Selarasa, British Library (Add MS 12294 b), 1801, #1013 (Pupuh 25–37)

1.	Selarasa, British Library (Add MS 12294 b), 1801, #1013 (Pupuh 01–12). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Cerita.
2.	Selarasa, British Library (Add MS 12294 b), 1801, #1013 (Pupuh 13–24). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Cerita.
3.	Selarasa, British Library (Add MS 12294 b), 1801, #1013 (Pupuh 25–37). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Cerita.

Citra

Terakhir diubah: 21-10-2025

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

--- [f. 147r lanjutan] ---

25. Dhandhanggula

1. kagèt wau wong ing dalêm puri | aningali wong alêlinggihan | ing made kidul parnahe | sira êm[1] malayu |[2] tur uninga datêng[3] sang putri | marani pagulingan | sang putri rinangkul | adhuh gusti awungua | gègèr agung kathah kakung i jro puri | rama paduka ical ||

2. pan sang putri nulya muwus aris | uwis babo

--- [f. 147v] ---

aja dèn wicara | têkdiring Yyang wus pasthine | mênawa sira tan wruh | gustinira wau kang prapti | kang saban kang supêna | lan sawangsanipun | ramaningsun wus palastra | têka jangji biyang iku kang matèni | lah ta kinapakêna ||

3. sadayanipun uningèng warti | yèn sang nata sampun pinalastra | luwih bagus gêgantine | pan samya marêk sampun | dan wontên gêgêling ati |[4] pan ambêke sang nata | panas dhatêng bêndu | ngangge anggana wisesa | anggusari wadyane supantên ajrih | sang putri pan mêngkana ||

4. tumêdhak wau sang raja putri | têka linggih sundhing ta sira |[5] dhatêng Rumsari ngandhape | tumungkul dènnya lungguh | sarya lirik dhatêng sang pêkik | Selagănda pi ora | Selasyara dulu | sang putri lawan kang wăngsa | uni lamun sêmuning wong kapranan sih | suka tyasira mulat ||

--- [f. 148r] ---

sih jêngandika ||

6. gih kawula ingkang rèh samangkin | inggih raka kang jumênêng nata | nyakrawatia ing kene | lan kakang êmbok iku | inggih paman lamun suwawi | panggihêna lan raka | Ki Lobaman manggut | langkung sukur ing Yyang Sukma | kasinggihan ki putra wuwusirèki | ing mêngko kawinêna ||

7. Selasyara wuwuse amanis | ora jamak yayi wuwusira | kangêmbok mandah bêndune | pan wus sun sêmbah iku | angur lakèkêna wong singgih | malêrêk Kèn Rumsêkar | Lobaman amuwus | balik iku wuwus para | ora maklum kakangira yèn alaki | liyana saking para ||

8. ukum kitab mapan datan manggih | wong arabi wurung dening sêmbah | têka mara pungpung mangke | padha pêksanên iku | Selagănda jawil kang rayi | mangkana wuwusira | yayi sêmu iku | lir ujar amanggilingan | tur ta idêring kiyong sêmune iki | karêpe wus kacupan ||

9. Selarasa mèsêm sarya nolih | amrih aja ngatawang kang raka | Ki Lobaman dan wuwuse | Selarasa nak ingsun | apa maning mênêng puniki | yèn iya age mara | pun bapa jumurung | pakarasake wus ana | ingsun ngandhut uwang talèn sakêkandhi | sapa kang ningkahêna ||

--- [f. 148v] ---

10. Selarasa nêmbah sarya ngling |[7] kakang Selagănda kèngkènana | punggawa mantri sakabèh | andikanana kumpul | ngalun-alun sadina iki | anêmbanga têngara | mêngko kakang prabu | miyos sinowan ing jaba | yèn wus ningkah paman Lobaman ing pundi | tiyang kang dika bêkta ||

11. Ki Lobaman tuduh Ujum Sidik | Selarasa ris dènnya tanya |[8] wontên ing pundi ing mangke | Ki Lobaman amuwus | ing paseban gènira linggih | pan iku wus uninga | angsal para iku | bèbèt ratu waliullah | mapan iku dèn larani de sang aji | lantarannya mring para ||

12. Selarasa akèn animbali | mring Lobaman adan nulya mangkat | Selarasa dan wuwuse | dhatêng kang raka wau | dika kakang kinèn umijil | ingsun yayi tan wikan | ing wong kene durung | awawuh lan winawuhan | Selarasa angling andika puniki | api-api tan wikan ||

--- [f. 149r] ---

[...pyak] gamêlan munya ngrêrangin | kang seba dhêdhinginan ||

14. sampun prapta mangke Ujum Sidik | ing ngajêngan kalih Ki Lobaman | Selarasa pan age |[9] wus ingancaran lungguh | sinatata Ki Ujum Sidik | parêng Ki Selarasa | linggih ing bêbatur | Selasyara angandika | pan Ki Ujum dawêg satata alinggih | ing luhur sarêng ingwang ||

15. amardapa Ki Ujum sarya ngling | kawula nuwun sih jêngandika | kawula dede layake | Selasyara amuwus | de punapa silib ing ati | tan ana kang mangkana | titahing Yyang Agung | sagara gunung punika | watu kayu mung anane sifat tumpi | hakekatipun tunggal ||

16. rêrampatên paman Ujum Sidik | sampun sami satata alênggah | Ki Lobaman nèng kèrine | Ni Rumsari tumurun | kanthèn lawan sang rêtna dèwi | Ki Ujum angrêrêpa | linggihe tumungkul | wuwusên sang putri ika | antukipun wau dhatêng ing puri |[10] kalawan Ni Jumêna ||

--- [f. 149v] ---

[...wan] | wus palastha mungguhing lampadan asri | wus miyos kang pundhutan ||

18. ramening wong ing jro lan ing jawi | samya suka kang para pugawa | dèn sênggih maksih gustine | kawuwusa ing dangu | kang angêpung a[11] pasar uni | malah wus lingsir kilyan | bilulungan wau | kang kinêpung sampun ilang | ajêng bubar tan ana rèhe sang aji | kya patih tan katingal ||

19. pangajênge wong kang bêkta bêdhil | lawan pêdhang lan wong baris panah | samya gunêm sabature | kang rayi kaparipun | ing ecane lampah puniki | Ki Lobaman wus ilang | sarowange iku | lahêng matur sri nalendra | nora wurung kita padha dèn patèni | kabèh tan ana gêsang ||

20. gêgêtune kang ati iki |[12] tan kaduga ing manah manira | Ki Lobaman padha rane | dening tan ana wêruh | lir dinoh ing Sukma Sajati | kang sawanèh angucap | ing panyananingsun | gamêlan munya punika | Ki Lobaman nungkul maring sri bupati | ngaturakên kêthokan ||

21. angaturakên anake èstri | dados sukane sri naranata | mulane gamêlan rame | pamundure sang prabu | pan sakèhe tan karan ajrih | sêmune kasungkawan | ing anake iku | samadyane awacana | amiyarsa syaraning bêndhe anitir | mêpak sakèhing wadya ||

22. padha kumpula ing Darmaragi | sri nalendra pan lagya [la...]

--- [f. 150r] ---

[...gya] sinowan | balabur ika karsane | sakèhing wadya kumpul | ing paseban agêng lan alit | salamine ngawula | dèrèng nyandhang catu | balabur miwah kagungan | balik nunggal wau kapundhutan picis | balanipun dèn nulak ||

23. Selagănda sampun nitih tèji | Napasmadu dèn iring ing bala | wong kapatihan sakabèh | anggarêbêg ing pungkur | piniwayah ingkang kulambi | ngampingi kèri kanan | sèkêt sisih langkung | punika kang nitih kuda | pan ingiring sing pasar wong Darparagi | katur ing Selagănda ||

24. sampun pêpak nayaka dipati | Selagănda mantuk cêcongklangan | prapta ngalun-alun age | gupuh dènnya tumurun | saking kudanipun aririh | ningali ingkang raka | anèng sitiluhur | pajêng kêmbar katingalan | Selagănda mêmandhapan lampahnèki | adan mêndhak ing ngarsa ||

25. mênggah ing ngayun dènnya alinggih | Ki Lobaman Ujum Sidik ika | alinggih munggèng kèrine | mapan sampun winangun | arèh ban ra Ki Ujum Sidik |[13] kalih pakir Lobaman | Selagănda sampun | jumênêng Patih Mangkurat | sri nalendra alinggih ing parang paksi | ingayap ing pawongan ||

26. amung Selarasa kang tan apti | angrèh wadya kaduman wibawa | tansah ngajêngan linggihe | tan têbah

--- [f. 150v] ---

lan sang prabu | kunêng mangke sri narapati | arsa bêncah kagungan | reyal lawan kampuh | sinjang rencange kang arta | sinungakên wau dhatêng kyana patih | kinèn balaburêna ||

27. pan waradin punggawa lan mantri | benjang wi sadaya kaduman |[14] sampun dinadaran kabèh | pêpundhutan lumintu | dhêdhaharan saking jro puri | asêlur wong bêbêkta | rampadan lan sêkul | pêpundhutane sang nata | tan ucapên sami nandhang lungsir kuning | wus katur i sang nata ||

28. sasampuning dhahar sri bupati | ambêng sami gêpah ingambilan | sadaya wus dhahar kabèh | punggawa mantri sampun | ponakawan samya abukti | tan wontên kaliwatan | watawise sampun | palastha ingkang dhêdharan | sri bupati samita[15] dhatêng kang rayi | akèn nyênyinggahêna ||

29. Selarasa nimbali ing mantri | pêngawinan anyênyigahêna[16] | gumuruh ika syarane | nyênyinggahakên sampun | Selarasa sigra rumiyin | dhatêng ing kapatihan | Selarasa mungkur | sang putri mêdal sing pura | pinaesan pinangagèn[17] sarya adi | lir widadari kendran ||

--- [f. 151r] ---

cingak kang andulu | rabining mantri punggawa | rêmên mulat lir Kamajaya lan Ratih | ing warnane kalihan ||

31. dunyanipun binakta ing wuri | ginotongan dhatêng kapatihan | sang nata ngiring wurine | ramya malih ing pungkur | wong nênonton jalu lan èstri | lir anêcêpa kamal | kumêcêr andulu | wus prapta ing kapatihan | dhêdhaharan malih punggawa mantri |[19] ramya samya kasukan ||

32. adan bubar sang nata tinangkil | sêsinggahan pan malih kalintang | sang nata ing pamantuke | kalayan garwanipun | Ni Rumsari tansah dèn kanthi | deni sri naradipa | praptèng dalêm agung | padhêkan kalawan patah | kawan dasa layar gawane sang aji | ing Atasulun ika ||

33. sinu[20] dhatêng Lobaman sapalih | kang sapalih dhatêng Ki Sabandar | Ki Ujum Sa[21] jênênge |[22] kalangkung sukanipun | langkung malih sakèh ningali | wadya ika sadaya | sami atur-atur | nêngêna caritanira | pinisalin pupuhe lamun suwawi | nêmbang yuda kênaka ||

