Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187)

Judul
Sambungan
1. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998. Kategori: Arsip dan Sejarah > Galeri.
2. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 001–026). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 027–035). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 036–038). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 039–042). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 048–053). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 054–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
9. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 058–063). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
10. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 064–065). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
11. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 066–084). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
12. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 085–108). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
13. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 109–123). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
14. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 124–137). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
15. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 138–160). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
16. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
17. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 188–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
18. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 208–228). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
19. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 229–248). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
20. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 249–264). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
21. Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 265–280). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
Citra
Terakhir diubah: 26-06-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

161. Pocung

1. alon matur punika dede wong mantu | kang natab gamêlan | pan dede kyai pêtinggi | inggih nyai Sêmbada tur ta arandha ||

2. owêl sêpuh sugihe kêlangkung-langkung | ingriki tan ana | kang nyamèni sugihnèki | pangusène[1] tiang urut pêgunungan ||

3. mila sampun inggih rêrêmênanipun | anatab gamêlan | tan towong ing siang ratri | langkung asih mring tiang sagêd gêndhingan ||

4. pan gumuyu Jèngraga Kulawiryèku | samya jêjawilan | lèjême angajak mijil | apan sami gêrunêke kêrsanira ||

5. wusnya têpung ing sêmu samya tumurun (594) | sayadan totoya | Nuripin jinawil aglis | Jayèngrêsmi myat ing paman lan rinira ||

6. ling ing kalbu wus datan kêna sinambur[2] | sihing pêkarêman | nuruta[3] pênggawe sirik | dene uwus sumurup pitutur tama ||

7. yèn angrungu gamêlan tan etang-etung | lir uwus tan arsa | kêlepetan ing agami | padha dene tua anom kaya bocah ||

8. langkung ngungun pinupus kalbu wus sukur | pêngulu turira | punika wau mring pundi | lan kaprênah punapa lawan paduka ||

9. alon muwus pan ariningong waruju | siji paman ingwang | manira duga tan bali | kalih pisan padha dhêmêne gamêlan ||

10. pandugèngsun tan wurung yèn kongsi esuk (595) | maklume pun paman | pêngulu umatur inggih | pan sumangga sakêrsanipun kewala ||

11. kula nuwun ngalap bêrkah mring sang bagus | sangêt kêkirangan | satêngah angisin-isin | sring sinual kang ngèl-angèl mring kaula ||

--- 5-6 : 165 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 1 dari 40

12. langkung cêguk balilu dadya pêngulu | panuwun kaula | bab pitrah myang bêlèh pitik | inggih sampurnanipun kadi punapa ||

13. alon muwus Jayèngrêsmi mring pêngulu | mungguh sucinira | ngamal jariah puniki | mungguh pitrah pan pinara têlung duman ||

14. gih puniku wontên kaole têtêlu | kang saduman kalal | kang saduman mêkruh yêkti | kang saduman sêmada puniku karam ||

15. ing liripun kang têlung prêkara niku (596) | dene ingkang kalal | rijêki ingkang wus wajib | mring pêngulu rijêki suci pinangan ||

16. malihipun kang saduman ngaran mêkruh | gantungan sidêkah | malêm mulud myang mumule |[4] mring jêng nabi wali mukmin kang wus swarga ||

17. de kang têlung prêkara ran karamipun | kinarya gantungan | pawèwèh wong pêkir miskin | ingkang samya angêm[5] kalularatan ||

18. kang rong pandum pitrah puniku gumantung | driah lan sidêkah | dede wajibe ki kali | yèn pinangan ing pêngulu dadi riba ||

19. yèn tan purun pepeka ingkang rong pandum | sapadhaneka[6] | kadya[7] suci kang binukti | yèn pepeka ngêlumpuk nandho duraka ||

20. langkung gêtun ki pêngulu alon matur (597) | e lah ta punika | dèrèng tate amara tri | kula sêngguh kabèh dadya wajib kula ||

21. tan sumurup yèn mawi pinara têlu | kalal mêkruh karam | sumêrêp sawêg sêmangkin | kula dèrèng kanthi kitab kang sêntosa ||

162. Kinanthi

1. ya ta kang samya umêtu | Jèngraga Kulawiryèki | Nuripin sih ginujêngan | baune mring Jayèngragi | kinèn nêmbung pênginêpan | mring wismane randha sugih ||

2. sigra Nuripin lumaku | Jèngraga nganti nèng kori | Nuripin praptèng pêndhapa | tunggil lan niaga linggih | bibisik wus tinakonan | ni randha Sêmbada mêksih ||

3. ngling tanya marang kang nabuh (598) | ku sapa roangmu angling | niaga matur ni randha | wontên utusan priayi | nulya kinèn majêngarsa | Nuripin umatur aris ||

4. inggih kaula ingutus | bêndara kula kêkalih | tinalètèhkên sêdaya | wit lawan wêkasanèki | karênan myarsa gamêlan | kêdah sumipêng ingriki ||

5. ni randha Sêmbada muwus | lah inggih dika aturi | Nuripin mintar singarsa | matur mring bêndaranèki | inggih paduka ngaturan | lêga tyase Jayèngragi ||

6. nulya kairid malêbu | Jèngraga Kulawiryèki | nulya prapta ing pêndhapa | gêlaran sampun rinakit | anèng ing bale watangan | kang kêlasa alus putih ||

7. ni randha duk nirandulu[8] (599) | marang tamune kêkalih | kumênyut rêsêp tumingal | alon dènya ngacarani | suawi dalêm pinarak | ingriki ing salu pranti ||

--- 5-6 : 166 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 2 dari 40

8. kang ingacaran alungguh | ing bale watangan sami | nêmbrama atur pambagya | winangsulan sami-sami | ni randha malih turira | lah inggih ta ingkang pundi ||

9. arinya jêng kyai guru | ing Wanamarta pinundhi | kang kalok ingrika-ngrika | ginuron pra guru sami | kêkalih pundi kang putra | Kulawirya anauri ||

10. bibi pan inggih puniku | putrane kakang jêng kyai | kula punika arinya | kadang nêm kula wuragil | sampun kirang pangaksama | kula sêdya nunukêri ||

11. salu prantine sêdalu (600) | ni randha nauri aris | inggih sumangga kewala | tan rumaros[9] darbe panti | yèn sudi tiang maksiat | wontên gèsèhe sêkêdhik ||

12. ingriki tan ahli kaum | sami mêmênculan sami | royoman sami neneman | sawancine siang ratri | sapurune kalênèngan | anggèr maklumipun sami ||

13. Ki Kulawirya amuwus | mila wus kasêdya bibi | Jayèngraga nulya mucang | saking pêmasakanèki | lopak-lopake lus-lusan | mas tua gilap sinangling ||

14. ni randha micarèng kalbu | yêkti priayi wong iki | mandah nèng kêrajanira | ngalumpuk baguse sigit | yèn ta kêparênga uga | nginêpa têka nêm ratri ||

15. amuwus mring roangipun (601) | mundhuta pawohan aglis | ni randha malêbèng wisma | gupuh nunuding angrukti | prayoganing pasugata- | nira mring tamu priayi ||

16. ni randha manahe wuyung | marang tamune kêkalih | tan èngêt lamun wus tua | mêksih lir mêndère nguni | nulya ni randha Sêmbada | ngangge-angge ambêsusi ||

17. asinjang cêlari wungu | kêmbên plangèn têlon sari | anyar kêmbangan Mêdura | gêlung methok rambut ithik[10] | marêngkêl kadya kêpêlan | asingsêt linthis lir bithi ||

18. kêsusu dènira pupur | rinêmbug sah kandêl tipis | une[11] wus kèh kang rompang |[12] nging rambute mêksih langking | kang malêtuk binubutan | ngalêsir kari sêthithik ||

19. acundhuk têluki wungu (602) | sinêling argulo putih | winatês sêkar cêpaka | akalpika kalih sisih | konyoh jênar gêgêbêgan | mêsês lir kênya birai ||

20. tilase wong bêrèd bêsus | tua-tua mêksih licit | kang wau dènira randha | wanci darbe anak siji | ing mangkya wus luas ing rah | dhasare kêdhi duk uni ||

21. durung wruh rasèng susunu | mila wèt kulit kêlimis | wusnya dènira busana | pasugata wus rinukti | nulya ingirid kang nampa | sugata anjrudêmungi ||

--- 5-6 : 167 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 3 dari 40

163. Jurudêmung

1. sira ni randha Sêmbada | mijilkên sugata sêkul | ramadan[13] kèh ulamipun | ni randha tata priangga | piring jêgong mega mêndhung | sêdaya datan saliwah | nèng panjang gêng tumpêngipun ||

2. sidua bau andhêngklang (603) | sarwi nata piring ngayun | sasolahira dol ayu | Jayèngraga Kulawirya | kêlangkung ewa andulu | samya micarèng tyasira | tan amambu wong wus pikun ||

3. polahe salah kêdadyan | dêstun wong tan nganggo nêbut | nora pikir angon tuwuh | wong kaya gogosèk kawak | ngewak-ewakakên kalbu | wong wus gêrang nunjang-nunjang | lelewane lir kumêncur ||

4. lo prandene angujiwat | amêmêdèni wong ngantuk | nora ngon kosok wong iku | ni randha wus dènya tata | umatur mring tamunipun | kaula saos sugata | sumapala tiang gunung ||

5. katur sumangga ing kêrsa (604) | inggih paduka tuturuh | kang ingacaran agupuh | kalihnya awiwijikan | Ki Kulawirya amuwus | sêwawi bibi wasisan | ni randha ature nuwun ||

6. adan lêkas samya nadhah | sêmune sêmada tuwuk | duk bukti wismèng pêngulu | adêdangon pangêpêlnya | wus antara dangu tuwuk | karone samya luaran | ambêng cinarikan sampun ||

7. linorod marang ngandhap[14] | Nuripin pêmanganipun | arosa nêmên asêngkud | kadya ro[15] dina tan mangan | kêpêle gêdhe krêp muluk | Ki Kulawirya lingira | dèn alon yèn sêmpal wangmu ||

8. nauri sarwi amangan (605) | êng tiang mêkatên mupung | wontên rijêki kang sinung | bok kajêng sidhêkahira | ni randha suka gumuyu | bagus tutugna kang tanak | Nuripin ling gih-gihipun ||

9. kang sêkul sêpanjang têlas | ulame kêdhik kang kantun | mung kari bêbalungipun | pan uwis dènira mangan | ingundurkên ajangipun | nulya dhêdharan mangarsa | wowohan simpar gumantung ||

10. miwah kang olah-olahan | asangkêp sumajèngayun | sarya tur sumanggèng kayun | Jayèngraga Kulawirya | mangsuli panrimanipun | lèjême sarwi jêjawat | winor ngacarani wuwus ||

11. Ki Kulawirya lingira (606) | marang niaga amundhut | rêbab lawan kêndhangipun | gupuh ingaturkên ngarsa | sanak niaga sêdarum | sintên kang bêcik anggambang | samya dèn kêparèngayun ||

12. agêpah para niaga | Jayèngraga nyandhak gupuh | rêbab sinênggrèng pinagut | thêng-thêng wus olèh nêmira | sêndhon pathêt sanga bêsus | jariji gêtêr lir pendah | cêcak pêthêt buntutipun ||

13. angikik ngêlik mring barang | ngês wilête awèh lulut |

--- 5-6 : 168 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 4 dari 40

nutug lih-ulihanipun | nulya buka Onang-onang | niaga sigra biantu | Ki Kulawirya angêndhang | kosekan banggèn angguguk ||

14. rara siblon asibêkan | niaga kang samya nabuh | pênabuhe datan asru | saking gawoke tumingal | Jèngraga pangrêbabipun | miwah ing pangêndhangira | karone apik abêsus ||

15. sira ni randha Sêmbada (607) | rongèh dènira alungguh | tanbuh-tanbuh manahipun | brangta mring tamunira[16] | maro paraning awuyung | sidua andangsor gawang | timpuh uga sila panggung ||

16. solahe nora jatmika | ni randha micarèng kalbu | dhêdhayohku roro iku | yèn ta datan kêlakona | salah sawiji wor lulut | baya edan nurut dalan | sukur karo pisan ayun ||

17. mandah lêgane tyas ingwang | suka rêna kinarubut | roro kongsia sêdalu | sênadyan têlunga dina | tinutugna kêrsanipun | baguse ingkang ngrêbab[17] | lan bagus kang ngêndhang iku ||

18. ragèngong mangsa uncata (608) | binut ro ing siang dalu | mring sang bagus kang mratamu | sok uga kêrsaa mringwang | salulut kalaning dalu | manira tadhah sumarah | apa bae kang pinundhut ||

19. karia pinjung ngong têmah | lae-lae wong abagus | muga naa kêrsanipun | mêngkana ciptaning nala | ni randha gung branta[18] wuyung | wau kang samya gêndhingan | wus niba anulya suwuk ||

20. ngaturan dhahar dêdharan | myang nyaga pangananipun | samya sêsambèn anyamuk | ni randha malêbèng wisma | sêkêdhap anulya mêtu | mêlbu mêtu tanpa karya | kudhangdhangan kadya bingung ||

164. Dhandhanggula

1. nyai randha tambuh polahnèki (609) | buntayangan sangêt brangtanira | mring kang mrêtamu karone | ngundang randhanomipun | ingkang asring dadya pênangi- | ning wong ingkang anggarap | saluluting dalu | malêndhèk sinopak randha | supayane bêncolèng bisaa tangi | ngalih mring Ni Sêmbada ||

2. randha Sêmbada wus karêmnèki | andêlajah wong lanang nom tua | tan pilih agêng alite | anggêr kewala purun | nanging arang ingkang nêdhasi | yèn tan pancèn acêngan | cua kalihipun | mila sinopaking randha | mudha mêndhèr ginarap jinajar guling | amrih dadya pênggalak ||

3. yèn tan mêngkono tan bisa ngingkik | êgag sabab dening sarwa bubar | badan sêkojur wus lungse | tan ana kang kêpupu | daging-daging têka satêmplik | kari balung ngêlethak | kulite ngêlulun | untune wus kèh kang gigal | susunya lir pêpao kothong anglêmpir | wus kêjabèng paprêman ||

4. nyai randha Sêmbada ngling ririh (610) |

--- 5-6 : 169 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 5 dari 40

biang Kacêr prie karêpira | rasane atiku kie | wulangunku mring tamu | karo pisan pan dadi ati | sawêngi ki supaya | bisaa salulut | karo kang ngrêbab kang ngêndhang | nora kêna sinayutan karêp mami | muga mêngko bisaa ||

5. kang liningan inggih kadospundi | pêndugi kula purun kewala | pinapanakên kang adèn | ni randha lon amuwus | lah tatanên pêturon mami | wanginên kang prayoga | ingkang sarwa arum | kêlawan sira dangdana | kadya sabên mangsa bodhoa sirèki | mêngko yèn wus diwayah ||

6. wusnya ngling ni randha nulya mijil (611) | marêk lênggah mring bale watangan | wau kang sami sêsambèn | Kulawirya amuwus | owêl norana kang nyindhèni | ni randha ngling punapa | kang paduka dangu | gih bibi owêl gêndhingnya | lamun datan gêndhing ginêndhèngan èstri | tan ulêt wilêtira ||

7. nyai randha mèsêm matur aris | inggih wontên nanging bêbêtahan | sagêd sindhèn dede ronggèng | punika tiangipun | biang Kacêr asring nyindhèni | sami agogonjakan | lan kang sami nabuh | bêrkat asring dalu siang | inggih sagêd kêdhik-kêdhik anyindhèni | kang gampil gêndhingira ||

8. Kulawirya gumujêng nauri (612) | inggih bibi lah bok dipun coba | biang Kacêr kinèn sindhèn | nyai randha agupuh | lah ya mêngko yèn muni gêndhing | kinèn nyindhèni sira | kang liningan saguh | Ki Kulawirya ambranyak | alon muwus payo muni Gambirsawit | Jèngraga mèsêm sigra ||

9. nyênggrèng ngèk wus pakolih nêmnèki | nulya asêsêndhon pathêt sanga | anutug lih-ulihane | lajêng agêndhing talu | Gambirsawit raras ngrêrangin | samya pêkolihira | wilête nênabuh | arêmpêk padha kêrasa | biang Kacêr kumêcêr sindhèn angêlik | amêthit-mêthit dria ||

10. bêning mêrit lir suling wrat sari (613) | mukêt wilête barungan rêbab | apupunton ngês manise | samya angungas bêsus | lir pênjalin sinigar palih | swara mot jroning kawat | rêbab lan sindhèn rum | atungtum lungiding raras | yakmakaning[19] gêndhing gêndhèng bêlèr ati | rongèh Ki Kulawirya ||

