih | adhuh biyang priye ingsun | lamun kêni-kênia | paduka kula aturi | lumampaha sarênga lampah kawula ||

25. sanadyan kula mantuka | măngsa wandeya abali | wicara si yèn pêdhêka | sumaur kusuma adi | lah karsanira yayi | manira têka anurut | lah yayi Maduraga | paran karsanira yayi | anauri Rêtna Ayu Maduraga ||

26. kawula tan arsa pisah | kakang milua tut wuri | angling Rêtna Madubrăngta | sapa aranira yayi | raden putra nauri | Jaka Radeya ran ingsun | angling kusuma rara | paran karsanira yayi | sira gawa marang ingsun Ki Radeya ||

27. umatur Jaka Radeya | măngsa barong[145] sang dyah dèwi | angling sang kusuma rara | iya karsaningsun yayi | iki ana camêthi | sira anggoa karuhun | amatèni sang naga | gitikên pipine kering | dene ingsun wadhahana cupu rêtna ||

--- [f. 64v] ---

28. kêrana ngapa yayi mas | luwih sêkti naga iki | nora ala wong prayitna | nadyan lumayu lêstari | yèn sira dèn tututi | sira tan wurung kapupu | lah ênya yayi êmas | simpênana dipun bêcik | wêkas ingsun yèn mati sang sarpa naga ||

29. kang mancur nèng lak-êlakan | sira alapa tumuli | iku sira aturêna | maring Nata Bandaralim | sampunira mêmêling | putri kêkalih lumêbu | sajroning cupu rêtna | rahadyan angati-ati | kang cêcupu akukuh tan kêna obah ||

30. anulya Jaka Radeya | maring papan ikang radin | sarwi acangcut busona | langkung gènnya ngati-ati | saryya sêsumbar aglis | hèh payo rêbutên ingsun | Radeya mahambara | wong kunthara rajaniti | undhagi tyas ingsun têguh tanpa jaya ||

31. mara ingsun kêmbulana | kombang têpus ali-ali | aku Si Jayaparusa | kêmbulana ing ajurit | payo tandhing kuwanin | sang nata kalawan ingsun | angadu kasantikan | payo tangi dèn aglis |[146] iya ingsun kang aran Jayaparusa ||

32. dèn egal mara mêtua | rêbutên ingsun prajurit | prawira jaya mêrata | rêbutên dèn kaya undhi | dèn kaya tunggulmanik | sira angrêbut maringsun | lamun ingsun rinêksa | dening Yyang Kang Mahasuci | awuwuha sagunung măngsa mundura ||

40. Durma

1. lir pinêtik talinganira sang nata | buntutira kumitir | upas kadya udan | mukanya kadya parang | ilate kumitir-kitir | ambêk kumrangsang | sisik malik lir curi ||

2. nulya ngadêg sang naga muni angakak | obah bèji Jêrani | panggêrênging naga | akèh kayu kang rêbah | asat toya jroning bèji | laleyan rugak | ngadêg sang naga aji ||

3. ting garopak syarane kayu kang sêmpal | sami tugêl kapulir | kadya binabadan | gurda pating sulayah | laleyan mingsêr gumingsir | sampun apadhang | kadi babadan pacing ||

4. tigang dhêpa panjanging guluning naga | kang nora ngambah siti | untune angrangap | sarya gêrêng angakak | buntute kumitir-kitir | Jaka Radeya | camêthine [camêthi...]

--- [f. 65r] ---

[...ne] kumitir ||

5. pan sinandêr rahadyan dhatêng sang nata | rahadèn anginggati | malumpat angiwa | naga katut angiwa | Jaka Radeya nginggati | naga anjêpat | pêthitira kapusthi ||

6. wus prayitna rahadèn tan kêna cêrak | upas mawur lir thathit | rahadyan prayitna | kepyan pangarahira | pêthite naga kumitir | arsa nabêta | katampan ing camêthi ||

7. pan sapalih buntute naga kang kêna | naga nyaut angêrik | rahadèn prayitna | muka tuna mring lêmah | nulya sirah dèn camêthi | pilingan kiwa | naga rubuh ngêmasi ||

