Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 249–264)

1.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998. Kategori: Arsip dan Sejarah > Galeri.
2.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 001–026). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 027–035). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 036–038). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 039–042). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 048–053). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 054–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
9.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 058–063). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
10.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 064–065). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
11.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 066–084). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
12.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 085–108). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
13.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 109–123). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
14.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 124–137). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
15.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 138–160). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
16.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
17.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 188–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
18.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 208–228). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
19.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 229–248). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
20.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 249–264). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
21.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 265–280). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.

Citra

Terakhir diubah: 31-05-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

249. Jurudêmung

1. Ki Cèlèngbèlèk lon mojar | dospundi kang Dhadhungawuk | lêmbu sêkilan puniku | êmèle lêmbu sêkilan | nauri mêngkene yèn sun | ajiku lêmbu sêkilan | nèng jroning wayanganingsun ||

--- 7-8 : 130 ---

2. braja mara magag-magag (76) | mêndhak puwêr dadi banyu | sun wruh ing jijilahamu | hêm aku si teang maya | anjêjak lêmah ping têlu | mêgêng napas tan kumêdhap | mêkotên wuruking guru ||

3. lan dika punapa beda | nauri Ki Dhadhungawuk | yèn kula niki mèlipun | jiku si lêmbu sêkilan | tanpa kadang braja kadung | liwang-liwung dhat clêng gêmplang | tanpa lawang[1] sabda ayu ||

4. ayu-ayu tanpa kara | kara hêm aku si badhur | nylênthik pênuduh ping têlu | sumambung Ki Bêncelidhah | yèn ku[2] datan kadyèku | ajiku si bandung banda- | wasa lênga Bima cupu ||

5. pahêm hêm aku si jongkot (77) |[3] anaking jangêt katêlun | gumêtêr sun sapu lêbu | braja pupak tanpa sesa | lêbur sumyur dadi banyu | ajaling banyu turaban | tahuran sat anggalêpung ||

6. pan sarwi amêrês tangan | ingusapakên ing sikut | datan ambêkan ping têlu | sumrêwo Ki Watura[4] | yèn sun mêngkene ajiku | si badhor blabag antolan | mêndat kiwul braja kêthul ||

7. kampal-kampul ora têka | klewa-klewa hêm ya aku | si têgêng sarwi aidu | ping tri ingèpèk-èpèknya | dèn usapakên ing bau | Ki Sambangèrèng ris mojar | yèn pamêpêsaning bayu ||

8. sun matêk jiku si macan | binarong ingiringanku | sang kala ari ngarêpku | pinayungan kala cakra | kang andulu maring aku | pêcat bias lêsu lupa | limprêk-limprêk tatanpa[5] bayu ||

9. hèh tanpa bayu si jabang (78) | Ki Kalakêthêk amuwus | niki krosan kuat junjung | pênthung ruyung sandhang pucang | rèng rèncèk sêsarah kayu- | aking ampang têka ampang | hêm aku si kala rêngu ||

10. Ki Gêmblangserang ris mojar | iki lêlamporanaku | pacêl lêkêl pathok tanggul | kancang-kancing karincingan | atali wêsi balitung | tangkêbe gapura mênga | bêdrèg gègrèg kancing runtuh ||

11. tanpa awêr kupat luar | luar saking pangidhêpku | Ki Prêtiyu[6] amuwus | gêgambènku wêlut pêthak | iki êmèle ajiku | wêlut putih winadhahan | ing godhong lumbu alunyu ||

12. cot-pêrocot bêsot uyah (79) | kinumbah ing banyu luyut | luput hêm aku si jungut | sumambung Ki Gagaksetra | kang sun puputhi ismuku | pan ia amung limunan | wewe bang ngêmbani aku ||

13. angaub ing kayu muna | muni anglêng lap mun-amun | ilang blas hêm yaku samun | Ki Tambakladhu angucap | mung braja musthi ismuku | gêmpurkên barang tinêbak | tangan lir gandhèn awulu ||

14. mêngkene êmèling jaya | tirab-tirab ing dhadhaku |

--- 7-8 : 131 ---

pukul wêsi pèk-èpèkku | kêpêlaku watu buta | kaya gêrah suaraku | hêh hêh hêh aku si braja- | musthi ngras tangan ping têlu ||

15. Macan-gaèng nambung sabda | mung pangidhêpan agêmku | mêngkene êmèling ismu | ajiku suraking kala | angoyag jagad gumulung | gonjit sêbit sabda idhêp |[7] kèdhêp maring sêbawaku ||

16. mojar Ki Brajalamatan (80) | pangagêman ingong ismu | pan mêngkene êmèlipun | ajiku kidang kêncana | amata kumala mancur | arikat kadya kikilat | kêsit lir thathit hêm aku ||

17. si kidang kêncana mulya | Ki Sandhangroang amuwus | yèn aku iki ajiku | si dhali putih anyampar | paran lêpas majat cat-cut | trancing[8] cingcing tinjo maya | dhat clêng dhat clêng dhat clêng dhat cut ||

18. mancêlut gêlis tumêka | ngusap dlamakan ping têlu | Ki Branjangkawat amuwus | èsmu gêgambèn manira | tan kaya pangirup kalbu | ajiku si setan kobêr |[9] sun panahkên gunung gugrug[10] ||

19. sun panahkên langit bêdhah | sun panahkên bumi amblung | sun panahkên ing alas gung | liwang-liwung sirna gêmpang | sun panahkên mêndhung larut | sun panahkên sêgara sat | sun panah tine si anu ||

20. cabak mati kapisanan (81) | pêthot thêl gigal atimu | kerut kakukup kairup | kodhêng dhêglêng tanpa ngucap | pangucapmu amung ayo |[11] ia ayo ayo ia | ia yo cup endha endhul ||

21. Ki Berangkècèr ris mojar | yèn ngong mêngkene ismuku | ajiku setan waringut | kêri grisi gêrah uyang | srita-sritu kudu milu | mring aku pasrah dandanan | wising kono[12] mêgatruh ||

250. Mêgatruh

1. pra ngawirya katri tyasnya sangêt rikuh | digsurane durjanèki | sêmu langar lêngguk-lêngguk | ambêk umbag ambêdhidhig | sapolah tingkahe rusoh ||

2. Jayèngraga jroning tyas kêlangkung rêngu (82) | ewa myat ing durjanèki | Kulawirya mingut-mingut | mring sakèhing durjanèki | yèn dèn wiwitana awon ||

3. tan têlangke wus rinukti jroning kalbu | datan nêdya angoncati | mung nganti bubukanipun | Nuripin dhêkêt nèng wuri | turu ngantuk mêksih lunggoh ||

4. asêngguran Nuripin acêklak-cêkluk | anjêglug sarira wingking | Ki Wirya nolih amuwus | hus setan alas Nuripin | têka bisane angorok ||

5. sasuwene bijig gigir jêglag-jêglug | gêndhila bangêt si baring | tita têmên nora patut | wus tan bisa ngampêt arip | kudu tisna ing ciciplos ||

6. Ki Nuripin anggalêrêk sêgu matur (83) | inggih punika dospundi | kewala kêdah angantuk | ragi sangêt kraos sakit | tan bêtah kula anjagong ||

--- 7-8 : 132 ---

7. sêpuntên dalêm kiai nuwun maklum | Ki Kulawirya ambêkis | dhasar rada edan taun | ambêkan ngêmpus Nuripin | sêdhih atine ngêndhorok ||

8. dadya gêring ngênês kêthêr atinipun | myat sacaraning dur juti | samar tyase kêpyar-kêpyur | tan duwe ati samênir | mulês wêtênge kêraos ||

9. pulilitan makênêng kakêmpungipun | kêbêlêt nguyuh angising | Nuripin angling ing kalbu | lah kêprie mono iki | tan mênêng kêbêlêt nguyoh ||

10. lan kêbêlêt angising mulês wêtêngku | yèn mêtua aku wêdi | lamun tan mêtu pêkewuh | bangêt têmên sira tai | lan sang uyoh gawe rikoh ||

11. datan kêna ingampêt dènira murus (84) | nekad Nuripin angising | kasamur gêdêring wuwus | srual bêbêde cinincing | ngêbrok ngopol[13] kambi lunggoh ||

12. pra durjana tingkahe sangsaya rusuh | guguyon myang kang bibisik | kang èbèr-èbèran ilmu | ana ingkang lèngsèr mijil | kang catur-cinatur ngomong ||

13. Dhandhangwiring mojar mêngkene èsmuku | ajiku si sêmar kuning | akuncung kumala murub | nalêcêr sundhul wiati | cahyaku maya mêncorong ||

14. angunguwung kilat thathit ing kêdhèpku | sun linggih têngahing bumi | sakèhe wong kang andulu | maring aku gêdhe cilik | tua anom lanang wadon ||

15. têka wêlas-asih dulu sariraku (85) | watêke sêlamêt bêcik | sênadyan wus tinalikung | kongsia arêp pinatin | dumadakan wêlas tumon ||

16. kadho-kadho têmahan wurung linampus | nauri Ki Lalêrwilis | kula rumaos tan luhung | sapikantuk balung pêking | èsmungong bunglon rêraton ||

17. gleca-glece seje rupa sun amulut | mataning lare apidhir | pilong pangling marang aku | nora nyana nora dimpe |[14] pan sun tan kêna tinanggoh ||

18. watêkipun ngutil nyêlêr nyolong juput | gêgabro ngapus-apusi | lamun lumayu binuru | nalimpêt kêtêmu pangling | tan ana ngarani ingong ||

19. Lalêrmêngêng ngling ajiku bila-bilu | ngampêlu[15] wong kaya ngimpi | wong sajaman padha blilu | aku dhewe kang mintêri | kabèh dhêglêng[16] dhêlog-dhêlog ||

20. lêngêr-lêngêr nora dhêngêr sakarêpku (86) | rêp-sirêp tan ana wani | ya aku si bila-bilu | amblilu sakèhing jalmi | niku yèn kula mucung wong ||

251. Pocung

1. pamrihipun lamun kêtrima lêstantun | sêkathahing janma | samya kadya rare alit | dèn bêlojodana rinêbuta gampang ||

2. Bêncewatu mojar èh dene sirèku | bièn kae apa | dèn blêdig akêmpis-kêmpis | lèhmu apa ginêbugan ing wong kathah ||

3. gêr ginuyu samya roangira lungguh | Lalêrmêngêng mojar | dangdanan wong mono lagi | kêna ing cilaka dumadak kêcandhak ||

--- 7-8 : 133 ---

4. kaya iku si Prêtibèyès rumuhun (87) | anayab kêcandhak | mèh mêcethot dèn gêbugi | nyêlêr srual tur amoh pine ing latar ||

6. guyu-ginuyu[19] gar-gêr lir wong adu sawung | wau pra ngawirya | sangsayewa jroning galih | Ki Nuripin ngampêt guyu kacêmutan ||

7. mèsêm muwus Candragêni nanging iku | yèn mêntas kêcandhak | nuli sok nêmu sêmbulih | sêkadare olih gawe kajurungan ||

8. ia êmbuh kang mawa samrêginipun | têka sinung gampang | kêtrima sasolahnèki | Pêrtibèyès jêngèngèk mêthênthêng kandha ||

9. dhasar sèstu lir wuwuse kyai niku (88) | ngong sawise tiwas | dumadakan awak mami | mring pêdesan anuju omahing dêmang ||

10. nuju suwung ngêblak mênga lawang pun[20] | sêtugêl tan ana | janma kang tunggu wismèki | dêmange jêg krêngkètan anèng jêromah ||

11. mlêbu mêtu manira kongsi ping têlu | tita tana janma | kèh prabot jarit sumampir | ngong rayuki sasênêngku mèt dangdanan ||

12. ambarêngkut kongsi mèh tan kêlar manggul | kèh olèh manira | liwat ing latar lêstari | têtanggane siji tana[21] uninga ||

13. nambung wuwus Ki Lalêrmêngêng ya iku | bênêr ujarira | tan beda kêlawan mami | sauwise kêtiwasan awak ingwang ||

14. nuli untung nora mênêng-mênêng nyandhung | bêgja kêslamêtan | lir jupuk duwèk pribadi | pra dur tutug dènira kandha-kinandha ||

15. wancinipun lingsir dalu gagat bangun (89) | nglaras kang larasan | sawise pating burisik | angunusi lar-lêr mêtu maring jaba ||

16. rêmbagipun angêprês têtamunipun | kang mrabot pêndhokan | ingincim kang dadi melik | myang gendhongan ngêndhukur sinandhing lênggah ||

17. pan sinêngguh isi kèh pêngajinipun | wong dagang eteran | nyamur la[22] ngaku santri | pan sêsore rinêmbug mêksih griganca ||

18. kang tan rêmbug nanging kèh kang sami rêmbug | akukup[23] dhayohnya | prabote kang meliki[24] |[25] kang wus anèng jaba kukuk abaokan[26] ||

19. kang alungguh ngaruh-aruhi ambêkuh (90) | ih cangkême padha | ting barêngok si kêpadhil | ana apa kae cocote dèn umbar ||

20. ana muwus ya wong akèh mono iku | sasênênge dhawak | cangkêm-cangkême pribadi | layak tanggung turu mulane braokan ||

21. pan gumuyu Ki Candragêni amuwus | marang tamunira | wali-wali kong aguling | samya anauri pan wus kêtanggungan ||

22. kang alungguh kêjepan dadining rêmbug | tumuntêning karya | Candragêni angèsêmi | mêksih sinamur nyêrèt liangan bantal ||

23. ing jaba sru dènira abarung kukuk | lir angitêr sima | sauran pating jarêlih | kang bing kilèn lan êlor kidul myang wetan ||

--- 7-8 : 134 ---

24. ngawirya wus anyana badhe tinukup (91) | tan wurung blarutan | Jèngrêsmi anênggak budi | mapanakên plêng cêngêng sapalungguhan ||

25. tyas sumungku cipta rahayuning laku | muga kinuatna | ing coba pancabayaning | durjana kang sêdya mrih cidra piala ||

26. ya ta wau durjana kang mêksih lungguh | Ki Brajalamatan | Braja-lintang Kêndhil-wêsi | Ki Sêndhang-sat Kêndhang-gumulung Jarangas ||

27. Tambak-ladhu Gêmblangserang Dhadhungawuk | miwah Gagaksetra | Kuwuk-nasak Lutungmènglèng |[27] Gêrèng-èntèng Samba-ngèrèng Sandhangroang ||

28. namung kantun wong limalas kang alungguh | nêmbêlas Ki Candra- | gêni benggol dujanèki[28] | Ki Brajalamatan muwus paliringan ||

29. alas grumbul kae jêge wana sêpuh (92) | bok padha binubak | lokung[29] yèn mêtu mingsrine[30] |[31] Candragêni wus wruh lèjêm kêjèpira ||

30. tangi lungguh dènira nyêrèt asaguh | mung kari sacupak | sinêrèt plês dian mati | Braja-lintang tanggap wêwangsitinira[32] ||

31. santak wuwus marang ing têtamunipun | bagus punapaa | tan purun ngaturan guling | kadipundi têgêse tan purun nendra ||

32. botên ngingus mring sami jagongan lungguh | myang kang duwe wisma | kèh wuwus tan de[33] prêduli | Jayèngrêsmi alon anauri sabda ||

33. nêdha maklum saking ngong rêmên angrungu | kang rêrasan jaya | Braja-lintang angling malih | lah baguse kang ngagêm wêrangka ladrang ||

34. langkung luhung kalêrêsan kêndhitipun (93) | kêncêng lir sinipat | lim dalêm kula ningali | Kulawirya asêngak nauri sabda ||

35. e lah niku botên suka yèn dinulu | anèng saba paran | ewuhaya tan prayogi | won[34] tiang sawiji ngupaya doran ||

36. longanipun ginagapan paculipun | mulêk mambu tenja | lan uyuh langkung amoni | prie kie o ah arusuh kisanak ||

37. sarwi dulu dinianan paculipun | pan gêluprat tenja | kang duwe akidih[35] | jêligrahan kudu andurma sêkala ||

252. Durma

2. Braja-lintang sumambung lah ulungêna (94) | kêrismu dèn agêlis | kalêbu nglarangan | gawe sawênang-wênang | tingkahmu kaya dipati | ing Pranaraga | ngising akon nadhahi ||

3. lah bok sisan dèn dulangakên maringwang | Ki Sandhangroang angling | dhasar wong gêndhila | tingkah edan-edanan |

--- 7-8 : 135 ---

Gêmblangserang ngling bok uwis | sêdhêng rinêncak | bah pira wong tri glintir ||

4. Samba-ngèrèng ngling wus payo dhinedhelan | sumambung Kêndhil-wêsi | wong kêparat edan | mêjanani ing kathah | lah wis payo dèn taboki | tai jêjêlna | ing cocote si anjing ||

5. sru bramatya Ki Wuragil Kulawirya (95) | mojar mawinga wêngis | e dubilah setan | alit tumêkèng wayah | durung tau dèn abani | sawiah-wiah | ayonana wak mami ||

6. tan kudu sun tibani krisku Si Randha | daktangan bae uwis | sigra pra durjana | ambyuk parêng nêrajang | ting sarêdhèt ngunus kêris | Ki Kulawirya | Jèngraga Jayèngrêsmi ||

7. sarêng ngadêg gya rinêmpak pinêrjaya | Kulawirya Jèngragi | kinarubut kathah | sinudukan tan pasah | kang mêdhang ngalewang nitir | sakèhing braja | tan ana kang nêdhasi ||

8. ting barêkuh rukêt rupêk drêg-udrêgan | braja katangan tangkis | tanbuh mungsuh roang | rok caruk-cinarukan | samya roange pribadi | ana kêdhotan | kang gunyèh gudrès gêtih ||

9. durjana kèh ing jawi myarsa kêrêngan | parêng surak gora tri | mangrik akukukan | angabyak barêng mara | masuk jêjêl rêbut dhingin | datanpa rungwan | wor panjriting pawèstri ||

10. Ki Nuripin arsa lumayu tan bisa (96) | kapêpêtan ing janmi | amblusuk ing longan | awêdi yèn kêpêdhang | gluthêkan wor tugêlan pring | tan bisa ngucap | ambêkan kêmpas-kêmpis ||