11. ngêndhang bêsus latah sarwi angling | nora jamak jarene bubutuhan[20] | de iku mêtu monmone | asor ronggèng kang komuk | biang Kacêr ngècèr lir cicir | kang dadi ronggèng tandhak | mangsa ta kadyèku | mêngkana dènya kasukanan[21] | rambah-rambah praptèng wanci têngah wêngi | ni randha lon turira ||

12. sang abagus sêkalian mugi (614) | sampun dalu prayogi lêlêswan | nèng jroning wisma kalihe | Ki Kulawirya muwus | inggih sangêt panrima mami | bibi apalimarma | prênahing alêsu | mênawi dugi karipan | pênêd ngriki kewala kêmit ing jawi | ngiras myarsa gêndhingan ||

--- 5-6 : 170 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 6 dari 40

13. nyai randha masuk wismèng wingking | biang Kacêr kinêjepan sigra | tut wuri marang nyaine | Ni Sêmbada amuwus | aturana kang tamu kalih | malêbèng pêsarean | ro pisan yèn ayun | ya mangsa bodhoa sira | yèn tan kêrsa sang ro mung salah sawiji | poma aja tan ora ||

14. ngong nèng gêbêr andhisiki guling | kang liningan mijil mring pêndhapa | ngaturi ngawirya age | samya ngaturan masuk | maring panti munggèng gêbêr mrik | Kulawirya anabda | ya mêngko sun nusul | ngandika mring putranira | prie kono anakmas karêpirèki | Jayèngraga anabda ||

15. puniku paman wontên punapi (615) | dene anggantêr kaya parênjak | tan angêrti kêdhuwête | Ki Kulawirya muwus | gampangane linakon bêcik | kaprentah kang aomah | ya payo tinurut | ala bêcike karuhan | Jayèngraga mèsêm nauri suawi | wong ro gya malbèng wisma ||

16. prapta jroning wisma linggih kalih | Kulawirya biang Kacêr ngandhap | Ki Kulawirya wuwuse | êndi kang ngundang mau | dene nora katon alinggih | biang Kacêr aturnya | guguthitanipun | brangtanira Ni Sêmbada | datan kêna sinayutan drênging kapti | yèn pinopo tan kêna ||

17. têmahipun ambeka prêkawis (616) | anyênyangkol ing lampah paduka | yèn tan tinêkan kayune | lamun parêng ing kalbu | luhung linampahan prayogi | pan sampun adatira | ni randha puniku | drêmba mring langêning pria | datan kenging katoangan siang ratri | mung anggung gêgêcikan ||

18. lamun towong kewala saari | mèncrèt dêlinding turut bêdidang | ngêlumpruk tan sagêd jènggèl | tiang nèm-nèm puniku | ingkang sami anabuh gêndhing | giliran dalu siang | kalih tiga tan wun | nanging inggih sinarudhah | bêrkatipun tiang sugih anyukupi | dunya dadya sêrana ||

19. yèn ta sampun asugih pun nyai (617) | mangsa wontêna kang purun garap | saking lungse sêdayane | yèn wontên ingkang ambruk | angêlumpruk têngahing kardi | sring kula kinèn nyopak | kang dados panuntun | yèn sampun kêngkêng malembang | mring ni randha yèn kêndho mring kula malih | sawanci-wancinira ||

20. ririh aturira mring têtami | biang Kacêr ature bêlaka | tan riringa carêmêde | Kulawirya gêgêtun | Jayèngraga sidhakêp sêdhih | pan dèn guguyu susah | bisik-bisik muwus | gih talah man Kulawirya | ingkang lampah puniki sêmu bilai | wirangronge ni randha ||

165. Wirangrong

1. Ki Kulawirya anjondhil (618) | mèsêm anjêkêtêt joto | Jèngraga wuwusnya pan puniku | kula tan kêdugi | lamun anglakonana | mangsa boronga pun paman ||

2. kaula datan kêdugi | dhapure wus kaya bunglon | dhuh ngong botên mêmpan langkung gigu | dèn apakên mami | kewala srah gêbugan | kaula titik ragèngwang ||

--- 5-6 : 171 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 7 dari 40

3. kula paman nèh alimi | ingriku dhuh mangsa borong | kula amit mêdal arsa nabuh | ngong têngga nèng jawi | mung puniku yèn dhangan | biang Kacêr kula bêkta ||

4. mring jawi kinèn nyindhèni | kula angrêbab kemawon | payo Cêr mring jaba alon matur | paduka rumiyin | Jayèngraga lon mentar | mring pêndhapa agamêlan ||

5. mêngkana kang nèng wismèki (619) | Ki Kulawirya andongong | tyasira dhêdhêgan[22] lêngur-lêngur | bok Kacêr turnya ris | sêwawi dèn aenggal | mring tilam rum papêrêpan[23] ||

6. kêdangon sêlak inganti | sêdaya-daya kêlakon | sira Kulawirya linging kalbu | biang prie iki | yèn ora linakonan | jarene asring ambeka ||

7. tumama mring gêbêr ririh | Ki Kulawirya gêloso | ni randha gumregah gupuh-gupuh | angrangkul tan wigih | angririntih turira | dhuh lae gus Kulawirya ||

8. mugi wêlasa mring kami | tyas ngarang sangêt wirangrong | bok inggiha uga ngong nunuwun | paringa jêjampi | tan sagêd nahên branta | mugya sung raosing kêrsa ||

9. kêpencut rarasing kang sih (620) | adhuh lae-lae kenthol | kêrsaa sêkêdhap ing lulut[24] | mring wong kawlas-asih | sira Ki Kulawirya | langkung rikuh manahira ||

10. tyase jêg têgêg jêg wigih | êgag dangu kadho-kadho | ni randha Sêmbada guntur wuwus | mring Kulawiryèki | sarta pamulêtira | kathah pangrêrêngihira ||

11. Ki Kulawirya lir èstri | ginutur[25] srênggara wirong | Ki Wirya sêmpêlah jroning kalbu | mupus dèn tekadi | èngêt kalularatan | melik sugihe mring randha ||

12. oliha dèn jêjaluki | arta lan sandhang pênganggo | nulya tinandangan gigu-gigu | kêburu ing melik | Kulawirya tumumpang | amêngka[26] wok tinrap mapan ||

13. anjathok bênêr tan nilib (621) | ingasêkakên malendo | tan tumamèng prana angêlumpruk | pinêksa tan kenging | ni randha wuwusira | biang Kacêr wuwusira[27] ||

14. byang Kacêr gya marêpêki | kinèn dangdani anglentroh | agupuh cinandhak kang ngêlelur | pan ingulig-ulig | inganggang tinêkêman | guthule Ki Kulawirya ||

15. cinakêpan dèn nêd-nêdi | kangêtan nulu[28] bêdodong | kêngkêng mêdhok makas gêng lir sabus[29] | ambêdêdêng gilig | pinapankên ing wokan | pinêtêlakên boyoknya ||

16. amblês sru panggêlurnèki | lir ngrogoh lele anèng rong | ni randha wuwusnya Kacêr uwus | mêtua mring jawi |

--- 5-6 : 172 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 8 dari 40

kêlamun parêng dhangan | turana gus Jayèngraga ||

17. biang Kacêr sigra mijil (622) | kang kantun anèng pêturon | ni randha kêpadhan ingalulut | kèkèjèk malintir | boyok egol-egolan | anglawani solahira ||

18. arongèh amrih pêkolih | tan gonggang ing adon-adon | tan kêndhat ni randha dhasar baud | linukitèng gati | angingkêd sru mêmadal | mubêt ngogèk lir kekean ||

19. Ki Kulawirya tan dipi[30] | pinolah sêmada gawok | ciptanirèng dria guyu-guyu | sêmada kêdugi | pinolah mring ni randha | jinêjêl kadya kêpinjal ||

20. dangu dènira agati | parêng karone mêngkorog | kumêsar kalihnya amrêkungkung | mrêkêngkêng kang èstri | angêsês ngulèt sambat | dhuh kenthol Ki Kulawirya ||

21. ês prèhipun kula niki (623) | Ki Kulawirya ngêcocor | anggêrêng mirasa ingapagut | samya limputnèki | antara dangunira | wus tungtas wijiling rasa ||

166. Mijil

1. aluaran kang samya akulin | kalihe kalêson | Kuwiryarsa[31] mring patirtane |[32] ni randha Sêmbada anggendhoti | sarwi ngêdhih-êdhih | dhuh-dhuh sampun mêtu ||

2. sêsarean kewala lan mami | amba tan sagêd doh | Kulawiryanjêgrêg lon wuwuse | o lah prie mono kie iki | kasukrêrên mami | pupuku gêlaprut ||

3. dudu-dudu gubrase mratani (624) | jarit ting dalêmok | nyai randha Sêmbada ature | inggih kewala dipun kêsudi | ing sinjang kang mêksih | aking karya kêsud ||

4. mangsa kiranga sinjang pêsalin | kang kêbês winasoh | sarwi ngêsud kang pating dêlèwèr | wêlakange pupu kontholnèki | kayidan gêbibir | mêngkêrêd jêngkêrud ||

5. sinêrbetan ing jarit barêsih | ni randha adhokoh | kinêsatan miwah guguthule | ingkang dhêmèl ing rawis wus rêsik | kalihe wus aking | kang ngêmbêr kinêsud ||

6. Kulawirya mêksih wuda sarwi | andhodhok mêkongkong | anèng kasur wangi ginêmatèn | nyai randha tansah ngarih-arih | sarwi ngambil nyamping | dhêsthar lawan sabuk ||

7. nèng pênampan ingaturkên aris (625) | lah punika kenthol | pundi ingkang kinêrsan sinjange | bathik lurik tuwin ingkang kêling | pundi kang prayogi | rêrêmênanipun ||

8. sêdaya tan ngraos andarbèni | sumangga kemawon | mung sok uga nuruti ngong purèh | rêgêp pênggarap langêning rêsmi | tan etang bêrindhil | kenthol kula lampu ||

9. Kulawirya têka anuruti | tan lêngganèng pakon | melik mêrga dening panyrudhahe | dhasar rada doyanan cak èstri | gya salin nganyari | dhêsthar nyamping sabuk ||

--- 5-6 : 173 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 9 dari 40

10. wusnya mèrèt sinawang asigit | ni randha agupoh | ngrangkul mring Kulawirya lambunge | sarwi angrogoh guthul pinidih | dèn wêg-wêg nglilinthing | dhogol sih ngêlelur ||

11. ingwêd-uwêd dèn ambung-ambungi (626) | asru sengak-sengok | sarwi niungakên ing lambunge | ginêledhagakên jinak guling | Ki Kulawiryèki | kewala anurut ||

12. dèn olag-alig badanirèki | winudan bêlojod | ngathang-athang jêpapang kakunge | kang ngêlumpruk ngêlemprak nglênggirik | ingulig tan osik | pan ingêlus-êlus ||

13. sarwi ngundang biang Kacêr aris | kinèn malbèng kobong | biang Kacêr ngêlik mêksih sindhèn | sigra jinawil roange èstri | matur mring Jèngragi | inganthukan mundur ||

14. praptèng jroning gêbêr kinèn aglis | anggêgotho dhogol | rada cilik nanging kêncêng bae | biang Kacêr angompak memengin | tur kêpara alit | ginunggung gêngipun ||

15. mrih gêmbirane kang anduwèni (627) | ngalêm ethok-ethok | sarwi nêkêm crêmêdan drêmèmèl | mungguh rasane kang gêdhe cilik | panjang cêndhaknèki | miwah kang mucuk bung ||

16. kaya bandha kang sêmene iki | jêbolakên bokong | mandahnea anggiêr rasane | baya lir andhêplok rujak wuni | yèn linêgan mêrgi | lir nyêprot galêpung ||

17. dhasar olèh pancèn wong ngêbêsi | lir lele anèng rong | ika swarane klukuk-klukuke | kang inguwêd krugêt-krugêt tangi | bêdêdêng jêbibir | mêdhok thothokipun ||

18. Kulawirya malêngèh ngling aris | akale mêngkono | dadak crêmêd ih ngêpenginake | ni randha Sêmbada anggêligik | sarwi angambungi | guthul manggut-manggut ||

19. sarwi angrêrintih ngêdhih-êdhih (628) | adhuh lae kenthol | wawi malih kenthol enak dhone | ingangsêgakên boyokirèki | gumlebag nuruti | tumumpang ing pupu ||

20. nyai randha amapan sarya ngling | biang Kacêr kono | lantarêna jaganana kie | aja nganggo kêmbên tapih-tapih | wudaa lir mami | pèn pengin kentholmu ||

21. tinamakên amblês sru swarèki | kakothekan gejog | dhasar datan binanyu wauhe[33] | mila sangêt swabawaning rêsmi | sinêrêg ing gati | ni randha anutug ||

22. ngêsês-ngêsês ngulèt ngolang-aling | rêm-rêm melat-melot | kêtutugan ni randha karêpe | matur jêngandika sunggar mami | Ki Kulawirya glis | mapanakên pupu ||

23. dèn sidhêkusakên ingkang èstri (629) | dhêngkule pinagol | cingklok nyakoling[34] sikut karone | amêthongkrong mindhak gamblangnèki | tan rubêd ing titih | nutug pantogipun ||

24. ngêsah-êsah kang èstri pêkolih | ngêdên bêkah-bêkoh | sarwi nawang dhogol panggêlure |

--- 5-6 : 174 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 10 dari 40

Kulawirya suka myat ing èstri | Ni Kacêr pinidih- | pidih susunipun ||

25. kêpengine mring Ni Kacêr dening | mêksih mêntêr anom | dadya makas bangkat sêdangune | sarêng mamrihirèng rasa gati | ginêlak solahing | parêng kalihipun ||

26. kagèt ngulèt ni randha anjêlih | saking pyuhing raos | angrêrêngih kiêr ngrasakake | Kulawirya ambêkuh dènya wis | gumaledhag guling | lir kambang tumimbul ||

167. Maskumambang

1. aluaran dènira apulang untir (630) | ni randha ris nabda | lah biang Kacêr dèn aglis | ngambila toyèng kobokan ||

2. kang tinuding tan dangu anulya prapti | ni randha anyandhak | dhogol tinuruh ing kêndhi | kinumbah lemprak lir lintah ||

3. pan kinumbah ing bokor kontholirèki | nglelur tan gulawat | ngêlumpruk akolar-kalir | Ni Kacêr milu anggrayang ||

4. dèn gang-anggang ghuthule ngrasa gumrining | kangêtan ing tangan | krugêt-krugêt rada tangi | ni randha mèsêm turira ||

5. e lah dalah dhuh kenthol nak lune malih (631) | dene niji ngajak | gugulêtan nantang wani | Ki Kulawirya alatah ||

6. ethok-ethok bae manthuk-manthuk wani | tur mangsa bejosa | durung têkan lumpuh mêrgi | lah kiendang pira modar ||

7. payo bibi guling kewala ngong arip | ni randha agêpah | matur lah inggih suawi | nulya sarêng gumaledhag ||

8. kêkêp-kinêkêp timpah-tinimpah wêntis | lajêng samya nendra | biang Kacêr sigra mijil | saryambêkta pêsarean ||

9. tinata ing bale watangan mêndhapi | kang nabuh gamêlan | sêdaya pan sami arip | ngiras turu ing gamêlan ||

10. Jayèngraga ngaturan sare ing lêmpir | sigra sêsarean | dhêdharan pinire aglis | pinaringakên santrinya ||

11. Ki Nuripin turu ngêkêp pang[35] piring (632) |[36] ngringkêl sore mula | Jèngraga dènira guling | alingan ngundhuk ing pandam ||

12. biang Kacêr sigra kinèn mêtêki[37] | amèpèd nèng dagan | jêmpol jênthik dèn cêthuti | pinangku suku kalihnya ||

13. susunya cinêthot jêjêmpolan sikil | kêmbên linukaran | agêmuh mêksih ngatosi | sukunira Jayèngraga ||

14. kang sawiji rinogohakên ing tapih | praptèng pok wêlakang | suku sawiji niwêli | midih-midih payudara ||

15. puringisan biang Kacêr matur sakit | kêbês nyungnyungira[38] | lapake sangêt abrangti | kedanan mring Jayèngraga ||

16. biang Kacêr mêrambat dènya mijêti | tan sêranta nyandhak | ing guthul kang lagi mêsi | dèn gelo ingogak-ogak ||

