Lampahan Bagawan Senarodra, Suwandi, 1923, #1611 (Pupuh 01–10)

Judul
Sambungan
1. Lampahan Bagawan Senarodra, Suwandi, 1923, #1611 (Pupuh 01–10). Kategori: Bahasa dan Budaya > Wayang.
2. Lampahan Bagawan Senarodra, Suwandi, 1923, #1611 (Pupuh 11–22). Kategori: Bahasa dan Budaya > Wayang.
Citra
Terakhir diubah: 07-12-2020

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

BAGAWAN SENORODRO

Sêrat Purwa, lampahan Bagawan Senarodra.
Jarwa sêkar macapat, kaikêt sarta kasêkarakên dening Radèn Mas Suwandi ing Surakarta.
Citakan pertama.
1923.

Kawêdalakên sarta kasade dening:
Toko buku [...], ing [...]

--- [2] ---

[...]

--- 3 ---

1. Dhandhanggula

1. rarasing rèh rinênggèng mêmanis | dènnya paksa mardi martotama | mastuti maring Allahe | sumawana mawantu | wantu-wantu dera mêmuji | dimèn tuk barkahing Hyang | suraning tyas amung | rasaning gita minăngka | karya pèngêt carita sinawung Kawi | tangèh kalamun wignya[1] ||

2. nulat marang pujăngga linuwih | dêstun amung karya nglipur driya | dera kataman wirage | katunan silarju[2] | yayah kadya anganyut dhiri | sing dahad tan kawawa | nandhang kawlasayun | sêkunging tyas paripaksa | kumawignya rekane ipil anganggit | carita jaman purwa ||

3. darunane saking nanggap ringgit | lêlampahanipun Senarodra | ingkang dhapuk caritane | Wrêksadiningrat kasub | Dyan Mas Mênggung Kalang palinggih | arsitèg Surakarta | tinêngran witipun | pangikêt nujwari Budha | Kliwon tanggal nawa likur candramèki | Dulkijah Je kang warsa ||

4. sinangkalan etange kang warsi | rasa catur kasarirèng tunggal |[3] windu sangara akire | nênggih bêbukanipun | kang carita kinarya dhihin | nagari Dwrawatya | nagri panjang-panjung[4] | pasir wukir loh jinawya | tan patyagêng nagari ing Dwarawati | nanging mêgah raharja ||

5. lire panjang doh kuncaranèki | punjung luhur tan ana kang madha | pasir cêlak bandarane | bandaran samodra gung | praja adi ngungkurkên wukir | amangku

--- 4 ---

kang narmada | kiwa têngênipun | kyèh narmada sasudhetan | karya ayêm têntrêm sagunging wadya lit | murah sandhang lan pangan ||

6. sabarang kang tinandur andadi | durjana druhaka datan ana | apan dadya pangungsène | para nangkoda agung | ambêbêkta dagangan sami | bêbakal guru-dadya | pèni-pèni sagung | kêkêling wastra myang sutra | esuk sore praptaning nangkoda gili | andulur sasêluran ||

7. kèh pajêngan kathah samya bathi | sakalangkung gêmahing nagara | sarwa na tinakokake | suka bungah wadya gung | praptèng dhusun sukuning wukir | tan kirang sandhang pangan | blabur muwah-muwuh | antuk supangat narendra | kang jumênêng Nata Prabu Harimurti | Aprabu Padmanaba ||

8. Danardana ya Kesawa Aji | Wisnumurti Sri Bathara Krêsna | mila Rimurti parabe | madhangi bawana gung | dera Danardana sêsilih | lumintu dananira | de sêsilih Prabu | Padmanaba mulanira | sri narendra ngingsêp kawruh ing Maharsi | Bagawan Padmanaba ||

9. wusing tumplak kawruhing maharsi | karsanira pami nginum toya | yun inginum sawadhahe | pamrihira sang prabu | ing jagad aywana nyami[5] | kadibyan kanuragan- | ira sang aprabu | Sang Bagawan Padmanaba | tan sawala ing karsèng sri narapati | sêmana tinêlasan ||

10. gumling kisma kunarpèng sang rêsi | yun sinêmbah [si...]

--- 5 ---

[...nêmbah] padèng kang kunarpa | muksa atilar swarane | mênawi sang awiku | wus anunggal kaanan jati | sukèng tyas sri narendra | de sariranipun | wus anunggal ing kaanan | lawan Risang Padmanaba Maha Rêsi | lir sato nèng rimbagan ||

11. mila parab Sri Kesawa Aji | apranyata sang sri sugih rema | iku dadi pratandhane | titisirèng Hyang Wisnu | mila parab Sri Wisnumurti | Hyang Wisnu ngejawantah | anunggal sawujud | malih sêsilih arannya | Sri Bathara Krêsna pranyata sang aji | irêng ing jêro jaba ||

12. praptèng balung sungsum lawan gêtih | sami irêng pratăndha Sri Krêsna | mulus lulus sakarsane | ambêkira mrih mardu | martotama ngumala manik | tyas maring kapandhitan | makêtêr rat sagung | saisining jagas[6] traya | para nata ambêke samya anggusti | mêmundhi ambathara ||

13. akèh nungkul tan pinukul jurit | asok bulubêkti sabên warsa | saking jrih ing kotamane | pinênang jawata gung | mangrêksèng rat ayuning bumi | duk samana sri nata | ri Rêspati nuju | amiyos ing sitibêntar | ginarêbêg manggung kêtanggung sarimpi | angampil upacara ||

14. banyak dhalang lawan sawunggaling | gêndhaga mas tatur ardawlika | lar badhak kanan keringe | mênggêp lênggahnya prabu | nèng bale mas ingkang pinatik | hèr laut lan hèr kêmbang | tinon [ti...]

--- 6 ---

[...non] ting palancur | muwuhi prabawanira | kadyangganing Hyang Endra siniwèng dasih | anèng Ngendrabawana ||

15. ambalabar ambèr kang sumiwi | angèbêki jroning panangkilan | abra sinang busanane | lir prabata katunu | kang kaparêk ngarsèng sang aji | putra ji Radyan Sămba | kadipatèn sinung | lêlancuring Dwarawatya | dadya têmbang rarasaning para putri | kayungyun mring rahadyan ||

16. non sarira kang lir mas sinangling | awiraga nanging tan lêlewa | wigya traping busanane | baranyak kaduk cucut | bagus anom dèrèng akrami | kèh putri putrèng nata | ginadhang mrih dhaup | nanging sira Radyan Sămba | dèrèng wontên putri kang pinujwèng galih | taksih karêm nyatriya ||

17. anggêgulang prawiraning jurit | kanuragan soring satru murka | dene kang anèng keringe | Arya Satyaki punjul | ipe dadya manggalèng jurit | bêbanthèng Dwarawatya | kinarya gul-agul | tate anguwisi karya | praptèng benjang brăntayuda Dyan Satyaki | dadya bantên ing yuda ||

18. warangkendra Sang Udawa Patih | animpuna olah nitipraja | nyêpêng bang-bang lum-alume | wignya mèt tyasing wadu | pra wadya gung sumuyut asih | wignyane kyana patya | milanya sang prabu | mring patih langkung pracaya | dhêdhasare timur mila akêkinthil | kinathik mong narendra [nare...]

--- 7 ---

[...ndra] ||

19. pagêdhonganira kyana patih | maksih kadange sri naranata | mila limpat wêwekane | sudira ing apupuh | pilih ingkang tumangguh jurit | mumpuni gêlar ing prang | wau ta sang prabu | nalika lênggah sewaka | datan ana sabawèng walang ngalisik | tidhêm ing panangkilan ||

20. mung swaraning kukila angêlik | galik-galik kapiyarsèng wadya | lir tangising dyah wirage | karya angrêsing kalbu | samangkana sri narapati | manggut paring sasmita | kang dinuk ing dulu | katêlu parêng mangarsa | cakêt dhampar palênggahan narapati | ngêlus pada sri nata ||

2. Sinom

1. gatining kang ginupita | dera sang sri narapati | amiyos siniwèng wadya | tan lyan ari sang siniwi | Wêrkudara kang lagi | nêdhênge anggêlar kawruh | saking bang kulonira | kang sarta salin sêsilih | apêparab Sang Bagawan Senarodra ||

2. mangkana aris ngandika | mring Udawa Kyana Patih | hèh Udawa kayaparan | prajèng sun ing Dwarawati | tur sêmbah sang apatih | dhuh gusti pêpundhèn ulun | angsal pangèstu tuwan | tan wontên sawiji-wiji | pra kawula sami manggih suka wirya ||

3. punapi sajroning praja | arga wana kali-kali | tan wontên sakara-kara | gêmah raharja nglangkungi | yèn tinimbanga nguni | tikêl lan samangke langkung | pra nata măncapraja |

--- 8 ---

tan wontên ingkang ngewahi | pisowane pajêg anglir saban-saban ||

4. mandar kathah wêwahira | praja ji ing kanan kering | kang sami sumuyut trêsna | sumêmbah padèng narpati | sumungkêm lair batin | tan wontên nata barênjul | sukèng tyas sri narendra | wusana ngandika malih | maring putra anênggih Rahadyan Sămba ||

5. hèh kulup Sămba kaya pa | wartane pamanirèki | yayi mas Unggulpamênang | gone gêlar wasita di | kawruhira kang saking | bang kulon paran wartèku | Radyan Sămba tur sêmbah | dhuh pukulun jêng dewaji | pamirênge putranta jêng paman mangkya ||

6. gyannya gêlar kawruh tama | saking bang kilèn rama ji | kadidene sawadinya | pakêmpalanipun dadi | janma kèh agêng alit | mangke samya kapiluyu | yayah dhêsêk sêk-sêkan | tumpuk tumpa tumpang tindhih | ingkang samya nglêluri dhawuh jêng paman ||

7. lir tinumplak nungswa Jawa | kathah kang samya mèstuti | ing kawruh agami mulya | paran ruarane benjing | dene ngantya wèh gonjing | otêr bilulungan sagung | gêng alit lêng-ulêngan | kèrêm pakêmpalan luwih | ing sanungswa Jawi mèh kewala wrata ||

8. mangunêng sri naranata | wusana ngandika aris | baya bênêr wartanira | wèh gonjing ing nungswa Jawi | dhasar pamanirèki | wong kang ambêk kumawiku | waskithèng kasunyatan |