11. pra durjana agidrah ulêng-ulêngan | jogan bêg dening janmi | myang ambèn kèdêkan | ginarijag ing kathah | dêlika tugèl dèn ciki | pêdhot antolnya | anindhihi Nuripin ||

12. bêngak-bêngok dèn idêk-idêk ing kathah | Nuripin tan bisosik | jêrat-jêrit sambat | marang bêndaranira | sangsaya ramening jurit | granggang talêmpak | pênthung towok suligi ||

13. ting carêngkling katangkis sami gêgaman | caruk rok silih ukih | ambacok bat-bêtan | tan ana kang tumama | mêlèsèd lian pribadi | myang roangira | priangga kèh kang kanin ||

14. Jayèngraga raosing prang tan rêkasa (97) | lir sinawuran sari | tumamèng ing angga | tan pae ingkang paman | raosing sarira kadi | grayanging randha | kalane boborèhi ||

15. Jayèngrêsmi lan ingkang rayi Jèngraga | ngeca-eca tan osik | jumênêng kewala | nambung Ki Kulawirya | anggrêgut ngiwung tan wigih | pan ora kêrsa | narik kêrisirèki ||

16. kawala[39] mung tumandang kêlawan asta | kang tinêpak jungkêlit | pisêk irungira | kang dinugang jêrkangkang |

--- 7-8 : 136 ---

kang tinabok tibèng siti | tan ana tahan | kêtiban tanganèki ||

17. pra durjana akathah ingkang kacurnan (98) | cangkêm gogobrah gêtih | gogrog untunira | myang pêcah matanira | kèh kang kalêngêr tan eling | bêrkat wong kathah | mêksih porê[40] ngêbyuki ||

18. angrêrêjêng tan sêlan dènya marjaya | Kulawirya tan gingsir | rinêbut ing kathah | iringan wingking ngarsa | myang Jèngrêsmi Jayèngragi | angeca-eca | rinampog kèhing janmi ||

19. Kulawirya sangsayambêk kasudiran | angrampêt tumbak kêris | granggang pêdhang klewang | berang myang arit bapang | pêpênthung lawan suligi | rêmak tinêpak | kèh gigol tibèng siti ||

20. pra durjana tan tahan linawan tangan | tinapuk tinêmpiling | jinêjak dhinupak | tinapuk tinabokan | kang sinikut sinalênthik | irunge timpal | kuping manguwir-uwir ||

21. giris giras lumayu asalang tunjang (99) | tan kongsi mêdal kori | gêdhèg brol tinêbak | rêbah katunjang kathah | swarane gumrêdêg atri | lir wrêksa rêbah | sol singsal dening angin ||

22. sirna larut sakèhing para durjana | samya lumayu gêndring | kang ambruk rumangkang | rêngkêng-rêngkêng lumajar | pêthut benggol tana kari | gusis sarsaran | siji tan ana kari ||

23. ki wuragil Kulawirya sru susumbar | balia aywa gêndring | eman kokokira | jêjadhuging durjana | anyêrèt pating sarênthit | liangan bantal | tan sêmbada si baring ||

24. Ki Nuripin angririntih anèng longan | sambat bêndaranèki | dhuh lae bêndara | nuwun tulung kaula | tan bêtah raosing sakit | kaidak-idak | ing wong kathah wak mami ||

25. Jayèngrêsmi Jayèngraga Kulawirya (100) | kagyat dènya miarsi | sambate santrinya | Nuripin biang-biang | Kulawirya gya mring jawi | tinon tan ana | mirêng nèng jro wismèki ||

26. malbèng wisma angling nèngêndi gonira | santri matur nèngriki | sigra Kulawirya | murugi ing gyanira | nèng longan santri Nuripin | nulya ingêngkab | ambène kang nindhihi ||

27. wus kabronggang Nuripin tan bisa obah | tinarik kinèn tangi | Nuripin sêsambat | ingkang alon kewala | kaula tan bisa tangi | langkung sakitnya | samya gupuh nulungi ||

28. wus mêngkana ing wanci anggagat enjang | Jèngrêsmi ngandika ris | kadipundi paman | punapa lajêng lampah | punapa rèrèh ngêntosi | kang darbe wisma | Ki Kulawirya tangi ||

29. mangsa borong manira manut kewala (101) | Jèngraga matur aris | yèn parêng paduka |

--- 7-8 : 137 ---

luhung laju kewawa[41] | pan wus luar ing prêkawis | tanpa damêla | akèndêl anèngriki ||

30. Jayèngrêsmi ngandika ya bênêr sira | payo mangkat tumuli | lah ta prie sira | Nuripin apa bisa | lumaku mangkat saiki | alon turira | lir pêksi srêngkara ris ||

253. Dhandhanggula

1. inggih bêndara amba umiring | nanging maklum dalêm rêrandhatan | lumampah sapikantuke | Jayèngrêsmi lingnya rum | ya lon-lonan bae Nuripin | sarwi tumingal wisma- | nira durjanèku | rusak kêtunjang ing kathah | kadya binêladhah tutug kanan kering | rêbah pating jalêmpah ||

2. nulya umangkat ngawirya katri (102) | janma gusis mung kari dangdanan | kang gumêlar ing wismane | laju ing lampahipun | wancinira ing pajar sidik | mêdal jawining dhadhah | pêkaranganipun | lumampah angidul ngetan | nut galêngan kang pêksi asri munyenjing | cucuwiun branjangan ||

3. dhècu lan srigunting cingcinggoling | nulya anon sêndhang pinggir mêrga | kayoman ing pilang pule | arèrèn anèngriku | samya ngambil kang hèr astuti | lajêng awêktu salat | asubuh bakda wus | pêragat pêndonganira | samya mucang Jayèngrêsmi ngandika ris | lah paman Kulawirya ||

4. inggih talah ing lampah puniki (103) | sêmunipun kenging pênagihan | kasêngka lan rubedane | manggih pancabaya gung | cobaning Hyang bêncanèng pati | yèn ta tan rinêksaa | mring Hyang Kang Murba Gung | sayêkti samya prêlaya | nèng Têgarèn curês cariosirèki | tan wontên kang wêwarta ||

5. langkung ngungun kang sinungan angling | ingkang paman mèsêm lon lingira | ia talah katujune | nora tumêkèng lampus | ana pangrêksanya Hyang Widi | bêrkahe wong atua | sawabing luluwur | yèn ta padha nêdhasana | pêsthi bae jidêng wong sêmene iki | tan kangsi sakrêmêsan ||

6. Jayèngraga gumujêng dènya ngling (104) | ngong tumingal mring paduka paman | lir Samba pêrang tandange | anèng Ngastina linud | dene sata kurawa sami | malêdug Samba sumbar | iki Samba bagus | pêpradan têkan uyuhnya | sore Samba bêdhug bangun Samba mijil | bocah sanga langan[42] ||

7. tiba jêndhul nèng Ngastina nganjir | pan anglela tan ana mêmadha | nang wèk gus wèk jêlanthir wèk | samya asru gumuyu | Jayèngrêsmi mèsêm lon angling | andêlna yèn angrêngga | cèplês amêmangun | pamane dèn emba Samba | Ki Wirya gumuywangling nora kadyèki | nging satêmêne ingwang ||

--- 7-8 : 138 ---

gêgaman kang nêmpuh | tan ngrasa kêtiban braja | mulane tan bisa bramatya tyas mami | lir awor rare dolan ||

9. yèn ta anaa ingkang nglarani (105) | kaya mêtu nêpsuku tekadan | kang putra saya guyune | Nuripin ngling sru guguk | bilah dene saya anjinggring | winangun mring kang putra | lir Samba prang pupuh | nèng Ngastina ngendrajala | Samba putra ing Dwarawati asêkti | pantês kang pinaraban ||

10. botên kados Sambane wong ngriki | punika wau tiang durjana | namanipun Samba-ngèrèng | tan tèyèng jrih prang pupuh | tan lir Samba ing Dwarawati | kêjaba kae nayab | sêtun ambêlurut | dhapure wus kaya setan | nora kaya bêndaraku Ki Wuragil | bagus ngêntasi karya ||

11. Jayèngraga gumujêng sarya ngling (106) | kêjabaa tan kêna rinasa | Samba-ngèrèng wong grès-ugrès | Samba wêlulang asu | tan tinatah mung dèn irisi | ijèh wulune ngiras | pulase bang biru | samya ginaguyu suka | Ki Wuragil gumuyu nolih Nuripin | nudingi sarwi mojar ||

12. lêkas muwus kenthol bagus Ripin | gêring sêprandene anggêgarap | lir wong prênjana wuwuse | prie basamu mau | endrajala mono kang êndi | jawane kang drajala | Nuripin umatur | kula ragi kirang priksa | namung ilok alok myarsa dhalang ringgit | mawi anggendrajala[43] ||

13. botên sêrêp ngajêng wingkingnèki (107) | ngling malih jêg nganggo mau ika | basanjinggring mono prie | aku tan pati surup | Ki Nuripin matur ngèsêmi | êng botên piambakan | pan kêsupèn wau | Ki Wirya ngling jêg angumpak | kang[44] gêgarap sia-sia mring wak mami | dèn padhakakên saka ||

14. sangsaya suka paguywan sami | Jayèngrêsmi mèsêm ngandikanya | suawi umangkat age | mumpung enjing mêruput | ingkang paman nauri aris | ia payo prayoga | mangkat mumpung esuk | anulya samya lumampah | Ki Nuripin samêkta gegendhong jurit[45] | lumaku kariyêgan ||

15. Kulawirya gumuyu ngling bêcik (108) | dene lêntrêng-lêntrêng lakunira | dol bagus kaya pêngantèn | ngong apa nut sirèku | apa sira angiring mami | Nuripin aturira | andang pira iku | ngong mêksih satêngah lara | sêprandene lêkas wiwit dèn dukani | pyayi tan têpa-têpa ||

16. Ki Wirya ngling dene ngong tan sakit | matur e lah kêjawi punika | wus kantênan sanès-sanès | Jayèngraga gumuyu | sêprandene bisa madoni | Jèngrêsmi lon lingira | ya bêcik kadyèku | nèng paran namur paguywan | supaya mrih bêgèring ati ngundhaki | ing kêsêl miwah lara ||

--- 7-8 : 139 ---

nut lorog pêgalêngan | anjog ing mêrga gung | tumurun ngidul angèt |[46] byar raina sumirat soroting rawi | sumunaring pracima ||

18. andipani saliring dumadi (109) | sesiningrat katrapèng ujwala- | nirèng surywa pamurbane | nipat rum-rum sawêgung | kasilaking hyang bagaspati | mabang lir netraning hyang | Kala ngrura ngêjur | marêrêng bintulu juga | panrawunging urub bang ngidêp-idêpi | tumênggi i kanangrat ||

19. angododi undhuking sêkalir | ngulur tang wangwayangan[47] apanjang | arunenjang panipate | ron-ron rurumput mabun | maruntusing pupus akikis | kadi dinarênjêman | kacitra ring hèr bun | mêmadu prêdapèng patra | pakis aji lunge nga[48] ngukêl ngulêr guling | ngarêmbyung pakis jangan ||

20. dukut kala mênta lawan grinting (110) | tatêmbagan mêrakan lamuran | kasrampak rumput mawa we | ngêbêsi kang lumaku | mawèng pagalêngan ing sabin | babêran tinêgalan | jagung myang jêwawut | pulung asumba asinang | papêncaran pala kêsimpar ngêmohi | janganan angajangan ||

21. lombok terong kara lan kêcipir | linanjaran ambiyêt wohira | sêmangka krai timune | sri pinagêran wuluh | ririsigan dèn ropohi ri | ana kang wus rinêmbang | wênèh lagya ngabuk[49] | ngiwung nugar patêgalan | pinggir wana têrataban gêrumbul ri | sinugat ingawugan ||

22. kang bêrujul kêbo lawan sapi (111) | ingaba bo o hir kia-kia | pating sarêlèt pêcute | miwah kang anèng gubug | gêgambangan kêndhangan asri | sarwi nyawèni gaga | angukuki manuk | Nuripin anolih mojar | nora jamak wong kae ngêyêm-yêm ati | tunggu kambi gambangan ||

23. sumakean gagane andadi | baya wong ngêndi kang samya gaga | anggênggêng pinggir ginudhe | wau ta kang lumaku | ring pêgagan wu kang kawuri | nampak wana kêtêban | pêjatèn wrêksa gung | kèh pêksi munya wurahan | pangêlinging ulung kalangan mêlingi | anjurudêmung raras ||

254. Jurudêmung

1. cangak bêbayakan miwah (112) | manol darès jaka wuru | bidho duksa kakab rambu | bahak bêduak gêrindan | bango manawang mangiwung | tumiling akêkalangan | myang pêniuping ngun-angun ||

2. srigunting angusir kaga | kèkèt kabundhal angasut | kèkèt ninilap sinaut | ngênani pêksi lap-alap | wangwrin[50] pinêndir lumayu | lap-alap nilap mêngandhap | nibani dara katanggul ||

--- 7-8 : 140 ---

kèl[52] dènira lumampah |[53] myat pêksi ngasutsut sinut ||

4. samya gumujêng asuka | labêt luar ing pakewuh | wah[54] langêning kang kadulu | pra pêksi lir ambubungah | Nuripin angling gumuyu | lèh gawe si alap-alap | kaburu anêmu candu ||

5. ih ih lo si alap-alap (113) | solahe amrih kadulu | dêleya nyêngkêrêm manuk | darane ginawe dolan | cinulkên uga sinaut | bok uwis digawa lunga | menglang-mènglèng adol bagus ||

6. lap-alapir[55] wruhing basa | mêsat niup ing gurda gung | kang akèndêl gya lumaku | umanjing wana gêrotan | pêjatèn mêksih tumurun | lêlêmpar angil[56] ngetan |[57] pasitèn wêwêdhèn mawur ||

7. lon-lonan dènya lumampah | maklum marang santrinipun | Nuripin kang mêksih ngrukuk | Jèngraga alon ngandika | sêsambèn sarya luku[58] |[59] Si Ripin iku sih lara | rêmus awake sêkojur ||

8. wuwuse kaya wong waras (114) | ukur wong ra[60] cêlathu | Nuripin alon umatur | o inggih lêrês bêndara | badan kaula sêdarum | balung[61] rêmêk sêdaya | Ki Kulawirya amuwus ||

9. e e biang nora jamak | Nuripin dang pira munthuk | dene mêmêla ulatmu | ngalêndrêk kêmlara-lara | kaya wong gêring sawindu | ugungan ingêma-êma | takcawuk nyênthak janggutmu ||

10. Nuripin agêrundêlan | andêlna yèn srêngên batur | matur wong sakit satuhu | dèn rani kêmlara-lara | Ki Kulawirya sru muwus | ngêndi ana wong gring bisa | lumaku juwèh cêlathu ||

11. samya ginuyu kang putra (115) | awêlas mring santrinipun | lumakyèng wana mèh kêmput | wisan gawe wancinira | raywan[62] pinggiring dêlanggung | parêrêbaning alampah | nèng soring wit trênggulun gung ||

12. aseup samya amucang | Jayèngrêsmi ngandika rum | Nuripin sira ngong dulu | awakmu dene sangsara | wong ribug wuwuh kabubuh | matur o inggih punika | dados bêbantêning kewuh ||

13. cilaka kêtula-tula | saking sruning manah bingung | myating durjana angiwung | dadya ngungsi marang longan | têmah kêblabag ngambèn gung | kaidak-idak wong kathah | sasat karêbahan gunung ||

14. tan anya[63] manggih gêsang | raosing badan sêkojur | pan kados kinêpruk-kêpruk | pisêking antol dêlika | nindhihi badan sêdarum | ya talah Nuripin sira | awêlas têmên ngong dulu ||

15. umatur nuwun noraga (116) | Ki Wirya mènjêp amuwus | êh êng dene saya mumblug | jêjèrèh wong dongèng kalah |

--- 7-8 : 141 ---

sirike nanging ya patut | dèn dak-idak lir rinêncak | jêr sira nasarkên laku ||

16. wong dèn pakakên durjana | tujune ènthèng sinangkul | ya iku Ripin tambamu | wong gêndhila kêlèmêngan | tan ongang[64] kumingkang nguyuh | gêdidak dadi prêkara | mèh thithik sira ngong bubuh ||

17. Nuripin tan bisa mojar | Jèngrêsmi mèsêm amuwus | lah sêwawi paman laju | wus nipis wana kang kambah | mênawi mangke ingayun | yèn amanggih pêdhusunan | kewala ananggêl laku ||

18. maklum mring santri kang lara (117) | mêlarat anèng ing purug | kang paman alon amuwus | paran ing sakêrsanira | manira kewala anut | wus mêngkana gya umangkat | alon-lonan lampahipun ||

19. pungkas wana pêjatenan | nampak têrataban grumbul | mêrga lêmpar wêdhèn mawug | [...] |[65] kèh dhuwêt jambu kêluthuk | têrag tan nuju mangsa wah | mung jali jarak cina gung ||

20. wus calêk ing pêdhusunan | kitrine katon ngarêmbyung | akêtab ijo kadulu | anapak têgal pêgagan | neka-neka palanipun | kacaryan ingkang lumampah | wirangrongan andudulu ||

255. Wirangrong

1. wanci hyang kalandaragni | nêngah panase angobob | tumapuk jiwangga lir tinunu | ron-ron lum mêrkitik | katênggêl ing hyang surya | saliringrat kalêsahan ||

2. tumumpêr lir agêsêngi[66] (118) | Nuripin ngrêsula kasok | bilah nora jamak panasipun | gumamplêng gêdhêgi | tan ana ub-auban | lêmah tinapak apanas ||

3. lêbu wêdhèn kang amawi | lir amênyak wedang umob | Nuripin lampahnya agêriguh | [...] |[67] kêkicatan[68] | ngalincak lèrèn sêdhela ||

4. sinampyêng lampahirèki | dènyarsa kampir ing dhukoh | praptèng pinggir dhadhah nèng sor bulu | samya rarywan linggih | Jèngrêsmi lon ngandika | lah Ripin sira mentara ||