17. sarwi ngêsês kêlangkung dènya kêpengin (633) |

--- 5-6 : 175 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 11 dari 40

lamun kinêrsakna | mengkat-mengkot bokongnèki | gêmboke kang ginogohan ||

18. nyunyung susu dangu dèn ucêl ing sikil | Ni Kacêr lambungnya | ginêledhagakên guling | byang Kacêr suka tyasira ||

19. tinimpahan Ni Kacêr kinèn ngêkêpi | nyakêpi dhogolnya | tangan ro dènya nyêpi[39] |[40] dhogol sarya ingambungan ||

20. Jayèngraga bisik-bisik ngandika ris | manira têtanya | duwèk ingong gêdhe êndi | lan si paman Kulawirya ||

21. biang Kacêr matur sarwi anggêligik | sarya gêlo ngogak | dede amput-amputnèki | mung sêpalihe punika ||

22. nanging inggih wontên têngène sêkêdhik (634) | mangsi mêkètêna | tan limrah anglêlangkungi | ambêjadakên pungkuran ||

168. Pangkur

1. gumujêng Ki Jayèngraga | carêmêde angalêm guthulnèki | bungah tyasira ginunggung | sadhidhik ragi dhangan | asih marang biang Kacêr crêmêdipun | pinêthakol lambungira | kinêkêtakên ing wêntis ||

2. tan ucul panêkêmira | tênggok thothok pan mêksih dèn têkêmi | bathuk tumèmpèl ing kêmpung | sarwi alon turira | dhuh bêndara kenthol amba sangêt wuyung | mugi paringa punika | ta ês ta ês bok suawi ||

3. sangêt kêpengin kaula | lir punapa raose gih puniki | bok inggiha sang abagus | sablêsêkan kewala | Jayèngraga alon dènira amuwus | lah ya ing mêngko kewala | ambungana bae dhingin ||

4. biang Kacêr marêm tyasnya (635) | sinanggupan ing mangke dèn kêrsani | sakêlangkung bungahipun | ngambungi asengokan | sarwi nêcêp ngêmut nucup ngamud-amud | pinêt-nêting pipinira | guthule saya amêsi ||

5. tan bênggang nèng irungira | panêkême gêrgêtên dèn nêt-nêti | anggêlur mring bongkot pucuk | ingucêl sêdangunya | kêsangêtên kêraos mêrkindingipun | pan kumêsar angganira | tandha mèh mrojol kang mani ||

6. sukunira Jayèngraga (636) | ingkang kanan jêmpole anggogohi | ing gêmboke ngêmplok suku | anggêrêng Jayèngraga | ambêdêdêng kadêdêr badan sêkojur | dhogole sru akêjotan | mêcothot nyoroti rai ||

7. galêgêgan ngudal-udal | kêkênthêlan gubras ngêbêki rai | irung netrane gêlaprut | kêbês kopoh ing kama | mata karo alis irung lir dèn ancur | kêbês kêmèl dening kama | wus tungtas wêdalirèki ||

8. kang sare tangi gumregah | Jayèngraga gumujêng ngaling[41] ririh | o lah prie kuwe iku | rêraimu gêluprat | ujêr kêbangêtên têmên panêkêmu | anggêlur gêlo angogak[42] | kasêlak jêbrot tan kongsi ||

9. anggarap marang ing sira | biang Kacêr tangane kang sawiji | ngucêk-ucêk netranipun | kang têngên mêksih nyandhak |

--- 5-6 : 176 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 12 dari 40

anêkêmi guthule ingkang ngêlelur | ingulig-ulig ngêlemprak | sarwi ngoso matur ririh ||

10. dhasar akumêt paduka (637) | bok inggiha wêlas wong angririntih | pancèn lècèk maninipun | tur tinêkêm kewala | mukok bulaeran pirang-pirang duduh | nampêki netra kaula | tan sagêd mêlèk puniki ||

11. Jayèngraga angandika | ya wus bênêr nging bisa krêp ngunggahi | ah wis ta tanganmu iku | uculna dèn aenggal | pan winêngkang umatur bok kajêngipun | mêngkana ing wancinira | bêdhug têlu bangun akir ||

12. tuwu kolik sisikatan | myang pangwuhing sata gumêrah asri | Jayèngraga gupuh-gupuh | pan arsa dus jinabad | biang Kacêr nuduh ing patirtanipun | Jèngraga siram nèng kulah | Ni Kacêr malbèng wismèki ||

13. anggugah mring nyai randha (638) | nyai randha pan mêksih nguli-uli | anggêgotho dhogolipun | go kêncêng uga nglemprak | myarsa biang Kacêr gugah nguwuh-uwuh | sukur mrenea sêdhela | kie didimène tangi ||

14. malbèng jroning pagêbêran | biang Kacêr winudan tanpa jarit | wong têtêlu ting bêringkung | samya wuda nèng tilam | biang Kacêr anggrayang guthul ngêlelur | lagya mêk nulya andhêngal | ni randha suka kêpati ||

15. wawi kenthol Kulawirya | eca lu pat ma nêm tunipun malih | kang jinalukan gumuyu | gèdhèg mêlongo nabda | uwo êh ka tan bêdêdêng mêngkonèku | mêdêdêng ogrèg-ogregan | mung thuh-thuh thok-ethok tangi ||

16. gumuyu randha Sêmbada (639) | adhuh lae-lae kenthol wong sigit | suawi malih pulang hyun | inggih sêpisan êngkas | botên kêdah dangu mung sêtuwukipun | gumuyu Ki Kulawirya | angling o biang si nyai ||

17. niki wayah wus tanggungan | yèn pot wêktu kewala make[43] malih | kula tuwuki sêkayun | ngling ta kenthol sêkêdhap | ni randha Sêmbada sru pênggujêgipun | angrêrêngih aturira | coba ingriku rumiyin ||

18. mring biang Kacêr supaya | sagêd kêngkêng anuntên dhatêng mami | wawi kenthol wong abagus | ya ta Ki Kulawirya | pan kapopoh bote wong adarbe kayun | mrih gampang sapênjaluknya | nulya kêthêngkrêng anitih ||

19. adhangan dening nomira | nora pati longgar kaot ngangêti (640) | angigig panggêluripun | ni randha bêntayingan | ngêsas-ngêsês acèscèsan ilêripun | myat ing byang Kacêr sinunggar | kêlangkung dènya kêpengin ||

20. ês kenthol wawi mring kula | dèn aenggal kula sêlak kêpengin | kang jinalukan anurut | gumalempang mêlembang | mring ni randha tinamakakên ngêlelur | moprok malêthèt nèng wokan | mupuk kewala nèng jawi ||

21. jinêjêlkên grèwèl mêdal | nulya kinèn mring biang Kacêr malih | sigra malih mangkug-mangkug | kêncêng amblês lar-luran | Ni Sêmbada lir kekean akèn wangsul | anyêdhak jèjèr lumumah | dhêdhêsêkan adu cêthik ||

22. ingungkil Ki Kulawirya (641) | gumaledhag gumlebag angurêbi |

--- 5-6 : 177 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 13 dari 40

tindak tumanduk ngêlumpruk | ngêlentroh kadi lintah | jinongkongkên ngalih mring byang Kêcêr[44] sêngkut | kyèh swarane balêkukan | ni randha prêmbehan nangis ||

23. sabên ngalih mring ni randha | datan bisa tumanduk anganjati | mung mring biang Kacêr sêngkut | ajênak nèng pênggalak | gya rinêbut angêboti bokongipun | kasêlak sulêking rasa | sami nyêngkêrunge kalih ||

24. mukok nèng byang Kacêr gènya | Ni Sêmbada amuwus sarwi nangis | o lah prie mono iku | ngong tan kêduman pisan | kêbangêtên kenthol Kulawirya iku | maring wong nora tumama | mung byang Kacêr dèn acungi ||

169. Pocung

1. ya ta wau luar dènira aundhung (642) | ni randha Sêmbada | mêksih mèwèk mêrbês mili | Kulawirya sêmu guyu-guyu wêlas ||

2. alon muwus lah bibi aywa wulangun | kêtrucut manira | ngong ampêt-ampêt tan kêni | gih sêpuntên dika bibi mring ragèngwang ||

3. randha muwus dhasar dèn jarag mêriku | nulya Kulawirya | ni randha ingarih-arih | ingarasan pinindhanom rekanira ||

4. alon matur ni randha inggih wong bagus | panuwun kaula | kèndêla ing tigang ari | anèngriki têksih cua tyas kaula ||

5. inggi[45] lamun parênga tur kaulèku | punapa kinêrsan | kaula anênaosi | lamun datan parêng kaula lênggana ||

6. duking ngrungu wuwusing randha kadyèku (643) | abêbêg manahnya | alon dènira nauri | lah gih bibi make[46] manira rêmbagan ||

7. niki sampun ing wêktu subuh kêsusu | bibi alim dika | pundi patirtanirèki | nyai randha matur punika ing kulah ||

8. lamun sampun anutên[47] paduka wangsul | sabakdaning salat | sukur yèn tan salat enjing | ngong ladosi kewala anèng ing wisma ||

9. ngling gumuyu Ki Kulawirya amuwus | o lah puniku ta | datan kêna dèn gêgampil | poting salat jangjine niku duraka ||

10. nambung atur de kaum[48] puniku | namane Duljaya | santri jadhug têdhas ngilmi | subuh luhur dhasar[49] tan mawi sêmbahyang ||

11. inggih namung sabên mahrib salatipun (644) | turene Duljaya | yèn santri têksih nglampahi | limang wêktu salate santri gorekan ||

12. têksih kumprung dèrèng têdhas ngèlminipun | jêngèk Kulawirya | gih mangke kula manggihi | mring kaum dika kang gadhah pangrêmêkan ||

13. rada gêcul kintêne kaum puniku | nulya mring patirtan | adus jinabat wus suci | laju marang pêndhapa panggih Jèngraga ||

14. dhèhèm sêgu Jayèngraga mèsêm muwus | paman nora jamak | angêtog kongsi sêwêngi | Kulawirya ngling ih wong dèn gawe wadal ||

15. lah sirèku dene atêlês rambutmu | roangira sapa | kruwêlan dhèk mau bêngi | Jayèngraga gumujêng mung gêbrojolan ||

--- 5-6 : 178 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 14 dari 40

16. mila adus jinabat prujil mani wus (645) | kang paman ris mojar | payo subuh maring masjid | lah Nuripin gugahên kaum Duljaya ||

17. sru gumuyu Jèngraga dene kadyèku | kaum ran Duljaya | slewang-slèwèng jênêngnèki | Kulawirya ngling arakna kaum buda ||

18. payo uwus sêmbahyang subuh mring tajug | nulya samya salat | Duljaya ginugah tangi | wusnya sami wulu Ki Nurin[50] adan |[51]|

19. kaumipun tan nyarakên lajêng maju | ngimami kang salat | Duljaya ngangkat usali | usaline tan bênêr unining lapal ||

20. ingkang makmum pasekat usalinipun | tan makmum niatnya | usali parlas subêki | rakangatin ada-an imaman lilah ||

21. hi tangala Allahu akbar wusipun (646) | ki kaum Duljaya | kayoman kêthêr kang ati | nulya mudhar ambatalkên roning kamal ||

170. Sinom

1. nolih sarwi angrêrêpa | suawi dalêm imami | kaula makmum kewala | kang sinabdan tan nauri | Duljaya gyanèng wuri | usaline ikral makmum | Jayèngraga asora | santak pêmacanirèki | wusing patekah surat ina anjalna ||

2. akire wusing patekah | wêwacan surat watini | rêkangat kir kinunutan | wus sujud ro tahyat akir | gya salam bakda nuli | pupuji gya dikiripun | nulya amaca donga | pêragat dènira bêkti | gya sêlawat sarta samya sêsalaman ||

3. sawusira bakda salat (647) | Ki Kulawirya ningali | mring kaum ran Ki Duljaya | bisik-bisik mring Jèngragi | [...] |[52] kaum kang ginunggung jadhug | dhapure lir bêdhigal | tan mèmpêr dhapuring santri | balênthote kokothot matèni dalan ||

4. kacatur ngèlmune têdhas | sêmbahyange sabên mahrib | mahrib iku têrkadhangan | duwe pangrêmêkan ngilmi | subuh luhur ngasêri | tan ngamboni wêktunipun | Jèngraga mèsêm nabda | kados tan pantês pinikir | Kulawirya ris wuwuse mring Duljaya ||

5. apa rika ingkang aran | Dulprawirawijayèki | kang liningan nor turira | botên mawi prawirèki | Duljaya mawon ugi | Ki Kulawirya gumuyu | Jayèngraga alatah | myat mring kang dèn têtakoni | kang ginuyu bias pucat ulatira ||

6. ngling malih sirèku paran (648) | kang dadya kaum ingriki | tan doyan ngaji sêmbahyang | apa nora durakani | Duljaya matur ajrih | inggih ing sayêktosipun | kula kaum pêpêksan | saking kêrsanipun nyai | tan sagêd ngaos namung apal-apalan ||

7. donga pan namung rajukna | lan donga nêmbêlèh pitik | liane punika datan | wontên kang kula sagêdi | mènjêp Kulawiryèki | sira iku dadi kaum | mung kaum bêbêlehan | wis sira tan bisa ngaji | jênêng kaum wani-wani tan sêmbahyang ||

--- 5-6 : 179 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 15 dari 40

8. dadi ngong srêngên mring sira | duraka jangjining akir | lagi jênêngmu Duljaya | gèsèh dudu jênêng santri | ingkang mawa punapi | sira nora wêktu-wêktu | Duljaya tur bêlaka | yêktosipun jasat mami | wêlèh-wêlèh punapa saking jrih kula ||

9. lêbura dosa kaula (649) | sêpalih saprêtêloning | inggih kaula punika | asring-asring kèn nilêmi | kajiat dara nyai | randha Sêmbada kêlangkung | drêmbane mring wong lanang | tan toang ing siang latri | dados kula tan kobêr-kobêr jinabat ||

10. ngawirya ro sru guyunya | e lah layak yèn kadyèki | pêngulu pakaning randha | kadèkne wêdi ing masjid | umatur kang sinungling | inggih saking wrat-wratipun | tiang angungsi têdha | mikantukên anak rabi | Jayèngraga angglêgês myat ingkang paman ||

11. sarwi bibisik wuwusnya (650) | dene ana kang ngrakiti | ki kaum kêlawan paman | tinandhing buh kang pinilih | kêtanggor gèn dukani | dhumpyuk kasut padha kasut | nora dadi abahan | kang paman anamur liring | angling malih Kulawirya mring Duljaya ||

12. manira tanya mring rika | de kanggo dhewe sirèki | êndi bandhamu kayapa | Duljaya anjumbul wigih | o nuwun tan prayogi | sangêt awon warninipun | pinêksa pinariksa | Duljaya jrih sêmu isin | gya liningkab katon nglirik[53] ngêlemprak |[54]|

13. samya kagyat kalihira | Jèngraga Kulawiryèki | gumuyu alatah-latah | we-uwe anggigilani | nyata ala sayêkti | kan gigire kêbak wulu | lir tikus wirog kawak | layak kanggo mring si nyai | iba yèn mêtotong gêdhene sêpira ||

14. nulya enggal sinasaban (651) | ginuyu pating cukikik | ya wis muliha Duljaya | mênawa nuli pinanggil | mring gayêramu nyai | kang liningan sigra mundur | Ki Kulawirya nabda | mring putra Ki Jayèngragi | iki ana rêmbug pêkewuh ing manah ||

15. karêpane nyai randha | anggendholi laku iki | rêrêm nèng kene tri dina | kaprie rêmbugirèki | mangsa bodhoa nanging | thithik lagyana kêrsèngsun | golèk tulak mêlarat | mupung olèh babah mami | rada wênang jarag kaum anèng paran ||

16. Jèngraga gumuyu nabda (652) | paman pamine puniki | ing lampah kaula tilar | paman kantuna nèngriki | Kulawirya nauri | tan tuk dene jaluk rêmbug | yèn ajaa kèlingan | tuk[55] wuri marang Jèngrêsmi | gêlêm bae manira yèn sira tinggal ||

17. tètèkan[56] rêbut paran |[57] bot-boting langip nèng mêrgi | tambak kêmlaratan ingwang | Jayèngraga angling aris | kêlamèn anèngriki | sêtun sêdintên sêdalu | ingangkah rampungira | barang kêrsa kang dumugi | yèn matura mring kang mas mangsa kenginga ||

