Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 01–10)

Judul
Sambungan
1. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 01–10). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
2. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 11–20). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 21–30). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 31–38). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 39–46). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 47–55). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 56–65). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8. Cênthini, Sastrakartika, 1932, #468 (Jilid 2: Pupuh 66–69). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
Citra
Terakhir diubah: 31-07-2021

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

Sêrat Cênthini

Jilid II

--- 2 : [0] ---

Sêrat Cênthini

Jilit II (2)

1863

--- 2 : [0] ---

[3 halaman kosong]

--- 2 : [0] ---

Sêrat Cênthini, jilid II, gadhahanipun R. Sastra Kartika.

--- 2 : [0] ---

[...]

--- 2 : [0] ---

sasmitaning purwaka têmbang Mêgatruh tratamtu paksa marsudi

--- 2 : [0] ---

Gadhahanipun R. Sastra Kartika.

Slira-sliri panahku si cundhamani, nurut mencok saciptaku dadi, saking barkahe eyang Arjuna.

--- 2 : 1 ---

1. Mêgatruh

1. sasmitaning purwaka têmbang Mêgatruh | tarkadhang dhawahing gêndhing | karsanan manêdhak kidung | tiniti ran Srat Canthini | kabuka Cêbolang criyos ||

2. nuju ari ri Anggara wulan Mulut | kaping wolu tanggal Jawi | warsa Dal sangkalanipun | guna paksa slira wali |[1] winantu runtuting batos ||

3. putranira Sèh Akadiyat kasêbut | Mas Cêbolang akêkasih | satuhu lamun binagus | lir lanyap panji nèng kêlir | amung pasêmoning wadon ||

4. yèn ngandika mêrak ati manis arum | rêsêp kang sami miyarsi | dadya kêkêmbanging kidung | lêlanjarane kaya sadi | putus lantip wirèng kewoh ||

5. lampah nyantri lawan rowangira catur | saking Sokayasa wukir | ngidul ngilèn ngancik sampun | tlatah Purbalingga nagri | kèndêl anèng makam dhukoh ||

6. kang jinujug wismane pangagêngipun | Dêmang Sêrana kêkasih | Mas Cêbolang nulya tundhuk | ingancaran malbèng panti | anèng salu dènnya jagong ||

7. kyai dêmang têtanya mring tamunipun | pantèn kula nilakrami | sintên sinambating arum | myang pinăngka saking pundi | Mas Cêbolang turira lon ||

8. sarwi mèsêm kêdaling sabda lir madu | ingkang sotah amastani | pun Cêbolang nama ulun | saking Sokayasa wukir | ing sêdya dèrèng kinaroh ||

9. bangsanipun anut tindak ingkang suku | rèhning kadalon lumaris | bilih kaparênging kalbu | winantu dhanganing galih | ratri mangke nyuwun mondhok ||

10. angrêgêdi jogan paduka sadalu | sampun susah-susah kyai | benjing enjing wanci bangun | kula lajêngkên lumaris | kyai dêmang wacana lon ||

11. babo pantèn punika langkung panuju |

--- 2 : 2 ---

malah ta paminta mami | wontêna kang tigang dalu | sokur karaos nèng ngriki | arêrencang karyaningong ||

12. Mas Cêbolang matur kula kamipurun | nyuwun sasêrêpan kyai | punapi ta damêlipun | kok mawi kèn rêrencangi | pantèn mênggah karyaningong ||

13. mung rumêksa astananya sang linuhung | Sèh Jambukarang kang ardi | Nglawèt ing nginggil puniku | ing ngriki dhèrèk nata wis | dêmang pradikan wak ingong ||

14. paring dalêm nata dêmang pra ngaulun | sêrat kêkancingan mami | tampi sèrèn laminipun | sabên ing salangkung ari | ing mangkya tampi wak ingong ||

15. kawajiban yèn wontên têtiyang ayun | jiarah mring Nglawèt wukir | yêkti kula kang jinujug | masrahakên juru kunci | dhusun Panusupan manggon ||

16. Mas Cêbolang angangsêg patanyanipun | paran cariyosing nguni | Sèh Jambukarang puniku | kalawan lampah-lampahing | kang yun jiarah mring dhepok ||

17. pantèn iku cariyosira ing dangu | putra Nata Majapait | têtluka[2] nèng Nglawèt gunung | dupi wus antara lami | wontên molana kang rawoh ||

18. Sèh Mahribi mêjang ngèlmine jêng rasul | sawusira asalêsih | sang manêngkung ajêjuluk | Jêng Pangran Sèh Jambukawis | anèng Nglawèt ngantya layon ||

19. kangjêng pangran têtiga sakabatipun | sumare cêlaking margi | igahipun[3] maring pucuk | kathah tiyang mănjanagri[4] | jiarah samya kalakon ||

20. sasêdyanya inggih ing sapangkatipun | kang samya antuk ing kardi | antukipun kêdah laju | botên kenging mompar-mampir | lan botên kenging cariyos ||

21. bilih ngantos kamirêng ing sanèsipun | tuwan purun ngantos kampir |

--- 2 : 3 ---

agêng nêdha sêgahipun | kanugrahanira ênir | kang kampiran ingkang manggoh ||

22. amung minggahipun kalangkung pakewuh | margi babondhotan rumpil | mila kathah ingkang wangsul | Mas Cêbolang duk miyarsi | sru kayungyun ing pawartos ||

23. dhuh kiyai manawi pinujwèng kalbu | ulun kalangkung kapengin | jiarah astanèng luhung | antuk supangat linuwih | wilujênging lair batos ||

24. inggih pantèn kalêrêsan dintênipun | benjing enjing Kêmis kaping | kawan wêlas kang sitangsu | awit amung dintên kalih | kang linilan migah[5] dhepok ||

25. inggih ari Kêmis lawan Sênènipun | kèndêl dènira wêwarti | sunggata lumadyèng ngayun | rahab ingkang samya bukti | ing dalu tan winiraos ||

26. wanci bangun sabakdaning salat subuh | Mas Cêbolang wus kairit | tan pisah santrinya catur | praptèng wisma juru kunci | Panusupan raning dhukoh ||

27. Kyai Dêmang Sêrana masrahkên gupuh | mring Ki Sraya juru kunci | wus katampèn dêmang wangsul | Ki Sêraya lingira ris | kêdah miturut kalakon ||

28. wusnya manjat margi sangêt apakewuh | anguwot witing panjalin | tumumpang ing jurang trêjung | kathah buron wisa mandi | ngakak nyêmbur ting pancorot ||

29. sima anggro warak galak nêbèng luhur | santri sakawan wus uning | ngoplok cahyanira payus | nyuwun wangsul tan kadugi | klilan ngantosi nèng pondhok ||

30. Mas Cêbolang lampahira sampun laju | muhung pasrah ing Hyang Widhi | ngraos sadarma lumaku | mobah-mosik tan lyan saking | kawasanira Hyang Manon ||

31. sabên sapta kuburing sakabat têlu | kèndêl aso sawatawis | sarwi uluk salaminipun | manut turing juru kunci | panti pakêrisan [pakêrisa...]

--- 2 : 4 ---

[...n] rawoh ||

32. wusing aso sarta aring napasipun | ngrucat busananirèki | ngore rema praptèng dhêngkul | mung lancingan bêning nyamping | tatag têtêg ing pasêmon ||

33. Ki Sêraya wus miranti lingira rum | nêdha pantèn bismilahi | sampun saenjotan bagus | bismilah swawi kiyai | sampun minggah lampahnya lon ||

34. saya gampil pakewuhira kalangkung | lamun ora tekad kari | sayêkti wangsul ing ngriku | kajawi pringganing margi | êmbuh-êmbuh kang rinaos ||

2. Gambuh

1. wau isining gunung | rêrês poh satêbah agêngipun | cacing kalung agênging sagaran arit | lintah maratah sajagung | pacêt agênge sajêmpol ||

2. kumrêsêg swaranipun | mambêt gănda janma nêmbe rawuh | pacêt ingkang nèng godhongan samya nyêthing | milar nylorot lir udan wuh | rêsrês poh cacing nalosor ||

3. lintahe ting jêgunuk | ayun ngroyok mring kang nêmbe rawuh | nanging datan ana kang prapta ing dhiri | mung kiwa têngên supênuh | anjêrap pating têlolor ||

4. Mas Cêbolang tan keguh | ngeca-eca dènira lumaku | sampun prapta pucaking wukir waradin | kinubêng ing gurda agung | sawrênining kang nalosor ||

5. wangsuling unggyanipun | nèng godhongan ngalèwèr gumandhul | juru kunci buka lawang cungkup sarwi | maca slawat mawa lagu | padupanira nyrêmomong ||

6. prapta ing daganipun | juru kunci lawan sang abagus | makidhupuh uluk salam nulya tahlil | bakda tahlil ki mas minggu | panyuwunira binatos ||

7. karamating aluhung | mirêng swara jêbèng pamintamu | sun idèni ayya sumêlang ing ati | banjurêna ing sêdyamu | anutukakên [anutuka...]

