Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047)

Judul
Sambungan
1. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998. Kategori: Arsip dan Sejarah > Galeri.
2. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 001–026). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 027–035). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 036–038). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 039–042). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 048–053). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 054–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
9. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 058–063). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
10. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 064–065). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
11. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 066–084). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
12. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 085–108). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
13. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 109–123). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
14. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 124–137). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
15. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 138–160). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
16. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
17. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 188–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
18. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 208–228). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
19. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 229–248). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
20. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 249–264). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
21. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 265–280). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
Citra
Terakhir diubah: 31-05-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

43. Asmarandana

1. mêngkana Sèh Amongragi (831) | anèng tajug pamêlêngan | wus ngambil toyastutine | mring langgar nulya asunat | sukril wuluk tahyatal | masjidi rong rêkangat wus | gya tangat tahajul rolas ||

2. rêkangat nêm salamnèki | ngangkat usali tangatan | tahjudi rakangatine | lilahi tangala Allah- | hu akbar kabiran wal | kamdu lilahi kasirun | pasubkanalah bukratan ||

3. wa asilan lajêng ini | wajahtu wadhia lila- | di paras samwatine |[1] walarli hadib[2] wusliman[3] | wama matih mahyaya | hu wa ma ana minal mus- | rikina ngênêngkên napas ||

4. anpas tanapas nupusi | nalika tan manjing mêdal | tangat pinardika kake | muslim jroning cêngêngira | witing cêngêng tatkala | angkating têkbir anuju | ing lapal Allahu akbar ||

5. kamot sênapas kang aring (832) | cêngêng datan kêlimputan | wus anglimputi ing date | dating asalat wus munggah | marang sipating salat | sipat hê sapocapan wus | marang asmaning asalat ||

6. asmaning salat kagêntin | marang apngaling asalat | salat wujuding Hyang Manon | mêngkene ingkang wus kawas | wusira kaantêngan | alon amaca alkamdu | sawusing patekah nulya ||

7. surat ikral awal akir | gumulung rolas rêkangat | yèn anuju kalimahe | wasjud waktarib punika | ing sabên sinujudan | sêsalam dadya nêm sujud | ing dalêm rolas rêkangat ||

8. tri dasa nêm sujudnèki (833) | wus tanjèh arambah-rambah | praptèng nêm salam akire | tayat[4] amaca sêlawat | atasing nabi kita | myang mring kulawarganipun | iptitahe tumaninah ||

--- 1-2 : 228 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 1 dari 49

9. mênêng sênapas mangsuli | lir nênge takbiratulkram | angliling kasuciane | purnaning tigang prêkara | sucine bangsa badan | sucining lesan lan kalbu | kalbu mukaranahira ||

10. mukaranah manjing kalbi | kalbi umanjing ing lesan | lesan umanjing badane | bedaning gusti kaula | kaula wus nalirah | lir sêgara lawan alun | winaspadèng jroning napas ||

11. napas kang tan manjing mijil | aring linandhung sêkala | alon asalam nêngêne | têrtib sarta tumaninah | rikat asalam ngiwa | wus bakda ing tangatipun | nulya tatrap wiridira ||

12. amupid ing isbat napi (834) | nakirah mutawasitah | muta-awilah junune | panaul ing dalêm dat hak | sipat asih ing asma | asmaul kusnihinipun | makluking kang satariah ||

13. wus suhul muslim ing dikir | tri atus klimah sênapas | wusnya lan sênapas malèh | [...][5] winot sakalimah | la ilaha ilallah | tinog mot sênapas landhung | bakda suhul wiridira ||

14. andonga sukur ing Widi | gya tusmak kêpakur[6] ing Hyang | anarima ing titahe | kandêl pêngandêling Suksma | kang wujud bijaksana | nglimputi sakèhing makluk | ing bumi kasa kasapta ||

15. têpakurira wus êning | asujud takrub miminta | apura sakèh galate | ing sabên salat mêngkana | pêrlu sanadyan sunat | datan supe sujud takrub | ya ta Ki Sèh Amongraga ||

16. wus purna tangatirèki (835) | nulya linggar saking langgar | alon kondur ing dalême | ya ta kang anèng pêndhapa | Jèngwèsthi Jayèngraga | kêrsa sêsamur ing dalu | ngandika mring Jamil Jamal ||

17. payo ala nganggur Jamil | lêlagonan singir Jawa | sira empraka wong roro | kang liningan tur sêndika | Jayèngraga ngandika | wawi paman awon nganggur | trêbangan sami lèk-lèkan ||

18. Kulawirya anauri | ya prayoga mêngangguran | lan santri sapa kang mêksèh | matur gus Dawud Madiman | Amadarsa gus Nurya | kanca santri ingkang kantun | kados wontên tigang dasa ||

19. nulya nyandhak trêbang sami | Jayèngwèsthi Jayèngraga | katri ki Kulawiryane | Gandasana kang angêndhang | trêbang wus sinêntakan | kêndhang trêbang ginêmbrang wus | gumêmbrung macan garongan ||

20. nulya bawa Jayèngwèsthi (836) | ngêlik mulung mêluk mêmbat | jêledrese-jêledrese | kayu rasa awoh mirah | anulya sinauran | santri kathah gêr gumuruh | sarta trêbang ajêguran ||

21. angguguk kêndhangirèki | wong sêdesa kagyat myarsa | trêbang kêndhang pêngguguke | sanès duk sore swaranya | gupuh kwèh sami prapta | kang wus nonton wangsul dulu | jêjêl pêndhapa sêkala ||

--- 1-2 : 229 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 2 dari 49

22. jalwèstri jêjêl apipit | nulya Jamal Jamil emprak | kalangan lir sandhang lawe | gulêt lir kèkèt bundhêlan | coronge mubyar-mubyar | surungan sumbu-sinumbu | tarêbange magênturan ||

23. Jayèngraga langkung apik (837) | ngapipir asta akipyah | imbal ngatimang kêmpyange | ngagêm si macan garongan | ngêsorkên sakèh trêbang | abêning gêndhung bêm gêmbrung | brang prung prung brang dhang thung thung brang ||

24. ping pyêk ping pyêk pong ping pong gring | thung plêk thung plêk plak blang plak blang | plung plung blêng brung bêm bêm pyang pyèng | tong têk tong têng brêng prung prung brang | byèg byèg grug grig grong gring byang | pêp pêp bah bah gur bah bah gur | gurnita swaraning trêbang ||

25. nuli singir wuluh rawi | dening kukusing sênjata | lah tobata sauripe | mupung sira anèng donya | jamang kudhi upama | myat ing wuri sawah gunung | arahên olih sawarga ||

26. Jayènraga[7] dènya singir | piambak lan Sênu Surat | amèpèd anèng wurine | tan koningan ingakathah | swara rum abarungan | runtut tan lacut sêrambut | nganyut-anyut awilêtan ||

27. lir suling dèn pênêrusi (838) | kang miarsa ngrês tyasira | sêmbada lan parikane | swara ngasih-asih raras | lir tangising alara | lantik-lantik manis arum | anyundari kapawanan ||

28. santri kathah naurani | tampaning singir lan bawa | uga sru uga lirihe | kadya gêndhing pêdhalangan | ambanjêt jêjanturan | sauran lir tibanipun | ing gêndhing ramya barungan ||

29. lajêng sêdalu gyan singir | gêgêntèn santri kang emprak | myang salin-salin lagone | nutug dènya sêlawatan | ya ta kang anèng wisma | wus malbèng ing jinêm arum | Turida lan pra wanodya ||

30. samyering cêlak tilam mrik (839) | manggyan nèng èmpèr panirat | ngiras ningali singire | salong kang mêksih jro wisma | samya cuki dhakonan | mung cèthi Cênthini wau | kang tan têbih ing tangkêban ||

31. kang anèng jro tilam sari | sira Ki Sèh Amongraga | lan Ni Kèn Tambangrarase | kang raka aris ngandika | dhuh yayi mau sira | paran wus pakolèh turu | kang rayi matur anêmbah ||

32. inggih pikantuk sakêdhik | wanci sontên saliyêpan | kang raka arum wuwuse | pan sarwi anarik jangga | ingêlus larapanya | sang dyah rara tyas kumênyut | ngaringêt jangga pungkurnya ||

33. ragi kumêpyur kang galih | Amongraga waspadèng dyah | dhuh sarèhna tyasiranggèr | owêl tancêbing imanta | têpakurirèng Suksma | brangtanira maring èlmu | aywa kasêlan ing ala ||

34. kaworan maksiat yayi (840) | maksiat iku minangka | dadya raganing setan mor | yèn pinarêngkên Pangeran | sira kêlawan ingwang | yèn wus krana'llah ing kalbu | tyas wantah tan kawoworan ||

--- 1-2 : 230 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 3 dari 49

35. kang pitaya ngawal akir | sun iki wus wajibira | sirèku wus wajib ingong | samangsa-mangsaning sangat | tan ana antaranya | pêrlu talabul ingèlmu | mrih utamaning kasidan ||

36. kang rayi[8] tyasnèki | manêmbah matur ing raka | inggih kaula wiose | namung jrih sarèhning datan | tate cêlak ing pria | ing jaman dèrèng sumurup | lan dèrèng wontên tyas amba ||

37. tan lian kaula kapti (840a) | namung sih nugrahaning Hyang | bodho tumamèng ahline | kang mijil wuwulang tuan | angêntas durakamba | kaula sêdya anglêbur | lan tapak dlamakan tuan ||

38. Sèh Mongraga ngandika ris | ya yayi alkamdu lilah | muga palal de Hyang Manon | mring sira kêlawan ilham | wiwinih kahidayat | kang rayi nêmbah umatur | mugyantuka bêrkah tuan ||

39. kang raka ngandika aris | yayi mungguh ingagêsang | wajib mukmin lanang wadon | dèn patitis salatira | aywa pot sabên dina | lan sabên wêngi kang pêrlu | bangsa ati lesan badan ||

40. pêrlu tri iku dèn apik | kasdu takrul takyinira | aywa buru cukup bae | kasdu kang bangsa ing badan | kang takrul bangsa lesan | takyin kang abangsa kalbu | kalbu mukaranatuha ||

41. yakin wruh prabedanèki (840b) | rêkangate luhur ngasar | mahrib ngisa lan subuhe | rong rêkangat tri rêkangat | ingkang patang rêkangat | takrul lesan kiratipun | wêwacan ingkang pasekat ||

42. dawa cêndhak kandêl tipis | agêng aliting aksara | pêrlu kang cêtha wacane | patekah pêrluning salat | dèn têmtu wayahira | luhur ngasar mahribipun | ngisa subuh wêktunira ||

43. ywa luhur yèn durung manjing | ywa luhur yèn pot wayahnya | ing wayah ana watêse | lohor pêcak ro ing siang | kang asar pêcak sanga | mahrib suruping suryèku | pote sorote kang abang ||

44. yèn wus tèk sorot kang abrit (841) | yèku manjing wêktu ngisa | prapta ing têngah wêngine | wêktu subuh antaranya | pajar gidib sorot bang | kasdu badan sujud rukuk | kang tetela ing antara ||

45. sujud loro lèrèn linggih | iktidalira kang nyata | ngadêg lir adêg maune | ywa katimpah ing pratingkah | kaworan obah-obah | obahe sajabanipun | ing salat batal badanya ||

46. mung obah salat pribadi | tan kêna lianing obah | lan malih tapakmu karo | ywa singsal kang kukuh napak | patinên jêmpolira | ywa mingsêd saking gènipun | cêngêngêna badanira ||

47. poma yayi ingkang suci | sucèkêna badanira | ia iku prêtandhane | kalbi mukminin bitulah | ya wong kang êkas salat |

--- 1-2 : 231 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 4 dari 49

ngêgungakên ing Hyang Agung | sadinane sawênginya ||

48. lire mukaranah yayi (842) | kang rêncang têgêsing lapal | kang barêng aja têlangke | kang lapal alkamdu lilah | têgêse sakèh ingkang | puji kaduwe Hyang Agung | kang murba wisesèng jagad ||

49. lan lapal rabilngalamin | tanjèhna tyas têgêsira | Pangeran ing alam kabèh | rahmat rakim têgêsira | kang amurah ing donya | kang asih akeratipun | kêlawan malih ingarsa ||

50. maliki yaomidini | têgêse ratuning dina | kiamat basa ing têmbe | sakèhing lapal kang awal | karya panggunggung ing Hyang | wajib mukmin èstri jalu | ngunjukên puji sêmbahnya ||

51. ing sadina lan sawêngi | iaka nakbudu lirnya | amba nêmbah tuan mangke | langip ing badan kaula | wêdi amba ing tuan | wa iaka nastanginu | têgêse nunuwun amba ||

52. pitulung tuan kang mugi (843) | anguatna agamamba | myang kang agama sakèhe | lapal idina[9] siratal | têgêse mugi tuan | tuduhna iman lan ngilmu | nuli lapal mustakima ||

53. têgêse kang lêrês ugi | sarta tuan anuduhna | sêdaya ingèlmu salèh | lapal siratalladina | an ngamta ngalehimnya | mugi tuan sung pitulung | mulyane ilat kaula ||

54. ngalehim têgêsirèki | ing tuan anuduhêna | imaning pra nabi kabèh | lan para wali sêdaya | kang asih maring tuan | tuan kasihi sêdarum | asiha tuan mring amba ||

55. tuduhna mêrganing nabi | sêdaya para ambia | lapal gerilmaglubine | têgêse mugi dinohna | ing cipta ingkang lia | lir wong kapir Yahudi yun | kang sami tampi duduka ||

56. kang amungsuh kangjêng nabi (844) | Musa kapir Yahudia | amaido ing kitabe | ing kitab Torèt punika | wong maido ing kitab | kapir sasat kapir nêngguh | ing kitab satus sêkawan ||

57. lapal ngalehim walalin | atas kang sinung kamulyan | lyan kang sami sasar kabèh | amungsuh Jêng Nabi Ngisa | maido marang kitab | injil kapir nasraniku | kapir ing kitab sêdaya ||

58. sapa kang maido maring | nabi sawiji prêsasat | kapir mring pra nabi kabèh | wajibing mukmin sêdaya | iktidal mring Pangeran | muga gusti ingkang agung | angapura ing atobat ||

59. mêngkono yayi dèn eling (845) | yèn sira mulya ing salat | yêkti mulya wêkasane | wajibing mukmin sêdaya | patekah mring Hyang Suksma | sêdintên lawan sêdalu | mali pitulas patekah ||

60. arukuk marang Hyang Widi | sarta tumaninahira | sêdina lan sêwêngine |

--- 1-2 : 232 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 5 dari 49

samya mali pitu wêlas | wajib iktidal ing Hyang | lawan tumaninahipun | samya mali pitu wêlas ||

61. wajib sujud ing Hyang Widi | sarta lawan tumaninah | sêdina lan sêwêngine | mali tri dasa sêkawan | sêlaning sujudira | yayi wajibe alungguh | pitulas dalu lan siang ||

62. wajib tahyat mring Hyang Widi | lawan tumaninahira | ping sanga rina wêngine | wajib salam mring Hyang Suksma | sêwêngi lan sêdina | mali ping lima puniku | de pêrluning salat kèhnya ||

63. sêdina lawan sêwêngi | kalih atus kawan dasa (846) | punjul sêkawan kathahe | salat subuh tigang dasa | langkung kalih dene kang | luhur sèkêt nêm winuwus | ngasar sèkêt nêm kathahnya ||

64. patang puluh pat mahêrib | lan malih ingkang winulang | sèkêt nêm ngisa lan malèh | wajib mukmin tur ruruba | ing dalu lawan siang | mring Pangeran ingkang Agung | têgêse tahyat akirnya ||

65. kaping lima wajibnèki | alungguh lawan sahadat | kalimah kalih salame | rina wêngi kaping lima | lawan donga sêlawat | rahmat nabi Muhammadun | rahina wêngi ping lima ||

66. nuwun sêlamêt donyèki | akerat lan ingkang muga | mukmin agami slam kabèh | muga tuan ngapuraa | ing mukmin sêdayanya | iku yayi kang kacukup | mukaranah ing asalat ||

67. yèn ta durunga ngawruhi (847) | ing sidiking mukaranah | salate mung ngèstri bae | wa mêngkono pêpangkatan | kèh-kèhe makluming Hyang | têlung prêkara liripun | bangsa ngam êkas lan kawas ||

68. kang muga sinungan yayi | palal ilhaming Hyang Suksma | kawase tyasira mangke | yèn sira santosèng salat | idayat sinung rahmat | yèku wêwaton linuhung | manut kang luhung waunya ||

69. midak tapake kang dhingin | angwuwuri kang wus tama | lire amidak tapake | tapake wong ahli swarga | tapake nèng jilidan | jilid kang kawuwus wau | satus sêkawan kang kitab ||

70. de yayi sorahing kadis | sing sapa bêndu wong ika | mring wong alim sawijine | aprêsasat bêndu marang | jêng nabi Rasululah | sing sapa bêndu mring Rasul | sasat bêndu marang Allah ||

71. sing sapa bêndu ing Widi (848) | gone pêsthi nèng nêraka | sing sapa ngujung maring wong | alim sawiji prêsasat | ngujung jêng Rasululah | sing sapa ngujung mring Rasul | sasat ngujung marang Allah ||

72. sing sapa nêmbah ing Widi | gone pêsthi nèng sawarga | kang muslim rosa tokide | sapa asih mring wong islam | sasat sih raganira | kang sêngit mring wong islam wus | sêngit ragane priangga ||

73. yèn wong asih ing sêsami | asih ragane priangga | kang sêngit mring wong islame |

--- 1-2 : 233 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 6 dari 49

sasat sêngit raganira | kocap kitab adkia | hulu modin juahiru | kinèn atut asêsanak ||

74. pakolih salate daim | salat daim iku apan | ya yayi trape mêngkene | kang tan kèndêl dikirira | panjing wêtune napas | wêtuning napas lapal hu | manjing napas lapal Allah ||

75. tan kandhêg rahina wêngi (849) | nadyan yayi sira nendra | aywa pêgat duk layape | lan sêtanginira nendra | sambunge kang hu Allah | ing napas kang manjing mêtu | prihên lantih kalbunira ||

76. lan amaca kur'an adi | asalata andongaa | sênadyan rêrasan dene | mring mukmin myang sama-sama | pon yayi aywa pêgat | daimira mring Hyang Agung | yèku tekad kang kas kawas ||

77. para nabi para wali | ya mêngkono lakunira | tuladan kang wus minule | laku kang luwih utama | tandhane kinasihan | kadis juahir pitutur | sing sapa mukmin kang kêrsa ||

78. sapocapan lan Hyang Widi (850) | amacaa kur'an uga | kang bisa lohad murade | ia iku aprêsasat | pocapan lan Hyang Suksma | kitab insan kamil muwus | kur'an akadiat uga ||

79. dene kitab sêdayèki | purkan wasta ulu hiat | basa ulu hiat lire | wahdat wakidiat ika | satus sêkawan kitab | iku purkan namanipun | kadise para anbia ||

80. dening witing kang dumadi | yèku saking nur Muhammad | apan kathah jujuluke | kang nama ênur Muhammad | ingkang rumiyin akyan | sabitah jujulukipun | dening kaping kalihira ||

81. ajujuluk Ngadam munkin | roh ilapi kaping tiga | roh rabani kaping pate | iman mubin kaping lima | kakul asya anêmnya | kanjul kapi ingkang pitu | badrul ngalimu wolunya ||

