Kramaleya (Jilid 3), Wrêksawijaya, 1909, #523

1.	Kramaleya (Jilid 2), Wrêksawijaya, 1909, #523. Kategori: Agama dan Kepercayaan > Wulang.
2.	Kramaleya (Jilid 3), Wrêksawijaya, 1909, #523. Kategori: Agama dan Kepercayaan > Wulang.
3.	Kramaleya (Jilid 4), Wrêksawijaya, 1914, #523. Kategori: Agama dan Kepercayaan > Wulang.
4.	Kramaleya (Jilid 6), Wrêksawijaya, 1922, #523. Kategori: Agama dan Kepercayaan > Wulang.

Citra

Terakhir diubah: 20-05-2017

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

KRAMALEJA

Sêrat Kramaleya

Jarwa sêkar macapat.

Anyariyosakên bab awon saening lêlampahan tuwin tekading agêsang.

Jilid ăngka III.

Kaêcap ing pangêcapanipun tuwan Albrusco, Surakarta.

--- 3 : [0] ---

[...]

--- 3 : 1 ---

1. Balabak

1. sarwi gurit raras rum sêkar balabak | rekane | sêngsêming tyas kataman sunaring sotya | cumlèrèt | rinumpaka pindha karoban asmara | melike ||

2. marang golok kang sinangklit ing walikat | ajine | sinasaban ing baju maksih katingal | bontose | saking datan kuwawi nahên wiyoga | wuwuse ||

3. malangkêrik cêrat-cêrit kang swara rak | jêrite | dhuh wong ayu dudu dalan liniwatan | tur ijèn | nora ngowêl tiwasing jiwangganira | bok ngantèn ||

4. eman têmên wong ayu nuli mandhêga | tan barès | kudhung slendhang tumungkul angêmu waspa | wangune | i lah dalah kaya pasang kasujanan | sêmune ||

5. angasokkên wong ngucap ambal-ambalan | tan ngrèwès | ulat tajêm tanggon jatmikanya priya | larase | krasa tangan yèn tan nuli sumaraha | pasthine ||

6. nora ngêdhap Marjintên kèndêl sakala | ciptane | wus amupus pêpuntone srah wisesa | sumendhe | dhuh Pangeran yêkti sampun têtimbangan | èstune ||

7. mukti

--- 3 : 2 ---

mati iku darbèking kawula | wêdale | saking Gusti ingkang botên kasamaran | adile | duk kawula ingkang taksih wontên sêkar | muktine ||

8. sampun langkung saking sapangkat kawula | dhèk biyèn | ing samangke kolu anilar donyarta | pêrlune | angupaya ing garwa kang mêgat trêsna | karêpe ||

9. tur katula-tula lola kasêrakat | marmane | ing samangke badhe dungkap kasangsara | larape | sampun lêrês manungsa kêdah lumayan | gêgêntèn ||

10. durung karuh katêmu lan garwaningwang | kacênthèt | anèng marga bêbasan kasandhung watang | titike | kang dèn uwus kasmaran sandhang walikat | mathènthèng ||

11. adhuh nyawa apa iku wong ambegal | wangune | diksurèng trap para tandang asikêp prang | prabote | sarwa kêncêng cancut cincingan cancingan | akanthèt ||

12. lah sumitra têka apasang ayoga | ing lire | ngong ubaya yèn tan nuli kapanggiha | kang ngantèn | suka lila lalisa kewala pisan | dèn age ||

13. suwawi ta aywa sêmang walangdriya | dèn age | juti ngucap golokmu iku

--- 3 : [3-6][1] ---

--- 3 : 7 ---

14. yangan kula | jênggèlèk ||

15. saking sujud sarwa amundhi pusaka | wuwuse | nora karsa wuda ki ciptanugraha | têgêse | sigra ngadêg lumayan marang gènira | durtane ||

16. kang wus lina wau rangkaning pusaka | sinangklèt | wontên ngajêng katitih tibaning bathang | sinongkèl | pamêndhête Marjintên andonga slawat | goloke ||

17. sinarungkên wau ki ciptanugraha | nulya ge | linêbêtkên marang sajroning kasmêkan | atèbès | mujur ngadêg sasêlaning payudara | malèpès ||

18. kunarpane durta kineblatkên sigra | ujare[2] | pun Marjintên kamiwêlasên tumingal | marmane | lajêng lukar sinjang linurubkên marang | mayite ||

19. kang dèn anggo Marjintên mung panapilan | amèmrèng | sangking sinjing[3] kêlêngan jaligrang luwas | warnane | tandya mêndhêt Marjintên donyartanira | kathahe ||

20. gangsal dinar jinèjèr wontên ing jaja | ujube | bokmanawi darah andika ngupaya | cikbène | kangge wragat badhe ing pamêtakira | ing têmbe ||

21. andumugèkakên lumaksananira | enggale | sampun mêdal saking jroning wanawasa [wana...]

--- 3 : 8 ---

[...wasa] | samangke | wus angambah pasabinan cêlak desa | lampahe ||

22. turut galêng ngalangut dohe kaliwat | anjoge | mring bangawan nama kêdhung Panambangan | praptane | ngaub wontên sangandhaping wit palasa | alèrèn ||

23. angêntosi palwa kang wontên brang wetan | dèn awe | ingkang nyatang tumambuh arungan mangan | namane | nênggih Bagus Pramadi nanging kang karan | Gus Kunthèt ||

24. langku[4] awon rupane Bagus Pramadya | wandane | nyêngit lêngus watake salang surupan | tur dahwèn | jaka kasèp lala durung tinêtakan | umure ||

25. wus rorikur warsa sing lingsêm ing driya | gêlare | sok asisig umuk sampun imah-imah | ujare | nora tolih marang alaning warnanya | dhèwèke ||

26. ri wusira bukti nglampahkên palwanya | mangilèn | lon-alonan rêmbên lampahing giyota | Gus Kunthèt | panyatange sêmbrana ajulalatan | matane ||

--- 3 : 9 ---

pitakèn ||

28. dhuh bok ayu andika pundi pinăngka | adhewe | pundi ingkang sinêdya doning karsanta | sêmune | katon lêsah lir angêmu katuridan | titike ||

29. amit sèwu netrane brit sirat-sirat | sajake | pungun-pungun kadangon gèn ta udrasa | tambuhe | apa nora sida nambangi maring wang | bakyune ||

30. winangsulan yèn sira tanya maring wang | hèh thole | sumurupa ingsun Marjintên Bangsêkar | marmane | angambara saparan tambuh ing karsa | angijèn ||

31. angupaya lungane somahku aran | gus ngantèn | Kramaleya tantuk pituduh kang nyata | prênahe | kang dèn goni urip apa wus palastra | mulane ||

32. yèn sira wruh mara aku tuduhêna | ya thole | dhuh bok ayu kula inggih sêrêp pisan | lah kae | katon saking brang wetan taksih nêm bulak | têbihe ||

33. aran wana Cêpaka kalangkung arja | samangke | winangsulan sing diancêr-ancêrana | ta thole | lah punika bok ayu sampun katingal | lêrêse ||

34. wontên dhusun sakawan sami katingal | kang êlèr | radi ngetan kikise [ki...]

--- 3 : 10 ---

[...kise] turut bangawan | jarone | tamtu lajêng katingal asri raharja | lêbête ||

35. cêlak mêdal ing pêkên kewala enggal | yu ngantèn | muwus mèsêm Marjintên suka kalintang | nulya ge | ngrogoh kanthong linungkên mring pun Pramadya | tinampèn ||

36. langkung suka Pramardi jroning wardaya | ayake | simbok ayu karênan marang wak ingwang | tandhane | mèsêm-mèsêm misungsung arta rong reyal | kathahe ||

37. lah suwawi bok ayu lajênga numpak | palwane | wus sumaos wontên ing ngarsa paduka | wus suwe | tandya nitih kang patwa[5] gya bêdhol satang | lampahe ||

38. nyêngkut mudhik Pramadi ing ciptanira | tan wande | yèn wus praptèng nginggil badhe rinumpaka | karêpe | pun Marjintên tan nyipta kênèng paekan | wuwuse ||

39. thole aku takon sapa aranira | mèh kasèp | wus caturan suwe durung takon nama | Gus Kunthèt | sèlèh satang baita kentir sumerah | bakyune ||

40. yèn adangu dhatêng kêkasih kawula | jatose | nama Bagus Pramadi nanging kang karan | pun Kunthèt | anyêkikik [anyêkiki...]

--- 3 : 11 ---

[...k] Marjintên tan bisa ngampah | gujênge ||

41. nama blaka barès kurès tur prasaja | têgêse | maksih Bagus Pramadi ing warnanira | pasthine | mila karan Si Kunthèt salawasira | wis jiblès ||

42. saya ngangsêg Pramadi amanuhara | ciptane | kapadhan sih tinalang ulat lêlewa | marmane | ngraras ruming sêkar pangrumpakanira | mangkene ||

43. kunir wana sêmumu wus ngunir wana | mudalèh | kunir wana kaya wus mupus tan sida | lungane | kunir wana sêdyamu katrêm nèng palwa | bakyune ||

44. kunir wana sêmangmu nuli sirnakna | ya gonès | kunir wana karêpmu aku wus tămpa | dèn age | prasajaa aja pijêr ngunir wana | mukane ||

45. tinutupan salendhang angunir wana | têmune | nèng jro palwa dhuh sapa ingkang uninga | yèn kowe | kunir wana wus murungkên katuridan | nèng kene ||

46. kunir wana mulata mring dasihira | balancèr | kunir wana wis tak têmu piyambakan | ênggone | kiwa lindhuk si gêndhuk aja lêlewa | yu ngantèn ||

47. pun Marjintên mangsuli thole elinga | ywa ngame | andêrmimil kaya wong edan anyaran [a...]