--- 2 : 5 ---

[...kên] lêlakon ||

8. ki juru kunci ngungun | ngandikèng tyas sanyata linuhung | sajêg ingsun ngadharakên lagi iki | ana swara kang karungu | cêtha tètèh kang wiraos ||

9. kaliyèng mêdal sampun | kori cungkup [...] | Mas Cêbolang angubêngi gêbyog sarwi | [...] ra na rambut | kêpung gêlang wangsul panggoh ||

10. lawan ki kunci juru | wangsul maring pakêrisan sampun | wusing ngrasuk busana tumurun aglis | sakeca ing lampahipun | tan ana winalang batos ||

11. praptèng Susupan dhusun | wus pinanggih lan santrinya catur | datan pamit lajêng dènira lumaris | saking Purbalingga laju | tanpa kampir ngidul ngulon ||

12. kèndêling lampahipun | aningal ing kanang toya mancur | udakara wêdaling saking pring ori | anjog maring lèpèn agung | toya lakung[6] wêning nyarong ||

13. kathah dyah ayu-ayu | samya ngangsu kandhêg andêdulu | marang ingkang raryan satêpining warih | wong lima kang sami ngangsu | sèlèh klênthing mlongo dongong ||

14. Mas Cêbolang duk dulu | kathah kênya anom ayu-ayu | pasang ulat sadaya pinanduk liring | kang kataman riwe kumyus | slira nyabe samya dheprok ||

15. anuding santrinipun | kinèn tanya araning kang dhusun | wus umintar kapanggih têtanya aris | dhuh bakyu apuntênipun | kula kinèn atêtakon ||

16. ing ngriki raning dhusun | kang tinanya kagyat samya jumbul | garagapan sarêng dènira nauri | dhusun Manut wastanipun | ing tuk toya ingkang katon ||

17. Surawana puniku | wusing tanya ki santri gya wangsul | Mas Cêbolang linggar anilari liring

--- 2 : 6 ---

mèsêm-mèsêm nulya laju | dyah wangsul sami wirangrong ||

18. wau ta lampahipun | Mas Cêbolang lan santrinya catur | wanci sang hyang arka mèh tumamèng wukir | ing ngarsa ana kadulu | kadi kaluwung kang anjog ||

19. mring siti ngokop ranu | pinarêkan sru eram ing kalbu | dene umbul igilira[7] anglangkungi | watara nêm dhêpa langkung | tibaning we kadi jawoh ||

20. kang santri gèdhèg muwus | bilah biyang dakkira kaluwung | jêbul banyu umbul angayuh wiyadi | alah yèn karsa piduwung | tan măntra kêna ginayoh ||

21. Mas Cêbolang wus ngutus | santri kinèn lumêbêt mring dhusun | angupaya sipêngan kalane ratri | santri kalih mlêbu dhusun | lawan kapala wus panggoh ||

22. hyang surya wus sumurup | Mas Cêbolang tumamèng ing dhusun | kapanggih lan kapala aran Ki Dati | gupuh mapag jawi pintu | sêsalaman gantos-gantos ||

23. wusing salaman laju | malbèng wisma pinêrnah nèng salu | Dati tanya anak kang asarju kampir | sintên sinambating arum | myang pinăngka de lungandon ||

24. Mas Cêbolang lon muwus | amahyakkên nami sakanipun | miwah minta pasipêngan mangke ratri | Ki Dati suka turipun | anak bagus yya pakewoh ||

25. sampun kang mung sadalu | nadyan pêndhak kula suka sokur | Mas Cêbolang mèsêm awacana manis | kalangkung panuwun ulun | ngriki pundi raning dhukoh ||

26. ki wisma lon sumaur | dhusun Têmon Ki Dati ran ulun | kêpalane padhusunan Têmon ngriki | kang martamu samya dhêku | ki wisma parentah gupoh ||

27. asêsaji sêsuguh | wedang êsês gantyan lawan [lawa...]

--- 2 : 7 ---

[...n] sêkul ||

wus lumadyèng ngarsa ki wisma turnya ris | babo anak santri bagus | pun bapa atur sêsugoh ||

28. sawontêne ing dhusun | mung lumayan jêjampining lêsu | tamu miwah ki wisma sami wêwanti | rahap anadhah pikantuk | bakda nêdha alêlêson ||

29. ing wanci waktu subuh | Mas Cêbolang myang santrinya catur | minta pamit jawab tangan gya lumaris | tan kantênan kang jinujug | yèn dalu lêrêp ing dhukoh ||

30. praptèng Pancasan dhusun | myat balumbang tinêpi binatur | wiyaripun tri dasa tindak pasagi | sadhadha lêbêting ranu | wêning nglirap kinclong-kinclong ||

31. sawusnya sami adus | linajêngkên wau lampahipun | praptèng tlatah Banyumas dhusun Kêmangi | anèng sukuning kang gunung | Mas Cêbolang manjat gupoh ||

32. santrinya atut pungkur | kathah sima samya tutup-tutup | kênthus kidang manjangan tanapi kancil | dêdêr praptèng pucakipun | santri catur ting karênggos ||

33. ing ngriku wontên watu | kadi lumpang saprangkul gêngipun | aran sela jangji sintên kang kuwawi | anjunjung yêkti pikantuk | kanugrahaning Hyang Manon ||

34. kadugèn kajatipun | santri papat gantya sami jujung[8] | mung Nurwitri kang kuwawi sawatawis | Mas Cêbolang nulya junjung | wus kaangkat tan rêkaos ||

35. catur santri sru ngungun | tanna dangu anulya tumurun | mring Cilacap ingkang sinêdya ing galih | praptane lèpèn Sarayu | damêl gèthèk amirantos ||

36. pitaya pêngkuh bakuh | wus pitados tinumpakan gupuh | tan cinatur laminya ngambang nèng warih | prapta Tilacap[9] tumurun | saking gèthèk alon-alon ||

37. ngalangut lampahipun |

--- 2 : 8 ---

Mas Cêbolang lan santrinya catur | langkung lêsah kèndêl dènira lumaris | nèng ngandhaping mandera gung | salisiring kanang dhukoh ||

3. Salisir

1. mangkana ingkang winarni | kang adhepok nèng asrami | Arjabinangun wêwangi | nênggih Jêjagan Naradi ||

2. tumurun saking maladi | alêledhang nyaking[10] kudhi | kagyat dènira ningali | sor mandira ana janmi ||

3. gupuh dènnya marêpêki | tundhuk gya asung pambagi | babo age sadayèki | pun bapa anilakrami ||

4. sintên sinambat kang wangi | myang pundi pinăngkanèki[11] | ngajêng kang sinêdyèng kapti | kadi lêlampah wus lami ||

5. diprasaja ayya kumbi | tinêbihna sănggarunggi | awit karasa tyas mami | Mas Cêbolang ris turnèki ||

6. ingkang sotah amastani | pun Cêbolang nama mami | saking Sokayasa wukir | atmaja sang mahayogi ||

7. Sèh Akadiyat wêwangi | mangkana Janggan Naradi | èngêt kalanira nguni | duk maksih dumadi santri ||

8. wasana aris lingira | bagus nguni ulun darbya | warga uwus satya budya | dumunung nèng Sokayasa ||

9. anama Sèh Agung Rimang | wus amangun palakrama | Siti Wuryan èstri sira | kabar wus wawêka priya ||

10. Mas Cêbolang duk miyarsa | pangandikane sang tapa | gapyuk angrungkêbi pada | saha matur wor karuna ||

11. dhuh pukulun gih punika | ingkang ayoga kawula | Janggan Naradi mangkana | suka amarwata suta ||

12. Mas Cêbolang gya rinangkul | babo sutaningsun nyawa | bangêt gonku nora nyana | yèn katêmu lawan sira ||

13. prasasat panggya pribadya | lawan ramanira kakang | miwah kangbok ibunira | apa ta padha raharja ||

14. saking pandonga [pa...]

--- 2 : 9 ---

[...ndonga] paduka | ibu miwah kangjêng rama | sami ginanjar raharja | lastantun nèng Sokayasa ||

15. sang wiku malih ngandika | ramakmu bingèn adarbya | punakawan kuncung papat | arampak gêdhene padha ||

16. umatur Ki Mas Cêbolang | sarwi nolih wurinira | lah punika kula bêkta | Saloka sêpuh priyoga ||

17. Palakarta Kartipala | Nurwitri sakawanira | kabèh padha marenea | ngabêktia sang minulya ||

18. wus ngabêkti gantya-gantya | Janggan Naradi ngandika | kulup payo maring wisma | kasuwèn nèng sor mandera ||

19. dupi wus tumamèng wisma | sunggata sampun samêkta | mangunahe sang minulya | sabarang wus samya ana ||

20. hèh kulup sira mangana | sunggata saananira | langit tan darbe wanita | yêktine iya kuciwa ||

21. pasunggata tan mirasa | kang sinung ling ngaras pada | nutug ngrahapi sunggata | linorotkên santrinira ||

22. adhêdhahar nyênyamikan | sinambi anginum wedang | Janggan Naradi ngandika | kulup ingsun atêtanya ||

23. ênggonmu marene nyawa | apa dinuta ramanta | apa karêpmu priyoga | Mas Cêbolang tan ngandika ||

24. tumungkul konjêm pratala | mangkana sang mahatapa | alon pangandikanira | ayya tuwas ing tyasira ||

25. banjurêna karêpira | nuruti rudahing karsa | amung ta sira èngêta | kalamun trahing utama ||

26. upama pawaka ingkang | lagi andadi urubnya | pinapas yêkti rêkasa | aluhung ta kinèndêlna ||

27. têmbe lêmpêring pawaka | manawa nyarêngi masa | sirna rêrêgêt sadaya | katon èdine kancana ||

28. Mas Cêbolang duk miyarsa | dêngèngèk inggar tyasira |

--- 2 : 10 ---

sang wiku malih ngandika | apa condhong lan karsanta ||

29. gon ingsun asung saloka | kang sinung ling tan wacana | mung mèsêm sêmu kaduga | lah kulup padha asoa ||

30. wus aso eca anendra | ing wanci êbyar raina | kang nendra tangi sadaya | mahawiku wus siyaga ||

31. lah kulup ta payo mara | kêkaring supaya dadya | undhaking kawruh utama | marang têpining samodra ||

32. sadaya datan lênggana | ki janggan lumakyèng ngarsa | praptèng Tanjung Congot nama | tuwin marang Pandhangnarang ||

33. saking Pandhangnarang sigra | maring têpining samodra | baita golèn wus ngrantya | kang nglampahkên kalih janma ||

34. janggan myang têtamunira | wus tumamèng ing baita | tan pantara dangu prapta | limut bunturaning guwa ||

35. ing lêbêt inggil tur wiyar | anon padhas dhuwur wisma | pringgitan miwah pandhapa | kadya ingukir kanaka ||

4. Pangkur

1. sela pêthak mubyar pêthak | pan ingukir pindha wêwiron adi | pinatra kinêmbang mungguh | rêmit aparipurna | Mas Cêbolang matur têtanya sang wiku | nama myang kang darbe tilas | sang wiku ngandika aris ||

2. limut bunturaning guwa | caritane duk jaman Buda nguni | kene kadhatoning diyu | wus tamat dènnya miyat | mijil saking guwa mring têpining laut | aran sagara anakan | samya numpak gèthèk malih ||

3. kèndêl Pongol toya gapak | datan dangu ngidul baita malih | Karangbolong kang jinujug | prawata sela pêthak | ngongkang gung kang anglojok ing laut kidul | dènnya kèndêl mung sakêdhap | wangsul mring baita malih ||