82. Adam awal sanganèki (851) | kalam kang kaping sêdasa | dene kaping sawêlase | ajujuluk Rasululah | roh ramani ping rolas | nglam sahir têlulasipun | ngalam kabir kawan wêlas ||

83. jangkêp jujulukirèki | kitab adkia asorah | sapa kang tan wruh juluke | ing jêng nabi Rasululah | islame nora êsah | ing kitab markum pitutur | mungguh bengating sarengat ||

84. salam limang wêktu nênggih | asal saking nur Muhammad | johar awal wiwinihe | roh ilapi ingkang nyata | jêng nabi Rasululah | asale puniku nêngguh | saking sipat jalal jamal ||

85. ya iradat kêrsèng Widi | wong mukmin kang wus ngulama | ngalap kusus ing murade | ing kitab durat kêlawan | kitab talmisan ika | lan kitab asanusiku | kitab patakul mubina ||

86. kususing murad kang rasih (852) | muktamat sidik ing nyawa | jêng nabi Rasululahe |

--- 1-2 : 234 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 7 dari 49

ngalihisalam kang nyawa | tan mêdal saking sipat | jalal jamal kalihipun | dene wêdale kang nyawa ||

87. saking sipat kahar nênggih | lawan iptikar punika | sababe wus nunggal dene | ing mahlukira Hyang Suksma | dene yayi kang sipat | manjing ing iptikar iku | lan kang manjing sipat kahar ||

88. sipat kodrat iradati | ngilmu kayat lan kadiran | muridan lan ngalimane | kayan lawan wahdaniat | sipat sanga punika | wajib mungguh ing Hyang Agung | sipat kêkalih kang wênang ||

89. nganyaring alam sêkalir | nora sung anyaring alam | kucaping dalil kur'ane | muni ing surat anbia | Ibrahim kalam olah | tatkalanira tinunu | lawan wong kapir sêmana ||

90. tan tumama sarirèki (853) | wulu salamba tan owah | ia iku prêtandhane | kang alam tan asung anyar | dene yayi kang sipat | manjing istigna puniku | kasugihaning Hyang Suksma ||

91. sabab dening andarbèni | sipat kathahe sawêlas | kang wênang mung sipat roro | sipat iptikar istigna | mungguh asmaning Allah | karya ngalam sêdayèku | nora wajib nora mokal ||

92. kewala mung wênang ugi | mungguh Hyang Agung akarya | ing alam kabèh marmane | nama sugih Hu Tangala | tan kêna kinayapa | karya sampêt ing sawêgung | pan ora ngalap manpangat ||

93. beda lan maklum puniki | yèn kasap ngalap manpangat | sabab ngambong sariahe | ana dene ingkang sipat | manjing maring istigna | sawêlas wajib Hyang Agung | sipat wujud kidam baka ||

94. mukalapal lil kawadis (854) | wal kyamu binapsihika | lan samak basar kalame | samingan lawan basiran | jangkêp mutakaliman | pan sawêlas ingkang masuk | marang ing sipat istigna ||

95. nama johar awal nênggih | apan kinarya pratandha | kênyatahaning Hyang Manon | kêlamun Allah kêwasa | pan ora nana ingkang | kinarya dadi rumuhun | pan amung ênur Muhammad ||

96. nyawa Rasul dèn arani | gêdhong latip pasimpênan | mung Allah kang murba dhewe | animpêni ing asyaa | kinèn sujud sêkala | johar awal nora sujud | ngaku dadining priangga ||

97. johar awal kinèn kardi | ngalam kabèh nora bisa | wus angrasa ing apêse | nulya sujud johar awal | mring Allahu Tangala | kaping lima sujudipun | sêsampunira mêngkana ||

98. kinarya dera Hyang Widi (855) | ingkang roh lawan sarira | wusnya balèg ing ruhyate | kinarya mulki kabiban | jumênêng nabi ulah | Muhammad Rasululahu | salalahu ngalèhisam ||

99. mulane yayi awajib | kita puniki asalat | limang wêktu ing wajibe |

--- 1-2 : 235 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 8 dari 49

ya bênêr yèn ana ngucap | asalat kêrsa Allah | nora salat nadyan kupur | kapir ya kêrsaning Allah ||

100. bênêr dadi luput yayi | sabab durung wruh ing kak kas | kudusi kadis imrate | wangkote ing johar awal | têtêp pratandha êngam | wêkasan nuli asujud | marang ing kêlaratulah ||

101. saèstu dalil kang akir | kang dadya tulad utama | kêrana johar awale | sawusing sujud Hyang Suksma | ginanjar gya kinarya | kabibu Rasululahu | nabi pênutup wêkasan ||

102. mêngkono kang wus wruh ing lid (856) | yayi sira wus ahli bab | sêboboting wanodya nom | ing sêpantaran tan ana | èstri kang kaya sira | kinalilan ambukak buk | jilidan gêdhe wus palal ||

103. têpsir kur'an pan wus ramping | jamanira wus utama | nanging ta yayi dèn wêroh | walêr sangkêring agama | tan kêna ginagampang | yèn kaprècèt dadi lacut | pêcat imane cat-catan ||

104. kringga ganjaran donya kir | yayi dèn waspadèng tekad | kang wajib lawan mokale | mung kadising Rasululah | kang wus rasèh muktamat | minangka gagawaripun | wajibing Rasul titiga ||

105. kang sidik amanat aglis (857) | yèku wajib sinantosan | ia têtêlu mokale | kang gidib kiamat kitman | kang iku sininggahan | kêrana wong sugih ngèlmu | upamane kayu gurda ||

106. rubuh dening ani-ani | wong kang wus kèh kawruhira | apês dening têkabure | poma yayi dèn kawangwang | wajibing Rasululah | yèku têtalining ngèlmu | kang kukuh aywa pepeka ||

107. kang rayi sumungku ajrih | nêmbah sarya ngraup pada | alon mlas-asih ature | mring raka angêmu waspa | saking jrih sukurira | inggih kaula pukulun | saking bêrkah jêng paduka ||

108. asung ladhang ing arungsit | asung panggih ing aical | lan asung gampiling ewoh | pêtêng tyas amba ing mangkya | sinung padhang nêrawang | têkabul amba ing wau | dèrèng uning ing wêkasan ||

109. ing mangkya tuan minihi (858) | angoyod durakèng badan | suruping mirat logate | kang têrtamtu ing kasidan | ing mangkya tyas kaula | rantas rêrêngkêding kawruh | tan sumêlang ing watêsan ||

110. amba tan nêdya miarsi | lianing wuwulang tuan | sênadyan dalil kadise | yèn dèrèng dados kêrsanta | kêlangkung jrih kaula | sumanggèng kêrsa sêkayun | ngong kumambang ing wisesa ||

111. angga kaula sêdêmi | ing donya praptèng akerat | datan rumaos adarbe | dêrmi kaula tumindak | amba nut kêrsa tuan | datan sumêlang salugut | punapa ing rèh jêng tuan ||

112. kang raka ngandika aris (859) | ya yayi alkamdulilah | muga lulusa ikrare |

--- 1-2 : 236 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 9 dari 49

sinung ilham ing Hyang Suksma | lan sarta kinuatna | yayi ibadahirèku | lan têtêpe imanira ||

113. kang rayi konjêm ngabêkti | ing raka sukur ing Suksma | alon matur mring kakunge | inggih mugi nêstijaba | sabda tuan ing amba | kaula kêlangkung nuhun | narima amba ing tuan ||

114. ya ta ni cèthi Cênthini | sêdangunira miarsa | arêrasan bêndarane | manahe nora nalimpang | tinungge pêngrungunya | mèh tan pae lan sang ayu | olih manpangat padhang tyas ||

115. Sèh Mongraga ngandika ris | yayi iku cèthinira | Si Cênthini sasuwene | tan lunga-lunga nèng dagan | nora myat sêlawatan | sira tan anuduh-nuduh | bêtah angadhêp ing sira ||

116. kang rayi matur ngabêkti (860) | pan inggih rumiyin mila | pun Cênthini subrangtine | ingèlmi kang kinarêman | pan sampun tap-untapan | lawan kaula puniku | ngaos kur'an miwah kitab ||

117. wus tumindak ngaos têpsir | sakêdhik mêksih kuciwa | dèrèng parigêl murade | myarsakên paduka mulang | mila punika tanak | pan mindhak sumêrêpipun | kathah ingkang kacathêtan ||

118. yèn mêngkono iku yayi | ing sabên sira ngong wulang | konên angaji têpsire | manira kang asung murat | marang sira supaya | dhèwèke milu sumurup | sasat sira kang wèh wulang ||

119. kang rayi umatur inggih | ngandika mring cèthinira | lah Cênthini sira mangke | kinarsan ngaji nèng ngarsa | ya sira pira-pira | pan katrima pandongamu | antuk idayat winulang ||

120. Cênthini matur ngabêkti | saking sêjawining gubah | inggih bêndara ing sihe | kang dhumawuh gêbal tuan | nugraha kinalilan | kang abdi kêlangkung nuwun | punapamba walêsêna ||

121. sih bêndara maring dasih (860a) | tan sagêd amangsulêna | sarwi anundha sêmbahe | tan cinatur sêdangunya | ya ta kang nèng pêndhapa | ingkang trêbangan gumuruh | santri samyemprak arahab ||

122. mêngkana wus bangun akir | bêdhug têlu dhêng wayahnya | Jayèngwèsthi lon dêlinge | payo sêdhênge bubaran | sayah sêdalu pisan | iki wus awal ing subuh | pra santri matur sêndika ||

123. sêdaya wus samya pamit | kang paman myang para lurah (860b) | santri anggawa bêrkate | kang nonton wus samya bubar | sêdaya asowangan | salong kêdhik ingkang kantun | lurah lerehan piambak ||

124. Jayèngraga matur pamit | ing raka wus kinalilan | nulya kondur lan garwane | Ni Kèn Rarasati sigra | kinanthi astanira | sêlir tri umiring pungkur | lan parèstri rencangira ||

125. dumugi wetan pêndhapi | kang rayi nulya ingaras- | aras krêp kanan keringe | kang rayi ngêsah anêngkah |

--- 1-2 : 237 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 10 dari 49

ambakna darbe kêrsa | wontên wong sêdonya ngumbuk | andadak sadhengah-dhengah ||

126. kang raka gumujêng angling | nadyan wong sêdonya wiah[10] | ngrawati mataning kodhok | kang rayi sigra ingêmban | pan sarwi ingarasan | rinungrum ing srênggara rum | ririh lir sabdèng brêmara ||

127. mangrêngih manguswa sari (861) | Jèngwèsthi angling mring garwa | dêlêngên adhimu kae | lir wong katêmbèn anyaran | matur Ni Kèn Turida | dhasare ragi kêbacut | rinta lir wong tan kaopan ||

128. Jayèngwèsthi gumuywangling | ugungên bae rinira | bêrkate wong anom mono | wau kang rayi Jèngraga | samêrga mriêmbada | dhuh wong ayu mirah ingsun | sangêt kangênku mring sira ||

129. mêngko banjur bae yayi | amêdhar ing karasikan | kang rayi mopo ature | kang garwa dinugèng dria | mopone samudana | mondhong linianing bau | sarya ngisêp payudara ||

130. praptèng pêlataranèki | Jayèngraga astanira | ragi angganjêl raose | kang keri nangga pondhongan | astane ingkang kanan | alon anêlusur lambung | prênahing kêndhit pungkuran ||

131. wus tetela yèn turanggi (862) | kagyat kang raka têtanya | lo apa sira iki kèl | angglong jaja kadung ing tyas | kang garwa lon turira | jrih ing raka èsmu guyu | inggih sawêg magut wulan ||

132. kèndêl jumênêng pan mêksih | kang rayi anèng êmbanan | kang raka nauri alon | maude[11] duk ngasar nora | bêcik-bêcik kewala | dèn goroh bae sirèku | sarwi ngaras payudara ||

133. kang rayi rinêmih-rêmih | dangune pinriêmbada | dadya gêgêtun galihe | rasa-rasa yèn wurunga | kulinaning asmara | gêla galih lir kêtunu | sêndhêt ature mring raka ||

134. singgih wiwitipun mijil (863) | kala ngajêngkên asrakal | makprol tan nyana lamun kèl | sontên tan ana kêrasa | adat mawi antara | kraos pêgêl boyok lambung | punika lajêng kewala ||

135. kang raka nauri aris | sarwi ngisêp wonga-wongan | lah kêprie mono kie | astane keri kang garwa | rumangkul jangganira | asta kanan kinèn nyakup | anêkêm kagunganira ||

136. kinêpêl-kêpêl pinidih | sarwi ngêsês kalihira | sarta mèt iriban ing wong | Jèngraga sangêt dènyarsa | kang garwa kagunturan | samya kadung kalihipun | kêpalang dening lambaran ||

137. alon kondur ing wismèki | ingêdhunakên kang garwa | mêksih kang asta têngêne | kêkêt ing warastra makas | kang raka lon lingira | senggane bok ngalang banjur | aran wong mêkruh kewala ||

138. kang garwa umatur ririh (864) | paduka marahi rêsah |

--- 1-2 : 238 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 11 dari 49

kados kirang dintên malèh | kang raka ngling sêpuluha | wong kaya mêngkenea | kang raywangling de puniku | Si Giah Si Sikêm ana ||

139. tiga pun Ragil anjêngil | liane wontên kewala | rare prawan sadhengahe | dèrèng pringkilên tanggungan | senggane kinarsana[12] | sun pêthèk mati nyêngkêrung | sêmèntên niki mêmala ||

140. sarwi gumujêng ningsêti | pangênêtirèng warastra | yèn ta pinêksaa dene | mring raka narah kewala | wite wis wingi mula | tyas wulangun mring sang bagus | ature asamudana ||

141. kang raka sangêt tyasnèki (865) | kêrsa rarasing wanita | ambêngkayang guguthule | kêncêng lir balêbês kalang | tyas mupus lon lingira | ya wis Si Giah bae wus | kang garwa gumujêng turnya ||

142. pun Giah puniku wingi | tingal kula mapag tanggal | wikan punika kang roro | pun Sikêm Ragil mênawa | datan amapag tanggal | kang raka solahe gupuh | sarwi angaras kang garwa ||

143. ya wis uculêna yayi | sakêdhap arsa anggarap | anumpu sêlirku roro | kang garwa arasa-rasa | kang asta yèn ucula | ngêsês inguculkên gupuh | sarwi cinênêng nêt-nêtan ||

144. wus lugar dènya nêkêmi | nulya mijil Jayèngraga | sêlire mêksih nèng èmpèr | Jayèngraga angandika | maring ro sêlirira | ro kinayuk jangganipun | binêkta mring gandhok wetan ||

145. wus prapta ing tilam kathil (866) | Jèngraga ngling lah wudaa | Sikêm matur lah kaula[13] kèl |[14] kogêl galihe Jèngraga | boyoke ginêrayang | ling duk kapan lèhmu masuh | matur winginipun siang ||

146. payo sira bae Ragil | age wudaa sêdhela | wus bêgjamu sira dhewe | Ragil nêmbah lon lingira | bêndara nuwun duka | kaulèwêd garap santun | Jèngraga atêbah jaja ||

147. dadi kêjujur sun iki | èsmu muring-muring duka | kabèhane dilêlèngèng | bok aja ajak-ajakan | agawe kêmlaratan | sarwi ginêrayang suku | lo dene ki dene nora ||

148. matur sawêg sapuniki (867) | èh agoroh bae sira | mara êndi sun dêlênge | nulya nyunyunge ginagap | nyok asta kêtêlêsan | tinarik jingga kadulu | kipa-kipa gya tinoya ||

149. ginuyu ing sêlir kalih | sarwi anuruhi asta | kang siji ngosoki bêrsèh | angling guyu-guyu duka | ih kabèh kêna nglara | kêthèk oglèng padha buntut | sêlir karo thinothokan ||

150. kêpadhil wong disêkait | lah ya uwis sira padha | ambungana bae sinèh | jumênêng sarwi angliga | agupuh sêlirira | samya nêkêm rêbut pucuk | samya ngaras saseropan ||

151. sengak-sengok gênti-gênti | Jèngraga ngling lah wis aja |

--- 1-2 : 239 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 12 dari 49

suwe-suwe nèk mêcothot | nulya lukar ing têkêman | Jèngraga sigra mêdal | nuduh panakawanipun | loro Sêtu lan Kadiman ||

152. èh bocah loro dèn aglis (868) | undangên Si Sênu Surat | yèn ijih ana ing kulon | gage kêbat lumayua | yèn kulon nora nana | jujulên ngomah dèn gupuh | Sêtu Kadiman lumajar ||

153. kalintingan Jayèngragi | midêr-midêr nèng pêndhapa | ambadêdêng sasuwene | kaku apêgêl tyasira | anulya malbèng wisma | andhodhog kori wus masuk | nimbali mring garwanira ||

154. sirèku apa wus guling | matur sawêg arsa nendra | layap-layap nulya kagèt | de enggal têmên paduka | numpu roro sêlirnya | kang raka ngling wong kêjujur | jêr sira marahi beka ||

155. mawi kula kadospundi (869) | ngling ambêkuh ih kêtula- | tula padha buntut kabèh | tan ana kang kuarasan | undangên kabèh padha | nulya tinimbalan sampun | sêlir titiga gya mara ||

156. Jèngraga nudingi sarwi | wira-wiri nèng jêrambah | mêksih nyêngkal dhodhogole | garwa matur pagujêngan | guguyu mring kang raka | inggih paduka puniku | punapa mindhokên têtak ||

157. ngagêm cêngkal sêpêt aking | kang raka gumujêng suka | cêngkal iras nyêngkal bae | ginaguyu kêlikikan | mring garwa sêlirira | Jèngraga marang gèn lungguh | sarwi nyampinge liningkab ||

158. byar ngalela anglênggirik | kêsorot padhanging pandam | mêlêng-mêlêng amêncèrèt | lir bathok gêbêgan kawak | atêbêg titih antar | sumringah lir cinèt wungu | alawung langkung samoha ||

159. gêdhêg-gêdhêg para sêlir (870) | kêpengin akacêmutan | kang garwa nêntak guyune | ambakna duwe tênaga | ajodhèh tan sangkriban | kidhung liringe sang ayu | myang pra sêlir kalècêman ||

160. Jayèngraga ngandika ris | mring garwa pra sêlirira | ku kie anèh wong akèh | yèn wus angot ambêngkayang | tan bisa lêmês dhawak | kudu-kudu nganggo mêtu | yèn durung mêtu tan bisa ||

161. Sikêm angling bisik-bisik | samya gumuyu ampêtan | Jèngraga mèsêm tanya lon | kang sira guguyu apa | umatur kang liningan | puniku pun Sikêm muwus | sanjangipun nini Kêdah ||

162. pajar duk mêksih nèmnèki | bojonipun darbe kêrsa | ni Kêdah kêtanggêlan kèl | kang lanang kêdah amêksa | ni Kêdah darbe akal | darbèke kang lanang kinum | ing toya mungkrêd lir lintah ||

163. garwa gumujêng ngalikik (871) | layak mungkrêda lir lintah | katisên kamikêkêle | sêlir Sikêm Ragil Giah | pan sarêng guyunira | ting guligik Sikêm muwus | senggane dèn konokêna ||

164. kinum ing banyu kang atis | dimène mari bêngkayang |

--- 1-2 : 240 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 13 dari 49

Jayèngraga sru guyune | mara cobanên mênawa | yèn kaya dongèngira | gya mundhut toya prapta wus | ing bokor nulya kinambang ||

165. ginuyu ing para sêlir | sarwi anyawuki toya | samya guyang dhodhogole | nglêgarang lir kutuk ngambang | Rarasatyarsa lunga | kang raka ngling aja mundur | ngarah apa tan ana lyan ||