--- 3 : 12 ---

[...nyaran] | diage | satangana kèli kalalu amalang | praune ||

48. kunir wana kunir wana kunir wana | tan êntèk | iku priye karêpmu saya daluya | ta thole | iki palwa pikirên aja sêmbrana | bakale ||

49. yèn kabanjur sida kacêmplung samodra | Gus Kunthèt | kunir wana sumêlangmu ilangana | nulya ge | pun Marjintên dahat kakuning tyasira | astane ||

50. ngrogoh kunta kiyai ciptanugraha | kang anèng | jro kasmêkan tinarik taton[6] mangkara | pucuke | sarwi nguwuh Pramadi măngsa sambata | Gus Kunthèt ||

51. gya mancolot ambyur ing tirta narmada | enggake | praptèng têpi mêntas sru palajêngira | anggênjrèt | ponang palwa kentir ing tirta kalunta | lampahe ||

52. gung kagagas anggrantês têlênging cipta | sambate | dhuh Pangeran kawula sida palastra | margane | anèng palwa tan wontên janma uninga | kapriye ||

53. siyang dalu baita kentir ing tirta | dhuh lae | sapa ingkang têtulungna liyanira | kang ngantèn | Kramaleya tan samar pamoring [pamor...]

--- 3 : 13 ---

[...ing] Suksma | wartane ||

54. kawarnaa lampahing palwa kasangsang | candhike | katalusup wontên madyaning barongan | wancine | wus andungkap surupe hyang bagaskara | ginêntèn ||

55 wahyaning kang hyang sitarêsmi sumirat | sunare | karya sêngsêming tyas kang agung sangsaya | lipure | myarsa swara ramening lare langênan | sêsindhèn ||

56. sru gumuntang panjriting lare dhêlikan | abêncèn | ana kang cu jor-joran bintèn jelungan | jumêlèh | pan makatên kontaping swara ngumandhang | arame ||

57. te-tekade dipanah ngisor galagah | glagahe | ana manuk-manuke jênênge apa | dhe-ondhe | bok sri bombok bok sri bombok bok srikatan | sri kate ||

58. cancak aling si aling kêbo dhangketan | anake | si bo dhungkul si dhungkul gawene apa | mêsthine | tiga rêndhêng unine theblung theyotan | cêngingèk ||

59. atur-atur kumêndur tuwan kapitan | ri jêthèt | kakang genjong selandana găndapura | ri plèrèd | sintên niku ana ing kori gêmrobyag | ri jêngèt ||

60. inggih

--- 3 : 14 ---

kula kumêndur tuwan kapitan | rayate | măngga mlêbêt lawang kori tundha sanga | dèn age | botên mlêbêt yèn botên kalih sampeyan | ginêntèn ||

61. blak-blak suwêng-suwênge agalenteran | gumlèntèr | omahmu tinundhung gudèl alironan | gudèle | êmpak êmpong lera-lere sir-kusiran | mak lere ||

62. kang langyanwan kathah yèn winor ing sêkar | gancange | pun Marjintên wus nyipta cêlak pradesan | kang rame | sambat asru mrih wontên kang kapiyarsa | dhuh lae ||

63. sapa mulung têtulung cilakaningwang | nèng kene | arsa munggah sinêrung dening ri kathah | ambyuke | mring baita paran gènirarsa oncat | kawêkèn ||

64. kawuwusa sajroning wana Cêpaka | kyaine | Kramaleya kang lênggah nèng palataran | kêkèdhèr | tays karênan anon ing lare langênan | arame ||

65. para murit marêk nèng ngarsa sadaya | sukane | mulat marang atmajane sowang-sowang | kang nêmbe | lêlangyan nèng alatar nêdhêng purnama | mijile ||

2. Mijil

1. wontên lare ingkang amurwani | lêlangyan ni thowok [tho...]

--- 3 : 15 ---

[...wok] | wus samêkta dupa myang sêsajèn | rinubung ing lare lit jalwèstri | brêng sarêng nyindhèni | sampyêng sru aruntut ||

2. silir-silir tandur kang sumilir | ijo royo-royo | tak sêngguh yèn anyaring pangantèn | bocah angon mènèka balimbing | lunyu-lunyu bêcik | dinggo ngumbah kampuh ||

3. kitir-kitir kang bêdhah ing pinggir | jlumatên ing êdom | parlu dinggo seba mêngko sore | mupung gêdhe rêmbulane lagi | kalangan arêsik | surak-surak ayu ||

4. rarasing kang sêndhoning raryyalit | dènnyarsa mrih dados | mastuti mring ni thowok sinajèn | surak sora sarasa sukanting | tan pêgat pinuji | nahên kang winuwus ||

5. ingkang lagya lênggahan sukanting | sarasehan raos | ponang candra kumênyar sunare | niyup marang bawana mèstuti | kadi misudhèng sih | nênangi ngêsing hyun ||

--- 3 : 16 ---

[...sru] ||

7. sanalika Kramaleya Kyai | wirut ing pasêmon | jatining rèh kang rinaosake | ya ta ingkang sêsambat mlasasih | manaput tyas kadi | triwikrama punggut ||

8. pamênggaking waspa ngatawisi | manglêlêt pamulon | jêgrêg ingkang katon lêng ciptane | gandês luwês susilaning rabi | nahan tan kuwawi | rasèng tyas sayanglut ||

9. wrêg kawratan karantan tan sipi | sasat sapatêmon | sumung-sumung sumingêp netyane | rasaning tyas rinasa ngranuhi | karya ngrêsing murit | talitining sêmu ||

10. nadyan sampun sinamar mêmanis | srêt wahyaning ulon | mring kang rayi Tambangprana linge | lamat-lamat yayi wontên tangis | anjrit sambat mati | yèn tan antuk tulung ||

11. Tambangprana nilingkên pamyarsi | cat pamyarsane mor | samar saking ramening pra rare | dhuh pukulun yêkti wontên tangis | nging tan patos titis | lêrêsing pangrungu ||

12. langkung samar mor swara jumêlih | rare kang sêsêndhon | Tambangprana nolih ing wurine | kinèn nyêrung ramening raryyalit | kang lagya sukanting | kèndêlna rumuhun ||

13. dupi kèndêl têtawaning tangis [ta...]

--- 3 : 17 ---

[...ngis] | cêtha tan carub wor | karya angrês kang myarsa sagunge | Tambangprana matur dhuh kiyai | têtelaning tangis | kados lèr puniku ||

14. kang sinambat paduka Kiyai | Kramaleya alon | angling sarwi jumênêng saking gèn | măngga adhi sami dèn parêki | dupara manawi | sambating lêlêmbut ||

15. Tambangprana lan sagung pra murit | tut wuntat wigatos | kumacèlu wruh ing wusanane | Kramaleya lampahnya malipir | nut gisiking kali | ngalela kadulu ||

16. wontên palwa nalusup jroning pring | kêbyukan ri angrop | pun Marjintên tan pêgat tangise | Kramaleya gupuh anudingi | dhapuran pring ori | yayi Tambangkalbu ||

17. lah ing ngriku sayêktining tangis | lan palwa kalorop | dhuh mêmêlas têmên janma kiye | hèh pra murit tulungana gêlis | kang liningan aglis | lukar sarêng ambyur ||

18. lir kasêrêng sumungsunging warih | manêrak ri angrop | sêsarêngan pangrudapaksane | piyak sagung sarah ri sumingkir | ponang palwa kenging | tinuntun kèh anut ||

19. datan diyon panglantingnya milir | anglir satata wong | pun Marjintên garjita ing tyase |

--- 3 : 18 ---

antuk tulung pamulunging janmi | anyarèhkên tangis | srêt wuwuse wor luh ||

20. dhuh kisanak kabêkta ing pundi | mangke jiwaningong | winangsulan pitayaa bae | iki dudu băngsa bajag juti | têtulung sajati | mring kasangsayanmu ||

21. ri wusnya kang giyota malipir | praptèng têpi anjog | ing gisikan Marjintên nulya ge | mêntas saking ing palwa umèksi | janma tanpa wilis | panglocitanipun ||

22. baya iki tikungan ngubêngi | pradesan gêng moncol | kang kêrtarta nitik kèhe wonge | ambalabar anggabag ngèbêki | sasat tanpa kikis | lor mangidul kêmput ||

23. dangu kèndêl linguk gya jinawil | ywa ngêmu prihatos | tumulia tut wuntatku kene | sun aturkên mring ngarsaning kyai | winangsulan inggih | suwawi ngong turut ||

24. sampun kerit umarêk ing ngarsi | cakêt sapatêmon | nanging dèrèng waspada kalihe | angandika Kramaleya Kyai | sintên sinambat sih | paran marmanipun ||