4. mancal marang masjid sela | duk dumugi ing Ngujungalang nami |

--- 2 : 11 ---

cinancang baitanipun | minggah maring pajagan | griya ingkang dumunung sanginggil laut | bêbanjêngan ingkang wisma | sinasak nam-naman dêling ||

5. kang dadya pangupajiwa | amisaya ulam myang damêl trasi | deranon wus kêmput gathuk | anulya wangsul sigra | numpak prau lajêng maring masjid watu | praptanira masjid sela | baita cinancang aglis ||

6. sadaya wus samya minggah | masjid sela mangetan ajêngnèki | pêthaknya lir limut buntu | kaot korinya wiyar | pêthaning kang pangêmanan moncol bagus | pawèstrèn myang padaringan | bothekan linêkok rêmpit ||

7. wontên kadi kênong găngsa | lakung[12] kathah warni kadi dêmbagi | atanapi mawi sumur | gambar sirah waraha | pan ing ngriku wontên pakuburanipun | Mas Cêbolang ris turira | sintên kang sumare ngriki ||

8. Janggan Naradi turira | kang carita ing nguni ana santri | tirakat aran Si Ayup | nèng masjid nulya pêjah | kang adarbe rarêksan dupi andulu | lamun Si Ayup palastra | wusing binêrsihan nuli ||

9. pinêtak kene kewala | êmbuh ingkang adarbe ali waris | payo kulup padha mêtu | sadaya sampun mêdal | mring baita tambang ingudharan sampun | lêpas lampahing baita | sampun prapta ing gêgisik ||

10. kèndêl baita cinancang | manjat maring ardi nama Cipiring | sapraptanira ing pucuk | samya majêng mangetan | kawistara pêthaning kang pulo Bandhung | Mas Cêbolang lon turira | pulo kang katingal ngarsi ||

11. angêngrêng wingit kawuryan | lir kinurung wangkawa ngrêspatèni | iku kulup kawruhamu | ing pulo Bandhung tiga | panggonane sêkar Jayakusumèku | kang rumêksa paksi bayan | sajodho datan na

--- 2 : 12 ---

luwih ||

12. sajêge tan lunga-lunga | caritane duk jaman purwa nguni | nalika Pandhawa ayun | manjing mring kasampurnan | midêring rat Bathara Krêsna tan kantun | samarga-marga rêrasan | ajar patititising[13] pati ||

13. dupi prapta têpining kang | laut kidul Sri Krêsna matur maring | ari Yudhisthira Prabu | dhuh mugi mangèstua | sêdya ulun sêkar Jayakusumèku | arsa sun labuh samangkya | ing tasik inggih manawi ||

14. dadya tăndha pawiwitan | nêmbe nadyan wus anèng ing jaladri | kenging pinintanan èstu | usadèng duhkitèng tyas | yayi benjing taksih sagêt atêtulung | Sang Aprabu Pandhuputra | umatur langkung jurungi ||

15. nulya sagung para nata | miwah ari tumindak marêpêki | anèng satêpining laut | atap kacaryan miyat | rêsmining kang ranu nuju gênging alun | sarah-sarah tiningalan | panthan lir tinata asri ||

16. Sang Aprabu Krêsna sigra | ngamil sêkar Wijayakusuma di | sawadhahira tan kantun | linabuh ing samodra | sarwi sinangenan pangandika arum | hèh hèh Wijayakusuma | muga tuwuha sirèki ||

17. nèng samodra dumadia | pawitaning wuri kang madêg aji | mêngku rat Jawa sawêgung | riwusnya winojaran | karsèng dewa abanjur tuwuh tatêlu | saka wadhah tutup kêmbang | lah iku purwane nguni ||

18. katêlah têkèng samangkya | lamun ana narpati kang mandhiri | amêngku rat Jawa banjur | utusan pra ngulama | amunajat nèng sajroning pulo Bandhung | kundure lamun wus angsal | konjuk sri nata pribadi ||

19. matur malih Mas Cêbolang | anjawi kang Wijayakusuma di | punapa malih

--- 2 : 13 ---

linabuh | sang janggan angandika | ana maning ananging ora linabuh | padha pinundhut jawata | Naradha ingkang tinuding ||

20. Krêsna sakadang Pandhawa | duk ngalêmpak anèng Ngastina nagri | pirêmbagan tamtunipun | tumamèng ing pancaka | Hyang Naradha cumlorot saking aluhur | niyup praptèng panangkilan | sagunging para narpati ||

21. gupuh tumurun manêmbah | Hyang Naradha pangandikanira aris[14] | dhuh sri nata yoganingsun | kabèh kawruhanira | ingsun iki tinuding suksma linuhung | kinèn amundhut Cakranta | lawan panah Cundhamani ||

22. karone iku wus măngsa | padha mulih maring ing swarga adi | marga sira samya ayun | ngancas sampurnèng pêjah | wruhanira babo karo yoganingsun | kang măngka bancanèng pêjah | yèn maksih anon kêkalih ||

23. kasuran miwah katrêsnan | ingkang sisip sisip ciptanta kaki | yèku dirgamaning lampus | puwara aruara | kuwur bawur rêribêd ngribêdi kalbu | nêmahi amaro tingal | tan tumanêm ing tyas êning ||

24. ngalih-alih ngalam-alam | keran-keron ing cipta minta kardi | wêkasan kawiryan kulup | labêt kewran ing manah | dipatitis titikên aja kaliru | kalawan dèn kawruhana | santosane jaman pati ||

25. datan liya muhung ana | pangandêling ciptanira pribadi | wisaning cipta puniku | tan liya uwas-uwas | dadya sêmang-sêmang pangandêlirèku | lamun kongsia mangkana | ing wardaya têmah gingsir ||

26. dipun ngati-ati poma | wruhanira yoganingsun prasami | rèhing kasampurnan iku | tan ngaping kalih karya | luput pisan kêna pisan dipun emut [e...]

--- 2 : 14 ---

[...mut] | yèn wus sirna saking donya | tan bali bêbakal malih ||

27. jêr wus tinutup dening hyang | iya iku sampurna mring ginaip | sadaya kang samya ngrungu | lingnya Rêsi Naradha | dahat ajrih samya dhêku aturipun | Sri Krêsna ngaturkên sigra | Cakra lawan Cundhamani ||

28. wis cuthêl caritaningwang | payo kulup prayoga padha mulih | marang ing Arjabinangun | kang sinung ling manêmbah | santri papat tansah umiring tut pungkur | sapraptaning padhepokan | wus gumlar sunggatanèki ||

29. kulup iki kabênêran | paringing Hyang satuhu murah asih | maring ing kawulanipun | mara ta adhahara | Mas Cêbolang gya bukti langkung pikantuk | wus dumugi cinarikan | santri papat sarêng bukti ||

30. cèplês tan mawi lorodan | sarwa nikmat sadaya kang binukti | hèh ta kulup kawruhanmu | ing Congot Toyapapak | Karangbolong arga Ciwiring ing besuk | kadunungan wong ngamănca | saka nagri Ngatasangin ||

31. iku ujaring kang jăngka | buh nyatane luwih karsaning Widhi | Mas Cêbolang langkung nuwun | manêmbah ris turira | paran marga griya-griya samya suwung | rajakaya ting salêbar | datan wontên kang ngopèni ||

32. jêjanggan aris ngandika | wus adate kalamun amarêngi | angin saka kulon kidul | wong sanagri Cilacap | padha ngili tilar bale wismanipun | wit akèh ingkang lêlara | brêkasakan andhatêngi ||

33. gêgodha bedhung rêncana | tanna tahan dumadi padha ngili | mulane siwayèng ulun | mêngko sira mangkata | nora pisan si bapa bêbasan nundhung | têmbunge nora kainan | sumingkir saka [sa...]

--- 2 : 15 ---

[...ka] bilai ||

34. Cêbolang matur sandika | santri papat miris duk amiyarsi | marinding gêgithok mungkruk | tyas agung tarataban | sang jêjanggan mèsêm angandika arum | kabèh aja ana maras | kang têtêk pitoyèng Widhi ||

35. wis kulup sira mangkata | wêkas ingsun mêtumu saka panti | lawan rencangira catur | dhingina sikil kiwa | pitung tindak ayya nolih maring pungkur | manêmbah matur sandika | angabêkti ganti-ganti ||

5. Maskumambang

1. sampun mijil kadi mas timbul ing warih | alon lampahira | mituhu wêling sang rêsi | wusing antuk pitung tindak ||

2. Mas Cêbolang tumênga miyat wiyadi | wanci sampun pajar | datan kacaryan ing galih | ngandika mring santrinira ||

3. hèh Saloka iki ana tanah ngêndi | adhême kalintang | rasane kaya wong ngimpi | apa isih nèng Cilacap ||

4. Ki Saloka lingak-linguk tan bisa ngling | tuwin Kartipala | Palakarti myang Nurwitri | sadaya tan ana ngucap ||

5. byar raina sang hyang bagaspati mijil | tambuh eraming tyas | têka nèng anggraning wukir | mangalèr anon samodra ||

6. lamat-lamat dening kang jaladri jati | miyat ngering nganan | wimbuh sêngsêming panggalih | nèng têpi umbul Wemaya ||

7. mêdaling we umbule agêng nglangkungi | datan pati têbah | ana kuburan sawiji | kayoman witing mandera ||

8. tan petungan wanara agêng myang alit | nèng panging mandera | Nurwitri umatur aris | pun bapa asring carita ||

9. tanah Kêdhu Sirahpraga nama Jumprit | êtuking kang toya | kajawi umbul kaèksi | wêdaling we saking guwa ||

10. samya miyat tatela tuk kang ngagêngi | saking jroning guwa | nulyana janma lumaris | murugi kang ribênging tyas ||

11. anyêlaki saha

--- 2 : 16 ---

ngaturi pambagi | gèr sintên sinambat | myang pinăngka saking pundi | kang têmbe ulun sinanggya ||

12. kang tinanyan amangsuli kula saking | ing tanah Tilacap | tiyang sakawan puniki | gih rencang kula sadaya ||

13. kula nyuwun sasêrêpan mring kiyai | ing ngriki punika | winastanan tanah pundi | lan sintên kêkasih para ||

14. anggèr tanya punika ing tanah Jumprit | sukuning Sundara | tanah Kêdhu nama mami | Kenthol Gupita kang dadya ||

15. palawangan bilih wontên kang nanêpi | saèstu atêbah | Cilacap praptaning ngriki | datan dumugi sapasar ||