--- 9 ---

kawuwuhan kawruh saking | ing bang kulon ngambar ngèbêki bawana ||

9. lir wrêksa candhana kobar | sumrik-sumrik amranani | ngênani wong tanah Jawa | kapiluyu yun sumiwi | dalasan rinirèki | Satyaka têkan wus dangu | lungan saking nagara | pamite ayun mèstuti | mring paman ta anyuwun piwulang tama ||

10. kongsi mangke tan aprapta | baya kapiluyu yêkti | mring kawruhe Senarodra | satuhu lamun utami | kinèdhêpan sasami | pakumpulane aguyup | sayuk saeka praya | kaya tan kêni sinapih | kang mangkono agawe sêmanging driya ||

11. awit sagunge jawata | rumăngsa dipun padhani | sinêngguh yun ngampuh jingga | wani mring dewa linuwih | măngka jatine kaki | pamanmu ingkang kinayun | mung amrih lêbda jiwa | manungsa sadonya iki | aywa sami nandhang papa siya-siya ||

12. bisa antuk kamayaran | gonira tinitah urip | ywa anggung nandhang wigêna | tămpa parentah tan adil | ecane wong aurip | tămpa pangadilan luhur | sigra Rahadyan Sămba | tur sêmbah dhuh jêng dewaji | yèn makatên punapi ta kangjêng paman ||

13. tan badhe tampi dêduka | ing jawata kang linuwih | wit karsane kangjêng paman | nyatak wawênang sakêdhik | dene ta kumawani | nyênyami kuwasanipun | jawata ngendraloka |

--- 10 ---

dhuh dewaji kadipundi | tundonipun dene paman Senarodra ||

14. ngandika sri naranata | bênêr aturira kaki | yêktine para jawata | kang angrèh manungsèng bumi | nanging priye ta kaki | kabèh sakathahing manus | kang ginugu wong donya | padilan ingkang adil[7] | nora trima tămpa paprentahan jomplang ||

15. mula sun arsa tinjoa | mring brata Pandhawa kaki | lawan sira yayi Arya | Satyaki mamrih prayogi | nusula ingkang siwi | maring Jodhipati patut | nyuwuna kang pitêdah | kawruhe kakangirèki | Senarodra kaya pantês siranggoa ||

16. wit sotaning tyas rakanta | gone aminihi wiji | lair batine kacêkap | kasampurnaning aurip | uga ginêlar yayi | dene kawruh lairipun | yogyane anèng donya | ngaurip tinitah iki | luwih parlu amba dimrih sama rata ||

17. pangkata saka paseban | aywa kèh anggawa dasih | mung kanthimu saka praja | putranta Sămba lan patih | prayogane ta yayi | nguntapna lakunirèku | dadi datan kuciwa | tan tilar tatèng praja di | nora ngusut lakunta nèng jroning praja ||

18. kongsi praptèng jaban praja | tinon ing kèh tan nglingsêmi | sandika kang sinung sabda | têlas dhawuhing narpati | karsa jêngkar sang aji | ebah sagunging wadya gung | kadi

--- [11] ---

angurmatana | jêngkare sri narapati | sru mabukuh sadaya konjêm ing kisma ||

19. sasmita nolih parêkan | gupuh dènira nanggapi | nyandhak sagunging ampilan | bêdhol jêngkar sri bupati | lir Sang Hyang Surèngpati | kondur ginarbêg para rum | ingkang nêdhêng diwasa | racak kang angampil-ampil | papilihan pingitan sajroning pura ||

20. prapta ing kori gapura | kandhêg lampahe sang aji | non rêngganing gapurendra | ing kanan kering kaèksi | gupala pelak saking | sela gêng rineka diyu | plataran sinêbaran | akik abang kuning putih | yèn sinampar pra biyada ting galêbyar ||

21. yun tinon saking mandrawa | ting pancurat ting parêlik | inêbing kori gapura | rinêngga gambaran kalih | dewata lan dewati | kalamun mênga kadulu | kadi mantyan rudita | ywan minêp kalih kaèksi | kadya mantyan anyar nêmbe pêpasihan ||

22. tan wus lamun winuwusa | rêngganing gapurèng puri | dene ing sajroning pura | rêspati amilangêni | wêwangunane wingit | lir puraning dewa luhung | tangèh lamun winarna | rêngganing gapura adi | winarnaa parêkan kang dhèrèk nata ||

23. kêkalih sigra lumajar | ngriyini têdhakira ji | tur uning sri natèng pura | kang lênggah nèng kênyapuri | katêlu garwa aji | prasamya ayu linuhung | kang sêpuh sing Kumbina | pêparab Dèwi [Dè...]

--- 12 ---

[...wi] Rugmini | kang sarira rurus lir prada binabar ||

24. rarase lir putran dênta | pamidhangan nraju rugmi | gêmuh ingkang payudara | lathi cabik-cabik manis | luwês sasolahnèki | yèn lumampah sang rêtna yu | rêmêne ngêmbat madya | alon yèn amanduk liring | kaduk manis pindha madu pinêsthika ||

25. bisa mèt driyaning priya | ngunthêt guyu sawatawis | awis wijiling wacana | gusinya ingkang piningit | eman lamun kaèksi | awit kalamun kadulu | marang sagunging priya | sayêkti lamun kagingsir | tan kawawa mulat gêbyaring kang waja ||

26. gantya candrane sang rêtna | Kusuma Yu Jêmbawati | sutèng wre Kapi Jêmbawan | ing Gadamadana wukir | tuhu hyang-hyanging bumi | lindri manis ngundhung-undhung | nunjung biru lawênya | kang sarira lir ingukir | ngancana di bisa molah awiraga ||

27. lêlewane mawèh brăngta | singa kang pinanduk liring | rantas rarasaning wardaya[8] | kuciwane sang rêtna di | tan kèrêm busana di | ngusut bae mawèh wuyung | lir murca kinêdhèpna | rêspati otote wilis | ting karêncang muwuhi prabèng sarira ||

28. gantya risang pramèswara | Satyaboma Sang Suputri | tuhu putri yu utama | lir gambaran ing swarga di | ambêke jêtmikani | pasaja sêmune ruruh | sasolah mawèh brăngta | mêmanise rêbut ngarsi | pamuluning sarira ngêmbang cêpaka ||

29. kang mêkar

--- 13 ---

ambabar gănda | pantês kêkêmbanging puri | jêr nora kuciwèng warna | tangèh ana angèmpêri | sagunging para putri | pêpilihan yu linuhung | kang sami marêk ngarsa | lir sudama nawung sasi | ting pancorong kasor sunar sênênira ||

30. tan wus lamun winuwusa | candraning kang para putri | yêkti lamun kurang căndra | kèbêgan warna yu luwih | nahên ingkang winarni | lampahing parêkan prabu | prapta ngarsèng dayinta | tur sêmbah atur udani | ywan sri nata arsa kondur ngênyapura ||

31. sigra jumênêng sarêngan | sang sri pramèswari katri | tundhuk kori prabayasa | mêndhak nêmbah sang rêtna di | ing pada ganti-ganti | tinarik asta sang ayu | samya garêbêg wuntat | sapraptaning dalêm puri | asatata lênggah lan garwa têtiga ||

32. garwa tri parêng turira | paran kang dadya wigati | siniwakèng pangurakan | beda lan sabênirèki | punapi wontên kardi | ngandika aris sang prabu | yayi ratu wruhanta | tan lyan kang sun gunêm pikir | Senarodra gone gêlar kawruh tama ||

33. akarya orêging jana | sabawana suyud asih | mèstuti ing yayi Sena | dalah arinta Satyaki | ing mêngko ingsun pardi | manjinga siswa lumêbu | mring yayi Senarodra | anusul putranirèki | Si Sêtyaka wus lami nèng Jodhipatya ||

34. Dèwi Rugmini tur sêmbah | pukulun jêng sang siniwi | lêrês [lê...]

--- 14 ---

[...rês] karsa padukendra | susule yayi Satyaki | pan kalih-kalih kardi | puruhita tuwin nusul | kang kesah sampun lama | têmah karya sănggarunggi | kalihdene raosing tyas tan sakeca ||

35. dene yayi Senarodra | ngimpu wong sanungswa Jawi | punapi botên akarya | sêmang sumêlanging galih | wau ta sri bupati | pangandikanira arum | bênêr yayi turira | sajatining tyas ngong yayi | bangêt samar kaananing arinira ||

36. mula mêngko karsaningwang | wak ingsun arsa martuwi | tinjo mring nagri Ngamarta | kaya kèh pakewuh wuri | dipun samêkta yayi | ing sanggar langgatanipun | pirantining pamujan | sandika ingkang sinung ngling | tan antara purna pangruktèng pamujan ||

37. sigra têdhak sri narendra | mring sanggar langgatannèki | tan kongsi puja wiwaha | praptaning sanggar panêpi | maladi sêmadining | ngêningkên ingkang pandulu | amung sakêdhèp netra | wus nunggal kaanan jati | wit sanyata wijiling jawata mulya ||

3. Mijil

1. tangèh kêni tinelad sasami | kaluwihan katong | duk sêmana sri nata nulya ge | nurut umbuling kukus dupyagni | anggayuh wiyati | tinon nyamut-nyamut ||

2. praptèng mega malang miling maling | jroning tyas tumonton | sèsining rat wus kawêngku kabèh | anarawang kawangwang liniling | tan winarnèng margi | lampahnya sang prabu [pra...]

--- 15 ---

[...bu] ||

3. sigêg gantya ing paseban jawi | parêng mundur bodhol | ing ngarsendra satata barise | kyana patih asuwarèng dasih | wadya Dwarawati | agêng alit sagung ||

4. tuwa anom nora sun arani | karsendra samêngko | ingandikakkên ngiring lampahe | Arya Satyaki mring Jodhipati | sapraptaning jawi | kitha kinèn wangsul ||

5. tur sandika wadya Dwarawati | pradandan sumaos | abusêkan solahing wadya kèh | ting bilulung prasamya miranti | kumropyak kumrincing | kumrêbêt kumrêbut ||

6. aliwêran liru wira-wiri | pra prawirèng kewoh | asiyaga tata titihane | nitih turăngga agêming jurit | tan antara sami | tata barisipun ||

7. apêpanthan wadya Dwarawati | tan na kang carup wor | pra prawira kang dadya tindhihe | abusana kapraboning jurit | anitih turanggi | ngasta sangêt mungguh ||

8. wusnya tata rakiting wadya lit | tinêngêran gupoh | gong maguru găngsa tabuhane | gurnang lawan puksur lan thongthonggrit | barungan mêlingi | bodhol kang panganjur ||

9. sumrêk lampahing wadya lumaris | manggalaning kewoh | Sang Apatih Udawa wiyose | nitih kuda songsong kartas kuning | rêspati nèng wajik | amandhi salukun ||

10. sinambungan Rahadyan Sêtyaki | nitih kuda kaot | anindhihi [a...]