--- 3 : 19 ---

semah kang wus lumuh ||

26. angêmohi mêngku jatukrami | mêgat sih wèh lamong | Kramaleya ing nguni namane | dèrèng panggih wus manggih bilai | mèhna mati kentir | makatên witipun ||

27. dèrèng dugi Kramaleya gipih | amawas pasêmon | wêwanguning wănda wadanane | wus waspada yêkti nora pangling | mring garwa ing nguni | wêwukiranipun ||

28. lir sinuntak waspanya drês mijil | anjrit dhuh riningong | ingkang garwa sinêndhal astane | waspadakna yayi sapa mami | sêtya têmên gusti | mirah jiwaningsun ||

29. nora samar Marjintên anjêlih | angrungkêbi pangkon | tinutupan kang surya drês luhe | angêbêsi wastra trus ing wêntis | kang garwa nanggapi | pêngkêran rinapu ||

30. mêgap-mêgap angglagêp tanpa wis | sêsêgên tumpang so | lir binungkêm wit saking sungkême | padèng driya ingkang dèn rungkêbi | jungkêl konjêm kadi | nêmah kajalungup ||

31. Kramaleya kapilêng tan sipi | myat garwa nèng pangkon | tinaliti sagung busanane | sarwa luwas lawas nora salin | salong madal sumbi | tênglês malêm tanggung ||

32. gêlung rusak wor sarah roning

--- 3 : 20 ---

pring | ngarêmbyahing sinom | mring plaraban ngalèwèr lungsene | tanpa gatra traping ukêl kadi | mawut kasrang ing ri | rikala kêtlusup ||

33. dangu dènnya sumungkêm ing kami | pra siswa andongong | sidhêm datan ana sêbawane | samya anglês bela luhnya mijil | sinambadan dening | lumayaning bayu ||

34. pindha kandhêg sampun martandhani | niyup sang wirangrong | sitarêsmi rêmêng rêp sunare | kawaratan jalada ngalingi | ngêndhanu sakêdhik | nanging nora mêndhung ||

35. sumambirat sirat-sirat putih | tan antara katon | byar kumênyar sakêdhap nulya ge | rêpêt rêwêt linimputan malih | ing ima nglam-lami | marang sang margiyuh ||

36. kang kapyarsa tarlèn lining warih | kumricik swara wor | pyaking tirta têmpur panampêke | marang pèrèng parang parung curi | rob kumbul têmrintis | lir mèlu kumêpyur ||

37. Kramaleya cêguk dènira ngling | tangia riningong | pungun-pungun kang garwa wungune | maksih adrês waspanya nêdhasi | suluhan sêmu brit | tinutul marêntul ||

38. sarikutan ngasap netra bintit | sinambi nglus sinom | tandya ukêl mung sasêmèlèhe |

--- 3 : 21 ---

sèlèh slendhang poncot cinangkiwing | pangusapan sisi | yèn wus sok winirut ||

39. kang karingêt kumyus maratani | sakojur darodos | ambarabas kêbês kasmêkane | karya sêming kang kêmadha sungging | lanas kucêm nanging | amung dalêmok cung ||

40. salongkanging payudara mili | pindhane pasêmon | tiris dênta kumiring wancine | kang katuruh deresan ngrêmbêsi | tètès tibèng siti | kadi sotya larut ||

41. wontên murit rêrasanan ririh | kakang dika raos | lah kêpripun iku jalarane | sakalihan sami tawan tangis | angrêsi tan sipi | ngêtog wêtuning luh ||

42. kang tinanyan wus wruh duk ing nguni | aluraning lakon | asêsorah warah bêbukane | kala kyai pinèt mantu dening | Martaya Bangsari | sawêg nêmbe atut ||

43. anis saking Bangsari mêgat sih | praptaning samêngko | winangsulan mêkotên dadine | layak mawon nging kula wancèni | niku kyai taksih | tyasnya darbe kengguh ||

44. dèrèng puguh mênggak waspa mijil | santosane mleyot | korut marang kang garwa têmahe | sinauran lêrês dika adhi |

--- 3 : 22 ---

nging taksih nalisir | têpsiran kasusu ||

45. kagaliha kang panjang rumiyin | yêktining wiraos | kang makatên botên anyalênèh | sampun dangu gèn kula anitik | wêwatêking budi | wêlasan saèstu ||

46. kêdah asih samining dumadi | tan wêntala anon | ring sangsara kasrakat ing sanès | wus ngadate pra pandhita gampil | wêdaling luh nanging | botên sagêd nêpsu ||

47. sampun malih tumrap marang rabi | tan nyana patêmon | wus pêpancèn tan kenging winancèn | jêr wus watêk kasirnakna maksih | tumancêping budi | ing salaminipun ||

48. dèrèng tamtu gèn dika mastani | yèn katrêming wadon | mirit saking lampahan dhèk biyèn | adrêng nilar kang garwa tan bangkit | sande dening manis | pilaur ngaluyur ||

49. măngka botên kirang sarwa-sarwi | linaju kemawon | mring martuwa dèn ugung karsane | sawawrate sampun anglangkungi | darajating alit | kasugihanipun ||

--- 3 : 23 ---

[...n] guru ||

51. rêntahing luh kula amastani | sabab saking bodho | kurang mulur nalare agêmbèng | winangsulan o o lêrês adhi | sadaya ngaurip | makatên kang sampun ||

52. kang wus putus sampurnaning budi | wangsul dhatêng bodho | kang waspada muta puwarane | kang wus ngumur sêpuh wangsul malih | lir duk maksih alit | salin sêling surup ||

53. wêwangsulan kula niki adhi | sampun sah lan waton | ewadene yèn si adhi ngèyèl | dipun sahna mring jabaning langit | kula angaturi | cêculikanipun ||

54. Kangjêng Nabi Mukamad sinêlir | sarêng wus rumaos | winêngakkên sampurna sagunge | lajêng asma Jêng Nabi Omiyi | têgêsipun adhi | nabi bodho punggung ||

55. winangsulan malih kakang inggih | kula sampun ngawon | wah si kakang ngêtog pêng-pêngane | parikane sajabaning langit | wangune kaya wis | tau sok amabur ||

--- 3 : 24 ---

[...la] kapadu ||

57. nora bakal angundhakke budi | sinaruwe gêntos | dening Sastramênggala wuwuse | i la dalah mangke ta rumiyin | misile wong budi | kang ngopèni kawruh ||

58. kawruh nika kawruh niku niki | kabèh padha kanggo | sampun enggal kagalih sêpele | tetahaning kawruh kang patitis | pinabên rumiyin | lêrês lêpatipun ||

59. Sastrawirya mèncêp-mèncêp sarwi | ambênakke bêlor | misil napa mung prakara rèmèh | dede dakik dede băngsa gaib | Sastramênggala ngling | kagalih tan pêrlu ||

60. dupèh sanès dakik băngsa gaib | kaanggêp tan kanggo | witing anèh yakti saking rèmèh | lah sumăngga sambèn cagak linggih | cangkriman sakêdhik | nunggil witing catur ||

61. Sastrawirya amangsuli inggih | lantaran gêguyon | opèn timên agalih bab kuwe | kawêdharna kakang kadipundi | Sastramênggala ngling | kabatanga gih nun ||

--- 3 : 25 ---

[...n] luh ||

63. kabatanga witnya saking pundi | Sastrawirya mlengos | ngeling-eling pacake gumlèlèng | pamêsuning tyas dèn olak-alik | ambêkuh nauri | ah lăngka puniku ||

64. duk punapa suka luhnya mijil | kula dèrèng tumon | mèsêm Sastramênggala wuwuse | wontên malih kang dèrèng kapanggih | gêmêting pamikir | Rêspati sumambung ||

65. wus watake mas Sastrawiryèki | padune tan jegos | dadak ngono-ngono kuwi priye | luwung walèh kewala tam[8] bangkit | prasaja pragogi[9] | dawêg ngundang kaum ||

66. Sastrawirya angling mangke dhisik | dipikir ping pindho | ta pun mupus kula jawilake | pakne Sastralêbda niku pasthi | botên mindho kardi | cêplos nuli rampung ||

67. Sastralêbda nolih mring Rêspati | wong tuwa dionggrong | durung măngsa angrêmbug bab kuwe | angulatna marang sambang liring | mêngko yèn wus kyai | kondur gunêm iku ||

68. anyêkikik kang sami miyarsi | mangsuli cariyos | sampun sarèh Marjintên nulya ge | nguswèng pada matur mêmalas[10] sih | sêmbah pangabêkti | kula mugi katur ||

69. ing kakang mas guru

--- 3 : 26 ---

laki mami | titip jiwaningong | nadyan sampun tan kaabdèkake | drênging sêdya kumêdah angabdi | pêjah gêsang mami | nèng ngarsa pukulun ||

70. lowung dados paladosan murit | ngiras juru pawon | tuwin têbah sanggar pasêmèdèn | sukur kagêp[11] angrukti sêsaji | katampia mugi | ing panangis ulun ||

71. sampun lola kataman gêng kingkin | sintên kang katongton | tan lyan namung sarinta bae[12] | kang kacêtha cumingak salami | kamot kadya nitis | katrêm nèng jêjantung ||

72. kala taksih gêsang yayah bibi | panglipur tan pêdhot | nanging datan măntra panglipure | dadya marêm èrêming tyas tistis | malah saya ngeling | kalimput anggrêgut ||

73. siyang dalu kawula tinari | pinurih jêjodhon | dhuh dupara têmên kalakone | luwung luwas botên nêdya laki | kakêning sudarmi | sakit têmah lampus ||

74. botên lami pun biyung nututi | brantaning tyas dados | tan kawawa mèh salah ton bae | pêpuntoning cipta tilar panti | sêdyamba madosi | paduka pukulun ||

75. kolu nilar kang rajabrana di | anglaju wirangrong [wirang...]