16. Mas Cêbolang anggarjita jroning galih | Naradi sanyata | linuwih samining janmi | nêm ari sadalu prapta ||

17. wasana ngling kula anyuwun pawarti | paran mulanira | de dados panêpèn ngriki | Ki Gupita gya carita ||

18. jaman kina wontên satunggaling janmi | nama Jumprit gadhah | mala tan limrah ing janmi | manggèn pigir lèpèn praga ||

19. wus ambadal sakèh usada tan mari | rumaos nir daya | satêmah mupus ing ati | narimah takdiring badan ||

20. puwara mung nalăngsa maring Hyang Widhi | supe nadhah nendra | anuju lingsiring ratri | sidhakêp sinuku tunggal ||

21. amêjahi babahan hawa sangèki | ngêmpalkên kaanan | pamoring kawula gusti | mirêng swara lamat-lamat ||

22. ingkang datan kapirêng saking ing kuping | nanging asarana | cipta sasmita linuwih | ujaring swara mangkana ||

23. hèh ta Jumprit manawa sira kapengin | waluyane raga | anusunga kali iki | yèn katêmu sirahira ||

24. banjur sira adusa ingkang barêsih | dhêdhukuha pisan | nèng kono salaminèki | amasthi laramu sirna ||

--- 2 : 17 ---

25. ran jênêngmu masthi kocap sajêknèki | dupi gagat enjang | tan darana Kyai Jumprit | lajêng wisata sumêdya ||

26. anglampahi wangsiting jawata luwih | datan lami prapta | ing tuking lèpèn paragi | dumunung guwa punika ||

27. tan sarănta lajêng gêbyur Kyai Jumprit | dahat asrêpira | bêbalung lir dèn lolosi | rèh adrêng ayun waluya ||

28. srêping toya pindha kamandhanu warih | ing tanah lulimat | dangu dènnya anèng warih | Kyai Jumprit nulya mêntas ||

29. ngunguning tyas lupa lêsu lungkrahnya nir | pêra raganira | datan ana antawising | yèn mêntas anandhang raga[15] ||

30. pan katêlah dados nama praga kali | dumugi samangkya | toya tuking lèpèn pragi | taksih darbèni kasiyat ||

31. yèn dèn inum raosipun tuntung lêgi | tuwuk tanpa nadhah | damêl kiyat saranduning | kêmah angêjur tatêdhan ||

32. kinarya dus pêra raganipun yêkti | tuntum balung rênggang | kêngkênging otot nambahi | anyêgêrakên sarira ||

33. nglumêrakên kulit kang sampun ngalinthing | pami wontên tiyang | sakit sampun madal jampi | kukum mawi anginuma ||

34. manawi mukaranah kalawan takdir | èstu inggal saras | kaoling cariyos nênggih | awèt ênèm umur panjang ||

35. sami ugi siram kamandhanu warih | dlomoking wirayat | sumanggèng karsa kang myarsi | mung nglêluri criyos kina ||

36. amangsuli cariyosnya Kyai Jumprit | sarêng wus waluya | lajêng adhêdhêkah ngriki | nèng wetan tuking paraga ||

37. ulah tani sinambi amangun tèki | yèn dalu mêmuja | bêg darma sih mring sasami | utama sabda sarkara ||

6. Dhandhanggula

1. lami-lami kawêntar Ki Jumprit | ing mănca pat myang liyaning praja | bilih [bi...]

--- 2 : 18 ---

[...lih] katrimah dongane | kathah janma kang luru | anyanyuwun mawarni-warni | tulak tumbal sarana | ing sarat sampulur | pagêsangan kasugihan | kadrajadan kamulyaning donya ngakir | datan ana kang tulak ||

2. kathah ingkang kalajêng tan mulih | tumut dhadhêkah nèng Sirahpraga | lajêng dados dhusun gêdhe | Ki Jumprit duk rumuhun | ngingah kêthèk satunggal nami | pun dipa gêng sajanma | anjilma satuhu | angrêtos mring samubarang | kaot botên sagêt cantên tata janmi | Ki Jumprit lakung trêsna ||

3. kalampahan tinimbul winisik | ngèlmi wikan padha panitisan | dilalah pun dipa kêthèk | sadaya wulangipun | Kyai Jumprit sagêt nampèni | kenging binasakêna | tunggil kalihipun | manawi wontên dhatêngan | minta sarat Ki Jumprit tan ana panti | tinampèn kêthèk dipa ||

4. datan pae lan paringe kyai | lami-lami pun dipa wanara | Kyai Dipa sêbutane | dupi Ki Jumprit lampus | gya kinubur sacêlaknèki | êtuk praga punika | nèng sor mandira gung | Ki Dipa tan kesah-kesah | saking ngriku muhung nênggani kuburing | bêndara kang wus lina ||

5. apitêkur nèng panging waringin | kêthèk wanan kathah ingkang prapta | suyut angratu karêpe | samya anyuwun nyuhun | saking adil paramarta sih | bêg darma wicaksana | lir critaning dangu | sang narpati wre Sugriwa | lulus ngantos sapriki kang madêg aji | turunipun Ki Dipa ||

6. Mas Cêbolang miwah catur santri | langkung suka miyarsa carita | paman dika lajêngake | criyose Dipa Prabu | kadi paran têkan sakniki | Ki Gupita lingira | nênggih [nêng...]

--- 2 : 19 ---

[...gih] kang kasêbut | ing criyos kang madêg raja | sapunika Kangjêng Kyai Dipa lagi | tumêdhak kaping tiga ||

7. nadyan sampun turun kaping katri | saking Jêng Kyai Dipa sapisan | datan ewah mangunahe | mênggah jalaranipun | sabên ingkang jumênêng aji | wus kadhatêngan bangas | tăndha ayun surut | lajêng animbali putra | kang ginadhang jumênêng gêntosi aji | dipun ajak umigah[16] ||

8. dhatêng pucaking Sundara wukir | wontên pucak kang putra winêjang | ing ngèlmi umadêg rajèng | myang saniskaranipun | pangawikan sampating wangsit | lajêng mancolot marang | ing kawah malêbu | tumangan yitmaning nata | kacariyos dados dewa kêmpal malih | lan Ki Jumprit minulya ||

9. putra kang wus anampèni wangsit | gya tumurun marang ing mandera | wanara kèh panganggêpe | tan pae lan kang surut | wus tinakdir jaman samangkin | têtiyang sampun suda | ing pangandêlipun | mring kaelokaning dewa | satêmahe tan ngrêtos dhatêng basaning | sato lir jaman kina ||

10. botên sagêd sami anampèni | cipta sasmitaning Kyai Dipa | mung kajawi kula êgèr | pramila kang samya yun | amêminta barkah jêng kyai | anyuwun panglarisan | rêjêki sêmpulur | pangasihan panglulutan | kasugihan kadlajadan myang indhaking | ing pangkat kaluhuran ||

11. jujugipun dhumatêng ing mami | sarananya mawi sajèn pisang | raja talun kang ajêngne | sêdhah wohan rumayu | mênyan madu wawrat sêtail | artanipun saprapat | miwah têmbenipun | kalamun wus kalêksanan | angaturi dhahar tumpêng panggang pitik | woh-wohan warna-warna ||

12. lah punika caritaning nguni |

--- 2 : 20 ---

mung sadrêmi kawula sumăngga | Mas Cêbolang lon dêlinge | langkung panuwun ulun | paman asung carita yakin | rèh dumugèkkên lampah | lilanana ulun | Ki Gupita mêndhak-mêndhak | kaparênga anggèr kampir wisma mami | kang bibi wus sêdhiya ||

13. sampun tanggêl sae benjing-enjing | karsa panduka dugèkkên lampah | Cêbolang alon wuwuse | langkung panuwun ulun | pasihanta mring kawlasasih | andhêku Ki Gupita | sumăngga nak bagus | ulun jumurung raharja | sasampuning sêsalaman ganti-ganti | linggar saking paraga ||

14. sampun lêpas lampahira prapti | rêdi alit gumukira kathah | kadi kukusan dhapure | wontên kang bundêr buluk | ngilak-ilak mung katon wilis | ngrêmbaka lêma-lêma | nèng têpining ranu | miyat kuda lakung kathah | anjrah anèng gumuk ngrênggut kang tanpa wilis[17] | mawèh sêngsêming driya ||

15. wusing wanci agiring turanggi | ponang kuda minggah mring aldaka | kayun ngombe lir adate | wasana samya wangsul | raryya pangon samya murugi | apa kang dadi sabab | kudanira wangsul | dupi wus prapta ing pucak | miyat janma gangsal kang satunggal pêkik | ana pangon sajuga ||

16. mantuk maring dhusun sun upêksi | ing ki lurah Ki Lêbda Swaninda | sawusing tampi ature | adan umangkat gupuh | sampun prapta ngandhap waringin | Swaninda tur pambagya | dhuh risang binagus | teja-teja sulaksana | tejane wong asigit nêmbe kaèksi | wingking pundi pinăngka ||

17. lawan sintên sinambat ingkang sih | Mas Cêbolang dhêku lon ngandika | babo rama pambagene |

--- 2 : 21 ---

kalangkung-langkung nuwun | ulun saking Cilacap nagri | anama Si Cêbolang | èstu santri kluthuk | galuyur nuruti karsa | tanpa sêdya nuting tyas kang tinut wuri | mèsêm Lêbda Swaninda ||

18. wacana ris agèr[18] saupami | kuda turunan pancèn tumpakan | lan momotan yêkti sanès | gambar polatanipun | anêrusi ciri prayogi | pamintane pun bapa | pinarêngna kalbu | karsa kampir wismaningwang | muhung lothungakên tiyang sêpuh buki | Cêbolang duk miyarsa ||

19. garjitèng tyas baya iki luwih | ing kawruhe mring sranduning kuda | kawistara wacanane | wasana ris umatur | ing sakarsa ulun umiring | lêga tyasnya Ki Lêbda | linggar sadaya wus | saking ngandhaping mandira | turut marga tan pêgat pitakènnèki | Swaninda acarita ||

20. karsa dalêm Jêng Sultan Matawis | ulun tinanêm dumados lurah | wontên Margasari rêke | gunggung siti wolung jung | paosira kula tan kenging | nama Lêbda Swaninda | de pakaryan muhung | manawi wontên pundhutan | kapal agêm titihanira sang aji | miwah panarik rata ||