--- 5-6 : 180 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 16 dari 40

18. Kulawirya ris wuwusnya | mêsthi bae lamun runtik | singa pisan iki ngalang | sêwêngi êngkas nuli wis | aywa bèncèngi pikir | padha ngênggo gêcul kumpul | pèk mêngkonone uga | sêdhêng mari kêsêlnèki | Jayèngraga anggalêgês wuwusira ||

19. inggih botên talah paman (653) | dadak ngangge dèn praboti | tiang dhasar sampun niat | asipêng malih sêwêngi | suawi ngong labuhi | supaya paman pikantuk | kêdugèn ing sakêrsa | mugi sagêda nglampahi | kang badhe anjurudêmungi ni randha ||

171. Jurudêmung

1. ya ta ni randha Sêmbada | sawusira dènya adus | adangdan bêsus kêmayu | mêsês kèwês lir pêrawan | anganggo pinatut-patut | sarwa kêling pênganggenya | ngore rambut acucundhuk ||

2. suri têtanggalaning mas | tinêngahan sêka[58] mênur | widatal ginêbêg alus | pupur kuning gugunungan | Ni Kacêr ngladèni ibut | kinèn atata dhaharan | sêsaosan sèmèk esuk ||

3. andhèr ing bale watangan (654) | ni randha dènira lungguh | anèng pêndhapa amubru | ngling mring biang Kacêr tanya | prie Cêr duk mau dalu | tuturên ingkang bêlaka | lèhmu peor lan sang bagus ||

4. bêgja têmên kêmayangan | kinêrsan marang wong bagus | matur dene daya lamun | kinokohan ing asmara | namung kinèn ngêngkuk-êngkuk | agênge tan lumrah-lumrah | apanjang dêdêlêgipun ||

5. tan kongsi ambubak kawah | sêlak bulaeran nêmbur | mring rai kula sêdarum | Ni Kacêr dènya cêrmêdan | bisa amuwuhi umuk | ni randha akalêsêdan | kapian[59] kêrêp idu |[60]|

6. lah prie Cêr budinira (655) | tyas ngong sangêt kêpenginku | miarsa tuturirèku | kaya pa raose baya | kang tan lumrah-lumrah iku | kirane apa bisaa | ngong pikir ing mêngko dalu ||

7. umatur inggih mênawa | wontên kêrsane tinêmbung | lahya wus arahên iku | amrih kêrsane maringwang | sira mêngko ngong wêlungsung | sok uga Cêr kêlakona | wus aturana dèn gupuh ||

8. ia kenthol sêkalihan | aturana sami kondur | Ni Kacêr gya lampahipun | praptèng tajug aturira | kaula kenthol ingutus | paduka sami ngaturan | marang ing wisma sang bagus ||

9. apan sampun sinaosan | dhêdharan sêsèmèk esuk | ingantos-antosan dangu | anulya kang ingaturan | samya mudhun saking tajug | praptèng pêndhapa alênggah | Ki Jayèngraga andulu ||

10. mring randha enyor tumingal (656) | tanpa ngrasa wong kêpaung | wus dhaplok ngêpluk kumayu | mung jaga pakan kêluat | arahe kaya kêmêncur |

--- 5-6 : 181 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 17 dari 40

têka mêngkana osik tyas | ni randha aris umatur ||

11. mring kêkalih tamunira | suawi kenthol sang bagus | adhahara mumpung esuk | ngawirya kalih ris mojar | gih nyai sangêt trimèngsun | Ki Kulawirya liringan | jêjawatan kalihipun ||

12. uningèng sêmu Jèngraga | mèsêm ririh wuwusipun | jawane bot wong kêbutuh | turangga cinancang pucang | blarak kang cêdhak tinubruk | katon sukêt kalamênta | kaya ta paman puniku ||

13. lir ngêlih sangêt katliah (657) | amamah papah tinêmpuh | kang paman kêkêl gumuyu | ni randha saya aberag | pêngrasane dhawakipun | kang rinasan[61] ing suka | tua-tua mêksih ayu ||

14. ngêsorkên prawan wulanjar | mêksih ayu nimbok iku | mêngkono pêngrasanipun | sarwi mundur saking ngarsa | malêbèng wisma gêng pungkur | lorod ulate kinarya | Jèngraga tansah gumuyu ||

15. ya ta sang tamu ro samya | sarêng dènira tuturuh | dan lêkas bukti pikantuk | anutug antaranira | luaran cinarik sampun | pinaringkên santrinira | Nuripin tinuwuk-tuwuk ||

16. kêtutugan panganira (658) | sêwêngi ngising ping wolu | mêngkana ni randha wau | saos sinjang nèng pênampan | sami sapêngadêgipun | gya biang Kacêr ingundang | iki aturna kentholmu ||

17. dene kang sapêtadhahan | aturana bae masuk | gus kenthol Kulawiryèku | kang liningan sigra mêdal | ambêkta pênampanipun | praptèngarsa lon turira | punika tur-aturipun ||

18. nyai nyaosi pasatan | katura dhatêng sang bagus | Jayèngraga lingira rum | lah ya Ni Kacêr tutura | mring nini randha trimèngsun | yèn ana kêrsa manira | têmtu manira anjaluk ||

19. Ni Kacêr malih turira | gus kenthol Kulawiryèku | paduka ngaturan masuk | marang pun nyai sêkêdhap | Jèngraga angatag gupuh | lo wawi ta enggal paman | pinanggil marang dyah ayu ||

20. kusuma sêsakaningrat (659) | kang pindha bunglon ginantung | anggundamakên wong turu | kang karya ewaning manah | èsême ngêdohkên kayun | lah sampun kêdangon paman | kang wirangrong ngayun-ayun ||

172. Wirangrong

1. gumuyu Kulawiryèki | sêdangune dèn popoyok | anulya mring wisma guyu-guyu | sapraptaning panti | panggih lawan ni randha | sampun ingaturan lênggah ||

2. ni randha aturira ris | sumangga punika kenthol | salina busana ingkang patut | pundi dèn kêrsani | Ki Kulawirya sigra | acucul salin busana ||

3. nyamping kêmbang jarak mori | dhêsthar modang sabuk gêdhog |

--- 5-6 : 182 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 18 dari 40

sarwi binorehan pinatut[62] |[63] mênthèngthèng andhandhing | Ki Kulawirya mojar | yèn sêmbada bi[64] randha ||

4. santri kula pun Nuripin (660) | gih wènèhana pênganggo | ing salila dika anggêr wutuh | dhengah bathik lurik | mêsakakên mêningan | tut wuri tan kêna têbah ||

5. ni randha suka turnya ris | inggih sampun walangatos | thol santri paduka gih-gihipun | kula kang nyukupi | lah Kacêr timbalana | Nuripin malêbèng wisma ||

6. kang ingundang nulya prapti | nèng jogan linggih andhepok | ni randha lingira sarwi mundhut | sapêngadêg jarit | èh Nuripin salina | bêbêd sabuk ikêtira ||

7. kulambi kêlawan kêris | ia rangkêpên lan golok | Nuripin agêpah nuwun-nuwun | aturira aris | lamun parêng ing kêrsa | kaula nunuwun berang ||

8. berang panguthik kang apik (661) | nèng mêrgi yèn wontên bondhot | bondhot binabadan tiang anut | pungkur ing priayi | ayahan ewuh aya | kêdah agêgaman berang ||

9. Kulawirya gumuywangling | êh sampun lir omah kobong | dak[65] mraman-mraman ngaji mumpung | tumungkul Nuripin | sarwi akacêmutan | ni randha gumuyu nabda ||

10. ia ywa susah Nuripin | ngong duwe bur-buran bêndho | duwèke mas dêmang kang wis nganggur | panguthike bêcik | lah ênya kie apa | landhêp wrangkane prayoga ||

11. gupuh nampani Nuripin | bungah mêlolo mêlongok | lah dalah utama dene bagus | olèh agêm mami | ngiras gawe bêlehan | Ki Kulawirya alatah ||

12. sarwi mojar èh Nuripin (662) | kabêgjan sinung pênganggo | lah iku wasisan panguthikmu | sêngkêlitên bêcik | wis ta sira mêtua | Nuripin matur sêndika ||

13. ni randha gupuh dènya ngling | èh biang Kacêr sun kongkon | sira tutukua bumbu-bumbu | lan midhea daging | nyang panganan wowohan | dhêdharan olah-olahan ||

14. ia Cêr sêdina iki | ngundanga wong lanang wadon | konên nambut karya dèn arampung | lan juputa dhuwit | layak ta sanga têngah | ya wus kiranên cukupnya ||

15. mangsa bodhoa sirèki | manira uwus pitados | biang Kacêr sigra gupuh-gupuh | amêmatah kardi | ni randha ris turira | marang kenthol Kulawirya ||

16. putrandika gus Jèngragi (663) | inggih punapa kang dados | mênggah kêlangênan rêmênipun | sabêne punapi | Ki Kulawirya mojar | yèn kemase Jayèngraga ||

17. ingkang dipun karêmêni | mung gêndhing gêndhèng kemawon | asangêt ugungan dhasar kogung | bêrkating priayi |

--- 5-6 : 183 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 19 dari 40

wong sarwa kasêmbadan | tuwin wruha yèn ambêksa ||

18. abagus sarwa winasis | parèstri pating têreplok | ngunggahi kedanan ambêrubul | sêlur lunga prapti | samya laju mawongan | sandhang pangan mèt priangga ||

19. mila kenthol Jayèngragi | bature lanang mung loro | wadone kumreyab ayu-ayu | randha wlanjar kêncing | lagèk tindhik kedanan | kang wus brai nunjang-nunjang ||

20. dêlah somah kèh kikinthil (664) | samyambêrung tinggal bojo | gih ta yèn sampuna putrèng guru | kèh wani mrêkawis | dêlalahe tan ana | pan malih lila sinêlang ||

21. langkung sagêde pun bibi | nyaosi kang kapênujon | pêngarêp ronggengan mangke dalu | ni randha matur ris | inggih mangsa boronga | mijilkên sabda mring putra ||

173. Mijil

1. kula matur pêsaja sayêkti | sangêt wirong ingong | kawuyungan sangêt mring kimase | Jayèngraga priayi jêlanthir | inggih lir punapi | kenthol raosipun ||

2. Kulawirya sêmu wlas ningali (665) | mring randha kang wirong | ngling gih bibi kula rah-arahe | bokmênawa kalakon dospundi | punapi punagi | bibi mring ragèngsun ||

3. ni randha matur punagi mami | sumangga kemawon | punapa kang dipun kêrsakake | tan rumaos gêgadhah wak mami | Ki Kulawiryèki | mathêt sukèng kalbu ||

4. wus katêmu nême mêrganing sih | gugon gêgêm gacon | Ki Kulawirya alon wuwuse | bibi kularsa mêdal magihi[66] | kemase Jèngragi | ni randha umatur ||

5. mangke kewala mêdal ing jawi | wawi guling kenthol | sangêt wulangun ngong mring dhèwèke | mugi wlasa mring wong kawlasih[67] |[68] dhuh kenthol sêwawi | datan kêdah dangu ||

6. jajal sajêntolan nuli mijil (666) | sakêdhap kemawon | Ki Kulawirya alon dêlinge | têksih kenjingên gèsèh ing wanci | mangke siang bibi | guling yèn wus bêdhug ||

7. ni randha ngling mangke bêdhug malih | sami akêkêlon | sapêniki kewala dèn age | sêlak pengin myat baguse kadi | jêna[69] asigit |[70] dhuh dene abagus ||

8. dèn dhih-êdhih Ki Kulawiryèki | manah[71] rumaos | binêcikan sinarudhah dene | dadya kêrsa sarat anuruti | sumarah mring nyai | tan lêngganèng kayun ||

9. pan cinandhak cêk landhunganèki | jênak mring pêturon | Ki Kulawirya amekah-mèkèh | angling dhuh kang alon mawon bibi | yèn têmah tan osik | kêsêron pêndudut ||

10. cinulakên gya lambung tinarik (667) | minggah ing pêturon |

--- 5-6 : 184 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 20 dari 40

nulya tinangkêbakên gêbêre | sarêng lukar sinjangira kalih | bêlindhis mêndhêlis | karo ting baringkung ||

11. nibèng kasur samya ting gulinting | sigra lajêng gathok | nyai randha solah akèkèjèk | ngulêrkilan dêngkèng anglawani | ngulèt amalilit | mulêt-mulêt pupu ||

12. datan wiwal pêngrangkulirèki | mêtêl-mêtêl boyok | ngêsas-ngêsês ngêlêd-lêd idune | kiêr kincêr mulirik mundêlik | sirah golag-galig | ngawêt ngathuh-athuh ||

13. matur lah andika sunggar mami | kenthol kang mênthongkrong[72] | kang kadya mring biang Kacêr kae | gya sinugar[73] nyangkuk nimba upih | tan ana ngèwêngi | sinru ing panggêlur ||

14. lir kekean ujur ngolah-ngalih (668) | ni randha mêcoco | pangkêrêdan mungkrêd gigithoke | kêmpung slêkak pinantog ing titih | pêngrasa ngindhaki | gêng panjang lir jujul ||

15. ngêsah-êsah lir anggrêsah ing sih | saking toging raos | dhuh bêndara kenthol ywa ge-age | Ki Kulawirya sêngkud mèh gati | ni randha wruh wadi | anyêngkah kêkêmpung ||

16. dhuh-dhuh mangke-mangke sampun mijil | thol mangke kemawon | lêhêng kula kang rumiyinake | sampun jêngandika ngrumiyini | wawi sarêng mijil- | lakên raosipun ||

17. dangu dènira apulang untir (669) | angrasakên raos | ya ta Nuripin praptèng jawine | Jayèngraga kagyat aningali | ngling bilah Nuripin | dene mubra-mubru ||

18. pênganggomu apa dèn wèwèhi | paran nyêlang nganggo | sapêngadêgira iku kabèh | matur inggih gènipun nyukani | ni randha prak ati | tua-tua sêmu ||

19. paman dika lir jaka jêlanthir | mèmèrètan mompyor | mulih anèm birai mathèngthèng | Jayèngraga gumujêng gêligik | aturana aglis | manirarsa mêtu ||

20. kang liningan mentar praptèng panti | sajawining kobong | ingulatan tan ana kenthole | jroning gêbêr banene kapyarsi | pyak-pyok dèn arani | ewuh amêmasuh ||

21. nulya mêdal matur ing Jèngragi (670) | pamanta tan katon | mung jroning gêbêr wontên banene | pyak-pyok crak-crok kados masuh jarit | talah[74] Jayèngragi | mêmasuh raimu ||

22. ia masuh nanging masuh bajing | bajing gêndhu mukok | matur ah kêtawis sru banene | cak-cok kadya ngêcêk-êcêk jarit | yèn guyanga bajing | sintên kanthinipun ||

174. Kinanthi

1. Jèngraga saya gumuyu | nora kayaha Nuripin | atimu landhêp dhudhulang | undangên bae dèn aglis | Ki Nuripin sigra-sigra | malbèng wisma sru dènya ngling ||

2. kènthowol Kulawiryèku | de tan ana anèngêndi |

--- 5-6 : 185 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 21 dari 40

kang lagya apulang tingkah | kêsusu kalihe sami | ni randha anggêlak rasa | akèn nêrod mrih glis gati ||

3. ni randha kumêsar bingung (671) | ngêsês anggane mêrkinding | wawi dèn sangêt dèn rikat | Ki Kulawirya ngantêpi | kêdangon panêrêgira | inguwuh-wuh mring Nuripin ||

4. sinauran asru hus-hus | setan thèthèkan Nuripin | wor pangrêngihe ni randha | Ki Ripin kagyat wus dêling | anèng jroning pagêbêran | dinukan panguwuhnèki ||

5. Nuripin sigra lumayu | mring jawi panggih Jèngragi | umatur sasolahira | latah-latah Jayèngragi | ya ta kang nèng pagêbêran | ni randha ngling lah dèn aglis ||

6. Ki Kulawirya wus kêju | kêdangon tan awèh mijil | tan kongsi rêntah ing rasa | guthul putêr mungkrêd cilik | ni randha nuju prol mêdal | jingkat-jingkat ngolang-aling ||

7. narêthêk anggêgêt untu (672) | dhogol asingsal anjêbling | satêngah mêtu thêr-thêran | tinilar kumrèwèl mijil | anjêlih ririh ni randha | biang prie kènthol iki ||

8. lagi mêngkene ngêlelur | gêla têmên ati mami | anggêrêng Ki Kulawirya | guthul mopok anèng jawi | jinêjêlakên tan kêna | tutug wêtuning rasèki ||