--- 3 : 27 ---

[...rong] | nut ing karsa saparan-parane | suka lalis lamun tan kapanggih | parmaning Hyang Widhi | kalampahan pangguh ||

76. tan anyana linantaran saking | lêlampahan elok | pan makatên kakang bêbukane | pun Marjintên matur wosing warti | titin[13] tan nalisir | aluraning laku ||

77. saking purwa madya amêkasi | rèntèsing cariyos | ingkang garwa ngrês pangandikane | dhuh mêmêlas têmên sira yayi | pun kakang tan ngimpi | kalamun linuruh ||

78. sèwu luput kalimput pakarti | bêbadra pakuwon | seje gunêm kang sun rasakake | biyèn sira ngalêmèk amêm ngli[14] | nora liya naming | ngetung tuna untung ||

79. ing samêngko ngalêmèke malih | kèwês cêkak aos | bisa tutuk amême wus tètèh | pun Marjintên nyêblèk turira ris | lo kala rumiyin | taksih kirang umur ||

80. botên liya amung pinarsudi | parincèn kemawon | ngèlmi etang kawruhing gêgramèn | sarêng sampun tilaring sudarmi | tarlèn kang kaèsthi | paduka pukulun ||

81. dangu dènnya kaonêngan sami | puwara tan kraos | wus bang wetan watara sunare |

--- 3 : 28 ---

kagyat ing tyas Kramaleya gipih | kang garwa kinanthi | yayi wus mèh esuk ||

82. payo mulih marang wisma mami | Cêpaka pakuwon | wus ambabar sawujud-wujude | kadarbea ing sira ri mami | garwa nut ing karsi | kancuhan panuduh ||

2. Kinanthi

1. lumayan sarimbit sampun | malêbêt sajroning candhi | pinarêk siswa wanodya | rabine pra murid-murid | kang parêk măngka pramuka | nênggih Tambangprana Nyai ||

2. rabining kaum sumambung | Nyai Ngabdul Sahrul tuwin | Nyi Amat Hudiyat lawan | Nyi Kasan Banudin nuli | Nyi Mênail lan Bok Drêma | jajar lan bokne Rêspati ||

3. sinambêtan rayatipun | Ki Jarwalêksana nênggih | lan Nyai Găndawasana | kalihan Nyai Jayadi | Nyi Gunawinangun miwah | Taguna kaparèng wuri ||

4. para răndha nom supênuh | para parawan sutaning | murid umarêk sadaya | sabobote bêcik-bêcik | kang nêmbe rumucuhana | kumêncur nêdhêng birai ||

--- 3 : 29 ---

kang atur pisalin ||

6. sotya mas sêmbêt supênuh | sumaos ngarsa cumawis | winawas tan ana luwas | sagunging pisungsung adi | anggêpe sami ambiyang | tan măntra nêmbe kapanggih ||

7. katon susêtya sumungku | Nyi Tambangprana matur ris | paduka pêpundhèn kula | sumăngga lukara nuli | santun pisungsunging siswa | rinasuka wus mantêsi ||

8. Marjintên nolih ing kakung | tur sasmita balang liring | kadi sêmu têtarosan | ing tyas taksih sănggarunggi | Kramaleya wus garjita | marang sasmitaning rabi ||

9. yayi aywa nganggo rikuh | apa kang dèn karênani | iku kadarbe ing sira | apa sira siram dhisik | Marjintên matur ing raka | gènipun adus mring pundi ||

10. Kramaleya ngandika rum | yayi maringa botrawi | pra siswa anuduhêna | saur kukila prasami | Marjintên wus kerit marang | pakarangan ing botrawi ||

11. Marjintên kacaryan dulu | têbane anèng botrawi | siniku pasagi wiyar | wêninging tirtamarta di | rinêngga patut atata | turut têpi cinapuri ||

12. tinembok ing sela pingul | abên gosok duk akardi | turut têtirahing tirta [tir...]

--- 3 : 30 ---

[...ta] | binatur batu linapis | lawêtaning sela cala | sinêlan ing parang curi ||

13. salong rineka rong sirung | rung-urung buwangan warih | papêthan thothoking sarpa | mutah tinampèm got alit | mili dhatêng patêgilan | tan kêndhat ing siyang ratri ||

14. margi tumuruning ranu | tumpukan sela pêsagi | tumundha undhak-undhakan | rinêngga rêca sarakit | tumumpang angapit marga | pasêmon angacarani ||

15. madyaning tirta winangun | pulon lit bundêr dèn dêgi | panti dhapur taraju mas | pasagi pananggap kliling | salongkanging saka rawa | pinasangan pancak suji ||

16. majupat korine patut | sinung wot panjalin urip | ananging sawêg rumambat | awit dèrèng patos lami | Marjintên dahat karênan | kèndêl satêpining warih ||

17. ciptèng tyas kasêsa gêbyur | lukar rasukan tinampi | siswa kang parêk ing ngarsa | cipta nugraha kiyai | kang sinangklit ing walikat | nulya pinêndhêt sarywa ngling ||

18. adhi Nyai Ngabdul Sahrul | titip pusaka puniki | ananging kawuningana | salamènipun tan kenging | ginarayang ing wanodya | kang nêmbe ngronce malathi ||

--- 3 : 31 ---

19. matur Nyai Ngabdul Sahrul | tumanggap badhe nampèni | dhuh kadiparan wardinya | bêbasan ngronce malathi | warga paduka sadaya | tan wontên kang nganggit sari ||

20. mèsêm Marjintên lingnya rum | têgêse ngronce malathi | garapsari mapag tanggal | linguk Ngabdul Sahrul angling | o o ing măngka kawula | sawêg wiwit kala wingi ||

21. mundur Nyai Ngabdul Sahrul | mingsête wus mratandhani | lagi gulung alang-alang | Drêmakêton turira ris | kula kemawon wus luwas | gapuk botên ika-iki ||

22. pusaka tinampèn sampun | tan lukar Marjintên nuli | lumaris anggêbyur tirta | kang jro sajaja pinilih | salulup amatêk măntra | makatên wêtuning puji ||

23. bisêmillah niyat ingsun | adus angêdusi dhiri | dhiri angêdusi suksma | kari sah badan maligi | suci saking karsa Allah | lailaha illollahi ||

24. riwusnya lumban cêcilum | Marjintên sru denira ngling | suwawi siram sarêngan | pra siswa umatur inggih | sumăngga kadumugèkna | mangke kemawon ngantuni ||

25. sasampuning siram ngrasuk | busana kang adi-adi | sagung kang

--- 3 : 32 ---

warna sotya mas | pisungsung saking pra murid | matur Nyai Tambangprana | pundi sêngkang kang pinilih ||

26. dhapur tri wana[15] kadyèku | tronyok tongkèng lompong kèli | linungkên măngga sumăngga | sampun pinantês tan kontit | èdi maripat barleyan | liyane punika taksih ||

27. sêkar sêtaman rangayu | amung radi alit-alit | tur sela pasèt kewala | tapsir rêgi nyatus ringgit | kirang mungguh yèn kagêma | Marjintên mèsêm dènnya ngling ||

28. kula wus rumaos sêpuh | tan susah kewala adhi | saru manawi sêngkangan | sintên kang dipun pamèri | katêmu wus padhang tuwa | anggêbrag Tambangprana ngling ||

29. cucul sêngkang botên mungguh | taksih wêtah dèrèng rêmpit | sarira kadi parawan | owêl yèn anggege wanci | gèk umanku bae apa | kang wis rambut nyambêl wiji ||

30. paduka wus ngakên sêpuh | sampun yuswa pintên warsi | winangsulan ngêt-èngêtan | sampun kawan dasa warsi | têtêp ing warsa punika | rak inggih wus nama lingsir ||

31. Nyi Tambangprana ambêkuh | alah sêmantêna ugi | mawi guru sêsawangan | nadyan dungkap lungse sari | yèn saranduning [sa...]

--- 3 : 33 ---

[...randuning] sarira | turut rêspati malatsih ||

32. nun rak inggih taksih patut | manawi wontên prayogi | ngagêm kang langkung sapangkat | winangsulan inggih adhi | makatên ingkang kalimrah | sampun kalintu ing tampi ||

33. nampik sih kang sah ing kalbu | gèn kula anglugas dhiri | wiwit duk umur wolulas | winangsulan kadipundi | kang dadya darunanira | taksih rare tan birai ||

34. makatên adhi witipun | sarêng katilar ing laki | kawêntar dadi walanjar | sugih dunyarta mêpêki | sasat sabên byar kewala | wontên kang nêdya ngrabèni ||

35. mung sapele pedahipun | pra priya jaman samangkin | panitikaning wanodya | pundi kang sugih mas picis | punika kang pinilala | nilar lêlabêtan bêcik ||

36. naluri sampun kalimput | dening busana di-adi | makatên wau kang kathah | dlêmok cung priya kang milih | ring nalurining aluran | marma kula pikir-pikir ||

37. gèn kula tansah tinêmbung | pra priya salin-sumalin | kèpi kasugihan kula | sêtyamba tan sêdya krami | lajêng mawi gêlar mlarat | anglunggas tanpa mas picis ||

38. botên sawatawis [sawata...]