--- 16 ---

[...nindhihi] lampahing wadyane | kawot sagung kapraboning jurit | rêspati amandhi | gadanira agung ||

11. Radyan Sămba ginarbêg ing wuri | nitih kuda barong | binusanan sarwa sri rarase | ting galêbyar tinon anyênêni | baranyak nèng wajik | sarwi ngêmbat lawung ||

12. alon-lonan lampahing wadya lit | eca tan rêkaos | abra sinang wadya busanane | lêbu balêdug kasilir angin | limut manaputi | tan winarnèng ênu ||

13. lêpas lampahing wadya lumaris | gantya winiraos | pasanggrahan Tunggulmalayane | Hyang Bathari Durga kang winarni | nuju sajuga ri | siniwèng pra wadu ||

14. bajobarat lawan pra dhadhêmit | drèngès lan thongthongsot | ilu-ilu gladhrah apadene | wewe wêdhon janggitan maringis | mênthèk banaspati | bêlêk anèng ngayun ||

15. sagung lêlêmbat sanungswa Jawi | sumêmbah ngragèng nor | mring Bathari Durga pangidhêpe | ing sanungswa Jawa ambawani | ngrèh sakèh dhêdhêmit | sumungku sumuyut ||

16. kang parêk ngarsèng Hyang Bathari[9] | Dewasrani Katong | bagus anom sêmbada sigite | prawirèng prang ing jagad mumpuni | guna sura sêkti | prawirane kasub ||

17. yèn ing sabrang tan ana madhani | tumangguh ing popor | tan wus lamun winuwus dibyane | nênggih Risang Dewasrani Aji | wingkinge sang aji [a...]

--- 17 ---

[...ji] | bajobarat tunggul ||

18. Jaramaya Rinumaya tuwin | Siyapapa munggoh | Papasiya kapat gul-agule | para wadya bajobarat sami | angrèh misesani | pra wadya lalêmbut ||

19. samangkana wau Hyang Bathari | angandika alon | mring kang putra Sri Dewasranine | babo putraningsun paran gati | marêk ngarsa mami | pasêmonmu suntrut ||

20. lah matura anèng ngarsa mami | jarwa anak ingong | mêmintaa mring ibunta anggèr | ingkang ana tambuhana kaki | aywa walangati | matura wak ingsun ||

21. atur sêmbah Risang Dewasrani | pukulun ragèngong | botên lamun makatên wiyose | dêstun amung putêk awit saking | amirêng pawarti | otêring rat sagung ||

22. titah ngarcapada nungswa Jawi | samangke salah ton | samya ngidhêp mring Senarodrane | darunane kalayu winisik | kawruh ingkang saking | bang kilèn wèh giyuh ||

23. wuyung ing tyasira wong sabumi | sumêdya rumojong | ing sabaya pati panganggêpe | dènnya sami sumungkêm tan sipi | wèh otêring bumi | lir wong kenging cinthung ||

24. gunging janma nir wêweka sami | prasamya salah ton | dene sami sirna pangidhêpe | mring jawata sami angowahi | tilar silastuti | mring dewa tumambuh ||

25. yèn kongsia kalajêng mênawi | pra dewa sayêktos [sayê...]

--- 18 ---

[...ktos] | badhe sirna nênggih darajade | awit kèlu mring sang pindha rêsi | wau Sri Bathari | angandika arum ||

26. kang mangkono iku kulup mami | kudu wruha yêktos | apa baya mangkono wartane | yèn satuhu gawe walangati | măngka ingsun kaki | kinarsan dewa gung ||

27. nanging apa paedahirèki | kalamun kalakon | bisa sirna Pandhawa sakèhe | ingkang putra umatur wotsari | botên makèwêdi | gyan ngong sinung luhur ||

28. lêlananging jagad ambawani | nir was lan kuwatos | wit tan wontên kang karya marase | lamun sirnanèku sami[10] | mung amba kaèksi | ngalela linuhung ||

29. Hyang Bathari Durga ngandika ris | yèn kaya mangkono | baya patut ingsun nyatakake | yèn kapara nyata turirèki | tan wus karya wèsthi | sagunging lalêmbut ||

30. marga nora bakal anampani | sêsajining katong | rajawedha ing tanggap warsane | kèh kaluwèn sagunging dhadhêmit | yèn pra nata Jawi | ngungkurkên rèhipun ||

4. Pangkur

1. sagunging para jawata | apa baya winalik idhêpnèki | ngidhêp mring Senarodrèku | kênèng daya prabawa | pakumpulan sabaya pati aguyup | kênèng gêlar lalimunan | kawruh ing bang kulon kaki ||

2. padha mêngko karsaningwang | mring Pandhawa ingsun pariksa [pa...]

--- 19 ---

[...riksa] titi | apa anane ing ngriku | yèn nyata wartanira | kabèh bajobarat ingsun kinèn ngridhu | sakèhing wong kang pruwita | mring Sena dimène miris ||

3. saking pakartining para | bajobarat kaya tan mindho kardi | sirèku eca atunggu | anèng Tunggulmalaya | kasukana lan wadyabala sawêgung | aywa sumêlang tyasira | sirnaning Pandhawa pasthi ||

4. hèh sirèku Jaramaya | Rinumaya Papasiyèku tuwin | Siyapapa aywa kantun | sami dipun siyaga | andhèrèkna laku ngong mring Pandhawèku | padha samêngko budhalan | sandika siyaga sami ||

5. duk samana sigra budhal | lampahira anggayuh ngawiyati | silêm anèng langit biru | mawa lesus prabawa | enggaling carita lampahira wus[11] | nênggih Sang Bathari Durga | nèng antariksa kêpanggih ||

6. lawan Prabu Padmanaba | kalihira onêng-onêngan sami | bagya-binagya ing laku | wusana Sri Bathara | Krêsna aris awacana manis arum | yayi paran lakunira | sun dulu kaya wigati ||

7. turira Bathari Durga | jarwa lamun arsa mring Jodhipati | yun mariksa ananipun | nênggih Sang Senarodra | unggyanira gêlarakên kawruhipun | ingkang saking bang kulonnya | têka wèh otêr ing bumi ||

8. wartane kang puruhita | marang Sena atilar silastuti |

--- 20 ---

mukir maring jawata gung | kang mangkono iku kakang[12] | wajib lamun wak ingsun angsung pêpemut | ywa kongsi kadawa-dawa | gone tilar silastuti ||

9. ngandika malih Sri Krêsna | têka bênêr saujarira yayi | lamun nyata lir wuwusmu | jatine Senarodra | nora mukir pangidhêpe mring dewa gung | panggêlaring kawruhira | nora nyampah mêmaoni ||

10. marang sagunging jawata | yèn tukara sayêkti sun udani | jêr ingsun lawan sirèku | ing jawata winênang | baurêksa mungguh kaananing manus | titahing para jawata | bêcik balia bathari ||

11. pracayaa ujar ingwang | matur malih Bathari Durga aglis | dhuh kakang prayogènipun | ingsun bêcik lajua | yun uninga iya sapratingkahipun | gone misik Senarodra | mring sagunging wong sabumi ||

12. nadyan bênêr andikanta | kaya-kaya sayêkti nora sisip | rèh ingsun tinitah luhung | uga ambaurêksa | pasthi luput yèn ingsun wangsul ing ênu | jêr wong bumi kèh kang molah | marêngkang rèh kang utami ||

13. sudra bae paksa mampang | tangèh lamun ajrih mring jawata di | iku sapa kang amuruk | tan lyan mung Senarodra | mêmarahi tindak-tanduk nora patut | wau ta Sri Padmanaba | wacananira amanis ||

14. dhuh yayi ywa bela tămpa | panggrendanta yêktine [yêkti...]

--- 21 ---

[...ne] bangêt sisip | jêr uwus ubayanipun | pêpasthène ing jagad | kaya mandar yogya kaananing manus | jêr padha wêruh ing tata | tata caraning aurip ||

15. kudu wruh parluning gêsang | de ngaurip mênangi jaman rungsid | yèn wruh liring pakewuh[13] | nèng jaman ewuh aya | yêkti mindho papa wuwuh kawlasayun | saking pambêktaning jaman | tan na wong narimèng ati ||

16. narima tan ngăngsa-ăngsa | wit mèh sirna tapa bratanirèki | kang ginayuh mubra-mubru | panganggo murub mubyar | wit kalamun tanpantuk upayanipun | sirna ajining manungsa | lir rondhoning jati aking ||

17. jêr uwis wiwit kabuka | budayane ngaurip jaman mangkin | saking kagêngên bêbêntus | yèn ingukur agêngnya | bêbêntusing kawula ngarcapadèku | kadi wus ana uwohnya | dahuru abanjir gêtih ||

18. nging yêktine nora bisa | kalakone dahuru banjir gêtih | marga kalamun inginguk | jêbul ing kene kana | wus kinalang-kalang wisesa winangun | wangune nora prasaja | kinurung pangwasa luwih ||

19. pinagêran asantosa | kanan kering tanapi ngandhap nginggil | binathithit abarukut | tanpantuk kaomberan | yèn pinikir tuhu kari mingak-minguk | sirna ihtiyaring manah | wit sarwa pêpêt kaèksi ||

20. pêpuntoning tyas tan liya | angalokro [angalo...]