9. gumlebag niba ing kasur | tan gulawat angganèki | lungkrah angunjal ambêkan | ni randha malerok ngliling | mèsêm-mèsêm Kulawirya | pan sarwi dèn ciciwêli ||

10. gumuyu sarwi amuwus | mangke ta ngong tutur nyai | yèn dika lamun wêruha | mring bêncolènge Nuripin | bangêt gêdhene adawa | yèn mêtotong kadya poting ||

11. lan ngong dede amputipun (673) | wontên patang mèntên niki | tinandhing lawan Duljaya | gêng brag-abrage Nuripin | amêsthi yèn dika sukak | thokthoke[75] sêbathok krambil ||

12. ni randha suka gumuyu | punapa inggih sayêkti | Kulawirya ngling gih nyata | ni randha umatur malih | sumangga nèh tinimbalan | Ki Kulawirya naguhi ||

13. wusnya dangdan nulya mêtu | saking panggêbêranèki | ingungak-ungak pêndhapa | santri Nuripin kaèksi | ingawe mring Kulawirya | Nuripin sigra mangarsi ||

14. panggih lan Kulawiryèku (674) | linggih nèng salu ngling aris | Nuripin sira wus bungah | sandhangamu sarya[76] bêcik | kang liningan suka ing tyas | ya sukur sira sinung sih ||

15. juputên kae kêrisku | jroning gêbêr mring si nyai | Ki Nuripin sigra mara | malbèng jroning kobong angling | ngong kinèn mundhut wangkingan | ni randha mèsêm ling aris ||

16. ênya tampanana gupuh | dèn marene ananggapi | nulya Nuripin mêrangkang | cinandhak tanganirèki | ginujêg dèn ajak nèndra | Nuripin ilang tyasnèki ||

--- 5-6 : 186 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 22 dari 40

17. muwus ta ah niki prèhpun | nyai kula tan mangêrti | lah niku ajêng punapa | dene tangan dèn cêkêli | ngling nora têka nuruta | sêdhela payo aguling ||

18. lah payo atunggal turu (675) | jare bandhamu ngluwihi | mara jajalna maringwang | kayapa rasane Ripin | yèn uwis sapêtilêman | mêngko ngong wèwèhi malih ||

19. Ki Nuripin bêkah-bêkuh | ah botên ah botên nyai | dika culkên tangan kula | botên tate nika-niki | ngong tiang santri bêlaka | tani bêntil kotal[77] kantil ||

20. pinêksa-pêksa tan purun | Nuripin anjêlih-jêlih[78] | adhuh biung bai[79] tobat | Allah Allah prie iki | ya Allah astagpirulah | têka buh-êmbuh si nyai ||

175. Gambuh

1. ah mangke nyai sampun (676) | botên ilok mêksa wong tan purun | nyai randha ngling èh Nuripin sirèki | tan purun nurut karêpku | tak dêlênge bae gupoh ||

2. ta êndi brag-abragmu | yèn tan awèh bilai sirèku | Nuripin ngling ho ah arusuh si nyai | pan rinangkul bêbêdipun | Nuripin amengkat-mengkot ||

3. biniak jaritipun | garêjêgan pinêksa dinulu | bathêthêngan[80] ni randha mêksa angungkih | wus liningkap bêbêdipun | têtali kathok binêthot ||

4. suwèk kokoloripun | tali sinêndhal pêdhot jumêthut | binanjurkên sinuwèk brèk o lah blai | nyai botên dosa tèngsun | sarwi nangis anggêlolo ||

5. nyai randha amuwus (677) | tan dèn kapak-kapakên sirèku | ngong dêlênge bae ngarah apa èh Pin | nulya katon kang dinulu | acilik mungkrêd lir gêndhon ||

6. tan ana awakipun | ukur gêthêk kabuntêl ing jêmbut | kadya jamur wuku thukul mung siji thil | gêdhene sajênang grêndul | èmpêre lir wudêl bodong ||

7. nyai randha gumuyu | kêkêl kêpingkêl-pingkêl gêgêtun | sarwi muwus êm prie kie Nuripin | sêpele têmên duwèkmu | cêndhêk nyuplêk kaya cebong ||

8. awake tan kadulu | pa wus dhasar nora nganggo gêmbung | kaya gêlêm ora-ora ukur kathik | gatra bae ala nganggur | ngur aja nganggo mêngkonok ||

9. mawa konthol mêlulu (678) | anjêngkêrut lir impês bak wulu | wis nora kêna pisan-pisan pinikir | ya talah Ripin bandhamu | lir papon tumumpang gembol ||

10. Nuripin angruruntuh | o bok sampun nyai-nyai sampun | Ni Sêmbada nêntak sarwi anasabi | sapa kang doyan bandhamu | dèn rewangi gêmbar-gêmbor ||

11. wis aywa dadi tyasmu | ngong lironi sêbite kathokmu | lah nya kie srual buran sêngklat abrit | Nuripin ature nuwun | gya mêdal saking kokobong ||

12. Kulawirya angguguk | sêngune[81] myarsa sru gumuyu |[82] myat Nuripin bêkta srual sêngklat abrit |

--- 5-6 : 187 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 23 dari 40

ingawe prapta ingayun | Kulawirya atêtakon ||

13. prie Ripin dhèk mau (679) | dene olèh opah srual bagus | inggih opahipun kula kèn nilêmi | dèn alêm sêdangunipun | arêna mring darbèk ingong ||

14. Kulawirya gumuyu | ngling nudingi lo goroh si cêmpud | pêngrasamu ngong ko arani tan uning | grêjêgan lir wong dèn pênthung | thok-ethok ngaku angemplo ||

15. mendah doyan bandhamu | mung saiprêt mêngkêrêd tan patut | jaba kontholira yèn bisa umanjing | kur lèh melik bae umuk | Nuripin ngacêmut têlom[83] ||

16. wis ta gonên srualmu | panji-panji sing cèkèh tandangmu | payo mêtu mring jaba pangguh Jèngragi | gya ingangge nulya mêtu | Jèngraga kagyat duk anon ||

17. dhèhèm sarwi gumuyu (680) | bilah ana garwa dalêm mêtu | padmi lan pipingitan kajambar mijil | Kulawirya mèsêm muwus | êm dandanan ya wong mono ||

18. sok lèha bae lothung | ana kang ginawe têkên lunyu | tinimbang lan nora nana kang mêlasi | Jayèngraga ngling gumuyu | gih lêrês mupung pêpayon ||

19. Ki Kulawirya muwus | payo nak mas padha ala nganggur | gêgamêlan kang enak gêndhinganèki | kang putra sumanggèng kayun | angling mring niaga gupoh ||

20. êndi kabèh kancamu | undangên ngalumpuk mupung esuk | kang liningan sigra mentar angundangi | tan dangu pêpak sêdarum | Jèngraga nabuh kêromong ||

21. kang paman kêndhangipun (681) | wus kawongan kabèh ricikipun | Jèngraga gya buka lara nangis gêndhing | niaga sarêng biantu | padha êmbate nênaboh ||

22. muni gamêlan arum | wèh asmara mring sakèh kang ngrungu | sêdhêng pênabuhe srune lirihnèki | sawasis-wasising dhusun | tangkêpe dènya nênaboh ||

23. rêbab suling anganyut | pênuthuking bonang ngênut-ênut | kêndhang jêjêtan mingkêd iramanèki | saron pêpinjalan runtut | surup lima gong lan kênong ||

24. ya ta ni randha wau | cua manahe tan kongsi tutug | nuding rèncang rarywalit kèn magil[84] aglis | mring kaume Duljayèku | badhe kèn andudukwuloh ||

176. Dudukwuluh

1. kinèn mêtu kubon[85] ajana kang wêruh (682) | tan adangu nulya prapti | ni randha mèsêm amuwus | lah sukur Dul sira prapti | payo turonana ingong ||

2. matur dene lagèk sapêniki sampun | nauri jabakna kang wis | wong lawan sirèku durung | age Dul payo aguling | e la yèn mêkotên kados ||

3. inggih mawi nyai lamun dèrèng tuwuk | kula ladosi sakapti | andika mapan ingriku | sigra sami lukar jarit | Duljaya kêthêngkrêng nyemplo ||

4. sangsaya sru swarane pating balêkuk | asor banene kang dhingin | warni-warni uninipun | dhasar têtandhêgan mêksih | kadya wong bajong-binajong ||

--- 5-6 : 188 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 24 dari 40

5. kêtutugan nyai randha karêpipun (683) | Duljaya bisa nuruti | kon suwe kon sêdhela nut | salin solah tingkah ngênting | bêtah gayêr binêlotong ||

6. wus mêngkana luaran dènira undhung | nyai randha mêmpis-mêmpis | sayah pinolah ngêlumpruk | kaume ngling wawi malih | saure hêng êh ko-mêngko ||

7. Ki Duljaya ni randha sarêng gumuyu | ya ta kang sami agêndhing[86] | arambah sasênêngipun | Jèngraga nabuh mratani | ngrêbab uga gambang ngromong ||

8. biang Kacêr sêdhela-dhela tinuduh | salêgane kèn nyindhèni | antuk sagêndhingan wangsul | mring pawon mêmatah kardi | myang ngladèni asêsaos ||

9. anèngayun wedang pêpangananipun (684) | gembol wêr sri suruh rawis | tan kuciwa cawisipun | nuju suwuk dènya gêndhing | ngawirya ro ngling guguyon ||

10. mring niaga crêmêdan patakonipun | Jèngraga gumuyu angling | ngong tanya sayêktosipun | ia wong sêmene iki | sapa kang wus dadi lêbon ||

11. mring ni randha Sêmbada kang tunggal ujur | sapa kang kanggo pribadi | niaga samya tumungkul | pating galêgês du liring | èsême sami malengos ||

12. kang sawiji tan wigih bêlaka matur | yêktose sampun nglampahi | sêdaya kanca kang nabuh | tan wontên dèrèng sêtunggil | nanging sami tambêl butoh ||

13. gilir gêntos-gêntos[87] tiga-tiga siang dalu (685) | Duljaya sêkawanèki | sabên-sabên rintên dalu | Duljaya kinèn ngarèni | namung punika kang kanggo ||

14. mila kuat piambak ambakna kaum | tan kirangan nyandhang bukti | sagêd nêbas sabin sajung | sarta nglampahakên picis | pêngungsènya wong kêbutoh ||

15. Jayèngraga lan kang paman sru gumuyu | sarwi sasmita ngling aris | jawane Duljaya iku | ia ingkang anglurahi | sakèhe kang para dhogol ||

16. inggih talah paman tan majat lan ilmu | randha Sêmbada puniki | tan ngangge nêbut salêmut | prandene sinungan sugih | têka tan boros bêrobos ||

17. pra niaga samya matur mring sang bagus (686) | inggih saèstu nglangkungi | tan têlas-têlas sinambut | komuk ingadèsi-dèsi | nadyan tiang kitha rawoh ||

18. mantri-mantri umbul dêmang samya nambut | arta dandosan mring nyai | salong botên sagêd naur | anggêr malupuh nuruti | ambêbagol naur dhogol ||

19. inggih tiang sêmantên kêjawinipun | kathah kiwa têngên têbih | kang samya kinèn mêlangkruk | lyan kang giliran wus siti | kapat Ki Duljaya benggol ||

20. tiang ngriki sêdhusun radin sedarum | sami mêrgi dèn wèwèhi | dêlah ki pêngulu sampun | modin miwah santri-santri | anggêr butoh samya ngrogoh ||

21. kadhang siang wolung dalu tiang wolu (687) | satugnya[88] gênti-gênti |[89] kasanga Duljaya kaum | Jèngraga latah miarsi | kang mumucung gêntos-gêntos ||

--- 5-6 : 189 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 25 dari 40

177. Pocung

1. sru gumuyu Jèngraga Kulawiryèku | inggih talah paman | pratingkah angluluwihi | randha Sêmbada dadya Ni Drêmbamoa ||

2. alon muwus kang paman marang sang bagus | lah payo ngrêbaba | pathêt sanga Gambirsawit | gya Jèngraga ngrêbab sêndhon pathêt sanga ||

3. gêtêripun ngêmbat kawat ngêntul-êntul | kosok muput lamba | yèn rangkêp rikat lêstari | cêkunthênging jariji nyikil kêmangga ||

4. anjêngkênuk ngêlus-lus kawat ngêsipun | gambang kêluthuran | mêgat irama ngulêti | gêndèr gumarining sêpange nyêlupak ||

5. sêndhonipun nutug lih-ulihanipun (688) | srayuda sabêman | datan têlangke anggêndhing | lajêng buka Gambirsawit rum araras ||

6. nganyut-anyut wilête srancak ambyantu | pan padha kêrasa | Ni Kacêr kinèn nyindhèni | rêbut silêp lan rêbab ngês wilêtira ||

7. sarêng pitung gongan munggah gêndhingipun | kêndhange kosekan | kang nabuh samya birai | tan sarênti nabuh imbal pipinjalan ||

8. wusnya dangu irama ngêndhêlong suwuk | Jèngraga ris nabda | lowung biang Kacêr iki | ronggèng tèmbèr-tèmbèr datan nyamènana ||

9. lan puniku Ni Kacêr prigêl ing têmbung | krêkêle arênyah | kumêsar ambêlèr ati | Kulawirya mèsêm manthuk-manthuk mojar ||

10. ia tuhu nora paribasan lowung (689) | lugune kêpenak | swarane pintêr nut gêndhing | lan rupane rada prak ati ulatnya ||

11. mèsêm muwus Jèngraga mring pamanipun | inggih lêrês paman | kalihdene saupami | bok ngupaya ronggèng ingkang têtêmênan ||

12. malihipun inggih ngupayaa wuluh | saêros kewala | asêdhêng kinarya suling | ragi cua ing raras tan sinulingan ||

13. asru muwus Ki Kulawirya anuduh | marang wong niaga | ngundang ronggèng kang prayogi | lawan wuluh tan antara dangu prapta ||

14. ronggèngipun kêkalih lan wuluh katur | Jèngraga anyandhak | wuluh kinarya susuling | inguncêran dèn encokakên nêmira ||

15. tan adangu suling wus dadya tiniup (690) | anyamlêng rarasnya | ngling sapa kang bisa nyuling | matur inggih wontên sêtunggil pun Eka ||

16. dèn[90] agupuh Jayèngraga ngrêbab bêsus | sêndhon pathêt sanga | ngik-ingik angêcêk ngêlik | tutupane cumènthêng nyamlêng araras ||

17. wuwuh nganyut sinulingan sêndhonipun | mèsêm Jayèngraga | nutug lih-ulihanèki | gya lajêng pathêt sarayuda sabêman ||

18. alon muwus Jèngraga mring wong nênabuh | nya kie ngrêbaba | sapa sabêne ngrêbabi | banjur bae unèkêna Onang-onang ||

19. kang tinuduh anampani rêbab gupuh (691) | èngèk-èngèk buka | nganga nginga nganga ngingi | ngèk ngèng ngèk ngèng sênggrèng rangrong cara desa ||

178. Wirangrong

1. sêjojor tutuping jriji | pêngosoke lir gêgorok | santên kinêtheran kêsèr asru | kadya banyak ngak-ngik | sikute nganut ngêmbyak | cêklêngèng kêlang-kêlingang ||

--- 5-6 : 190 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 26 dari 40

2. gambangane nganal nil-nil | pipincangan klang klèng klang klong | korèke walikan rikthur-rikthur | sulinge anjêmprit | ricik sêrancak rampak | kêndhang angaplak kosekan ||

3. ronggèng ro sarêng angêlik | rêbut unggul sruning ulon | ngês wilêtanira adol ayu | pan kumayu sami | Jèngraga Kulawirya | asêsambèn nyênyamikan ||

4. samya myarsakên kang ngêlik (692) | nimbang gêndhènge ronggèng ro | Jèngraga lingira man punika |[91] tan pati pakolih | angêrik raosira | ambalêbêg piniarsa ||

5. ngandika mring ronggèng kalih | sindhèn gêntia nêlung gong | samya gêgêntenan wusnya dangu | anggêndhèngi gêndhing | ngandika mring kang paman | sêkeca Kacêr sindhènya ||

6. kang paman nauri aris | têmêne ia mêngkono | ambakna blekenan dudu gambyung | ngungkuli pra jongkit | ya mêngko kon ngupaya | yèn sida jare nayuban ||

7. têlèdhèk ingkang ngluwihi | kang wus komuk ing wong-uwong | Jèngraga ngandika sira iku | padha ronggèng ngêndi | kang liningan turira | inggih ingriki kewala ||