166. wurung mingsêr Rarasati (872) | anggugujêng mring kang raka | aningali ing kêrsane | têtanya èh prie Giah | apa bisa ngalemprak | umatur sarwi gumuyu | punika sangsaya kial ||

167. dèn silêp-silêpkên warih | malah molah kalobakan | lir dêlêg anèng ganggênge | botên lêmês malah makas | ngantos anyêp kulitnya | pan inggih sangsaya mulur | mèh jujul bokor punika ||

168. sêdaya akirig-kirig | gigilani yèn sinawang | gila kêpengin manahe | karêmênên dènya guyang | sêlirira titiga | toya srêp dadya ngêtipun | kêsumukan ing warastra ||

169. wau ta sêdangunèki | ingkang lagya cêrêmêdan | Kadiman prapta banene | sigra ngêntas Jayèngraga | jumênêng kètès toya | sêdaya samya gumuyu | Jèngraga anulya mêdal ||

170. panggih lan bagus Suratin (873) | ngling di Si Sênu tan prapta | Kadiman umatur dèrèng | dhatêng sawêg katimbalan | ngandika lah enggalna | kang kinèn sigra lumayu | gus Suratin tinimbalan ||

171. anèng panirat adhêmit | pêsarean kathil rusban | têrtib gêdhong aning[15] èmpèr | wus anèng jroning gêdhongan | bisik-bisik ngandika | Surat di mrene wong bagus | sarwi kinèn anêkêma ||

172. gus Suratin kinapithing | pipyalus ingaras-aras | pan linênggak-lênggakake | ginulingakên ing rusban | tansah pinriêmbada | dadya rêp-arêpan mujung | lathinira cinêcêpan ||

173. gus Surat sêndhêt tyasnèki | dhuh wong bagus mirah ingwang | paran sira jaluk anggèr | sesuk yèn mapag pêngantyan | sore ing wayah ngasar | pêrabot ing sadhêmênmu | sun kang aparing mring sira ||

174. sarwi ingungkurkên aris (874) | wastra rinantan tinaman | ing warastra ling ature | ywa dangu-dangu kewala | kaula sawêg susah | Jèngraga aris amuwus | susah paran sira mirah ||

175. sun kang nglêjarkên sirèki | ywa kongsi kusut cahyanta | owêl manisira radèn | sira matura pêsaja | kang dadi wot tyasira | gus Suratin aturipun | sakit padharan kaula ||

176. mulês sadintên tan mari | pan botên kèndêl wawratan | mila ywa dangu kemawon | yèn kenging nuwun apura | maklum dalêm kewala |

--- 1-2 : 241 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 14 dari 49

mênawi têmahan saru | kaula jrih ing paduka ||

177. Jèngraga osik ing galih | iki wong kêtula-tula | prasasat mapag tanggale | kêrsane ia jêg nora | kêprie kie mana | nulya banene Si Sêtu | kang nimbali Sênu prapta ||

178. ngandika mring gus Suratin (875) | turona bae ywa lunga | mijil lampahira alon | panggih lan Sênu wuwusnya | kêsuwèn têmên sira | sarwi nothok bathukipun | dèn age sira mrenea ||

179. wus prapta ing rusban kathil | ing kêrsa ragi kêsêsa | cinêcêp pipi lathine | ginênti pêngarasira | jinèjèr lan gus Surat | sinung pinungkurkên wau | mungkur kumurêp pasangnya ||

180. lumah kurêb wus miranti | winingkis wastra wus silak | tumanduk sêg warastrane | dèn ongkongkên angganira | mrih dhangane pamapan | anglêmpèd wangkong jinunjung | mongkrong mrih tadhah pagutan ||

181. anyênthing lir gêmak laki (876) | wus anjathok ing cathokan | pinadal nêd pêndêdêle | mêksih kabunton rêkasa | solahe lir kekean | brêbêt mêkênêng nulyanglud | mak hêk andêngkèng sêsambat ||

182. athuh pêjah kula mangkin | alon kemawon bêndara | kêlangkung sangêt sakite | mrêkinting kadya pêcaha | sabêne tan kadyèka | Jèngraga ngling wong kêsusu | lara thithik ngarah apa ||

183. ginêlak panrêgirèki | pantog pok Sênu gêronjal | lir dèn ogèk warastrane | dhasar wus suwe bêngkayang | amêlag siningsêtan | anggadêdêr dhasar kojur | kumêsar thêr akêjotan ||

184. wus tungtas rarasing gati | warastra tan bisa obah | kasingsêtan ing pangadon | tinarik lukar tan kêna | mêksih kêkah nèng papan | Jèngraga ngling lah wis Sênu | aja ko kêncêngi lara ||

185. tinarik mêksa ngêncêngi (877) | ginuyu mring kalihira | sarwi matur gih kajênge | anjiat sapindhah edhang | kaula malês mêksa | mila tan suka umêtu | têgêse kenging awisan ||

186. lir wong mampir jaluk gambir | dene kêlangkung sakêdhap | botên sêmontên sabêne | angling wong wus suwe mangkas | mulane gêgêlisan | ya sesuk bae sirèku | sun jênthot sêdina pisan ||

187. dangu prênèsan Jèngragi | miarsa kêluruk ayam | sarta bêdhug têlu suboh | pra santri kang samya adan | kidul lor kulon wetan | Jayèngraga tyas kêsusu | dènya pèpèd wus luaran ||

188. sigra mring patirtan wong tri (878) | jinabat nawètu huslal | minaljinabat ashare | parlan lillahi tangala | alahu akbar niat | ngilangkên kadas kang agung | kêrana wênang asalat ||

189. pêrlu pakoning Hyang Widi | dènya sira gêgêlakan | kinalalar rare roro |

--- 1-2 : 242 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 15 dari 49

wus suci dènya jinabat | amundhut nyamping sigra | wus busana ngambil wulu | wong titiga ruruncungan ||

44. Pocung

1. Surat Sênu anèng tajug adan subuh | swarane araras | lagon Bantênan gumrining | asalatu kerun min anum ngêmandhang ||

2. sawusipun adan gya sunat sêdarum | pra santri kang salat | wong tua myang santri cilik | Jèngraga wus sunat anêthêk kèn kamat ||

3. gya kamat wus Jayèngraga ngangkat pêrlu (879) | usali parêlas | subêki rêkangatèni | adaan imaman lillahi tangala ||

4. gya Allahu akbar kabiran alkamdu | lillahi kasiran | wa subkanallah bukratin | wa asilan nulya amaca patekah ||

5. sampunipun patekah ing suratipun | pan ina anjalna | sawusing patekah akir | apan surat watini wêwacanira ||

6. nulya rukuk iktidal andonga kunut | asujud ro tahyat | sarta tumaninah têrtib | nulya salam bakda gya puji-pujian ||

7. swara barung rêmpêg nganyut-anyut arum | sêbawaning desa | kang barungan kang sarênti | ingkang lagya dikir myang wus sêlawatan ||

8. wênèh kang wus ngaji turutan gumrumung (880) | ana lagya adan | sêbawane desarjadi | wor krêngkèting pipikul sami pêpasar ||

9. wêktu subuh wong sêdesa tanginipun | samya nambut karya | malah bangun kèh kang tangi | olah ratêngan wênèh mangkat pêpasar ||

10. kang gêlêpung ting gêrandhug myang kang nglêbur | pandhe gêndhing sayang | tan sêpên rahina wêngi | amêwahi sênêning desa raharja ||

11. têka sêmu yèn subuh kèh swaranipun | bangun bangbang wetan | barung ingon-ingon muni | jaran kêbo sapi bèbèk miwah ayam ||

12. mrak manguwuh nyangungong prêkutut manggung | myang putêr Bênggala | sikatan munya cinggoling | anèng kaywan kolik munya aklik-klikan ||

13. pêksi tuhu nèng gurda anggantêr asru | colak[16] kêkrayakan | guthilang imbal kangdhasih[17] | bèthèt jalak sauran menco kêpodhang ||

14. swara umyung unining pêksi abarung (880a) | swaraning pujian | kang pêksi lir angrakiti | kang amuji myang kadya tutuku jajan ||

15. rare gumrah pêngajine anèng tajug | gladhag kang angeja | alip jabar a jère i | a pèse u ana kang ngaji turutan ||

16. kul ya ayuhalkapirun la akbudu | na ma takbuduna | wa la antum ngabiduni | ma akbud wa la ana ngabidun ma nga- ||

17. batum wa la antum ngabidun ma akbud | lakum dinukum wa | lia dini apan nênggih | kap lam pès kul ya jabar ya lip jabar a ||

18. ya pèse yu lapalira kul ya ayu | ehe lam jabar hal | kap jabar ka pe jère pi | re pèse ru nun jabar na lam jabar la ||

19. lip ngin jabar a'be pèse bu dal pèse du (880b) |[18] ênun jabar êha | nulya ginêladhag ngaji | lapal alkapiruna la akbuduna ||

20. mim jabar ma te ngin jabar ta be pèse bu |[19] dal pès du nun jabar na |[20]

--- 1-2 : 243 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 16 dari 49

ma takbuduna lan malih | angejah wau jabar wa lam jabar la ||

21. alip ênun jabar an te mim pèse tum | wa la antum nulya | ngin jabar nga be jère bi | dal pèse du nun jabar na lip ngin jabar ||

22. be pèse bu dal pèse du wa la antum | ngabiduna ma ak | bud wawu jabar wa nênggih | lam jabar la lip jabar a nun jabar na ||

23. ngin jabar nga be jère bi dan pèse du | lapal wa la ana | ngabidun kêlawan malih | min jabar ma ngin jabar nga be jabar ba ||

24. te mim pès tum lapalira ma ngabatum (880c) | gya wau jabar wa | lam jabar la lawan alip | nun jabar an te mim pèse tum anulya ||

25. ngin jabar nga be jère bi dal pèse du | lawan nun jabar na | mim jabar ma alip ngain | jabar ak be pèse bu dal pèse dunya ||

26. wa la antum ngabiduna ma akabud | lam jabar la êkap | mim pèse kum dal jère di | nun pèse nu kap mim pèse kum anulya ||

27. wau jabar wa lam jère li puniku | lawan ya jabar ya | dal jère di nun jère ni | lakum dinukum wa lia dini tamat ||

28. ya ta wau Jayèngraga wusnya subuh | nimbali banira | Kartiraga praptèng ngarsi | Jèngraga ngling èh ya bapa Kartiraga ||

29. rèrèhamu wong magêrsari sêdarum (880d) | myang wong pêdhukuhan | sarupane jalu èstri | pan kêrigên kabèh kon tumandang karya ||

30. pasang tarub lan mragata mesa lêmbu | wêdhus bèbèk ayam | dadakan sêdina iki | rah-arahên sor ngasar pêngantyan prapta ||

31. wusa rampung samêngko bapa dèn cakup | ki ban Kartiraga | umatur mring Jayèngragi | inggih sampun kula artèni sêdaya ||

32. tiang dhusun têksih dèrèng wontên mantuk | lamun wontên kêrsa | ingkang dadakan kadyèki | sampun kantos dados timbalan abdinta ||

33. bapa ya wus trapa karya mupung esuk | aywa kêlayatan | ki ban sêndika turnèki | nulya mundur sing ngarsa sigra parentah ||

34. tan adangu rerehanira kumêrut | wus prapta sêdaya | kantun anrapakên sami | cagak palang pring tarub blarak pinasang ||

35. kusung-kusung kang masang tuwuhan têbu (881) | rêjuna lan pisang | raja lawan cêngkir gadhing | Jèngraga ngling mring Madasra Amadiman ||

36. ya sirèku wong roro dene karyamu | sakwèh pêpragatan | rampunga dening sirèki | kêbo sapi wêdhus miwah bèbèk ayam ||

37. ingkang sinung wuwus sêndika turipun | nulya malih nêbda | mring Nuripin Jalalodin | kinèn karya kêmbar mayang sakêmbaran ||

38. lan sirèku Cêrmasana sakancamu | mêngko sore padha | yèn mapag pêngantèn prapti | pênganggomu kabèh padha bagorana ||

39. lah wis gupuh prentaha mring anak putu | kabèh pêdhalangan | kang liningan nêmbah amit | Jayèngraga ngandika mring para lurah ||

40. èh gus Dawud pêpêkên rerehanamu (882) | mêngko bakda ngasar | mapan sêlawatan dikir | trêbang têlu bae kang padha arahab ||

41. matur nuwun sêndika ingkang tinuduh | sigra Jayèngraga |

--- 1-2 : 244 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 17 dari 49

kondur mring dalêmirèki | ngandika mring garwa Rarasati sigra ||

42. paran uwus nuduh batur kèn tutuku | apa kang tan ana | mupung pasar dhewe paing | Ni Kèn Rarasati umatur sêndika ||

43. dèrèng nuduh kaula ngêntosi dhawuh | kang raka lingira | ia mupung esuk yayi | biung Cerong bae konên miang pasar ||

44. dhuit wolung real kaya iku cukup | ngur para kuranga | mêngko gampang amuwuhi | wong wus sarwa ana mung ukur panganan ||

45. lawan bumbu myang sajèn-sajèn puniku | yèki wruhanira | samantu[21] midadarèni | wus bêgjane ipemu bok Tambangraras ||

46. kêrsanipun ramanta jêng kyai nêngguh (883) | sawise nèng sira | kakangira Sèh Mongragi | ing sêdina sêwêngi sorene paman ||

47. gilir ulur para paman ngundhuh mantu | nulya mring Kauman | man pêngulu Basarodin | nuwun ngundhuh mantu mring sang pinangantyan ||

48. alon matur sêndika kang rayi gupuh | nuduh mring bok inya | èh biung Cerong dèn aglis | lah mênyanga pasar Paing tutukua ||

49. gula bumbu pêpanganan sêdayèku | apa kang tan punya | mangsa bodhoa sirèki | picis wolung real iki amboronga ||

50. lah wis biung umangkata mupung esuk | Ni Cerong gya mentar | mring pasar lan pêngantih tri | wus dinuga amborong warnaning pasar ||

51. tan adangu Ni Cerong dènya tutuku (884) | wus tan kaliwatan | myang kang mikul wus miranti | mulih ngirid ting karêngkèt buruh rolas ||

52. praptèng ngayun wus tiniti tukonipun | Ni Kèn Rarasatya | ngandika marang kang bibi | lah inggih punika bibi Kulawirya ||

53. kula sampun pasrah mring bibi sêdarum | kang dadia kulmak | mandhegani nambut kardi | rampungipun ing sêkul ulam panganan ||

54. saliripun kalêthêk pawon puniku | kula wus pitaya | dhatêng pun bibi kêkalih | Nyai Kulawirya nauri sa Allah ||

55. nulya mundur Ni Kulawirya nèm sêpuh | Jèngraga ngandika | marang padhêkan pawèstri | malebua undangên Si Nini Daya ||

56. kang ingutus tan antara nuli rawuh (885) | sira nyai Daya | Jayèngraga ngandika ris | lah Ni Daya andika rèh wayah dika ||

57. rakitipun ing pêpajangan puniku | inggih kang prayoga | nini pasanging tilam mrik | nyai Daya nauri inggih putu mas ||

58. pênêdipun ngèmpêr sakêdhik tilam rum | pasang rakitira | ing dalêm agêng inirib[22] | tilaming sang pinangantyan sarwa seta ||

59. alon muwus Jèngraga inggih puniku | nini aprayoga | sawiji gyan sarwa putih | rekanipun mangsa borong Nini Daya ||

60. malih muwus mring garwa yayi sirèku | lah uwis dèn enggal | mumpung esuk dèn agêlis | tur sêndika kang rayi nulya mêmajang ||

61. sigra matur[23] mring jawi pêndhapa lungguh | ing lante dêmangan |

--- 1-2 : 245 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 18 dari 49

nyamping lurik bugis langking | apaningsêt jingga sèrèt ijo dhulang ||

62. sarwi kalung sêrbèt putih gênis alus (886) | pahasatan rema | rema kêbês mêntas gunting | adhêsthar kumbaya cathokan kusta bang ||

63. waja jamus anglaring kombang agêmpung | kumbala kêtugan | lèmèt têpèn lir minangsi | aliangan èpèk têmbalo gêbêgan ||

64. sêliripun satunggil angampil dhuwung | anèng keringira | lan rare pêrawan sunthi | ngampil lopak-lopak lawan pakêcohan ||

65. linting alus nipah sata dhèdhès arum | sira Jayèngraga | tinêrap pra magêrsari | miwah para lurah santri nambut karya ||

66. pan gumuruh swaraning pawon kumrusuk | rinayap ing kathah | sarerehane pribadi | desa magêrsari santri pêdhalangan ||

67. kang nèng ngayun Kulawirya lan pra sêpuh (887) | Sêbagi Jumêna | myang sudagar magêrsari | samya damêl sujèn sapit abing rêmpah ||

68. ingkang mupuh ulam sawênèh amarut | ngoncèki bêrambang | bumbu sate age arih | Jayèngraga pinarêk sarwi gambangan ||

69. nadyan nuduh ing karya sêkaliripun | sinambi anggambang | gêtêr galêbêg kur jawil | Kulawirya ngêndhangi cangkêm dhêng-dhungan ||

70. ngandika rum Jèngraga sarwi gumuyu | Cêrmasana sigra | mundhuta rêbab lan suling | gêndèr kêndhang payo gagadhon lirihan ||

71. kang tinuduh tan adangu praptèng ngayun | Ganda Widiguna | Widilêksana tan kari | Tunjangkara sampun samêktèng sêdaya ||

72. lingira rum kêndhangmu aturna gupuh (888) | mring man Kulawirya | nulya ingaturkên aglis | angling malih lan Cêrmasana ngrêbaba ||

73. gêndèr iku Gandasana kang anabuh | Si Tunjang nyulinga | Widiguna kang nyuluki | wis sênggrèngên rêbabmu pathêt manyura ||

74. yèn sêndhon wus tutug banjur kuwung-kuwung | Cêrmasana sigra | rêbab thinênthêng nêmnèki | gêndèr suling gambang tinabuh nêmira ||

75. wus pikantuk nyamlêng sinênggrèng ngèk arum | gya mathêt manyura | tutupan gêtêr amiwil | ngulêr kèkèt panuduhe ngêmbat kawat ||

76. cumênthêng puk angatonggèng masang antup | jariji pat nganggang | lir sikiling lalêr kêsit | jriji manis jênthik ting cêngkênun rikat ||

77. anglir sunguting kupu angingsêp madu | kosokane lamba | muput sègêgan lêstari | walikane rangkêp ngêcêk rikat rata ||

78. pacakipun amanjing antêng tumungkul (889) | dene Gandasana | anggêndèr grênêngan ririh | angathimil kumrining srênge nyalupak ||

79. ngênuk-ênuk bêbêngkakane ulêm puk | cengkoke clêmpungan | pancêr sandhungan mincati | angêpinjal jêjêl nyêlani irama ||

80. pacakipun lir Onêngan sêmunipun | Tunjangkara dènya | anyuling bêning cumlêring | anyaririt tutupane atilêpan ||

81. ngêlong tutup papelon aliu-liu | Jèngraga anggambang | nêrithil asta kumitir | tan sêlaya kiwa têngêne arikat ||

82. kumalunthung narêthêk gêtêr glêbêg thur | pacake wiraga | aladak Agunungsari | Widiguna suluk ngêliking manyura ||

--- 1-2 : 246 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 19 dari 49

83. nganyut-anyut loyop pantês suluk bangun (890) | sakèh kang miarsa | sêdaya karênan dening | Jayèngraga dènya sasêndhon araras ||[24]