--- 22 ---

[...kro] pêpês bayuning ragi | kalamun kongsi kabanjur | kari woh panalăngsa | nanging lamun panalangsanira jêdhug | sayêkti malah prayoga | de gayut Hyang Maha Luwih ||

21. awit panalăngsa ika | sêsumuke kawawa narik batin | ngebahkên Pangeran Luhur | ebah ingkang Pangeran | têmah kagyat awit rumăngsa kalamun | manjêr wêwakil nèng donya | têka kawulanirèki ||

22. sadaya sami nalăngsa | kang mangkono wêwakilira pasthi | kathah ingkang numbuk-numbuk | pêpacuh tinarajang | pêpacuhing Pangeran Kang Maha Luhur | parlune mung nyukup bêtah | butuh anu ika iki ||

23. tan pisan darbèni têpa | pêpuntoning karsa ardanirèki | kinarya gada amunggul | kêkudhung panguwasa | yêkti lêbur tumpur sanggyaning pra manus | milane kalamun ngrêbda | tan wurung dahuru yayi ||

24. ananging dahurunira | nora sami dahuru rêbut pati | dêstun mung pawêlèhipun | marang wêwakil donya | kang kuwasa anindakkên tindak-tanduk | dene lamun tindakira | sru malindêr tan pakering ||

25. marang sagunging kawula | awak ingsun yayi nora nyondhongi | utawane nora tanggung | lamun ing ngarcapada | nora rusak tataning manuswa idhup | jêr mêngko wus bilulungan | tanpantuk upayanèki ||

26. ngalor ngidul garubyugan | wit kawêkèn gènnya

--- 23 ---

tinitah urip | mula kêbênêran iku | iya Si Senarodra | gêlar kawruh saka ing bang kulonipun | ana kang tinuwa-tuwa | têtuwak cagaking bumi ||

27. dhasar budine ngumala | wruh ing têpa têpa samèng dumadi | pun kakang wani atanggung | lamun Si Senarodra | anduwèni tindak ingkang nora jujur | mula pikirên kang dawa | karsamu mring Jodhipati ||

28. wêwangunmu tan prasaja | gonmu arsa ngêntèkkên warta iki | dènira anggawa diyu | bajobarat kogawa | pasthi sira arsa nindakkên tan ayu | mring sagung brata Pandhawa | măngka Pandhawèku sami ||

29. wak ingsun kang baurêksa | momong marang brata Pandhawa sami | marma prayoganing laku | gêlêm nora gêlêma | abalia ing kene kewala cukup | jêr nyata Si Senarodra | nora wèh rêtuning bumi ||

30. janggirat Bathari Durga | awit saking jroning tyas salah dalih | katgadèng tyas wuwusipun | kakang Bathara Krêsna | karsa sira wak ingsun sira kon wangsul | anèng ing kene kewala | kang pasthi sun tan kadugi ||

31. jêr ingsun uga winênang | baurêksa mungguh isining bumi | dangu dènnya aprang catur | rame diya-diniya | kalihira katgadèng tyas parêng rêngu | dadya prang sêndhal-sinêndhal | kalihe asilih-ungkih ||

32. dêdrêk udrêk liru papan | dêr-idêran sami prawirèng jurit | wasis [wasi...]

--- 24 ---

[...s] waskitha ing pupuh | pupuh-pinupuh gantya | dangu dènnya adêdêr pêluk-pinêluk | Hyang Bathari karepotan | kabuncang tibane têbih ||

33. kasingsal dhawah kalumah | wungu saking dhawah Sang Hyang Bathari | krodha mingis ingkang siyung | kumilat mawèh maras | awas mulat Prabu Padmanaba gupuh | tiwikrama sanalika | jlêg angga saarga dadi ||

34. netra anglir surya kêmbar | rema gêmbal[14] sabongkot tal kaèksi | tinon sacarat kang siyung | mingis-mingis wèh maras | swara gora gumlêgêr lir gludhug barung | wau Sri Bathari Durga | rikalanira umèksi ||

35. lamun Sri Bathara Krêsna | tiwikrama sarira gêng sawukir | miris kamarasan mirut | larut bayuning angga | andharodhog makêtêr sru makidhupuh | lumpuh tan bisa gulawat | sru tobat wacananèki ||

36. dhuh kakang Bathara Krêsna | lah èngêta ruwatên ingkang runtik | sapa ta ingkang tumangguh | marang wikramanira | sèsining rat sayêktine lêbur tumpur | dhuh kakang age èngêta | sun tobat srah pati urip ||

37. nora pisan-pisan kakang | ngong lajua maring ing Jodhipati | jêr kakang satuhunipun | titisirèng Hyang Suman | sun pracaya kakang mring sira sawastu | samêngko ingsun narima | mituhu sarèhirèki ||

38. ruwatên wikramanira | ingsun nora sumêdya ika iki | Sri Krêsna nalikanipun | uning

--- 25 ---

lamun Sang Durga | makidhupuh tobat tan lumawan pupuh | racut dukane Sri Krêsna | sanalika sri bupati ||

39. ruwat gènnya salah rupa | wus wujud Sri Prabu Harimurti[15] | lawan angandika arum | apa ta têmên baya | tobatira tan nêdya angarubiru | marang yayi Senarodra | yèn nyata pamucungnèki ||

5. Pocung

1. dipun emut mring titah kang salah surup | aywa age sira | nandukkên tindak tan yukti | yèn kabanjur têmah sasar dadinira ||

2. wit sirèku pinarcaya jawata gung | lamun patrapira | tumpang so salah pandalih | dadi sira wèh rêtuning Ngendraloka ||

3. milu bingung pra jawata ting bilulung | kèlu mring karsanta | kang murang silarja niti | dadi sira ngajap rusaking Kaendran ||

4. Durga matur dhêku tăndha urmatipun | dhuh kakang wak ingwang | aywa anêmu basuki | lamun paksa nindakkên tyas kang tan arja ||

5. marang sagung para brata Pandhawèku | gènnya paguyuban | anggêlar kawruh kajatin | mung mandhêga nèng kene tyasku kang arda ||

6. marmanipun wak ingsun klilana wangsul | bali marang praja | măngsa borong kakang aji | gonmu ngrêksa kawidadaning parasdya ||

7. Sang Hyang Wisnu aris pangandikanipun | yayi dèn pracaya | ananing Pandhawa sami | yèn kongsia mikarèng tyas kang tan arja ||

8. wus sun wêngku

--- 26 ---

kabèh ing kaananipun | prabata Pandhawa | kaya nora madal sumbi | lah têmpuhna pun kakang ingkang nanggunga ||

9. jatinipun Sri Krêsna uningèng sêmu | sêmune Sri Durga | tan lêga rasaning ati | lamun durung anggodha brata Pandhawa ||

10. nging sinamun api-api nora wêruh | kalêthêking murka | jêr Sri Krêsna wruh ing wadi | wus dilalah mangkono karêp kang murka ||

11. milanipun Sri Krêsna ngenaki wuwus | pamrihe supaya | lêga si angkarèng kapti | nora arsa bukak talêkêming nala ||

12. enggalipun palêstha kang gunêm catur | pamite linilan | dadya kur-ungkuran kalih | Sri Bathari kanggêg dènnya angrêncana ||

13. nanging wantu wataking murka tartamtu | karsane mung arda | tan èngêt mring silastuti | kang ginusthi ambêg tyas angkara murka ||

14. nadyan uwus supata mawantu-wantu | jroning tyas tan mêndha | gènnya paksa wèh bilai | maring Sena dera mêdhar kawruh tama ||

15. milasa wus sira têbah lampahipun | Sri Bathara Krêsna | tan katon tinon bathari | Sri Bathari sigra nganthuki pra wadya ||

16. baratbaju kapat kanthinirèng kewuh | marêk ngabyantara | Sri Bathari ngandika ris | kayaparan bajobarat karêpira ||

17. de lakuku kapalang ana pakewuh | kakang Prabu Krêsna | bisa gawe sănggarunggi | yèn ngong laju kaya-kaya

--- 27 ---

tan prayoga ||

18. mung sirèku laju bae sarowangmu | nanging lakunira | poma dipun ngati-ati | aywa kongsi kadêngangan kakang Krêsna ||

19. aywa limut panggodhamu dèn asamun | kabèh mung bingungna | dimène padha sru tistis | maras uwas tan kèlu mring Senarodra ||

20. dene ingsun yogya mring suralayèku | matur salirira | Senarodra gone mukir | mring jawata têmah wèh rêtuning donya ||

21. amêmuruk mêmarah kang nora patut | sagunging manungsa | saisining nungswa Jawi | jêr awakku winênang dadi cundaka ||

22. pantês tinut marang jawata linuhung | kaya tan bêbakal | sirnaning Pandhawa pasthi | lamun uwus atas karsaning jawata ||

23. milanipun aywa sumêlang ing kalbu | tumuli pangkata | jujuga ing Jodhipati | lah ing kono tuking pakumpulan Jawa ||

24. baratbaju kapat sami aturipun | sandika gya mêsat | lampahe saengga thathit | kêthap-kêthap sakêdhap datan katingal ||

25. ywan dinulu lampahe awor lan lesus | prahara goraya | datan kawarna ing margi | kang winarna lampahe Bathari Durga ||

26. mêsad sampun napak wiyat nyamut-nyamut | kang tinujwèng karsa | tan lyan maring suranadi | gènnya arsa madulkên Sang Senarodra ||

27. putih mulus winastanan biru [bi...]

--- 28 ---

[...ru] laut | tan winarnèng marga | lampahe kang nêdya silip | kang winarna Jodhipati Senarodra ||

28. sampun dangu dènnya datansah rinubung | ingkang para putra | winisikan gênti-gênti | margi badhe dadya gêgununganira ||

29. para manus sanungswa Jawa sawêgung | kang sumêdya minta | kawruhe sang maha yêkti | ingkang saking bang kilèn akarya brăngta ||

30. datanpa wus driyarda paksa gumulung | gumulung gêlêngan | ri ratri datanpa sêpi | solahe wong kang nêdya mèt kawruh tama ||

31. ting garumung gumrênggêng anggung gumrunggung | kang sami srasehan | kawruh kang lagya tinampi | tinaliti titik kawruh kasampurnan ||

32. ting karanthuk kang sami anggunêm kawruh | kang wus manjing siswa | siswane sang maha yêkti | datan ana kang singlar mring rèh utama ||

33. nadyan pêthut tanapi bêbotoh pandung | wong kang murang sarak | calunthangan urut margi | kang wus mashur wong karêm ngrong pasanakan ||

34. sami antuk piwulang utamèng laku | nir labêting durta | têmah tyas ngumala manik | sirna gêmpang labêting angkara murka ||

35. mandar sampun samyantuk utamèng idhup | têntrêm awawisma | lumrah pakarangannèki | sami sinung langgar ing ngandhap padasan ||

36. datanpa wus lamun rinêngga ing kidung | kautamanira | sagung siswa Jodhipati | kang winarna

--- 29 ---

nênggih Kyai Urah[16] Sêmar ||

37. thênguk-thênguk ingadhêp pranakanipun | eca arêrasan | rosing rèh kang mrih utami | milya gunêm nênggih masalahing gêsang ||

38. Sêmar muwus pitutur mring para sunu | thole kayaparan | bêndaramu padha brangti | maring kawruh gêgarane wong agêsang ||

39. de sirèku karo tan na prihatinmu | anggung calunthangan | esuk sore mung mênyanyi | loap-laop kaya wong jawal kranjingan ||

40. sabên esuk pêng-pêngamu nyăngga pincuk | tinumpuk pitulas | bebas tan kari sawiji | sabên bêdhug mring pawon adhêradhasan ||