8. Jayèngraga mêsêm angling (693) | lah payo unèkna Montro | gupuh pra niaga buka talu | arêmpêk kang gêndhing | tan winuwus kang lagya | anggêndhing kang sisindhenan ||

9. Nuripin mundur singarsi | arsa mring Kauman kulon | rumasa dinukan tan kadulu | sêdalu tan panggih | lawan bêndaranira | Jèngrêsmi kang anèng langgar ||

10. Nuripin sarwi acingcing | ngatokên srual bang marong | mêrgi turut latar ginaguyu | bocah kèh nudingi | lir prêjurit gêrbêgan | miwah wong kang tua-tua ||

11. pating galêgês ngaruhi | dening janma anyar katon | urut ing pomahan tan adangu | Ki Nuripin prapti | langgaring Pêkauman | ki pêngulu tajugira ||

12. Jèngrêsmi lagya alinggih (694) | anèng surambining suro | kagyat duk tumingal praptanipun | ki santri Nuripin | ingawe sigra gêpah | asila mêpês nèng langgar ||

13. Jèngrêsmi ngandika aris | bilah dene adang onggok | lah[92] gawe anyandhang mubra-mubru | iku lèhmu ngêndi | Nuripin aturira | inggih ni randha Sêmbada ||

14. punika ingkang nyukani | kêlangkung pêradhah ing wong | witning ta pamanta winalungsung | busana sarwa di | rayi dalêm Jèngraga | ngaturan salin busana ||

15. nanging rayinta tan apti | namung pamanta kemawon | kang salin busana miwah dhuwung | inggih saput rati[93] | Jèngrêsmi mèsêm nabda | sukur ana kang sih marma ||

16. ya pira-pira Nuripin (695) |

--- 5-6 : 191 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 27 dari 40

ana kang awèh pênganggo | paran mêrganira dene sinung | sapêngadêg sami | Nuripin aturira | mèsêm-mèsêm kacêmutan ||

17. Jayèngrêsmi angling aris | lo dene angêmu wados | matura bêlaka marmanipun | paman lan Jèngragi | lah mara caritakna | andharên prie nèng kana ||

18. Nuripin umatur aris | inggih blakanipun yêktos | kalihe nèngrika pan sinugun- | sugun anglangkungi | mring ni randha Sêmbada | lungse sêpuhe sêtêngah ||

19. sêmunipun ragi brangti | mring rayi pamanta kenthol | ni randha wus tua prandenipun | kumêncur sumunthi | kêmrawan kêmêprawan | kang gya[94] birai sandhang ||

20. linggèh rongèh kontrang-kantring (696) | wus rompang pipine kêmpong | mèndèse kèwêsan adol ayu | kumayu wus nini | kedanan ingawirya | kêlangkung angêmas-êmas ||

179. Maskumambang

1. Jayèngrêsmi mèsêm ngungun angling aris | lah prie banjurna | matur pêsaja Nuripin | pamanta Ki Kulawirya ||

2. anglanggati marang kenyute pun nyai | sêdalu tandhakan | kongsyenjing tan kenging mijil | nutug dènya pepeyoran ||

3. rayi dalêm Jayèngraga datan apti | sangêt dènya ewa | kewala namung nuruti | mring kang paman kêrsanira ||

4. supayane gampila ingkang pinurih (697) | kaula punika | dèn kandhakakên mring nyai | yèn kaula sring gêlêman ||

5. kenthol Kulawirya ingkang gêgorohi | mring randha supaya | gadhah kêrsa marang mami | nulya kula tinimbalan ||

6. dèn apusi mring kenthol Kulawiryèki | kèn mundhut wangkingan | nèng jroning gêbêr winangi | ni randha anèng jro tilam ||

7. dipun cêpêng cêk tangan kula tinarik | marang nyai randha | pinêksa ingajak guling | kaula nangis gêmboran ||

8. dipun gujêg grêjêgan ingukih-ukih | ical tyas kaula | srual kula kongsi sêbit | duk priksa urat kaula ||

9. sru gumuyu randha sarwi anggablogi (698) | gya kinèn umêdal | sinung srual sêngklat abrit | kang kula angge punika ||

10. sangêt gila kaula mulat pun nyai | drêmba mring wong lanang | tan toang ing siang latri | tadhah tiang tiga-tiga ||

11. Jayèngrêsmi mèsêm tan pati kêdugi | alon angandika | mring pêngulu Jabalodin | lêrês pêmbatang manira ||

12. wontên ngrika ngriki wus pêkarêmnèki | gêndhingan gêndhèngan | Jèngraga Kulawiryèki | dhompolane golonganya ||

13. paman Kulawirya adhi Jayèngragi | ingugung mring rama | sêpolahe dèn ubungi | sajêk tan sinungan rêngat ||

14. mila sampun kirang maklum mring wong kalih | alim pêkênira |

--- 5-6 : 192 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 28 dari 40

umatur Ki Jabalidin[95] | kang botên-botên sinabda ||

15. langkung bêgja amba paduka kèndêli (699) | kaula prêsasat | binarsihan ingaurip | jêjêging pêngulu imam ||

16. kang punika sang bagus mugi paring sih | sampurnaning imam | andadèkên pêrlunèki | kang makmum-makmum sêdaya ||

17. Jayèngrêsmi pangandikanira aris | wruhanira paman | sampurnane tri prêkawis | kang suci tigang prêkara ||[96]

18. ingkang dhingin kudu suci badanèki | kapindho lesanya | ping tri kudu suci ati | lire kang suci badanya ||

19. sujud rukuk kang tetela ywa gumampil | iktidal kang nyata | sujud loro dèn kêtawis | ywa susu dèn tumaninah ||

20. kaping kalih kang suci lesanirèki (700) | kang sêca ikralnya | maca patekah kang titis | mad kasar kandêl tipisnya ||

21. kaping tiga sucinya kang bangsa ati | lawan mukaramah | maknane aywa sarênti | kang jurudêmung ing lapal ||

180. Jurudêmung

1. mung puniku insa Allah | kang paham tumanêm kalbu | dèn kawangwang siang dalu | sucine kang tri prêkara | yèku pikuling pêngulu | tan kêna wèngwèng salilab | mêrganing praptaning ngilmu ||

2. mulyaning dunya akerat | purna jênênging pêngulu | sah pênagunge[97] ing pêrlu | maring kang makmum sêdaya | wus kuat apêsing makmum | sabab sêpangating imam | suci badan lesan landhung ||

3. yèn durung sah tri prêkara (701) | abot wong dadi pêngulu | katêmpuh ing batal mêkruh | sukêr walêr sangkêrira | kang makmum mring imamipun | salat galate sêdaya | wong akèh marang pêngulu ||

4. Ki Jabalodin duk myarsa | mring riwayate sang bagus | kêlangkung padhang tyasipun | ki pêngulu anggêpira | sumungkêm cipta guguru | sangêt sukur suka rêna | angsal ngilmuning pêngulu ||

5. mêngkana ing wayahira | surya têngange mèh bêdhug | anolih mring rabinipun | kang wadon wruh sêmunira | kèn mêdalakên susuguh | apan wus sakenjing mila | dènya lah-olah abikut ||

6. di-adining pêgunungan | anjêjangan bècèk wêdhus | anuding nak putunipun | kinèn mêdalkên sugata | ni pêngulu anèngayun | wurine nakira prawan | Ni Sangidah wastanipun ||

7. cangkring kêpanjing sinjangnya (702) | akêkêmbên solok madu | borèh sari pupur rêmbug | acundhuk sêkar cêmpaka | gêlunge methok abêsus | amêpêk birainira | sapolah tingkahe kogung ||

8. bêkta kêndhi cêcêp slaka | praptèng sêrambining tajug | ni pêngulu ngatag sunu |

--- 5-6 : 193 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 29 dari 40

Ni Sangidah gya mangarsa | anata susuguhipun | sila anjongok sidua | rada kêndhon kêmbênipun ||

9. gêmuh payudaranira | gumantung nglela pokipun | wonga-wongane kêdulu | angegla mêntêr andênta | pethot kapidih ing bau | gandhul kasanggèng sêmêkan | sasolahe mrih kadulu ||

10. sêmune sangêt abrangta (703) | mring tamu paraning wuyung | masang paguting pandulu | Jayèngrêsmi wruh ing sipta | mring solahe kang kêmayu | nanging Jèngrêsmi tyasira | mung ketang ingkang rinuruh ||

11. wusnya anata rinira | mundur mèpèt dènya lênggah |[98] ki pêngulu aturipun | punika sampun sumangga | kula aturi tuturuh | sêdhêng wancine anadhah | Jèngragi[99] nginggihi wuwus |[100]|

12. pêngulu ngatag ing suta | mara ta Sangidah gupuh | ladènana gyan awisuh | kobok saosna ingarsa | nulya ni rara mangayun | anyandhak nuruhi asta | ngampêd napas kang kêsusu ||

13. gumrangsang mêdal ing grana | gondhang salit ngêlêd idu | kering nangga bokoripun | kanan anyêpêng lantingan | kasêron panyêkêlipun | guluning kêndhi thêl gigal | Jèngrêsmi mèsêm andulu ||

14. ni rara akacêmutan (704) | èsmu isin tiwasipun | ramambok gumuyu muwus | ngambila manèh prêtula | sijine kae dèn gupuh | nulya mundur marang wisma | solahe mêsês abêsus ||

15. ki pêngulu aturira | sumangga punika katur | kang cinaran lèn[101] amuwus | wawi man lan bibi samya | nadhah sasarêngan kumpul | kewala sami kranallah | kang liningan ture nuwun ||

16. paduka nadhah priangga | kajat kaula tur suhud | asaos sêkul sênanjung | ki pêngulu pan pinêksa | ingajak nadhah akêmbul | anulya nut kêrsanira | supaya nadhah pikantuk ||

17. ki pêngulu lan rabinya (705) | ngiras ngladosi mring tamu | ingkang jangan bècèk wêdhus | nèng takir gêdêbog pisang | kluthuk mrih tan amis pêngus | ni rara ngadhêp nèngarsa | kang sami nadhah pikantuk ||

18. nutug dènira anadhah | luaran samya wiwisuh | cinarikan sêdaya wus | pinaringkên santrinira | Nuripin rampadanipun | kinên mangan tanpa rewang | amapan gagah asaguh ||

19. jangan bècèk kinokohan | nèng takir gêdêbog munjung | cekoh serop nêsêp duduh | nyêkodhong tangane rêkah | kang kiwa nguculi sabuk | kêrêp pamuluke rosa | kringête kètès akumyus ||

20. wal-wol cuak mangan iwak (706) | athêkul tumungkul wêdhung | balênthuk wadhuk malêmbung | atob hak-hèk mêksih mangan | pêdhot sus-usus jumêprut | barêng lan ngêntut gadidak | alok hêm êh mêksih muluk ||

--- 5-6 : 194 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 30 dari 40

21. pêngulu gumuyu mulat | ngling punapa kang jumêthut | nauri tangsul sus-usus | pêdhot lawan kêbrojolan | mêdal kadêdêl ing sêkul | dika lèrèni sêkêdhap | ngling gih mêngke niki tanggung ||

22. namung kantun nêm pulukan | kang tumingal sru gumuyu | ni rara guyune namun | mancêr liring mring tamunya | cadhang paguting pandulu | ciptaning tyas kinanthia | sihira ing siang dalu ||

181. Kinanthi

1. luaran kang nadhah tuwuk (707) | rampadan ingundur aglis | Nuripin amayag-mayag | kêmlêkarên tan bisa sik | Ki Jabalodin alatah | dika cewok dhi Nuripin ||

2. nauri glêrêg amuwus | gih kang ngulu mêngke kêdhik | sih cêgèh ambêkan kula | tan sagêd kumrengkang tangi | anulya ingayag-ayag | dèn agak-agak gyan dhiri ||

3. jongok madal tanganipun | kêmpusan ambêkanèki | anjongok mukok amutah | wingking kêpesing dêlinding | ting salêmprot wingking ngarsa | bali kabèh dènya bukti ||

4. kang myat sru kêkêl gumuyu | Jayèngrêsmi mèsêm angling | lah wis dèn aglis adusa | kana ing sumur kang brêsih | gya kumrengkang mekah-mekah | mring nglêbuh nutugkên ngising ||

5. ki pêngulu wlas gêgêtun (708) | mojar mring rabinirèki | jupuka jarit dèn enggal | karêpèn ginawe salin | rabinya glis maring wisma | jarit sinungkèn Nuripin ||

6. bêbêde nulya winasuh | ya ta kang lênggah nèng masjid | ki pêngulu aturira | mring sang bagus Jayèngrêsmi | kaula nuwun barêkah | wulang paduka bab ngilmi ||

7. winastan riba puniku | kaula dèrèng adêling | Jayèngrêsmi lon lingira | eling manira ing pêkih | kadi wong urup-urupan | bêras tinuku ing pari ||[102]

8. sapêpadhane puniku | lan kasab kang mutawatir | myang nêbas pari adêgan | atuku ngijo ing sabin | nganakakên arta potang | amrih undhake kang picis ||

9. lir wong gadhe lan bêratu (709) | sami mêrgining sêtori | nêbas bêlanjaning amat | kang durung kaana misil | rinampungan ing bicara | mêsthèkên kang durung yêkti ||

10. myang totohan ngadu-adu | jago gêmak lan kêmiri | sapadhaning bêbotohan | puniku riba kang misil | malah-malah dadya karam | kasil tan suci binukti ||

11. pêngulu gêtun angungun | myarsa linge Jayèngrêsmi | rumaos kèh lêpatira | umatur kadipunêndi | kang prayogi linampahan | kang botên riba binukti ||

12. Jayèngrêsmi lon amuwus | kasab misile kang suci | mung tuku kang nuju mangsa | punapi limrahing rêgi | tinandho inganti mangsa | benjing samangsaning wiji ||

13. bab rêgi wus anèngriku (710) | amawa rêgi pribadi | dadya tan akarya rêga |

--- 5-6 : 195 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 31 dari 40

asarèh suci ingilmi | niku kewala rinosan | kasab utama tan watir ||

14. ki pêngulu suka sukur | winulang tekad prayogi | umatur malih bab karam | mugi sang bagus sung jarwi | Jayèngrêsmi wuwusira | kêjawi kang wus kêtawis ||

15. ingkang tan pati kadulu | kaya ta kêbo sawiji | karame ulam kang kalal | ulaming kêbo sawiji | apan nênêm ingkang karam | utak balung lawan gêtih ||

16. ringsilan têlpong lan wulu | kang kalal pan amung daging | lianing daging pan karam | thithik kêdah ngati-ati | balung nom babagan karam | lan iso nom mutawatir ||

17. sabab têlpong asalipun (711) | kang wirit tan purun bukti | lan malih kêrupuk rambak | kadhang têksih wulunèki | puniku kang mawi karam | lir wong puasa saari ||

18. kèh batal tan ngrasa iku | saking sathithiking bukti | cukil untu gugut tuma | myang lingsa batal sayêkti | tan beda kadya mêngkana | karam kang amutawatir ||

19. puniku wajib pêngulu | ngawruhi sarak kang rêsik | wajibing Rasul titiga | kang sidik amanat tablih | sidik bênêr ing pangucap | amanat kaprêcayèki ||

20. tablih kaandêl sawêgung | mokale tigang prêkawis | kang gidib kianat kitman | gidib goroh têgêsnèki | cêgah pakoning sarengat | puniku wajib nêtêpi ||

21. kianat palacidrèku (712) | kitman angumpêt lirnèki | niku paman kinawruhan | pêngulu kinarya wakil | Rasul imaming agama | kang giris ajrih ing jangji ||

182. Girisa

1. ki pêngulu langkung suka | winulang mring tamunira | asru ngrêrêpa norraga | Jayèngrêsmi angandika | pêrluning wulu lan salat | puniku dipun karêksa | tan kêna yèn dèn gêgampang | kang dadya praboting iman ||

2. pêrluning wulu nêm kèhnya | ingkang dhihine aniat | kapindho masuh rainya | ping tiga amasuh tangan | ping pat kuping kalihira | ping lima masuh sukunya | kang kaping nêm tartibira | sunate puniku lima ||[103]

3. kang dhingin masuh bun-bunan (713) | lan ngisêp toya ing grana | ping tri masuh githokira | ping pat kêmu kurah waja | ping lima ngumbah uratnya | lire kang tartib punika | angluwihi watesira | ing sikut myang dhêdhêngkulnya ||

4. bataling wulu lilima | kang dhihin anggêpok urat | lan kêtiban najisira | ping tri mêtokên sukêrnya | lan gêpok dede mukrime | ping lima turu kang lepya | niku man pêngulu Jabal | kang kaliling dalu siang ||