84. kêndhangipun ajêg jêjêg lamba kukuh | ulêt wilêt samya | rêbut yatmakaning gêndhing | dangu dènya ngês-ngês cèngkokira |[25]|

85. gêndhingipun niba kêndhange angguguk | kipat akosèkan | bêm sêbah kêmpyang nêlampit | ambiantu tan sêlaya wilêtira ||

86. wusnya dangu nêsêg tan antara suwuk | sigra Jayèngraga | ngasta rêbab pathêt ngêlik | ngik-ingiking tutup kosoke rangkêpan ||

87. tutup bêsus kosok rangkêp rikat alus (891) | eram kang amulat | sêmbada lan kang nyuluki | pan katongton Jèngraga kamuktènira ||

88. ngandika rum mring rarèstri kinèn mundhut | sêrat Bratayuda | kawi kang kinèn gya prapti | Jayèngraga sèlèh rêbab mundhut sêrat ||

89. pan anuju kang winiak[26] pupuhipun | kang sêkar sardula | wikridita dèn wiwiti | swara manis arum mêmbat wuluh rêmak ||

90. ngka Swetanumangsah masênghiti nêngguh | payah ning sura ka- | lih pisan lajêngirèki | yeka tandyangamah[27] gunung saha bala ||[28]

91. ngambah têkèng sohini yèka swuh nêngguh | rata Nata Salya | pinanah lajêngirèki | mwang wirayodha payah tanbismèh sira ||

92. matya Karwa Krêtawarma lajêngipun (892) | panmakarwanrata | mung sêpada ngandika ris | Widiguna iki sira apalêna ||

93. gonên suluk ada-ada gêgêt saut | iku dalil dhalang | layang Bratayuda kawi | nadyan padha kawi aja layang jarwa ||

94. kurang mungguh tetela yèn dhalang dhusun | sênadyan dhusuna | yèn ulah yudanêgari | dadi nyata sêmbada komuk ing dhalang ||

95. dhalang iku pat prêkara kudu gambuh | dhihin jêjanturan | kapindho gêndhing kêkawin | ping tri banyol kaping pate sêsabêtan ||

96. yèku kang wus pralêbda nyênyêd atutuk | Widiguna turnya | mugi angsala pangidin | sawab bêrkah ing wuwulang jêng paduka ||

97. inggih nuwun bêndara kaula sinung | wulang mrih pralêbda | Kulawirya ngandika ris | iku prie lakune sardula pira ||

98. ingong durung pati omah kawi iku (893) | namung uran-uran | daya kèha sêpada thil | lamun maca nèng layang lumpuh kewala ||

99. naur wuwus Jèngraga inggih puniku | lampahe kang sêkar | sardula wilanganèki | lampahipun sêpada lingsa sangalas ||

100. angkatipun nênêm ping ro nuli pitu | gunggung sêpadanya | pitung dasa gangsal nênggih | ukaranya kang nêm ngangkat rong aksara ||

101. ingkang pitu ukaranya mangkat têlu | kêdah wiwicalan | angkating pada lingsèki | lamun gangsal dipun angkati sêtunggal ||

102. de yèn wolu pan sêkawan angkatipun | sênadyan kang sêkar | kidung maca pat tan pahi | inggih sami yèn angkating wiwicalan ||

103. manthuk-manthuk Kulawirya dèrèng surup | ah manira wêgah | nora têlatèn nitèni | payo padha klênèngan bae kapenak ||

--- 1-2 : 247 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 20 dari 49

104. nanging iku ana kojahe kang muwus (894) | yèn wong kêlênèngan | nganggo kêndhang tan dèn gongi | rada nora ilok ingaran kêmaga ||

105. bêcikipun nganggo gong ywa sêru-sêru | lirihan kewala | Jayèngraga mèsêm angling | apa nyata Widiguna mêngkonoa ||

106. alon matur lêrês pêngandikanipun | paman jêngandika | sami lan pituturnèki | jênatipun gêbal sampean pun bapa ||

107. jênatipun kakang myang kang sêpuh-sêpuh | mêstani kêmaga | mawi kêndhang tan dèn gongi | tan amawi êgong sampun mawi kêndhang ||

108. lingira rum yèn mêngkono yèngsun milu | wadhagane ala | lire kêmaga tan bêcik | lah ya mara juputa gong pêwayangan ||

109. kang tinuduh mundhut gong kênong prapta wus (895) | nulya Jayèngraga | angrêbab langkung rêspati | asêsêndhon sinulukan pathêt sanga ||

110. wusnya nutug sêndhon lih-ulihanipun | apan lajêng buka | gêndhing sanga Gambirsawit | ingêgongan lêga tyase samya suka ||

111. kabèh baud padha rasane nênabuh | rêrêming irama | adu wilêting malatsih | ukur jawil sajêjanturaning dhalang ||

112. langkung runtut rasaning gêndhing pakantuk | dadya ngantak-antak | dangu dènira anggêndhing | tan antara anêsêg gêndhinge munggah ||

113. pan adangu saya gulêt wilêtipun | rêbut ngês kêsaman | nabuhe samya birai | rahab berag rasa-rasa yèn uwisa ||

114. sêsêgipun ngêndhêlong anulya suwuk (896) | nulya sêsêndhonan | rêbab lajêng ngêcêk ngêlik | suluk suling gambang gêndèr abarungan ||

115. nganyut arum nutug lih-ulihanipun | pathêt sarayuda | sabêman gong wisirèki | Kulawirya ambêkuh gumuyu latah ||

116. sarwi muwus ia talah wong nênabuh | lamun kêbênêran | dhasar gêndhing Gambirsawit | pênabuhe kur jawil padha kêrasa ||

117. ngêtog kayun raosing gêndhing anganyut | anyênyêt tan lian | cipta salianing gêndhing | Widiguna ambèthêr ngilêr lêr-lêran ||

118. apakantuk mathêngkuk tan ana ngantuk | beda yèn sêmbahyang | jumungah watuke gigil | ngandi[29] bakda ijèh cokro ambranahan ||

119. gêr ginuyu niaga myang santri guyu (897) | matur Widiguna | kirang priksa ingkang mawi | lamun salat ting klêkêr gondhang kaula ||

120. kêdah watuk anggigil cêgukên hak huk | gatêl irung kula | ting gêriming kêdah wahing | kadhang sarêng ngêntut watuk wahing samya ||

121. sangsaya sru kang gumuyu sêdayèku | Jèngraga asuka | gumujêng pan sarwi angling | gih lêrês paman pun cêblung Widiguna ||

122. pancèn kupur tan pinulung salatipun | jaga pakan nraka | Widiguna matur aris | inggih mung sok larisa kewala nrima ||

123. lon awuwus Jayèngraga nulya nuduh | mring parêkanira | kinèn mundhut layang Panji | kang liningan sigra mundhut praptèng ngarsa ||

124. wusnya katur kang sêrat winiak gupuh | wau kinêbètan | kang pangguh pupuhirèki | sêkar mijil nuju Panji Wangsèngsêkar ||

--- 1-2 : 248 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 21 dari 49

125. kalanipun andêmon mring taman mong kung (898) | nulya pupuh ngarsa | sêkar sinom dèn kêrsani | maos cengkok sinom pêngrawit araras ||

126. swara muluk gêtas rênyah manis arum | alêpas mapas tyas | wiwiting pada puniki | ungêlipun ingkang kêgagas ing dria ||

127. lajêng sarune kagunganing Ki Salu- | kat tan ana bisa | matut amung Jayèngsari | lajêng kang bisa matut gêndhinging gambang ||

128. lajêngipun ngajêng ing salukatipun | mulya kadyèng kuna | mila kêraos ing galih | pan dèn angên-angên ing latri mêngkana ||

129. lon gumuyu Kulawirya sarwi muwus | ya talah anakmas | wus palale sarwi bêcik | maca ngaji anggêndhing anunggang jaran ||

130. sarwa luhung ngêpenginakên sêdarum (899) | kadèk pra bênthètan | gumriwis padha ngunggahi | prawan lanjar randha ronggèng kèh kedanan ||

131. dhasar bagus asugih putraning guru | wasis ing kabisan | ana kedanan yèn ngaji | kang kedanan maca kedanan yèn têgar ||

132. èsmu guyu Jèngraga lingira arum | sampean punika | dadak ngumpak-umpak ati | nauri satêmêne bae kithinga ||

133. tutug sikut nora gunggung dhasar lugu | mara Widiguna | kabèh kowe kono sami | bokmênawa ngong dèn arani angompak ||

134. samya matur nun inggih sayêktosipun | Cêrmasana turnya | inggih pun Widiguna sring | anggêgabro ngakên dados pêlawangan ||

135. ngipuk-ipuk sring angsal pawèwèhipun (900) | nyagak padintênan | wad-awad kinèn nimbali | malêbèng jro kinèn lumampah piambak ||

136. prèstri masuk duka dalêm lajêngipun | gumujêng Jèngraga | sarya ngling wis kênèng baring | kadèkne wong sring prapta matur sun undang ||

137. kewuhan sumaur sun durung sumurup | jawane Si Guna | kang nêkakake bagêjil | wis kandhuhan akale Si Widiguna ||

138. Ki Widiguna grunêng-grunêng amuwus | marang Cêrmasana | bisa ngalakên wong bêcik | ya dandanan bot-bote wong pêtaghian[30] ||

139. yèn tan kudhung bêndara sapa sing gugu | Cêrmasana ngucap | lah ya yèn nuju wong bêcik | yèn kêtanggor wong ala bilai sira ||

140. lamun iku wong landhêp gathêk sêk ampuh (901) | sengga kêlakona | bêndara gêrah dènèstri | pêsthi mêngko irungmu ngong opèli plas ||

141. Widi jumbul ih nora jamak wong iku | têka panastenan | padune tan ngong ujuri | muring-muring andadak olih dhadhakan ||

142. sêdaya sru gumuyu kang sami ngrungu | myat Ki Widiguna | ulate malêruk wêdi | Jayèngraga Kulawirya latah-latah ||

143. gar-gêr umyung kang kinarsan anèng ngayun | Jèngraga ris nabda | paman puniku supami | natab gangsa pelog siange kewala ||

144. kang paman gumujêng angling manthuk-manthuk | arêmbug manira | ngarah apa wong wus lungse |[31] ya koasar bae suwuking gamêlan ||

145. payo gupuh Widiguna sakancamu | ngusunga gamêlan | pelog si alun jêladri | pêparinge Ki Dipati Wirasaba ||

--- 1-2 : 249 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 22 dari 49

146. jare iku bêrkatan bintuahipun[32] (902) | ing eange swarga | têdhak dalêm pra bupati | ing Bintara gangsa saking Giripura ||

147. inggih tuhu nanging ingkang mêksih lugu | bonang kênong gangsa | inggih pun alun jêladri | ricikipun pêpak anèng Wirasaba ||

148. wartinipun kangmas dipati kadyèku | kala duk kang eang | kang yasani riciknèki | ki dipati nimbali gêndhing Jêpara ||

149. tunggilipun kang wontên kangmas puniku | slendro pun samodra | bonang kêndhang gangsa tunggil | asring pêcah botên kenging rinakitan ||

150. milanipun gong dhudha sêlaminipun | sarêng dènya yasa | ricikan alun jêladri | anauri ya wus mawane bintuah ||

151. lah dèn gupuh niaga lèhmu angusung | dèn ririh kewala | ywa gumluwèh kumawani | kang liningan matur sêndika gya mentar ||

152. tan adangu kang sung gangsane prapta wus (903) | tata nèng pêndhapa | sarta sajèn myang dupa mrik | wus samêkta niaga pêpak sêdaya ||

153. lingira rum sarwi mundhut kêndhangipun | lah mara lêkasa | gêndhing lima bonang dhingin | ya pêngrawit kang liningan tur sêndika ||

154. kang paman wus mapan anabuh kêdhêmung | Jayèngraga ngrêbab | Widiguna kang ngêndhangi | Cêrmasana kang bonang pênêrusira ||

155. jam sêpuluh dènira anatab talu | cumêngkling bonangnya | ricik barung nabuh sami | ing limane pan sumèntêg bêming kêndhang ||

156. pan jumêgur andule bima gumuyu | wadone angombak | banyu srênge lwih mawingit | ingkang myarsa kagyat tyasira nêratab ||

157. sinru arum angêbêgi ing sêdhusun (904) | lir natab priangga | pêngrasaning joganèki | prêbawane alun jêladri yèn munya ||

158. kang angrungu tan pangling sauranipun | tan ana mêmadha | unine alun jêladri | samya berag anggugah manah gêmbira ||

159. ngantug-antug rarasira manis arum | Ki Bayipanurta | kagyat atêtanya aris | jêg si alun jêladri kang muni ika ||

160. garwa matur pan inggih ing swaranipun | botên wontên lian | gangsa kadya lun jêladri | lan prênahe lêrês wismane Jèngraga ||

161. sigra wau Ki Bayi nimbali gupuh | mring Luci gya prapta | èh Luci priksanên aglis | mring Si Jayèngwèsthi dhisik takokêna ||

162. dene iku dene wani-wani nabuh | apa wis kêlilan | mring kangmase Amongragi | lamun ora sababe wani anatab ||

163. kang tinuduh santri Luci sigra mêtu (905) | praptèng wismanira | Jayèngwêsthi santri Luci | matur kaula ingutus jêng ramanta ||

164. kinèn matur mring paduka milanipun | rinta Jayèngraga | natab pelog lun jêladri | punapa wus kinalilan ing rakanta ||

165. yèn ta lamun dèrèng wontên kêrsanipun | rama jêngandika | wontên dukane sakêdhik | jêng paduka kinèn mariksa rayinta ||

166. ngandika rum èh Luci ngong tan sumurup | pêndugèngsun nora | dèn lilani Sèh Mongragi | pêsthi karêpe dhewe nabuh gamêlan ||

167. ya sirèku banjura bae sun utus | pan mundhak prayoga | sun kongkon sarta jêng kyai | pêngarêpe yèngsun kang kongkon ing sira ||

--- 1-2 : 250 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 23 dari 49

168. lah wus gupuh Luci mentara saking yun (906) | praptèng ka Jèngragan | anuju suwuk kang gêndhing | Luci prapta ingawe mring Jayèngraga ||

169. na gawemu dening agupuh lakumu | santri Luci turnya | kaula ingutus dening | rakanta lan sarta rama jêngandika ||

170. kinèn dangu ing paduka marmanipun | anatab gamêlan | punapa wus dèn lilani | mring raka jêngandika Sèh Amongraga ||

171. lingira rum sarèhning sira dèn utus | ia Ci matura | mring kakang mas myang jêng kyai | yèngsun nuwun pangapuntên sêkalihan ||

172. myang maring Sèh Amongraga nuwun maklum | mung siang kewala | mêngko yèn wus ngasar mari | ngarah apa Ci wong sunat dhèdhèwèkan ||

173. nambung wuwus Kulawirya Ci ngong tutur | lamun rada duka | mangsa bodhoa sirèki | Jèngraga ngling kados botên yèn dukaa ||

174. ya mung iku aturku wis dèn agupuh (907) | Luci sigra mentar | sawingkingira Ki Luci | Jayèngraga ngandika marang niaga ||

175. payo talu unèkna gêndhing kalênthung | dan lêkas saksana | alun jêladri ngrêrangin | myarsa gangsa wong sêdesa lir kinêrab ||

176. ciptanipun sêdaya sami yêgipun | mêrdhatêng anyumbang | jalwèstri kadi duk wingi | kaot mung wong kang kuat-kuat kewala ||

177. èstri jalu samya busana amubru | prapta samya numbang | raryalit rinukmi-rukmi | ting saliri anggili kang lunga têka ||

178. tangkêpipun wong numbang lir winginipun | pria mring Jèngraga | èstri mring Kèn Rarasati | kang anyumbang nyêreal kang angrong real ||

179. kêdhikipun nyêjampêl pan ora uwun | matur gantya-gantya | punika kula ngaturi | patumbasing apu namung sumapala ||

180. ngandika rum inggih sangêt tarimèngsun (908) | bok ywa susah-susah | tan nêdya ngulêm-ulêmi | namung anglujêngi pêngantèn praptanya ||

181. samya matur kang liningan sêdayèku | angangkah punapa | paduka agadhah kardi | bêrkahipun Jêng Kyai Bayipanurta ||

182. gya sinuguh kang numbang sêdayanipun | myang ancak bêrkatan | mêngkana sêdangunèki | ingkang anèng pêndhapa para lanangan ||

183. kang mêrtamu sêmua pênganggonipun | matur mring Jèngraga | punika kula nyaosi | panumbasing apu sêpala katura ||

184. sumbangipun sareal ngrong real nêlung- | real Sênu Surat | ingkang kinèn anampèni | ngandika rum ya bangêt tarimaningwang ||

185. sêdaya wus samya ingingonan sêkul (909) | myang bêrkatanira | Nuripin kang nglêladèni | pan mêngkana kang anumbang lunga prapta ||

186. ênèm sêpuh lumrah samya bêsus-bêsus | miwah pra wadonan | lakune mêsês birai | ingkang tepos dadi nyênthing bokongira ||

187. ingkang wungkuk dadya dêngkèng lampahipun | sêdaya wiraga | kèh dol ayu adol sigit | Kulawirya mèsêm ningali wong kathah ||

188. alon muwus lah ta wong urip puniku | yèn ana sêmoan | angrungu gamêlan muni | sêsolahe mulih tênaganing buda ||

--- 1-2 : 251 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 24 dari 49

189. alon matur alêrês paduka wuwus | pan sêdasa-dasa | titiang Jawi dospundi | yèn gamêlan punika bintuah buda ||

190. yèn pun alun jêladri wus mawènipun | mêkatên tanjêknya | kang myarsa sami birai | nadyan nini-nini kaki-kaki berag ||

191. milanipun kathah ngalap sawabipun (910) | mring gangsa punika | sakedahipun bêrkati | sanès lawan pun samodra tanjêkira ||

192. adatipun yèn sinambut tiang mantu | kêdhik ingkang numbang | pêngantèn sring pêgat mati | mila awis tiang kang purun anyêlang ||

193. lon amuwus eman awon tanjêkipun | unine tan lumrah | rarase gêdhe rum manis | têka duwe meda mêngkono genea ||

194. inggih sampun ila-ila waunipun | gèdhèg Kulawirya | Jèngraga ngandika aris | Widiguna Cêrmasana kabèh sira ||

195. ya sirèku kancamu bagor sêdarum | mêngko wayah ngasar | padha rapèka dèn bêcik | borèh kuning nganggo cênthung têtêkêsan ||

45. Sinom

1. mêngkana Ki Jayèngraga (911) | dènira amangku kardi | katongton wibawanira | tan ana ingkang yom-yomi | sor sutaning bupati | dhasar ki putra ingugung | datan sinungan rêngat | sakêrsane dèn lilani | mring kang rama kêlangkung sangêt sihira ||

2. yèn putra Ki Jayèngraga | yèn kadang Kulawiryèki | pan ingugung alit mila | mila ladake ngêbêki | mung ladak tingkahnèki | labête ugunganipun | nanging putus piambak | dhasar landhêp tyasirèki | ngèlmu bantas ing kukum yudanêgara ||

3. andêle ing Wanamarta | pan amung awirya kalih | Jayèngraga Kulawirya | keringan ing kanan keri | patarèn kang ngrampungi | pakèwêde ada[33] dhusun | nadyan murading kitab | gathak-gathuk amêdhoti | watak kêras krawusan nanging wêlasan ||