41. musra-musru yèn tan akèh ulamipun | nging pêksa pinangan | sabodhag sira ijèni | tanpa duga wêtêngmu kongsi balêndhang ||

42. pêng-pêngamu yèn mêntas ngangsur pamêtu | lunga mring Pacinan | tuku blèg-blegan bêskuwit | iwak sardhèn martega têlung gotongan ||

43. angêthêkul nunggu wong kang olah sêkul | sarwi mangsak-mangsak | sêngak gandane mranani | icip-icip ratêngan mung pitung panjang ||

44. langkung sêngkut pamanganmu lir bêburuh | kwarêgên ngalekar | ngorok turumu kêpati | nora pisan anggambuh mring kautaman ||

6. Gambuh

1. măngka samêngko kulup | samubarang awise kalangkung | pêpanganan dagangan awis kapati | priye

--- 30 ---

gonmu bisa untung | pra juragan amalongo ||

2. malongo lingak-linguk | ngungak-ungak kauntungan suwung | suwe-suwe nyorok pawitane ênting | awit saking kalah êsuk | kabutuh wragate wuwoh ||

3. wêtuning beyanipun | tikêl lawan ingkang wus kalakun | dhêdhasare sirèku dhasar mangani | kudu milih enak-enuk | tan wruh kacêmplung ing kewoh ||

4. mênangi jaman ewuh | apa nambutkarya apa nganggur | lamun nganggur apa ta ingkang binukti | apa mangan kayu watu | kang tan susah ngrogoh kanthong ||

5. măngka ta karêmamu | kaya mangkono apa ta patut | kayu watu manèh doyana sirèki | mula yèn dagang sirèku | untungmu padha malancong ||

6. êndi pilihanipun | lamun sira paksa kumapurun | manggaota pawitan nêkuk nikêli | tan wus têlas tanpa untung | praptaning don nêmu ewoh ||

7. lah kapriye rêmbugmu | ana uga pra juragan agung | bisa dadi gone manggaota awit | tan kèh bècèr bèrètipun | malah ngiwa nêngên mupoh ||

8. antuk eretan petung | petungane amrih untungipun | kadhang ana pra juragan padha dadi | saking kaculikanipun | pêpacak sarak tinêmpoh ||

9. êndi prayoganipun | beda lawan para bêndaramu | sari ratri

--- 31 ---

tansah olah kramaniti | kongsi lali dhahar nginum | saking agênging pakewoh ||

10. ewuhe dadi manus | amênangi jaman nora patut | mula padha linabuhan mati ragi | pruwita sabaya kumpul | ngangsu kawruh ing bang kulon ||

11. supayanira antuk | kamayaran titahing Hyang Agung | aywa kongsi tan amor samèng dumadi | beda lawan sira iku | mung mangan lan loap-laop ||

12. Garèng bêkis sru wuwus | kayaparan babo rama aku | yèn gayuha kaya bêndaraku sami | winulang silarja ayu | juwêt tur kongsi anotog ||

13. Petruk age sumambung | adhuh rama puluh ping sapuluh | panakawan asor pamêtune kêdhik | anggêre uwis malênthu | nora parlu sru wirangrong ||

14. beda lan bêndaraku | manggayuhe sayêkti ngalangut | kawruh gaip lawan ingkang dakik-dakik | jêr bakal gadhangan luhung | măngsa dadia thongthongsot ||

15. mung mêngko pangungunku | sagunging wong têka lir sêsulung | lêng-ulêngan gènnyarsa lumêbèng murid | lir dudu sawadinipun | pratingkahe sagunging wong ||

16. sujud susêtya tuhu | iyêg sabaya pati gumulung | gèk apa ta ingkang winêjangkên wangsit | dene katon sabiyantu | tulung-tinulung ing kewoh ||

17. laire ingsun dulu | ting jarêngking têtêp limang wêktu | kang mangkono [mang...]

--- 32 ---

[...kono] apa ta nora kuwatir | ingaranan murang laku | tilar talêsing lêlakon ||

18. watone ing aidhup | kudu manut sarèh jawata gung | Lurah Sêmar aris dènira mangsuli | baya ta bênêr ujarmu | paran dadine lêlakon ||

19. ananging pamawasku | pra bêndara dene isih nêbut | mring jawata nora dadak angowahi | lan malih isih anggilut | kaluwihane katongton ||

20. nging gawe samar iku | mênawa ta dinalih kalamun | para ingkang pakumpulan barêng mati | winastan mukir dewa gung | yêkti bakal nêmu ewoh ||

21. sagung ingkang pakumpul | kaya priye hèh thole rêmbugmu | iya rama mungguh ing panêmu mami | kaya nora was ing kalbu | jêr tatacara linakon ||

22. tumindak bênêr iku | mung tekade iku kang winangun | saking dahat rêkasane wong nèng bumi | tanpa guna bangêt cubluk | lir kêbo kêna kinêloh ||

23. miturut dhingkul-dhingkul | nora guna nora tiyasèku | marma mêngko ana kang gêlar wêwadi | wadi-wadine tumuwuh | tan lyan sing waskithèng kewoh ||

24. barêngan gumarubyug | wis rumăngsa bakal tuk pitulung | lêlungsène tinitah urip nèng bumi | ing pangangkah supayantuk | marga gènira dumados ||

25. kang mangkono puniku | yèn winastan luput yêkti luput | jêr wong donya [do...]

--- 33 ---

[...nya] ana ingkang misesani | iyèku jawata luhung | wênang wèh ayu wèh awon ||

26. Sêmar wacana arum | baya bênêr hèh Petruk rêmbugmu | aku kowe kapriye tingkahirèki | dene padha tan wruh pêrlu | wêruhe padha tumonton ||

27. solahe bêndaramu | gone gayuh kautamèng idhup | iya rama yèn aku amung nyondhongi | jêr kadibal ala aku | luput lamun sumalonong ||

28. takon tiron bab iku | kaya yogya mung anut garubyug | nadyan nora wêruha wosing wigati | iya paribasanipun | rubuh-rubuh gêdhang munggoh ||

29. mênawa dangu-dangu | pra bêndara ana ingkang sarju | paring tuduh kawruhe ingkang piningit | dene aku sira untung | tan susah naruthuk takon ||

30. Petruk bênêr rêmbugmu | nanging jroning tyasku rangu-rangu | nora enak lêgêtane bab puniki | sumêlangku tan lyan amung | ing wuri bok nêmu ewoh ||

31. ing karsèng jawata gung | nanging yèn sun pikir kang saèstu | bêja lara pati sapa kang darbèni | bêcike sira lan aku | enake pasrah Hyang Manon ||

32. sigêg kang gunêm catur | kang winarna Sang Senarodraku | karsa miyos lênggah nèng madyèng pandhapi | andhèr pra putra nèng ngayun | sumiwèng ngarsa mabukoh ||

33. Dyan Irawan Bimanyu | Ăntasena [Ă...]

--- 34 ---

[...ntasena] Gathutkaca Prabu | Păncawala Satyaki sumiwèng ngarsi | tan lyan kang ginunêm dangu | tan wus dadine lêlakon ||

34. lakune wong aidhup | amênangi jaman luwih ewuh | kèh wahyuning drubiksa ingkang andadi | rusak tataning aidhup | tan pantês tinelad ing wong ||

35. măngka wasitanipun | Senarodra mring putra sadarum | aywa kongsi antuk wahyuning dhadhêmit | jinurunga ing Hyang Agung | aywa na ingkang salah ton ||

36. awit sang maha wiku | uwus pasa ing sajroning kalbu | wus kabuka wahyaning kang wahyu jali | dhêdhasar ing tyas rahayu | kayumananing Hyang Manon ||

37. jinurung jawata gung | dènnya gêlar ambêk silarja yu | sapa cidra sayêkti manggih bilai | sapa kang ambêk rahayu | sayêkti tan manggih ewoh ||

38. milane sagungipun | para murid ajrih asih lulut | sari ratri gulang rahayuning budi | budiman mring silarja yu | eca gènnya gunêm raos ||

39. kasaru praptanipun | dumarojog Dyan Satyaki laju | atur sêmbah ingawe Radyan Satyaki | marêk ngabyanataranipun | satata dènira lunggoh ||

40. bagya-binagya sampun | Senarodra angandika arum | yayi arya praptanta baya wigati | sajarwaa ywa pakewuh | Dyan Satyaki turira lon ||

41. lampah amba pukulun | inggih lamun panuju ing kayun | ulun minta barkah paduka [pa...]

--- 35 ---

[...duka] nyênyantrik | nyuwun wêjangan basa yu | kawruh kang saking bang kulon ||

42. Sang Sena ngandika rum | adhuh yayi baya tan pakewuh | jêr pun kakang tuhune anggêlar wiji | wiji wijanganing kawruh | pangangson saking bang kulon ||

43. têlas andikanipun | Sang Sri Sena nyat jumênêng laju | asasmita mring rayi Arya Satyaki | Dyan Satyaki atut pungkur | kinanthi manjing karongron ||

7. Kinanthi

1. maring pracabakanipun | ngriku gyan sênêdan sukci | kalamun arsa mêmêjang | kawruh kasampurnan jati | sampêt sapalakatrinya | sang bagawan ngandika ris ||

2. yogya yayi dipun emut | bêbasan kawan prakawis | sarengat lawan tarekat | kakekat makripat yayi | têgêse basa sarengat | lakuning badanirèki ||

3. sasolah bawa lumaku | tatacara muna-muni | kabèh ingaran sarengat | bakune sarengat yayi | kang kanggo sagunging janma | rukuning Islam ywa lali ||

4. êndi ta ingaran rukun | sadat salat puasèki | jakat kaji jangkêpira | lire solah bawa yayi | aywa ngêgung-gungkên tingkah | ngandêlkên trah narapati ||

5. gawe tindak nora patut | sawênang-wênang trapnèki | marang sagunging wong papa | iku yayi nora kêni | sanadyan bangsaning sudra | kulit daging ta pribadi ||

6. êndi ta

--- 36 ---

ingaran luhur | yèn ora ana wong cilik | lah kang nêbut luhur sapa | yèn ora sagunging nisthip | upama sri naranata | sapa nêbut sang siniwi ||

7. yèn ora kawulanipun | kosok baline upami | yèn kang krama nora arsa | anêbut sri narapati | măngsa dadak kalakona | sinêbut sri narapati ||

8. măngka pantêse sang prabu | ingkang wajib dèn bêktèni | lawan kang sinêmbah-sêmbah | pinundhi-pundhi ing bumi | tan lyan mung sri naranata | tanapi jawata luwih ||

9. tan gampang jumênêng ratu | tuwin jawata linuwih | kudu wruh kawulanira | wajib angenaki ati | wèh payung wong kapanasan | wèh boga wong dama miskin ||

10. tan kadi pratingkahipun | para jawata samangkin | kalamun angejawantah | jêbulane minta bukti | minta prabot murub mubyar | maring sagunge wong cilik ||

11. puniku patrapku wangsul | bagya dene ta wong cilik | tan ana ingkang marêngkang | miturut nadyan gundhili | mula mung sêsambatira | angaru-ara ri ratri ||

12. panjriting ciptane sagung | janma ing sanungswa Jawi | wèh rêngkaning jagat traya | poma dipun èngêt yayi | ywa sira sawênang-wênang | yogya kang prasaja yayi ||

13. tan karya êsaking kalbu | kaduk noraga utami | de lumaku iku tindak | tindak ala lawan bêcik | bêcik tumindak utama [uta...]