5. mring pomahan dèn agêlis | anêmbung prerenan kono | Ki Kulawiryajar lo iku gus | ywa kaya kang uwis | yèn kongsi kopindhoa | amêsthi bilai sira ||

6. Jèngraga gumuyu angling (119) | ya nèk manèh sira ngompol | Ki Nuripin sigra maring dhusun | angulat-ulati | janma ingkang prayoga | supaya ywa mêlang ing tyas ||

7. takèn pêkaumanèki | marang wong ingkang kaprêgok | yèn dika têtanya kaumipun | niku Ki Nurbayin | tan wontên pêngulunya | nging Ki Nurbayin punika ||

8. pitutuaning desèki | dhik-kêdhik ragi ginuron | maring ingakathah sami mriku |

--- 7-8 : 142 ---

barang kang kinapti | Nuripin sukèng dria | nulya marang wismanira ||

9. tinudingan wismanèki | Ki Nuripin mara gupoh | praptèng wismanira amitêmbung | nedya nunukêri | angandhar mulabuka | ing salampah rèh dinuta ||

10. anauri Ki Nurbayin | inggih prayogi kemawon | nging ngong tan kêwasa pênêdipun | maringèng pêtinggi | barang rèh tan kuciwa | lan pênêd watêkanira ||

11. nanging gih dika aturi (120) | mêri[69] kularsa tumon | Ki Nuripin sigra gupuh wangsul | praptanirèngarsi | Nuripin aturira | paduka sami ngaturan ||

12. sam[70] pitados tan watir |[71] botên kadya kang kêlakon | punika prayoga wismanipun | nênggih Ki Nurbayin | ingkang tinua-tua | ragi ginuron ing kathah ||

13. lêga tyasira Jèngrêsmi | sarwi angandika alon | lah sumangga paman maring dhusun | kang paman nauri | lah ya payo prayoga | anulya samya lumampah ||

14. lon-lonan malbèng desèki | mring wismanya kang tinanggoh | tan adangu prapta gupuh-gupuh | kang duwe wismèki | sarya ris aturira | sumangga tumamèng wisma ||

15. kang ingaturan nulya glis (121) | masuk ing wisma sinaos | kêlasa saryanyar tata lungguh | umatur Nurbayin | karaharjaning lampah | sarta têmbening pagutan ||

16. sinauran sami-sami | sarwi pajar purwaning don | Nurbayin noraga sakêlangkung | dènya jrih mring tama |[72] sabab wus myarsa warta | ki guru ing Wanamarta ||

17. mangkya kang putra martami | kampir dènya nglêlanandon | sru sukur ing nala sugun-sugun | mundur saking ngarsi | akèn angrukti sêgah | myang kinèn mènèk dawêgan ||

18. dadakan nêmbêlèh pitik | têtêlu kang dhara babon | binasêngèk samya tan adangu | dènya ngrêratêngi | wus ramut sêdayanya | anuding mring rayatira ||

19. miwah mring anake èstri (122) | têtêlu nging awon-awon | kinèn nyaosêna maringayun | sigra kang tinuding | naosakên sugata | Nurbayin bêkta dawêgan ||

20. nèngarsa ngirid kang èstri | kêlawan anake wadon | praptèng palungguhan suguhipun | sumaos ingarsi | Nurbayin lon laturira[73] | sumangga ingkang punika ||

21. sumapala nênaosi | namung sarating kalêson | wening nyu sacrêtan mugi katur | ring paduka sami | Jèngrêsmi rum ngandika | ênggèh sru pênrimaningwang ||

22. pan sarwi samya angambil | dawêgan sampun binolong |

--- 7-8 : 143 ---

nginum we sêdhêngan apikantuk | sêgêr angganèki | rêrêm dènya katoran | lorod sinungkên mêngandhap ||

23. tinêlaskên mring Nuripin | dêgan lajêng pinêlathok | pan wus binêlungkang dêgan têlu | wus têlas binukti | Jèngrêsmi lon ngandika | kalungsèn ing katambêtan ||

24. sintên paman ranirèki (123) | lan ing pundi raning dhukoh | matur kang liningan gih sang bagus | kang sotah mastani | pun Nurbayin kaula | nèngriki katêmpah sêpah ||

25. momong nak putu gêng alit | mung kula kang dèn dhêdhaplok | myang nak putu prapat dhusun-dhusun | kang sami mêrsudi | samya dhatêng mring kula | anggêpe sami ambapa ||

26. dene kang dhusun puniki | winastan dhusun ing Longsor | pan ragi keringan dening kècu | tan purun ngrêsahi | Jèngrêsmi ris ngandika | gih sukur alkamdulillah ||

27. Ki Nurbayin matur malih | sumanggamba turi turoh | gya kang ingacaran atuturuh | sarwi ngandika ris | lah suawi wasisan | sami anadhah kêmbulan ||

28. Nurbayin nuwun turnèki (124) | paduka nadhah sang anom | kula wus luaran duking wau | ya ta kang abukti | pikantuk dènya nadhah | nutug nulya aluaran ||

29. cinarik sinungkên maring | Nuripin nadhah adhokoh | kongsi tan bisobah langkung tuwuk | akêdhik kang kari | pan wus dènya amangan | sininggahkên ajangira ||

30. Ki Wirya gumuyu angling | lo Ripin ole badhog[74] | jarene kêlaran gêring ngukruk | pêmangane bêlis | asor yèn kêwarasan | agawok giris tumingal ||

256. Girisa

1. Jayèngrêsmi lon ngandika (125) | kadipundi wau paman | mawine dhusun keringan | puniku sabab punapa | Nurbayin alon turira | duka dalêm ingkang mawa | kêdah keringan kewala | gih wontên kêdhik kang mawa ||

3. gih anak-anak[76] kula | mêksih kêpenakan misan | mila yèn parêng ing kêrsa | mangke prayogi mêngetan | angêt datan sumêlang tyas | inggih pun Ragamênggala | kêlangkung rêmên tamuan | wong sae ginêmatenan ||

4. utawi tamu prayoga | mandahipun bungahira | punapa kang kinêrsakna | kados tan cua ing kêrsa | lah sumangga yinêktosan | Jayèngrêsmi ris ngandika | gih sukur paman utama | nging dhêndhême tyas manira ||

--- 7-8 : 144 ---

5. kêdah nèngriki kewala (126) | nukêri wismane paman | sêdalu lawan sêsiang | anêdha lila andika | Ki Nurbayin lon turira | inggih sumangga kewala | namung ngaturi prayoga | kang pitados ing panggenan ||

6. Jèngrêsmi nauri sabda | inggih sapênêde paman | mêngkana ing wancinira | wus akir wêktu luhurnya | paman manira yun salat | umatur inggih sumangga | nulya samya ma[77] langgar | Nurbayin kinèn dadiman[78] ||

7. matur mopo mum kewala | Jèngrêsmi ngimami salat | antara wêktu wus bakda | tan kondur laju nèng langgar | Ki Nurbayin maring wisma | nuduh kèn saos dhaharan | mring nak rabinya ring langgar | samya naoskên nyamikan ||

8. cinaran dhahar nyamikan (127) | ngawirya samya dhadhaharan[79] | wowohan myang lah-olahan | wus antara dangunira | ing wêktu wus manjing ngasar | sêdaya sarêng akadas | samya salat wêktu ngasar | wus pêragat bakda salat ||

9. mêkseca lênggah nèng langgar | Ki Nurbayin marang wisma | akèn nyaoskên dhaharan | rabinya lan sutanira | gupuh sêsaji mring langgar | wus tinata anèngarsa | samya mundur maring wisma | Nurbayin nuding roangnya ||

10. kinèn ngatur[80] pra tua | manggihi têtamunira | miwah ki pêtinggi lurah | lurah bubundhêling desa | sarta angrukti sugata- | nira kang badhe jagongan | wus nyêmbêlèh bèbèk ayam | myang angolah pêpanganan ||

11. wus rumat dènya parentah (128) | nulya Nurbayin myang langgar | tundhuk lan para ngawirya | saha nyarakên dhaharan | ingkang sinêmbrama samya | adhahar sasênêngira | wowohan myang lah-olahan | nyamik sapikantukira ||

12. Nurbayin alon turira | sang bagus amba punika | rumaos kêlangkung bêgja | inggih tamian paduka | pêndugi kula ing manah | andika sampun utama | ing ngèlmi ingkang sampurna | pun bapa angalap bêrkah ||

13. kula tua-tua bangka | kakehan taun kewala | tan dungkap babing sampurna | ing dalêm titah ngagêsang | kêtungkul ngèlmi neneman | tan dugèng ngèlmu kang tua | inggih sanguning apêjah | mugi sang bagus asunga ||

14. pitêdah ingkang sênyata (129) | Jayèngrêsmi lon ngandika | mêne dènya nyênyamikan | mêksih angasta pisang mas | saulêr sarwi anabda | mèsêm wor ing panêmbrama | kêlangkung atêbih paman | pêmbatange mring manira ||

15. lir ngincup antuping kombang | cêpak lupute pêthènya[81] | tangèh kalêrêsaneka | manira santri wêlaka | mêksih winulèng sudarma | dèrèng wruh ngèlmu nèm tua | yèn ngèlmi santri tan endah | namung ngèlmi sêmbahyangan ||

--- 7-8 : 145 ---

16. linulut dalu lan siang | gumuyu Ki Kulawirya | i bilah dene agawat | kang Nurbayin pêtakonya | dene kadi wohing nanas | mawi pinilih nom tua | puniku dospundi kakang | Ni Nurbayin mèsêm nabda ||

17. inggih mangsa borong samya (130) | ingriku panuwun kula | angalap bêrkah wuwulang | mila ngong atur pêtanyan | saking balilêt kaula | dununge ngèlmi nèm tua | sêsangu ginawa pêjah | Ki Wirya sangsaya latah ||

18. sarya ngling kaya wong lulungan[82] | mikir sangu kang ginawa | Jèngraga mèsêm andika[83] | lêrês man Nurbayin dènya | tanya ngèlmu nom tuanya | kang nyata pêtanyanira | wajibing gêsang ihtaar[84] | puniku apan utama ||

19. Ki Wirya malih ngandika | gih gampil puniku kakang | Nurbayin pêtanyandika | tan susah matur anakmas | sêkalian miwah mringwang | gampile andika tanya | marang Nuripin kewala | uningèng ngèlmi nom tua ||

20. yèn kula ngèlmu punika | kang ginawa sangu pêjah | pêde[85] sangu bêrambang |[86] kinandhut ywa ical-ical | niku kakang kang utama | tinandur anèng ing dunya | suprih thukul ing akerat | mêkotên pasêmonira ||

21. kudu-kudu ing agêsang (131) | kang tan pêgat pujinira | lir bêrambang ingoncekan | tan têlas kuliting brambang | sap-sapaning ngèlmu rasa | Nurbayin mèsêm anjola | matur tan pati surupan | anyathêti kanthètira ||

257. Kinanthi

1. Ki Kulawirya amuwus | yèn andika kang Nurbayin | arsa wruh ingkang tetela | gih ngriku maring Nuripin | kang wus kinalilan mulang | mring murid ingkang sêdyapti ||

2. ambakna niku nyêkukruk | tan kêna dèn mêjanani | Ki Nurbayin ngungak-ungak | sarya ngling marang Nuripin | dospundi ingriku anak | lajênge mungguh ing ngèlmi ||

3. Nuripin nauri saguh (132) | gih mangke kewala gampil | mêksih apanjang njotnya[87] | tiang wus anèng ingriki | tan susah kasêsassa[88] |[89] dêdalon kewala bêcik ||

4. mêngkana ing wancinipun | ancala wus tunggang wukir | samya mudhun saking langgar | arêbat wêktu mahêrib | Jèngraga kinèn dadiman[90] | wêwacanira dèn apti ||

5. Nurbayin ngalêm jro kalbu | sangsaya dènya jrih asih | wus bakda wêktu mahribnya | nuju sunatira wabin | gya manjing angangkat ngisa | Jèngraga mêksih ngimami ||

6. antaranira bakda wus | pêragat sunat[91] witir | samya ngaturan mring wisma |

--- 7-8 : 146 ---

nulya sêdaya umiring | wus prapta tata alênggah | ginêlaran sarwa suci ||

7. Ki Nurbayin sigra nuduh | mring rabi lan anaknèki | ingkang liningan agêpah | êmboke nuduh mring siwi | padha sira rêrêsika | ngladèni dhayoh priayi ||

8. ing sêkadare wong dhusun | aja nisthakakên kèksi (133) | anake samya agêpah | nulya bêbraèn rêrêsik | Banêm Banikêm Baniah | ting gadhuwêt salin jarit ||

9. Banêm tapih tuwuh[92] watu | grusan tigas dèn anyari | kêmbên solok turun waspa | gêlung munjung dèn sêkari | usit tanjung lan kênanga | acucundhuk sêkar kanthil ||

10. boborèh sari apupur | Banikêm tapih gêringsing | wayang maksyanyar bang-bangan | kêkêmbên pêlangi wilis | apupur wêdhak lamatan | gêlung dhog kagênêm jêndhil ||

11. Baniah tapih têruntum | kêkêmbên pêlangi abrit | ubêd kêkêndhon sêmangga | singsêt ngarêp ngloko[93] buri | gêgêlungan canthèl pisan | anggondhèl nèng githoknèki ||

12. tanpa sêkar mung cucundhuk (134) | kanthil lan rone sumlêmpit | nèng lungsèn tan pati kêkah | pupur walêr borèh kuning | ni rara katêlu pisan | mèh kêlungsèn ing wêwanci ||

13. prawan tua ting salêbug | gadrug-gadrug durung laki | wangun wagu kiwa-kiwa | abêbêsus mêsês linthis | nyongor-nyongor tiru bapa | mung Baniah dhamis kêdhik ||

14. samya irêng rada suluh | ngungkuli sarwa sêdhidhik | sawuse samya adangdan | biange mèsêm sarya ngling | lah ya mêngkono nak ingwang | patut kadêlêng priayi ||

15. wis ta mara dèn agupuh (135) | ladèkna suguhmu aglis | kang sinung ling sigra nyandhak | pasugata maringarsa |[94] Banêm Banikêm Baniah | bêkta bucu dhulang kêndhi ||

16. sinaoskên marangayun | Baniah majêng ingarsi | anjongok sarwi kandhêgan | tangan têngên nata piring | kiwa kuaga sidua | liringe amêratani ||

17. kêmbên kakosèr ing sikut | marucut lukar sêsisih | bluju mêthuthuk mênthêkan | lir wudun ngabuh-abuhi | mêntholos angênthos ngegla | anjingkat ni rara isin ||

18. bênakên kêmbên kêsusu | tangan sih nyêkêli piring | isi ragi srundèng kacang | byuk wutah mat[95] mratani |[96] arengkodan solahira | angimpun kêmbên sêsisih ||

19. têngên brukut kiwa mrucut (136) | gênti mênthongo[97] kaèksi |[98] pra tamu nênamur tingal | bapakne bêkus ngaruhi | ih bocah tan ngarah-arah | Banêm Banikêm ngèsêmi ||

20. Baniah srewodan mundur | mipit kêmbên kang ngêndhoni | bug-bug lumayu mring wisma |

--- 7-8 : 147 ---

mêksih sarwi bêkta piring | Ni Baniah langkung merang | kakang wus mundur singarsi ||

21. biange mèsêm asêndhu | bocah apa sira iki | polahe sêmbèr leweran | têmahe ngisin-isini | samya anutuh sêdaya | biange lan kakangnèki ||

22. biange ngungun andulu | marang sutanira katri | samya brangta mring tamunya | kêtara pasanging liring | dhasar sami prawan kawak | mêjên mulat ing têtami ||

23. wau kang sami alungguh | Ki Nurbayin ngacarani | sumangga awêwantinga | kula turi sami bukti | prayogi ngriku piambak | sumêpala nênaosi ||

24. anuwun sêpuntênipun (137) | pasugata tan prayogi | pra ngawirya ris ngandika | ênggèh wus têrima mami | tan sagêd amangsulana | sih andika sung kêndhuri ||

25. pan sarwi samya tuturuh | dan lêkas sarêng abukti | pikantuk dènya anadhah | antara dangunirèki | anutug dènya kobokan | majêng ingkang nglêladèni ||

26. biange ngoso amuwus | lo uga manèh mêndhêlis | bok sing singsêt kakêmbênan | Baniah sigra ngoahi | sih kêndho dhadhêmira[99] |[100] tan kêna dèn ruh-aruhi ||

27. kêmbênan angglathik mungup | ngêndhog sêtugêl kang kengis | bêngkêr mrih mundul kinarya | ngegla wonga-wonganèki | Banêm Banikêm myat ewa | rêbut dol ayu mring tami ||

28. ni rara têlu mangayun (138) | samya ulate mumurih | sarêng praptanirèngarsa | Jèngraga Kulawiryèki | ewa mèncêp ngling ing dria | andruwêng têmên wong iki ||

29. wong padha lir bugêl sêmpu | dol ayu tan dulu dhiri | pêngrasane yu-ayua | nulia dèn dhêdhêmêni | dhapure kaya bêdhigal | tanpa ngrasa ulah liring ||

30. ni rara têlu agupuh | anyarik ambêngirèki | lajêng sinungkên mêngandhap | kabèh mring santri Nuripin | adhacah rampadan tarap | Nuripin glis muluk nangsi ||

31. kêsusu tan kongsi wisuh | lapake kêpengin bukti | Ki Wirya anolih mojar | lo cêkothonge Nuripin | lir sorok têlthong gêdhogan | ambêlabak olih kardi ||

258. Bêlabak

1. Ki Nuripin athêkul dènira bukti (139) | puluke | nora kongsi angêpêl ukur nyêkêdhung | tangane ||

2. bluwa-bluwo lap-lêp tan kanti dèn mamah | sêgane | themal-themol mangan iwak nora agop[101] | cupake ||

3. kae Kulawirya myat marang Nuripin | tandange | ngling ambêkus dubilah Nuripin kumat | edane ||

4. ambakna wong bêbadhog lir tan kaupan | dilèngèng |

--- 7-8 : 148 ---

nora jamak mamah-mumuh mangan iwak | cuake ||

5. ngaji mumpung ngijèni tana ngregoni | jabloge | pêmuluke akêrêp lir asu gancèt | ngingkige ||