4. yèn kêlêrêsan tyasira (912) | kêcondhong lêga kang galih | paring sih tan sita-sita | mila sêdaya jrih asih | maring Sang Jayèngragi | miwah mring Kulawiryèku | mêngkana wayahira | wêktu luhur pêcak kalih | samya kèndêl rèrèn marang masjid salat ||

5. sêdaya samya sêmbahyang | jalu èstri tana kari | namung niaga kewala | ingkang kantun nèng mêndhapi | wus antara kang sami | asalat luhur bakda wus | wangsul sewang-sewangan | punapa garaping kardi | kang mring pawon mring kêbon kang mring mêndhapa ||

6. Jèngraga lan ingkang paman | Kulawirya lingira ris | kowe mau Widiguna | apa salat maring masjid | matur kêsupèn yêkti | Ki Cêrmasana anjagur | dhasar wong kênèng lara | laline wiwit dhèk cilik | dinangu mring bêndara dadak sêmbrana ||

7. Jèngraga mèsêm ngandika (913) | ya Widiguna sirèki | jumungahanmu kewala |

--- 1-2 : 252 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 25 dari 49

aja pot lyan sukêr sakit | kang kêrêng lèhmu mrêdi | kabèh wong rerehanamu | matur inggih sêndika | Cêrmasana anudingi | o nglêburi babon dhêmêne andhêndha ||

8. ngandika mara unèkna | lirihan bae kang gêndhing | lima rêbab kombang mara | kêmbang mara dara dasih | muntab lawan pêngrawit | limang gêndhingan bae wus | kang sinung ling sêndika | Cêrmasana angrêbabi | asêsêndhon pathêt lima rum araras ||

9. nulya mungêl kombang mara | alun jêladri ngrêrangin | sêkathahe kang miarsa | jalwèstri tyase mong brangti | rêmpêg pênabuhnèki | ukur jawil ngênut-ênut | ungêle kang anglela | rêbab gambang lawan suling | sêrancak ungêle kamot jroning kawat ||

10. nganyut-anyut langkung raras (914) | kasmaran ingkang miarsi | lir mamrêsing karasikan | êngêse ngêkêsi ati | wèh wilêting malatsih | lir winulang ing wulangun | raosing tyas mêngkana | saking nyênyêding kang gêndhing | nguyu-uyu ngrêrantêg dènya gamêlan ||

11. mêngkana ing wanci ngasar | Jayèngraga ngandika ris | suwukên gamêlanira | muni ladrangan nuli wis | singgahna kang miranti | ladrang pêlayon dèn gupuh | nulya buka ladrangan | pêlayon lima angrangin | dangu nêsêg ngêndhêlong alon suwuknya ||

12. wusnya kèndêl kang gamêlan (915) | Kulawirya ngandika ris | lah wis padha singgahêna | panganan bêrkatên mulih | para niaga nuli | angusung gamêlanipun | mring dalêm pasimpênan | wus têlas samya nèng ngarsi | ngandika rum wis padha muliha dandan ||

13. kang liningan tur sêndika | nêmbah mundur samya mulih | Jèngraga malih ngandika | kabèh sanak-sanak mami | padha dangdana mulih | nganggoa kang sarwa luhung | saduwèk-duwèkira | kurmat pêngantèn kang prapti | kang liningan matur sêndika sêdaya ||

14. mêngkana bubar sêdaya | sudagar myang magêrsari | miwah santri ingundhangan | badhe sêlawatan dikir | Kulawirya wus mulih | Jayèngraga maring tajug | asalat wêktu ngasar | lan para santri kang bumi | wusnya bakda kondur malêbèng ing wisma ||

15. ningali langêning tilam (916) | kêlangkung dening rêspati | anilad ing jro rakitnya | ing têngah jinêm seta di | ingapit kanan kering | kang pêpajangan kumêndhung- | kêndhung sri sinampiran | wastra sawarnining kêling | pan sarwendah sarta ganda rum angambar ||

16. ya ta wau Jayèngraga | busana akampuh kêling | pêlung panji karungrungan | talêpok banyu mas kuning | inganti langkung apik | kêpuh tundha ngayu apu | amungsêr mêdhok atap | amulu pêksi sulisik | pêngasihe sêsandhungan sêmbulihan ||

17. sipat polok anêrampad | seronging cangcutan inggil | kodhok kabêsèt asikat | sacêngkang kesis ing wêntis | mêkar ngongkong amiwir | walêran pêwingkingipun | talibane ingarsa |

--- 1-2 : 253 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 26 dari 49

amèpèd turut malipid | pirid têpung adu mancung papancudan ||

18. kêkawêt ambokong sêmar | amathis nora ngalêngkin (917) | bubuntaring pasingsêtan | anglaring walang wêlori | êkare miwir asri | inèpèk renda mas murub | kunca landhung tri asta | ajèrèng winiru rêmit | ambêdhodhok anglir sandhanging manyura ||

19. lancingan cindhe puspita | gubêg pinêrada asri | rinenda kalengkam jênar | akris landhean sinêmi | pêndhok bunton pinodhi | mirah sinêling intên byur | ajamang sungsun tiga | agêlang kana rinukmi | kilat bau anting-anting têbah jaja ||

20. badhong sungsun kêbo mênggah | pamêkak garudha kanin | lur-ulur naga karangrang | asumping ron tri rinukmi | karang mêlok hèr thathit | sisir tumanggal intên byur | cundhuk kupon apitan | tinêngah argulo putih | ngudha[34] rema ingure pinara tiga ||

21. kumbala têpèn kêtugan (918) | anggampêng anglir minangsi | wida jênar gêgêbêgan | tuhu bagus Jayèngragi | lir ringgit munggèng kêlir | ingkang garwa èsmu guyu | sasmita mring kang raka | Jayèngraga amaguti | ing liringe ing rayi mèsêm ngandika ||

22. sapuluh ta mêngkonoa | jêr nora kêna dèn pikir | Ni Kèn Rarasati sojar | gumujêng anjiwit ririh | pan kirang tigang latri | nudingi pra sêliripun | mèncêp megos Jèngraga | ambakna wong atêtawi | kêthèk oglèng sêranggon ajak-ajakan ||

23. ginaguyu guligikan | mring garwa myang para sêlir | Sênu Surat pinaringan | busana kang sarwa rukmi | asinjang cindhe abrit | pinrada mompyor amurub | kinêmbar kalihira | ajamang rukmi susumping | nangga grudha mungkur ngrêm lir mêtarangan ||

24. acundhuk mêntul mutyara (919) | wor podhining garudha sri | akêkalung gêlang kana | kilat bau anting-anting | pamêkak bangkol rukmi | tinarètès ing hèr laut | wida pandhan gêbêgan | tasik sumilak arêsik | kris cêrapang pinatik mirah hèr kêmbang ||

25. pan mêngkana ing mêndhapa | salong-salong kang wus prapti | para lurah santri kathah | prapta busana lir nguni | Kulawirya kang prapti | kampuh jingga tabur-tabur | pakonyoh mêmêntahan | alancingan cindhe wilis | pinêrada renda satêbah gubêgan ||

26. kris warangka kêndhit ladrang (920) | landhean cula sinêmi | pêndhok bunton ngunir kawak | èpèk renda klengkam putih | agêlang kana rukmi | anting-anting kilat bau | abadhong agêng dhudhan | sumping puspa krêna rukmi | cundhuk jungkat tinarètès intên mirah ||

27. ngudhal rema pupuntiran | tibèng sor walikat gilig | pan akuluk kanigara | biludru cêmêng binlênggi | rukmi pinodhi-podhi | ing mirah intên hèr laut | ngalêpyur amarkata |

--- 1-2 : 254 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 27 dari 49

nyuriga geong sor bali | ginarêbêg rèrèhane wong Kêtandhan ||

28. sami basahan sêdaya | dodote awarni-warni | bathik modang cumêngkirang[35] | miwah sêmbagi bang kuning | kopyah kanigara brit | kuning ijo biru wungu | arenda seta jênar | miwah cêlana mawarni | samya ngangge badhong kewala sêdasa ||

29. golong sarerehanira (921) | Kêtandhan tan ana mêncil | angumpul mring Kulawirya | nèng pêndhapa jèjèr linggih | anulya ingkang prapti | Ki Suarja kampuhipun | pan limar baru tigas | asabuk pathola abrit | alancingan cindhe wungu pinêrada ||

30. ngumbar kunca nora pangjang | akris landhean sinêmi | rasukan biludru rêkta | balênggèn kancing linincis | kotang putih tulyasri | rema asingsêt ginêlung | kuluk pêthak amayang | ingiring rerehanèki | sawarnine wong kria lir lurahira ||

31. samya rasukan sikêpan | basahan akopyah putih | pênganggene warna-warna | bathik atanapi kêling | wus lênggah ing pêndhapi | jinèjèr rerehanipun | nulya Ki Wiradhustha | prêjuritan nyamping bathik | parangrusak barong cinancut sêrigak ||

32. lancingan bludru bang rendan (922) | panji-panji kancing dhasi | abangkol kêncana nagan | nganggar curigan cra Bali | kris landhean sinêmi | kandêlan suasa mancur | wrangka sêmbur timaha | asongkok biludru langking | pan winêngku ing renda mas rurujitan ||

33. ingiring rerehanira | para warungan kêlithik | sakèhe kang bukak anyar | kang munggèng rerehanèki | marang Wiradhusthèki | sêdaya pênganggenipun | samya aprajuritan | saduwèk-duwèke sami | bathik lurik sêmbagi kêling mawarna ||

34. sêdaya kopyah jangkangan | wus lênggah anèng pêndhapi | tinata rerehanira | nulya Panukma kang prapti | aprêjuritan bugis | arasukan toro landhung | ginggang sêtin lurik bang | cêlana lurik sêtin jring | abêbênting cindhe wilis pinarêmas ||

35. pan èpèk bangkol kêncana (923) | nganggar pêdhang suduk rukmi | dhuwung cinothe ingarsa | bate-bate cara Bugis | akancing mirah abrit | udhêng tabur-tabur wungu | têlakupan pencongan | sêdaya rerehanèki | kang wong jagal pan anggêr bêlantik kewan ||

36. sawarnine ngon-ingonan | turangga myang kêbo sapi | wêdhus banyak bèbèk ayam | ingkang samya binêlantik | kabèh rerehanèki | sêdaya pênganggenipun | cara Bugis sêdaya | tan ana ingkang mênèhi | pênganggene undha-usuk ingkang kuat ||

37. sêmbagi lurik cêlêpan | wus lênggah anèng pêndhapi | nulya Panamar kang prapta | sarerehanira ngiring | kampuh limar kêtangi | acêlana cindhe kupu | èpèke renda pêthak | ngumbar konca kadung siti | akris ladrang sinêmi pêndhok suasa ||

--- 1-2 : 255 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 28 dari 49

38. rasukan sêmbagi jênar (924) | corake kêmbang pinêthik | jubah landhung kotang pêthak | kancing kotang mirah abrit | srêban seta tulyasri | rinenda taptapan bagus | kuluk mantalsêtop bang | têsbèhnya akik sinampir | para tandho kang ngiring rerehanira ||

39. samya srêban bêbasahan | mawarna bathik sêmbagi | sutra kêling sasênêngnya | wus lênggah anèng pêndhapi | tinub rerehanèki | nulya ingkang sami rawuh | para jadhug sudagar | sarênti praptaning gili | jor-jinoran pênganggene murub mumpyar ||

40. ing sêcara-caranira (925) | kêdah ngangkah angungkuli | bêbêd myang kulambinira | sabuk lan ikêtirèki | pan ungkul-ingungkuli | kêris kang nyuriga têlu | êmase tua-tua | wong tua nom limrah sami | ting prêngangah pêndhoke mas munggah ganja ||

41. ngalêmpak sami sudagar | pak Rajiah ingkang prapti | angêtog pênganggenira | dènira ngangge mênèhi | sobanlah nyampingnèki | sabuk mas tinali datu | klambi jubah rante mas | ngunir bosok masirèki | arangkêpan kotang sikêpan mur pêthak ||

42. akancing êrus barlean | asêrban pêthak ginădhi | pinalipit ing rante mas | anyothe golok rinukmi | tinarètès hèr gêni | barlian pinasang batu | cêripu bêlongsong mas | cingak kang samya ningali | kang alungguh angingsêri pak Rajiah ||

43. kang ragi têbah gènira (926) | Ki Murtala abibisik | lan rowang kiwa têngênya | eram samya guguyoni | nora jamak kiai | angêtog pênganggenipun | beda wingining ika | saiki lagi nêmêni | nora kaprah pênganggone wong sêdesa ||

44. anulya wau kang prapta | para bagor sêdayèki | Cêrmasana Widiguna | samya rapèk kunca kalih | polèng sutra sêmbagi | limar pêlangi myang pêlung | lancingan panja-panja | gêlang kilat bau anting- | anting sumping jamang samya têtêkêsan ||

45. abêbadhong susun tiga | kris pêndhok landhean rukmi | kang miskin jamang sumpingnya | walulang pinrada apik | anulya ingkang prapti | panêgar busananipun | bêbêdan boborehan | sumping krang mêlok mêlathi | ikêt rendan jêplakan samya giligan ||

46. pênganggene warna-warna (927) | bathik lurik miwah kêling | kathah kang nganggo cêrapang | punika rerehanèki | panêgar dhalang gêndhing | niaga kumpulanipun | tunggil rerehanira | karèh maring Jayèngragi | pan wus pêpak sêdaya anèng pêndhapa ||

47. anulya wontên kang prapta | satunggil santri Nuripin | kampuh pêlung podhang-podhang | anyuriga cêrapang tri | kalung kêlewang krêbin | drêbos anyêngkêlit pistul | pêdhang suduk inganggar | pêdhang kra loke ngajrihi | mawi wêdhung gêndhewa anggendhong panah ||

48. arit bapang sinêngkêlang | golok pangot sinangkêlit | tamèng towok landheanya |

--- 1-2 : 256 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 29 dari 49

warêgu winêgig abrit | kêthu koncèrirèki | ngêlèwèr lir umbul-umbul | panjang kasrah ing lêmah | pupur kuning borèh kuning | brêngos wulu lutung panjange satêbah ||

49. wus prapta anèng panirat (928) | kagyat kang sama[36] ningali | Nuripin pênganggenira | Kulawirya animbali | marenea Nuripin | sêdhela sun arsa wêruh | Nuripin sigra mara | krengkangan tan bisa dhiri | pan kakèhan pêrabot abot kêliwat ||

50. ngadêg-ngadêg nora bisa | kangelan solahirèki | ginaguyu ing wong kathah | jalwèstri suka ningali | Kulawirya ngling nuding | sarwi kêpingkêl gumuyu | wong ro glis tulungana | pèn bisa ngadêg Nuripin | tinulungan wong roro jagani sama ||

51. gya prapta ingarsanira | Kulawirya gumujêng ling | dene ambarêngkut sira | kaya canthelan sirèki | dene sarwa mêpêki | kaya wong dodolan dudu | jêg kaya wong nyênyêlang | jêg kaya wong dèn titipi | matur raosipun lir dipun pilara ||

52. kêrsane putra paduka (929) | ajêng mopo kaula jrih | gih pintên-pintên kinarsan | pinaring sih kaulalit | Kulawirya nganthuki | kaprie manèh sirèku | lan aku titip pêdhang | Jêpan gawanên Nuripin | Ki Nuripin anêbut astagapirullah |[37]|

53. dospundi dènya ambêkta | kawratan tan sagêd osik | Kulawirya latah-latah | sêngkêlitên bae bêcik | matur sampun tan kenging | langkung kêncêng lambungipun | ah ora sêdhêng pisan | mêngko ngong bênakne ugi | sinêngkêlangakên Nuripin braokan ||

54. akêncêng sêrêt pinêksa (930) | Nuripin ajêlih-jêlih | kêsingsêtên wêtêngira | nyongat pêdhang sinêngkêlit | cêgèh mlênthèt bathithit | ambêkane kêmpas-kêmpus | Kulawirya lingira | sisan cèrètku Nuripin | gawakêna ngling Nuripin Allah tobat ||

55. gêr ginuyu ing wong kathah | guyu wêlas mring Nuripin | ngling malih wis maronoa | nèng panirat gonmu malih | matur tan sagêd inggih | ingriki kemawon sampun | sampun tan sagêd obah | yèn obah lir dèn gendholi | samya suka sakèh kang anèng pêndhapa ||

56. miwah parèstri kang prapta | tua nom myang rare cilik | sarwendah busananira | samya mrih amêncil bêcik | jor-jinor sor duk wingi | mangka mubru abra murub | jalu èstri sêdaya | pêpak tan ana kang kari | ingkang samya badhe amapag pêngantyan ||

57. anulya Ki Jayèngraga (931) | mijil sing dalêmirèki | ingiring Sênu gus Surat | ngampil pawohan sês wangi | lir hyang-hyang mungging tulis | ingapit pêpatahipun | obah kang nèng pêndhapa | mingsêd trêpsila alinggih | Jayèngraga lênggah têngahing jejeran ||

58. wus tata dènira lênggah | Jèngraga umatur aris | mring kang paman sêdayanya | punapa sampun kang prapti | kang pra paman nauri | layake bae ia wus | dene tan manèh prapta |

--- 1-2 : 257 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 30 dari 49

kang putra nauri inggih | nulya angandika marang Sênu Surat ||

59. wadonan konên umangkat | sêdaya aywana kari | kang liningan sigra mentar | malbèng dalêm andhawuhi | mring Ni Kèn Rarasati | parèstri kinèn rumuhun | anulya ingacaran | sêdaya umatur inggih | nulya bodhol gumarudug lampahira ||

60. sawuse para wadonan (932) | Jayèngraga ngacarani | sumangga paman umangkat | nulya bodhol sêdayèki | sagolonganirèki | tan ana sêlayèng laku | sakèhe kang lumampah | tan ana kusut sawiji | lir sinuntak donyane wong Wanamarta ||

61. parèstri kang anèng ngarsa | prapta dalême Jèngwèsthi | kang wingking lagya umangkat | srining busana sarwa di | tanak kang aningali | sêdhusun myang prapatipun | jalwèstri abusêkan | nèng pêlatar mangu pipit | langkung suka ningali para busana ||

62. kasorotan ing suryandhap | ting pêncorong ngujwalani | miwah mompyoring pênganggya | lir sêkar sêtaman asri | mêngkana Jayèngwèsthi | lênggah ing pêndhapanipun | akampuh latar pêthak | sawat lar sêmèn têritis | rasukan bêludru ijêm kotang pêthak ||

63. akancing jaja tajugan (933) | cêlana bêludru langking | rinenda mas rurujitan | pêningsêt kalengkam kuning | dhuwung tinatur rênggi | akuluk pêthak sumunu | kang wus nèng ngarsanira | Ki Jumêna lan Sêbagi | ki pêngulu Basarodin sakêtibnya ||

64. Ki Nursukidin kêlawan | Talabodin murid Jaki | lan mêrêbot Pranaita | pra sudagar magêrsari | lan para lurah santri | golong sarerehanipun | samya mrabot sêdaya | wau ta kang para èstri | ingkang samya amapag prapta sêdaya ||

65. anulya kang rayi prapta (934) | sarerehanira sami | kang raka mèsêm ngandika | di mrene yayi alinggih | sêdarum ingkang prapti | ingacaranan alungguh | tata têpung akapang | sagogolonganirèki | wusnya tata sinugata ing pawohan ||