--- 37 ---

[...ma] | singgahana kang tan yukti ||

14. tatacara têgêsipun | pranatan anggêring nagri | kaya pun kakang tan susah | anggêlar sawiji-wiji | jêr sira satriyèng praja | pêsthi wruh tataning nagri ||

15. amung ta prayoganipun | ywa tinggal dugi prayogi | wignya amèt tyasing wadya | têgêse mèt tyasing dasih | angenaki atinira | gunturên sagung mêmanis ||

16. mulane kalamun mêmuwus[17] | bêcik pikirên kariyin | aywa daya-daya wêca | yèn durung sirèku pikir | dadi nora wèh sangsaya | sagunging wêca pratitis ||

17. rukuning Islam puniku | kawruh ingkang uwus ramping | wus rinaras pra sarjana | dumunung pangrêksa yayi | ngrêksa marang uripira | ywa pisan manggih bilai ||

18. lamun jinèrènga nglangut | wijange sawiji-wiji | kaya datanpa wusana | wose wèh ayuning bumi | yogya amarnèng tarekat | tarekat lakuning ati ||

19. irêng abang kuningipun | lawan ingkang warna putih | pawakane aluamah | amarah supiyahnèki | jangkêpe sang mutmainah | ri ratri anggung pradondi ||

20. luamah karêmanipun | anggung ngajak enak bukti | murka angkara datansah | amarah mung mêmarahi | muring murang rèh utama | supiyah anggung kapengin ||

21. barang ingkang adi luhung | pèni-pèni rajapèni | karêm wêwarnan [wê...]

--- 38 ---

[...warnan] sarwendah | beda mutmainah yayi | tan karêm mring tri prakara | kudu ngajak kurang bukti ||

22. narimèng titah sapandum | nora darbe ika-iki | mulane dipun waspada | mring napsu kawan prakawis | yèn tan bisa nyabilana | gampang tumêkèng bilai ||

23. tri kakekat têgêsipun | ngawruhi marang Hyang Widhi | sak sêsipat kalih dasa | kakekate mring utami | wong anggayuh kawruh tama | nora kêna minggrang-minggring ||

24. lire wong anggayuh ngèlmu | yèn nora dipun tekati | măngsa dadak tumêkaa | nadyan wruh wijanging wiji | pasthi mogol kawruhira | mogol tan enak binukti ||

25. măngka sakabèhing kawruh | lamun mogol malarati | aluwung kang nora bisa | tan sumêdya kêdhak-kêdhik | barêng sire kumawignya | praptaning don balenjani ||

26. têmah karya cula-culu | wose amung nglalingsêmi | gantya amarnèng makripat | liring kang makripat yayi | uning roroning atunggal | kumpuling kawula Gusti ||

27. mênganing rasa tumlawung | kèksi ingkang agal rêmpit | kawêngku nèng wong makripat | tur sêmbah Radyan Satyaki | kadipundi arinira | wignyane gayuh kadadin ||

28. sagêde makripat ulun | măngka langkung mudha pingging | tar wruh dêdalaning gêsang | kang amrih marang kadadin | dhuh kakang mas nyuwun wêjang [wê...]

--- 39 ---

[...jang] | wijange sawiji-wiji ||

29. sang bagawan ngandika rum | tan susah sira mas yayi | kapati masuh sarira | andêrpati mati ragi | yogya anggayuha madya | suwe-suwe dadi bêcik ||

30. rèh sira satriya luhung | kudu wruh ing kramaniti | ing lair nêtêpi tata | tataning satriya luwih | gènnya sami olah praja | ing batin sira ywa lali ||

31. ana masa kalanipun | gonira amêsu budi | ngudi dadining parasdya | dêdalane dèn kawruhi | amêpêra păncadriya | liyêp layaping pangèksi ||

32. talining uripirèku | dèn sarèh wêtuning angin | rinarasa aringira | rosing rèh dipun pratitis | sumusup ing atmanira | ywa mundur panggodhèng eblis ||

8. Durma

1. tan wus lamun winuwus wosing surasa | gantya ingkang winarni | lampahing pra ditya | bajobarat samana | wus prapta ing Jodhipati | uning pra putra | prasami ginêm pikir ||

2. dhasar samya berag birai agama | sagone ting kalêsik | wau Jaramaya | kalawan Rinumaya | Si Papa Papasiyèki | sigra tumandang | masang kamayan sandi ||

3. wus tumanduk ngênani kang para putra | sanalika kuwalik | sapaningalira | Rahadèn Gathutkaca | ningali raka kaèksi | Dyan Ăntasena | dinalih ditya yêkti ||

4. Ăntasena ningali Dyan Gathutkaca [Ga...]

--- 40 ---

[...thutkaca] | ugi ditya kaèksi | wau kalihira | katgada parêng tandang | pêluk-mapêluk makangsi | udrêg-udrêgan | liru rok silih-ungkih ||

5. anarajang tinarajang katadhahan | caruk rok rukêt kalih | akakah-kinakah | sami prakosanira | awas tiyasane sami | pan kalihira | uwal arukêt malih ||

6. rusak ingkang pot-potan pating gulasah | dêdêr-dinêdêr sami | adugang-dinugang | parêng sami gumlimpang | gulungan gantya gumuling | nyakra gilingan | rame tan ana kasilip[18] ||

7. Radyan Ăngkawijaya lawan Irawan | ugi santun pangèksi | rame dènnya yuda | ing tyas samya kabranang | wit rumăngsa mungsuhnya wil | tan wruh yèn kadang | otêr sa-Jodhipati ||

8. sagon-ênggon rame samya păncakara | Radyan Satyaka tuwin | Radyan Păncawala | kasilip ing gon pisah | têbih lan pra kadang sami | santun paningal | wruh ditya ngiwi-iwi ||

9. mangsah krodha wau Rahadyan Satyaka | angamuk mobat-mabit | lir dirada mêta | nanging pangamukira | yêktine datan ngundhili | mungsuh seluman | anglir marwasa angin ||

10. kang upama anggadani wêwayangan | rusak pagêr capuri | banon ting balengkrah | kênèng pamupuhira | Satyaka Păncawalèki | datan panon rat | waringutên kêkalih ||

11. saya krodha

--- 41 ---

kalihe lir singa rodra | lir marwasa dityèki | sagone ingoyak- | oyak nora kacandhak | dangu dènnya salah dalih | sigra tumandang | ditya ing Găndamayi ||

12. anamakkên pusaka ran manikara | ingusapkên dyan kalih | wau kalihira | kênèng daya prabawa | prabawaning setan gondhil | asalah warna | warna rêca dyan kalih ||

13. kawarnaa wau Kyai Lurah Sêmar | nalikanya udani | Garèng Petruk uga | uninga para putra | salah ton anglir wong baring | anggung marwasa | kang kaparêk ing ngarsi ||

14. bêkah-bêkuh abêkik lir magut yuda | anggadani capuri | lir wong jawal enggal | ana kang păncakara | samya kadang liru silih | datan panon rat | katri akontrang-kantring ||

15. bilulungan sêdyanya pêksa angampah | nging tan wignya mardêki | riwuting pra putra | tan kêni pinêdhakan | dangu dera kontrang-kantring | tanpantuk daya | gènira paksa nyapih ||

16. dangu-dangu Sêmar èngêt ing wentehan | sumêdya tur udani | maring Sang Bagawan | Senarodra kang lagya | nèng sanggar langgatannèki | sigra lumajar | praptane mêmpis-mêmpis ||

17. pêgat-pêgat umatur sarwi karuna | dhuh dara wontên kardi | ingkang para putra | sami apăncakara | tan wontên darunanèki | sami brawala | rok silih rêbut pati [pa...]

--- 42 ---

[...ti] ||

18. wontên ingkang marwasa sagung wiwitan | gada banon capuri | solahe lir jawal | amupuh kang katingal | risak tataning capuri | kang para putra | jawalipun andadi ||

19. sang bagawan mirêng turing Lurah Sêmar | nyipta bêbaya prapti | kang godha rêncana | aris dènnya ngandika | mênênga kakang ywa nangis | tan dadi apa | iku panggodhèng eblis ||

20. ingkang dèrèng sumurup dinalih padha | ingaranan wong baring | măngka sayêktinya | kênèng godha rêncana | panggodhane setan gondhil | kang bajobarat | ditya ing Găndamayi ||

21. ngeca-eca andikane sang bagawan | praptane rêncanèki | margi sang bagawan | wruh salire ing tingkah | kridhaning rèh agal rêmpit | kang samar-samar | kawêngku sang maharsi ||

22. ing wusana aris dènira ngandika | payo yayi Satyaki | amêthuk drubiksa | kang paksa puwa-puwa | ngraridhu wong olah niti | matur sandika | wau Radèn Satyaki ||

23. kalihira mêdal sing sanggar langgatan | tumindak lawan aris | sapraptaning jaba | uning kang para putra | taksih rame ing ajurit | riwut tandangnya | waringutên prasami ||

24. wêlas mulat wau Risang Senarodra | matêk kadibyan luwih | sanalika sirna | kamayaning drubiksa | sapih ingkang magud jurit | èngêt wentehan | marêk amangênjali ||

--- 43 ---

25. dene ingkang salah warna rupa rêca | ingusapan tumuli | kang lisah muksala | waluya jati samya | pulih kadya wingi uni | pra bajobarat | mirut ing tyas sru tistis ||

26. sru makêtêr saking kasoran prabawa | galadrah anèng siti | tan bisa gulawat | sadaya asrah tobat | sêsambate angrêrintih | mung minta gêsang | supatane dharindhil ||