26. Pangkur

1. warnane mangke sang nata | Atasulung[23] wau Raja Kesyari | kalih patihe dhinapur | dinakon anèng wana | dening Selarasa tatkalaning dalu | mapan sarêng cinêngkalak | ginandhèng lan patihnèki ||

2. enjinge wungu anendra | duk ing dangu

--- [f. 151v] ---

binirat maksih guling | tinangisan sirêpipun | dening Ki Selarasa | sawungune sang nata sru kurdanipun | sapa ta iki baya |[24] anyêngkalak kita iki ||

3. dene si arewang setan | rewangipun wau paduka ji |[25] katiga bisa anêluh | ing panduga kawula | pu[26] Lobaman malês dhatêng sang aulun | sang nata kaliwat duka | ambanti-banting[27] pribadi ||

4. ora pêgat ingkang tambang | saya wuwuh lawe dènnya ningsêti | sakit karasèng bêbalung | sang nata asru mojar | ora pira têtali lawe tan kukuh | lawe wênang pitung lêmbar | sapa sanggup mêgot iki ||

5. dinêdêl lawe tan pêgat | rosanira lawe saya ningsêti | dèn pêlagakên i kayu | karsa amrih ucula | rosanira sang nata dêlasan rubuh | andhepok kapesing pisan | ki patih mangkatên malih ||

6. tambuh-tambuh polahira | ora ucul tambang saya ningsêti | saya karasèng bêbalung | sampun ambêk matia | kyana patih kalah sang nata malayu | anyêrang wana gêrotan | kayu katarajang mati ||

--- [f. 152r] ---

[...sir] ||

9. yèn ana palwa kasalad | palwa agêng miwah palwa lit-alit | yèn katingalan dèn bantu | tan ana karyaneka | tansah tulung ing sakèhe manggih kewuh | yèn wontên parau dagang | yèn kapanggih olih bathi ||

10. utawi sihing wong liyan | yèn kapanggih lawan waliulèki | pasthi kathah antukipun | ya ta nulya katingal | de sang nata asru dènnya nguwuh-uwuh | dhuh bêndara guru amba | tulungana ingsun iki ||

11. benjang yèn kula ucula | kula turi benjing bêkakak babi | punapa tinêdha besuk | kawula tan lênggana | ya bathara dewa aku nêdha tulung | kang tan kêlêm dening ombak | iyèku bathara mami ||

12. kang bisa ngambah sagara | ingkang ora kêna owah lan gingsir | kang karya sabuwanèku | tan gêsêng ing pawaka | lah minggira tuwan amba nêdha tulung | kang tan kêlêm dening toya | yyang kaki migira dhingin ||

13. Ki Sèh Mêlaya miyarsa | wontên nguwuh-uwuh pinggir pasisir | Ki Sèh Malaya andulu | dèn parani lolonan [lo...]

--- [f. 152v] ---

[...lonan] | saya parêk sang nata anjungkêl sujud | umatur sri naranata | andika tulungi mami ||

14. Ki Sèh Mêlaya atanya | dening apa sira dèn cêngkalaki | sang nata lan patih matur | măngsa borong bathara | uning sajro ing manah sang aulun |[30] nêdha ucul ingkang tambang | benjing kawula wangsuli ||

15. sawarnane kang bêkakak | kêbo pèdhèk lan bêkakak bêbayi | kêbo sapi miwah wêdhus | kawula botên kirang | sok ucula andika sanjani besuk | dhatêng ing wisma kawula | bèbèk ayam kula sugih ||

16. pan kathah sanggup kawula | lamun ucul kula cogah[31] rumiyin | pandhita mèsêm angrungu | ing ature sang nata | aris mojar Ki Êsèh Mêlaya wau | dudu êjin dudu dewa | ingsun tunggal lan sirèki ||

17. apa mulanira kuna | kasandhangan sira apus têtali | Raja Kowera umatur | datan dosa kawula | pan kawula dèn kaniaya ing dalu | dèn lindhih nagaraningwang | dunya brana dèn alapi ||

18. kawula iki nalendra | kang satunggal gusti punika patih | katungkul kawula turu | dening bala priyăngga | têgane tah balanisun bisa nêluh | ki sèh awlas amiyarsa | tuture Raja Kowari ||

19. Ki Sèh Mêlaya anyandhak | astanira sang nata [na...]

--- [f. 153r] ---

[...ta] lawan patih | karsane ki êsèh wau | anguculana tambang | tiningalan lawe pitung lêmbar wau | angucap sajroning nala | apa mulanira iki ||

20. dening lawe pitung lêmbar | têka kukuh bari têka nglarani | waspaos dènnya andulu | anuli katingalan | ana tulis muni namaning Yyang Agung | istigapar Sèh Malaya | pantês iki wong linuwih ||

21. sang nata asru wacana | tuwane lan egalêna kaburu sakit |[32] suka wadenên wak isun | wong roro tan lênggana | rèhing tuwan anguripakên pukulun | Ki Sèh Malaya ngandika | bapa ora sanggup mami ||

22. kêrana ta iku nyawa | tapak tanganing wong sêkti linuwih | kêkasihing Yyang wong iku | pantês ukuming Allah | ana tăndha muni namaning Yyang Agung | yèn sira arêp ucula | anuta agama suci ||

23. ngucapa ashaduanla | illahakilallah Muhamadin |[33] Rasullulah kang linuhung | mundêlik sri nalendra | kalih patih aswa dènira amuwus | luput bindhe wong ika |[34] padha panêluhannèki ||

--- [f. 153v] ---

têngahing modra |[35] kocapa Raja Kowari ||

25. langkung dening kasangsara | lamun mangan godhong lêmês binukti | lawan babakaning kayu | singa wong kang kapapag | ngasih-asih tansah sok anjaluk tulung | sawanèh angrasa wêlas | sawanèh angrasa wêdi ||

26. wontên sapalih kang wêlas | dèn uculi bêbandane tan kêni | wontên kang angiris wau | wanèh wontên kabakar | kang ambacok parandene datan ucul | sangsaya wuwuh kêrasa | sang nata kalawan patih ||

27. wontên palwa lêlayaran | kirang toya karsa ngambila warih | satunggal wong saking Ngêrum | baita kang satunggal | saking Selan wastane nakodanipun | awasta Nakoda Dinar | saking nagara Rum singgih ||

28. Nakoda Udrus sing Selan | mapan angsal toya sadaya sami | mila mêksih samya labuh | bandhega anèng dharat | ngambil kayu kapêthuk dhatêng sang prabu | kalih Kya Patih Mangkurat | samya nêdha tulung nênggih ||

--- [f. 154r] ---

[...pêl] têtămba ngêlih ||

30. tan kuwawi ngêlih tuwan | samya mudhun sadaya wong bênawi | sang nata samya dèn rubung | ana kang awèh sêga | ki nakoda ngucap ing bandheganipun | bocah padha uculana | kapriyèn yèn mangan iki ||

31. sadaya samya tumandang | anguculi têtaline tan kêni | bandhega samya tumurun | sadaya gênti mara | ana dulang sawanèh kang awèh nginum | Nakoda Udrus wêcana | aja dèn gawa wong iki ||

32. Nakoda Dinar wêcana | mangko ingsun gawane wong puniki | pangane besuk ingitung | yèn wus têka ing bandar | kita êdol besuk măngsa ora payu | lan[36] bandhega unggahêna | aja maras sri bupati ||

33. angling Ki Patih Mangkurat | wus dinakon ing petak sira patih | pêdhak lawan juru batu | wus padha dinulangan | sêkul ulam kalayan têtêdhan wau | sampun sinalinan têmbang | srinata anyar gumanti ||

27. Sinom

1. sarêng samya ngêbat layar | palwane Nako[37] Kêling |[38] angin timur binabaran | layar samya tadhah kèri | wus nêngah silêp wukir | palwane Nakoda Udrus | kadya jinurung ika | layare laju lastari | Ki Nakoda Dinar wau lampahira ||

2. galebak têka nyalimpang | awor kagawa wêwulik [wê...]

--- [f. 154v] ---

[...wulik] | kasusu surup yyang arka | lintang wulan tan kaèksi | pêtêng mega liputi | tan katon lor kalih kidul | kaburu păncawura | tambuh paraning bênawi | pan sawêngi anut paraning pawana ||

3. saksana palwa kasanglad | ing pulo datan kaaksi | juru mudhi gundham-gundham | dening kandhas kang kamudhi | he batur apa iki | taguhana[39] juru batu | kamudhiningsun kandhas | dèn tangguhi tan kaaksi | katingalan baitane sampun nyanglad ||

4. nakoda srêngên kalintang | dening apa kita iki | alayar ora karuwan | liput dening pêtêng iki | awane saking wêngi | padha kêmbar angin timur | kakuning atiningwang | sabên kita angêdhèri | têka kita kari dening prau gêla ||

5. ing sira anak bandhega | apa masalahe iki | ingsun dèn ninga Nakoda | Udrus apan dèn kêkêthip | bandhega matur malih | tan kadugi milanipun | măngsa boronga dika | nakoda èngêt ing ati | dening isun sajêge amot wong ika ||

6. wong kang nunut iku padha | turunêna dèn agêlis | juru batune angucap | wontên ing bêbêngkok riki | turu botên anglilir [ang...]

--- [f. 155r] ---

[...lilir] | enjing wus awan amaju | ki nakoda wêcana | bocah turunêna gêlis | dèlèhêna ing kêkisik bae kana ||

7. anulya jinunjung samya | dèn buwang anèng kêkisik | kya patih lawan sang nata | prandene datan alilir | palwa nêngah tumuli | sami dhêdhayungan sampun | ya ta anulya padhang | lintang lan wulan kaèksi | lan sadaya sampun samya ngêbat layar ||

8. wus sumirat bang-bang wetan | nakoda layar lastari | sampun mijil sang yyang arka | kocapa sri narapati | kapanasên alilir | sapatingale gêgêtun | dening tan anèng palwa | kang patih tangia aglis | sira patih nulya tangi gundandapan ||

9. dhuh bêndara gustiningwang | dèn buwang kita puniki | nêdha angulari desa | kang kenging dipun ngèngèri | Kusyari anauri | lah iya kang patih payu | aja ta kalayatan | sigêgên datan kawarni | tan kocapa sang nata ngulati sraya ||

--- [f. 155v] ---

badhe mantu sri nalendra ||

11. kapindho sami jin kupar | milane tumut prihatin | miwah sakwèhing sêntana | samya kinèn angulati | dhatêng ing sri bupati | Ratu Pulo Dhêngdha iku | sing sapa manggihêna | badhe mantu sri bupati | pan ginanjar kêncana wrat pitung lêksa ||

12. sakathahe ing jin kupar | kang kapêsat dening jurit | amêngsahi Selarasa | kang tibèng sagara wukir | sadaya kumpul mulih | ratune sabalanipun | ing Pulo Jingjrin ika | marminipun kumpul mulih | pan sang nata uninga warta mêngkana ||