8. sampun pêjah kang Têksaka Măndhalika | radèn sigra angambil | kang anèng lak-êlakan |[147] nênggih kasêktènira | ingaran wirasa gaib | ing benjang kocap | kang wênang andarbèni ||

9. lamun ana jumênêng Ki Suryalaga | pinasthi andarbèni | wênang yèn nganggoa | liyane Suryalaga | nora wênang yèn amundhi | nadyan sang nata | datan wênang amundhi ||

10. wus ingalap dènira Jaka Radeya | aran wirasa gaib | nulya sinimpênan | radèn sigra lumampah | sah saking Jarjis nêgari | sampun andungkap | dhăngka Barjukmarapi ||

11. ênêngêna lampahe Jaka Radeya | kocapa Gunturgêni | sineba ing bala | Patih Kăndhabuwona | Ki Apatih Kăndhabumi | Ditya Manyura | lan Ditya Kili-kili ||

12. Bramasura kalawan Sang Wènibrama | supnuh samya anangkil | lir gunung anakan | sakèh Rotajênggala | dèni[148] Raja Gunturgêni | tan ana sama | kadi ratuning wukir ||

13. pan kasaru têkane têksaka lanang | matur mring sri bupati | gusti katiwasan | anggèr rêrêksan tuwan | kagêngane Kanjêng Nabi | Raja Suleman | kapupu dening jalmi ||

14. kang anama Radèn Mas Jaka Radeya | ratu ing Bandaralim | ingkang darbe duta | sang nata amiyarsa | kagèt Raja Gunturgêni | gêrêng apêtak | anggro sarya angêrik ||

15. sigra kondur sang nata sampun ngadhatyan | sigêgên sri bupati | kocapa rahadyan [rah...]

--- [f. 65v] ---

[...adyan] | lumaris lampahira | marga ing Barjukmarapi | dhangkaning buta | sami ngulati bukti ||

16. wontên ditya satunggal tan olih măngsa | kadya dèn supatani | sêksana tumingal | lamun ana manusa | wau lumampah pribadi | ditya angucap | dene kêndêl wong iki ||

17. mandahane dene agêtas arênyah | ditya angêrik-ngêrik | iya babo iya | mandah dene asopla | dênawa anandêr aglis | Radèn Radeya | dênawa dèn andhêgi ||

18. sampun prapta dênawa ing ngarsanira | mêndhak angêrug siti | tinêngên kiniwa | gêro sarya anggêtak | amawa ngiling-ilingi | ditya angucap | nyata kêndêl wong iki ||

19. ngêndi mahmu sapa aranmu manusa | warnanira apêkik | mendah dene enak | ingolah padhamara | sunthi kêncur lan kêmiri | bêrangbang bawang | lombok uyah têrasi ||

20. adhuh babo padha mangan ingkang sopla | mendah dene aênyir | rahadèn angucap | i babo iki apa | dene têka mêmêdèni | iya lah iya | mayo cacakên iki ||

21. mara-mara lah ênya sira cacaka | kapengin anggulinting | êndhasmu sêkranjang | wudêlmu kaya kêndhang | êndhasmu lir kêpèk anggris | mung irungira | kaya ruponing tai ||

22. punang ditya bramatya sigra angucap | bocah iki kumaki | rahadèn angucap | aja kakehan krawat | dênawa asru nauri | lah apa sira | wani marang ing kami ||

23. anauri wau Ki Jaka Radeya | apamu sun wêdèni | sang ditya angucap | aluhur dêdêg ingwang | agêdhe pêngawak mami | radèn ngandika | luhur tan sun andhani ||

24. nadyan gêdhe sira măngsa sun pêluka | mênawa kurang inggil | ngancika ing arga | măngsa ingsun ajriha | wuwuha Gunung Marapi | Gunung Sundara | ingsun nora gumingsir ||

25. sakêlangkung bramatya Rotajênggala | radèn tinubruk wani | Radeya lumumpat | ditya anulya nyandhak | radèn [ra...]