6. nora kongsi tugêl upane minamah (140) | ge-age | pilang-pilang gondhange bisa ngêlêdi | kêrêpe ||

7. Ki Nuripin ambêkuh mêksih amangan | grundêle | êh êng jêlèh andêlna dahwène opèn | panastèn ||

8. saya nêmên pêmangane mundhak sêngkut | cekohe | Ki Wirya ngling lo malah drêwolo bae | edane ||

9. matur ê[102] e lae angangkah punapa | pamine | yèn mundura mangsa siosa amangan | warêge ||

10. wus mêngkana anutug dènya amangan | dangune | ingundurkên ajange marang ni rara | katrine ||

11. samya mèsêm ni rara atutup lambe | tangane | wusnya mundur nulya naoskên dhêdharan | ge-age ||

12. wowohan lan olah-olahan mêpêki (141) | kabèhe | Ni Baniah tansah ngalang-alang liring | lirike ||

13. tan kêsaman dènira anyangkut tingal | sêbêle | lir tambanging timba sinurupkên lèng dom | pamine ||

14. tangèh panjingira paguting pasêmon | lèjême | kadya sawêr dènyarsa anglèng kêbunton | pêpête ||

15. wusnya naosakên dhêdharan ni rara | nulyage | samya mundur mring wisma sêmune cua | atine ||

16. Ki Nurbayin matur sumangga punika | sêsambèn | sawonêne[103] mêmangsêgan sumêpala | nisthane ||

17. tamunira nauri inggih ngong trima | isihe | mapan sampun ingadhêpakên ingarsa | sêlote ||

18. tan antara kang samya eca alênggah | dangune | gya prapta ki pêtinggi Ragamênggala | alinggèh ||

19. tur pêmbagya marang pra tamu katrinya (142) | rahabe | winangsulan wilujênge sami-sami | wuwuse ||

20. wontên malih kang prapta pra tua-tua | tanggane | wong pipitu pan Ki Soma Wanadrêpa | lan malèh ||

21. Tanujaya Wrêgajaya Upagati | Ki Moglèng | Ki Miruda samya tinua ing desa | kabèhe ||

22. gantya-gantya atur wilujêng mring tamu | pêmbage | winangsulan pênarimanira sami | sojare ||

23. samya dongong aningali mring têtamu | baguse | ing pasêmon mriayi anjêtmikani | sênêne ||

24. samyanduga lamun putrane jêng kyai | yêktine | kang kêkalih kêlangkung abagus anom | warnane ||

--- 7-8 : 149 ---

259. Sinom

1. umatur Ragamênggala (143) | mring sang bagus Jayèngrêsmi | lamun pinarêng ing kêrsa | paduka kula aturi | sarèhne wisma mami | ragi wontên ombèripun | nèngriki karipêkan | duk siang kaula wêling | mugi sang bagus kêrsaa mring wismamba ||

2. Jarêsmi[104] rum ngandika |[105] lah ênggèh kakang prêtinggi | asru pênarimaningwang | tan sagêd ngong mangsuli sih | ngriki kemawon mami | nunukrêri wismanipun | angrêrêmakên lampah | krana'llah ngangkah punapi | anèngriki sasat nèng wismane kakang ||

3. andhêku Ragamênggala | cua dènyarsa ngaturi | langkung sêngsêmirèng dria | marang sang atamu katri | katrapan ing pangèksi | tyasira akusung-kusung | wus angrukti sugata | sêkul panganirèki[106] |[107] ki pêtinggi Ragamênggala parentah ||

4. mring batur kinèn ngambila (144) | saosan kang wus rinukti | agêpah ingkang liningan | amundhut pasugatèki | tan dangu nulya prapti | rong jodhang rampadanipun | sêkul lawan panganan | tinampan ni rara katri | ki pêtinggi ngling êndhuk banjur ladèkna ||

5. Banêm Banikêm Baniah | solahe samya kinardi | mêsês lir ayu-ayua | dol ayu dlerengan liring | mêjên kêjêng ningali | tênagane mring têtamu | ambêdhog ngadhang ulat | anyêgat ulat pakolih | samya ngringêt ting pêruntus irungira ||

6. sigra naoskên rampadan | bubucu angêt barêsih | sinaosakên ingarsa | ni rara tri nata piring | kabèh piring gumlêthik | wèngwèng tansah myat ing tamu | mèsêm Ragamênggala | ngling dèn alon nglêladèni | ni rara tri samya mèsêm ingaruhan ||

7. sarwi mulat mring tamunya (145) | lirike amêratani | Jèngraga ewa tyasira | ngling ing dria bocah iki | anggigilani ati | kêmlêkarên ing pandulu | kaya tan kolu mangan | ngênês gêring dening liring | wong lir gênjik jêngginik kêmendah-endah ||

8. wusnya gya mundur ni rara | ki pêtinggi ngacarani | sumangga ingkang punika | kaula naosi bukti | sêpala tan prayogi | namung pêmancaling kêmul | inggih maklum paduka | kaula turi wêwanting | Jayèngrêsmi alon wijiling wêcana ||

9. kêlangkung pênrimaningwang | pasihane kang pêtinggi | tan sagêd amangsulana | pinagut amanggih bukti | sarya ngling jroning ati | kêmurahaning Hyang Agung | dene mêntas luaran | mawantu ana asung sih | kaya-kaya tan kêwawa nadhahana ||

10. nulya wêwanting saryojar (146) | lah suawi kang pêtinggi | myang pra sêpuh sêdayanya | samya akêmbulan bukti | têmbene sih pêpanggih | kewala krana'llahipun | sêdaya aturira | paduka sami abukti | botên susah anggalih ingkang omahan ||

--- 7-8 : 150 ---

11. pinêksa kêmbulan nadhah | gupuh mojar ki pêtinggi | èh sapa kuwe kang ana | sira mêngetana aglis | mundhuta bucu malih | roro sarampadanipun | kang tinuding gya mentar | tan dangu anulya prapti | sinaoskên tata nèng bale watangan ||

12. ingacaran ngangsêg kapang | Nuripin kinèn alinggih | ing salu royom anadhah | tan ayun Jèngraga angling | nuruta mèlu linggih | konjalan kono ing salu | Nuripin sigra minggah | mring salu nêpungi linggih | adan lêkas samya kêmbulan anadhah ||

13. Jayèngrêsmi Jayèngraga (147) | katri Ki Kulawiryèki | samya micarèng ing nala | owêl rahabing pêtinggi | kêpalang kaduk bukti | namung animbangi tanduk | dangu dènira nadhah | pikantuk anutug bukti | aluaran samya wijik turuh asta ||

14. ambêngira cinarikan | abikut ni rara katri | Banêm Banikêm Baniah | samya ngundurakên piring | Baniah sikutnèki | pan anjarak ngêsuk dhêngkul | dhêngkule Jayèngraga | Jèngraga micarèng galih | êng êng dene andruwêng tênaganira ||

15. ni rara bungah jro nala | munyung-munyung ambêdhidhig | mandah si yèn linawana | kêbêk atine glis mati | sêmono bae dening | tyase lir ambêdhah lambung | mêngkana sawusira | ambêng linorod ing wuri | namung kantun saênggèn kang ingantosan ||

16. Nuripin dènira mangan (148) | nênggih dangu angarèni | rewange kêmbulan mojar | wawi gus ywa isin-isin | prayogi kang dumugi | Nuripin ngling gih-gihipun | mangsi dadak isina | pan wus gria ngong pribadi | samya muwus lah inggih lêrês punika ||

17. Jayèngraga mèsêm mulat | Ki Wirya gumuyu angling | i i bilah nora jamak | kèh jujuluke Nuripin | omah kobong lan malih | ajujuluk karteg rubuh | murade nora beda | sêsaka kari sawiji | matur tanggêl kantun sakêdha[108] wasisan ||

18. wus lêpas sêkul ingajang | ngling kula sampun dumugi | ginuyu roangnya mangan | mènthèk-mènthèk Ki Nuripin | Ki Wirya ngling nudingi | wis kaya bagor auntu | amêng[109] wus ingunduran | gumanti dhêdharan ngarsi | pan cinarakakên mêmangsêganira ||

19. Jèngrêsmi mèsêm ngandika (149) | alon marang ki pêtinggi | punapi sun walêsêna | mring kakang myang man Nurbayin | dene ta ginêmatin | tan mantra têmbene tundhuk | langkung rahab maringwang | sêmune tan wigih-wigih | ki pêtinggi gumuyu anor turira ||

20. kang botên-botên sinabda | tan rumaos katrimèng sih | ketang kumêdah kaula | ngalap bêrkah wit kêpanggih | wu[110] tetela kang warti | yèn paduka putranipun | guru ing Wanamarta | komuk ngulama linuwih | tan wontên lir Jêng Kyai Bayipanurta ||

--- 7-8 : 151 ---

21. ginuron para ngulama (150) | tuwin bupati pêsisir | masuk nêcêp samya nyabat | mring ramanta jêng kiai | kaula tumut mundhi | mundhi ing barêkahipun | ing mangkya jêng paduka | sumasar kêrsanta kampir | sakêlangkung kaula asuka rêna ||

22. lamun kêparêng ing kêrsa | paduka kula aturi | rèrèh nèngriki sêpasar | sakêrsanta ngong ladosi | kados tan walang-kapti | Jayèngrêsmi lingira rum | kêlangkung pênrimèngwang | sih mulene kang pêtinggi | angrahabi mring wong mêntas kabêncana ||

23. nanging tan dadya punapa | rinêksa dera Hyang Widi | atanggap Ragamênggala | umatur mring Jayèngrêsmi | kabêncana dospundi | kaula nuwun sumurup | Jèngrêsmi kaduwung tyas | pitutur kang wus kawuri | tanpa misil anênangi têkaburan ||

24. anolih mring arinira (151) | Jèngraga sumambung angling | mêkètên lire kang Raga | ing lampah duk winginèki | kampir dhusun Têgarin | sasar nèng wismaning pêthut | kèh wastaning durjana | benggole ran Candragêni | samya kumpul wêtara wong satus ana ||

25. ing dalu niat misaya | angècu ngêprês ing mami | ingêbyuk durjana kathah | anosog gêgaman wani | kakang mas lawan mami | anjêjêr kewala jêtung | mung paman Kulawirya | kang ngrampungi ing prêkawis | dur malêdug linawan tangan kewala ||

26. katuju rinêksèng Suksma | kang ngècu gusis tan kari | byar enjing nulya umangkat | nênanggung kampir ingriki | wus rahayu lêstari | kang myarsa samya angungun | nyênthe Ragamênggala | ngling dhasar gone wong baring | wong Têgarèn gambuhane gêgêmblungan ||

260. Gambuh

1. Ragamênggala matur (152) | ambêg umbag prawiraning wuwus | yèn cêcêmplon Têgarèn sami kêpadhil | ancog-ancogên sêdarum | sêdhusun pisan wong bandhol ||

2. dursila gêcul kumpul | wus damêle mêjahi dêlanggung | ki pêtinggi anjêngèngèk angling malih | jêge manira andulu | wong Têgarèn anèng kono ||

3. sapa jênênge mau | gupuh bature asru umatur | wong titiga kang mriki duk wau enjing | Jarangas lan Prêtiyuyu | kêlawan pun Mêrak-jamprong ||

4. Ragamênggala muwus | lah undangên marene dèn gupuh | gya ingundang tan dangu wong tiga prapti | kêmul bêbêd ting bêdêngus | Ragamênggala têtakon ||

5. sira jare anukup (153) | santri anginêp anèng desamu | kang tinakon wus mangêrti langkung ajrih | kang lênggah singgun-suminggun | kelingan prawiraning don ||

6. matur sarwi tumungkul | botên nêdya kaula anukup | akalipun pun Brajalamatan kalih | Braja-lintang Dhadhungawuk | kaula katut kemawon ||

7. botên tumut angrubut | kewala[111] lajêng lumayu | mila tan kêdrawasan tiga puniki |

--- 7-8 : 152 ---

sêdaya pating garuruh | kèh kacurnan kèh kang pekoh ||

8. dede sêwadosipun | kados-kados kang winastan jitus | mirêng kula sambate kang sami kanin | sajêg tan kadya puniku | lagi puniki kêtanggor ||

9. Ragamênggala muwus (154) | yèn ta sira mèlua angêbyuk | nora wurung sira ngong bubuh saiki | iku apa pêngrasamu | kokira-kira wong recon ||

10. tuju sira tan mèlu | yèn mèlua yêkti pêcah dhasmu | kang liningan kêlangkung dènira ajrih | Ki Kulawirya gumuyu | sarwi mulat ing Mrak-jamprong ||

11. kang dinulu tumungkul | Mrak-jamprong Jarangas Prêtiyuyu | kalimputan lir tikus pagut lan kucing | tan kêwawa salang dulu | Ki Kulawirya ngling alon ||

12. gih talah yèn sun gugu | dhi pêtinggi ngong duk winginipun | datan nêdya amrêjaya ingajurit | mung nangkis braja tumêmpuh | anjorogakên sakèh wong ||

13. kècu asru anggrêgut (155) | riwut blarut tanbuh roang musuh | pênthung-pinênthung lan roange pribadi | kêjagur tapuk-tinapuk | ting kalêpruk kèh mêlopor ||

14. dadya tyas ingong kondur | tan bramatya dening salang gumun | wong kang ngudrêgan[112] lan roangnèki |[113] tan won[114] ngênani ringsun | Ragamênggala anjomblong ||

15. myang sakèh kang alungguh | gawok myarsa sèstu janma luhung | dhasar warti putraning guru linuwih | mangkya mêntas anrang kewuh | atatas prawira tanggon ||

16. sangsaya jrih kêlangkung | kang samya myat mring sang katrinipun | Ki Nuripin sumambung kandha duk uni | sarwi angaruti jagung | sinambi lan jênang dodol ||

17. wuwuse nyamuk-nyamuk | kula yèn kèngêtan wingi dalu | duk bêndara kenthol rinêbut ing jurit | sore tyas kula wus pyar-pyur | myat wong kongsi wêdi nguyoh ||

18. myarsakên kang cinatur (156) | dènya ngampak ambegal mêmandung | linggih têpung sor jagongan duwe bayi | tan ana lian cinatur | namung dènya bêdhog colong ||

19. ngapalkên jaya èsmu | ting bêrisik guthite anukup | têndo wanci lingsir wêngi ngêprês wani | wong sêdesa sarêng ambyuk | tujune bêndara jarot ||

20. lir ngidak-idantandur[115] | lêbur tumpur kang ngrêbut byur mawur | satêngahing gawe ngong tan duwe ati | ngungsi mring longan amblusuk | ngambèn dèn grijag sakèh wong ||

21. dêlika antol jêpluk | ambèn ambyuk nindhihi maringsun | lir linakar amipit ing awak mami | tan bisa obah sêkojur | ngong sêsambat gêmbar-gêmbor ||

22. tujune glis malêdug (157) | binirat mring bêndara gya mawut | datan ana siji ingkang mangga pulih | kula tinimbalan gupuh | ngong matur sru bêngak-bêngok ||

23. nulya bêndara gupuh | ambrengkal galar dêlikanipun | kinèn tangi manira tan bisa osik | kewala tinarik asru | ngong gya rêngkêng-rêngkêng lunggoh ||

24. sêkojur badan rapuh | kongsi sêpriki ing sakitipun |

--- 7-8 : 153 ---

angrêmpiyêg ting garêgês raosnèki | kang myarsa samya gumuyu | anduduk dadi guguyon ||

261. Dudukwuluh

1. ki pêtinggi Ragamênggala gêgêtun | myarsa kandhane Nuripin | dènya amanggih pakewuh | anèng dhusun ing Têgarin | rahayu prawiraning don ||

2. myang sakèhe kang jagongan samya ngungun (158) | micarèng sajroning ati | tan wingwang putraning guru | putra kadange linuwih | sabdaning rama kinaot ||

3. apan iku kaote trahing aluhung | sèjèn pancène wong gombrik | yèn kêtêmpuh tombok umur | saking apêse tan yuni | wong awon nora winongwong ||

4. ka mêngkana osike pra sêpuh-sêpuh | pupuji sukur ing ati | wah jrih asihirandulu | Ki Wirya mèsêm dènya ngling | atêtanya mring Mrak-jamprong ||

5. èh kisanak ngong tanya marang sirèku | rika ngakua ywa kumbi | duk sira padha anukup | apamu kang tiwas kanin | wong tri tutura maringong ||

6. samya matur wong têlu inggih sang bagus (159) | yêktose kula puniki | tiang tiga sami tatu | kang sirah sami anggêtih | kados kenging pênthung bandhol ||

7. Ki Nuripin mêtènggèng sarwi amuwus | dene kathik têdhas wêsi | lah aji dika si lêmbu- | sêkilan kadipunêndi | kongsi anandhang kêtaton ||

8. nauri dandosan mêkatên puniku | tan kenging kêdah bilai | kaula wus niat mantun | tobat kula yèn nglampahi | inggih ing pêndamêl awon ||

9. Ki Nuripin nauri sarwi gumuyu | layak yèn dika marèni | marine mari kêbutuh | tuju-tujune marèni | wong wus kêpêngkok kêpokoh ||

10. gêr gumuyu sêdaya roangnya lungguh | Kulawirya mèsêm angling | gêguyu mring ulatipun | wong têtêlu pucat isin | Ki Kulawirya agupoh ||

11. ngrogoh kanthong mundhut têlung real wutuh (160) | lo niki dika tampani | nyêreal edhang wong têlu | ngong asung patiba jampi | rika marèni kemawon ||

12. polah palacidra dursila cêlimut | Mrak-jamprong sigra nampèni | sarwi matur nuwun-nuwun | sêdaya ingkang alinggih | dènya andêlêng mêlongok ||

13. Jayèngrêsmi Jèngraga mèsêm andulu | samya sukur tyasirèki | mring paman asung sih maklum | Nuripin ngaruh-aruhi | lo mêngko uga angglembos ||

14. ethok-ethok marèni durjananipun | kêjaba andika salin | jêjênêng rika puniku | tan lumrah nganèh-anèhi | lan jênêng salumrahing wong ||