13. yèn gadhang mantu tan ana | marmine èrêm kapati | wau wanci pukul tiga | sang nata miyos tinangkil | pêparabe sang aji | Maharaja Sindu Mahful | atadhah sri nalendra | pan darbe putra kêkalih | duk sinowan putrane mêndhak ing ngarsa ||

14. putra jalêripun gangsal | ing pêri iku satunggil | iya iku kang linamar | Ratu Dhêngdha Pulo uni | wêwangêne kang siwi | pambarêbe Raja Samun | panggulune wanita | akêkasih Dewang[40] Lasmin | kang panêngah jalu Sang Raja Sidura[41] ||

15. kang panyêthi Raja Sirman | Raja Sirdan arinèki | putra kang wuragil pisan | kêkasih Raja Sirpati |

--- [f. 156r] ---

kalima jajar linggih | sawingkinge para ratu | sami konjêm ing kisma | wêdanane para mantri | langkung ajrih tan ana ingkang ngucapa ||

16. sang nata gora wêcana | dèn egal Raja Kowari | tutura kalane ilang | mulane sang raja putri | paranèku mring ngêndi | apa jin kang gawa iku | tutura dèn pratela | Raja Kowari sung bêkti | inggih nuhun milane kadya punika ||

17. botên ta ijêngandika | mundhut mastêkaning êjin | Aslam[42] dhatêng putra tuwan | nuntên anglurug sang aji | kitha ing Pulo Rukmin | wus kabêkta ratunipun | awasta Ki Mas Putra | punika botên kapanggih | Raja Palmin nênggih sampun kinunjara ||

18. wêtawise kalih căndra | lamine Sang Raja Palmin | kinunjara ing Madhêngdha | benjing soneta[43] tinangkil | putra paduka aji | tunggang wukir nuntên murud | ngadhaton putra tuwan | kawula kang kinèn kêmit | kalih sanak kawula lan pun Kowara ||

19. enjinge wontên têngara | sinênggih sang raja putri | Madhêngdha arsa cangkrama | kawula kalih angiring | angapit mungguh kèri | ing samodra purugipun | kakang prabu tan ana | ing ngriku kula ulari | têgane ta sang putri kundhang manusa ||

20. ingkang wasta Selarasa | asumbar-sumbar duk jurit | badhe kawula punika | srayane [sraya...]

--- [f. 156v] ---

[...ne] wong Pucu[44] Rukmin | marmi kawula gusti | sadaya jin sami kawur | kalangkung ing prakosa | dêdêgipun andhap alit | pangamuke kalih camêthi kewala ||

21. sri naranata bramatya | miyarsa tuturirèki | jaja bang awinga-winga | kumêdud padoning lathi | sêmunipun ngajrihi | lir mêtu gêni a tutuk | asru dènnya wêcana | hèh kang Patih Căndrabumi | têngaraa dina mêngko ingsun lunga ||

22. mring Pulo Rukmin sun arah | kuthane ingsun abongi | sun gêmpur kuthane pisan | sun kêlême ing jêladri | puwas rasaning ati | sakèhing alam sun lêbur | samadyaning wêcana | punang jin opyak ing jawi | jin satunggal punika asung uninga ||

23. Sindu Mahpul awêcana | patih sapa bisik-bisik | ing burimu awêwarta | sra[45] nata pun Natabumi | kawula nuhun gusti | anênggih dasih pukulun | nênggih manggih manusa | kêkalih dèn cêngkalaki | ing samangke wontên jawi pangrantunan ||

--- [f. 157r] ---

lah patih dèn maring ngarsa ||

25. Kya Patih Cakrabuwana | miyos i jawi dèn iring | dening jin kang sêsêliran | praptèng pangrantunan aglis | sang nata kalih Patih | Mangkubumi sampun katur | cinaking[47] kèri kanan | lir kapuk salêmbar iki | sampun katur ing ngarsane sri nalendra ||

26. ki patih mêndhak wotsêkar | punika katur dewaji | warnane punang manusa | ingkang tuwan andikani | sri nata mangkya angling | dèn marene ngarêp ingsun | dan binakta ngajêngan | sang nata kalih kya patih | pan sang nata sakalangkung ajrihira ||

27. mirsa syarane sang nata | marêm[48] netrane kêpati | mangkana sajroning nala | kaparèhèn isun iki | tan wurung ingsun mati | syarane lir pendah guntur | mandah gênge sang nata | [...] |[49] pêpatihe kuwat nyaking marang ingwang ||

28. sri naranata atanya | hèh wong apa sira iki | lan sing ngêndi angsalira | têka anandhang têtali | sapa ingkang nalèni | enggal matura mring ingsun | Patih Cakrabuwana | angayog dhatêng Kusyari | lah matura manusa maring sang nata ||

--- [f. 157v] ---

[...jagat] | lah matura dèn agêlis | ya ta ngucap Kusyari sajroning nala ||

30. yèn ingsun têka mênênga | mangko ingsun dèn patèni | kumêmbêng saure mêgap | sakêlangkung dening ajrih | kawula nuhun gusti | dewa pangèstuning ulun | garu pangarca manah | bêtharanisun kang asih | muga-muga luluta srike sang nata ||

31. kawula wong saking Atas- | ulu wastaning nagari | pan kawula iki nata | kang wasta Raja Kosyari | sang nata mangkya angling | tan linyok badhean ingsun | iki raja utama | katêngêr umpaking aling | tansah nêbut guru yang lawan bathara ||

32. tandhane tate amodya | tunggal kawruhmu la[50] mami | apa mulanira nata | atêmah mangkene iki | matur Raja Syari |[51] kawula nuhun pukulun | tiwas patik bathara | ing bala kirang pamardi | botên kula bêkta amudya brahala ||

33. dadosipun ta bathara | angage idhêp pribadi | anut a Nabi Muhamad | kang cilaka ina mêskin | inggih ta lami-lami | dados panêluhan agung | awasta Ki Lobaman | sraya anak putu nabi | kinèn gêcêk ing nêgara amba tuwan ||

34. rencange tiyang têtiga | katigane rencang bêlis | sêkti panêluhan [panêlu...]

--- [f. 158r] ---

[...han] bisa | tuhu yèn tiyang sok nyilib | patikbra pan sakalih | pun patih duk binalênggu | kawula tan uninga | kilêm kawula kapati | dipun sirêp gapura de panêluhan ||

35. nênggih wasta Selarasa | sêsumbare duk ajurit | pangangkêne wus ayuda | lan êjin ajêjarahi | ing Pulo Dhêngdha uni | ratunipun sampun lêbur | dening pun Selarasa | kanggêk sang nata myarsèki | prayogane têmbang durma gêntèkêna ||

28. Durma

1. hèh Kowari sapa arane manusa | kang sira tutur uni | kang anyidra ika | dulure mantuningwang | Raja Kowari sung bêkti | pun Selarasa | wastanipun ta gusti ||

2. kyana patih matur maring sri nalendra | patut punika gusti | ature pun Raja | Kusyari ta punika | Raja Sindu Mahful angling | kalintang duka | gêrgut sri narapati ||

4. inguculan cêngkalak dening jin kathah | ana ingkang angiris | wanèh ingkang diya[53] | pinutung kang cêngkalak | wanèh ana kang bacoki | jin pilihan |[54] sêdaya anandangi ||

--- [f. 158v] ---

6. Raja Kowari asru dènira ngucap | dhuh tan kasandhang mami | sakite kalintang | tulang kadya rêmuka | yèn tan kêna kang têtali | aja ngulapan | gumuk sing kang têtali ||

7. Maharaja Sindu Mahpul anarajang | sigra dipun tingali | wau kang cêngkalak | gawokira kalintang | ningali ingkang têtali | nora kêjamak | lawe pitung lêr iki ||

8. Sindu Mahpul asru dènira wêcana | nora basaja iki | lah ta nurunêna | patih sakèh brahala | têtilarira kang dhingin | buyat[56] bêthara | ingkang agawe uni ||

9. lah gawea bêkakak wêdhus dèn egal | wus sami mintar aglis | gumuruh syaranya | ingkang karya bêkakak | syaraning kêkêlèng muni | lawan badhidhang | tambur gêntha lan bèri ||

--- [f. 159r] ---

[...n] putih ||

11. kukusipun wus munjuk dhatêng awiyat | nulya mêmuja sami | lan sakèhi[58] wadya | pugawane sang nata | tan opên rajèng Kowari | sami mêmuja | kalih sira kya patih ||

12. nulya prapta bêlis lanat i brahala | ingobahakê[59] nuli | êndhasing brahala | ingobahakên nuli | êndhasing brahala | dèn obahakên ika | manggut punang arca wêsi | gawok kang mulat | ningali arca wêsi ||[60]

13. ing lambene brahala nulya wêcana | hèh Sindu Mahful iki | cabar têmên sira | anguculi kang tambang | mandah yèn talia wêsi | lawe salêmbar | prandene datan kêni ||

14. ingsun jaluk bêkakak wong kang utama | sang nata asru aling | patih kongkonana | êjin kang sêsêliran | konên lunga angulati | jalma ta sigra | sakêdhap nulya prapti ||

15. ing pagagan amanggih wong kêkurênan | adus wêwuda sami | wau ingkang lanang | dèn jirêt wus palastra | rabine ajêrit-jêrit | sarwi dèn sundhang | lara dènira nangis ||

16. kantun raga kang atma sampun binakta | katur ing sri bupati | Sindu Mahful sira | kocap kang anèng gana | sakadange [saka...]

--- [159v] ---

[...dange] sami prapti | samya têtandang | sawênèh angraupi ||

17. dèn arani kêna ngantu sêsambangan | wanèh ngarani balis[61] | wus ora kocapa | polahe kang manusa | wuwusên sang êjin kapir | pan sampun prapta | ing ngarsane sang aji ||

18. sampun katur bêkakak wong mri sang nata | sri nalendra lingya ris | matur mring brahala | bêlis gumuyu suka | ya iku kadoyan mami | lamun ingana | kang ilok adus magrib ||

19. iya iku patih ing kadeyan ingwang | wong êkèl adus magrib | iku saosêna | yèn sira madya iwang | lan wong adus anèng kali | têngange ika | iku kabelan mami ||

20. lawan maning sang nata angulatana | sakathahe ing pêri | kalawan kèl ika | olih rowêlas dina | iku masih mêtu gêtih | miwah manusa | iku sarating mangkin ||

21. usapêna gêtihe marang wong ika | ing tangane Kusyari | uwis ta lêkasna | patih anut brahala | kang têtali sirna ênting | ya ta sang nata | Kusyari lan ki patih ||

22. sira Raja Kusyari asih kalintang | miwah dhatêng ing pêri | lawan i brahala | panglêmbana [panglê...]