--- [f. 66r] ---

[...dèn] anapuk tan sipi | sarya andhupak | nampiling angidoni ||

26. tiba kongsêb dênawa tangi dèn dhupak | sarya dipun idoni | tangi malih jinambak |[149] kalumah ingidêkan | sarta dèn tabok dèn bithi | buta angrangsang | rahadyan anêmpiling ||

27. mengo ngiwa dênawa nulya dèn dhupak | marêp dipun idoni | amengo cinakar | mengo-mengo jinambak | dênawa mênêng sarya ngling | nyata mêjana | tandange bocah iki ||

--- [f. 66v] ---

[...]

 

---

1	gênti. (kembali) gênti.
2	agêring. (kembali) agêring.
3	morod. (kembali) morod.
4	Kurang satu suku kata: tur mèh êlèkipun. (kembali) Kurang satu suku kata: tur mèh êlèkipun.
5	Kurang tiga gatra ke-5 (8i), ke-6 (7a), dan ke-7 (6u). (kembali) Kurang tiga gatra ke-5 (8i), ke-6 (7a), dan ke-7 (6u).
6	rêngkik-rêngkik. (kembali) rêngkik-rêngkik.
7	Kurang satu suku kata: ingkang ajrih ing priya. (kembali) Kurang satu suku kata: ingkang ajrih ing priya.
8	sêngkang. (kembali) sêngkang.
9	nora. (kembali) nora.
10	Kurang satu suku kata: cêp mênênga uga-uga. (kembali) Kurang satu suku kata: cêp mênênga uga-uga.
11	kêdhi. (kembali) kêdhi.
12	Lebih satu suku kata: kakang ajaluk apa. (kembali) Lebih satu suku kata: kakang ajaluk apa.
13	Kasihan. (kembali) Kasihan.
14	panganggo. (kembali) panganggo.
15	arêmbugan. (kembali) arêmbugan.
16	suthing-suthing. (kembali) suthing-suthing.
17	maling. (kembali) maling.
18	nalendra (dan di tempat lain). (kembali) nalendra (dan di tempat lain).
19	anêmbah. (kembali) anêmbah.
20	wontên. (kembali) wontên.
21	Kurang satu suku kata: angandika sang aprabu. (kembali) Kurang satu suku kata: angandika sang aprabu.
22	seda. (kembali) seda.
23	uwis. (kembali) uwis.
24	Kurang satu suku kata: Prabu Jaka angêdhatyan. (kembali) Kurang satu suku kata: Prabu Jaka angêdhatyan.
25	minggat. (kembali) minggat.
26	ingunjukan. (kembali) ingunjukan.
27	undhangana. (kembali) undhangana.
28	Kurang satu suku kata: yèn ana wong alêlampah. (kembali) Kurang satu suku kata: yèn ana wong alêlampah.
29	anendra. (kembali) anendra.
30	untapakên. (kembali) untapakên.
31	lintang (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) lintang (dan di tempat dan bentukan lain).
32	Kurang satu suku kata: kang priya lintang abagus. (kembali) Kurang satu suku kata: kang priya lintang abagus.
33	angrarêbut. (kembali) angrarêbut.
34	turăngga. (kembali) turăngga.
35	kinusya-kusya. (kembali) kinusya-kusya.
36	kancikan (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) kancikan (dan di tempat dan bentukan lain).
37	anungkul. (kembali) anungkul.
38	kunjara. (kembali) kunjara.
39	Lebih satu suku kata: lawan kang rama jajar lampahe. (kembali) Lebih satu suku kata: lawan kang rama jajar lampahe.
40	pêngganggo. (kembali) pêngganggo.
41	kancana. (kembali) kancana.
42	adi. (kembali) adi.
43	liring. (kembali) liring.
44	Ambararum. (kembali) Ambararum.
45	windune. (kembali) windune.
46	Kurang satu suku kata: sri nalendra kalawan rabinèki. (kembali) Kurang satu suku kata: sri nalendra kalawan rabinèki.
47	tinimbalan. (kembali) tinimbalan.
48	Kurang satu suku kata: pan kawula kakang darma alumaku. (kembali) Kurang satu suku kata: pan kawula kakang darma alumaku.