66. Amadasra Amadiman | katêlu ki santri Luci | angatag sinomanira | mring pawon ngusung kêndhuri | sêkul nèng panjang giri | sarta lan rampadanipun | miwah ancak saradan | langkung wrat gotong pat sami | lawan kêndhi myang karoso tapak dara ||

67. tan pae sajroning wisma | wêrata dènya ngladèni | ambêng pan samya rinampad | wus tinanyakakên sami | nulya sami wêwanting | ingkang tuturuh wiwisuh | wênèh angumbah tangan | kang ngloroni amapati | kang moloni ngrolasi saambêngira ||

68. nyêlawèni saambêngnya (935) | kumpul samya santri alit | adan lêkas samya nadhah | rame swarane kang bukti | samya pikantuknèki | antaranira wus dangu | nutug dènya anadhah | wus lorod ambêng cinarik | pan binagi wêrata dènyandum bêrkat ||

--- 1-2 : 258 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 31 dari 49

69. sinarangan tapak dara | santri Luci anênggani | mring santri alit supaya | ywana rusuh Luci angling | bocah dêlêngên iki | sarwi ngagagi gêgêbug | sapa marahi gêdrah | rusuh pêsthi ngong gêbugi | iku ana sing rada gêdhe Si Saja ||

70. Si Jenal Conal Si Sawa | dadya tindhihe raryalit | lo aja na rurusuhan | mêsthi makan pukul iki | adat rusuh Si Joprit | lah wis dumên bêrêkatmu | sing gêdheku anduma | sarta dèn ungkuli gitik | santri tua mèsêm myat Luci tingkahnya ||

71. santri cilik andum bêrkat (936) | bocah papat kang nuani[38] | andum bêrkat padha bocah | kiwa têngêne wak-uwik | amèk iwak pribadi | ana kang ngling aku durung | rare nora sêranta | iri mèt iwak pribadi | ting sarewot tan asuwe rêrêbutan ||

72. sêrakah cêngkah-cinêngkah | kacawuk cangkême jêmpling | pisuh-pinisuh tabokan | pyukan sêga srundèng ragi | Ki Luci jêlah-jêlih | gêbuge pijêr anggathung | apa ta jêr ku apa | wis adat têmên yèn joris | hus hus ko tak rangkèt kongsi modar-modar ||

73. tan dèn prêduli ing kathah | anggêdrah pating jalêrit | akapyukan sêkul ulam | gêlaprut ki santri Luci | lunga sarwi misuhi | kênèng tulah edan taun | ginuyu santri kathah | jèh salah gawe Si Luci | dhèwèke ya anglakoni dadi bocah ||

74. ing pêndhapa wus luaran (937) | ing wisma kang lagya bukti | Mongraga lan ingkang garwa | Turida lan Rarasati | kêmbul sarêng abukti | myang pra wadonan sêdarum | samya anadhah eca | Mongraga tan pantuk bukti | yèn cêlakan lan èstri tan pati rêna ||

75. wus nutug dènira nadhah | sêdaya luaran bukti | cinarikan andum bêrkat | binagi sampun wêradin | bêrkat sinung pêmburi | wus rêrêp sêdayanipun | wau Ni Rarasatya | umatur ing raka aris | kang punika bok ayu lampah kaula ||

76. anuwun sang pinangantyan (938) | pêngundhuh kaula mugi | ing kêrsa linggar mêngetan | bêkti kaula ngurmati | Ni Turida nauri | ya yayi manira matur | marang sang pinangantyan | nulya nêmbah matur aris | pan punika aturipun ri paduka ||

77. nuwun ing sang sêkalihan | pêngundhuhipun ngurmati | wilujêngipun paduka | sira Ki Sèh Amongragi | nauri rum amanis | inggih punapa sêkayun | nulya kang rayi prapta | Jayèngwèsthi angaturi | mring kang raka umangkat têdhak mêngetan ||

78. Sèh Mongraga lon lingira | pan inggih sumangga yayi | nulya parèstri sêdaya | bodhol sing wisma umijil | sira Sèh Amongragi | jumênêng lan garwanipun | mêksih busananira | tan ewah kadya duk panggih | gya umangkat sang ro akêkanthèn asta ||

79. miranti pacaranira (939) | songsong jajaran wus rakit | santri ingkang sêlawatan |

--- 1-2 : 259 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 32 dari 49

kalimah kalih trêbang tri | sêdaya kang umiring | ngrahabi sauranipun | gumuruh rêmpêg tiga | la ilaha ilalahi | Muhammad[39] rasululah Allah Allah ||

80. ingkang narêbang titiga | Jamal Jamil Jalalodin | sarwi singir ing gambyongan | santri sêlawe prah singir | kapyarsa langkung asri | lêlagone sêkar gadhung | wit badatlana pi rab | bingit ngatil[40] kamari | sinauran ing la ilaha ilalah ||

81. Muhammadu 'rasululah | Allah-Allah sêdayèki | kêlangkung sêmoanira | miwah kang samya ningali | jibêg jêjêl apipit | prapat manca limanipun | wus ngêrti wartinira | yèn pêngantyane jêng kyai | putra ari angundhuh mantu sêdaya ||

82. dadya ngarak sabên dina (940) | mêngkana pêngrungunèki | milambyuk nononton samya | jalwèstri myang rare alit | samya suka ningali | mring kang samya mubra-mubru | miwah kang para wirya | tuwin ningali pêngantin | cahyanira sumilak kadi sêsangka ||

83. wau ta ing lampahira | Jayèngraga ambagusi | lumampah anèng ing têngah | dèn iring pra bagor sigit | lir pendah wayang klithik | aborèh kuning sumunu | sondhèr kunca kangian | miwir kadya bêksa rangin | lampahira anggambuh nèng Jayèngragan ||

46. Gambuh

1. tan dangu nulya rawuh | ingkang ngiring kèndêl anèng tarub | mêksih ngadêg adhêkêt jèjèr apipit | têpung gêlang sarwi ngantu | sêlawatan salin lagon ||

2. asrakal sajakipun | ya nabi salam ngalèk ya Rasul | salam ngalaeka ya habib salami | ngalaeka salawatu | lahi ngaleka mêngkono ||

3. ganti sauranipun (941) | apan la ilalah lahu[41] | Muhammad rasulullah asrakalbadri | ngalena pachtapat minhul | buduru misla husniko ||

4. mara na[42] katu | ya wajha sururi anta samsu | anta badru anta nuru pokanuri | anta iksiru wa ghalu | anta misbahusuduro ||[43]

5. wau ta ingkang rawuh | lajêng tumamèng jro wismanipun | lênggah têngah pajangan kang sineta di | kadi duk pêpanggihipun | patêmbayaning patêmon ||

6. jalwèstri sêdayèku | wus tata dènira sami lungguh | miwah ingkang sêlawatan para santri | asrakalira gya suwuk | sêdaya wus sami lunggoh ||

7. anèng pêndhapa têpung (942) | jèjèr dhêdhêkêtan adu dhêngkul | kyai êmban Kêrtiraga anjêjêgi | ngatag kasinomanipun | ngladèni pawohan rokok ||

8. sinaoskên ingayun | epok gembol wêr tapsirihipun | bokor panjang ilang winungkus wêradin | sêdaya wus nginang udud | ting kalêmpor wênèh nocoh ||

--- 1-2 : 260 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 33 dari 49

9. sarta wedang wus cukup | nulya sugata kêndhuri mêtu | pêngajêng ambêng sêkul nèng panjang giri | sarta lan rampadanipun | nulya ancak kang ginotong ||

10. gotong pat angêndhukur | rolas ambêng pinasang barêngkut | jabèng jro wus wêradin lêladènèki | Jèngraga nanyakên wuwus | suawi sami tuturoh ||

11. nulya sami wiwisuh | wijik wanting ngumbah tanganipun | adan lêkas sêdaya sami abukti | ulam ingkang wutuh-wutuh | bêkakak wêdhus lan opor ||

12. bêsngèk pitik bêtutu (943) | sabên ambêng ulame kang wutuh | kang ngalihi mapati kang nyêpuluhi | wradin jangan bècèk wêdhus | samya jang takir gêdêbog ||

13. kang nadhah sami thêkul | andêngèngèk kudhi kongsi wungkuk | nora ketang saking kilèn mêntas bukti | tur sami anutug tuwuk | prandene mêksih aserop ||

14. mêngkana pan wus dangu | dènira sami nadhah anutug | aluaran sêdaya kang sami bukti | kêndhuri gya kinèn ngêdum | wus wêrata kinaroso ||

15. santri raryalit kumpul | wus dèn kêlumuhi sring sok rusuh | pinisah lan santri tua sakêndhuri | anèng sêjabaning tarub | rusuhe nora kêpagol ||

16. luaran sêdaya wus (944) | ing jro dalêm sira sang linuhung | ingaturan tuturuh mring Rarasati | kapat samya nadhah kêmbul | sêdaya nulya wiwisoh ||

17. dan lêkas bukti wau | sêkathahe parèstri sêdarum | pan sakantuk dènira sami abukti | Amongraga tan pakantuk | tyasira tansah arikoh ||

18. cêcêlakan pra arum | sajroning galih tan mawi sukur | yèn ta sampun kapopohan pinangantin | tan bêtah saênyèk lungguh | saking kal donya wus lunggoh ||

19. namung nimbangi tanduk | sarat ngecani sêsaminipun | angsal limang kêpêl atobe drêwili | daya gêdhea kang puluk | kêpêle sajaha tepos ||

20. sawarni ulamipun (945) | nanging tan ana ingkang dinumuk | amung paru kang ginigit sacuil[44] thil | adangu angantu-antu | pra ri lungiding pasêmon ||

21. Rarasati agupuh | maring raka ngaturi tuturuh | Sèh Mongraga sigra dènira wêwanting | kang garwa nuruh ing kakung | sêdaya kang para wadon ||

22. nulya sami wiwisuh | ambêng cinarik binagi gupuh | binêrkatan wêradin kang para èstri | sinungkên ing rencangipun | sêdaya samya gegendhong ||

23. linorod ambêngipun | panjang piring rampadan ingundur | saji dhêdharan sumaji anèng ngarsi | sarta lan patheanipun | mêmanisane nèng tenong ||

24. wusnya mêngkana wau | Jayèngraga nèng pêndhapanipun | angandika sêdaya mring para santri | prayoga bubar karuhun | rêbut ngabêkti Hyang Manon ||

25. mahrib aywa kêsusu (946) | yèn wus bakda ngisa bae wangsul | kang liningan sêdaya kang para santri | sudagar lan magêrsantun | tur sêndika nulya bodhol ||

26. jabèng jro èstri jalu | sêsarêngan sowang-sowang mantuk | raka lawan para paman datan mulih |

--- 1-2 : 261 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 34 dari 49

kêlawan kyai pêngulu | kêlawan kang para bagor ||

27. Jèngraga malih muwus | Jamal Jamil dèn kêparèng ngayun | kang sinung ling gupuh marêk anèng ngarsi | Jèngraga bibisik muwus | sun jaluk gunamu roro ||

28. wurukên Surat Sênu | Widiguna Cêrmasana iku | ngèlmu pangeraman mangunah ripangi | warahana kang sumurup | mangsa bodhoa wong roro ||

29. mrih gawok kang andulu (947) | apa kang dadi adi-adimu | ia wurukêna mring wong papat iki | sira sun dadak gunamu | kanggo sêlawatan mêngko ||

30. Jamal Jamil umatur | botên sagêd kaula wong busuk | kaping kalih ajrih rakanta mênawi | dados ing dudukanipun | mring kula kaula wêdos ||

31. Jèngraga naur wuwus | aja susah ya mêngko ngong munjuk | mring bêndaranira kangmas Amongragi | pan iku karêpku pêrlu | mrih suka sanak tua nom ||

32. sun ngalap bêrkahipun | mring kakang mas Mongraga kang luhung | sira kang minangka wêwakil sayêkti | Jamal Jamil lon umatur | yèn mêkatên gih kemawon ||

33. sêndika ing sakayun | Jèngraga ngling èh ya Surat Sênu | Widiguna Cêrmasana aywa kari | anggugurua sirèku | marang Jamal Jamil kono ||

34. kang sinung ling umatur (948) | nuwun sêndika kêlangkung sukur | angling malih wis mianga[45] wismanèki | Widiguna bae kumpul | anutug lèhmu jêjandhon ||

35. Ki Jamal Jamil sampun | samya mundur maring wismanipun | Widiguna mêngkana surya wus nitih | ing acala manjing surup | mahrib nulya sakèhing wong ||

36. ge-age dènya wêktu | mring patirtan ngambil toya wulu | ting kêrapyuk ngumbah tangan wisuh sikil | kang kêkêmu lagya raup | swarane pating salêmprot ||

37. Jèngraga wusnya cucul | siram suci angiras wus wulu | ngrasuk pêsalatan anggampar mring masjid | masjide piambakipun | nulya santri adan gupoh ||

38. sêdaya tan acucul | lajêng kewala lajêng awêktu | Jayèngwèsthi wau ingkang angimami | kang rayi pra paman makmum | myang santri samoting suro ||

39. ya ta kyai pêngulu (949) | nèng pêndhapa dènira awêktu | sarerehanira kang sami makmumi | sêsisih kilèn gènipun | sêsisih wetan pra bagor ||

40. Jèngwèsthi dènya pêrlu | sawusing patekah suratipun | kulya ayu dene rêkangat kang akir | sawusing patekahipun | ida ja-a kang winaos ||

41. tan pae lan pêngulu | wêwacane surat kulya ayu | lawan ida ja-a wêwacan yèn mahrib | Sèh Mongraga dènya wêktu | angimami para wadon ||

42. gandhok kilèn gènipun | langkung pasekat wêwacanipun | dhasar swaranira êmpuk rum amanis | sêdhêng sajake anganyut | kang makmum samya sumêdhot ||

43. sami wêwacanipun (950) | sawusing patekah kulya ayu | ida ja-a wusing patekah kang akir | praptèng tahyat akiripun | iptitahira wus manggon ||

--- 1-2 : 262 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 35 dari 49

44. nulya salam bakda wus | pupujian lêlagon swara rum | binarungan parèstri angasih-asih | lir rêbab suling calêmpung | gambang tan mawi kêndhang gong ||

45. omelog rarasipun | langkung rahab sêdaya kang makmum | lêlagone swara èstri langkung asri | sarwa lagon dikiripun | wusnya dikir dodonga lon ||

46. wus donga limang wêktu | imam ngijab asalam ngalekum | angabuli ngalekum salam parèstri | samya sunat bakdanipun | wusing sunat sami ngaos ||

47. muhadam sarêng guyub | ting carêngkling swarèstri anganyut | Tambangraras Turida lan Rarasati | datan tumut ngaji amung | sunat wabin kang kinaot ||

48. Mongraga dènya kasud (951) | sunat wabin nêm rêkangatipun | tigang salam sawusing bakda anuli | tangat kiparat tawajuh | kalih salam bakda manggon ||

49. amapanakên junun | pasang wirid isbandiahipun | satariah jalalah barjah amupid | pratingkahe timpuh wiung | tyas napas kêncêng tan dhompo ||

50. nulya cul dikiripun | lapal la mujuda ilalahu | kang pinusthi datu wajibulwujudi | winih napi isbatipun | pinatu tyas wus anggathok ||

51. angguyêr kêpala nut | ubêding napi lan isbatipun | derah ing lam kang akir wit pusêrnèki | tinarik ngèri mindhuwur | lapal ilaha angengo ||

52. nganan pundhak kang luhur (952) | anglêrêsi lapal ila nêngguh | pênjajahe kang dria mring napi gaib | ilalah isbat gaibu | ing susu kiwa kang ngisor ||

53. nakirahe wus brukut | lapal la ilaha ilalahu | winot sèkêt kalimah sênapas nênggih | sênapas malih motipun | ilalah tri atus manggon ||

54. anulya lapal hu hu | sênapas landhung winotan sèwu | pêmancade tyas lêpas lantaran dikir | kewala mung wrananipun[46] | muni wus tan ana raos ||

55. wus wênang sêdayèku | nadyan a a e e i i u u | sêpadhane sadhengah-dhengah kang uni | unine puniku suwung | sami lawan orong-orong ||

56. ing sanalika ngriku | coploking satu lan rimbagipun | dhewe-dhewe badan budine tan tunggil | nis mikrad suhul panakul | badan kantun lir gêlodhog ||

57. tinilar lagya kalbu (953) | yêktining napi puniku suwung | komplang nyênyêd jamaning mutêlak haib | wus tan ana dharat laut | padhang pêtêng wus kawios ||

58. pan amung ingkang mojud | wahya jatmika jroning gaibu | pan ing kono suhule dènira mupid | tan pae-pinae jumbuh | nora siji nora roro ||

59. wus tarki gya tanajul | mudhun sing wahya jatmika ngriku | aningali tan lawan netranirèki | dating Hyang Kang Maha Luhur | patang prêkara ing kono ||

60. sipat jalal gaibu | jamal kamal kahar gaibipun | wusnya mijil saking gaib dènya mupid | wiwit beda jinisipun | Gusti lan kaula rêko ||

61. dating Gusti puniku (954) | jalal[47] kamal jalal kahar nêngguh | sipating kaula pan akadiati |

--- 1-2 : 263 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 36 dari 49

wahdat wakidiatipun | alam arwah adsam[48] mêngko ||

62. misal insan kamilu | bedaning Gusti lan kaulèku | yêkti beda ingriku lawan ingriki | kêjaba kang wus linuhung | pratamèng kawroh kang wus wroh ||

63. sawusira aluyut | lir antigan tumiba ing watu | pan kumêprah tyasira kagyat tan sipi | tumitah ing jamanipun | araling kula katonton ||

64. luaran dènya suhul | angaringakên sênapas landhung | mot saklimah la ilaha ilalahi | nulya andodonga sukur | sawusnya gya adan gupoh ||

65. panjinging ngisa wêktu | wusnya parèstri sunat sêdarum | nuli kamat Mongraga pêrlu ngimami | wusing patekah suratun | ina anjalna winaos ||

66. watini akiripun (955) | praptèng tahyat awal akiripun | nulya salam awal akir bakda nuli | pupujian kadya wau | adikir donga Hyang Manon ||

67. sawusnya gya para rum | sunat bakdiatan sêdaya wus | sunat minal witri rakangatal witri | wus pêragat sunatipun | sêsalaman samya wadon ||

68. anulya sami mundur | saking gandhok maring dalêm agung | kantun Ni Kèn Tambangraras lan Mongragi | anjênakên dènya kasud | sami mupidira karo ||

69. kang salat anèng tajug | bakda lagya pupujianipun | kang sêmbahyang nèng pêndhapa lagya dikir | sauran kang anèng tajug | samya rahabe bêbyanton ||

70. myang kiwa têngênipun | ing jawi lèr kilèn wetanipun | ingkang cêlak ragi têbah pan kapyarsi | arame swaranya umyung | mêwahi srining rurungon ||

71. wanci ngisa bakda wus (956) | Jayèngwèsthi Jèngraga gya mudhun | saking salat sami pinarak pêndhapi | tan ewah lênggah lir wau | myang pêngulu tata lunggoh ||

72. Jayèngraga angrasuk | busana kadya duk siangipun | namung salin kuluk kanigara bêrci | asusumping cundhuk mêntul | tumanggal tarètès abyor ||

73. lênggah pêndhapanipun | wetane kang raka dènya lungguh | tan adangu kang winêling samya prapti | sudagar jalwèstrinipun | santri magêrsari mring jro ||

74. kêdhik ingkang tan rawuh | kathah kang sami prapta malêbu | sabab wus samya myarsa warta ing mangkin | Jayèngraga kêrsanipun | kêsukan-sukan ing mêngko ||