--- [f. 160r] ---

[...mbana] kalintang | panêmbahira kêpati | ngalosod sira | ing padane sang aji ||

23. dhuh bathara dewa kawula Pangeran | tulusêna dewaji | wêlas ing kawula | tuwan asrah nêgara | rêbutên pêrang dewaji | katur sadaya | isine kang nêgari ||

24. pan sadhèrèk kawula inggih wanita | katur dhatêng sang aji | lumayan kewala | ing warnanipun pelag | badhe kêmit yèn aguling | kawula suka | wadenên inggih gusti ||

25. nêdha gusti kawula mapan kawawa | kawula lan pun patih | yèn ta pasajaa | sampun dèn panêluhan | yèn karosanipun wani | samangke nêdha | rinêbut ari mami ||

26. Sindu Mahful asru dènira ngandika | ja kowe walangati | nadyan opahana | reyang măngsa wurunga | ingkang sun arah ing pati | mapan wus lawas | aku ngulati warti ||

27. pan têmbene aku olih warta nyata | lawas aku ngulati | iku satru reyang | aku arêp tumindak | Selarasa sun tandangi | lah tuduhêna | aku Raja Kusyari ||

28. sira patih mêngko nêmbanga têngara | besuk isun tindaki | pêpêkên sêdaya | êjin kang pêpilihan | pêpêkêna dina mangkin | sami luwaran | gambuh mara ing wuri ||

29. Metrum (tidak diketahui)[62]

1. pêpêk samaktaning jurit | jin kapir

--- [f. 160v] ---

2. bugang awor banaspati | thethekan lan ilo-ilo | antu pating gunyatang | êndhas abang setan kang tanpa kulit | kyèkyèk balung atandhak |[67] kêmamang pating paluncar ||

4. surup yyang arka tumiling | wêngi luruge sang katong | dan dangu anèng marga | lampahipun tan angambah ing siti | jing[71] raga alus padha |[72] tan kêna dèn wicaraa ||

5. nêngêna ingkang lumaris | paosing carita goroh | kawuwusa sêkala | prabu anom pan lagya tinangkil |[73] dene ingkang para garwa | ing made carangmanyura ||

6. pêpak kang punggawa mantri | sajênêngira sang katong | ênting suka sang nata | sakyèh wadya agêng miwah alit |[74] wêdi asih mring sang nata | kathah arsa mati ngrana ||

--- [f. 161r] ---

[...ntri] kathah |[75]|

8. tabid lan dhêdhukun sami | angiring ing Ujum mangko | Kyana Patih Selagănda |[76] munggèng ngarsa jajar kalayan kang rayi |[77] Selarasa aturira | kang prabu dados punapa ||

9. jêngandika tanggap malih | pun paman Ujum pasêmon | kalih prakara kakang | kadi wontên damêl ingkang gati |[78] prabu anom angandika | sun duga mangkono uga ||

10. dawêg paman Ujum Sidik | tutura dipun sayêktos | Ka[79] Ujum aturira | inggih gusti atur jêng patik aji | jêngandika kadhatêngan | mêngsah sampun wontên marga ||

11. atur kawula kariyin | punika samangke yaktos | pun Kusyari kang prapta | ajêng wangsul arêbat nagari |[80] angsal kanthi êjin kupar | samya abala durbriksa[81] ||

12. sung uninga patik aji | punapa daya sang katong | prabu anom ngandika | anging iku kaparihèn patih |[82] yayi Selaganda iya | kaya ngapa karêpira ||

13. Patih Selagănda angling | punapa malih wiraos | dawêg sinambadan |[83] sagêlare sakyèhing prajurit |[84] pan angsal angasta-asta | samya angajap ing karsa ||

14. dugi kawula kakang ji | punika kenging tinanton | Ki Selarasa mojar | sarta nêmbah igih ta kakang patih | yèn ing yudanipun wikan | yèn mêngsah sami manusa ||

15. pangawasani[85] [pangawasa...]

--- [f. 161v] ---

[...ni] jin kapir | punika sintên kang mogot | Kyan Patih Selagănda | ngujiwati yayi sapa maning |[86] lamu[87] dudua Pêndhawa | yayi uga kurang paran ||

16. tumungkul dangtan[88] angling |[89] Selarasa èsmu wêdos | dhatêng wau kang raka | anggarjita kang manah naning tan mijil |[90] kakang patih iki ala | têka mêdhar ing akathah ||

17. mèsêm sira sri bupati | ningali wangsane karo | samya ujungan cipta | aris mojar kaparèhèn kita iki |[91] sakèh kang wong kang tumingal | sami kasmaran miyarsa ||

30. Asmaradana

1. kakang kaprèhipun mangkin | pangaruhe bêlis lanat | bok dados sêsalad gêdhe | angrusak dhatêng nêgara | pakir Lobaman mojar | barang kasaktène iku | buhêna dhatêng pun paman ||

3. punika têtulak wukir | sêdhah woh lan sêsêmburan | diringo kalawan bêngle | marica lan bawang pêthak | sadaya sinêmburan | sajawining kitha iku | pacuwanana ka liwat ||

--- [f. 162r] ---

4. gusti mênawi-mênawi | kenginga dening mêngkana | kita lakoni samangke | mumpung ika maksih têbah | istiyang[93] rowang gêsang | sakèhing pêkir ta mayu | mênyang sajawining kitha ||

5. agilir raina wêngi | sigra sami linêkasan | pêkir Lobaman wuwuse | sakèhing marêbot sira | padha angidêrana | saajahan[94] Atasulun | kabèh padha gawa tumbal ||

6. kawêdining setan bêlis | sadaya sampun siyaga | sakèhe wadyabalane | wuwusên kang lagi prapta | sakèhing kapir ika | mondhok ing têtêgal wau | sang nata èsmu kèmêngan ||

7. kèmêngan manah sang aji | angasohakên kang bala | dening sakèh tumbal katon | pusêngan sakèhing bala | tan arsa yèn măngsa wong |[95] balulungan sakèh ngantu | ajrih aningali tumbal ||

8. sakèhing durbeksa nisih | tan ana wani măngsa wong |[96] sakèh ngantu bubar bae | kêmangmang pating burangkang | pèk-èpèk kulesedan | thethekane mangu-mangu | laweyan ajola-jola ||

--- [f. 162v] ---

[...ina] dalu | iku kang mawa suminggah ||

10. Raja Sindu Mahpul angling | dhumatêng wau ki dêmang | gusti pêjahana mangko | kalintang dhatêng sumăngga | dening datan katingal | nagari ing Atasulu | ing pundi arahe baya ||

11. dening sih botên kaaksi | punika kang dados samar | pun Kosyari ing wartane | bok punika andêdonga | dhatêng paduka nata | pan tan wontên nagrinipun | ing Atasulun punika ||

12. kawula kalangkung ajrih | sakit sarira kawula | ing kulit kadya binêsèt | dèn iris maksih agêsang | sawuse kamangkana | Kusyari nêmbung ing atur | kawula botên anduga ||

13. eran kawula puniki | èmêng kawula matura | Kowari atus sêmbahe | aturmu dhatêng sang nata | lagi anèng nêgara | nyata pêsthi ing aturmu | ing mangko datan karuwan ||

14. Kowari nambungi angling | umatur dhatêng sang nata | kawula idêri kabèh | nagarane tan katingal | sang nata sru mojar |[97] kaya ngapa ing karêpmu | Kusyari sira ngucapa ||

15. Kusyari aturira ris | pukulun badhe kawula | inggih punika kêmate | pun Lobaman sanêluhan[98] [sanêluha...]

--- [f. 163r] ---

[...n] | dêngkinipun kalintang | dening kawula kadulu | tan sanès saking Lobaman ||

16. samadyanira agosthi | gègèr sakèh jin sadaya | tumingal dhatêng lawane | mêdal saking dalêm kitha | wong sami atêngara | gong bèri sami tinabuh | awor lawan takabiran ||

17. sakèh ngêjin padha nisih | sakêlangkung ajrihira | sang nata sru pangucape | hèh Raja Tambul majua | lawan sira Kowara | ratu sakaro wus maju | asêsumbar pêtak-pêtak ||

18. mangsah ing rana sakalih | sarwi nglèmbèhakên pêdhang | asumbar-sumbar sang katong | manusa sira majua | aja angadu bala | padha ratu bala sèwu | sapa wani lah majua ||

19. papagêna tandang mami | sing sapa arsa matia | ya ta kapiyarsa mangko | dening Ki Pêkir Lobaman | arsa sira maguta | amingkis kulambinipun | mangsah amit ingkang putra ||

20. sang nata pun paman amit | mêdali dhatêng payudan | kapengin prang sabil mangko | aprang kalawan jin kopar | sang nata dèn lêgawa | srahêna marang Yyang Agung | prabu anom angandika ||

--- [f. 163v] ---

[...ku] | dowa sèpi sampun tatrap ||

22. ing sajêro camêthi |[99] Lobaman mara ing ngarsa | sarya dikir sasuwene | jahare sadalan-dalan | Tambul sira narajang | Lobaman nulya jinungjung | wêdanane tiningalan ||

23. tinompo dera sang aji | sarwi ingiling-ilingan | maca apa sira mangko | sira wong apêksa lancang | arsa anglawan reyang | lamun uga jênêng ingsun | norana dowa tumama ||

24. lamun êjin ingkang tipis | wêdi wong amaca donga | yèn lagi jênêngku mangko | tan ajrih wong maca dowa | lah age amêdhanga | icipana kulit ingsun | ingkang tipis pilihana ||

25. Ki Lobaman angling aris | lanat kapir lah mêdhanga | Raja Tambul mêdhang age | Ki Lobaman datan obah | Raja Tambul sru mojar | lah malêsa maring sun |[100] Lobaman arsa malêsa ||

26. wus ingangkat kang camêthi | sinabêtakên sang nata | andhepok pun Tambul mangko | pun Tambul sira tan polah | raja mangkul narajang | Raja Kowari sing pungkur | kinarubut Ki Lobaman ||

27. Kowari saking wiyati | ikêt pagange[101] cinandhak | wus tininggil sira age | Lobaman anèng ing tawang | ya ta sakèh wong gawa | nyêgati sing ngandhapipun | Lobaman sampun kasăngga ||

28. gumuruh suraking kapir | Raja Tambul wus [wu...]