--- 3 : 34 ---

[...wis] dangu | tumularing warta têbih | Marjintên lanjar mêsakat | pêt-klampêtan wontên sudi | kalajêng amung kuwêran | sumêpuh praptèng samangkin ||

39. Nyi Tambangprana gumuyu | dhatênga ing pundi-pundi | waradin sampun mupakat | amung kang kula gumuni | tiyang jalêr sapunika | tan wrin rêrubaning èstri ||

40. linabêtan saya dlarung | pangrisak saking mêmanis | rinaos saya mêmanas | ingkang saupami naming | narimah cêkaping bêtah | lêstantun tan mêlarati ||

41. Marjintên mangsuli wuwus | adhi mangke ta rumiyin | sampun enggal nguman-uman | prakawis punika adhi | pan sami dene kewala | sumăngga andika galih ||

42. sanadyan pra wanodyèku | kathah kang ambêk kumini | digung ngandêlkên dunyarta | rubanya kinarya panggil | dènirasa[16] gulawênthah | pamêngkune tan pakering ||

43. tangèh yèn bêkti ing kakung | kikisaning tyas sok kengis | wong lanang dadi kukuban | ora kanggo bok iya wis | laki kang ngungkuli sira | punika kang bilaèni ||

44. botên sande dangu-dangu | badhe risak kêrêp laki | kapatuh salin lanangan | laki [la...]

--- 3 : 35 ---

[...ki] lakèn tanpa kakim | têtêp wanodya bucalan | tan wruh wêwadosing èstri ||

45. inggih manawi jinurung | antuk priya budi ringkih | tan rikuh rinèhing garwa | lulusa lami lêstari | yèn antuk kang budi sura | gambira wor nalar mintir ||

46. tan was kamlaratanipun | badhe rêkaos pinanggih | pêthal sing katrêsnanira | Nyi Drêmakêton nambungi | lêrês gèn ta paring sorah | ananging ta kadipundi ||

47. priya kang rabi galundhung | awis ingkang ngrumaosi | tan trimah mring tri prakara | sintên wonge kang kuwawi | sing dhah-dhèh karya mirungga | rabine kinèn nglabuhi ||

48. Marjintên tanggap lingnya rum | bêbasan andika adhi | tan trimah mring tri prakara | tri prakara kadipundi | Bok Drêma matur wardinya | narimah tigang prakawis ||

49. kang sapisan nêdha tuwuk | ping dwi sagêd nyandhang adi | ping tri carêming asmara | rak inggih sampun nyêkapi | ingatasipun ngagêsang | badhe punapa ta malih ||

50. Nyi Tambangprana gumuyu | kakang bok kula but kalih | ngiras sambèn gêgujêngan | Marjintên mangsuli manis | inggih adhi Tambangprana | kula manahe rumiyin ||

--- 3 : 36 ---

51. dhi Drêma gone sumambung | punika radi malahi | măngga dhi Jiwalêksana | kula sampeyan rencangi | bojon dhalang sok gathekan | tabêri mikir palupi ||

52. Nyi Jarwalêksana matur | dhuh kawula saya têbih | nadyan sring mirêng carita | carita purwa duk nguni | dèrèng wontên jamanira | priya rinoban ing èstri ||

53. manawi kinarya sambu | bibrah botên sagêt mathis | salin-sumalining janman | tan kenging dipun wancèni | têtela sampun kinodrad | madal saliring pambudi ||

54. Marjintên lingnya gumuyu | si adhi dikon ngrewangi | sèlèhe anggunêm janman | cobi andika wastani | janman kang kados punapa | kula dèrèng amrangguli ||

55. Ni Jarwalêksana linguk | èwêt dènnyarsa mangsuli | lah dalah kêsadhung watang | têgêse janman puniki | tindak kang sampun kalimrah | awon sae nut ing takdir ||

56. bilih sampun limrahipun | sanadyan nglampahi nisthip | botên patos-patos wirang | jêr wus limrah tan ngijèni | yèn utami pirabara | dhasar punika kang kèsthi ||

57. Marjintên mangsuli lowung | tumrap wong kang botên budi | kenging [ke...]

--- 3 : 37 ---

[...nging] katali ing janman | inggih yèn janman utami | wangsul dhatêng janman nistha | punapa nora pinikir ||

58. kèlu lir kalap sing ranu | datan niyat amêlahi | nama tanpa kasantosan | alah dene darbe budi | kawêkèn mungkur ing nistha | dados janman dèn rungkêbi ||

59. têtêp janman namanipun | yèn kula ingkang mastani | janman saking lingga janma | têgêse wong-wongan adhi | sirna namaning manuswa | kacêmplung alam bilai ||

60. cariyos andika wau | botên kenging dèn wancèni | awit janman wus kinodrat | madal saliring pambudi | bab punika kasinggihan | nging kathah-kathahing janmi ||

61. wontên kang nora maèlu | ngowêl santosaning ati | kang wus inganggêp sampurna | luwung aywa amênangi | mundhak muwuhi duraka | bêcik ngêmasi samangkin ||

62. tur datan saking milalu | labêt wus lêbdèng sêmèdi | adat sinau palastra | tan samar praptaning pati | punika nama manungswa | manglar muluring pambudi ||

--- 3 : 38 ---

[...ra] nganggo lair batin ||

64. upami sagêd lêstantun | wor janman kang dèn tindaki | têtêp manuswa musthika | barukut krêntêging ati | Ni Jarwalêksana jawab | nging taksih kula waoni ||

65. murang marang wajibipun | ngagêsang tamtu nglampahi | awon sae wus kadarwa | wor kalimrahan tan apti | sasat nyatru mring Pangeran | Marjintên mingsêt dènnya ngling ||

66. si adhi mindhoni catur | saking tan wantala tunggil | janman kang kaanggêp nistha | marma pilaur ngêmasi | kiyasing tyas botên liya | pratingkah kang warni-warni ||

67. iku manjing sêkaratmu | nora wurung bakal lalis | êlêsmu durung karuwan | yèn lila lêgawèng pati | sira karêm bêbengkrakan | de warah andika adhi ||

68. wor kalimrahan tan purun | sasat sêsatron Hyang Widhi | niku kaya kurang têrang | wite wong eklas ing pati | dahat kèpi mring Pangeran | êndang tumulia tunggil ||

69. punapa winastan nyatru | mandar kapencut ing Gusti | kumêcêr tunggal kaanan | kang makatên wau adhi | dede pati kang niyaya | manthuk Jarwalêksana ngling ||

70. wau pinangkaning catur | sapele sagêd murwani [mur...]

--- 3 : 39 ---

[...wani] | ginêm raos ngămbra-ămbra | sampun kalintu ing tampi | adat pawèstri Cêpaka | guyone padudon pikir ||

71. Bok Drêmakêton umatur | sumăngga kakang bok nuli | kula gêntos nyuwun jawab | sasêkecanipun kêni | wit saking bab tri prakara | kangbok taksih nyêmadosi ||

72. manawi pamanggih ulun | wus gêmêt tan mindho kardi | yèn wus carêm nyandhang mangan | pikiran punapa malih | winangsulan lon-alonan | adhuh gampil têmên adhi ||

73. lêrês mênggahing pitutur | kang mêdal saking pangèsthi | kêcap mangap sandhang pangan | ping tri rarasing arêsmi | punika talêsing karsa | cêkap amung tri prakawis ||

74. punapa adhi kalimput | watêk kang sampun kaèksi | kangge manungswa sajagad | sampun kacêtha salami | têtela botên narimah | yèn ngêmungkên tri prakawis ||

75. taksih pintên-pintên èwu | karêp sajroning aurip | trakadhang dèrèng kacêkap | ngupaya mring tri prakawis | kasêsa sêlak utama | kautaman warni-warni ||

76. kudu anu kudu anu | anu anu kurang bêcik | iki anu isih

--- 3 : 40 ---

kurang | angrasa kêdah lumuwih | singa nganggoa sapangkat | pêksan kuwate mung kuwi ||

77. kang makatên wus winahyu | manungswa sèwu satunggil | sumèlèh sawontênira | cobi andika lampahi | tur pitutur ta priyăngga | dèrèng kantênan yèn bangkit ||

78. wau jêjèrènganipun | sawêg limrahing sujanmi | dèrèng nyabrang bab maksiyat | ugi pintên-pintên warni | angèl ing pamberatira | gumampil mring tri prakawis ||

79. kula matur cêkakipun | wragat praboting aurip | botên mawi wêwatêsan | ingkang saupami naming | narimah tigang prakara | tan wontên sêdya angèsthi ||

80. mamrih kaluhuranipun | lan mrih kawasisan tuwin | prawira kawicaksanan | mrih linulutan sasami | sarana pangrekadaya | kawruh daya warni-warni ||

81. katitik kaananipun | kang sami dipun sipati | tibaning nistha utama | lan bêgja cilaka saking | manah kang kirang narimah | ing ngriku wote kang yêkti ||