21. tan lyan wêdalan ing Margawati | Mas Cêbolang alon atêtanya | kadi paran darunane | de pinilalèng ratu | wujudipun kathah kang alit | e makatên anak mas | mênggah sababipun | warni pantês burusing tyas | tur yuwana kuwat tahan ing sêsakit | apanjang umurira ||

22. awit saking karamatirèki | kênthèng kang nèng ngandhaping mandera | punika kang pangombene | sabên ari dèn inum | sakèh kapal toyanya maksih | pan botên êsat-êsat | punika nak bagus |

--- 2 : 22 ---

ingkang dumados jalaran | warni pantês kuwat tahana sêsakit | tyas burus tur yuwana ||

23. sêrat surya praptanira panti | kyai wisma ngancarani lênggah | anèng ambèn sadayane | sunggatanya lumintu | Mas Cêbolang rahap ing galih | myang santrinira papat | tan na sigan-sigun | Ki Swaninda bujakrama | amanggihi Mas Cêbolang tanya malih | nglajêngakên bab kapal ||

24. sabên kapal mijil Margawati | punapa gih kenging tinamtokna | kalamun masthi pênêde | Lêbda Swaninda guguk | botên bèntên kalawan janmi | mawi ngèlmi wirasat | ciri wastanipun | ciri gih unyêng-unyêngan | miwah ulês ing ngriku panitiknèki | awon saening kuda ||

25. Mas Cêbolang ngangsêg turira ris | dhuh kiyai sajêg ulyan gêsang | dèrèng uninga yêktose | bilih kapal puniku | awon sae wontên ing ciri | mugi amarêngêna | anggêlarkên tutur | awon saening turăngga | saha malih paduka sampun akrami | dhumatêng ing kawula ||

26. pintên banggi nganggêping panggalih | kadia mring atmaja priyoga | dhasar sêpuh kèh kawruhe | ulun tuhu nèm punggung | botên lamis tur kula kyai | Ki Lêbda duk miyarsa | liringing kang sêmu | ujar wantah tan lamisan | hèh ta kulup aja kurang pangaksami | wong tuwa nungkak krama ||

27. ingkang masthi nyêng-unyêng turanggi | cacah sanga iji aran cithak | prênah ana ing prênahe | mata loro puniku | cacah loro nèng buri kuping | mathi iku ranira | baurêksa iku | uga loro nèng andhêman | kiwa têngên palintangan uga kalih | angapit wudêl kuda ||

--- 2 : 23 ---

28. ganêpe sanga pudhak kêkalih | ngarêp pêpunggung ing kering kanan | lamun kurang siji kuwe | sonya ta karanipun | yakti ala yèn luwih saking | sêsanga ana ala | ana bêcikipun | tur ciri iku akathah | barang ingkang sumêlap yaiku ciri | irêng abang putihnya ||

29. upamaning awaking turanggi | kabèh wulu yèn ana unyêngan | iya sakênggon-ênggone | sumêlap pusêripun | yêkti kêna ingaran ciri | sami lan gèthèk bêlang | lêkok saminipun | ciri lan unyêng-unyêngan | pinèt sami basane silih-sinilih | amrih dhanganing krama ||

30. lamun ana mathining turanggi | katutupan wêwarung gènira | iku mathi satuhune | yèn ana mathènipun | kuda ingkang kapering wuri | rubuh karna namanya | awon watêkipun | yèn aprang kêna ing cidra | kang anitih kapocok ing mungsuh kêni | sayêkti singgahana ||

31. lamun unyêng-unyêngan kudèki | mungging gulu norok apan ala | lamun unyêng-unyêngane | ing têpak sujèn têrus | kang sayêkti ala pinanggih | lamun unyêng-unyêngan | pipi ênggènipun | nênggih ala kapipitan | apan awon yèn ana ing sănggawêdhi | dhèndhèng wong yêkti ala ||

32. lamun ana ing lambung namèki | pan barancuh sayêktine ala | yèn ing lajur panggonane | anurudan tutipun | lintang sarat ala pinanggih | lamun unyêng-unyêngan | ênggone ing bathuk | anaraju tur têtiga | nênggih jagamuksa punika pan bêcik | yèn ana ciri gonnya ||

33. pêpasung pan tadhah luh sayêkti | yèku ala ngajêngkên karuna | yèn ciri

--- 2 : 24 ---

munggèng buwange | kêmil ala tinêmu | lamun tênggok ênggone ciri | apênêd tur sugihan | nênggih kang angingu | yèn ciri anèng gantangan | tuhu ala tur angêdohakên ati | tan pantês ingingua ||

34. lamun ciri sukune kang wuri | pan bêndana katututan ala | yèn ta bêlang pêpuruse | tan ana têrusipun | bêlang wake nora nimbangi | dhudha karêm namanya | awon watêkipun | yèn ciri sukune ngarsa | arja dumuk pakolih ginawe jurit | ngênakkên nora kêna ||

35. yèn abujung bisa anututi | yèn binujung nora katututan | senapati gon-anggone | miwah mantri panganjur | yèn jêjêngku gone ing ciri | yèku tinimbang ngarsa | ala watêkipun | kang ngingu wadon tyasira | lawan agung kang sangsaya bilaèni | angilangakên arta ||

36. yèn jajêngku ênggone kang ciri | baya ngangsar punika kang ala | tan pantês kanggo ing gawe | yèn ciri lambenipun | kang ing ngandhap punika bêcik | karya ayuning kathah | lamun buntêl siyung | kalamun thukul arannya | kang angingu tawêkal dadi wong lanji | naratap maring rayat ||

37. lamun ciri lambene kang nginggil | sampar macan pan puniku ala | yèn ciri anèng gigire | soring kakapanipun | kaligihan yèn dèn titihi | kalajongok pan ala | panas watêkipun | yèn ciri anèng bokongnya | anrus dubur kalabang anglèng tan bêcik | panas maring sarayat ||

38. yèn jaja lak ênggone kang ciri | babênêman upas pasthi ala | miwah yèn ciri sukune | kang kiwa kang ing ngayun | yèn ing têngên [têngê...]

--- 2 : 25 ---

[...n] sukuning wuri | lamun inganggo karya | bongkok watêkipun | yèn ciri lambunge kiwa | trus mênêngên mung kang kapêtêngan ati | kang pantês anganggea ||

39. yèn inganggo liyaning wong maling | yêkti ala kang masthi gêringan | yèn luhur jêngku cirine | ăndha mustakanipun | yèn inganggo amangun jurit | watêke kang anunggang | kèdêg sirahipun | marang kudane priyăngga | yèn aciri kasamban ngambên tan bêcik | lêksanane panasan ||

40. yèku namane kala kapipit | lamun ciri sangisor talingan | dhandhang sêsuwêng namane | panas pakolihipun | yèn pok kuping dhandhang sêsumping | lamun êlêt upama | sanyari gènipun | dhandhang ring-aringan ala | ing watêke yèn andhêman wutah ati | angkêr watêking kuda ||

41. lamun ana mathine sasisih | sonyantaka lamun inganggo prang | tan wande anjungkêlake | yèn ciri pipènipun | ingkang kiwa araning kêmil | ala ngurudi arta | marang kang angingu | yèn ing lambe gènira[19] | yèku kuris ala asring angêlongi | kang ngingu artanira ||

42. lamun ciri kang kasamban kuping | sangkala langkung sayêkti ala | yèn ciri mugèng[20] uwange | iya bisu tinukup | lamun uwang ingkang sawiji | tan kèdhêp maring rowang | nênggih watêkipun | pan ciri anyilih basa | basanipun unyêng-unyêngan sinilih | mrih dhanganing sri nata ||

7. Sinom

1. yèn ana unyêng-unyêngan | mugèng cêcangklakannèki | sawit ala ingkang nunggang | tan wun katiban têtali | yèn ana suku wingking | sasisih lan grananipun | pinetang dohing baya | kang ngingu ayu basuki | lamun ana sukune kalih ing ngarsa ||

2. ala watêking turăngga | yèn suku ngarsa satunggil | puniku kanggo ing karya | rahayu kanggo ing jurit | yèn kasaban ing

--- 2 : 26 ---

kusi | andalèrèh pasangipun | awon lamun dèn ucap | kang ngingu kang anitihi | lamun unyêng-unyêngan gulune kiwa ||

3. pan nênggih watêke panas | yèn gulu têngên gonnèki | lêksanane gawe wirang | yèn kasaban rambutnèki | awon watêke asring | têtukaran nuli atut | lamun kalih bathuknya | baya kapranggulan bêcik | kang angingu asring anêmoni baya ||

4. yèn ana unyêng-unyêngan | gumantung mugèng ing kuping | puniku dhandhang sasêngkang | awone angrungu warti | warta sikara budi | lamun ana ing jêjanggut | sêrtimang namanira | rahayu marah ing bêcik | kang angingu santosa manggih wibawa ||

5. lamun kapipit ing pukang | kêndhitkawêt namanèki | awon lêksananing kuda | kang ngingu anggung prihatin | yèn suku kalih wuri | ginawa prang kênèng mungsuh | yèn suku siji ngarsa | nèng têngên panggonannèki | dara makap yèn ginawa prang kacandhak ||

6. yèn sukune kiwa ngarsa | pênêt ginawa ngajurit | binujung datan kacandhak | yèn ambuju[21] nênututi | lamun cangklakannèki | cawêt awon watêkipun | yèn anèng gêgorokan | kêkalih namanirèki | gondhang mala nora bêcik nora ala ||

7. yèn ing gulu maring jaja | raja wahana pan bêcik | têtunggangane narendra | yèn ing wêtêng prênahnèki | tuwak aranirèki | tan bêcik tan ala iku | yèn kapêpêk gènira | sangkala têtêp tan bêcik | lamun ana clakuthikan ênggènira ||

8. ing wuri kalih ênggènnya | tăndha saya nora bêcik | yèn suku ngarêp gyanira | tăndha maslaka tan bêcik | lamun punang kapipit | galigana astranipun | kawon lêksananira

--- 2 : 27 ---

[…] nèki | yèku sujèn lacap rahayu ing karya ||

9. […] mbenan gènira | kala kapipit tan bêcik | tiwas inganggoa aprang | lamun sukuning kang wuri | cakêt wadidangnèki | luhuring jaja gènipun | kang angingu kacurnan | lamun ana ing sasuri | watêk panas kang ngingu agung kalaran ||