5. pêrluning salat wolulas | kang dhihin puniku niat | kaping kalih takbirira | ping tri amaca patekah | kaping sêkawan rukuknya | iktidal lan tumaninah |

--- 5-6 : 196 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 32 dari 40

ping nêm sujud antaranya | kang sujud ro tumaninah ||

6. lungguh sarta tumaninah (714) | wan[104] tahyat akirira | kêlawan tumaninahnya | kaping sanga salam bakda | kêlawan ing tartibira | jangkêp pêrluning asalat | sabatale kinawruhan | awêlas[105] kang dhihin wuda ||

7. lan mêdêm[106] gumuyu dhèhèm | amumuku[107] lan tumindak | wêcana lawan karuna | jangkêp bataling asalat | niku paman dèn kawangwang | lamun datan binêningna | dadya pêngulu karaman | sêtata kêlawan kewan ||

8. tinikêl durakanira | lan durakaning maksiat | abot pêngulu siksanya | kang ngati-ati tatanya | sarengat saraking iman | pama kadya wong nêgara | pêrabote wong aseba | minangka wêdhung kampuhnya ||

9. yèn tan rumat basahanya | tan tumêkèng panangkilan | nèng pangayunaning nata | pêngulu lêga tyasira | kêduwung kang wus kêlakwan | kathah kang tan kalêrêsan | kaworan budi maksiat | dhêlêg-dhêlêg lon turira ||

10. kadipundi purnanira (715) | labêt anandhang maksiat | nglampahi pagawe[108] dosa | Jayèngrêsmi lon ngandika | punapa jare rinasa | ki pêngulu aturira | kaula pajar bêlaka | awêlèh-wêlèh punapa ||

11. mèsêm ririh aturira | duraka kula punika | kenging pagodhaning[109] randha | nuju kêtowongan blanja | tan wontên kaula têdha | kèwêdan nilih tan ansal[110] | rayat kula gadhah rêmbag | anggadhèkên golok sinjang ||

12. marang ni randha Sêmbada | kêdah kaula ingundang | sarêng panggih lan bok randha | sojaripun mring kaula | sampun dika susah-susah | gadhèkakên golok sinjang | sok uga dika gêlêma | anuroni mring kaula ||

13. ngong wèhi sabutuh dika (716) | picis satak kula sukak | bathi sanak ngajak tanak | wrating bêtah kula têmpah | kêlampahan tampi opah | ngong trimah ni randha bungah | mèh wêwah tan awèh kesah | tinimpah anèng jêromah ||

14. wus tutug raosing manah | kaula pamit agêpah | dêlah punika katomah | batos kula anggarêsah | yèn ta kula ladènana | kêkarêpane ni randha | pêngajake sabên dina | dospundi ingkang punika ||

15. Jayèngrêsmi duk miarsa | mring linge pêngulu Jabal | mojar mêsêm èsmu ewa | gih kenging yèn têmên sêdya | ambira[111] tingkah maksiat | sarate tobat nangsoka | kang tan nêdya mangsulana | pratingkah kang wus kêlakwan ||

16. yèn tobat kongsi angambah (717) | pindho ping têlu kaping pat | tobate muwuhi dosa |

--- 5-6 : 197 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 33 dari 40

kudu sêpisan kewala | kanggo sêlawase gêsang | yèn dika bisa ambirat | pratingkah ing kêsalahan | dilalah angsal idayat ||

17. yèn tan sagêd ingatobat | mêlarat dunya akerat | ki pêngulu kalêsêdan | sakêlangkung ajrihira | mituhu wuwulangira | Jayèngrêsmi kang kadria | alon ature ngrêrêpa | mugyamba antuka bêrkah ||

18. Ki Nuripin sawusira (718) | amasuh gya marang langgar | marêk mring bêndaranira | Jayèngrêsmi lon ngandika | lah uwis Nuripin sira | mêngetana mring kêrandhan | lamun sira tinakonan | manira maklum mring paman ||

19. nadyan kongsia sêpasar | kewala manira antya | supaya tutug kêrsanya | sêbarang aywa kêpalang | Nuripin matur sêndika | pêngulu mèsêm anabda | gih dhi Nuripin prayoga | ngladosi bêndarandika ||

20. kula mindhak suka rêna | angsal gegeongan tama | winulang ngilmi kang mulya | pintên-pintên rinahaban | prêsasat pun nyai randha | lan ngawirya kalihira | asung bêgja mring kaula | manggih gambuhing wuwulang ||

183. Gambuh

1. Nuripin sigra mundur (719) | sinjang ingulihkên mring pêngulu | ki pêngulu ngling tan susah dhi Nuripin | dika pêndhêt wasisan wus | sampun mawi walangatos ||

2. Ki Nuripin amuwus | o lah botên punapa dèn susun | ngangge bêbêd rangkêp rubêd tan pakolih | sêtunggil mawon gih êmpun | kakang mêkètên kemawon ||

3. ki pêngulu amuwus | adho botên lajêng dika pundhut | kula sidhêkahakên dhatêng pun adhi | andika gawe kêkêmul | pantês mawi rimong-rimong ||

4. Ki Nuripin gumuyu | êng mêngkotên wakane puniku | inggih sangêt têrima kula sinung sih | iba ganjarane besuk | ing akerat ambêntoyong ||

5. ki pêngulu ngêcêmut (720) | gih dhi Nuripin puniki sabuk | gringsing wayang ngong milala ing nêgari | wus masêm ming rada alus | dawêg ingriku nèh anggo ||

6. Ki Nuripin agupuh | anampani sabuk parwi[112] muwus | dhuh lah dalah nyata utami si kyai | o pira-pira ing besuk | ganjarane wuwoh-wuwoh ||

7. gih sami-saminipun | donga-dinongakên akiripun | Ki Nuripin pamit kinalilan aglis | langkung ing latar nêrutus | samêrgi cingcing angrimong ||

8. tan dangu lampahipun | mêngetan mring kêrandhan prapta wus | ing pêndhapa nuju sang awirya kalih | satêngah nadhah andulu | Nuripin nganthukan gupoh ||

9. wus prapta anèngayun (721) | antara kang bukti samya nutug | Jayèngraga Kulawirya sarêng wijik | ambêng cinarikan dinum | Nuripin myang wong pêngisor ||

10. Ki Kulawirya muwus | dene suwe anggotèk sirèku | baya ana dukane Ki Jayèngrêsmi | pêsthi sira adul-adul | ngomong ing sêpolah ingong ||

--- 5-6 : 198 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 34 dari 40

11. kathik wuwuh jaritmu | sapa kang awèh dene amênthung | Ki Nuripin matur mèsêm-mèsêm ajrih | inggih kaula dinangu | kula pêsaja kemawon ||

12. tan dados dukanipun | malah-malah sangêt maklumipun | kados sampun kauningan klêthêk niki | Ki Wirya mèsêm atutup | lathi loro dhêngkul megos ||

13. sasmitèng putranipun (722) | angèsêmi ing pasêmonipun | matur malih dene kang sinjang puniki | gènya nyukani pêngulu | pêsalin gèn kula ngêbrok ||

14. lajêng sinungkên ulun | kados saking bungahe lir kaum[113] | sabab dipun wulang mring putranta ngilmi | kêlangkung asugun-sugun | lan wontên anake wadon ||

15. pêrawan ragi ayu | mêsês sêdhêng mêpêk brainipun | sêsolahe ginawe-gawe mranani | kalêkêde sangêt wuyung | marang putranta sang anom ||

16. nanging datan sininggun | kalèncère angècèr kêmayu | ayak-yakan lir dhêdhara amèmèti | tan kêpadhan dhêmênipun | sang bagus tan rêna anom ||

17. Jayèngraga gumuyu (723) | apa nyata tuturira iku | bok manira bae tawakna Nuripin | kirane apa ta payu | Nuripin umatur kados ||

18. arame tandhingipun | apan kêdhik ragi kawon sêpuh | nging kasanggi mêmpêng sadhengah nènginggil | Jayèngraga sru gumuyu | dicêprot bisa ambanyol ||

19. lah wis mangana gupuh | sigra Nuripin mapan asaguh | sêkathahing jangan winor dadi siji | limang cohok dènya imbuh | akokoh mêncêp sacuwo ||

20. pamuluke aibut | serap-serop nêsêp-nêsêp duduh | cuak mangan iwak mal-mol mêratani | Ki Kulawirya amuwus | jêk ngrungu ana wong ngêbrok ||

21. umatur sarwi nyamuk (724) | êng ih kuha kang ngêbok gèk wau | ngiki bokêng pêngêg mawong sampung mayi | Kulawirya ngling gumuyu | cangkêm bak amblabak ngomong ||

184. Bêlabak[114]

1. Ki Nuripin sangsaya sêngkud amangan | puluke | Kulawirya angguguyu mring Nuripin | tandange ||

2. bok sing tamban bae pamulukirèki | dilèngèng | susu-susu kaya wong dèn buru bajag | polahe ||

3. ia-ia yèn kongsi ngêbrok sirèku | mêngkone | nora wurung ngong wudani babar pisan | gêmbunge ||

4. Ki Nuripin malerok kêdhèp nêrithil | ulate | ah uwis thim yèn kêbrojolan têmênan | têmahe ||

5. dadi gawe mundhak muwuhi prêkara (725) | têmêne | mêngko bae tak mangan manèh kang warêg | enake ||

6. tan dèn êntèkakên pan kantun sêkêdhik | sisane | Kulawirya ngling dingarèn nora êntèk | sêgane ||

7. matur mèncêp ah botên sampun atuwuk | wêtênge |

--- 5-6 : 199 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 35 dari 40

yèn têlasa tan wande angsal sêkala[115] | adate ||

8. Kulawirya gumuyu sarwi nudingi | wuwuse | landhêp têmên Nuripin wêruh sinêmon | si pothèt ||

9. kang liningan rengkod mengo sarwi wisuh | tangane | gya sininggahakên ajange sêdaya | piringe ||

10. wus luaran kang samya mangan lorodan | kabèhe | Jayèngraga ngandika marang kang paman | wuwuse ||

11. lah sêwawi paman sami salat lohor (726) | sêdhênge | ingkang paman nauri lah ia sêdhêng | wêktune ||

12. Jayèngraga mèsêm-mèsêm mring kang paman | wuwuse | wawi bêdhèk kêsupèn dèrèng janabat[116] | yêktine ||

13. Ki Wirya ngling anjumbul o o lah ia | kêlalèn | ya ngong adus sêdhela mêngko sun nusul | mêngkone ||

14. sigra gepak mring bêlumbang pambêbêngan | iline | sêrewehan saking dhawuhan sinidhat | toyane ||

15. ingkang samya pinara-para tirtanya | sumrèwèh | jog ing blumbang pambêbêngane awiar | ombère ||

16. pan ingriku paadusane ni randha | sabêne | kasukane sring-asring bèbèk-bèbèkan | adate ||

17. asisiwo lan wong lanang nèng bêlumbang (727) | arame | sabên adus wor-winor lanang lan wadon | rusuhe ||

18. têlung dhèmpèl patang dhèmpèl limang dhèmpèl | dhangkoke | apan dadi kêbungahane ni randha | karêpe ||

19. Kulawirya nulya dus anèng bêbêngan | kungkume | nyai randha nèng pawon gêrah arsa dus | ge-age ||

20. dhasar wontên kang tutur ye[117] kenthol adus | samangke | bungah-bungah nguwuh payo Cêr mrenea | den age ||

21. kang liningan gupuh nututi ni randha | guyune | kêlikikan dènyarsa andon asmara | anèng we ||

185. Asmarandana

1. Ki Kulawirya tan uning (728) | mring ni randha praptanira | lan biang Kacêr ge-age | cucul tapih sarêng wuda | balêjêd bubukungan | karone barêngan ambyur | ring toya Ki Wirya kagyat ||

2. sêdhadha jêroning warih | ngabyak rêbatan anyandhak | siji cêk guthul mêk konthol | kenthol Kulawirya latah | cinènèng ngeri nganan | rada guyu-guyu rêngu | ing batine kamigilin |[118]|

3. namur guyu ngling jro ati | o Allah iki wong apa | kaya mêngkono polahe | wong padha dubilah setan | jawane ngong kêsasar | ing laku rada kêpaung | kalurung kalbèng loropan ||

4. sêkala èngêt ing melik (729) | gampile ingkang tinêdha | tyas binêtah-bêtahake | ginujêg jinak gonjakan | ni randha nyênêng ngarsa |

--- 5-6 : 200 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 36 dari 40

dinudut puthêr ngalelur | sabab srêp kakum jro toya ||

5. ni randha andhêdhêkêti | dèn pakak-pakên[119] wokan | ingungsêlakên ngalèlèh | kur dumuk-dumuk kewala | kewuhan tan kêlawan | Ni Kacêr ngrangkul nèng pungkur | susu nyunyunge gêpokan ||

6. kanal-kanêl anèng wuri | Kulawirya tanganira | mring wuri mêk nêkêm gêmbok | bêdêdêng tangi guthulnya | ni randha bungah-bungah | i kenthol guthule mulur | wawi sablêsan kewala ||

7. dêg-adêgan nèng jro warih (730) | bokong boyoke Ki Wirya | rinakêtan pêmapane | ni randha ngrêngih turira | sampun lêrês wawi ta | nulya pinadal nêd blusuk | kapêrêdan dening toya ||

8. lagya nêm angkrêgan mari | mungkrêng[120] ngalentroh lir lintah | ngling ah êmpun mêngke malèh | misih slulup sibublungan | ni randha langkung cua | anda[121] wus dènya adus | ngasut nyamping sabuk dhêsthar ||

9. laju ngambil toyastuti | nulya gupuh maring langgar | kang putra ngangkat pêrlune | kang paman laju sêmbahyang | mamum[122] marang kang putra | wus pêragad dènya wêktu | sêsalaman tata lênggah ||

10. Jayèngraga mèsêm angling (731) | dene tan cangcingan paman | kualêdên ngorod-orod | punapa sababe paman | Ki Kulawirya nabda | sêpuluh wong wus kêbacut | ya mangsa sasèn-sasèna ||

11. yèn rinasakna wong iki | kèh têmên durakanira | yèn ta ajaa kêpêngkok | nora gêtun sêsandhingan | marang wong kêsurupan | durung tumon wong kadyèku | ngangah-angah kênèng tulah ||

12. Jèngraga gumuyu angling | êng biang puniku napa | dangdanan sampun linakon | inggih tinêmah kewala | bok sampun samudana | kang paman kluhuran wuwus | mèsêm wêkasan alatah ||

13. ya satêmêne kadyèki (732) | nanging rasane tyas ingwang | tan kuat rong dina manèh | munga sawêngi kewala | binêtahkên pinêksa | sesuk byar bae gya mundur | minggat ywa nganggo pamitan ||

14. kie bakal mêngko bêngi | jarene nganggo nayuban | nêkak-nêkakakên dhayoh | manira tan pati rêna | Jèngraga ris wuwusnya | lah bok inggih kajêngipun | kedah-kedahe piambak ||

15. Ki Kulawirya nauri | yèn dikan[123] ring rakanta | winastan ambandhang bêrod | Jayèngraga mèsêm nabda | kang botên-botên paman | mindhak bêdhandho ing kalbu | tekading rèh kêtanggungan ||

16. tiang sampun dèn maklumi | marang putranta kakang mas | punapa ingkang rinaos | Ki Kulawirya wus lêjar | myarsa rêmbaging putra | lah ya yèn mêngkono sukur | ya ta kang anèng pêndhapa ||

--- 5-6 : 201 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 37 dari 40

17. ni randha mêmatah kardi (733) | parentah mring kaumira | èh Duljaya dèn agupoh | sakèhe wong lanang-lanang | mangsa bodhoa sira | wong kang sêsambutan kudur | kon tarub bladhah pêndhapa ||

18. nyuruhana pra pêtinggi | umbul bundhêl miwah dêmang | manira nayuban gêdhèn | padha aturana têka | mêrene pra pêrapat | sagêdugane atimu | lah wis andadaka karya ||

19. kang liningan sigra rakit | Duljaya pandheganira | wong sêsambatan kumroyok | têtarub bladhah pêndhapa | ngirat pring ngambil blarak | karya cagak pêlagipun | miwah wong ingkang dinuta ||

20. tan dangu sêkala dadi (734) | bêrkat rinayap wong kathah | agupruk lir wong mêmanton | wong wadon kang olah-olah | pan samya sêsambatan | ni randha kêwasanipun | bisa andadak wong kathah ||