--- 3 : 41 ---

[...n] tan kurang iya luwih ||

83. manawi saliring wuruk | inggih sampun tharik-tharik | apike ora kêjamak | awis kang sagêd nglampahi | iba tan mawi wêwulang | kèndêl samantên gih adhi ||

84. usulnya Ki Ngabdul Sahrul | dhawuh paduka tan sisip | tumrap wong nêdya daluya | padune tan bisa bêcik | sawastu wontên kewala | waton kang dipun rungkêbi ||

85. Marjintên mangsuli wuwus | kula nyumanggakkên adhi | kagalih kawruh punapa | atur kula waton yêkti | saking watêking manungswa | lêrês lêpat borong adhi ||

86. ngèlmi ingkang kula gilut | sanadyan amung sathêplik | waton wontên nyatanira | lowung kangge ngulir budi | puluh ngrêmbaga Bètolah | yèn tan sagêt karya yêkti ||

87. tiwas gêdêr dadi catur | mung sak kumagaib-gaib | wose datanpa pituwas | tiwas-tiwas milalati | sampun adhi kula cêkak | mangke mindhakan tanpa wis ||

88. Drêmakêton suka ngrungu | kakang bok dahat pratitis | punapa sampun winêjang | dening rakanta kiyai | wangune wis rambah-rambah | winangsulan dèrèng adhi ||

89. tiyang tunggil [tunggi...]

--- 3 : 42 ---

[...l] dèrèng dangu | kiyai lajêng ngoncati | bêbasan sêpasar bubar | pangrêtos kula puniki | tabêri marak sudarma | tinuntun saking sakêdhik ||

90. Drêmakêton majêng ngêsuk | cakêt lan Tambangprana ngling | kakang bok sadaya rêmbag | sampun gumathok tan sisib | măngga ginêm piyambakan | wosing suraos binudi ||

91. kang dados purwaning catur | wiyahène para laki | kang sami ambêg gambira | nadyan rinoban tan arsi | têminah manah narimah | suwawi ngudi pambudi ||

92. mrih tutut anut miturut | sumarah pangrèhing èstri | srana ihtiyar punapa | Nyai Tambangprana bêkik | iyah wong pun padha tuwa | bab punika botên misil ||

93. sumêla Marjintên mathuk | lowung winulangkên maring | para nom kang nêdya mênang | kenging kangge sangu laki | kula botên paja-paja | sagêd ngudhoni pamanggih ||

94. bilih kangbok wus jumurung | ngupadi budi supadi | èstri mrih tinut ing priya | kenging ugi dipun pikir | nanging kêdah calêmêdan | miyak wêwadosing èstri ||

95. sumăngga adhi dèn gupuh | amurwanana pamanggih | kula mirêngne [mirêng...]

--- 3 : 43 ---

[...ne] kewala | Tambangprana matur inggih | dhi Drêmakêton yèn kula | ngèlmi sarate wong laki ||

96. bêkti jrih manut miturut | sapangrèh dipun antêpi | sakit dumugi palastra | sarana ajêg cêcawis | nuju pakarêmanira | lumados kanthi mêmanis ||

97. adat lêlêpihanipun | priya kang sampun katali | lêlabêtan kang kadyeka | koruping tyas lair batin | tangèh muranging pratingkah | nadyan sanalika lali ||

98. botên dangu pasthi emut | martobat minta aksami | nging wong kang tan wruh ing nalar | wanodya kang kangge nglaki | dinakwa kirang prasaja | prasasat andarubêksi ||

99. guna sarat anu-anu | kang kaduk lonyo mastani | saking onthèl aswa wastra | pami makatêna yêkti | kula purun toh apitan | bok inggih nyêdasa wani ||

100. botên sande dangu-dangu | winados kados punapi | tamtu kawanguranira | dhasar kang priya cêngkiling | pinulasara kayangan | lamun sabar milalati ||

101. Bok Drêma gumuyu matur | pancèn wuruking wong laki | kêdah matrapkên punika | mung kuciwa botên gampil | kangge

--- 3 : 44 ---

para nèm samangkya | sarat kang wus kula cobi ||

102. gampil kalampahanipun | cêsplêng botên mindho kardi | duk pakne si gêndhuk mothah | kaol wasiyating kaki | kaliwêtkên mawi dinar | milih wos kang sukanandi ||

103. yèn wus mêndhak ngore rambut | cincing sanginggiling wêntis | lapal kang kèsthi ing cipta | donga kabula kaping tri | sarat malih mawi ulam | pes-pesan rêmpah kacindhil ||

104. ginêcak mêmêt kang lêmbut | ri wusing matêng lumadi | kaladoskên kados adat | rêrangkening ulam kenging | mung sakawontênanira | sunat mawi tata lair ||

105. ngadi busana kang patut | pinantês tibaning liring | yèn marak sarêngan dhahar | kang parêk radi kapering | dèn mulat puluk sapisan | tèlêpe dipun sarêngi ||

106. mèl kang kèsthi jroning kalbu | niyat ingsun ambarêngi | lêbuni kalimatira | kamamu kamaku jati | rasaku iya rasanta | têtêp si atma tunggal sir ||

--- 3 : [45-46][17] ---

--- 3 : 47 ---

108. tingali | sabobotipun tinilar | bojo papat tan prihatin | malah kêrêp rêraosan | suda butuhku samangkin ||

109. wontên malih pêrlunipun | kajawi kanggêp ing krami | manawi jroning sanggama | tumètèsing wiji dadi | ring lare watêk èngêtan | ngrêtos dhatêng kawruh batin ||

110. nadyan wus mari kamaru | inggih taksih kula èsthi | kantun anyantuni sêdya | bisa anak-anak bêcik | bab punika sampun nyata | pun thole kang ăngka kalih ||

111. sawawrate lare dhusun | clêmongan radi pratitis | sawêg ngumur sangang warsa | rekane sok amucuki | bapakne asihe tumplak | mring pundi-pundi tan kari ||

112. nanging nakale kalangkung | wus mangrêtos katiban sih | ambakna kula sumêlang | yèn kalantur ngadi-adi | inggih manawi raharja | taksih sagêd nguja siwi ||

113. Nyi Tambangprana lingnya rum | lêrês si adhi kang watir | ingkang saupami kula | botên parlu kinthal-kithil | lajêng katitipna marang | pondhok paguron kang bêcik ||

114. owêl manawi kabanjur | lare sampun dhasar lantip | niku lare [la...]

--- 3 : 48 ---

[...re] sing pundi ta | winangsulan pun Sudaim | mèsêm Nyai Tambangprana | jênênge minăngka titi ||

115. Ni Jarwalêksana matur | manawi pakne nyondhongi | kula purihipun misah | kajêngipun kesah ngaji | nanging kula gadhah kiyas | kados botên nayogyani ||

116. kabêkta watêkanipun | mati urip dikêloni | ing wingking botên kamanah | sring-asring kula grètèhi | wangsulanipun glayêman | cikbèn ta wong isih cilik ||

117. kêrêp dados witing padu | inggih saking pun Sudaim | kalangkung nganyêlkên manah | sabên kula sarêngêni | bapakne mangsuli nyêntak | besuk rak ngrêti pribadi ||

118. Si Daim iku nyawaku | mara tutugna kang pasthi | sira sun rangkèt bêdudan | kula lajêng amangsuli | dhalang ngilangake sulang | wêlasmu têmahan lalis ||

119. Nyi Mênail nyaru wuwus | dhatênga ing pundi-pundi | kathah padudon bab suta | nanging botên trusing ati | mandar dados pêpaesan | antuk babahan mangun sih ||

120. rèrèh ing panglipuripun | dhidhis kewala wus lilih | botên botêne yèn sida | ukuran sami nglampahi | nyê [nyê...]

--- 3 : [49-50][18] ---

--- 3 : 51 ---

[...katên] witing têminah | dhatêng si kothok kang bêling | măngga dipun tintingana | Bok Gopa kinarya saksi ||

122. sintên kang maksih yatprètu | cuwa botên tamtu dadi | kandhêg dayani cêmêngan | êndême nuwuhkên budi | lês-lêsan pêpindhanira | mancat laladaning gaib ||

123. gampil mrih pangluyutipun | tetahan sinau mati | cêkap saking rêm-rêm ayam | nimkat makatên kang kèsthi | sahwat saksat sêsambenan | mung sapisan sabên sasi ||

124. winangsulan lowongipun | ping sanga likur kang pasthi | Nyi Gunawinangun sugal | kula sêpaos bok mati | dhasar wong kang kaya kula | maksiyat nyêrèt sarimbit ||

125. sakalihan sampun luluh | jroning sês kang dèn raosi | musarawat warna-warna | babagan ngèlmu sajati | marêming wuru pangrasa | sarêngan ring sonya ruri ||

126. lho rak punika witipun | botên kumatani-tani | sampun kalêbêt ing adat | suda rarasing arêsmi | korup dhatêng layap-layap | nglêgèyèh nêkuk gêguling ||

127. yèn rinaos saenipun | semah anyêrèt sarimbit | adat botên [botê...]