10. yèn têtiga suku gènnya | awon watêke kang nitih | tiba satêngahing karya | yèn jaja lakan gonèki | tunggèng toya tan bêcik | gêringên ingkang angingu | tumular sabarayat | têkan ingon-ingonnèki | têtanggane kabèh padha katularan ||

11. gantya ingkang winursita | sarupane para ciri | kabèh awaking turăngga | ingkang katingalan sami | kabèh amartandhani | liya nyêng-unyênganipun | saranduning turăngga | gèthèk bêlang lêkok kêdhik | yêkti mawa wêwatêkaning turăngga ||

12. yèn bêlang ilate ala | bokong pesok datan bêcik | angurut-uruti arta | yèn palawanganing suri | tupang pan ora bêcik | yèn dhupêk sêsurinipun | adoh nora kasaban | kalamun dèn kêkapani | awonipun kang angingu tan poratan ||

13. yèn mandhukul gigir gènnya | satèmpèl pan ora bêcik | iku mêngakakên bala | misihi mungsuh agampil | pancal gêlitannèki | lawan katunon tan patut | kang ngingu kasarakat | yèn brêmara lêbu gêni | pêputihe netra ap malêtuk abang ||

14. pan awon lamun mong wajar | apanas barang pakarti | amung wong pandhe ngingua | kêmasan wong sayang sami | kalawan wong akundhi | liyane tan pantês ngingu | yèn nguyuh gêrêng ala | durga ngantu milalati | anrus panas sapa nguwuh katularan ||

15. agêringan kang têtăngga | wèh malarat [ma...]

--- 2 : 28 ---

[larat...] [...] sandhing | pantês kuda dèn pêpurak | [...][22] dèn ingoni | yèn kuda dèn parani | [...][23] kadya anguyuh | punika durga dhangkak | panasan pan ora bêcik | durga ngawe yèn nguyuh sikile mêngkap ||

16. panas tan pantês ngingua | yèn nguyuh uyuhe malih | yèku durga pamanggahan | nora patut dèn ingoni | mung sinêmbêlèh bêcik | asile mung dagingipun | lamu[24] netraning kuda | wêwayangane ambalik | căndra ngilo iku kuda sêmbêlehan ||

17. yèn pugak jajompongira | panas watêke turanggi | ingaranan watang pugak | yèn bêlang puruse nênggih | tumpêr ingas tan bêcik | agêringan kang angingu | yèn dhêkok bokongira | kala luwang nora bêcik | yèku panas ingkang ngingu agêringan ||

18. yèn ajaran sing kosodan | tansah agung ngêngosodi | ing pêpalang iku panas | yèn pancal padha kang warni | suku ngarêp lan wuri | ala ing lêksananipun | yèn nuju jêng-ajêngan | dumadak tiba kuwalik | lamun ana kuda mulir tinitihan ||

19. buntute angulêr kilan | pancal anjot sêmanggêrit | ala marahi gêringan | kang ngingu myang anak rabi | prayoga disingkiri | yèn perot wadananipun | biyunge iku ala | yèn ana dosane cilik | dumadakan saya wuwuh luputira ||

20. yèn pancal gêl-ugêlira | mugèng sukune kang wuri | pancal katunu pan ala | kacurnan ingkang anitih | yèn papak sukunèki | yèku pancal suku panggung | bêcike pan akêkah | sabarang pakaryannèki | lamun ana putih sukune têtiga ||

21. walang kêjèt apan ala |

--- 2 : 29 ---

[...][25] angarani | malah dêdalan [...][26] | [...][27] | suku kanan lan kering | sri katimpal namanipun | ala anungkak bêkja | yèn mèh katêkan rêjêki | dumadakan adoh malah wurung tămpa ||

22. lamun kuda tinitihan | mingkar buntute anincing | durga nincing iku panas | yèn ana turăngga putih | abang netrane kalih | anrus marang duburipun | puniku apan ala | kang angingu nandhang kanin | lamun ana sukune pancal sasigar ||

23. ing wuri miwah ing ngarsa | sandhung watang nora bêcik | yèn inganggo yun-ayunan | ing karya ora lumaris | bêlang sukune wuri | kang kiwa awon puniku | sampar wangke namanya | sungkawa pêtêngan nênggih | sampar wake[28] ingkang pantês angingua ||

24. gorok jarane wong jagal | dhandhangaring kang turanggi | iya jêjarane jaksa | yèn ana ingkang turanggi | angrikêl dènnya guling | sandhing pamakananipun | wadhudhak angrêm panas | yèn clakuthik anèng wuri | kang ing ngarsa manginggil puniku panas ||

25. angêcrahkên pawong sanak | barang pakaryan nyanyêngit | angêdohakên mêmitran | yèn mata kitiran nênggih | mathi pucuking kuping | kang kiwa pan watêkipun | lamun amanggih karya | luputa ingkang nitihi | turanggane nora wurung kawanguran ||

26. yèn baya kapranggul mapan | yèku kudaning prajurit | nanging kang juru pacalang | yèn ciri bathuke katri | papak jaran pramati | satriya mong bala iku | kudane senapatya | prajurit amêngku baris | sêsolahe karya unggul ing paprangan ||

27. yèn ciri sêsunggung kiwa | pandhawa akutha wêsi | tunggal gudane satriya | kang sami pakaryan jurit |

--- 2 : 30 ---

kinarya tani bêcik | bagya tumbal nagarèku | [...] nguwang | anêrus purusan bêcik | pan utama yèku nama anukurat ||

28. kudane wong among bala | yèn iku tlegone ciri | pan iku jayapurusa | pantês kudane narpati | ugêl sadumuk putih | suku kang têngên gonipun | pan iku darpa nguntap | tunggal kudaning narpati | sasolahe kang ngingu tiba utama ||

29. yèn mungsêr bokongan kiwa | surung namane abêcik | kèdhêp parentahing wadya | kang angingu anitihi | yèn ana mungsêr singgih | pucuking kuping gonipun | pan iku jayèngrana | wèh kukuh barang pakarti | gulu iring mas kusuma binasika ||

30. kupinge abalung tigas | netrane anincinggoling | mukane anyakathakan | parahipun aniruti | ilat alit agilig | untu kawêtu ing pucuk | ulês mêlês anglamat | gulu dawa ngugêl pakis | ngarêp mêgar anênggih kang clakuthikan ||

31. anguku landhêp katingal | tur kumurêp aprayogi | nêbuning jagung wêntisnya | alurus lêrês tur alit | pupu amokang gangsir | pan aos babokongipun | pupu kiyal sêmbada | babokong nyakok imbaning | adêgipun atangkil-tangkil asinga ||

32. abundêr gantanganira | apindha uwohing manggis | lambene alambe kidang | atipis-tipis aluncing | cêndhak puruse alit | karakêt ing wêtêngipun | yèku kuda utama | kang patut angrêspatèni | amalipir pantês kudaning narendra ||

33. yèn bathuk uyêngan papat | jagasatru iku bêcik | lamun naraju bêlabar | bênêr trusing jajanèki | praptèng ing wêtêng maksih | mung kandhêg pêpurusipun | kaonang anukurat | pênêde [pênê...]

--- 2 : 31 ---

[...de] angrêjêkèni | yèn ing bathuk têtiga raja kawuntat ||

8. Pangkur

1. trajumas iku asrêpan | tuhu agung mintir ingkang rêjêki | yèn bêlah kadhaton untu | salewah iku panas | lamun papak kajantaka nora patut | kusuma tan binasikan | bêlah kadhaton anunggil ||

2. abang mulus ulêsira | abang têkèng ing netranipun kalih | têkan clakuthikanipun | pênêt watêking kuda | playunya glis ingkang sinêdya kapangguh | yèn kuda mulus cêmêngnya | yèn netra kang kalih putih ||

3. yèn clakuthikane abang | kadi pancal iku kuda rêspati | kalangkung utamanipun | yèku rêtna kumala | kang angingu suka sugih tur rahayu | tan ana sangsayanira | satingkahe basukèni ||

4. yèn ulês purnamasadha | kuda putih têkèng netrane kalih | kapat clakuthikanipun | mulus putih sadaya | liwat saking utama kudaning ratu | minăngka tumbaling pura | miwah parangmuka ajrih ||

5. datan kêna winisaya | kang angingu yèn ulês wisnumurti | irênge pan irêng mulus | utamaning turăngga | palanya doh kinasihan dening mungsuh | dadya tumbaling kadhatyan | ulês purnama dhadhari ||

6. abang mulus netra pêthak | bêlalake wêdhar kapat ing sikil | utama kudaning ratu | kèdhêpe wadyabala | lamun siwêr netra pêthak kiwanipun | ala yèn siwêr ing kanan | puniku luwih utami ||

7. yèn siwêr netra kalihnya | yèku pênêt asrêpan kang nitihi | yèn pancal sukune têlu | pănca kalih utama | kang nitihi miwah ta ingkang angingu | palanya klèdhêp ing wadya | kudane ratu prajurit ||

8. yèn irêng mulus ulêsnya | miwah netra lambene irêng sami |

--- 2 : 32 ---

utama kudaning ratu | pan Krêsna Malangdewa | sri mangêpêl putih clakuthikanipun | kang têngên miwah ing ngarsa | suka sugih kang nitihi ||

9. sri mangêpêl suku ngarsa | pancal têngên pan kudane wong tani | bramana ngokop puniku | turangganing prawira | sri malăngka pêthak sukune katêlu | yèn nibakkên nora lara | prawira ingkang nitihi ||

10. tamat ciri kuda lanang | Mas Cêbolang matur bilih kudèstri | punapi gih kadi jalu | pamilih panampiknya | lah punapi tan wontên sangsayanipun | Lêbda Swininda lingira | lanang wadon kudu milih ||

11. kang cirine kaya lanang | ingkang wajip pinilih lan tinampik | mung ana wuwuhanipun | uga sêlang-sinêlang | rupa siji kang maring èstri jalu[29] | ana ingkang amung tumrap | mring wadon pyarsakna kaki ||

12. turanggèstri winursita | lamun ciri lènging talingannèki | yèn ing têngên anggènipun | lawan ulêse abang | panasipun antuk pitung puluh surup | turanggane katularan | yèn irêng turangga èstri ||

13. kang ciri sukune kiwa | iku dhandhang mangah pan nora bêcik | yèn aputih ulêsipun | mung sing sandhang wadonan | iku cèrêt kuda turanggane kaum | yèn abang buntute dawa | mungsêr sukune ing ngarsi ||

14. kang suku kiwa namanya | pagung rencoh ala watêke mati | ing paprangan kang angingu | yèn putih suku papat | astha manik watêke sangisor dhêngkul | iku lêksanane ala | kalingsêman kang anitih ||

15. yèn kuning ulêsing kuda | mungsêr munggèng ing talingane kalih | dewa nglayang namanipun | pênêt watêking kuda | abang putih arêrakap dulunipun | nora bêcik [bêci...]