15. jênêng Mrak-jamprong Jarangas Prêtiyuyu (161) | ana jênêng Kêndhil-wêsi | Lutung-mènglèng Tambak-ladhu | Samba-ngèrèng Candragêni | Kêthèk-mingkar Klunthung-waloh ||

16. jênêngan[116] kabèh kang mêngkono iku | bangsa brêkasakan bêlis | thethekan setan lêlêmbut | bok jênêng sing lumrah janmi | ywa rika jênêng mêngkono ||

--- 7-8 : 154 ---

17. anauri wong tri o inggih kêlangkung | sêndika angalih nami | jènênging tani kang patut | Nuripin angling gih bêcik | lan malih bênêre nganggo ||

18. pituase surup dadya arta ngusur | têlung wang edhang wong katri | sababe aku ya mèlu | lara babaganing kanin | ngong kêtindhihan ambèn bot ||

19. kang miarsa sêdaya sami gumuyu (162) | Ki Wirya ambêkus angling | kakehan pamèt si cêblung | wong ngêmis dadak andruwis | ya mara wis ta ing kono ||

20. Ki Ripin amuwus pundi ta ingriku | abêgja rika pinaring | wong têlu mèsêm sumaur | inggih bok sampun akawi | mundhut ujuran kemawon ||

21. inggih kula sami ngaturi nyêtangsul | anggrisipun dinol dhingin | benjing-enjing pênêdipun | Nuripin anolih angling | lo niku dikampun goroh ||

22. sinaguhan wong têlu Nuripin manthuk | ginuyu sakèh kang mèksi | Ki Kulawirya amuwus | dhusun iki dhi pêtinggi | kêbawah pundi ing Longsor ||

23. desa gêdhe wiar pêsabinanipun | Ragamênggala turnya ris | ing Longsor cacah sangang jung | pan inggih tumut nêgari | Tabon Pranaragi katong ||

25. ing Trênggalèk Lêmbuasta wastanipun | ngabèine kang sawiji | sami dêmang lênggah nyatus | mas dêmang ingkang sawiji | Kidangwiracapa jarot ||

26. sisih lan Mas Dêmang Wirancana nêngguh | sêntana ing Pranaragi | pan sami sêntosanipun | wontên kaote sêkêdhik | bèr Wiracapa maring wong ||

27. èsmu kagyat Kulawirya myarsa wuwus | angling sêsambèn ing kapti | puniki mungguh ing laku | rayinta anakmas kalih | tinuding sudarma karo ||

28. inggih kaka kaula jêng kyai guru (164) | kon ngulati kang don anis | Sèh Amongraga linuhung | pan dèrèng parêng pinanggih | samêrga kalungsèn wêrtos ||

29. lan angluruh karuhe jêng kyai guru | salong ingkang wus pinanggih | mung kantun kang dika tutur | ran Kidangwiracapèki | manira ayun pêpanggoh ||

30. yèn sêmbada si adhi mugi tutulung | yèn èstu anakmas kalih | umangkat ing besuk esuk | ngong nêdha rencang sawiji | nuduh mring Lêmbyasta mêngko ||

31. Jayèngrêsma[119] Jayèngraga nunggil wuwus | lah inggih kakang pêtinggi | prayoga asung pitulung | Ragamênggala turnya ris | inggih sêndika kemawon ||

32. pan kaula priangga ingkang tut pungkur | marang ing Lêmbuastèki | mangsa ngong wratna ing laku | pra ngawirya suka myarsi | mring Ragamênggala sagoh ||

33. Ki Wuragil Kulawirya malih muwus (165) | lah sukur adhi pêtinggi | kêlawan sanès cinatur | pênêd bab ngrasani tani | sami pucungan angomong ||

--- 7-8 : 155 ---

262. Pocung

1. tanêm tuwuh ilmune barang tinandur | mrih tulusing sawah | sêlamêt dadining wiji | wong tani kang tinêmu tanêmanira ||

2. wawi ngriku paman-paman para sêpuh | won nganggur jagongan | pênêd caturan kang misil | supayane anarik budi raharja ||

3. alon matur Ragamênggala pra sêpuh | nuwun jasad kula | sêdaya yèn tiang ngriki | datan wontên kang nalar mung mrih leleran ||

4. babing ngèlmu gugunêman sami busuk | myang kang tua-tua | samya bodho sêdayèki | barang kedah tansah têtakèn kewala ||

5. mring puniku Ki Nurbayin ka[120] mumuruk (166) | sêkathahe ingkang | pitakèn marang Nurbayin | pan sêdhengah kewala tinakokêna ||

6. ananêmbur pitutur miwah nênandur | sami atêtanya | Ki Nurbayin mituturi | inggih mangsa borong ingriku kewala ||

7. èsmu guyu Ki Kulawirya amuwus | kalingane kakang | Nurbayin tunggul desèki | ka[121] dadya pêngangson ing nak putu kathah ||

8. mèsêm matur êng botên pantês kawuwus | namung tambêl bêtah | kêtêmpuh sêpuh pribadi | ngilmi awèl-awèl prandene ginêga ||

9. lingira rum Ki Wirya sami gumuyu | sêkadar wong tua | kadospundinipun malih | inggih pantês kajibah rèh kêwajiban ||

10. babing kawruh maesa won pênêdipun (167) | ingkang pinilala | myang mangsa tanduring wiji | saking pundi titake[122] ingkang prayoga ||

11. ris umatur yèn maesa titikipun | ingkang pancal buntal | wulu pandhês kang anugi | ingkang kêngkêng kawête bang gantanganya ||

12. gigir wusu kang kiat bubuntutipun | kandêl lêng-lêngira | kuping kang jamur krêna brit | kang tan kalung kang mêmêl andhêmanira ||

13. kulit alus kang ngêmbêr bubunguripun | kang manggak pathaknya | ilat ka[123] mobit nêlasih | wadhuk bandhur kang ngupih landhu[124] iganya ||

14. tracak sungu kang dêlês utama dhungkul | punika winastan | dhoyog sinom rajapèni | kalis ngama asrêp lacake tulusan ||

15. lingira rum Ki Wirya sarwi gumuyu | lah niku prayoga | kêduga têmên tyas mami | pênêd linajêngkên kang Ragamênggala ||

16. saratipun têtanèn ataminipun[125] (168) | supaya ywa ana | Ragamênggala turnya ris | kang kêlampah tanah ingriki saratnya ||

17. yèn ta lamun taun Alip wit mêluku | ing dina Jumuah | saking kidul wetan wiwit | pêmlukune winêkasana ing têngah ||[126]

18. nêbaripun ing wiji tancêbing tandur | kalêrês ing dina | apênêd Jumuah Lêgi | amanipun punika apan bang-bangan ||

19. saratipun ampo lawan jêruk gulung | pinêndhêm tulakan | lamun taun Ehe wiwit | mluku dintên Arbo saking lèr lêkasnya ||

20. wêkasan wus ingkang lèr kilèn puniku | nêbar ing winihnya |

--- 7-8 : 156 ---

tancêbing tandur marêngi | dintên Rêbo amane pêksi anêba ||

21. saratipun apan pisang saba nêngguh (169) | pinêndhêm tulakan | yèn Jimawal wiwitnèki | mluku dintên Sêptu winiwitan têngah ||

22. nêbaripun wiji myang tancêbing tandur | Sêptu ama bugang | lêri bungkak sambêl cabe |[127] jangan mênir sinajèkên ing tulakan ||

23. lamun taun Je dènya wiwit mêluku | Kêmis ing lèr wetan | wêkasan kidul kilèn wis | nêbar winih tancêbing tandur Kêmisnya ||

24. amanipun cèlèng kang agusir tandur | sarat uncêt wadhang | kêlawan têrasi abrit | jagung saontong pinêndhêm ing tulakan ||

25. lamun taun Dal Ngahad wiwit mêluku | kidul lêrês dènya | wêkasan lèr lêrês nênggih | nêbar winih tandur nênggih dina Ngahad ||

26. amanipun ulêr sarat tenja lutung (170) | timah budhêng apan | pinêndhêm tulakanèki | yèn taun Be wit mluku dintên Sênènya ||

27. lêkasipun sing wetan wêkasanipun | lèr kilèn yèn nêbar | winih tandur Isnèn ugi | amane sundêp pan sarat tenja jaran ||

28. pinêndhêm tulakan lamun taun Wawu | wit mluku Sêlasa | saking kidul wetan nênggih | wêkas kidul kilèn yèn nêbar Sêlasa ||

29. amanipun walang sarat lênga taun | pinêndhêm tulakan | kêlamun taun Jimakir | amêluku wiwit ing dintên Jumuah ||

30. saking kidul wetan wêkasakasan[128] têngah wus |[129] nêbar wêwinihan | tandur ing Jumuah ugi | amanipun tikus bêrit sarat jênang ||

31. baro-baro lan pêngaji sigar apu (171) | botên kenging nganyang | lan salêmbar roning wringin | binuntêl ing roning pisang pêronggolan ||

32. pan tinangsul lawe wênang ubêd têlu | tamat gotèk sarat | têtanèn angulah sabin | Jayèngrêsmi mèsêm aris angandika ||

33. brêkatipun kaole katêmpuh sêpuh | puniku manira | nulad sarating têtanin | eca lamun tinirua lir swarkara ||

263. Dhandhanggula

1. Jayèngraga nambung mring raka ris | inggih sèstu prayogi tinulad | kang sarat ngèlmi têtanèn | tanah paduka dangu | ing kêrajan Wanamartèki | dèrèng mangêrti sarat | mluku nêbar tandur | kang paman sumbung[130] mojar |[131] ia bênêr tan ana lir kang Nurbayin | ngilmu sarating sawah ||

2. Jayèngrêsmi anauri aris (172) | inggih paman prayogi ginantya | ngilmine sarat tetanèn | utami yèn tiniru | kojah mrih sêlamêting pingil | kasab kasiling sawah | sangêt lothungipun | benjang yèn prapta ing wisma | wong ing Wanamarta kang samyolah sabin | winulangan supaya ||

3. kawêdalan dènira sêsabin | kang paman manthuk mèsêm ngandika | ia yèn besuk wus mulèh | wong ing kana winuruk | ya ta wau wancining ratri | lingsir wêngi anggagat | mratêlu wit bangun | Jayèngrêsmi lon ngandika | kakang Ragamênggala lan man Nurbayin | prayogi ta luaran ||

--- 7-8 : 157 ---

4. kula nêdha sarèh anèng masjid (173) | sèmèk lêlayapan munggwing langgar | Nurbayin lan pêtinggine | samyanor lon umatur | yèn sêwawi kewala ngriki | ing jromah pasênthongan | kaula atunggu | nèng jawi samya lèk-lèkan | Jèngrêsmyangling mugi sami amaklumi | mringwang katoran lampah ||

5. Ragamênggala lawan Nurbayin | samya umatur sumanggèng kêrsa | gupuh ngrakit gêlarane | Jayèngrêsmi umêtu | mudhun bubar kang samya linggih | amulih soang-soang | wau sang abagus | laju tangat anèng langgar | Kulawirya nèng panirat lan Nuripin | sinaosan gêlaran ||

6. tuwin pêsareanya Jèngragi (174) | anèng wisma priangga pinêrnah | nèng salu alit bing kilèn | Ki Nurbayin wus masuk | mring jêromah lan rayatnèki | lajêng samya anendra | mêngkana kang sunu | Banêm Banikêm Baniah | wong têtêlu anèng salu sami linggih | rêrasan guligikan ||

7. guguyon ririh pating barisik | saking dahat mêpêk birainya | malah sêmada kêlungsèn | sami pêrawan jêbug | ting gadêbug durung alaki | dèrèng wruh rasèng pria | nanging sring andulu | bapane yèn gêgarapan | lan biange lêt rong bêngi têlung bêngi | anginjên ing bapanya ||

8. dènya pulang yun kalaning ratri | ni rara tri pan ajak-ajakan | rêbutan sami anginte | sabên-sabên andulu | mring biunge kang anènginggil | bapane lininggihan | ngêthêngkrêng amangkug | jumbul-jumbul kêtingal[132] | mring anake kang anginjên gênti-gênti | nyanane wus lumrahnya ||

9. wong wadone ingkang anènginggil (175) | wong lanange ingkang ngadhag-adhag | mêngkana ing pênyanane | saking dèrèng sumurup | brêkating wong durung nglakoni | tan wêruh ingkang mawa | bapane wus sêpuh | tan pati gurnan ngêrèngkang | plaur mlumah kang tan susah kongkah kangkih | kang uthi nyainira ||

10. wong wus tua repot Ki Nurbayin | bojonira pan mêksih nom berag | dadya biung kawalone | marang ni rara têlu | sabên wêruh dènya anginti | anuju kêbênêran | biunge nèng luhur | bapane ingkang lumumah | lamun nuju salumrahing wong sênggami | ni rara tan uninga ||

11. ya ta ni rara katêlu sami (176) | ting gadhêgês sami galênikan | nèng ambèn sami bêbraèn | sami kalêthêkipun | pêngarahe mring Jayèngragi | bisaa sacumbana | ni rara katêlu | Ni Banêm alon wuwusnya | mèsêm-mèsêm mring rine ni rara kalih | aririh bibisikan ||

12. saenggane dhêdhayohmu iki | ya kemase bagus Jayèngraga | apa gêlêma kirane | jinak sapulanging hyun | lir si biung kalane latri | anumpang mring si rama | apa ta ya ayun | prie Banikêm Baniah | tyasku iki nora kêna dèn sayuti | sru brangta mring Jèngraga ||

13. ni rara ro anauri ririh (177) |

--- 7-8 : 158 ---

ia êmbuh kono bok cinoba | gêlêm ora karuhane | kiraku bae ayun | wong kêpêncil tan ana janmi | diane pinatenan | pêtêng nora na wruh | sarasane atinira | padha nora beda wong têtêlu iki | kedanan mring Jèngraga ||

14. mêdhar wadi tan ana sin-isin | saking padha karêpe ni rara | jorogan[133] tunggal karêpe | Ni Banêm lon amuwus | lah bok sira Banikêm dhisik | salah siji sadhengah- | nea wong ro iku | Banikêm Baniah mojar | kowe bae kang Banêm dhisika bêcik | prayogane wong tua ||

15. Banêm jiniat kinèn dhingini | nglêsêd saguh kêtêge dhêg-dhêgan | angorong salit gondhange | clêgukan ngulu idu | kajêg mara gajêge suthik | pinêksa mring rinira | rara kalihipun | gage ta payo sêdhela | ngarah apa nora nana wong lianing | wong wis padha kewala ||

16. nulya mangkat Banêm wadhag-widhig (178) | maring gwaning kenthol Jayèngraga | Jèngraga pan dèrèng sare | sêpolahira wêruh | nini[134] rara tri dènya ting kêlsik | Banêm mara Jèngraga | api-api turu | diane wus pinatenan | praptèng gyanya sêg ngêdhêkês mèlu guling | angêkêp lambungira ||

17. Jayèngraga pi kagyat ngling aris | sapa iki ngêkêti maringwang | Ni Banêm alon ature | dhuh kaula sang bagus | sangêt wiang moyang tyas mami | rongèh tan pandak lênggah | saking byat tyas wuyung | nunuwun jampyaning brangta | mugi sang abagus paringa jêjampi | bêndara mring kaula ||[135]

18. kadya pêjah sêkala puniki (179) | yèn tanpasung kêrsa ring kaula | dhuh kadipundi kemase | wawi ta sang abagus | kadipundi kula puniki | ês ta ês ta bêndara | sakêdhap nuwun sung | raose kados punapa | saking dèrèng kaula tate nglampahi | anunan lan wong lanang ||

19. Jayèngraga gumujêng jro galih | ngunandika e lah iki beka | anukup wong turu ijèn | têmbunge dene kau | mêndhalungan tan wasis ing ling | kêburu karêpira | layak durung tau | linge gêrok pêgat-pêgat | nglêd-lêd idu rênggosan ambêkanèki | mêtu ngirung krumangsang[136] ||

20. pênggujêge jag-jagan agujih | cêlathune bêlaka tan pakra | rupane tan menginake | têmbung lawunge kidhung | datan ana ingkang prak ati | pêrawan kongsi tua | nora na angingus | lah prie mono kie ta | yèn sun lawanana ngong tan angrênani | yèn tan ayun niaya ||

21. alon muwus sira Jayèngragi (180) | apa sira adrêng karêpira | ni rara inggih ature | Jèngraga ris amuwus | lah ya wis juputên pribadi | sira kang wèha akal | ya wus sêkarêpmu | ni rara wusnya liningan | têrataban atine anulya tangi | alungguh gurayangan ||

--- 7-8 : 159 ---

22. amimiak nyamping mêg nêkêmi | gêng antar ngêlekar bêlotira | ukur-ukur madêdênge | ni rara kagyat matur | kula niki kadipunêndi | Jayèngraga lingira | lo iku ta êmbuh | sêkarêp-karêpmu dhawak | ia kono mangsa bodhoa sirèki | kang duwe karêp ngajak ||

23. rara Banêm kèngêtan ingati (181) | nèru biunge yèn gêgarapan | gupuh anincing tapihe | srewad-srèwèd arikuh | ingunggahan Ki Jayèngragi | sêg sru gumèrêng awrat | dhêngkule sidhêkus | mêkèngkèng lir nunggang gajah | ambênêri bibire nèng gigir sathim | sathime kaangêtan ||

24. nêng-nêng manggut-manggu[137] saya wani | anglêgarang kêngkêng nèng wêlakang | lir ginanjêl gêganjile | Banêm ngrarêngih matur | kadospundi bagus Jèngragi | nikine ambêlasar | maring pungkur nat-nut | Jèngraga ngêdên saurnya | kêbangêtan sirèku lèhmu nindhihi | abote nora lumrah ||

25. bokongmu iku junjungên kêdhik (182) | pèn bisa mêsat kang sira arah | ya mara ta kono age | ni rara sigra jungjung | pan angongkang mêkongkong nyênthing | tangan jongok sidua | ambêkane ngangsur | andharêdhêg karekuhan | matur lah bagus kadospundi puniki | nulya dhogol andhêngal ||