75. andhèr pêndhapa têpung (957) | tan kêliru gyaning urutipun | wus miranti sagogolonganirèki | wus pêpak sêdayanipun | Jèngraga ngandika alon ||

76. èh Nuripin sirèku | Si Surat Sênu wèhna si biung | bocah roro iku konên mêmaèsi | kêmbaran pêrabotipun | ingkang sarwa di kinaot ||

77. sarta lan sajènipun | lan malih mundhuta trêbang wolu | sanga lan trêbangku pundhutên dèn aglis | kêndhang loro angklung pitu | kang liningan mentar gupoh ||

78. angirid Surat Sênu | wus sinungkên Ni Cerong kang biung | dhinawuhan kêrsane Ki Jayèngragi | nyai Cerong wus sumurup | ngaturi Ni Daya gupoh ||

--- 1-2 : 264 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 37 dari 49

79. Nuripin mundur mêtu | mundhut têrbang kêndhang lawan angklung | tan adangu kang pinundhut katur ngarsi | myang trêbang pribadinipun | agême si macan garong ||

80. datan antara wau (958) | Jêng Kyai Bayipanurta rawuh | lawan ingkang garwa sakucumbinèki | êting gêlas agêng ngayun | santri Luci sisinggah wong ||

81. byak mire samya takut | kang lênggah sêdaya sarêng mudhun | ki pêngulu repot tan rikat ngudhuni | jêng kyai ngling wis ywa mudhun | krengkangan têmên arikoh ||

82. kablêndhêrên wêtêngmu | dene kanti sêngguran napasmu | wis linggiha bae sira Basarodin | kang myarsa sami gumuyu | mring pêngulu repot rikoh ||

83. lajêng kewala masuk | maring dalêm yun panggih lan mantu | Sèh Mongraga lan garwa mêthuk nèng ngarsi | nulya samya tata lungguh | mingsêr mire kang pra wadon ||

84. Sèh Amongraga gupuh (959) | atur salam mring jêng kyai wau | Kyai Bayi agêpah salamirèki | Ni Kèn Tambangraras ngujung | mring rama ibu wotsinom ||

85. Ni Malarsih andulu | mring kang putra tuwin ingkang mantu | sakamantyanira ring putra lir mimi | pêndugining tyas kang ibu | kadya wus asmaraning don ||

47. Asmarandana

1. sêdaya ingkang parèstri | pan samya gawok tumingal | marang sang ro pinangantèn | cahyanya apindha wulan | sunarira tumeja | awingit jatmika ruruh | tajêm sêmune olia ||

2. Ki Bayi ngandika aris | anakmas Sèh Amongraga | punapa kêrsaa mangke | ningali dikir singiran | kang putra lon turira | kewala kaula kantun | ningali saking jro wisma ||

3. paduka prayogi mijil (960) | ningali ripangi Karang | pun Jamal Jamil ing mangke | mêdalkên pêngunahira | ingkang kêlawan sunat | pan kathah pigunanipun | sakêrsanta tan kacuan ||

4. Ki Bayi gumujêng ngikik | kula mung myarsa pawarta | pun santri Luci kang ngomong | yèn pun Jamal Jamil sarwa | sagêd rêrekan guna | gabusan ripanginipun | anggawokakên wong kathah ||

5. kang putra umatur inggih | sayêktos sagêd pun Jamal | Jamil duk mêksih nèng kilèn | pangapuntên sapunika | mênawi salong ical | kang rama gumujêng muwus | kintêne mangsa icala ||

6. yèn mêkotên kula mijil | mring pêndhapa yun uninga | pun Jamal Jamil rekane | kang putra matur sumangga | ngandika mring kang garwa | yayi sira yèn yun dulu | umiringa ibu rama ||

7. ningali Si Jamal Jamil (961) | ripangi anèng pêndhapa | kang ramebu lon dêlinge | payo rara Tambangraras | sirèku kinalilan | sang ayu tyasnya kapenyut[49] | myat wong ripangi angojrat ||

--- 1-2 : 265 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 38 dari 49

8. dhasar linilan ing laki | wêwah kinêrsan bu rama | kêlangkung dhangan kêrsane | lagya mingsêd padanira | kêrsa andhèrèk rama | sêkala tyase sumênut | rumaos kapurbèng pria ||

9. sang rêtna osiking galih | ya talah karêping hawa | ngarad kaluputan ingong | angrusak sangkribing kênya | anganyag wong jêlanah | dastu ngong ngwang tanpa urus | amêdhot talêring nalar ||

10. mujadah sabil anggalih | ya Allah astagpirulah | sanalika lêjar tyase | angêkêr nitya kang timpang | tan labêt kawistara | pulih liringe lir wau | alon umatur ing rama ||

11. ramebu kaula naming (962) | ningali ngriki kewala | kang rama mèsêm liringe | anyathêt jroning wêrdaya | ningali mring kang putra | ngandika lah ya wis sukur | ngong priangga lan bunira ||

12. Ki Bayi anulya mijil | kêlawan kang garwa putra | Turida Rarasatine | jêng kyai praptèng pêndhapa | mingsêr sêdayanira | lênggah nèng kêlasa batu | garwa putra nèng wurinya ||

13. ing pêndhapa wus miranti | dupa sêsajèn mawarna | pêpak sêdaya bon-abon | Kiai Bayipanurta | ingayap santri kathah | nyamping kêling limar biru | pêningsête jingga mangsa ||

14. rasukan jubah sêmbagi | dadu corak kayu anyang | kotang putih rus kancinge | golok balongsong suasa | pan têsbèhira mêrjan | dhêsthar bathik Arab alus | kuluk bathokan pencengan ||

15. Ki Bayi ngandika aris (963) | marang putra kalihira | apa wus pêpak sajène | yèn uwis padha samêkta | prayogane lêkasa | pan manira arsa wêruh | ripangine Jamil Jamal ||

16. putra kalih matur aris | pan inggih sampun sêdaya | tan wontên kang dipun antos | lah ya wis mara bismilah | Jèngwèsthi Jayèngraga | ngatag lurah santri gupuh | kang samya nyandhak tarêbang ||

17. Jayèngwèsthi Jayèngragi | gus Arpani Amadasra | gus Jamjani lan Jalalèn | gus Dawud Nurjani Nurya | kêlawan gus Murtaja | kang angklung santri pipitu | kang angêndhang Tunjangkara ||

18. lan Gandasana anuli | santri kang bawa narêbang | lêkas maca sêlawate | bawa singir sajak Jawa | lêlagon sêkar lêmpang | anglik wong sêsanga barung | swara mor gêng alit raras ||

19. la ilaha ilalahi (964) | Muhammadun rasululah | nulya sinauran ing kyèh | gumuruh sru swara rampak | trêbang sanga jêguran | sarta kêndhange angguguk | sêsêg anduduk ing kêndhang ||

20. pangroking angklung gêtrêri[50] | anggobyog trêbang sêsanga | wor swara rug santri kabèh | trêbange kêmpyang akipyah | lah kêndhang atampelan | imbal bêm gêdhug asêguk | angklung sêngkrak bêbagenan ||

--- 1-2 : 266 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 39 dari 49

21. plak blang plak blang pong ping pong bring | bêm pungpung pêk dhêng dhung dhung gyag | thung plêk thung plêk pyak klur klur thèr | thur klung klung krak crir cir pyang pyang | kloklir byêng dhrêng thur thur brang | brang pêp pêp bah bah gur bah gur | tong ting tong grug byêng grung grung brang ||

22. gênturan gumuruh atri (965) | kontrag wong sêdêsa pisan | kumêrud bêbantu nonton | mring prapat manca limanya | jalwèstri kèh kang prapta | jêjêl ing tarub sumênuh | kang ningali rêbut papan ||

23. raryalit pating jalêrit | kapipit uyêl-uyêlan | dhêsêk-dhinêsêk rêbut gon | ingarah-arah wus tata | bêrkate samya dènya | mêngkana dènira talu | wus dangu antaranira ||

24. nulya suwuk ingkang singir | maca sêlawat wong kathah | kaping tiga samya rèrèn | gupuh ki ban Kêrtiraga | angatag kasinoman | Nuripin Jalalodin wus | angirid lêladènira ||

25. patean tenongan ngarsi | pawingking tlam myang dhudhulang | wus pinêrnah saurute | Jêng Kyai Bayipanurta | piambak sinaosan | Malarsih lan putra mantu | wus sinaosan patean ||

26. wêradin sêdayanèki (966) | ngalihi nigani miwah | kang mapati sêkathahe | nulya dhêdharan mangarsa | tan pae petangira | rampung lêladosanipun | Ki Bayi alon ngandika ||

27. lah payo nak putu mami | bismilah padha krana'llah | tamba kasatan sakèhe | sasênêngira priangga | sêdaya tur sêndika | samya dhêdharan myang nginum | suka rêna ting kêcupah ||

28. kang nèng wisma Sèh Mongragi | lan kang garwa Tambangraras | linadèn sêsaosane | di-adi dharan mawarna | Cênthini tansèng ngarsa | Sèh Mongraga ris amuwus | ya yayi sira kantuna ||

29. manirarsa manjing masjid | panêpèn tajug pungkuran | Tambangraras ris ature | kaula lamun kêlilan | mung tumutur paduka | kang raka mèsêm lingnya rum | ya sukur alkamdu lilah ||

30. nulya kang rayi kinanthi (967) | cèthi Cênthini tan têbah | nèng wuri angampil rukoh | sang ro wus prapta ing langgar | anjujug ing patirtan | Tambangraras Cênthini wus | ngalap toyastuti samya ||

31. sawusira asusuci | sira Ki Sèh Amongraga | masuk ing langgar panêpèn | wus sunat wulu tahyatal | masjidi nulya tangat | tasbih rolas rêkangatu | nêm salam usalinira ||

32. pinarêng niat lan têkbir | wiwit usali tangatan | têsbihi rakangatine | lilahi tangala Allah | hu akbar kabiran wal | kamdu lilahi kasirun | wa subkana'llah bukratan ||

33. wa asilan nulya malih | ini wajahtu wajhial | liladi pataras rêke | samawati wala arla | hanipan wamusliman | wa mahyaya wa mamatu | ana minal musrikina ||

--- 1-2 : 267 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 40 dari 49

34. sawusing wajah kang lirih (968) | maca tasbih ping limalas | sadèrènge patekahe | lapaling tasbèh punika | awale ping limalas | subkanalahi walkamdu | lilahi wa la ilaha ||

35. ilalah hu Allah nênggih | hu akbar la kola wa la | kuata ila bilahèl | ngaliyilngalim anulya | lirih maca patekah | [...][51] ipun | tasbèh malih ping sêdasa ||

36. arukuk sawusing têkbir | maca tasbih ping sêdasa | nulya iktidal adêge | sami Allahu kuliman | kang midahu rabana | tasbih malih ping sêpuluh | gya sujud wusing takbirnya ||

37. ping sêdasa maca tasbih | sêtangine sujudira | lungguh sawusing takbire | maca tasbih ping sêdasa | sujud malih sêdasa | ngadêg wusing têkbiripun | maca tasbih ping limalas ||

38. sawusing patekah malih (969) | maca tasbih ping sêdasa | rukuk ping sêdasa malèh | iktidal malih sêdasa | sujud tasbih sêdasa | lungguh tasbih ping sêpuluh | sujud malih ping sêdasa ||

39. nulya lungguh tahyat sarwi | iptitah lan tumaninah | gya salam nganan ngerine | tasbih ing dalêm sêsalam | ingetung kathahira | apan satus limang puluh | gumulung rolas rêkangat ||

40. ing dalêm nêm salam nênggih | gunggung sêdaya têsbihnya | sangang atus ing kathahe | tan pae lan ingkang garwa | sami atasbih tangat | tuwin Cênthini kadyèku | tangat tasbih ing palilah ||

41. langkung nikmatirèng galih (970) | makmum tangat mring Mongraga | antara dangu salate | wus praptèng rolas rêkangat | tahyat akir iptitah | wusing bakda salam laju | tatrap junun wiridira ||

42. rinakit pasanging dikir | satariah isbandiah | barjah jalalah suhule | tinokidkên mring makripat | pêmancade maring kak | dêdalan tarki tanajul | layaping panaul pana ||

43. wus lanyah lantaran dikir | singsale nora rêkasa | kêjêb liêpe[52] wus lobok | mêngkana Sèh Amongraga | wus coplok angganira | mingkup tan rênggang sêrambut | munthu tanpa ambu rasa ||

44. gumaluntung lir kaywaking | badane wus tanpa karya | padha lawan rèmèh-rèmèh | muni lir unining wungwang | wus dhewe dhèwèkira | nora pisah nora kumpul | mulya nèng jaman ênêngan ||

45. luyuting wilayat gaib (971) | tan kêna kinaya apa | kang mêngkono kang wus jumboh | panane ahli olia | Mongraga Tambangraras | katri cèthi Cênthini wus | kasud masuk dènya bengat ||

46. sang ro katri lan Cênthini | gumuling linèng layapan | dadya saujur-ujure | kang samya nikmat ing pana | suhulira maring Hyang | kajênêkan dènya kantu | ya ta kang anèng pêndhapa ||

--- 1-2 : 268 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 41 dari 49

47. sapêngkêrira Mongragi | pan wus angsal kalih rambah | Nuripin Jalalodine | kang emprak kêlangkung rahab | Ki Bayi suka-suka | miat kang sumbu-sinumbu | wus dangu rèrèn mêngkana ||

48. Kyai Bayipanurta ngling | lamun wus aso bismilah | Si Luci sapa tandhinge | Jèngraga matur pun Tunjang- | kara tandhingnya emprak | lah mara lêkasa gupuh | Si Luci lan Tunjangkara ||

49. sêndika kang putra kalih (972) | nulya ngêlik wong sêsanga | rêmpêg lagune kaboyong | swara sru landhung angêmbat | la ilaha ilalah | hu rabana ya Allahu | kasbuna ya Allah nulya ||

50. santri gêr kèh anampani | rampak gumêr tanpa rungwan | gora gêng alit tan wanèh | têrêbang ambata rêbah | angklung gumrah lir gêrah | kêndhange sêsêg anduduk | kêmpyange ngablak bêngkakak ||

51. nulya emprak santri Luci | mèyèk lir anglangi enggak | tangan karo nyêpêng corong | ebat kadya sêpat molah | emprake Tunjangkara | dhasar gêdhog ngiras badhut | kèh carane jogèdira ||

52. ting salênthuk sikutnèki (973) | sikile kaya kapinjal | pepekohan acecekon | tangan ro coronge mubyar | prabot mêksih têkêsan | Luci sih caraning kaum | jubah bathok[53] jêplakan ||

53. emprake caraning santri | jumbul-jumbul saleoran[54] | gèsèh lawan gêndhingane | mung rujuk lan kalimahnya | lumrah emprak slawatan | mung mêngkono kluyur-kluyur | seje lawan Tunjangkara ||

54. megal-megol anarisig | tangan seblak sêrawean | rengkad-rengkod cara Regol | cangklakane palênthetan | wêtênge pêlêmbungan | agulêt sumbu-sinumbu | Ki Bayi asuka-suka ||

55. kasoran ki santri Luci | apan kalah babrongotan | nyunyuk sakêna-kênane | cêcêk-cinêcêkan wangwa | nèng salang myang kandhutan | gêni tanpa raosipun | mila rahab bêbakaran ||

56. wus dangu antaranèki (974) | gya suwuk maca sêlawat | nulya kèndêl sêdayane | angaring-aring mêmangan | santri sayah kasatan | kang miat mêksih kumrusuk | guguyu kang samya emprak ||

57. nulya Nuripin kang prapti | angirid Sênu gus Surat | singgah sarwi bêkta obor | sakèhe wong aniningal | apiak ngeri kanan | ting balêkèr samya kukuk | dubilah nora kêjamak ||

58. wau kang pinindha èstri | amêpês sila panggungan | sarwa adi busanane | sinjang cindhe bang pêpradan | pêngasih asandhungan | saasta nêrampat pungkur | ciningkrang pawingkingira ||

59. watês mêmêlan mawingkis | winidan jênar gêbêgan | dadya anglela kempole | sinêmêkan bangun tulak | rinenda klengkam jênar |

--- 1-2 : 269 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 42 dari 49

ngawêng singsêtane mungguh | ing pundhak pirid pungkuran ||

60. bubuntar winiru apik (975) | jèrèng tumumpang taliban | mancut sipat kokodhoke | lir githoke gik-ênggikan | cêthik methok pinêkak | ing cathok trètès intên byur | pasingsêtan sutra jênar ||

61. atumpal mêndhala giri | sèbêt akace kumbaya | kusta lus abrit pinocot | kalpika lintring tajugan | mirah bang gêlang kana | anting-anting kilat bau | kalung badhong susun tiga ||

62. sumping puspa krêna[55] rukmi | acundhuk mêntul tamengan | pakêncêng suri tinrètès | gêlung sêdhêng tinêngan[56] | ing grudha kanin nuntak | sinêkar roncening gêlung | pinalipit ing anggitan ||

63. sêngkang uliran hèr thathit (976) | pêngajênge pinahyasan | mawi cithak cêcênthunge | pêtha thi-athi lêlatha | alis mênjangan milar | tasik rinêmbug sumunu | sêtêngu tan mantra pria ||

64. sêdaya gawok ningali | marang ro kang pinindha dyah | samya kasmaran sakèhe | Ki Bayi suka tumingal | gumujêng sarwi nabda | mêngkono jawane iku | akale Si Jayèngraga ||

65. iku sapa kang maèsi | Si Sênu lawan Si Surat | Jayèngraga lon ature | puniku pun nini Daya | Ki Bayi mèsêm nabda | sasmita mring garwanipun | ya talah si bibi Daya ||

66. bisa têmên karya adi | wong desa nora kêduga | maèsi kaya mêngkono | Malarsih matur ing raka | mila pun bibi Daya | sabên tiang kang mêmantu | tan lia pun bibi Daya ||

67. Ki Bayi ngandika aris (977) | wis mara nuli lêkasa | Jèngraga nyandhak têrbange | macan garongan ginêmbrang | angêlik wong sêsanga | lêlagon kinanthi tarub | tarub agung Allah-Allah ||

68. pêngaubaning wong brangti | abrangti marang Pangeran | Pangeraning alam kabèh | sinauran santri kathah | gumuruh swara rampak | trêbang kêndhang lawan angklung | kadya gêrah ajêguran ||

69. nulya ngadêg ronggèng ngibing | wiwit ukêl babêdhayan | antuk sêrambah gongane | salin laras sarimpenan | pan angsal sêrambahan | mêdhar cengkok ukêl laku | nulya kêjêr gêgambyongan ||

70. ronggèng kalih sarêng ngêlik (978) | lir rêbab amathêt sanga | lan suling ênêm nyamlênge | siji lir gêtêring rêbab | amiwil ngêmbat kawat | kang siji lir gêtêripun | ing suling êlong tutupan ||

71. angêlus tilêpan miwil | swara rum manis araras | rantas tyase kang myat kabèh | koyup mring Sênu gus Surat | kang saplak ing kalangyan | sindhèn lir sasêndhon nganyut | tetela parikanira ||

72. pênjalin tulak ros langking | trate pita ing dharatan | tingalana rêragane |

--- 1-2 : 270 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 43 dari 49

yeka purbaning Pangeran | obor têgal siluman | palêsthane ing pamuwus | aywa mangmang anèng donya ||

73. yèn urip wêkasan pati | sandhang lawe among wohan | dene patrining wong pandhe | linglingên sariranira | ywa pijêr ngujar-ujar | ya hu Allah kontul biru | dêruk seta ing Bênggala ||