--- [f. 164r] ---

[...s] ingêmban | Lobaman agêro-gêro | nangis tan tumêbèng[102] lêmah | pan sampun winadhahan | anglilir ki pêkir sampun | tinêmbang maesa wiyat ||

31. Kinanthi

1. ênêngêna kang winuwus | kang lagya amangun jurit | paose kang acarita | wontên kang winuwus malih | nênggih wontên palwa ngambang | nêmatus gunging kang palwi ||

2. sang ratu sabalanipun | nênggih saking Indhu Kusthi | bisikanira sang nata | nênggih Sa Raja Kalithih | bagus anom tur sambada | nanging ratu iku kapir ||

3. ratuning Lasmana iku | malah panganggene mêksih | gêlunge sinupit urang | ngangge cawêt sondhèr sami | ngangge rawit biluraksa | kêncana tinatah rukmi ||

4. kilatbau lur-ulur |[103] kancana bang nata wêning | asawang Arjunasasra | warnane anom apêkik | sang dyah sing nagara Atas- | ulu wastane nêgari ||

5. punika sadhèrèkipun | kang tuwa Raja Kosyari | Prabu Kalithi panêngah | pan wuragilipun èstri | tinilar duk maksih jabang | têmbenipun ta puniki ||

6. sampun labuh palwanipun | gumuruh amasang bêdhil | sampun mêntas saha bala | wontên kang lêlayu dhingin | sêdyane atur uninga | dhatêng Sang Raja Kusyari ||

7. opyak sakèh kang andulu | yèn ana manusa prapti | ya ta sami cinêkêlan |

--- [f. 164v] ---

tinalenan tangan sikil | wus katur dhatêng sang nata | Raja Sindu Mahpul angling ||

8. dèn takonana wong iku | sing ngêndi angsale dhingin | lawan nitik bêdhil apa | gumuruh amêmêlingi | Patih Cakrabumi nêmbah | Patih Atasulu ngiring ||

9. nulya tinakenan sampun | kadi karsane narpati | ature ingkang bêbandan | kawula wong Indhu Kusthi | kinèngkèn atur uninga | dènira sri narapati ||

10. sang prabu ing Atasulu | yèn matu[104] Raja Kusyari | ing sapamiyarsanira | Patih Atasulu nuli | malajêng dhatêng sang nata | matur yèn wong Indhu Kusthi ||

11. Raja Kusyari umatur | amit dhatêng sri bupati | punika dhèrèk kawula | prapta saking Indhu Kusthi | kula amit sang bêthara | amêthuk dhatêng pasisir ||

12. sinukan Kusyari sampun | sakathahe wadya ngiring | saking êjin gêgancangan | bêbandan wus dèn uculi | pêpalayon raja kupar | kapêthuk kang rayi margi ||

13. piyak baris kang ing ngayun | Prabu Kalithih ningali | kang raka sira angucap | tilar egal malajêngi | nulya arangkulan samya | sakalih sarêng anangis ||

14. adhuh gusti arinisun | tan nyana sira pêpanggih | kaparihèn gusti sira | sun gawa linggih mri ngêndi | si kakang wus tanpa wisma | wus dadi ina kasèsi ||

15. kang rayi kagèt angrungu |

--- [f. 165r] ---

kang rayi ature aris | kang prabu dumèh punapa | tuture malangatèni | têka andika tutura | kawula arsa udani ||

16. bocah jupuka têtarub | saking kapal dipun aglis | kang tinuding sampun kesah | tundha kang rayi wus prapti | santana baita kathah | wus katur ing sri bupati ||

17. atarub sangkêlat dadu | cêcagak sarta ingukir | pinonthang sarya kancana | palinggihane rinukmi | Raja Kalinthih angucap | prabu tuturên dèn aglis ||

18. punapa milane kewuh | sapa wonge anakèni | Kusyari nambungi sabda | mèh mati si kakang yayi | cinidra de panêluhan | dening ta bala pribadi ||

19. Lobaman araning kewuh | umahe ing desa cili | kang anakèni si kakang | srayane têrahing Nabi | Muhammad kang kinasihan | Selarasa arannèki ||

20. Prabu Kalithih umatur | ing mangke wontên ing pundi | satru andika punika | sapintên gêngirèki |[105] Raja Kusyari angucap | tan gêdhe wonge dhap alit ||

21. mêngko uwis dadi ratu | anggêntèni jênêng mami | duk kondur ingsun dèn cidra | lagi turu dèn talèni | ingsun dèn buwang ing alas | karo kalawan kang patih ||

22. ing kono malarat ingsun | patang wulan tan abukti | nulya ana sihing dewa | sinuhun ing

--- [f. 165v] ---

Pulo Jingjrin | panguluning jin sêdaya | kang tulung si kakang gusti ||

23. iya iku syaranipun | mati yuda salin titih | Prabu Kalithi bramatya | miyarsa tuture iki | tumulya aglis malumpat | tandhane bêndu kapati ||

24. lamun ora kakang prabu | jin kabèh konên sumingkir | sun pagute têtunggalan | Selarasa padha siji | nadyan ingsun kêmbulana | sakèh panaluhan wani ||

25. sakèh punggawa lan ratu | ningali gustine runtik | malumpat sing pranahira | talingan kadya sinêbit | punggawa gung kawan dasa | gêlung supit urang sami ||

26. kang ngangge garudha ngungkur | andhap lir Arya Satyaki | jênêngane Tambaksela | wontên punggawa satunggil | agêng aluhur sambada | gêlung supit urang sami ||

27. asampêt garudha mungkur | ulur-ulur abuk[106] asri | karangwistha[107] puspakêrna | sêmune asri angrawit | asawang Sang Gathotkaca | jênênge Sang Pringgawèsthi ||

28. sanunggal punggawanipun | pathelang sêmune lungid | jênêngane Purwagănda | sukur manah patitis |[108] sami gêlung supit urang | sadaya wong Indhu Kusthi ||

--- [f.166r] ---

[...ndhèr] rinukma |[110]|

30. angsale gi karuhun |[111] sadaya wong Indhu Kusthi | têrahing Bathara Rama | sêmona kalane dhingin | yuda tambak sindu banda | punika duk lagi dhingin ||

31. têrahing Rama puniku | mangko nyatane wong Kêling | iya kutha ing Maldewa | sayakti wong Indhu Kusthi | samya rêbut nama dewa | malah sakathah wong Kêling ||

33. têngara umyang gumuruh | bêndhe gong kalawan bèri | ana kang angundha gada | bêksa gandhewa jêmparing | surake karêngyèng wiyat | kagèt wong Islam miyarsi ||

34. prabu anom sira muwus | Selarasa ari mami | apa kang pating lêbyar |[113] akèh payung sun tingali | umatur Ki Selarasa | inggih kaka prabu yakti ||

35. paman Ujum apa iku | kêndhang gong kalawan bèri | syane[114] amlingi karna |[115] punika ratu sing pundi | Islam atawa si kopar | umatur Ki Ujum Sidik ||

36. yèn panguninganing usul | punika tanggal ping kalih | wêlas dintêne Salasa | satru tuwan angsal kanthi | sami ratu tur kawarta | saha bala anak rabi ||

37. Patih Selagănda muwus | Sêlam si atawa kapir | balane alod ing ngarsa | Ki

--- [f. 166v] ---

Ujum matur yèn kapir | Patih Selagănda mara | sigra kalayan kang rayi ||

38. sakwèh punggawa andulu | yèn gustine sampun jurit | adan sami ngamuk rampak | sagunging para dipati | sawênèh anitih kuda | satus jaraning dipati ||

39. ana ngamuk saking pungkur | bubar sakathahing kapir | kawarnaa raja kopar | tinumbak deni kya patih | Selagănda nitih kuda | Raja Kusyari ngêmasi ||

40. warnanên sang nata prabu | ngamuk sing luhuring èsthi | angagêm pêdhang malela | tinatah tinaturanggi | kalawan pêkir Lomaban | lan sagunging para aji ||

41. sadaya sami angamuk | larut sathahing[116] kapir |[117] miwah Prabu Kalithi ka | ngêmasi saking sang aji | kocapa kang saking wiyat | Selarasa lan jin kapir ||

42. Selarasa kinarubut | dening sakathahing êjin | Selarasa tan katingal | dèn êbyok ing êjin kapir | sang pêkik wuwuh bratya |[118] dinêdêl lawan camêthi ||

43. sakèh ngêjin padha kawur | dinêl[119] lawan camêthi |[120] Sindu Mahpul sigra mara | bêndunira tan sinipi | karsanira amupuha | tinêmbangan dhangdhanggêndhis ||

32. Dhandhanggula

1. Sindu Mahpul sigra nulya nitir | Selarasa ika datan obah | gada wêsi lêbar bae | Sindu Mahpul sira sru | mulat dhatêng gadanirèki [gada...]

--- [f. 167r] ---

[...nirèki] | sigra sang wirèng yuda | camêthi sinambut | Sindu Mahpul sigra indha | wus malayya tan katingal purugnèki | kantun Ki Selarasa ||

3. Raja Sindu Mahpul anauri | sira uga kang gawe wisuna | dadi ingsun walês mangko | rasanên de sirèku | nora wurung sun juwing-juwing | bêbalungmu sun mamah | sampun tanpa bayu | prabu anom tyase lupa | pangèsthine sampun takdiring Yyang Widi | tèkèng sariraniwang ||

4. apan wuwusên mangke kang kari | wau gustine pan sampun ilang | tangis lir gêrah syarane | Selagănda wus kantun | tan kawasa osika malih | saicale kang raka | Ki Lobaman gêtun | saicale ingkang putra | sakyèh aningali |[122] dening ta tan kapêdhak ||

--- [f. 167v] ---

[...kêna] | tiwase wong dhawuk | angraksa ing kakangira | kakangira dèn gawa ing êjin kapir | si bapa belakêna ||

6. Selarasa mênggah saryya angling | kawigêna ing manah tan ketang | anayuti ing trisnane | tumungkul dènnya lungguh | rame malih |[123] Lobaman tanbuh polah | têka gagar-gugur | karsane anêmburana | jambe suruh dèn aponi lan têrasi | bênglene ika bawang ||

7. sinêngguh dringo ku sabrang aking | kapisêlak ilêr darewesan | wong anom dadi guyune | Selagănda wus emut | Ujum Sidik kang ngusadani | lawan Ki Selarasa | kalih sampun emut | Selarasa angandika | paman Ujum ana ngêndi lanat kapir | kang ngiwat sanak ingwang ||

8. aris matur sira Ujum Sidik | ing panguning kawula rahadyan | ing dintên Rêbo ta anggèr | èstri ambêking pandung | saegale pan botên têbih | kasusul kasusulan | dening parnahipun | ing mega pênggêl lèr ika | mega kandêl Selarasa nulya lêngis | sakêdhèp tan tumingal ||

9. aturipun mung kalih kulambi | kuda dipun camêthi dèn tilar | sigra wus kontap megane | katingalan [katinga...]