26. kadya segot[138] kapêdhotan tali | Jèngraga ngling ya kono bênakna | wong akal-akalmu dhewe | Banêm adrêng ing kayun | guthul mêsi kêpara ngarsi | winuntatkên akêbat | binênak mak bluru | jêbul ing wuri nglêgarang | tholang-tholang thothok githok gigir alis | kaidan[139] kailêran ||

27. Banêm tansah matur kadospundi | anauri ya têlatenana | yèn kêbênêran ênggone | Jayèngraga tyasipun | kaangêtan dening nyêmimik | angaji ngarah apa | lothung ala nganggur | duk guthul mlotro amblasar | lêr kumêsar Jayèngraga ragi apti | anêrka yèn sih prawan ||

28. nanging pupu wêntise Jèngragi (183) | sru katindhih sad-ingsêd kawratan | ni rara rikuh dènya mrèh | apan sêdangunipun | binênakên wus amatitis | pinênêt pakênêngan | amlere mak bluju | mrucut mring ngarêp andhêngal | binalèkên ing bênêre bola-bali | mêksa tan kabênêran ||

29. plesad-plèsèd marang ngarsa wuri | kêsêl angungsêlakên ing wokan | andêrèwès kaprès umès | tansah nêrècès ngilu | angyiyidi guthul wêradin | prande tan lèthèh gupak | saking gênging guthul | kur-ukur malêm kewala | dangu tan tumama nadyan tua sunthi | mêksih dèrèng antara ||

--- 7-8 : 160 ---

Jayèngraga anglawèh astanya kalih | anjêjêgakên dakar ||

31. ingkang kanan agujêngan cêthik | guthul ingungsêlakên ing prana | sarwi alon andikane | mara ta wus dèn gupuh | pêtêlêna aja kowahi | ngong numbang repotira | bangêt kangelamu | lan aku sêlak kabotan | wus ta gage sêlak mlèthèt kotindhihi | ni rara nulya ngangkat ||

32. cacêthike pan wus dèn gujêngi (185) | cêmèmèke uwus kaungsêlan | Jèngraga malih dêlinge | ngrewangana tanganmu | kiwa têngên panthêngên iki | dimèn tan pêrucutan | ni rara agupuh | tan lêngganèng sêparentah | nulya mêtêlakên madal ngandhap nginggil | makênêng barêbêtan ||

33. lagya nêsêl ni rara ngrongèhi | mak put plere lêr nurut wêlakang | Jèngraga ngling êh jêr rongèh | wong dikon sing apuguh | Banêm matur ragi asakit | bok sampun punapaa | nauri lo durur[140] | lah sing akon mau sapa | wis mêngkene tanggung arêp ngajak uwis | mara ta balèkêna ||

34. ngong bênakne payo ta dèn aglis | matur inggih malih ingangkatan | pinapankên lir waune | Jèngraga ngêmbong idu | cinêkothok ing tangan kalih | kinalumutkên dakar | supaya mrih lunyu | wus bênêr anèng bundêran | nulya tanganira kalih Jayèngragi | anyakup boyokira ||

35. sarya ngling wis mara ta dèn aglis (186) | angsêgêna bokongmu ywa owah | mêngko ga mak plere manèh | ni rara ngangsêg gupuh | mêtêl sarwi dipun jagani | ring tangan ring Jèngraga | pitaya akukuh | dhogol dhêkêl nèng cêlangap | pan angêkip angape nora ngakêpi | pinêksa pinênêtan ||

36. amandhêlong dhêkok kanan keri | pesok kêsompok pêmadalira | mêkênêng buwêng wêkane | grêgêl blês blotong angnglud[141] | ni rara sru pênjumbulnèki | bêntayèngan asambat | yung-yung adhuh biung | ah ês êh ês lah ampun mas | dene sakit têmên raose puniki | yung tan bêtah sakitnya ||

37. Jayèngraga astanya ngukuhi (187) | tinêtêpkên ancêpe camplêngan | gronjalan pinêksa bae | pinênêd uganjungjung | pinrih rapih mêndhaning pêrih | lir nyêlumbat kêlapa | piaking sêpêt sru | kapêksa winasa-wasa | kadya kandhi ingisèn kathahên isi | nyènyèng pinggiranira ||

38. gudabigan ni rara ngajak wis | Jèngraga nauri lo mêngko ta | yèn wus suwe penak bae | titenana ujarku | lara thithik bêtahna dhisik | liwatan lara pisan | wong lagèk bêlusuk | mara kobadhèk kêpenak | Banêm sih ngêsah-êsah rasa[142] sakit | ngêdên-êdên prêmbehan ||

--- 7-8 : 161 ---

lar-lêre rada kaecan | Banêm sangkud pêngangsêgira têrampil | agampil tan kêpangkal ||

40. mêngkul sikut Banêm mring Jèngragi | tan sêmbada lan wiwitanira | mêringis mangke mêrèngès | ngrasa pakolih ing hyun | wus tan mawi dipun jagani | anglawèhi prayangga[143] | Jèngraga amuwus | lêhmu ngancangi kêrosan | nèk mak plere manèh dadi gawe mangkin | sing kêrêp lon kewala ||

41. ya mêngkono wus sêdhêngan iki | karo rasakna ngêsês-êsêsa | apa ra penak ta kie | Banêm gumuyu matur | hi hi ês gih keca saniki | lah ya sinèh mara ta | kono sing krêp baud | ni rara Banêm glis bisa | don-adone lèthèh cêthat-cêthèt muni | klêcêkan kalicitan ||

42. Jayèngraga sinêntor pakolih (189) | kagèk[144] ogèk rongèh ing tingkah |[145] anggadêdêr sakojure | guthul bêdêdêng kaku | tan sêranta rasanya mijil | angglêgêg ngudal-udal | yiyid lubèr wangsul | dlèwèr mring rawis landhungan | Jayèngraga gêrêng-gêrêng angling ririh | lah uwis glis mudhuna ||

43. matur têksih ajêng kula niki | mangke mawon kula gèk pakenak | kula raosne kang suwe | Jèngraga ngling ambêkus | êh anggayêr nora rêp uwis | kowe sing tan bêngkayang | mêngkono ujarmu | mung tadhah bèh bae sira | ngong adate yèn wis mêtu ia uwis | ngur mêngko manèh ngangkat ||

44. matur mêtu montên kadospundi (190) | nauri êh wong dhêglo monê[146] ta | ia sing mêlopor kuwe | Banêm malih umatur | lo de kêndho niki dospundi | nauri kêndho pisan | wong wis mukok mêtu | ni rara ingsad-ingsêdan | kokodhoke ngangkag-angkêg andhêridhit | dhêt-dhêtan raosira ||

45. nora dhêngêr lamun mêtu mani | sru kumêsar mrêkinding mêngkarag | anjingkat sru pangêsêse | mrêkungkung niba ambruk | ngêdên mak hêk dènya ngrungkêbi | gumrèwèl guthulira | gêmbok mring kêkêmpung | kêmpunge Jèngraga gubras | lèthèh klêpèh kayiyidan amratani | Jèngraga kêsukêran ||

46. bêkah-bêkuh sêdhih angling bêkis (191) | èh èh i biang wong wis kabotan | dadak ngêbruki dilèngèng | towis mêngko dèn gupuh | aja kono ngêbot-êboti | dèn glimpangkên gumlebag | awake sih kaku | ngêdêr-edêr pangkêrêdan | sabab dèrèng tate kawêdala[147] mani | tanbuh-tanbuh rasanya ||

47. durung dhêngêr yèn nganggo mêtoni | namung kêri mêngkarag anjêgrag | wulu mêrinding anyabe | mêksih dhêtan[148] mêtu | wusnya tungtas pyuh badanèki | kêmpus unjal ambêkan | theklok tulang kêju | anggarêsah lungkrah payah | Jèngraga ngling us banjur dhêrok wong iki | lah kie usapana ||

48. kang mêledrag nèng kêmpungku iki (192) | gage kêsudên ing jaritira | ni rara ngusapi age |

--- 7-8 : 162 ---

ayid plikê[149] lir ancur | dèn kêsudi ing kêmbênèki | kêmpong rawis landhungan | wêlakang myang pupu | guthul kang klumud kinêsat | wus samyaking kêkêmbên lir dèn sêkuli | Banêm mathêm abungah ||

49. nêkêm guthul tansah angambungi | ni rara ro Banikêm Baniah | sasuwene ngrungokake | swarane ting balêkuk | myang krêngkèting ambèn ngramèni | samya ngilêr cas-cèsan | ngilu ngisor dhuwur | Banikêm ngling èh Baniah | dene mênêng swarane kang klêcat-klêcit | pa wis apa durunga ||

50. yo Baniah padha dèn parani | layak gêlêm dèn jak non-anonan | lir mangan kêcap ramene | nauri ya yo gupuh | sêlak yèn tèk dèn dhèdhèwèki | anulya samya mara | ririh barêng nguwuh | kang Banêm prie kuwe ta | aku mèlu warahana wong ro iki | tokang Banêm prie ta ||

51. Banèm nauri anêntak ririh (193) | lo lo us èh ja mrene tan kêna | dèn dukani mring kemase | adhine karo muwus | ih saugèk nganggo dukani | sirèku dene nora | bêcik bae iku | dhasare wong rada-rada | ês ta mara prie maune sirèki | ta prie ta prie ta ||

52. ngling buh mau wiwitane lali | bingung tan eling nora karuhan | êm biang kathik kêlalèn | ngong mêngko mundhak nêsu | Jayèngraga mèsêm ing ati | myarsa kang rêrêbutan | angling jroning kalbu | e lah rada kabêncana | dèn abyag ing prawan arsa andhosi[150] |[151] dhoso-dhoso tingkahnya ||

53. prawan jêbug ting gêdêbug iki (194) | gêdhêm-gêm[152] arahe angarah |[153] Jèngraga kèngêtan tyase | yèn mêksih sami kêncur | ragi dhangan melik kumêncing | mêksih rêkasèng mêrga | Jèngraga amuwus | i[154] kang dèn padu apa | wong wis êntèk tan kêna pinikir malih | wa mêngkono mara ta ||

54. grayangên yèn sih kêna pinikir | ni rara ro samya ngling gligikan | kathik êntèk iku prie | kakang Banêm tanganmu | iku apa sing kocêkêli | tan[155] lênge êndi kakang | angling èh aja thuh | tangan winêngkang tan kêna | rêrêjêngan kakange dèn krubut kalih | rêbutan guthul nglemprak ||

55. Jayèngraga ngling gêligik ririh (195) | us sing tua iku bok[156] ngalah | kêthaha kudu rêp dhewe | ta gêntèn lan adhimu | sêdaya-daya pèn[157] uwis | sêkarêpmu priangga | kono ala nganggur | kang liningan bungah-bungah | mojar e lah deku kemase nglilani | ta mêngko sun sêdhela ||

--- 7-8 : 163 ---

nèng bênêre undêramu dèn amidih | pênêtêna dèn kêna ||

57. nulya angêthêngkrêng anènginggil | aniru lir kakange waunya | dènya ngakahi mêkèkèh | guthul mêksih ngêlelur | dèn adêgkên mêksih ngêndhoni | bênêr pêrnahing prana | pênjathoke mupuk | kaangêtan ing cwèwèknya | sêntug-sêntug ambêdêdêng kêngkêng malih | anunggak lir sêlumbat ||

58. anyundhul dêl kombul kang nindhihi (196) | kadya êmpyak kacuak[158] ing cagak | angling e lo prie kie | nyêngkal têmên lir kayu | kathik pêgêl rasane iki | Jèngraga lon lingira | lah Banêm adhimu | durung tau bênêrêna | aja kongsi mêlere mindho gawèni | mumpung bisa bêngkayang ||

59. mangsa bodho sira kang nuani | sarwi niwêl-niwêl payudara | mring wong ro kiwa têngêne | kakag sih kial gêmuk | mangkah sengah ta pati mundri | dadi jalar pênggagas | ring tyasira ayun | kang pinethot pêngkrêrêdan | ngêmu kringêt sumuk panas awaknèki | Jèngraga sukèng dria ||

60. dèn têtangi guthul saya mêsi (197) | mêdhok bulête lir paron gangsa | tinumpangan cêpuk sêlèn | ngêrêngih kang mrih ing hyun | wus tan mèngèng bênêring puki | tangane Jayèngraga | mêtêlkên pok pupu | Banêm mênêt bokongira | sarwi mojar lah wis tan[159] asru aglis |[160] têtêpêna priangga ||

61. nulya mênêt sarwi dèn jagani | boyok pupu pinêtêl rêkasa | pinêksa ancêp anjinge | guthul nyundhul pêpênthul | amakênêng brêbêtêrkinting[161] | Banikêm ngrengang ngêsah | sambat athuh yung-yung | kang Banêm dene ki lara | ah yang uwis wis aja kang Banêm wis-wis | lara têmên tan bêtah ||

62. pinêksa sru grêgêl bas[162] anjondhil (198) | anggronjal-gronjal pan kinukuhan | Banêm ngling bêtahna bae | lumrah lagèk lara sru | mêngko suwe thithik ya mari | mara korasakêna | dhèk penak trèmbèlmu | nauri si[163] tutur sapa | dene kie lara-larane[164] kêpati-pati | ah wis ah wis ta aja ||

63. ginêlurkên alon pinêkolih | rada rapih lar-lur lakêtêpan | ting palêthèt cêthat-cêthèt | Banêm ngling guyu-guyu | lah dang pira dene ta iki | unine acêthitan | wis nora lara sru | badhèk rasane pakenak | Banikêm nauri hêng êh penak thithik | ijèh kur-ukur lara ||

64. wis kang aku aja kojagani (199) | tanganmu karo wis lungakêna | ya tak rah-arahe dhewe | Banêm ngling êh hus kêpruk | ngrasakake penak wong iki | andene mau dadak | dol ayu si dithuh | Banikêm mangkag gagêgan | sêlot krasan ras-arasên lumuh uwis | krêsêsan nyêrot napas ||

65. saya lèthèh drês ilêrirèki | lir wong lumaku nèng balêthokan | bisa mrênahkên rorongèh | Jèngraga siking kalbu |

--- 7-8 : 164 ---

yèn ngong tutugêna wong iki | kaya sawêngi bêtah | bae nora uwus | lamun kongsi sun wêtokna | kuwi mêngko sijine anggujêg wani | kene ta nora kongang ||

66. dèn kêkêndho ethok mijil mani (200) | anggêdêdêr lir amêtu rasa | binangêtkên panêtêpe | nulya guthul ngêlelur | ingangkêgan nora ngêncêngi | ikut ngatut kewala | Banikêm amuwus | lo lah prie kie kang[165] | dene seje dhèk mau karo saiki | têka êmpuk kewala ||

67. Banêm nauri nèkne wis mijil | kowe prie apa wis mêtu ta | ngling mêtu mono ta prie | ya apane kang mêtu | ngling tan dhêngêr mono ya uwis | iki kêtaranira | wus êmpuk ngêlumpruk | Jayèngraga mèsêm myarsa | dènya rasan balilu durung mangêrti | yêkti kênya wêlaka ||

68. guthul rada nut-nut arêp tangi | saking dènya rêrasan cêrmêdan | kêdut mogèl bobogèle | Banikêm ngling gumuyu | e kang Banêm lo dene iki | kènèke nganggo obah | Jèngraga amuwus | wis ta di gage mudhuna | Ni Banikêm mudhun sangêt cuanèki | bibisik mring kakangnya ||

69. de si biung kae yèn kadyèki (201) | suwe lèhe nunggangi si bapa | ki[166] sêdhela ya gene | angling ih dêlahamu | seje wonge korani sami | Baniah nambung ujar | aku prie iku | kang Banêm aku ta mara | lah dèn gage sêlak penginku kêpati | ês ta kang wurukana ||

70. Banêm angling e biang wong iki | tênagane kerogan lir jaran | cangkême kumrêsêk bae | wis ta mara dèn gupuh | munggah sarya cincinga tapih | Baniah sigra nyengklak | dhêngkule sidhêkus | mak srêg linggih nora tata | Jayèngraga kagyat abot dèn tindhihi | sarya ngling i i biang ||

71. bocah kie guthul dèn tindhihi (202) | Banêm adhimu iku bênêrna | wong têtêlu abot dhewe | Banêm Banikêm gupuh | ting guligik wong roro sami | bênêrkên adhinira | adhine kêsusu | kidhung solahe krikuhan | tapihira kabêthêng ing dhêngkulnèki | rêkètèn[167] tapih suak ||

72. ginuyu mring kakang[168] kêkalih | kang duwe tapih ora anyana | suwèk sêkilan tapihe | Baniah pupunipun | jinaganan ing kanan keri | Jèngraga ngadhag-adhag | kinarubut têlu | gule[169] kang kêtindhihan |[170] wus binênggang bokonge jinunjung inggil | dhogole tinêkêman ||

73. dinumuk-dumukên i[171] cêmimik (203) | kaangêtan sumuking wêlakang | ambêdêdêng guguthule | akadhung gudal-gadul | ing prênahe undêranèki | ngêt lir toya sumawah | tap-tèp maring guthul | guthule andhêngal nyêngkal | tinêkêm rong têkêm langkung thoknèki[172] |[173] pinapankên ing wokan ||

74. Jayèngraga mèsêm jroning ati | kandêl mêmêle lêlawèhira |

--- 7-8 : 165 ---

sirku radya onjo dhewe | durung bris mêksih alus | beda lawan kakange kalih | wus jumêbêng kuwêlan | angrêrongko rungkud | pêndugaku Si Baniah | kaya bangêt ramene tingkahe pinrih | mêksih wangkal kêkawal ||

75. dadya mêmpêng tyase Jayèngragi (204) | Baniah arsa winalik dadah | rinungkêban ing mêngkone | alon dènira muwus | lah ati-atinên kang bêcik | ywa kongsi kasisipan | bênêring prananduk | Banêm Banikêm atanggap | bênakake bokong sikile sarya ngling | tanganmu karo pisan ||