--- 3 : 52 ---

[...n] sagêd pêgat | watêk sabiyantu budi | nanging kalangkung mêmêlas | kang wus kabanjur ya wis[19] ||

128. botên kenging dipun tiru | labêtan kula puniki | manèka langkung ru-ara | manawi sami tinagih | măngka langip pêpailan | liwung kêkuwatan gingsir ||

129. kawuron hawa waringut | purêngên dahuru wikir[20] | kablusuk alam kiyanat | ratu-ratuning wong sakit | dêdrêg bêbalangan ulat | wêlu anguwêl umêli ||

130. manawi sru kasokipun | nêmpuh byat dipun rosani | ihtiyar tilar pikiran | lêsah-lêsah anglampahi | tur dèrèng kantênan angsal | êmbuh mati êmbuh urip ||

131. Bok Gopa sampeyan sambung | bakyune Kasan Banudin | wangune dèrèng pitaya | Bok Gopa mangsuli ênggih | jangji bab madat kewala | sêngsêman kula wit cilik ||

3. Asmaradana

1. kulina anguli-uli | kilap sabab kang punapa | daya kang makatên wite | dèrèng pinanggih ing akal | para maksiyat madat | katrêm nèng ngriku kajlungup | mungkur rarasing sanggama ||

2. kang makatên wau yêkti | nanging mawi êmpan papan | kang madat pintên umure |

--- 3 : 53 ---

yèn taksih nêdhênge yuswa | inggih maksa galiyak | amung wontên kaotipun | lawan ingkang botên madat ||

3. yèn tumrap wong kang wus wanci | sêpuh sasat babar pisan | sahwat kèngsêr dening tike | lan semah kadya sudara | nadyan nèng patarangan | narimah kirikan amung | marang carêm arang-arang ||

4. kang kula gumuni lih[21] | daya pangaribawanya | wong madat kandhêg sêdyane | têbih mring ambêg gambira | berawa sura sirna | têntrêm talatosanipun | mindêng bêbudèn kêkêran ||

5. lan sugih pangathik-athik | thukul sajroning lês-lêsan | tumêkèng gaib anggêpe | nikmat kang tanpa upama | ujare wong mêmalad | padu-padune kabanjur | anjingglêng marang maksiyat ||

6. kula usul anguruni | kangge mêwahi piwulang | awon-awon gih kajênge | ayak kalangkung utama | wanodya kang sambada | kang kêdah tinut ing kakung | mrih tutut dadi simpênan ||

--- 3 : 54 ---

[...sana] pangglêmbuk | dèn gratèh ywa kongsi kêmba ||

8. upami kang priya sakit | slêmêt mulês sêbah sayah | dipun aturana nyêrèt | punika sakit adhakan | kenging kangge tetahan | yèn wus panglantihe atul | aywa kêndhat dèn ujaa ||

9. lamun panyakote dadi | botên-botênipun kesah | tuwajuh dadi têpèkkong | mungkul datan byang-êbyangan | racut saliring karsa | ngalèsèt krasan nèng kasur | pantês tumrap pra sambada ||

10. nanging asring suduk gunting | têmah dadya katularan | sampyuh sarimbit tan nyêrèt | ya cikbène babar pisan | jêr sampun tinêmaha | pangèsthi pêpuntonipun | uripku lantaran nikmat ||

11. Nyi Găndawacana myarsi | rêrasan kang warna-warna | sadaya inganggêp rèmèh | mèncêp sajroning wardaya | tan wontên kacondhongan | katon lêlèjêming sêmu | sir kawêtu sêmang-sêmang ||

12. ingkang dadya walangati | manawi urun wêwulang | kawanguran saèstune | wit Nyai Găndawacana | tilas lampah planyahan | sarêng sampun radi kombul | winisudha ajar bêksa ||

13. dangu-dangu têtêp dadi | ringgit topèng

--- 3 : 55 ---

bêbarangan | komuk saparisolahe | sarêng sampun saya tuwa | uripe katiwasan | suprandene sok malat kung | tumrap wong umur sawidak ||

14. dupyantuk parmaning Widhi | martobat lêpating patrap | kèndêl saking planyahane | sinemah Găndawacana | dipun jak puruhita | mring Kramaleya kang mashur | tambah tuminahing manah ||

15. Nyi Tambangprana sampun wrin | lêlabuhan kang kadyeka | ingumpêt mêksa kawêlèh | èngêt Nyai Tambangprana | duk lagya pinantyan[22] | topengan samuwanipun | Găndacana Gunungsêkar ||

16. pun mèdêm namane nguni | Tambangprana kalêsikan | mring Marjintên dhuh kakang bok | punika dipun sruweya | pun adhi Găndacana | mangke tamtu sagêd matur | pitutur langkung sampurna ||

17. wit pun Găndacana nguni | sampun nate botên sida | kèndêl samantên kakang bok | Marjintên mangsuli paran | kang dadya darunanya | rêmbag kêmêngan tan laju | pinunggêl tutur tan sida ||

--- 3 : 56 ---

Marjintên nolèh ing pungkur | mriki adhi Găndacana ||

19. bok inggih ngurun-uruni | sawontênipun kewala | awon sae sami kangge | jêmbaring kawruh punika | kang tanpa têtampikan | măngga adhi sampun rikuh | matur Nyi Găndawacana ||

20. kula matur jarwa jati | kawruh wus kadaluwarsa | ing nguni sampun kayêktèn | panitikaning pra priya | tan kenging dipun angkah | angèl ing pangungkihipun | kados sampun dipun kodrat ||

21. priya tinut ing pawèstri | mirit saking tata krama | sanggama dadya pasêmon | wiwit jaman Jamajuja | wong wadon wontên ngandhap | sumaos wêwadosipun | sumarah pangrèhing priya ||

22. marma kang pêrlu binudi | marêming carêm sumarah | wose mung ngriku thok-thêle | nadyan tan patos warnendah | kenging kangge puwungan | waton kacêkaping pêrlu | sampun dados pangasihan ||

23. kawêkèn Marjintên angling | punika rêmbag punapa | kula dèrèng patos ngrêtos | adhi Nyai Tambangprana | dèn enggal tanggapana | titi rèntèsing pamuwus | ngêmot ngèlmi pêpêthingan ||

--- 3 : 57-60[23] ---

--- 3 : 61 ---

24. di | wontên ingkang kalung dhêsthar | trêping sêrat pênyu mèncèng | wontên kang kantun kotangan | klambi sêmampir pundhak | sawênèh gaguprut êndhut | kintên-kintên mêntas dhawah ||

25. wah ingkang kula ênêki | yèn nguswa tilar kuwaya | wontên ing pipi dalèwèr | tan dangu bedhangan kula | prapta bêkta sanjata | pratitis pangêlèsipun | jumêdhot tan măngga sesa ||

26. satunggal sampun ngêmasi | kula lajêng tilar wisma | tobat dumugi samangke | awrat dados palanyahan | dosane ngămbra-ămbra | kêrêp anjalari padu | adon-adon rajapêjah ||

27. gêdhêg kang sami miyarsi | prasajane Găndacana | saliring wêwarta barès | sigêg kasaru praptanya | Ni Padang kang dinuta | ngadhêkês sumiwèng ngayun | umatur sowan kawula ||

28. dinuta rakanta kyai | jêngandika katimbalan | dhawuhipun ewadene | manawi taksih karênan | wontên ing ngriki jênak | inggih kadhawuhan nutug | rèhning sampun wanci dhahar ||

29. punapa kapundhut mriki | raka paduka sumarah | Marjintên alon wuwuse | iya matura sandika | Ni

--- 3 : 62 ---

Padang aja susah | ngalih gon pangruktènipun | adat bae lêstarèkna ||

30. bibaran saking botrawi | praptèng panti kêmbul dhahar | pra siswa sarêngan kabèh | tan pae jalu wanodya | banjêngan sarimbitan | sasêlane silanipun | uyêl kang sêsêlan anak ||

31. pra siswa suka angênting | sênêng sajroning agêsang | muput sakarsa-karsane | kawêntar siswa Cêpaka | tan wontên tiyang mlarat | tan wontên tiyang balilu | waradin botên sungkanan ||

32. sami rahayu ing budi | bèrbudi ambêk wêlasan | kêncêng mring kalumrahane | rukun bêbudèn raharja | pamèting kasugihan | sêsambèn bari lumayu | prandene matumpa-tumpa ||

33. kalayan pakarti gampil | sah datan saking rêrekan | kang mulung sami eklase | nadyan kang karêm maksiyat | amung minăngka sasap | mindêng kaèngêtanipun | têbih pakarti kanisthan ||

--- 3 : 63 ---

[...n] ||

35. rampak lêgawa ing pati | sumarah tan sêmang-sêmang | pêcat nora suwe-suwe | tan wontên pati sangsara | lantaran paripaksa | anglês tilar gănda rum[24] | kramat kubure angambar ||

36. tumrah mring para rarywa lit | suson praptaning diwasa | waras lêmu-lêmu kopèn | tan wontên kang murang sarak | tuwajuh doyan wulang | bêkti marang rama ibu | calon dadi dandanan[25] ||

37. tur warnane rêsik-rêsik | tan măntra wêwijèn desa | kathah kang ragi nyalênèh | kadya têdhaking rah mulya | èstri yu mawa cahya | mutri solah bawanipun | yèn priya sêmu nyatriya ||