27. nora pisan arsa mindhonana karya | ngêmungna mung puniki | wau sang bagawan | aris kang pangandika | yèn sira nêdya basuki | wak ingsun datan | sikara ing sirèki ||

28. waluyaa saka tobatmu priyăngga | sakala sagunging wil | ditya bajobarat | waluya paripurna | satata tur sêmbah sami | dinangu sigra | dera praptanirèki ||

29. anèng Unggulpamênang têka gagodha | sagung kang olah niti | paran pamrihira | kapat parêng tur sêmbah | lamun kautus ing gusti | Bathari Durga | ngraridhu para siwi ||

30. mung supadi wuka kang samya kêmpalan | kang wèh gêdêring bumi | têmah karya sêmang | bok sami mukir marang | pangrèhing jawata luwih | risang bagawan | andikanira aris ||

31. kaya bênêr bajobarat karêpira | nging yêktine ing ngriki | nora lir pangira- | nira Bathari Durga | dêstun mung nêdya utami | urip nèng donya | mênangi jaman rungsid ||

32. lah samêngko sirèku

--- 44 ---

uning priyăngga | kaanane ing ngriki | tan na kara-kara | andhêku bajobarat | wusana tur sêmbah pamit | nulya linilan | mêsat mring awiyati ||

33. tan winarna undure wadya rêksasa | ingkang winarna malih | sira sang bagawan | lawan kang para putra | kang mêntas salah pangèksi | wus sami purna | pulih lir wingi uni ||

34. Sang Bagawan Senarodra angandika | anak-anakku sami | dèn padha prayitna | kalamun kênèng coba | godha rêncananing urip | dipun waspada | wekanana ywa lali ||

35. iki durung sapira têkaning coba | luwih ing wuri-wuri | mêngko karsaningwang | rèh ingsun bakal tămpa | nampani cobèng dewa di | kaya prayoga | nglumpuk mring praja sami ||

36. ing Ngamarta kumpul pra kadang sadaya | nadyan manggih bilai | pirabara benjang | antuk apuraning Hyang | yèn kumpul tan walangati | payo budhalan | marang Ngamarta nagri ||

37. para putra saur-manuk tur sandika | wus siyaga prasami | sigra abudhalan | kêbut sami sakala | datan kawarna ing margi | salampahira | mêgat marganing nagri ||

9. Mêgatruh

1. kawarnaa ingkang rinêngga ing kidung | nênggih Sang Hyang Surèngpati | jêjuluk Bathara Guru | nèng Jonggringslaka siniwi | lênggah singangsana kaot ||

2. pinatik ing nawa rêtna abra mancur | tumejangkara mranani | tuhu ratuning rat sagung |

--- 45 ---

pinangeran wong sabumi | ngadhaton rêtna nawa byor ||

3. ting galêbyar ting pancurat ting palancur | surêm soroting hyang rawi | têmahan kucêm mawêlu | tangèh yèn rinênggèng kawi | ing Jonggringlaka kinaot ||

4. duk sêmana lênggah siniwèng pra wadu | pêpak pra dewa pangarsi | kang kaparêk lênggahipun | Sang Hyang Naradha ing ngarsi | pamong pra dewa kinaot ||

5. pan mangkana Hyang Guru andikanipun | marma kakang kula piji | ing ngarsa pêkênirèku | arsa sun jak ginêm kawis | ing pawarta kang wus mêlok ||

6. ênggèh kakang ing ngarcapadèstu umung | wartane akarya tintrim | brata Senarodranipun | anggêlar kawruh kajatin | pangangson saking bang kulon ||

7. titah ulun ing ngarcapada sadarum | kèlu kapiluyu sami | mring Senarodra gêguru | tan ngidhêp ing jênêng mami | sadaya sami salah ton ||

8. maring Senarodra sungkêm sêmbahipun | tan bêkti maring dewa di | agolong sajuru-juru | sayuk iyêg barêng mati | lah kakang dipun waspaos ||

9. mring idhêping titah ngong pan kongsi limut | kalingan kawruhirèki | Senarodra karya rêtu | otêr ing sanungswa Jawi | marma yèn panujwèng batos ||

10. Senarodra sun kukut wit dosanipun | gènnya paksa kumawani | ngèdhêpkên sagunging

--- 46 ---

manus | nyênyami kuwasa mami | têmahan akarya keron ||

11. keroning tyas titah ngong satêmah suyut | kumpul asabaya pati | Hyang Naradha nêmbah matur | pukulun yayi Pramèsthi | ywa kaduk salah pangawroh ||

12. Senarodra botên makatên witipun | sêdyanya mêmulang bêcik | mring sagung titah pukulun | botên sêdya ika-iki | boya sêdya wèh pakewoh ||

13. amung lugu amijèni mêjang kawruh | kawruh kang amrih utami | amargi titah pukulun | kathah kang kirang mangêrti | lair batinipun cogo ||

14. tan uninga maring kridhaning aidhup | saengga wong tuwa tuli | tuman kajorong ing sirung | kacêmplung jro jurang trêbis | nurut jarunthul kemawon ||

15. mila sarêng wontên tiyang gêlar kawruh | saking bang kilèn utami | wruh saliring bênêr luput | gumrubyug tan sănggarunggi | wit rumaos tuk pitudoh ||

16. yèn pamanah amba ingkang manggih untung | pan inggih paduka yayi | katimbang ngêrèh tyang bingung | gampil ngêrèh tyang mangêrti | wruh bênêr sisip gumathok ||

17. èmêng ing tyas wau Sri Bathara Guru | jroning tyas kadi jinaid | wit sotaning tyas tanpa wus | Sang Senarodra dinalih | akarya sumlanging batos ||

18. angrêridhu têmah karya arubiru | yêkti sagêd makèwêdi | de titah

--- 47 ---

mirong sadarum | kuwasaning dewa tipis | Sang Sena karya pakewoh ||

19. lagya eca angrêraras rèh rosipun | kasaru praptanirèki | Sang Bathari Durga laju | dumrojog ngarsèng tur bêkti | sarwi karuna rawat loh ||

20. pêgat-pêgat aturira pêksa wadul | amadulakên mênawi | Senarodra nora urus | ing patrap nganyar-anyari | mirong mring dewa kinaot ||

21. waranane nênggih gènnya mulang muruk | anggêlar kawruh kajatin | gunging janma samya kèlu | supe ywan titah dewa di | ing lair têrus ing batos ||

22. kang ingidhêp mung Senarodra satuhu | botên pisan yèn tumolih | mring sanggyaning jawata gung | tiniti-titi sayêkti | cêtha Senarodra mirong ||

23. Sang Hyang Guru lir winungu dukanipun | wignyane Risang Bathari | karya doracara patut | sambang rapête amathis | abên manise gumathok ||

24. bisa mathuk lawan gothak-gathukipun | wusana Sang Hyang Pramèsthi | aris pangandikanipun | dhuh kakang Kanekarêsi | pandakwèngsun boya lidok ||

25. saksi mursid nênggih saking aturipun | Bathari Durga puniki | jêr iku cundaka luhung | ngêmong wong sanungswa Jawi | pantês kalamun kinaot ||

26. Senarodra pinulung wit dosanipun | lêpate sampun kaèksi | gènnya sampun kumapurun [ku...]

--- 48 ---

[...mapurun] | nyênyami kuwasa mami | Hyang Naradha turira lon ||

27. inggih lêrês yèn dhahara aturipun | titah pukulun bathari | wit punika pamongipun | manungswa satanah Jawi | wangsul pamong kang sawiyos ||

28. titah tuwan nênggih Padmanaba Prabu | pamong lan pangrêksèng bumi | dhasar titisipun Wisnu | dèrèng wontên tur udani | malah nèng ngriku angêmong ||

29. angêmong mring pra brata Pandhawanipun | yêkti botên angrojongi | marang tindak ingkang dudu | mila kalamun wak mami | yêktine dèrèng pitados ||

30 maring atur ingkang lagi anggaluyur | dèrèng pasthi lamun yêkti | nanging yèn karsa pukulun | nandukkên wasesa awit | kuwasa wèh ayu awon ||

31. lawan saking dêrênging karsa pukulun | sayêkti yèn langkung gampil | mulung mring titah pukulun | wangsul Senarodra yêkti | papêsthène dèrèng layon ||

32. lamun bangkang sintên ingkang kumapurun | anglawana ing prang tandhing | jêr Pandhawa janjinipun | saeka sabaya pati | pêjah juga kabèh layon ||

33. angandika malih Sang Bathara Guru | kadi ta botên mênawi | bangkanga parentah ingsun | aywa sumêlang ing galih | yogya kumambang kemawon ||

10. Maskumambang

1. mung samangke kakang Kaneka dèn aglis | dika timbalana | nênggih pun Yamadipati |

--- 49 ---

dewa dadya sudarsana ||

2. Hyang Kaneka sandika suwarèng wuri | apa ora ana | sebane Yamadipati | tinimbalan ana karya ||

3. tan antara sowane Yamadipati | ing ngarsa tur sêmbah | satata trapsilanèki | ngandika Hyang Jagadnata ||

4. marma sira sun timbali ana kardi | sirèku mudhuna | mring ngarcapada dèn kêni | mulunga Si Senarodra ||

5. atur sêmbah wau Sang Yamadipati | kawula tan wignya | mulunga nyawanirèki | mring titah pun Senarodra ||

6. awit dèrèng pinasthi dumugèng pati | kadipundi baya | gèn amba badhe nglampahi | Hyang Jagadnata ngandika ||

7. ywa pêpeka lah iki warananèki | kang rêtna dumilah | isi gambaring swarga di | karyanên mêthuk Si Sena ||

8. kaya lamun nora bakal mitambuhi | pinapak suwargan | karya sarana prayogi | Hyang Yamadipati nêmbah ||

9. yèn makatên ing karsa Sang Hyang Pramèsthi | kawula sandika | sadarmi amba nglampahi | atas saking karsa tuwan ||

10. samangkana sigra lèngsèr saking ngarsi | jêngkar kang sewaka | pra jawata bibar sami | mring kahyangan sowang-sowang ||

11. kawarnaa wau Sang Yamadipati | gyanira lumampah | jroning tyas gung sănggarunggi | ajrih yèn tan antuk karya ||

12. kapirangu lampahe samargi-margi | tan winarnèng marga | gantya kang pinurwèng [pinur...]