76. panthêngên kang sru ing kanan keri | mara ta tak bênêrne kang mapan | wus rinêjêng amêkèkèh | tangane karo ngayut | bibir kanan keri pinêndir | amrih dhangan pinapan | wawênganing pintu | Banêm Banikêm anulya | anjagani jêjêging guthul mring comris | mupuk tan kaangapan ||

77. nanging wus bênêr nora anilib | nulya tinêtêpakên boyoknya | Bani[174] tan solah dhewe | sarwi mrêmbèh amuwus | e e lo lo mêngko ta dhimik | rasane kathik lara | pêdhês pêgêl asru | kang Banêm Nikêm mêngko ah | ora sida wis aja kopêksa mami | ah wis kang aja-aja ||

78. kakange karo nauri ririh (205) | hus cangkême cêrèwèt gêmporan | iki ya dèn lon-lon bae | mênênga bae busuk | mêngko apa norandang mari | mara ta titènana | mêngko badhèk edhul | kêliwatan lara pisan | durung manjing kalêbu lagèk sêthithik | bêtahêna sêdhela ||

79. aku mau ya kaya sirèki | kongsi mundêlik mulirik kera | kari-kari eca-ece | Baniah dhoso muwus | buh lahembuh aja cêriwis | sing tutur penak sapa | de kie dhuh biung | larane tan lumrah-lumrah | lo lo wis lo aja kopêtêlkên mami | wong tan sêdhêng pinêksa ||

80. aku wus tan kêduga nglakoni (206) | wong gêdhene saêndhoging banyak | salêngênku myang dawane | paran magane[175] mangsuk | pênyanaku nora kadyèki | dhuh wis nora kêconggah | wis ta ko tak mudhun | ta kang ta[176] tanganmu lapana | lah sidakna nono sing kadudi mami | aku nora kêduga ||

81. lagèk mêngkene lara kêpati | mandah si kongsia babar pisan | baya modar aku mêngke | lir kêtunggak anuku | kantèk lêkok wlakangku iki | sih durung paja-paja | sêdhênga mring nyunyung | wis-wis ta aja kopêksa | lara-lara mundhak kowe tak pisuhi | maring wong sia-sia ||

82. Jayèngraga saya drênging kapti (207) | ing crêmêde mamrih ring paprêman | dadya pênggalaking gobèr | guthul mênthêng mênthungthung | mêdhok thothokira angêjring | kêngkêng kêlang bêngkayang | kaya pênthu ruyung | Jèngraga awèh sasmita | mring ni rara ro kinèn ngancêp tumuli | ni rara wruh ing cipta ||

--- 7-8 : 166 ---

83. nulya ingangkah lajunirèki | Banêm Banikêm kiwa têngênya | Baniah akongah-kangèh | anulya pinêksa sru | bathêthêngan guthul mêngkuhi | makênêng barêbêtan | nyènyèng nyunyungipun | malêthok rèh pinalêkah | angaluwing buwêng wêwêngkoning pinggir | rêkasa winisesa ||

84. kadya wakul pêsat jêjêtnèki | wêlar wêngkune anam nêrancang | kaya yèn cêpak jêbole | dhogol garêgêl anglud | sêrêt mak brêt rada katêmbing | ngurêd-urêd blês tug pok |[177] Baniah anjêpluk | sasambat thuh yung lah tobah | sru anglumba gêronjal niba ngrubuhi | ring kakange kalihnya ||

85. tan sita-sita dènya ngoncati (208) | saking tan bêtah rasaning lara | samya kagèt pêngrajuge | guthul cêpot jumêpluk | dènya niba blêg sigra tangi | lumayu karêngkêngan | bingung numbuk-numbuk | ambèn dèn arani lawang | wêwatone ginèndèng sinêngguh kori | lumayu golèk lawang ||

86. sarwi sambat thuh yung aku mati | Banêm Banikêm sat-sêt angundang | e lo bocah apa kuwe | Niah mrênêa kêpruk | nglubuk kaya pitik digêdhig | Jèngraga mèsêm mojar | lo prie adhimu | dene nganggo nunjang-nunjang | mêsakake maningan wong lagi-lagi | dèn grêjêg winisesa ||

87. undangên ge sigra kinèn bali (209) | Baniah grèdèg mêngakên lawang | bug-bug mlayu mring tanggane | kakang ro[178] gumuyu | kênèng sibat dadak alari | Jèngraga kadung ing tyas | alon dènya muwus | layak dhimu yèn jêpata | kae mau rada kêsusu sirèki | ajune kasisipan ||

88. wong anêmbe kapêlak anêmbing | tujune tan klêngêr pira-pira | kêdêdêl dudu bênêre | lah prie mono iku | dene cua rasaning ati | arêp tak walik dadah | dadak kawus mlayu | Banêm Banikêm turira | walik dadah mêkotên kadipunêndi | ngling sing lanang nungganga ||

89. samya matur bok inggih suawi | kaula niki nèh walik dadah | sarwi nêkêm guguthule | wong ro arêbut pucuk | gogol mêksih jonggol amêsi | Jèngragane adhangan | dhêp-idhêp la nganggur | angling lah ya wis mara ta | kono padha wudaa aja na tapih | sing jèjèr dhadhêkêtan ||

90. gya ni rara ro acucul tapih (210) | ambalêjêd mlumah ngadhag-adhag | Jèngraga tangi nulyage | andhêkêtkên kang mujur | dhêdhêsêkan wus adu cêthik | Jayèngraga asinggah | mapanakên pupu | jèngkèng tandange agagah | pupune Banêm tumumpang poking wêntis | patute nyuthang walang ||

91. tangan mêngakakên kanan keri | wus samêkta rakiting atadhah | gya tumanduk ring wokane | mêksih dhêdhêl kadudul | blusuk pantog manjing tan luwih | Banêm mêksih gêronjal | labêting akudhup | kinasut panggêlurira | Banêm bêkuh ngling ih biang sundhul ati | mundhak gêdhe adawa ||

92. wus saojot cinopot angalih (211) | mring Banikêm winêngkang sinunggar |

--- 7-8 : 167 ---

blêbêk blês sru pênggronjale | guthul mêksih alumut | datan pati gêmbok nyêrêti | mangang-mangang kêpêksa | pêngakêpe kukuh | bêthêthêng tan ana gonggang | pan ginêlur ginêjêg lar-lur pêkolih | Banikêm karêkêsan ||

93. Jayèngraga wiraga prayogi | prawira kinaro maring rara | lincak gagak pamlembange | suka bonangan pusu[179] | irung ngosok rêbaban pipi | kêthuk wudêl dhêkêtan | kêcèr slèngwèr gupruk | sêkala kêlangkung suka | yèn malembang ginendholan tan wèh ngalih | wong ro arêbut anak[180] ||

94. kang tua wus ngrêti pratingkahing | kat-angkatane wêtuning rasa | panuju anèng dhèwèke | wau sêdangunipun | ngaping pitu edhang ginanti | Jèngraga rêna marang | Banêm ingkang sêpuh | awèt kêncênge ginarap | sinrêg kêrêp Banêm nimbangi nglawèhi | kèkèjèk lir kêpinjal ||

95. samya anggantêr kalihe sami (212) | pêngkêrêdan kumêpyur kumêsar | gringgingên balung sungsume | solahira samya sru | mèh cumêprol wijiling gati | nulya adhine nyandhak | mring Jèngraga gupuh | kêsuwèn pêngrasanira | lagya ngangkah ngacêcêng sinêndhal wani | brol muko[181] sok nèng jaba ||

96. andêlèwèr kècèr ngocar-acir | pupu papat kêcripating kama | samya mêtu dhewe-dhewe | kalihe ting barêkuh | i i u êm lah prie iki | blaeran anèng jaba | yung sukêr akêthuh | Banikêm iku wong apa | durung idhêp ing tata grewal nanggungi | dadi padha kapiran ||

97. Banêm masra-masru murang-muring (213) | sarwi ngêsês ngrasakên yêr-yêrnya | kênèng sibat si dilojèh | ngrusuhi si dikêpruk | lagèk penak ngêgol-êgoli | cua têmên tyas ingwang | dadak dludar-dludur | Banikêm nauri ujar | gene aku mau ya kosêndhal wani | kathik srêngên genea ||

98. wong wus padha dene anglakoni | sasuwene ya gêntèn kewala | Jèngraga mèsêm wuwuse | lah wis aja na padu | wong wus nora nana duwèni | aku dhewe sing tuna | tèk kabèh wutah byuk | tan kêna kagarap pisan | Ni Banikêm matur kaula dospundi | wawi ta maring kula ||

99. lêrêsipun kula kang ngantuni (214) | tibanipun wisan anèng kula | kawon to[182] kathah kêdhike | Jayèngraga amuwus | mau mula ingong tuturi | wis êntong babar pisan | lo kie anglelur | Banikêm nangis prêmbehan | ya ta wanci ing ratri wus bangun enjing | Jèngraga nulya mêdal ||

100. maring sêndhang sêdyanya anganti | janabat[183] laju ing wêktu salat | jênêk nèng sêndhang pupujèn | kang tinilar sru wuyung | mêksih padu pating barêkis | ya ta kang anèng langgar | dènya nendra wungu | laju ngambil toya kadas | Kulawirya Nuripin wus samya tangi | laju marang pahèran ||

--- 7-8 : 168 ---

101. ngambil toya wulu myang Nurbayin | wusnya kadas Ki Nuripin adan | wusnya sunat pupujine | anulya ngangkat pêrlu | Jayèngrêsmi ingkang ngimami | surat wusing patekah | sujada asujud | rêkangat lir surat kasar | iktidale abêngal wus dèn kunuti | antara nulya bakda ||

102. pragat pupujianira sami (215) | sêsalaman Jèngrêsmi ris nabda | paman Nurbayin ngong mangke | arsa laju lêlaku | rêbut mangkat mupung aenjing | mung kang Ragamênggala | punapi saèstu | tumutur ing lakuningwang | Ki Nurbayin umatur lamun marêngi | mangke kêdhik yèn siang ||

103. kaularsa saos sarap enjing | Jayèngrêsmi aris saurira | paman wus sun têdha sihe | Jèngrêsmi dugèng kalbu | wruh lêgêde ri Jayèngragi | malih andikanira | paman lamun èstu | putranta Ragamênggala | tumut ringsun lah senganana dèn aglis | Ki Nurbayin asigra ||

104. andhatêngkên marang ki pêtinggi (216) | Ragamênggala anulya gêpah | marêk prapta ingarsane | Jèngrêsmi ris amuwus | kakang Ragamênggala mangkin | kularsa lumajua | mring Lêmbu-astèku | mênawa dhangan kang Raga | manira yun umangkat mupung aenjing | Ragamênggala turnya ||

105. punapinggih botêna ngêntosi | pasugata sèsèmèkan enjang | Jayèngrêsmi lon dêlinge | boya kang mupung esuk | langkung bêgja mangke ing mêrgi | matur inggih sakêdhap | ngong mantuk karuhun | lèngsèr prapta wismanira | angrêrukti bubucu wus amiranti | sinarang tapak dara ||

106. dangdan prabot wanan kotang silir | srual komor[184] bêbêd jijigrangan | bênting sarwa lungsêt kabèh | kalung klewang abênthu | srigak kokok jadhuk desèki | wus rumat sêdayanya | nuduh wong têtêlu | ambêkta sêdangunira | kang sawiji mandhi talêmpakirèki | nulya marêk ingarsa ||

107. mêksih rêmêng-rêmêng saput siti (217) | Jayèngrêsmi myat Ragamênggala | tan mèngèng kêsaguhane | ngalêmbanèng jro kalbu | angandika marang Nurbayin | wus paman[185] ngong madal silan | pasilan lumaju | andum basuki kewala | nulya sêsalaman Nurbayin turnya ris | andhèrèkên raharjan ||

108. Jayèngrêsmi Ki Kulawiryèki | sawusira samya sêsalaman | adan umangkat lampahe | Ragamênggala gupuh | amêcalang anèng ingarsi | kang tinilar sungkawa | cua manahipun | ya ta kang samya lumampah | turut dhadhah wau ta Ki Jayèngragi | nèng sêndhang mas kumambang ||[186]

264. Maskumambang

1. mêthuk mêrga wus tundhuk lampahira ris (218) | nut ing pêgalêngan | asri kang pêksi munyenjing | dhècu cinggoling branjangan ||

2. myang pangwuhing sawung kêluruk kapyarsi | kang mêthoki kandhang | banene rarywangon tangi | wênèh kang masang rakitan ||

3. mèh raina hyang aruna mamêdhari |

--- 7-8 : 169 ---

sumirat bang wetan | ima mawêr anglulungsir | pulas-pulasing awiat ||

4. lir manjêthi raras kumitir sumampir | tirah tuturutan | seta rêkta pita wilis | dadu pahul kapuranta ||

5. byar hyang andakara ujwala mranani | sèsining kanangrat | mulêlêng kadi netraning | hyang Kalabintulu raja ||

6. kedran mega kêsorot kadya ngidêpi | tumênggi kasunar | nirkên lamuking sêkalir | pêdhut mirut kamarutan ||

7. pan anglela rênggêting patra kinardi (219) | lawaking lêlêbak | rêngating kisma maèksi | rurumput kêbês kêbunan ||

8. kasêrampat ing pada dadya ngêbêsi | jangkrik bêring jongkang | angêrik ramya angringing | asri rurungwaning enjang ||

9. myang sêlèting pêcut mêgawe ngabani | mesa lêmbunira | asantak bêkisirèki | hir bo o o ia kia ||

10. datan ana anglêbar mangsaning sabin | gaga myang sorotan | patêgalan palanya sri | srênti mangsèng pasabinan ||

11. kang burujul anggaru bubak anamping | kang nêbar rumêgag | gumundha myang mêmping kuning | mêrkatak kang pêpanenan ||

12. miwah kang nèng gubug anggobyag sêsawi | karak ginoprakan | asêntak panggusah pêksi | prit pêking gêlathik nêba ||

13. akukukan sarêntèn pating jalêrit (220) | anggonjèng kêncangan | wênèh nèng gubug miranti | rêbaban kêndhang gambangan ||

14. gêndhot gêndhing Onang-onang dèn sindhèni | sarwi sinênggakan | gubug kiwa têngênèki | ting balêrèk babêkikan ||

15. ki pêtinggi Ragamênggala ngaruhi | hus hus hoyah-hoyah | polahane tunggu pari | dadak nganggo gagêndhotan ||

16. nora ilok nèk bogang parimu joprit | bocah gal-ugalan | cêblung ngêndi tugu[187] pari | padha mêncul popocolan ||

17. jêge bocah Cangkal sapa kae lali | nauri baturnya | pun Gronang lawan pun Kucir | pun Santho lawan pun Lundha ||

18. gêndhotipun pun Cèpèr rare ing Sênting (221) | gagênyèhanira | mring rare sêkawan sami | tan kêna sah dalu siang ||

19. ki pêtinggi gumuyu sarwi nauri | lonthene cah edan | cilik kuat dèn kapati | pilang-pilang nora jêbad ||

20. samya suka gumuyu sêdayanèki | Kulawirya latah | angling marang Ki Nuripin | kae Pin kalimanana ||

21. nèkne awèh wong ika ingkang mapati | mara ta mronoa | mèsêm matur malêruki | prayoginipun paduka ||

22. kang keringan lan pantês ingkang jêlanthir | kula tan keringan | ajrih yèn dipun kapati | athuk lumampah sêkeca ||

23. ginaguyu sêdaya pating guligik | Nuripin samêrga | tansah nolih angaruhi | ih enak têmên pinirsa ||

24. krasa têmên atiku mêngkene iki (222) |

--- 7-8 : 170 ---

rasa tumindaka | kudu lèrèn tan lumaris | ngrungu gêndhing ginêndhingan ||

25. Jayèngraga mèsêm nolèh mring Nuripin | sarwi ris ngandika | cêdhak têmên ujar iki | Nuripin masang kabisan ||

26. Ki Nuripin mrèngès nyakot ilatnèki | ngungkrêd gulunira | Ki Wirya ngagagi bithi | Ki Ripin mingkar glegesan ||

27. angaruhi wong gambangan lyan gonèki | e lo kae sapa | sing gambang ngêjor-êjori | sing jamak kaya mêngkana ||

28. nora ethor anggambang kudu anggêndhing | ande bêtah gambang | Jèngraga Kulawiryèki | gumujêng sarwi ngandika ||

29. kaya e wong gambang kêprie Nuripin | tan enak pinyarsa | gêndhing apa kae Ripin | puniki lamun pokroa ||

30. pan lung gadhung nanging lung gadhung pênyakit (223) | limrahe wong gambang | lêt sêkawan gêmbyangnèki | punika lêt tiga-tiga ||

31. sêdangune mêkotên tan salin-salin | nukêri talingan | pêngrasane wus ngluwihi | tan bisa kudu anggambang ||

32. Ki Kulawirya latah sarwi nudingi | Jèngrêsmi Jèngraga | gumujêng dènya myarsa ngling | ya bênêr bleroning gambang ||

33. dene sira pintêr anitèni uni | lir tau anggambang | Ki Kulawirya nambungi | dhasar wus sok barang gambang ||

34. angacêmut matur duk napa nglampahi | sadhêgloanea | inggih sagêd anitèni | panabuhe lêt sêkawan ||

35. Jayèngrêsmi angling ya bênêr Nuripin | angugêmi adat | pêkolèh rasaning angling | salirning adat tan owah ||

36. ya ta kang samya mahawèng ngênu enjing (224) | kathah tiningalan | wus tan ngambah wana wukir | naruntun kanthining desa ||