49	Soma. (kembali) Soma.
50	Kurang satu suku kata: dina Soma budhalira narpati. (kembali) Kurang satu suku kata: dina Soma budhalira narpati.
51	lindhu. (kembali) lindhu.
52	tinon. (kembali) tinon.
53	wingkinge. (kembali) wingkinge.
54	Kurang satu suku kata: kadya warsa kantaki lamun rinungu. (kembali) Kurang satu suku kata: kadya warsa kantaki lamun rinungu.
55	Kurang satu suku kata: prênahe ayun-ayunan. (kembali) Kurang satu suku kata: prênahe ayun-ayunan.
56	uluk-uluk. (kembali) uluk-uluk.
57	yun-ayunan. (kembali) yun-ayunan.
58	ginada. (kembali) ginada.
59	Bêndara. (kembali) Bêndara.
60	Kurang satu suku kata: samya umangsah ayuda. (kembali) Kurang satu suku kata: samya umangsah ayuda.
61	Lebih satu suku kata: apamit dhatêng nalendra. (kembali) Lebih satu suku kata: apamit dhatêng nalendra.
62	mênthik. (kembali) mênthik.
63	Basundari. (kembali) Basundari.
64	dhadhanipun. (kembali) dhadhanipun.
65	Kurang satu suku kata: linumpatan dhadhanipun. (kembali) Kurang satu suku kata: linumpatan dhadhanipun.
66	alon. (kembali) alon.
67	cundhuk. (kembali) cundhuk.
68	anêrombol. (kembali) anêrombol.
69	asêrang-sinêrang. (kembali) asêrang-sinêrang.
70	ramening. (kembali) ramening.
71	Lebih satu suku kata: Prabu Anom lawan. (kembali) Lebih satu suku kata: Prabu Anom lawan.
72	pinggange. (kembali) pinggange.
73	ginodhi. (kembali) ginodhi.
74	ramening. (kembali) ramening.
75	limpung. (kembali) limpung.
76	saengga. (kembali) saengga.
77	trêsnaningsun. (kembali) trêsnaningsun.
78	Lebih satu suku kata: mung trêsnaningsun yayi. (kembali) Lebih satu suku kata: mung trêsnaningsun yayi.
79	dhandhang. (kembali) dhandhang.
80	Lebih satu suku kata: Pranggubarja nêgari mami. (kembali) Lebih satu suku kata: Pranggubarja nêgari mami.
81	Kurang satu suku kata: atêngara wus bubar mulih. (kembali) Kurang satu suku kata: atêngara wus bubar mulih.
82	Kurang satu suku kata: pindha-pindhanên wraksa cêndhana. (kembali) Kurang satu suku kata: pindha-pindhanên wraksa cêndhana.
83	Tajusalatin. (kembali) Tajusalatin.
84	Kurang satu suku kata: Jayalêngkara lawan Tajusalatin. (kembali) Kurang satu suku kata: Jayalêngkara lawan Tajusalatin.
85	atampa. (kembali) atampa.
86	Kurang satu suku kata: ingsun lunga tapa ing ardi. (kembali) Kurang satu suku kata: ingsun lunga tapa ing ardi.
87	Lebih satu suku kata: ri sêksana wau sri narpati. (kembali) Lebih satu suku kata: ri sêksana wau sri narpati.
88	Kurang satu suku kata: lawan sira kakang lumakua. (kembali) Kurang satu suku kata: lawan sira kakang lumakua.
89	Kurang satu suku kata. (kembali) Kurang satu suku kata.
90	angèstokkên. (kembali) angèstokkên.
91	binuwang. (kembali) binuwang.
92	aran. (kembali) aran.
93	tinunggu. (kembali) tinunggu.
94	Kurang satu suku kata: inggih parnahipun pundi. (kembali) Kurang satu suku kata: inggih parnahipun pundi.
95	Kurang satu suku kata. (kembali) Kurang satu suku kata.
96	Kurang satu suku kata: agêdhe dadi salilit. (kembali) Kurang satu suku kata: agêdhe dadi salilit.
97	nanggupi. (kembali) nanggupi.
98	Kurang satu suku kata. (kembali) Kurang satu suku kata.
99	Kurang satu suku kata: ingangkat datan kangkat. (kembali) Kurang satu suku kata: ingangkat datan kangkat.