74. cêngak-cêngèk lir raryalit (979) | nora pintêr anèng donya | mênyan seta upamane | ya ilahi jênu tawa | tiwasing uripira | pan kêtungkul lura-luru | dening sasmitaning netra ||

75. dodotane wong pawèstri | ngulatana ingkang nyata | sampurnaning ngèlmu kabèh | wong gêmêti kècèran[57] | kêlasa jinamang bang | eman-eman wong tumuwuh | yèn kêlakon mati bangka ||

76. gudhe pandhak wong aurip | praja nèng kuranji ika | krondhahan papa têmahe | puspa ranu ya hu Allah | swarane pra pujangga | uripira anglir tunjung | atuwuh tanpa têlaga ||

77. wong têtanya wusing kardi (980) | sapa dadèkakên sira | pêksi krêndha lae-lae | dewa nataning gambira | sabdaning guru nyata | dadi lawan dhèwèkipun | sêsana juluk satria ||

78. ngêndi gon Pangranirèki | prêkutut gung ya hu Allah | kang pêtis cinandu raos | ia iku ucapêna | kang angucap lan sira | patanyan gambirèng kutuk | sapa molahakên sira ||

79. minangkara ya ilahi | kang praja angapus gita | kasatmatan ing osike | tanpa kêrana nèng donya | patakon pangupaya | sêsana pacalang laku | êndi gon kang dhihin pisan ||

80. sawo sêmpal saupami | surya latri diwangkara | saking ora wiwitane | mulaningsun dadi ana | lulungan wusing gêsang | ngêndi parane yèn lampus | tapas arèn ya hu Allah ||

81. lata mindha buntala di (981) | ulih mara pan waluya | mulya kadya duk norane | sana prabu kunir pita | jron pati nêmu apa | pêngantèn lagi pinagut | jujuluk putri Jênggala ||

82. dening jroning pati iki | nora nêmu paran-paran | kang guladrawa dhuh lae | Nata yaksa Purubaya | wuta tuli mukanya | bisu lan pêgat amuwus | lae ngêndi goning Suksma ||

83. kang tata prana upami | pratapane Sang Rahwana | ananing Hyang sayêktine | anglindhung ana ing cipta | srêngenge wus gumiwang | mênyan seta wus kadulu | ywa gingsir mawas kang nyata ||

84. kang pari lagya kumêmping | parentah undhang prayoga | kêtungkul tatakramane | marang muka ya hu Allah | sela ginêniara | badan rêmpu pujinipun | kêlurung tambuh paranya ||

--- 1-2 : 271 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 44 dari 49

85. pawijilan cacad ragi (982) | kang tan mêtu mêrga ina | wisangkara upamane | kang gêbang paniwêr wana | kêlamun kêbabaran | ing wuwus tanpa gaweku | ya hu Allah jambu alas ||

86. jêmpana kang munggèng èsthi | aja kapok alêlana | teja muka kramèng katong | kumingsun kurang prêcaya | putra ing Lesanpura | rêca kayu kang pinatut | golèka ujar kang sêtya ||

87. toya reka ya ilahi | intên Dèwi Drêsanala | mêtua gêni ujare | ing tutuk mangsa kandêla | kawuk citra upama | kulampis seta tan rikuh | kapilang dening sarira ||

88. mêngkana dènira ngibing | Si Sênu lawan gus Surat | lir binagi sarirane | jalu èstri kang tumingal | brangtèng solah warnanya | lan swara busananipun | samya kedanan tênaga ||

89. sawênèh ingkang jalwèstri (983) | ingkang sampun ahli rasa | tyas kanyut ing parikane | kraos uripe nèng donya | tinitah langkung ina | lir winirang ing panutuh | pangolok-oloking Suksma ||

90. tanpa guyu tanpa angling | kagagas ing pêparikan | pan wus dangu antarane | singir sèlèh ing sauran | tinampan ing wong kathah | saurane tarub agung | tarub agung Allah-Allah ||

91. pêngaubaning wong brangti | abrangti marang Pangeran | Pangeraning alam kabèh | kêndhang anjujut irama | sêsêge kinêndhonan | ngandhêlong anulya suwuk | samya amaca sêlawat ||

92. lèrèn pan angaring-aring (984) | para santri sêdayanya | aso sarwi asêsambèn | anginum wedang nyamikan | tan cua sasênêngnya | miwah ingkang nginang udud | nutug dhêdharan mawarna ||

93. mêngkana Jêng Kyai Bayi- | panurta alon ngandika | dene bêcik parikane | lah iku sapa kang mulang | pêparikan kadyèka | apa bisa maunipun | Jèngraga umatur nêmbah ||

94. punika pun Jamal Jamil | kang mulang suluk wangsalan | pan limrah tiang bang kilèn | wangsalan tanah ing Karang | parikan dadya rasa | kang rama ngling lah ya iku | bêrkating sabat olia ||

95. karênan ingong miarsi | êmèle suluk wangsalan | kuciwa rada kêsêron | trêbange lan sauranya | kakèhan kang slawatan | kêjaba mung trêbang têlu | sêtun santri sêlawe prah ||

96. iku tetela kapyarsi | dadi nora na kang samar | ing raos tan ana kècèr | umatur kang para tua | pan inggih kêsinggihan | ki pêngulu manthuk-manthuk | nganthuki Sênu gus Surat ||

97. kinèn maju ngarsanèki (985) | manira duwe wangsalan | [...] | [...] |[58] ênggonên pêparikan |

--- 1-2 : 272 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 45 dari 49

anyêlak gus Surat Sênu | bisik-bisik winarahan ||

98. suda rêngga[59] pracayèng sih | macan galak gêgawean | tuna dungkap ingèlmune | nganggêp ujar boborongan | marus dyah gênthong lanang | durung ilang kadasipun | mêksih sukêr anèng donya ||

99. paran wus apil sirèki | sarwi mèsêm-mèsêm mojar | ki pêngulu ing batine | saking kêpengin cêdhakan | ki pêngulu aberag | aling-alinge mumuruk | mung cêdhak thok thil kewala ||

100. Sênu ngling mèsêm ngawêti (986) | kagungan dika sap-tangan | lan kêpêt kula suwune | kumbaya kusta langkung bang | kula rêmên kêlintang | ki pêngulu ngling karêpmu | ênya pundhutên priangga ||

101. sap-tangan nulya ingambil | sumampir anèng wangkingan | Ki Basar sikute dhosok | kêpêt sap-tangan binêkta | mantêngah Sênu Surat | ki pêngulu ginaguyu | Kulawirya latah-latah ||

102. akale Ki Basarodin | kathik lir wong sakiyikan | kênan kêpêt sap-tangane | daya-daya kêcanthela | sikute nambut karya | lèh thithik rong thithik lowung | urupe kêpêt sap-tangan ||

103. kang myarsa gumujêng sami | Ki Bayi gumujêng nabda | sapa dèn guguyu kuwe | umatur Ki Kulawirya | punika kakang Basar | anambut damêl bêbratu | kecalan kêpêt sap-tangan ||

104. angsal nyikut bokong kêdhik (987) | Ki Bayi gumujêng suka | prie èh ngulu surupe | Ki Basarodin aturnya | kula mulang parikan | kalih rambahan tinurut | wêwangsalan suda rêngga[60] ||

105. Ki Bayi mèsêm ling aris | parikamu kuna laya | ya bêcik lwih utamane | ngandika marang kang putra | Jèngraga santrinira | yèn wis aso payo gupuh | kang putra matur sêndika ||

106. lan kang raka Jayèngwèsthi | sarêng dènya nyandhak trêbang | anglik bawa lan santrine | umyung swara rum araras | sajak cengkoke santak | lêlagon Jawa lung gadhung | sauranira mêngkana ||

107. semun kering semun kering | jare Allah Allah Allah | jilma wong tuane jare | lanat agung ya hu Allah | hu Allah jare lanat | gung mas anggèr sira têmbung | nulya tinampan wong kathah ||

108. kêlangkung gumuruh atri (988) | abarungan tanpa rungwan | trêbang kêndhang lan angklunge | pong ping pong pêk dhêng dhung dhung brang | plak plak blang pyak prung prung brang | tong ting tong prig klur klur thir thur | thung plêk thung plêk bêng pyung pyung byang ||

109. Jayèngraga nulya nuding | Crêmasana Widiguna | kinèn emprak sigra jèngklèk | jogèd kêlana kasmaran | rupane karo pisan | lir nganggo topèng satuhu | salin rupane wêlaka ||

--- 1-2 : 273 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 46 dari 49

110. Ki Bayi gumujêng angling | Si Crêma lan Widiguna | apa padha nganggo topèng | Jèngraga matur ing rama | duka dalêm punika | Jamal Jamil akalipun | manthuk-manthuk Ki Panurta ||

111. wong roro dènira ngibing (989) | arakit sasolahira | nêlaskên cengkoking jogèd | pangêmbyake tan sêlaya | amiwir sondhèrira | kêkicatan tindakipun | pacak gulune èjlèkan ||

112. andhèglèg klêk oklak-aklik | ebat kumruwêl lir bahak | indha sinambêr ing kèkèt | kiprah kitrang kipat-kipat | nglingling-nglingling jêngginggat | agrudha babon nêladhung | kêsrug gidrah runjah-runjah ||

113. ilo-ilo ngolang-ngaling | atindak lir katèl nêbak | manggêl kadung medong-medong | anggêdindang pipincangan | dhêdhangkak lênggak-lênggak | gêdrug-gêdrug nampèl pupu | naricig sisirig manggang ||

114. kêplok tangan angêtibing | mênthang bau aseblakan | nulya sêsêg lêlagone | semun keringira niba | ginunjing langkung santak | kang bêksa cêlana cangcud | capêng lir arsa mangun prang ||

115. anduduk kêndhang tinitir (990) | anggobyog têrbang lir bêdhah | saking asru pênatabe | angklung sêngkrak kadya gêrah | mêngkana Jamil Jamal | anuduh pra bagoripun | kinèn emprak sêdayanya ||

116. nyêpêng corong siji-siji | bagor sêlawe prah emprak | maro rolas lir balane | kêlana sawijineka | agibrah kêkalangan | samya salin warninipun | kadya balaning kêlana ||

117. punggawa rupa mawarni | ting prêngangah rupa-rupa | kang sakêpêl babrêngose | kang godhèg wok akakaban | simbar dhadha sasagan | mukane lir topèng tuhu | ilang rupane wêlaka ||

118. eram sakèh kang ningali (991) | pratingkahe kang tongtonan | kabèh pan katêmbèn tumon | Jêng Kyai Bayipanurta | kêlangkung sukanira | ya ta kang emprak sêdarum | rekane samya nglurug prang ||

119. mubêng ing kalangan ngibing | ting jêlimprak sarwi emprak | pêpanthan nèng wetan kulon | kabèh samya kêplok tangan | cawêtan tandang pêrang | ginonjing gya niba liwung | saya sru trêbang sauran ||

120. gumuruh gora rèh atri | sêsêg ngêtog rahabira | gya campuh kang emprak prange | arame bakar-binakar | samya asêlomodan | sru nyunyuk sumbu-sinumbu | bar-bêr rame têlorongan ||

121. aliwêran pasêr gêni | kang kêna tan pilih papan | kumaprês nèng rêraine | wangwa sumyur lir wêsi bang | pinalu kras mêncurat | obor têlas lawan sumbu | anulya salin gêgaman ||

122. pêdhang kêlewang miwah kris (992) | gigitik wêsi giligan | rit bapang talêmpak towok | gègèr giris kang tumingal | sêdaya maras ing tyas | kabèh prasamya anêbut | kaya prie kuwe Allah ||

--- 1-2 : 274 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 47 dari 49

123. nulya prang kêris-kinêris | myang pinêdhang kinalewang | bat-bêt kumêpruk swarane | kang pasah kang tan tumama | kang tatu gêlangsaran | sawênèh ana kang lampus | ludira adêladagan ||

124. akathah warnaning kanin | ana kang gulunya pagas | wênèh kleweran ususe | gêrêng-gêrêng kêlosodan | kêlana Cêrmasana | balane sêdaya lampus | de kêlana Widiguna ||

125. mung kanin kêdhik kang mati (993) | gya kêlana Cêrmasana | angamuk lawan kêrise | maju kinarubut bala | ngrêmpak ngiwung mêrjaya | têlas kang bala ingamuk | pan kantun sami kêlana ||

126. sarêng majêng aprang tandhing | suduk-sinuduk aramya | samya ajurira karo | rontang-ranting angganira | aniba kalih pisan | kêlana ro pêjah sampyuh | pra bagor nêmlikur pisan ||

127. samya pêjah anggulinting | sarta gêtih bêlabaran | myang kang klaweran ususe | gêrêng-gêrêng tan bisobah | sakèhe kang tumingal | gawok samya jrih andulu | bias[61] ulate sêdaya ||

128. tan tahan ningali jisim | akèh kalêngêr aniba | binayang marang sanake | trêbange mênêng priangga | tan kanti sinalahan | trêbange mêksih pinangku | anggathung ngungun tumingal ||

129. kabèh tan ana cumuit[62] (994) | jalwèstri gêgêtun samya | sidhakêp tutup cangkême | mêngkana Ki Jamil Jamal | ngadêg anèng kalangan | linuruban jisimipun | ujuring mayit tinata ||

130. ronggèng ro kinèn angibing | nulya ngadêg Sênu Surat | Jamal bawa siwal mole | jujuluke waliulah | Pangeran kang minangka | nabi minangka jatiku | jatine tale wangsulan ||

131. sinauran para santri | landhung samya lilirihan | lêlagone parianom[63] | lir nangisi kang palastra | rarase kang slawatan | ronggèng ro gus Surat Sênu | kinèn ngubêngi mayitnya ||

132. Jamal Jamil anèng wuri | sarwi ngangklung kalih pisan | nut wurine ing ronggèng ro | tibaning sauranira | anulya Sênu Surat | sarêng ngêlik nganyut-anyut | lir nangising kang palastra ||

133. pênangising garwa siwi (995) | kadya pulung kapipitan | asêndhêt-sêndhêt wilête | lir wong anyuling karipan | sêmbada parikanya | ana tangis layung-layung | tangise wong wêdi pêjah ||

134. tangise wong wêdi mati | gêdhongana kuncènana | yèn wus pêsthi nora wande | gya tinampan ing sauran | trêbang imbal ambalan | lagone lirih alandhung | Sênu Surat Jamil Jamal ||

135. samya angubêngi mayit | kumêlun kutug angambar | mêngkana gêtih kang lèbèr | wus tan ana labêtira | ronggèng ro ngambil sêkar |

--- 1-2 : 275 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 48 dari 49

saoncèn ing gêlungipun | winigar sinêbar-sêbar ||

136. winratan lir nêbar wiji (996) | sinawur kang kêmbang-kêmbang | sarwi sindhèn parikane | jatingarang mangsa kapat | jati têmahan mulya | mulya têmah sampurna wus | mulih lir wingi nguninya ||

137. waluya ingkang basuki | Bêdhug têlu atangia | sucèkna badanmu lae | banyu saraban tahuran | mujia ing Pangeran | lah wis ayu ayu ayu | wong donya balièng donya ||

138. kang mayit nulya ngêlilir | kukube kabèh binuka | samya linggèh dhêlog-dhêlog | Jamal Jamil kêplok tangan | parianom aniba | nulya tangi kang alungguh | kinanthi Ki Widiguna ||

--- 276 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047): Citra 49 dari 49

Pratelaning kalêpatan ing panyithakipun.

[Ralat dari redaksi sudah dimasukkan langsung ke dalam teks].

 


Kurang satu suku kata: di pataras samwatine. (kembali)
hanib. (kembali)
musliman. (kembali)
§ prayoginipun: tahyat. (kembali)
§ kirang 2 wanda, katambahan: apan. (kembali)
têpakur. (kembali)
Jayèngraga. (kembali)
§ kirang 2 wanda, katambahan: marêm. (kembali)
§ prayoginipun: ihdina. (kembali)
10 wiyah. (kembali)
11 § prayoginipun: maune. (kembali)
12 kinarsakna. (kembali)
13 § prayoginipun: kula. (kembali)
14 Lebih satu suku kata: Sikêm matur lah kula kèl. (kembali)
15 § prayoginipun: anèng. (kembali)
16 cocak. (kembali)
17 § prayoginipun: kêdhasih. (kembali)
18 Lebih satu suku kata: lip ngin jabar a'be pès bu dal pèse du. (kembali)
19 Lebih satu suku kata: mim jabar ma te ngin jabar ta be pès bu. (kembali)
20 Lebih satu suku kata: dal pès du nun jbar na. (kembali)
21 § prayoginipun: amantu. (kembali)
22 § prayoginipun: ingirib. (kembali)
23 § prayoginipun: mêtu. (kembali)
24 Setelah bait ini ada bait tambahan dalam Kamajaya (1985): Sawusipun tutug liyu-liyunipun | pathêt Sarayuda | sabêman gong nulya wiwit | gêndhing Kuwung-kuwung munya rum araras || (Pupuh 363.84). (kembali)
25 § kirang 2 wanda, katambahan: apan. (kembali)
26 winiyak (dan di tempat lain). (kembali)
27 tandya ngambah. (kembali)
28 § Pada 90-92 punika pêthikan saking Brata Yuda kawi, pupuh XI, pada 1 (vgl. Uitgave, Leiden 1903, pag. 20-21). (kembali)
29 § prayoginipun: nganti. (kembali)
30 pêtagihan. (kembali)
31 Biasanya guru lagu i. (kembali)
32 bintuwahipun (dan di tempat lain). (kembali)
33 adat. (kembali)
34 § prayoginipun: ngudhar. (kembali)
35 § prayoginipun: sêmukiran [cêmukiran]. (kembali)
36 samya. (kembali)
37 Lebih satu suku kata: Ki Nuripin anêbut astagpirullah. (kembali)
38 nuwani (dan di tempat lain). (kembali)
39 § kirang sawanda, katambahan: un [Muhammadun]. (kembali)
40 § kirang sawanda, katambahan: ar [ngatilar]. (kembali)
41 § kirang 2 wanda, katambahan: ila [ilalahu]. (kembali)
42 § kirang 2 wanda, katambahan: aè [aèna]. (kembali)
43 § punika pêthikan saking kitab Maulud syarifu'lanam, kaca 36. (kembali)
44 sacuwil (dan di tempat lain). (kembali)
45 mênyanga (dan di tempat lain). (kembali)
46 srananipun. (kembali)
47 jamal. (kembali)
48 § prayoginipun: ajsan [ajsam]. (kembali)
49 § prayoginipun: kapencut. (kembali)
50 gêtêri (dan di tempat lain). (kembali)
51 § kirang 6 wanda, katambahan: sawusing patekah. (kembali)
52 liyêpe (dan di tempat lain). (kembali)
53 § kirang sawanda, katambahan: bê- [bêbathok]. (kembali)
54 saleyoran (dan ditempat lain). (kembali)
55 krêsna. (kembali)
56 § kirang sawanda, katambahan: ah (tinêngahan). (kembali)
57 § kirang sawanda, katambahan: ka [kakècèran]. (kembali)
58 § kirang 2 pada lingsa, katambahan: bêcik kinarya rêrêpèn | lah ta mara tampanana |. (kembali)
59 § prayoginipun: rêga. (kembali)
60 § prayoginipun: rêga. (kembali)
61 biyas (dan di tempat lain). (kembali)
62 cumuwit (dan di tempat lain). (kembali)
63 pareanom (dan di tempat lain). (kembali)