1	§ lawan? (kembali) § lawan?
2	§ kirang sawanda, kawêwahan: a [aku]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: a [aku].
3	Biasanya guru lagu a. (kembali) Biasanya guru lagu a.
4	§ kirang sawanda, kawêwahan: ku [Watukura]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ku [Watukura].
5	§ langkung sawanda, kabucal: ta. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: ta.
6	§ kirang sawanda, kawêwahan: yu [Prêtiyuyu]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: yu [Prêtiyuyu].
7	Biasanya guru lagu a. (kembali) Biasanya guru lagu a.
8	§ utawi trincing. (kembali) § utawi trincing.
9	Biasanya guru lagu a. (kembali) Biasanya guru lagu a.
10	jugrug. (kembali) jugrug.
11	Biasanya guru lagu u. (kembali) Biasanya guru lagu u.
12	§ kirang sawanda, kawêwahan: mêng [mêngkono]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: mêng [mêngkono].
13	§ prayoginipun: ngompol. (kembali) § prayoginipun: ngompol.
14	Biasanya guru lagu i. (kembali) Biasanya guru lagu i.
15	§ prayoginipun: ngrêmpêlu. (kembali) § prayoginipun: ngrêmpêlu.
16	§ prayoginipun: dhêngglêng. (kembali) § prayoginipun: dhêngglêng.
17	§ prayoginipun: binut ing kathah. (kembali) § prayoginipun: binut ing kathah.
18	Kurang satu suku kata: ya bah pira wong siji binut ing kathah. (kembali) Kurang satu suku kata: ya bah pira wong siji binut ing kathah.
19	§ langkung sawanda, kabucal: gu [yu-ginuyu]. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: gu [yu-ginuyu].
20	§ kirang sawanda, kawêwahan: i [lawangipun]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: i [lawangipun].
21	§ kirang sawanda, kawêwahan: na [tanana]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: na [tanana].
22	§ kirang sawanda, kawêwahan: ku [laku]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ku [laku].
23	§ prayoginipun: anukup. (kembali) § prayoginipun: anukup.
24	§ prayoginipun: dèn meliki. (kembali) § prayoginipun: dèn meliki.
25	Kurang satu suku kata: prabote kang dèn meliki. (kembali) Kurang satu suku kata: prabote kang dèn meliki.
26	§ utawi: abraokan. (kembali) § utawi: abraokan.
27	Biasanya guru lagu i. (kembali) Biasanya guru lagu i.
28	§ prayoginipun: durjanèki. (kembali) § prayoginipun: durjanèki.
29	§ utawi: lowung. (kembali) § utawi: lowung.
30	§ prayoginipun: mingsrane. (kembali) § prayoginipun: mingsrane.
31	Biasanya guru lagu i. (kembali) Biasanya guru lagu i.
32	§ prayoginipun: wêwangsitanira. (kembali) § prayoginipun: wêwangsitanira.
33	§ prayoginipun: dèn. (kembali) § prayoginipun: dèn.
34	§ kirang sawanda, kawêwahan: tên [wontên]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: tên [wontên].
35	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: kidih [akidih-kidih]. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: kidih [akidih-kidih].
36	§ prayoginipun: longan. (kembali) § prayoginipun: longan.
37	§ prayoginipun: mêtu ngising. (kembali) § prayoginipun: mêtu ngising.
38	Kurang satu suku kata: tan kongang mêtu ngising. (kembali) Kurang satu suku kata: tan kongang mêtu ngising.
39	§ prayoginipun: kewala. (kembali) § prayoginipun: kewala.
40	§ prayoginipun: parêng. (kembali) § prayoginipun: parêng.
41	§ prayoginipun: kewala. (kembali) § prayoginipun: kewala.
42	§ kirang sawanda, kawêwahan: wi [wilangan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: wi [wilangan].
43	§ utawi: angendra. (kembali) § utawi: angendra.
44	§ prayoginipun: ang [anggêgarap]. (kembali) § prayoginipun: ang [anggêgarap].
45	§ prayoginipun: jarit. (kembali) § prayoginipun: jarit.
46	§ prayoginipun: angetan. [Kurang satu suku kata: tumurun ngidul angetan]. (kembali) § prayoginipun: angetan. [Kurang satu suku kata: tumurun ngidul angetan].
47	§ prayoginipun: wêwayangan? (kembali) § prayoginipun: wêwayangan?
48	§ langkung sawanda, kabucal: nga. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: nga.
49	§ limrahipun: ngrabuk. (kembali) § limrahipun: ngrabuk.
50	§ prayoginipun: wiwrin. (kembali) § prayoginipun: wiwrin.
51	§ prayoginipun: kalbu. (kembali) § prayoginipun: kalbu.
52	§ prayoginipun: kèndêl. (kembali) § prayoginipun: kèndêl.
53	Kurang satu suku kata: kèndêl dènira lumampah. (kembali) Kurang satu suku kata: kèndêl dènira lumampah.
54	§ prayoginipun: wèh. (kembali) § prayoginipun: wèh.
55	§ prayoginipun: lap-alap lir. (kembali) § prayoginipun: lap-alap lir.
56	§ prayoginipun: angidul. (kembali) § prayoginipun: angidul.
57	Kurang satu suku kata: lêlêmpar angidul ngetan. (kembali) Kurang satu suku kata: lêlêmpar angidul ngetan.
58	§ prayoginipun: lumaku. (kembali) § prayoginipun: lumaku.
59	Kurang satu suku kata: sêsambèn sarya lumaku. (kembali) Kurang satu suku kata: sêsambèn sarya lumaku.
60	§ kirang sawanda, kawêwahan: la [lara]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: la [lara].
61	§ kirang sawanda, kawêwahan: bê [bêbalung]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: bê [bêbalung].
62	rarywan. (kembali) rarywan.
63	§ kirang sawanda, kawêwahan: na [anyana]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: na [anyana].
64	§ prayoginipun: kongang. (kembali) § prayoginipun: kongang.
65	§ kirang sêlarik, kawêwahan: sarwindulu têtanêman. (kembali) § kirang sêlarik, kawêwahan: sarwindulu têtanêman.
66	§ prayoginipun: anggêsêngi. (kembali) § prayoginipun: anggêsêngi.
67	§ kirang sêlarik, kawêwahan: saking panasnèki. (kembali) § kirang sêlarik, kawêwahan: saking panasnèki.
68	§ kirang tigang wanda, kawêwahan: tan bêtah. (kembali) § kirang tigang wanda, kawêwahan: tan bêtah.
69	§ kirang sawanda, kawêwahan ki [mêriki]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan ki [mêriki].
70	§ prayoginipun: sami. (kembali) § prayoginipun: sami.
71	Kurang satu suku kata: sami pitados tan watir. (kembali) Kurang satu suku kata: sami pitados tan watir.
72	§ prayoginipun: tami. (kembali) § prayoginipun: tami.
73	§ langkung sawanda, kabucal: la. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: la.
74	§ kirang sawanda, kawêwahan: bê [bêbadhog]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: bê [bêbadhog].
75	§ kirang sêlawik kawêwahan: wastane Ragamênggala. (kembali) § kirang sêlawik kawêwahan: wastane Ragamênggala.
76	§ kirang sawanda, kawêwahan: an [anak-anakan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: an [anak-anakan].
77	§ kirang sawanda, kawêwahan: rang [marang]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: rang [marang].
78	dadimam. (kembali) dadimam.
79	§ langkung sawanda, kabucal: dha [dhaharan]. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: dha [dhaharan].
80	§ kirang sawanda, kawêwahan: i [ngaturi]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: i [ngaturi].
81	§ prayoginipun: pêthèknya. (kembali) § prayoginipun: pêthèknya.
82	§ langkung sawanda, kabucal: lu [lungan]. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: lu [lungan].
83	§ prayoginipun: mèsêm ngandika. (kembali) § prayoginipun: mèsêm ngandika.
84	§ prayoginipun: ihtiar. (kembali) § prayoginipun: ihtiar.
85	§ prayoginipun: pênêde. (kembali) § prayoginipun: pênêde.
86	Kurang satu suku kata: pênêde sangu bêrambang. (kembali) Kurang satu suku kata: pênêde sangu bêrambang.
87	§ kirang sawanda, kawêwahan: o [onjotnya]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: o [onjotnya].
88	§ prayoginipun: kasêsa-sêsa. (kembali) § prayoginipun: kasêsa-sêsa.
89	Kurang satu suku kata: tan susah kasêsa-sêsa. (kembali) Kurang satu suku kata: tan susah kasêsa-sêsa.
90	dadimam. (kembali) dadimam.
91	§ kirang sawanda, kawêwahan: lan. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: lan.
92	§ utawi: tuluh. (kembali) § utawi: tuluh.
93	§ utawi: nglokro. (kembali) § utawi: nglokro.
94	§ prayoginipun: maringarsi. (kembali) § prayoginipun: maringarsi.
95	§ prayoginipun: mawut. (kembali) § prayoginipun: mawut.
96	Kurang satu suku kata: byuk wutah mawut mratani. (kembali) Kurang satu suku kata: byuk wutah mawut mratani.
97	§ utawi: mênthongol. (kembali) § utawi: mênthongol.
98	Kurang satu suku kata: gênti mênthongol kaèksi. (kembali) Kurang satu suku kata: gênti mênthongol kaèksi.
99	§ prayoginipun: dhadhadhêmira. (kembali) § prayoginipun: dhadhadhêmira.
100	Kurang satu suku kata: sih kêndho dhadhadhêmira. (kembali) Kurang satu suku kata: sih kêndho dhadhadhêmira.
101	§ prayoginipun: anggop. (kembali) § prayoginipun: anggop.
102	e. (kembali) e.
103	§ prayoginipun: sawontêne. (kembali) § prayoginipun: sawontêne.
104	§ prayoginipun: Jayèngrêsmi. (kembali) § prayoginipun: Jayèngrêsmi.
105	Kurang satu suku kata: Jayèngrêsmi rum ngandika. (kembali) Kurang satu suku kata: Jayèngrêsmi rum ngandika.
106	§ prayoginipun: pangananirèki. (kembali) § prayoginipun: pangananirèki.
107	Kurang satu suku kata: sêkul pangananirèki. (kembali) Kurang satu suku kata: sêkul pangananirèki.
108	§ prayoginipun: sakêdhap. (kembali) § prayoginipun: sakêdhap.
109	§ prayoginipun: ambêng. (kembali) § prayoginipun: ambêng.
110	§ prayoginipun: wus. (kembali) § prayoginipun: wus.
111	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: kula. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: kula.
112	§ prayoginipun: udrêg-udrêgan. (kembali) § prayoginipun: udrêg-udrêgan.
113	Kurang dua suku kata: wong kang udrêg-udrêgan lan roangnèki. (kembali) Kurang dua suku kata: wong kang udrêg-udrêgan lan roangnèki.
114	§ kirang sawanda, kawêwahan: tên [wontên]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: tên [wontên].
115	§ prayoginipun: ngidak-idak. (kembali) § prayoginipun: ngidak-idak.
116	§ kirang sawanda, kawêwahan: jê [jêjênêngan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: jê [jêjênêngan].
117	§ prayoginipun: sawios. (kembali) § prayoginipun: sawios.
118	Kurang satu suku kata: Trênggalèkwulan sawios. (kembali) Kurang satu suku kata: Trênggalèkwulan sawios.
119	§ prayoginipun: Jayèngrêsmi. (kembali) § prayoginipun: Jayèngrêsmi.
120	§ prayoginipun: kang. (kembali) § prayoginipun: kang.
121	§ prayoginipun: kang. (kembali) § prayoginipun: kang.
122	§ prayoginipun: titike. (kembali) § prayoginipun: titike.
123	§ prayoginipun: kang. (kembali) § prayoginipun: kang.
124	§ prayoginipun: landhung. (kembali) § prayoginipun: landhung.
125	§ prayoginipun: utaminipun. (kembali) § prayoginipun: utaminipun.
126	Mulai bait ini dijabarkan perhitungan bagi para petani jika mengerjakan sawah mulai dari menggarap tanah sampai dengan menanam benih, serta upaya untuk mencegah hama. (kembali) Mulai bait ini dijabarkan perhitungan bagi para petani jika mengerjakan sawah mulai dari menggarap tanah sampai dengan menanam benih, serta upaya untuk mencegah hama.
127	Biasanya guru lagu i. (kembali) Biasanya guru lagu i.
128	§ prayoginipun: wêkasan. (kembali) § prayoginipun: wêkasan.
129	Lebih dua suku kata: wêkasan têngah wus. (kembali) Lebih dua suku kata: wêkasan têngah wus.
130	§ prayoginipun: sumambung. (kembali) § prayoginipun: sumambung.
131	Kurang satu suku kata: kang paman sumambung mojar. (kembali) Kurang satu suku kata: kang paman sumambung mojar.
132	§ kirang sawanda, kawêwahan: an [kêtingalan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: an [kêtingalan].
133	jaragan. (kembali) jaragan.
134	§ langkung sawanda, kabucal: ni. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: ni.
135	Mulai bait ini, putri-putri Nurbayin yakni Banem, Banikem dan Baniah, karena jatuh cinta dengan Jayengraga maka mereka bertiga minta disetubuhi olehnya secara bergantian. Dan di sini diceritakan secara vulgar perilaku bersenggama. (kembali) Mulai bait ini, putri-putri Nurbayin yakni Banem, Banikem dan Baniah, karena jatuh cinta dengan Jayengraga maka mereka bertiga minta disetubuhi olehnya secara bergantian. Dan di sini diceritakan secara vulgar perilaku bersenggama.
136	§ prayoginipun: kumrangsang. (kembali) § prayoginipun: kumrangsang.
137	§ prayoginipun: manggut. (kembali) § prayoginipun: manggut.
138	§ prayoginipun: senggot. (kembali) § prayoginipun: senggot.
139	§ prayoginipun: kaidwan. (kembali) § prayoginipun: kaidwan.
140	§ prayoginipun: durung. (kembali) § prayoginipun: durung.
141	anglud. (kembali) anglud.
142	§ kirang sawanda, kawêwahan: kê [kêrasa]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: kê [kêrasa].
143	§ prayoginipun: priangga. (kembali) § prayoginipun: priangga.
144	§ prayoginipun: kaogèk. (kembali) § prayoginipun: kaogèk.
145	Kurang satu suku kata: kaogèk-ogèk rongèh ing tingkah. (kembali) Kurang satu suku kata: kaogèk-ogèk rongèh ing tingkah.
146	§ prayoginipun: mono. (kembali) § prayoginipun: mono.
147	§ prayoginipun: kawêdalan. (kembali) § prayoginipun: kawêdalan.
148	§ kirang sawanda, kawêwahan: dhêt [dhêt-dhêtan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: dhêt [dhêt-dhêtan].
149	§ prayoginipun: plikêt. (kembali) § prayoginipun: plikêt.
150	§ prayoginipun: andhodhosi. (kembali) § prayoginipun: andhodhosi.
151	Kurang satu suku kata: dèn abyag ing prawan arsa andhodhosi. (kembali) Kurang satu suku kata: dèn abyag ing prawan arsa andhodhosi.
152	§ prayoginipun: gêdhêm [gêdhêm-gêdhêm]. (kembali) § prayoginipun: gêdhêm [gêdhêm-gêdhêm].
153	Kurang satu suku kata: gêdhêm-gêdhêm arahe angarah. (kembali) Kurang satu suku kata: gêdhêm-gêdhêm arahe angarah.
154	§ kirang sawanda: kawêwahan: ki, dados iki. (kembali) § kirang sawanda: kawêwahan: ki, dados iki.
155	§ prayoginipun: tak. (kembali) § prayoginipun: tak.
156	§ kirang sawanda, kawêwahan: ya. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ya.
157	§ kirang sawanda, kawêwahan: krê, dados krêpèn. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: krê, dados krêpèn.
158	katuak. (kembali) katuak.
159	§ prayoginipun: tangan. (kembali) § prayoginipun: tangan.
160	Kurang satu suku kata: sarwi mojar lah wis tangan asru aglis. (kembali) Kurang satu suku kata: sarwi mojar lah wis tangan asru aglis.
161	§ prayoginipun: bêrbêt mêrkinting. (kembali) § prayoginipun: bêrbêt mêrkinting.
162	§ prayoginipun: blês. (kembali) § prayoginipun: blês.
163	§ prayoginipun: sing. (kembali) § prayoginipun: sing.
164	§ langkung kalih wanda, kabucal: lara. (kembali) § langkung kalih wanda, kabucal: lara.
165	§ kirang sawanda, kawêwahan: ka [kakang]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ka [kakang].
166	§ kirang sawanda, kawêwahan: yi [kiyi]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: yi [kiyi].
167	§ prayoginipun: rêkètèk. (kembali) § prayoginipun: rêkètèk.
168	§ kirang sawanda, kawêwahan: nya [kakangnya]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: nya [kakangnya].
169	§ prayoginipun: guthule. (kembali) § prayoginipun: guthule.
170	Kurang satu suku kata: guthule kang kêtindhihan. (kembali) Kurang satu suku kata: guthule kang kêtindhihan.
171	ting. (kembali) ting.
172	§ prayoginipun: thothoknèki. (kembali) § prayoginipun: thothoknèki.
173	Kurang satu suku kata: tinêkêm rong têkêm langkung thothoknèki. (kembali) Kurang satu suku kata: tinêkêm rong têkêm langkung thothoknèki.
174	§ kirang sawanda, kawêwahan: ah [Baniah]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ah [Baniah].
175	§ prayoginipun: mêrgane. (kembali) § prayoginipun: mêrgane.
176	§ langkung sawanda, kabucal: ta. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: ta.
177	Biansanya guru lagu a. (kembali) Biansanya guru lagu a.
178	§ kirang sawanda, kawêwahan: ro [roro]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ro [roro].
179	§ prayoginipun: susu. (kembali) § prayoginipun: susu.
180	§ prayoginipun: enak. (kembali) § prayoginipun: enak.
181	§ prayoginipun: mukok. (kembali) § prayoginipun: mukok.
182	§ prayoginipun: toh. (kembali) § prayoginipun: toh.
183	§ prayoginipun: jinabat. (kembali) § prayoginipun: jinabat.
184	§ prayoginipun: kombor. (kembali) § prayoginipun: kombor.
185	§ langkung sawanda, kabucal: pa. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: pa.
186	Mulai bait ini Kulawirya, Jayengresmi, Jayengraga dan Nuripin diantar Ragamenggala meninggalkan desa Longsor (tempat Nurbayin) untuk melanjutkan perjalanan ke Lembuasta. (kembali) Mulai bait ini Kulawirya, Jayengresmi, Jayengraga dan Nuripin diantar Ragamenggala meninggalkan desa Longsor (tempat Nurbayin) untuk melanjutkan perjalanan ke Lembuasta.
187	§ prayoginipun: tunggu. (kembali) § prayoginipun: tunggu.

Penanggalan

Leksikon

Telusuri