--- [f. 168r] ---

[...lan] sang prabu | anglampahi surup yyang rawi | i wayahira |[124] prandene andulu | pangawasaning makutha | katingalan kang raka lagya dèn cangking | nulya Ki Selarasa ||

10. wus rinêbat kang raka saking jin | tur dhinupak Sindu Mahpul niba | amblês ing siti tibane | satangine wus mabur | Selarasa dèn susul malih | prabu anom rinêbat | mapan wus karêbut | ramene dhupak-dhinupak | prabu anom kaparan tiba ing siti | tiba ing alas amba ||

11. ramening yuda titih-tinitih | wus raina nulya katingalan | yèn kang rinêbut wus rigèl | Maraja Sindu Mahpul | nulya tilar lumayu aglis | ya ta wus ingalingan | de brahalanipun | angidang wangsul sang nata | katingalan prabu anom anèng siti | sinambêr wus binêkta ||

12. binêkta awor lan mega putih | Selarasa kèmêngan ing nala | wangsul dhatêng nêgarane | praptèng ing Atasulu | sapunika Ki Ujum Sidik | nêmbah saking têbihan | nudingi mring luhur | wontên ing mega punika | raka tuwan duka susul tumuli |[125] kang pêthak mungguh wetan ||

13. Selarasa gupuh dènnya balik | dhatêng mega wetan pinaranan | prapta i mega pranahe | ri saksana

--- [f. 168v] ---

andulu | sang jin kapir lagya anangis | sang prabu anom sigra | Selarasa ngrêbut | Sindu Mahpul wus dhinupak | Raja Sindu Mahpul mèh tibèng jaladri | si bêlis aglis nyandhak ||

14. satangine wus angrab mulih |[126] pan agudêr sami rêrêbatan | wuwusên ika lampahe | Dèwi Rêtna Parênyuh | pan wus cawis anèng jaladri | darbe amêng-amêngan | mina sampun rawuh | gigire nusa tambanan | sarta bêkta kang mina patani rukmi | mungguh ing gigirira ||

15. prabu anom wus kapiran malih | tan anyandhak tibèng ing samodra | têka tiba ing kasure | prabu anom gêgêtun | amurcita i nalanèki | baya ta marmaning Yyang | iki ana kasur | iki ta duwene sapa | wêwangunan patani sarya ingukir | tur sarya pêpajangan ||

16. dupi nolih nulya aningali | wontên èstri endah warnanira | gêgêtun lênglêng driyane | iki wong luwih ayu | pan satuwuh isun aurip | durung ingsun tumingal | dhingin rabiningsun | sun sênggih tan ana memba | têka iki ana ayu luwih maning | wong apa iki baya ||

17. prabu anom lingira amanis | nyai

--- [f. 169r] ---

dewa sintên kang sinambat | kusuma ngêndi wismane | apajarah[127] wong ayu | sampun ragi kadukan tampi | punapa karsa dika | angambang ing ing laut |[128] Rêtna Parênyuh tur sêmbah | inggih nuhu[129] sang nata kawula inggih | saos năngga mring tuwan ||

18. amrih sampun dhawuh ing jaladri | tiwas kawula angastupada | rayi tuwan langkung sihe | mandah i bêndunipun | ing kawula rayi sang aji | yèn paduka dhawuha | kêlêma ing ranu | kawula dados punapa | dening rayi paduka kawula gusti | pasthi kinarya bela ||

19. kèndêl dangu angling jroning ati | dadi apa ingsun kagahana | tênagane yayi ipe | aris wêdaling wuwus | katambuhan si kakang yayi | têgane si manyawa | garwane dhiningsun | si kakang kalangkung nêdha | Sukma Agung besuk ingkang mangsuli |[130] wong nguripi ing pêjah ||

--- [f. 169v] ---

[...an] ||

21. brahala bêlis setan angalingi |[131] êjin kupar sampun tan katingal | angidang wangsul lampahe | Maraja Sindu Mahpul | sigra mulat dhatêng jaladri | ing wau wis katingal | prabu anom lungguh | anèng patani kancana | Sindu Mahpul sigra anambêr tumuli | Parênyuh wus prayitna ||

22. sang dyah ayu wus mênthang jamparing | gandhewane sigra dipun kanan | dèn ayat-ayat tindake | panah lumêpas sampun | pan cumundhuk ing gulunèki | sarêng tumiba ika | tugêl lan gêgêmbung | gumêbyur tibèng sagara | kambang-kambang anggane lan sirahnèki | lir jong asêsampanan ||

23. Selarasa mulat ing jaladri | yèn mungsuhe wus kambang-kambangan | Selarasa sru bêndune | tumingal ngalor ngidul | sapa baya kang amatèni | maring sang kapir lanat | ya ta nulya dulu | kang garwa anèng samodra | ingkang garwa arsa dipun jamalani | sang aprabu anyêngkah ||

--- [f. 170r] ---

[...n] sira bêndu | angur tuwêkên si kakang | ingkang akon aja rabinira gusti | kang nguripi si kakang ||

25. Selarasa gumêtêr tan sipi | amiyarsa bêndune kang raka | sumungkêm langkung ajrihe | amuwus jroning kalbu | adhuh raka warong[132] kapati | sun sidhêp wus palastra | jênêng sang aprabu | margane ana sih Ngallah | prabu anom wuwuse arum amanis | nyi pe kene linggihan ||

26. balik yayi age padha mulih | manawa dadi akèh mêmêlang | ing mantri punggawa kabèh | eca agunêm catur | nulya prapta êjin pêkathik | gungipun kawan dasa | lawan kudanipun | pinandêng sing katêbihan | botên purun parêk sakathahing êjin | angantos pangandika ||

27. wus ingawe dening sang apêkik | nulya mara punang jin sadaya | Selarasa ris wuwuse | sira padha sun utus | marang Pulo Rukmi dèn aglis | matura kangjêng paman | Raja Palmin iku | wong Pulo Jingjrin wus pêjah | kangjêng paman sun aturi jêjarahi | ngumpulakên bêrana ||

28. lawan anake wong Pulo Jingrin | yayi êmas sun kon ngrabèkêna | ingsun suka palakine | wus muli[133]

--- [f. 170v] ---

dèn gupuh |[134] jaran iku tigalên mangkin | nêmbah punang putusan | sakèh jin wus mabur | Selarasa matur nêmbah | inggih raka kuda panduka titih |[135] ing pukur dados sêmang ||

33. Pangkur

1. prabu anom nitih kuda | wuwuh bagus sapolahe mantêsi | kang rayi lumakyèngh[136] ngayun | kêkanthèn lan kang garwa | lir jawata lampahe katiga wau | sang nata lan Selarasa | Parênyuh lumakyèng wuri ||

2. katiga ngambah gêgana | tan adangu lampahe sri bupati | sêsaat anulya rawuh | tumêdhak sing gêgana | wus katingal dening sakathahe bandu | Ujum Sidik kang apajar | yèn sang nata lagi prapti ||

3. mantri punggawa kang tuwa | kinèn bubar dènira sri bupati | kang sajawi kitha iku | sadaya ingandikan | sampun ngumpul sadaya ing alun-alun | wus sêsak tanpa panggenan | malah anglèbi pasisir ||

--- [f. 171r] ---

[...re] dèn joli ||

5. palayune Ni Rumsêkar | sampun supe ing jênênge pawèstri | Ragapuspita malayu | kampuhe kaleweran | tan dèn etang malayu anyèrèd kampuh | tan ana kang katingalan | amung kang raka kaaksi ||

6. sang nata sampun katingal | dening sang dyah anglungsar anèng siti | sang nata tumêdhak sampun | saking luhuring kuda | dyan sinambut sang putri deni sang prabu | kang garwa sampun ingêmban | binakta mantuk i puri ||

7. Selarasa Selagănda | akêkanthèn kalih garwane rèki | prapta ing jro pura sampun | wayahe tunggang arka | prabu ano[137] pamuwuse amlasayun | yayi Patih Selagănda | padha arèrèn ing mangkin ||

8. sakathahe wadyabala | kon kasukan ing jro lawan ing jawi | sakalangkung sukanipun | sapraptane sang nata | sayandalu tansah akasukan wau | warnanên ingkang jarahan | garwaning wong Indhu Kusthi ||

9. prabu ka Kalithi kang garwanya |[138] patang puluh endah ing warnanèki | anom-anom ayu-ayu | sadhèrèk pun [pu...]

--- [f. 171v] ---

[...n] satunggal | maksih kênya samya amarêk ing ngayun | atap alinggih ing ngarsa | lir sêkar sataman asri ||

10. lamine ika sang nata | akasukan siyang kalawan latri | tigang sasi laminipun | sang nata ris ngandika | yayi patih samangko ing karêp ingsun | kabèh saisini[139] palwa | sagamêlan yayi patih ||

11. lawan kabèh dangdanana | ingkang rusak bênêrêna dèn aglis | Patih Selagănda matur | aris wêdaling sêbda | inggih sampun pabêlah sadayanipun | sami mangsup gama Islam | Selarasa ingkang mardi ||

12. pun paman Lobaman tuwan | kang amardi muru amuruk gama suci |[140] prabu anom lingirèku | kapale wowotana | samaktane iku yayi karsaningsun | Selagănda atur sêmbah | inggih paduka nêrpati ||

13. sigra prapta Selagănda | dhatêng kalih layan wau kang rayi | amaro sapalwanipun | wis padha winowotan | samaktane uwos toya mapan sampun | bêdhil lan obat wus kawrat | murong lawan watu gêni ||

14. lan sagunging kang barana |

--- [f. 172r] ---

kêkêndhangan êmas kalawan picis | sadaya kawrat ing sêlup | Selagănda tumêdhak | saking palwa Selarasa aris muwus | ki patih punapa karsa | karsa dika dhatêng pundi ||

15. tan kawarna lampahira | Selagănda matur ing sri bupati | aris dènnya nêmbah matur | inggih sampun palastha | palwa dalêm wus kawrat sadayanipun | kawula atakèn warta | kang prabu kesah mring pundi ||

16. enji[141] sangnata sineba | pan pêpêkan sagunging tăndhamantri | pêkir Lobaman nèng ngayun | Ujum Sidik ing kanan | angandika sang nata lingira arum | yayi patih dèn palastha | upacara lawan baris ||

17. baris dalêm sampun tata | bêdhil tigar angapit kanan kèri | tunggul langkung munggèng ngayun | kêrbin mungguh ing wuntat | sêngkêlat bang sadaya rasukanipun | sang nata ngrasuk busana | kasmaran sakèh ningali ||

34. Asmaradana

1. enjing sang nata tinangkil | pêpak sagunging pugawa | kang rayi kalih ngandhape | sadaya rêmên tumingal | i warnane sang nata | dening amuwuhi bagus | sang nata aris ngandika ||

2. paman pêkir Ujum Sidik |

--- [f. 172v] ---

andika kalih kantuna | angrêksa nêgara mangko | ingsun ta arsa mring Cêmpa | rayi kalih sun gawa | putra dika maksa tumut | kesah ing dintên punika ||

3. sadaya samya wotsari | ature pêkir Lobaman | mangke paduka lumèngsèr | sang nata aris wêcana | mangke kawula kesah | yèn patut lan paman Ujum | ngulati marga raharja ||

4. Ki Ujum Sidik sung bêkti | kawula nuhun sang nata | raharja margine anggèr | watêking dintên punika | nanging yèn dhatêng paran | paduka amanggih kewuh | nanging botên dados baya ||

5. sang nata ngandika aris | yayi Patih Selagănda | uwis munggaha samangko | ing palwa pariyatêna | sawadene samakta | mêngko rèrèn bari ingsun | barêng lawan kakangira ||

6. Selarasa sira gusti | miliha sira baita | idhêpên si kakang mêngko | sakèhe jarahanira | iku parigêlêna | wontên dadi saparau | iku lawan garwanira ||

7. Selarasa nêmbah aris | amit lumampah kewala | pan inggih eca manahe | lumampaha ing samodra | salajune kang palwa | rayi paduka pan sanggup | nusul dhatêng mring sampeyan ||

8. sang nata ngandika aris [a...]