100	Mangkrub. (kembali) Mangkrub.
101	Biasanya guru lagu a: pêjah. (kembali) Biasanya guru lagu a: pêjah.
102	êmban. (kembali) êmban.
103	Kurang dua suku kata: sigra bubar rahadyan ingiring. (kembali) Kurang dua suku kata: sigra bubar rahadyan ingiring.
104	akaroron. (kembali) akaroron.
105	Kurang dua suku kata. (kembali) Kurang dua suku kata.
106	tunggul. (kembali) tunggul.
107	kinongkon. (kembali) kinongkon.
108	Jarjis. (kembali) Jarjis.
109	lêlangse. (kembali) lêlangse.
110	Kurang satu suku kata. (kembali) Kurang satu suku kata.
111	kumêrah. (kembali) kumêrah.
112	Kurang satu suku kata: akumêrah ludira anêmbur-nêmbur. (kembali) Kurang satu suku kata: akumêrah ludira anêmbur-nêmbur.
113	Kurang satu suku kata: ing paprêman akuthah rah. (kembali) Kurang satu suku kata: ing paprêman akuthah rah.
114	pêkik. (kembali) pêkik.
115	Kurang satu suku kata: pan liningling kunarpa dhatêng sang pêkik. (kembali) Kurang satu suku kata: pan liningling kunarpa dhatêng sang pêkik.
116	Catatan: terdapat dobel sandangan: liyêping atau liyêpe. (kembali) Catatan: terdapat dobel sandangan: liyêping atau liyêpe.
117	pinêngkul-nêngkul. (kembali) pinêngkul-nêngkul.
118	Lebih satu suku kata: payo siram taman. (kembali) Lebih satu suku kata: payo siram taman.
119	Biasanya guru lagu a: pêjah. (kembali) Biasanya guru lagu a: pêjah.
120	eling. (kembali) eling.
121	Biasanya guru lagu a: pêjah. (kembali) Biasanya guru lagu a: pêjah.
122	amisesa. (kembali) amisesa.
123	Lebih satu suku kata: rajaputra ya ta aniba tan eling. (kembali) Lebih satu suku kata: rajaputra ya ta aniba tan eling.
124	sawanèh. (kembali) sawanèh.
125	Kurang satu suku kata: asasaran wêruh ing gusti. (kembali) Kurang satu suku kata: asasaran wêruh ing gusti.
126	angikis. (kembali) angikis.
127	andungkap (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) andungkap (dan di tempat dan bentukan lain).
128	pinituhu. (kembali) pinituhu.
129	mènthèl. (kembali) mènthèl.
130	jingga. (kembali) jingga.
131	mandhêg. (kembali) mandhêg.
132	Kurang satu suku kata: rajaputra tansah asabil ing ati. (kembali) Kurang satu suku kata: rajaputra tansah asabil ing ati.
133	ginonjèng. (kembali) ginonjèng.
134	dhăngka. (kembali) dhăngka.
135	Kurang satu suku kata: anèng têlaga Jrêsmani. (kembali) Kurang satu suku kata: anèng têlaga Jrêsmani.
136	dhangkaning. (kembali) dhangkaning.
137	satêngahing. (kembali) satêngahing.
138	Kurang satu suku kata. (kembali) Kurang satu suku kata.
139	anèng. (kembali) anèng.
140	idak. (kembali) idak.
141	Madubrăngta. (kembali) Madubrăngta.
142	Lebih satu suku kata: prapta ngarsane sang pêkik. (kembali) Lebih satu suku kata: prapta ngarsane sang pêkik.
143	Kurang satu suku kata: Madubrăngta anauri. (kembali) Kurang satu suku kata: Madubrăngta anauri.
144	cincin. (kembali) cincin.
145	borong. (kembali) borong.
146	Kurang satu suku kata: payo tangia dèn aglis. (kembali) Kurang satu suku kata: payo tangia dèn aglis.
147	Lebih satu suku kata: kang anèng lak-lakan. (kembali) Lebih satu suku kata: kang anèng lak-lakan.
148	dening. (kembali) dening.
149	Lebih satu suku kata: tangi dyan jinambak. (kembali) Lebih satu suku kata: tangi dyan jinambak.