--- 2 : 33 ---

[...k] nora ala | yèn mungsêr lambene nginggil ||

16. puniku kuda utama | nênggih sabda kang ngingu sarwa sugih | kèdhêpa parentah batur | miwah anak lan garwa | kuda abang mungsrê kiwa netranipun | kalamun buntute sarang | iya gondrèk ngilo nênggih ||

17. kudane Bathara Kala | yèn ing pasamuan tiba kuwalik | yèn kuning ubênganipun | mung siji kuping kiwa | nadyan sami dewa nglayang iku punjul | yèn aprang sor tan kacandhak | yèn ambujung anututi ||

18. tur cat ora cat katingal | lamun mungsrê ana sangisoring kuping[30] | ingkang têngên êgènipun[31] | kasaban ing jajembrak | pan asrêpan sandi tawang namanipun | kang ngingu adoh ing susah | mung suka anênitihi ||

19. lamun kuda wadon abang | ana mungsêr ing lambe ingkang nginggil | pralambangnya kali kaum | arane iku galak | panas bangêt gêringan ingkang angingu | sapa nguwuh patularan | têtanggane kêna gêring ||

20. kudane Bathari Durga | lamun kuda irêng lambe kang nginggil | ana mungsêr cirinipun | pujăngga nêm namanya | sêsiwining jayèngrana watêkipun | digdaya ingangge aprang | unggul atêmah basuki ||

21. kudane Sang Danardana | lamun kuda putih unyêngannèki | ing kuping têngên gonipun | lamun buntute abang | iya sami dewa nglayang namanipun | kudane Sang Girinata | wèh prawira rèh kawijil ||

9. Mijil

1. yèn ginawa ing ayuda bêcik | tan kêna pinêkok | yèn ambujung kèh kêna mungsuhe | lamun kuda lanang ulês kuning | panjang musêrnèki | lambe kiwanipun ||

2. ringkut pêpêt pusdaladarèki | namane kinaot | tunggil siwi anjayèng ranane | kuda abang sawur wulu putih | munsêr lambe nginggil | nilakăntha iku ||

3. kuda utama pan senapati | pantês kang

--- 2 : 34 ---

anganggo | irêng mulus yèn mungsêr lambene | anèng luhur iku nora bêcik | dhandhang nunggang jisim | nênggih namanipun ||

4. pan gêringan kang ngingu kang nitih | ngajarakên awon | turanggèstri yèn mungsêr wêtênge | mega ngêmu wulan iku bêcik | srêpan kang anitih | sarèhe rahayu ||

5. turanggèstri abang ana putih | ing sawuri amor | dhukun masinggun iku namane | srêpan lamun ginawa ngajurit | apan nora kêni | sagunging pakewuh ||

6. pinèt puniku anake bêcik | lamun jaran wadon | ulês kuning mungsêr clakuthike | anèng wuri puniku tan bêcik | kang ngingu kang nitih | patine dèn amuk ||

7. kuda putih mungsêr duburnèki | ing lambe tumemplok | ana ingkang kêdhik tumemploke | gadêgan irus iku abêcik | kuda wulu manggis | mungsêr netranipun ||

8. ingkang têngên sukara anênggih | turăngga kinaot | sugih rêtna sêsotya kang darbe | kang bêbalak mungsêr kuping kalih | yèn ulêse kuning | namane puniku ||

9. jênu udaka punika bêcik | mawèh waskithèng don | wadananya mungsêr pêpukange | ingkang wuri durga racun nênggih | gêringan kang nitih | kuwur agung wuyung ||

10. kuda putih lanang musêr kuping | lêlongope karo | mandhalasa lêlawang namane | srêpan kang ngingu miwah kang nitih | akèh kang rêjêki | bêjane lumintu ||

11. wêlăngka mungsêr sukune ngarsi | kang kiwa kinaot | mung rahayu prasaja kang darbe | sandhung bathang lamun kuda abrit | mungsêr poking kuping | awon watêkipun ||

12. sapa nguwuh midêr anulari | tatăngga kasêmpyok | iga[...] [iga...]

--- 2 : 35 ---

[...[...]] miwah malarate | kalamăngga namaning sayêkti | lamun kuda abrit | pambênan gènipun ||

13. nyêng-unyêngan iku datan bêcik | wèh kuwur kawaon | kalamumbul punika arane | sok angamuk kang ngingu kang nitih | lamun turăngga brit | ciri jogèng luhur ||

14. arja parilaya iku bêcik | turăngga mangkono | kuda kuning kang dawa buntute | nadyan sami dewa nglayang luwih | pakantuk yèn jurit | rahayu kang ngingu ||

15. kuda abang balalak kang ciri | gulune tan awon | bawakara punika namane | kang angingu rahayu basuki | mungsêr netranèki | lamun kuda dhawuk ||

16. arcuturo iku kang anitih | tawun tibèng asor | yèn palăngka aciri kang lambe | rustrakara arane pan bêcik | kang ngingu kang nitih | intar budinipun ||

17. Mas Cêbolang umatur wotsari | yèn turăngga awon | nora pênêt nênggih cêcirine | yèn dèn ingah adamêl bilai | Swaninda lingnya ris | ana sêtyaripun ||

18. pangruwate ciri kang tan yogi | ingkang wus kalakon | kuda putih sinulêt sarate | ing salaka mêntas saking agni | kuda irêng wêsi | sêsulêdanipun ||

19. sinulêding êmas kuda kuning | dêmbaga ingobong | lamun kuda abang sêsulêde | turăngga dhawuk mas kang kinardi | kang suwasa yêkti | kang tan mambêt sêpuh ||

20. puniku sirna alaning ciri | luwaring pakewoh | sonyantaka angèl têtambane | ingkang ngingu simpên ali-ali | intên kang arêgi | salêmbaran sèwu ||

21. panulaking sonyantaka kêni | yèn nora mangkono | sonyantaka angèl têtulake | turăngga bramara lêbu gêni | pan walirang abrit |

--- 2 : 36 ---

winor lawan jêruk ||

22. binênêm lawan kulite nuli | pan ginawe pupoh | ing wayahe wancine têngange | lamun nora nuju têngah wêngi | puniku pan uwis | mari panasipun ||

23. kang ngingu mupangat dèn luluti | maring para wadon | lawan kinajrihan ing mungsuhe | pedahing brêmara lêbu gêni | lampahing turanggi | yèn mêntas jinungku ||

24. miwah yèn angalih gènirèki | dina kang winaon | lan pasaran amrih basukine | kuda putih yèn tinuku manis | ing sasi kasèki | petro aranipun ||

25. yèn marêngi ingkang turăngga brit | tinuku Kaliwon | sasi karo suwela arane | kuda irêng Wage dèn picisi | nuju wulan katri | prawada ranipun ||

26. lamun ana iku jaran kuning | tinumbas ing Êpon | sasi kapat wiyoga namane | apan ana kang winuwus malih | wêtoning turanggi | awon pênêtipun ||

27. jaran putih lamun mêtu manis | prayoga inganggo | yèn liyane tan pantês ingangge | turăngga bang lamun mêtu Paing | dèn ingu prayogi | liyane tan patut ||

28. kuda irêng yèn Wage umijil | sayêkti kinaot | senapti prayoga kang ngangge | yèn liyane irêng datan bêcik | Kaliwon umijil | kang prayoga dhawuk ||

29. yèku utamaning kang turanggi | yèn mêtu Kaliwon | abang irêng kuning nistha bae | ora bêcik ora bilaèni | mung dhawuk utami | turangganing ratu ||

30. wontên liya kang cinatur malih | pênêt lawan awon | ing tulise kang ana ngilate | talaga kumêmbêng srêpan èstri | dumadakan gampil | ngupaya dyah ayu ||

31. nora angèl amrih èstri

--- 2 : 37 ---

luwih | dumadakan moprok | lire padha amasang ciptane | malah pating tarèmpèk kang prapti | samăngsa darbe sir | kang prapta kumrutuk ||

32. yèn dhandhang nucuk tulisirèki | ingilapan awon | kang angingu gêringan tur bèsèr | lamun kadi kalabang katulis | kang angingu asring | tan wun nandhang tatu ||

33. tulis têlêng ing ilat tan bêcik | mawèh tukar awon | lamun kadi angkus ing rajahe | kang angingu kèdhêp ing sasami | yèn rajahe kadi | pêpuganing randhu ||

34. kala kang ngingu miwah kang nitih | aganas tan alon | gora-godha sabarang tingkahe | yèn rajahe ngilat nyakra bumi | lire kadi-kadi | gagah èmpêripun ||

35. yèku pênêt ing pakardi bêcik | kêkês mungsuh adoh | lamun kadi arga ing lungguhe | ngêdohakên rêjêki kang prapti | mung kari sathithik | dumadakan wurung ||

36. lamun kadi gada ingkang tulis | ngêdohakên mungsoh | pan keringan kang ngingu watêke | yèn wong agung kèdhêp ing wadyèki | kalamun wong cilik | kèdhèp rayatipun ||

37. lamun adoh ing păncabaya gring | pitênah tan gêpok | lara roga suminggah sakèhe | pinarêk ing maring ing rijêki | myang gustine asih | kang ngingu kudèku ||

38. lawan waris kang ngingu kang nitih | kèdhêp lamun wayoh | saking dènnya mupangat kudane | ulatana ilating kudèki | rajah lir gadèki | wèh asmarèng kalbu ||

10. Asmaradana

1. datan katingalan kaki | gon ulun asung pitêdah | ing turăngga pangalihe | angunggahkên mring gêdhogan | miliha ri pasaran | naptune loro kinumpul | gya ingicir kang prayoga ||

2. sakawan etangannèki | awit sukuraning etang | kapindho buta etunge |

--- 2 : 38 ---

kaping têlu etung gajah | kaping pat tiba selang | ganêp papat etangipun | kang tan yogi singgahana ||