--- [f. 173r] ---

[...ris] | yèn mêngkono yayi sira | nyênyinggahêna samangko | ucapên kang anèng pura | Rumsari ingbaturan[142] | putusan sampun kapêthuk | ing margi lawan sang nata ||

9. tan kawarna sirèng margi | sêsinggahan sampun prapta | ing pasisir sabalane | sampun minggah dhatêng palwa | rame abêbêdhilan | wanci-wanci tugang[143] gunung | angin dhaya babar layar ||

10. lir jinurung deni Widi | palayare palwa kathah | pating pancorong damare | kurung gêdhah munggèng tiyang | amung kapal sang nata | pandam ing ngarsa ing pungkur | kurung agung munggyèng wuntat ||

11. nêngah sampun silêm wukir | palayare sampun lêpas | tan kawarnaa lampahe | wuwusên nata ing Cêmpa | Sang Prabu Selangkara | nagarane wus kinêpung | wau wus binayong[144] mangap ||

12. dening ratu kawan nagri | nênggih angsale nalendra | saking Cubinang wastane | akanthi sidhêm manggora | lan ratu ing Tursina | pamigiring Cêmpa iku | wus tinêlukakên padha ||

13. i dalêm kitha wus wiwrin | malah wus kadi tumangan | alabuh gêni karsane | samangsane kunggahana | kuthane nètèng[145] Cêmpa | mung ngantos putusanipun | sira Prabu Selangkara ||

--- [f. 173v] ---

14. nênggih sampun pitung wêngi | kesahe punang utusan | angulati sraya mangko | malah undhangi[146] nagara | sing sapa ngundurêna | ing mungsuh jumênêng ratu | angrèha nagara Campa ||

15. nagari kang dèn purugi | awasta Tănjabuwa[147] |[148] nanging ta tan olèh gawe | datan arsa atulunga | Ratu Tunjung Buwana | punang duta nuntên wangsul | nanging maksih wontên marga ||

16. Wan Sujana Wan Sujati | agunêm sarowangira | adhi kadipundi mangko | laku kita kinèn lunga | ngambil sraya tan angsal | muliha nagara besuk | kutha pantê[149] sampun bêdhah ||

17. lan musuh kita puniki | kasuhur têguh kuwasa | wani tan ana lawane | mulane iku sang nata | Ratu Tunjung Buwona | tan sagup[150] amungsuh iku | maring Sang Prabu Cubinang ||

18. Wan Sujati anauri | inggih si kinapakêna | yèn wus sêmono jangjine | rêmuke nêgara Cêmpa | rowange sami ngucap | yèn mangkatên angur sampun | mantuk ing nêgara Cêmpa ||

19. samadene [sama...]

--- [f. 174r] ---

[...dene] manggih wèsthi | punang duta turut marga | dupi tumingal ngarsane | yèn wontên wong nitih kuda | dèn putêr sêsirigan | Ki Wan Sujati amuwus | ika na wong nitih kuda ||

20. baya pantês mungsuh iki | punika angadhang kita | nêdha malayu dèn age | kawruhan balai kita | rewange tiyang gangsal | sami gancang lumayu |[151] sambi ambirat gêgaman ||

21. Selarasa aningali | saki luhuri[152] turăngga | wong padha malayu age | saksana Ki Selarasa | angrapakên torăngga | sakêp[153] tumulya rawuh |[154] Wan Sujana nulya niba ||

22. kumurêb têngahing margi | tur sarwi tobat-tobatan | Selarasa ris wuwuse | hèh babo iku sira |[155] mêlayu wêdi ngapa | lawan sapa kang amburu | sing ngêndi pinangkanira ||

23. bapa tangia aglis |[156] mêsakakên tiba sira | angur tutura dèn age | miyarsa Ki Wan Sujana | angucap jroni[157] nala | dudu rêrasaning mungsuh | rêrasane wong wus wikan ||

--- [f. 174v] ---

lêgane Sujati sira ||

25. sira padha saking ngêndi | Wan Sujana ngrangkul pada | sarwi dèn uwuh bature | batur padha marenea | iki ta gustinira | sadaya sami angrangkul | padha lara tangisira ||

26. Selarasa muwus aris | uwus ta padha mênênga | balikan tutura age | Ki Wan Sujana tur sêmbah | inggih gusti kawula | kinèngkèn dhatêng sang prabu | ngulari sraya kawula ||

27. malah undhanging nagari | deni ta lah datan angsal | raka paduka ta[158] wande | katêkanan ratu papat | kang angêpung nêgara | Cêmpa datan wande lêbur | punika ratu prakosa ||

29. wis padha muliha aglis | Wan Sujati Wan Sujana | matura kaya mêngkono | Wan Sujana matur nêmbah | gusti botên sumăngga | sing pundi margane mantuk | mêngsah tuwan sampun aglar ||

30. Selarasa ngandika ris | nyêkêla buntuting jaran | sakabèh dèn kukuh mangko | ya ta sami gêgeyongan | wong lêlima sadaya | sakêdhap binakta mabur | sampun prapta ing jro kitha ||

31. Selarasa [Sela...]

--- [f. 175r] ---

[...rasa] wangsul malih | sêsandêran ing samodra | saking gancange lampahe | sêsaat anulya prapta | kapal pan maksih layar | kêpanggih ingkang parau | wus pinênging minggir padha ||

32. sadaya wus labuh sami | angambang anèng i têngah | amung satunggal palwane | kang winêratan sanjata | kang kinèn anglajua | ing muara Cêmpa iku | kinèn samya labuh jangkar ||

33. kagèt sami kang miragi | bêdhil muni ing muara | sami matur ing gustine | Prabu Cungbinang putusan | pacalang atêtanya | sing kadohan sami nguwuh | tan purun yèn angrampida ||

34. hèh wong kapal saking ngêndi | pinangkanira lan apa | sêdyanira labuh kene | anauri wong sakapal | wong Atasulu ingwang | padagangira sa prabu | iki kapale nalendra ||

35. wruhanira kang darbèni | kapale sri naranata | mulanira atêtakon | sira iki arêp apa | lan wong ngêndi sira |[161] têka tambuh marang ingsun | dudu wang[162] kene ta sira ||

36. sakèh pacalang anglirig | mêpêti punang muara | mangkana malih wuwuse | sira aja age mêntas | nakodane kewala | mêntas aja ngaga[163] dhuhung | sanjatamu udhunana ||

37. wruhanira ta samangkin | ratunira pan wus asrah [a...]

--- [f. 175v] ---

[...srah] | pan wus bêdhah nêgarane | dening kangjêng gustiningwang | sinuhun ing Cungbinang | karane ta nakodamu | yèn arêp urip mêntasa ||

38. parêka ing gusti mami | dagangamu aturêna | upamane ora awèh | ora wurung sun bêranang | ing mangke kapalira | wong kapal padha sumaur | kapir apa ujarira ||

39. awèh ora awèh mangkin | ingsun nora wurung mêntas | sumingkira aja kono | bêdhil kapal sinulêdan | tur padha minimisan | kang kêna sikile putung | ana paraune sigar ||

40. gumuruh sakèhing jalmi | wong pacalang sampun bubar | samya agêbyur sawanèh | kang kapal anyalad pisan | wus manjing têng muara | Selarasa kang anyurung | ènthèng lir narik gamparan ||

41. sêdaya minggah tumuli | sakèh pambêlahing kapal | angglasah gêgêr barise | sira Patih Selagănda | kine[164] nitih kuda |[165] sambêrani[166] munggèng pungkur | dening wau Selarasa ||

42. amung angrasuk kulambi | ăntakusuma punika | anèng ngarsa lan garwane | Parênyuh datan katingal | dening sakèhing jalma | asikêp panah lan busur | kocapa natèng Cungbinang ||

43. bêndunira tan sinipi | dening pacalange [pa...]

--- [f. 176r] ---

[...calange] bubar | angrasêg[167] kabèh balane | nêgara Cêmpa dèn tilar | angrasêg Selarasa | balane kêdhik kadulu | saya galak ing akathah ||

45. sing kacurnan tan mindhoni | kuda bisa ngamuk dhawak | akèh wong pêcah êndhase | dèn kalêthak dening jaran | Parênyuh ngamuk sira | nanging ta datan kadulu | pêdhang kadya ngamuk dhawak ||

46. sang prabu mulat mungkirig | pêdhang bisa ngamuk dhawak | dèn belakakên kudane | malajêng apêlarasan | angungsi wanapriga[170] | sabalanira lumayu | sami pisah rêbut paran ||

47. wus sirna kang mungsuh sami | prabu anom pun mêntas |[171] sing kapal kalih garwane | bêdhil awor lan gamêlan | lir karêngèng awiyat | wuwusên sang nata prabu | Selangkara anèng pura ||

48. sakêlangkung ing prihatin | amiyarsa wuwusira | Wan Sujana sapraptane | matur lamun [lamu...]

--- [f. 176v] ---

[...n] Selarasa | muwus kadi punika | panyananira sang prabu | ya uga Si Selarasa ||

49. kang angraya ratu iki | arêp angukih nêgara | mangkana wau ciptane | tan antara saking jaba | Kya Patih Makupraja[172] | mêndhak angaturi atur | gusti lamun rayi tuwan ||

50. sakatiga sami prapti | wau saking pangumbaran | nênggih nêmatus kapale | mangke sami angsal garwa | gêpah ing galedhegan | tan arsa ing alun-alun | ngantos timbalan sang nata ||

51. wingi duk rame kang bêdhil | lêgane rayi paduka | tumandang angamuk rame | Selangkara ton ngandika | gêgêtun manahira | gumêtêr wijiling wuwus | uwa patih kaya ngapa ||

52. raganingsun dening yayi | dèn patèni tawa ora | dening larane atine | dumèh ora sun satata | kya patih atur sêmbah | wonde[173] padugi[174] ngulun |[175] gusti măngsa mangkatêna ||

53. rayi paduka dewaji | têmbe têksih rama tuwan | pinatutur katigane | dhatêng sajatining gêsang | anom mangke yèn ingwangwang |[176] Prabu Selangkara muwus | botên kadi dhangdhanggula ||

--- [f. 177r] ---

35. Dhandhanggula

1. payo uwa ingsun anêmoni | sun papage make ariniwang | nadyan maksiha manahe | pan akèh ariningsun | pajahana pan sun lakoni | pan iya ariniwang | sang prabu wus mêtu | tan ambêkta upacara | lawan patih bêbasahanipun ugi | kampuh kêmul kewala ||

2. dhatêng alun-alune prabadi[177] | datan wontên wong angiringa |[178] sang nata wau lampahe | prayi[179] anom andulu | gupuh nulya amêlajêngi | atilar upacara | anungkêmi suku | wangsane katiga pisan | lan kang garwa Prabu Selangkara angling | lah yayi jumênênga ||