21. bêrkat-bêrkate wong sugih | sêbarang karêpe dadya | tan gabutuh gawening wong | ni randha ngling mring Duljaya | mêngko sira nuduha | undangên ronggèng Si Madu | kang sring dadya wirangrongan ||

186. Wirangrong

1. Duljaya ature inggih | barang parentah linakon | tan ana kuciwa sarwa rampung | lir minangka patih | pinitayan ing karya | rinêngkuh wus kadya rayat ||

2. ni randha lingira aris (735) | lah biang Kacêr dèn gupoh | maringa ing langgar konên ondur[124] | kentholmu dèn aglis | Ni Kacêr sigra mentar | praptèng langgar aturira ||

3. dhuh kenthol Kulawiryèki | paduka ngaturan gupuh |[125] kang ngaturan mojar mring kang sunu | lah payo dèn aglis | pinanggil marang wisma | Jayèngraga mèsêm mojar ||

4. kewala kula nèngriki | prayogi paman kemawon | mangke bakda ngasar kula nusul | Ki Wirya gya kering | prapta anèng pêndhapa | ni randha Sêmbada turnya ||

5. putrandika Jayèngragi | punapa sagêd agambyong | Ki Wirya anabda e lah têmtu | sagêd napa malih | rêmênane ambêksa | gih mangke kantênanira ||

6. yèn kemase lêkas ngibing (736) | kèh èstri bokonge kêpoh | wong sarwa sêmbada dhasar dhegus | bêsuk[126] aprak ati | nèng krajan Wanamarta | sakêrsane tan kêpalang ||

7. ni randha dèn kêkandhani | cas-cês ilêre nêrocos | waing agêbresan nglêd-lêd idu | anyabe mrêkinding | sisi angob klakêpan | Ki Wirya gumuyu suka ||

8. micarèng tyas baya iki | uwong nanging dudu uwong | ambakna doyanan nora nyêbut | kêranjingan eblis | wus gêrang kêna ngenyang | lanate ginawa modar ||

9. tagihan lir wong madati (737) | ngilêr bêrbês mili angob |

--- 5-6 : 202 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 38 dari 40

ni randha ris mojar kenthol bagus | suawi aguling | kaula yèn tumingal | mring kenthol tan bêtah toang ||

10. mupung kenthol sudi kampir | mangsa yèn kêrsaa andon | wawi ta wawi ta kula bagus | mêjên sangêt dening | anuwun kêkangênan | Ki Wirya mèsêm ngandika ||

11. dene wau lagèk uwis | biang bok darapon aso | ni randha amêksa ngajak turu | Ki Wirya nuruti | gya masuk marang wisma | tumamèng kobong kalihnya ||

12. tan kongsi tata alinggih (738) | samya wuda srewad-srewod | ni randha cêk nyandhak guthulipun | sengok dèn ambungi | biang Kacêr ingundang | prapta lajêng winudanan ||

13. tumut nguwêd nguli-uli | ginêrayang alon-alon | griming mrih bêngkayang dèn cicium | nêd bêdêdêng tangi | ri randha bungah-bungah | gya mêlumah amêkakah ||

14. tiniung kinèn ngakahi | linantarakên ingothong | Ki Wirya tyasira ragi sêngkud | myat kang wuda sami | manahira gêmbira | tinamakên blês ing wokan ||

15. agathok[127] ngêpok tan kari | mancêp cêp-cêp adu cocor | nêlas polah tingkah yèn ngêlelur | amêlembang maring | biang Kacêr sinunggar | anutug sadhengah-dhengah ||

16. wus danga[128] dènira untir (739) | eca nyemplo dèn krubut ro | luaran dènira sami undhung | Ki Kulawiryèki | angguledhag ngêlemprak | lêsu tanpa bayu sayah ||

17. ing wanci ngasar wus akir | èngêt wêktu tangi gupoh | ni randha abungah-bungah muwus | wawi kenthol malih | Ki Kulawirya grêsah | niki sampun ngaya-aya ||

18. lah wus namungna puniki | kula wus êmbèk amopo | ngling mèsêm ni randha o lah nuwun | amêsthi yèn malih | malah mangke gêng jêgan | wêkas-wêkasan tinilar ||

19. mangke kaula aturi (740) | sakêrsanta ing pêsangon | Ki Wirya kewuhan wus pinupus | sêkarêp nuruti | alon ing wuwusira | gih mangke kantênanira ||

20. saniki kularsa mijil | wus akir kuatir yèn pot | sigra mring bêlumbang dènya adus | wus nulya mring masjid | Jayèngraga wus bakda | dènya mucung wêktu ngasar ||

187. Pocung[129]

1. nulya wêktu Ki Kulawirya kang kantun | salat wêktu ngasar | rema kêbês dèn udhêngi | Jayèngraga gumuyu myat mring kang paman ||

2. mêntas adus kêsusu dènira wêktu | toya sih dêrawas | dèrèng atus angêbêsi | wus antara pêragat dènira salat ||

3. tata lungguh Ki Wirya alon amuwus (741) | winor guyunira | rada kakirên sun iki | Ki Nuripin mèsêm-mèsêm aturira ||

4. kula wau makmum salat sarêng rukuk | gigir kêtrocohan |

--- 5-6 : 203 ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 39 dari 40

botên jawah anêlêsi | Ki Wirya ngling ah cêmpud dadak anggarap ||

5. sru gumuyu Jèngraga sarwi amuwus | laha dene paman | bok dèn pasati rumiyin | dados botên kathah ingkang katêlêsan ||

6. naur wuwus ya bênêr nanging kêsusu | nulya cucul dhêsthar | pinêrês kinirab aglis | jinungkatan ingêpuh malêm remanya ||

7. mèsêm dulu Jayèngraga ngling gumuyu (742) | èh Ripin si paman | mundhak nom sawanganèki | i[130] patut yèn dèn kedani ing randha ||

8. alon matur inggih saèstu binagus | jêngandika paman | kaot lawan wingi-wingi | ngore rema kadya bangbang Aswatama ||

9. kang ginunggung anjumbul gumuyu sêndhu | dadak ngumpak-umpak | milu anggêdhêk si baring | yun sinabêt ing galar Nuripin mingkar ||

10. sarwi muwus êh aku bae dèn bubuh | mandah pinoyoka | maring wong kêpati-pati | wong ginunggung prandene amara tangan ||

11. ya ta wau ing wanci wus surya surup (743) | wawi sêdhêng paman | wus manjing wêktu mahêrib | samya wulu wuse gya Nuripin adan ||

12. sawusipun sunat nulya ngangkat pêrlu | ingkang dadya iman | putranira Jayèngragi | tan cinatur ing wêktu kang sami salat ||

13. ya ta wau ni randha kang anèng tarub | busana sarwa nyar | sinjang kêling golang-galing | akêkêmbên solok madukara tigas ||

14. awida rum jênar gêbêgan amubru | sêngkang nata brangta | apanunggul intên siji | gêlung munthil rinembyong sêkar roncenan ||

15. acucundhuk cêpaka lawan ronipun (744) | jariji sêdasa | kêbak dening ali-ali | intên mirah musthika sotya ludira ||

16. tikêl-balung sêsêr lang-alang sêkapung | amyang tanganira | ni randha dènya alinggih | nèng klasa lus ngadhêp gembol wêr cêpuk mas ||

17. kalung kacu kumbaya kusta lus wungu | tinon sasrapatan | ni randha mêndèr andungik | ngling gumêndhèng gumêmbrang agandhang-gandhang ||

18. èh sira Duljaya lèhira anuduh | marang ing Bakungan | ngundang Si Madu apa wis | matur inggih sampun wau sinusulan ||

19. rare pitu nundha-nundha kang lumaku (745) | mangulêm-ulêman | samya saguh sêdayèki | lêrêsipun pun Madu wanci wus prapta ||

20. tan adangu ronggèng lan sêpanjakipun | krompyang-krompyang prapta | Dul angling lah dene prapti | ngriki-ngriki bok ayu Madu cêlakan ||

21. alon muwus ni randha ia dèn maju | gupuh kang liningan | lungguh nèngarsane nyai | angling dadak susah anggawa gamêlan ||

22. mung sirèku bae lawan niagamu | kene wong wus ana | gamêlan gedhe abêcik | sêkarêpmu tutug anjurudêmungan ||

--- [204] ---

Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187): Citra 40 dari 40

PRATELANING KALÊPATAN ING PANYITHAKIPUN.

[Ralat dari redaksi sudah dimasukkan langsung ke dalam teks].

 


§ prayoginipun: pangungsène. (kembali)
§ utawi: sinamur. (kembali)
§ prayoginipun: nuruti. (kembali)
Biasanya guru lagu i. (kembali)
§ kirang sawanda, kawêwahan: mum [angêmum]. (kembali)
§ kirang sawanda, kawêwahan: pê [sapêpadhaneka]. (kembali)
§ prayoginipun: dadya. (kembali)
§ prayoginipun: sirandulu. (kembali)
§ prayoginipun: rumaos. (kembali)
10 § prayoginipun: thithik. (kembali)
11 § prayoginipun: untune. (kembali)
12 Kurang satu suku kata: untune wus kèh kang rompang. (kembali)
13 § prayoginipun: rampadan. (kembali)
14 § kirang sawanda, kawêwahan: i [ing ngandhap]. (kembali)
15 § prayoginipun: rong. (kembali)
16 § kirang sawanda, kawêwahan: tê [têtamunira]. (kembali)
17 § kirang sawanda, kawêwahan: a [angrêbab]. (kembali)
18 brangta. (kembali)
19 § prayoginipun: yatmakaning? (kembali)
20 § langkung sawanda, kabucal: bu [butuhan]. (kembali)
21 § langkung sawanda, kabucal: an [kasukan]. (kembali)
22 § prayoginipun: dhêg-dhêgan. (kembali)
23 § prayoginipun: rêp-arêpan. (kembali)
24 § kirang sawanda, kawêwahan: sa [salulut]. (kembali)
25 § prayoginipun: ginuntur. (kembali)
26 § prayoginipun: amêngkang. (kembali)
27 § prayoginipun: prie mana. (kembali)
28 § prayoginipun: nulya. (kembali)
29 § prayoginipun: gabus. (kembali)
30 § prayoginipun: dimpe. (kembali)
31 § prayoginipun: Kulawiryarsa. (kembali)
32 Kurang satu suku kata: Kulawiryarsa mring patirtane. (kembali)
33 § prayoginipun: waune. (kembali)
34 § prayoginipun: nyangkol ing. (kembali)
35 § prayoginipun: panjang. (kembali)
36 Kurang satu suku kata: Ki Nuripin turu ngêkêp panjang piring. (kembali)
37 § kirang sawanda, kawêwahan: a [amêtêki]. (kembali)
38 § prayoginipun: nyunyungira. (kembali)
39 § prayoginipun: nyakêpi. (kembali)
40 Kurang satu suku kata: tangan ro dènya nyakêpi. (kembali)
41 § prayoginipun: angling. (kembali)
42 § prayoginipun: ingogak. (kembali)
43 § prayoginipun: mangke. (kembali)
44 Kacêr. (kembali)
45 § prayoginipun: inggih. (kembali)
46 § prayoginipun: mangke. (kembali)
47 § prayoginipun: anuntên. (kembali)
48 § kirang kalih wanda, kawêwahan: ngriki. (kembali)
49 § asar? (kembali)
50 § prayoginipun: Nuripin. (kembali)
51 Kurang satu suku kata: wusnya sami wulu Ki Nuripin adan. (kembali)
52 § kirang sêlarik, kawêwahan: lah iku Jayèngragi. (kembali)
53 § prayoginipun: nglêgirik. (kembali)
54 Kurang satu suku kata: gya liningkab katon nglêgirik ngêlemprak. (kembali)
55 § prayoginipun: tut. (kembali)
56 § prayoginipun: tetekadan. (kembali)
57 Kurang satu suku kata: tetekadan rêbut paran. (kembali)
58 § prayoginipun: sêkar. (kembali)
59 § prayoginipun: kapiantan. (kembali)
60 Kurang satu suku kata: kapiantan kêrêp idu. (kembali)
61 § kirang sawanda, kawêwahan: an [rinasanan]. (kembali)
62 § prayoginipun: pinapatut. (kembali)
63 Kurang satu suku kata: sarwi binorehan pinapatut. (kembali)
64 § kirang sawanda, kawêwahan: bi [bibi]. (kembali)
65 § kirang sawanda, kawêwahan: da [dadak]. (kembali)
66 § prayoginipun: manggihi. (kembali)
67 § prayoginipun: kawlasasih. (kembali)
68 Kurang satu suku kata: mugi wlasa mring wong kawlasasih. (kembali)
69 § kirang sawanda, kawêwahan : ka [jênaka]. (kembali)
70 Kurang satu suku kata: jênaka asigit. (kembali)
71 § kirang sawanda, kawêwahan: e [manahe]. (kembali)
72 § prayoginipun: mêthongkrong. (kembali)
73 sinunggar. (kembali)
74 § prayoginipun: latah. (kembali)
75 § prayoginipun: thothoke. (kembali)
76 sarwa. (kembali)
77 § prayoginipun: kontal. (kembali)
78 § prayoginipun: ajêlih. (kembali)
79 § prayoginipun: nyai. (kembali)
80 § prayoginipun: pêthênthêngan. (kembali)
81 § prayoginipun: sêdangune. (kembali)
82 Kurang satu suku kata: sêdangune myarsa sru gumuyu. (kembali)
83 § prayoginipun: cêlom. (kembali)
84 § prayoginipun: manggil. (kembali)
85 § kêbon? (kembali)
86 § prayoginipun: anggêndhing. (kembali)
87 § langkung kalih wanda, kabucal: gêntos. (kembali)
88 § prayoginipun: satutugnya. (kembali)
89 Kurang satu suku kata: satutugnya gênti-gênti. (kembali)
90 § prayoginipun: dan. (kembali)
91 § prayoginipun: puniku. (kembali)
92 § prayoginipun: lèh. (kembali)
93 § prayoginipun: ranti. (kembali)
94 § kirang sawanda, kawêwahan: la [lagya]. (kembali)
95 § prayoginipun: Jabalodin. (kembali)
96 Mulai bait ini berisi ajaran syarat kesucian bagi seorang pengulu untuk dapat menjadi imam yang pantas untuk memimpin umat/jamaahnya. (kembali)
97 § prayoginipun: pênanggunge. (kembali)
98 § prayoginipun: lungguh. (kembali)
99 § prayoginipun: Jayèngrêsmi. (kembali)
100 Lebih satu suku kata: Jèngrêsmi nginggihi wuwus. (kembali)
101 § prayoginipun: lon. (kembali)
102 Mulai bait ini dijelaskan tentang hal-hal yang disebut riba, haram, gidib, kianat, kitman, agar tidak dilakukan dalam kehidupan. (kembali)
103 Mulai bait ini dijelaskan tertib dan sahnya wudhu, sunat, batal, wajib dalam shalat. (kembali)
104 § kirang sawanda, kawêwahan: la [lawan]. (kembali)
105 § prayoginipun: sawêlas. (kembali)
106 § prayoginipun: mêndêm. (kembali)
107 § prayoginipun: amumukul. (kembali)
108 § prayoginipun: pênggawe. (kembali)
109 § prayoginipun: pênggodhaning. (kembali)
110 § prayoginipun: angsal. (kembali)
111 § prayoginipun: ambirat. (kembali)
112 § prayoginipun: sarwi. (kembali)
113 § prayoginipun: kaul. (kembali)
114 § limrahipun sêkar bêlabak nêm pada lingsa, utawi nêm larik. (kembali)
115 § prayoginipun: sêngkala. (kembali)
116 § prayoginipun: jinabat. (kembali)
117 § prayoginipun: yèn. (kembali)
118 Biasanya guru lagu a: ing batine kamigilan. (kembali)
119 § kirang sawanda, kawêwahan: ka [pakak-pakakên]. (kembali)
120 § prayoginipun: mungkrêd. (kembali)
121 § kirang sawanda, kawêwahan: dak [andadak]. (kembali)
122 § utawi: makmum. (kembali)
123 § kirang sawanda, kawêwahan: ngan [ngandikan]. (kembali)
124 § prayoginipun: kondur. (kembali)
125 Biasanya guru lagu o. (kembali)
126 § prayoginipun: bêsus. (kembali)
127 § prayoginipun: anggathok. (kembali)
128 § prayoginipun: dangu. (kembali)
129 Teks asli: Pojung. (kembali)
130 § kirang sawanda, kawêwahan: a [iya]. (kembali)