3. yèn tiba suku marêngi | pincangan watêking kuda | tiba buta lara rêke | yèn etunge tiba gajah | tan têmon adatira | tiba watu kang sarêju | kukuh awèt kasarasan ||

4. ri Akat Lêgi winilis | kaetung tumiba buta | Akat Paing buta manèh | Akat Pone tiba sela | ing Akat Wage tiba | suku Akat Kliwonipun | uga suku tibanira ||

5. gumantya ri Sênèn Lêgi | tiba suku etangira | Isnèn Paing suku manèh | Isnèn Pon tiba gajah[32] | Isnèn Wagene sela | Isnèn Kaliwon puniku | amarêngi tiba sela ||

6. ing ari Sala[33] Lêgi | tiba watu etangira | Salasa Paing butane | Salasa Pon tiba sela | Salasa Wage gajah | ing Salasa Kliwonipun | uga tumiba dipăngga ||

7. nahan ari Rêbo Lêgi | etunge tiba dirada | Rêbo Paing watu rêke | Rêbo Pon suku etungnya | Rêbo Wage dipăngga | Rêbo Kaliwon panuju | uga tumiba dirada ||

8. gantya ari Kêmis Lêgi | tiba suku etangira | Kêmis Paing suku manèh | Kêmis Pon tumiba liman | Kêmise Wage sela | Kêmis Kaliwon ingetung | iku uga tiba sela ||

9. Jumungah Lêgi marêngi | etange tumiba gajah | Jumngah Paing gajah manèh | Jumngah Pon suku tumiba | Jumuwah Wage buta | Jumungah Kaliwonipun | iku uga tiba buta ||

10. ing arine Saptu Manis | etung isih tiba buta | Saptu Paing buta

--- 2 : 39 ---

manèh | Saptu Pon watu prayoga | Saptu Wage sukunya | Saptu Kliwon tiba watu | lungguhe ngunggahkên kuda ||

11. yèn putih pasaran Lêgi | dhawuk Kaliwon prayoga | abang Paing utamane | irêng Wage dèn unggahna | kalamun kuda jênar | pasaran Pon pikantuk[34] | wus titi babing turăngga ||

12. kacarita sabên ari | Kiyai Lêbda Swaninda | tan yyan kang winêdharake | marang Ki Mase Cêbolang | namung bab katuranggan | sadayanya wus kacakup | manêmbah aris turira ||

13. kalangkung panuwun mami | paduka asung pitêdah | katuranggan sak tamate | ulun tanèm ing wardaya | dumadya pêpaitan | kalawan indhaking kawruh | dhuh babo panuwun ingwang ||

14. kalilana ingkang dasih | ayun dumugèkkên lampah | anut ing suku tindake | ayya kirang pangaksama | kantuna suka wirya | kinuwatna ing Hyang Agung | raharja salampah kula ||

15. Ki Swaninda lingira ris | tan luwih pangèstuning Hyang | marang [...] sakabèhe | katêkana kang sinêdya | ayyana kara-kara | Mas Cêbolang ngraup suku | santri catur gantya-gantya ||

16. mangkat saking margasari | lajêng lampaha sumêka | prapta ing Sumbing sukune | kèndêl ing têpine sêndhang | asrêpira kalintang | narêthêk sadayanipun | nuju purnamaning wulan ||

17. ari malêm Gara Kasih | Mas Cêbolang sru karênan | umiyating we wêninge | tandya angrucat busana | agêbyur alêlumban | Ki Nurwitri amung raup | santri katri kacipratan ||

18. jola lir dèn nyonyok gêni | dumadya sumikir têbah | wus tuwuk dènnya lêlangèn | mêntas angrasuk busana | tan ana sangsayanya | santri katri samya ngumpul | sadalu nèng pinggir sêndhang ||

19. santri papat e[...] [e...]

--- 2 : 40 ---

[...[...]] | [...] kantun Ki Mas Cêbolang | jêgrêg datan a[..] | lingsir dalu wayahira | janma ro kawistara | pa[...] èstri ayu | mijil saking jroning sêndhang ||

20. mrêpêki kang eca linggih | kadya tugu sinukarta | tajêm tan garagap tyase | ka[35] priya alon lingira | mas putu kawruhanta | Canthikyuda aran ingsun | wadon iki garwaningwang ||

21. kêkasih Dyah Rantansari | padha abdi sri pamasa | Brawijaya kang mandhirèng | ing Majapait nagara | duk jaman kadewatan | kadawan yèn ulun catur | anisku saka ing praja ||

22. praptaning kang ardi Sumbing | minta aksamaning dewa | sinambi karo têtanèn | kathah janma ingkang prapta | samya mèlu dhadhêkah | sawusing arja kang dhusun | ingsun sarimbit gya muksa ||

23. awèh tilas sêndhang iki | sun sêsuwun mring jawata | barkahana salawase | sing sapa wonge kuwawa | adus wus surup surya | malêm Gara Kasih èstu | sinung manising wicara ||

24. gandês luwês mêrakati | solah parigêl wiraga | sadhengah wonge kang anon | wlas-asih trêsna trusing tyas | katrima pamintèngwang | ana cumlorot lir wahyu | jumêgur tiba ing sêndhang ||

25. kagawa garwaku iki | nguni asline badhaya | katêlah têkèng saprene | ingaran sêndhang Badhaya | wis kulup tutugêna | kang dadya sêdyanirèku | ulun manjurung raharja ||

26. kalihe wus tan kaèksi | Mas Cêbolang lir supêna | pajar sidik kèh swarane | nyakikèring satawana | myang pêksi cocakrawa | kacêr pênthèt thilang cohung | srigunting prênjak sikatan ||

27. sumirat soroting rawi | kagyat kang samya anendra |

--- 2 : 41 ---

jênggèlèk tambah asrêpe | narêthêk angga [...] | Mas Cêbolang lingira | padha nginuma sadarum | [...] sêndhang Badhaya ||

28. iku têtulaking atis | wus nginum [...][36] sakawan | kumêpyur pêra ragane | nir rupa lêsahing angga | asru eraming driya | kawasanira Hyang Agung | tuhune nora na madha ||

29. tumurun saking ing wukir | santri catur tansèng wuntat | Ki Saloka micara lon | hèh Palakarti Kartipala[37] | sawangên iku dara | saka ing pangrasaningsun | mundhak sigit mêrak-atya ||

30. jatmika sêmune wijil | Palakarti Kartipala | kakang iya sêbênêre | dalah Nurwitri ya mundhak | wênêse kang wadana | apa saka sababipun | toyaning sêndhang Badhaya ||

31. lampahira anglangkungi | Ngadirêja Kaparakan | Têmanggung tlatah Kêdhune | kèh para dyah kang kasmaran | andulu Mas Cêbolang | wênèh ana kang tut pungkur | tansah dadya rarubungan ||

32. prawan răndha nglanjar tuwin | somahan tan tolih lanang | kang lumaris ribit tyase | ing lampah dumadya nyimpang | nilapkên kang tut wuntat | prapta ing Pikatan umbul | toya wêning lirap-lirap ||

33. binatur ing sela langking | wêwangunan banon wiyar | karikil alit dhasare | toya tan lukak tan mundhak | umbul tan kawistara | sak êdom wêdaling ranu | kathah tan kenging winilang ||

34. liwêran ulam tămbra brit | baya kadi anêmbrama | marang sêrang nêmbe rawoh | kalamun bisa angucap | dhuh risang ambêg santa | kawula sadaya atur | wilujêng rawuh paduka ||

35. wontên ing Pikatan ngriki | punapi kinarsakêna | kula sadaya cumaos | ing sakaparênging karsa | mangkana Mas Cêbolang | ginraita ingkang sêmu | ulam tămbra anêmbrama ||

--- 2 : 42 ---

36. [...] Mas Cêbolang tuwin | rencangnya santri sakawan | [...]ka panganggone | lêlumban ciblon gêndhingan | kalangkung rênaning tyas | sawusira samya adus | manêmbang pucung busana ||

 


Tanggal: Anggara (Slasa) wolu (8) Mulut (Mulud) Dal: guna paksa slira wali (AJ 1823). Tanggal Masehi: Kamis 21 September 1893. Pada bulan Mulud tahun AJ 1823, hari Slasa jatuh pada tanggal 6 (Slasa Paing), 13 (Slasa Wage), 20 (Slasa Lêgi), dan 27 (Slasa Pon), maka mungkin tanggal yang dimaksud adalah Slasa 6, 13, 20, atau 27 Mulud AJ 1823 (19, 26 September, 3, atau 10 Oktober 1893). (kembali)
têtruka. (kembali)
inggahipun. (kembali)
măncanagri. (kembali)
minggah. (kembali)
langkung. (kembali)
inggilira. (kembali)
junjung. (kembali)
Cilacap (dan di tempat lain). (kembali)
10 nyangking. (kembali)
11 pinangkanèki. (kembali)
12 langkung (dan di tempat lain). (kembali)
13 patitising. (kembali)
14 Lebih satu suku kata: Hyang Naradha pangandikanira ris. (kembali)
15 roga. (kembali)
16 uminggah. (kembali)
17 Lebih satu suku kata: anjrah anèng gumuk ngrênggut tanpa wilis. (kembali)
18 anggèr (dan di tempat lain). (kembali)
19 Kurang satu suku kata: yèn ing lambe ênggènira. (kembali)
20 munggèng (dan di tempat lain). (kembali)
21 ambujung. (kembali)
22 Kurang empat suku kata:. (kembali)
23 Kurang dua suku kata:. (kembali)
24 lamun. (kembali)
25 Kurang tiga suku kata:. (kembali)
26 Kurang tiga suku kata:. (kembali)
27 Kurang satu baris: 8i. (kembali)
28 wangke. (kembali)
29 Kurang satu suku kata: rupa siji kang maring èstri lan jalu. (kembali)
30 Lebih satu suku kata: lamun mungsrê ana ngisoring kuping. (kembali)
31 ênggènipun. (kembali)
32 Kurang satu suku kata: Isnèn Êpon tiba gajah. (kembali)
33 Salasa. (kembali)
34 Kurang satu suku kata: pasaran Pon kang pikantuk. (kembali)
35 kang (dan di tempat yang lain). (kembali)
36 santri. (kembali)
37 Lebih satu suku kata: Palakarti Kartipala. (kembali)