3. binaktèng pura sami kinanthi | sakatiga tansah ingarasan | samarga-marga arine | wus prapta pura lungguh | magêlaran ing made gadhing | Sang Nata Selangkara | anolih ing pungkur | akèn sira mêmundhuta | sang nata ngling ing rayi linggiha ngriki | kabèh barêng satata ||

--- [f. 177v] ---

[...nak] | baya ilang dhêmêne reyal rêjêki | nêgarane mèh rusak ||

5. prabu anom matur asung bêkti | raka prabu tur-atur kawula | èstri kawan dasa gunge | labêt garwane ratu | saking ibu gusti ing uni | mêsah rayi paduka | Selarasa dangu | kathah amêjahi kopar | malah panggih lawan paman Aji Palmin | dhatêng Pulo Kancana ||

6. pan kawula tinilar nagari | Atasulu wastaning nêgara | sang nata asru tangise | Selangkara gêgêtun | amiyarsa ture kang rayi | sadalu pinuturan | mangkana kang kantun | saking kapal tan asêla | dhêdhaharan sêkul ulamipun mintir | malah datan kadhahar ||

7. waradin wong Cêmpa kagêng[182] lan alit |[183] sami dhahar kiriman sing kapal | Patih Selagănda kinèn | dhatêng jawi balabur | dhêdhaharan kang warni-warni | injing ing wayahira | prabu anom matur | raka ji amit kawula | ajêng mêdhêk ing astana ibu kalih | nêdha idi sampeyan ||

--- [f. 178r] ---

[...lya] aglis matur | raka Prabu Selangkara | dawêg kesah pun pêkir sampun nyaosi | ing karsane sang nata ||

9. Prabu Selangkara angling aris | adhuh gusti arine pun kakang | wuwusira pindho gawe | aja ta lunga ngujung | yèn si kakang tan nyukani |[185] sumilih ing raganya | ala bêcikipun | pati ika pêpindhannya | yèn samangke ora ngrasa anduwèni | yayi sakarsanira ||

11. sampun dhahar anulya angaji | prabu anom ing dagan kang rama | Patih Selagănda mangke | ing jawi bêbalabur | salawate mungguh wong jawi | kancana wrat satêngah | kati mungguh kaum | kêna wawrat kalih reyal | lan sêsotya pangandhape pan waradin | tan ana kalintangan ||

--- [f. 178v] ---

[...daya] | sukane kalangkung | ing pêkah saking sang nata | kawarnaa sawêlas dina ing mangkin | sang nata ing astana ||

13. kunêng sang nata ing Cêmpa singgih | sukan-sukan murud sing astana | anyukakakên arine | kawan sangsang[188] kanutug[189] | sampun dhatêng musiming angin | sêlatan lan tunggara | karti sampun luhur | prabu anom atur sêmbah | mri kang raka kakang ji kawula amit | mantuk dhatêng nêgara ||

14. Ngatasulu gusti pan mênawi | yuyunên mangke kang wadyabala | langkung saking samadose | kèndêl tan kêna muwus | Prabu Selangkara miragi | kumêmbêng wêspanira | adhuh ariningsun | lêgane ta dèn apura | dosaningsun supaya si yayi uni | maksih dèn tilar uga ||

--- [f. 179r] ---

[...kang] prabu | ajênêng nata ing Cêmpa | pan kawula cinato dening Yyang Widi | Ngatasulu nêgara ||

17. wontên dene rayi tuwan gusti | Selarasa bakalipun pisah | lan kawula ing benjinge | dudumaning Yang Agung | dados nata nagri ing êjin | nêgarinipun wasta | Pulo Jinjrin dangu | luhung karikil komala | wêdhinipun mirah intên patik aji | bêbature kancana ||

18. Selangkara muwuse amanis | lah ta yayi yèn kaya mêngkana | têkêdiring Yyang dadine | sapa sanggup anantun | lah ta yayi miyanga gusti | prabu anom anêmbah | kakang prabu nuhun | sih paduka mring kawula | pan punika babêktan katur kakang ji | sabêbêtan kawula ||

19. sampun wau samya angujungi | kadangira wus minggah ing palwa | sampun sami layar kabèh | ngungun wau kang kantun | agêng alit lara kang ati | samantuke sang nata | prabu anom wau | pinunggêl caritanira | purwanipun ingkang samya alul tulis | dèn sami ngapuraa ||

20. tan kawarna lampahe wus prapti | ing nagara Ngatasulu ika | bêdhil lir brondong [bro...]

--- [f. 179v] ---

[...ndong] syarane | pugawa Atasulu | samya mêthuk anèng pasisir | miwah pêkir Lobaman | Ujum datan kantun | sampun tumêdhak sang nata | saking palwa Lobama nulya anganthi | kadya èsmu kasmaran ||

36. Asmaradana

1. wus tumêdhak sing bênawi | prabu anom magêlaran | gumrêdêg wadyabalane | Ujum Sidik Ki Lobaman | alungguh kèri kanan | kang rayi jajar nèng ngayun | saksana surup yyang arka ||

2. sampun gumanti ing wêngi | mantri kinèn akasukan | kinèn ngaturana mangko | ayun anêmbang gamêlan | têngaraning wong suka | saking sontên malah dalu | sri naranata tumêdhak ||

3. saki gènira alinggih | luwaran mantuk i pura | padhêkan jawi ngandhape | amandhi dhuwung ing ngarsa | wanèh bêkta caratan | ing ngajêng samya alungguh | para rabining satriya ||

--- [f. 180r] ---

[...ane] Sênèn nyêgah ||

5. sampun adhahar sang aji | ambêng sampun ingalapan | kawula dalêm arane | ikang nêdha têtumbasan | sadaya sampun wisan | Selagănda amit kondur | wus mêdal i kapatihan ||

6. Selarasa nulya pamit | nêmbah kalayan kang garwa | kondur sing ngajêngan rame | miyos saking pêpungkuran | anganthi garwanira | kampuhe banjaran arum | sampun angrasuk busana ||

7. tarênggos ngage tumuli | murub muncar ing mastaka | linut ing rêtna sri tinon | rasukan atrakusama[193] | têdhak saking kasyargan | tuhu adining abagus | asêsêkar roning kamal ||

37. Sinom

1. sampun mêsat ing gêgana | saksana Sang Jayèngrêsmi | abure lawan kang garwa | ingiring ing bala êjim | wus prapta ing nagari | Pulo Dhêndha kang jinujug | wus manji[194] purăntara | nêngêna ingkang rumiyin | kawuwusa sang prabu ing Aburera ||

--- [f. 180v] ---

[...luk] Sang Ratu Dhadhang[196] Migora ||

3. satul[197] i Jamintoran |[198] nêgarane Krasna Bali | kalangkung gagah ayuda | pilih tandhing yèn ajurit | satunggale wuragil | nêgarane Jubin Pinjung | aran Raja Sarnusan | soso yèn sampun ajurit | Sang Tananus namane waruju pisan ||

4. kêkalih pêpatihira | Raja Burera Sang Aji | ingaran Patih Tanusan | satunggal Husèn Sabiri | sami jajar alinggih | amarêk dhatêng sang prabu | Raja Kombala gagah | garap tutuke yèn angling | palinggihan punika dhamparan êmas ||

5. sang nata ing Aburera | Raja Kombala kêkasih | kinukudang duk sawarga | alam eyange Barindi | putuningsun ing benjing | têguh ora nana mungsuh | sasedane kang eyang | tan antara dados aji | amêngkoni sugri nagara ing sabrang ||

--- [f. 181r] ---

[...gok] matêngga ||

7. andhèr sami sinajajar | radèn kalih samya nangkil | Radèn Sambawa aseba | pêparab Radèn Juwari | wontên malih anangkil | pêparab Sang Menak Kudrus | Raja Makasar seba | kêkasih Menak Binalik | Raja Siyêm kêkasih Menak Galuga ||

8. Sang Raja Kombala garap | garap tutuke yèn angling | ngandika ing tabidira | syarane garap ngajrihi | ingsun iki wus lami | durung wêruh gêtih ingsun | apa rupane baya | yèn anaa ingkang kongsi | mêtokêna gêtih ingwang pan sun ganjar ||

9. tabid sun takon mring sira | cêthanên mara dèn aglis | ana mungsuh ingsun nora | yèn ana mungsuh sing ngêndi | nanging ta sun kibiri | yèn anaa ingkang purun | siratên ka sagaha | wani ingsun angibiri | mara tabid aja mênêng-mênêng sira ||

10. mara tabid wêkcakêna | ana ora kang mungsuhi | kang padha kalawan ingwang | rosane ta apa maning | atawa ora manggih | sok walèha maring ingsun | lamun anaa raja | ngêndi nêgarane mangkin | andharadhak sang nata gumuyu suka ||

--- [f. 181v] ---

[...snèn] ika | tanggal gangsal wanci lingsir | pan kapanggih lakune gêni lan kêmbang ||

12. ki tabid matur anêmbah | inggih gusti patik aji | nanging têbah turun nata | tur satêdhak-têdhak wali | yèn ujare ing tulis | sakti nora nana purun | jasad ngambah tan nyangga | sumilih ta gusti ngajim[201] | nadyan malih manusa pilih kang năngga ||

13. Raja Burera ngandika | Sêlam apa iku kapir | gêdhe di ingsun lan ika | Ujum matur dede kopir | dêdêge andhap alit | nanging sêktine kalangkung | gusti akanthi Sukma | layan punika pinasthi | lêlanange sajagat tan ana memba ||

14. sang nata asru ngandika | rumasa ngapêskên dhiri | agêtak nudingi sira | ngisèni tan wruh ing krami | ature tan dêdugi | angangêm kang êmbuh-êmbuh | ki tabid atur sêmbah | inggih wêwatêking tulis | pan ki tabid andhikul anèng ngajêngan ||

15. bramatyanira kalintang | Tantanus sampun tinuding | Tantanus mêtua jaba | sakèh ngaji konên manjing | sigra undhang sang aji | para nata munggèng ngayun | sira asiyagaa | aku arêp alurugi[202] | maring Jawa sun cobane andon yuda ||

16. anggêm saure sadaya | tinari dening sang aji | sapintên baya jayanya |

--- [f. 182r] ---

Si Jawa kula mungsuhi | sanadyan awan bêngi | aja na kang milu-milu | kajayane Si Jawa | sun tudingi bae mati | sun gêtake wong Jawa pating palêsat ||

17. bungah manahe sang tana | ing sanggupe para aji | ki tabid nulya ngaturan | kawula nuhun sang aji | kula ngaturi uning | igih sang raja sinuhun | manggih ing wêwicalan | pun kaki asung pakeling | ing kawula kinèn amaspaosêna ||

--- [f. 182v] ---

[...]

--- [f. 183r] ---

Punika Sêrat Găndakusuma, kalihan Selarasa.

Kagungan dalêm Kangjêng Tu

Megya nahên milya nikang ri

--- [f. 183v] ---