--- 50 ---

[...wèng] kawi | nênggih nagari Ngamarta ||

13. kalokèng rat kang jumênêng narapati | Prabu Darmaputra | ênggih Puntadewa Aji | nujwari miyos sewaka ||

14. ginarbêg ing manggung katanggung sarimpi | ngampil upacara | nèng kanan keringira ji | lenggah nèng bale kancana ||

15. kang pinatik hèr laut lawan hèr gêni | pêpak kang sewaka | pra kadang kadeyan sami | sumiwèng ngarsa tan têbah ||

16. Senarodra lan ari Radèn Pamadi | Nangkula Sadewa | nèng kanan keringira ji | andhèr ngarsa para putra ||

17. nadyan alit nênggih ing Ngamarta puri | kèringan ing mêngsah | tan ana praja lyan wani | ngarubiru mring Ngamarta ||

18. awit saking ajrih kotamaning aji | tyas mulus raharja | lila lêgawa ing ati | susilambêg paramarta ||

19. lêgawèng tyas têrus sagêtihe putih | gènnya madêg nata | nora arsa ika iki | sadarma mêngkoni praja ||

20. pikukuhing radya para kadang sami | papat samya priya | panênggak Sang Bimasiwi | gih Bagawan Senarodra ||

21. satriya gung susilambêk kramaniti | putus ing wêweka | wruh mobah osiking bumi | lêgawèng driya raharja ||

22. lugu nora darbe karsa kang muthakil | sabarang prasaja | têguh wantala yèn jurit | tan ana braja tumama ||

23. panêngahing Pandhawa Radèn Pamadi | bagus widigdaya [widi...]

--- 51 ---

[...gdaya] | lêlananging wong sabumi | yudane tan ana năngga ||

24. agal rêmpit tan kadi Radèn Pamadi | kaonang ing jana | tur kêkasihing dewa di | dadya jagoning jawata ||

25. jawata gung kêrêp minta sraya awit | Rahadyan Pamadya | tuhu hyang-hyanging sabumi | la-êlaning pramudita ||

26. ari kalih Nangkula Sadewa dadi | kanthining narendra | ngladosi karsaning aji | datansah nèng jroning pura ||

27. dèrèng ngantya imbal wacana sang aji | kasaru praptanya | ing raka Sri Harimurti | tundhuk rêrangkulan madya ||

28. dangu dènnya onêng-onêngan kêkalih | kasok tyas sutrêsna | de dangu datanpa panggih | samantara ingaturan ||

29. palênggahan ing wijoan palowani | wusnya tata lênggah | bagya-binagya agênti | sasampating pudya arja ||

30. Sri Ngamarta sigra aturira aris | dhuh kakang bathara | lami tan rawuh mariki | punapi dadya wigêna ||

31. Hyang Sang Sri Krêsna arum dènira mangsuli[19] | dhuh yayi narendra | mila lami datan prapti | tan wontên sakara-kara ||

32. amung parlu anata bêtahing nagri | rèh tinitah nata | wajib kêdah nyumêrêpi | nênggih bot repoting praja ||

33. dèrèng dugi anata bêtahing nagri | kasêsêsa tyas kula[20] | kêdah tuwi yayi aji | driyamba gung mêlang-mêlang ||

34. rangu-rangu rinaras saya [sa...]

--- 52 ---

[...ya] ngranuhi | rinasa karasa | awit yayi Jodhipati | gènnya gêlar kawruh tama ||

35. damêl orêg ebahing sanungswa Jawi | kayungyun sadaya | suyut yayi Jodhipati | tan kêni yèn sinapiha ||

36. kang makatên punika punapa yayi | lêpat yayi Sena | gyannya gêlar kawruh jati | kadi botên yèn lêpata ||

37. nanging kados wontên ingkang salah kardi | mrih wurunging sêdya | panggayuh marang kadadin | tan lyan mung dipun prayitna ||

38. botên kenging ginagampil bab puniki | babagan punika | Sri Krêsna sarwi angliring | mring ari Sang Senarodra ||

39. ris ngandika ing ari sang mindha rêsi | dhuh yayi dèn bisa | pungguh panggaha tyasnèki | jêr kawruhira utama ||

40. tan nalingsir marang rèhing silastuti | tataning manungswa | kang sayogya dèn takoni | anèng jaman ewuh aya ||

41. Senarodra aris dènira mangsuli | iya kakang Krêsna | tèkadku ingsun andhêmi | praptèng pati tan suminggah ||

42. puluh-puluh lamun ingaranan sisip | nging sêdyaku ora | tilar rèhing jawata di | priye gon ingsun suminggah ||

43. eca gènnya ginêm sidaning kadadin | kasaru praptanya | nênggih Sang Yamadipati | dumrojog sing antariksa ||

44 nata kalih gurawalan angurmati | ingacaran lênggah | nèng wijoan palowani [pa...]

--- 53 ---

[...lowani] | kumrubut parêng anêmbah ||

45. mring jawata ingkang lagya nêmbe prapti | wusing paripurna | wangsul lênggahira sami | sinambrama rawuhira ||

46. ing pambagya maring wau nata kalih | wus ingkang pujyarja | Hyang Yama ngandika aris | hèh prabu prapta manira ||

47. anèng kene ingutus Sang Hyang Pramèsthi | maringkên pujyarja | pangèstune Hyang Pramèsthi | praptaa mring sira nata ||

48. kapindhone wak ingsun kinèn dhawuhi | marang arinira | Senarodra awit saking | arimu anandhang dosa ||

49. dêdukane anênggih Sang Hyang Pramèsthi | kaluputan marga | anggonira kumawani | nyênyami maring bathara ||

50. angidhêpkên sagung wong sanungswa Jawi | kang padha pruwita | mring arimu Jodhipati | tur sêmbah sri naranata ||

51. lah sumăngga dhawuhna saparlunèki | dhatêng yayi Sena- | rodra sampun wontên ngarsi | kadipundi aturira ||

52. Sang Hyang Yama ngandika mring Bayusiwi | kaki Senarodra | sun ngêmban timbalannèki | Hyang Guru kang marang sira ||

53. ing samêngko sirèku dipun timbali | mring Jonggringsalaka | kaluputanira awit | gonmu mirong ngampuh jingga ||

54. wanuh wani nyênyami kuwasanèki | Hyang Jagadpratingkah | paran aturira kaki | sandika apa mopoa ||

55. awak ingsun sadarma lumaku kaki | enggal [eng...]

--- 54 ---

[...gal] umatura | Senarodra turira ris | payo kaki lêkasana ||

56. gyanmu arsa mulung marang awak mami | aywa nganggo taha | Hyang Yama aris mangsuli | tan mangkono kaki Sena ||

57. karsaning Hyang sira pinapak kamuktin | kang rêtna dumilah | isi gambaran swarga di | lah mara age mlêbua ||

58. yèn wus manjing tan ngrasa warêg lan ngêlih | arip lêsu lupa | tan ngrasa sawiji-wiji | mung nikmat lawan manpangat ||

59. Senarodra jroning tyas kadi jinaid | panglocitaning tyas | mangkene karsèng Hyang Luwih | nora nganggo parikrama ||

60. amung manut dêrênging tyas kang tan yukti | anganggo wasesa | kuwasa kinarya bindi | dhuh jagad dewa bathara ||

61. kaya nora ulap lêlakon puniki | awakku sadarma | manut rèhing jawata di | ing benjang kadi punapa ||

62. dene ana dewa murang kramaniti | ngarubiru marang | tindak utamaning urip | sawusira anglocita ||

63. Senarodra sigra dènira umanjing | mring rêtna dumilah | kang isi gambar swarga di | sukèng tyas nèng jroning rêtna ||

64. kawarnaa wau Sri Ngamarta Aji | uning arinira | wus manjing rêtna di luwih | sigra dènnya atur sêmbah ||

65. dhuh pukulun amba kalilana inggih | tumut manjing rêtna | kang isi gambar swarga di | awit jangjining Pandhawa ||

66. pêjah juga sadaya milya ngêmasi |

--- 55 ---

wau Sang Hyang Yama- | dipati ngandika aris | mung rinta kang tinimbalan ||

67. ingsun ora kinon nimbali sirèki | prayogane aja | milu ingkang dosa kaki | lah prabu sira karia ||

68. Sri Ngamarta nêmbah sigra matur malih | kalamun paduka | tan arsa ulun tumuti | pun Sena amba tan suka ||

69. binêktaa mring Ngendrabawananèki | èmêng tyas Hyang Yama | binudi-budi tan dadi | wusana pêpuntoning tyas ||

70. tinurutan pamintanira sang aji | katimbang wangsula | ngalênthung tan antuk kardi | Hyang Yama aris ngandika ||

71. [...][21] | lah mara manjinga | mring rêtna dumilah luwih | sigra Prabu Puntadewa ||

72. manjing marang sajroning rêtna di luwih | wau Dyan Pamadya | lawan arinira kalih | Nangkula lawan Sadewa ||

73. ugi botên purun kantuna ri katri | dadya Sang Hyang Yama | nuruti pamintanèki | kasmaran manjing jro rêtna ||

 


Pada bait pertama terdapat sandiasma: Radèn Mas Suwandi Surakarta. (kembali)
Kurang satu suku kata: katunan ing silarju. (kembali)
Tanggal: Budha (Rêbo) Kliwon nawa likur (29) Dulkijah (Dulkangidah) Je: rasa catur kasarirèng tunggal (AJ 1846). Tanggal Masehi: Rabu 27 September 1916. (kembali)
panjang-punjung. (kembali)
Kurang Satu Suku Kata: ing jagad aywana anyami. (kembali)
jagad. (kembali)
Kurang satu suku kata: pangadilan ingkang adil. (kembali)
Lebih satu suku kata: rantas rarasing wardaya. (kembali)
Kurang satu suku kata: ingkang parêk ngarsèng Hyang Bathari. (kembali)
10 Kurang dua suku kata: lamun sirnane iku pan sami. (kembali)
11 Kurang satu suku kata: enggaling carita lampahira uwus. (kembali)
12 Lebih satu suku kata: ingkang mangkonèku kakang. (kembali)
13 Kurang satu suku kata: yèn tan wruh liring pakewuh. (kembali)
14 gimbal (dan di tempat lain). (kembali)
15 Kurang satu suku kata: wus awujud Sri Prabu Harimurti. (kembali)
16 Lurah. (kembali)
17 Lebih satu suku kata: mulane kalamun muwus. (kembali)
18 Lebih satu suku kata: rame tan na kasilip. (kembali)
19 Lebih satu suku kata: Sang Sri Krêsna arum dènira mangsuli. (kembali)
20 Lebih satu suku kata: kasêsa tyas kula. (kembali)
21 Kurang satu baris: 12i. (kembali)