38. sanadyan trahing wong kuli | tèse lawan puja măntra | dadi nut kalamangsane | wêninging atma nirmala | tan guru drênging karsa | tumuruh ing turas anut | awon saening sanggama ||

39. amung cacade sathithik | wong kang linulu ing bêgja | owêl têmên têmahana[26] | sami kinodrat palastra | dhuh Allah eman-eman | tuju-tujune wong ngriku | sampun olah kasantosan ||

40. pêpunton praptaning pati | kauntungan wong Cêpaka | baku bok kayaa kuwe | ing

--- 3 : 64 ---

măngka watêk kang lumrah | sanadyan kasarakat | mingkuh mring antakanipun | sing ditêdha bae apa ||

41. makatên kontaping warti | tambuh kang samya pruhita | mring Kramaleya praptèng don | salami ngeyub kabagyan | we-suwe katularan | sêmpulur kadya linulu | lulus dayaning ngèlmi kak ||

42. sabibaring kêmbul bukti | Kramaleya angandika | apa yayi darunane | jênak lêlangên ing tirta | apa ingkang rinasan | Marjintên matur pukulun | inggih namung gêgujêngan ||

43. Nyi Tambangprana matur ris | kadya wau kang rinasan | rancagan pinêndhêt wose | gumujêng Ki Kramaleya | iya luwih prayoga | aku nguruni pitutur | palupi kanggo lêpihan ||

44. tanggaku ing Sêmpu nguni | ana bêkêl sêsomahan | Ngantèn Sajaya arane | somahan wit jaka rara | ingkang wadon pêparab | Sulbitun parawanipun | runtut sajroning tri warsa ||

--- 3 : 65 ---

[...tra] ||

46. lawase windu titi[28] | kalantur Ngantèn Sajaya | tansah anguja karêpe | kaya wong tanpa èngêtan | tan tolih ruwiyatma | ewadene Boka Sulbitun[29] | antêpe tan nêdya krama ||

47. mêmungkul among sutèstri | iku kang pinuja-puja | janji arjasa lawase | tan mèngèng sêtyaning priya | pancèn wadon pilihan | yèn rupane ora ayu | ananging datan kaguwang ||

48. eramku kapati-pati | lawan Bok Ngantèn Sajaya | yèn katimbang lan umure | yêkti durung paja-paja | bisa cêgah sanggama | èsthining tyas kang sok konus | manjinga tapaning atma ||

49. iku musthikèng tèki[30] | awit Bok Ngantèn Sajaya | wus tau angrasakake | nikmat rarasing asmara | puwara bisa nyêgah | beda lawan ingkang durung | durung nyam-nyamên ing rasa ||

50. Marjintên matur kiyai | ngumur pintên Bok Sajaya | mêngko tak eling-elinge | duk tininggal mring kang lanang | ayak ngumur wolulas | têkaning umur nêmlikur | lagi mèh ulih-ulihan ||

51. yayi aku ambalèni | sêsorah carita ngarsa | yayi mangkene

--- 3 : 66 ---

candhake | dahat Bok Ngantèn Sajaya | gone dadi wêlasan | ing kadang kadeyanipun | wus lola tinilar garwa ||

52. yèn nuju ngenggar mong siwi | nèng natar nêdhêng purnama | kèh rowang kang ngrigênake | tuture para kang rêna | ya talah Bok Sajaya | dika lagi taksih payu | sing dintèni bae apa ||

53. rayat andika wus lali | katimbang angagak-agak | wiwit saprana-saprene | wangsulane Bok Sajaya | ah niku rêmbug napa | watone taksih dèn aku | dados jêjêring ruwiya ||

54. bokmanawi besuk eling | laline linut cat-catan | jêr anake gih mung kiye | upami lulus lalinya | mung tumrap dhatêng kula | balik anake kêpripun | nadyan doh taksih rinêksa ||

55. mênèk bapakne Sulbini | kang lajêng lali mring kula | luwung luwas salawase | bètên kêdah sêsomahan | niyat laki sapisan | ngêmungna pakne si gêndhuk | makatên pangèsthi kula ||

--- 3 : 67 ---

awake pupuk | waras nora dadi apa ||

57. antêpe ngebat-ebati | sumèlèh ing tyas sumarah | adoh tarajang balere | dene Si Ngantèn Sajaya | lawase ninggal garwa | sabên rabi nora tutug | tur tan ana kang patutan ||

58. satindak-tanduke sisip | plok pisah lan Bok Sajaya | kasangsara lêlakone | nadyan wus rabyantuk sanak | dèn ugung maksa pêgat | têgêse liding pitutur | tan liyan kêna wêwêlak ||

59. alat ingkang milalati | tan amung para tiyasa | nadyan wong sadhengah bae | yèn tumêmên antêpira | lambaran tapa brata | ngrungkêpi kotamanipun | nora kêna sinuwawa ||

60. aywa ngrèmèhkên pèh èstri | tanpa ngèlmu apa-apa | lamun karosan sêrike | jêriting cipta ngumandhang | nèng ngayunaning Allah | walêsing walat tumiyung | sumiyut karya sangsara ||

61. Bok Sajaya barêng myarsi | wartaning garwa sangsara | suprandene runtuh luhe | mêmuji muga arjaa | sambat lesan atmaja | ya talah têmên ramakmu | gêndhuk belaa sungkawa ||

62. wêktu iku Si Sulbini |

--- 3 : 68 ---

lagi bae bubar sunat | sok dikongkon lan biyange | nguluri sakadarira | sandhang kalawan pangan | sanadyan adoh sinungsu[32] | pisungsung anggêre têkak ||

63. Sajaya angrumangsani | kolêg nèng ngalam cilaka | saka kêtliwêng akale | wite mung kurang wêkal[33] | sapele tinurutan | têmahan lara kaduwung | linawu walating garwa ||

64. panggrantêsing tyas prihatin | putêk anata graita | nanging nora nganggo luwe | lagi erungan carêbak | sêmèdi durung bisa | judhêg gêgêdhêganipun | jêbul ngajak lih-ulihan ||

65. pra siswa jalu lan èstri | gumêr gumujêng sarêngan | Marjintên alon-alon ature[34] | punika pantês katulad | antêpe wong akrama | têngga brok kewala rampung | jelunge marang bok tuwa ||

66. dados kasinggihan adhi | Nyi Tambangprana nalika | angginêm wulanging wadon | mantêp dumugi palastra | raose saliringan | kadospundi lajêngipun | Ki Tambangprana sumêla ||

67. botên nglêngkara wit saking | dhaub jaka lan parawan | kathah ingkang sagêd awèt | beda dhudha

--- 3 : 69 ---

lawan răndha | dhaub sami sêmbuhan | upami anjinging dhuwung | sêgrèkane pring tumbêngan ||

68. sambekalanipun gampil | nêmbe eca pêpasihan | katrucut nyatur bojone | sanadyan wus jênat lawas | bêcike gawang-gawang | botên pae èstri jalu | nuwuhkên rasa-rumasa ||

69. guguk Nyi Tambangprana ngling | marang somahe ambalang | kulit kokosan tinamplèk | wong wis tuwa lêlonyotan | gunême nyangkal wadhak | nora nganggo adu sêmu | ana răndha pirang-pirang ||

70. Ki Tambangprana mangsuli | ya durung mêsthi tumbêngan | walak-walak warangkane | yèn randhan sombro kewala | kanjingan kêris tuban | malah mayar garapipun | ganjane măngsa numbênga ||

71. ana răndha anambungi | kiyaine Tambangprana | yèn ngandikan sok garêndhèl | padu-padune moh kalah | sêmbèn nyêmoni răndha | Tambangprana muwus dudu | răndha wong randhaning kadga ||

--- 3 : 70 ---

[...spundi] lajêngipun | sarêng sampun tuk-antukan ||

73. yayi lamun sirarsa wrin | barêng wus ulih-ulihan | lagi sacăndra lawase | Bok Sajaya tinggal donya | muksane luwih rikat | jalaran lêlara takngun | bab pati kalêbu ngadat ||

74. ora parlu dadi pikir | pancèn Si Ngantèn Sajaya | kang kêkandêlên dosane | lagya ngrumangsani lêjar | nutuke kabêcikan | wasana somah amurut | Sajaya gênti angarang ||

75. mungguh kukume wus mulih | pangèsthine Bok Sajaya | kayêktèn bisa kalakon | nora ketang sapanginang | iku dayaning tapa | tapake têkan ing kubur | kabul asmane tan owah ||

76. sun punggêl samono yayi | rasane lamun rinasa | dadi wasita katonton | pantês yèn sinudarsana | santosaning wanodya | têtêp sêtya praptèng lampus | kawahyon laki sapisan ||

77. Marjintên umatur malih | paduka kalangkung damang | punapa tèmplèk kemawon | muwus Kyai Kramaleya | tăngga tunggal trêtêpan | sasolah bawane wêruh | kanaya wêruh maringwang ||

78. marma [mar...]

--- 3 : 71 ---

[...ma] pamujiku yayi | marang para anak-anak | nora pilih kabèh bae | kasinungana antêpan | angrungkêpi kotaman | kang sah kalayan pituduh | hèh para rum marenea ||

79. sira padha sun tuturi | ngèlmune wadon utama | mangkene ing saranane | sadurunge sêsomahan | pikirên kang sampurna | yèn wus sakabèhe mathuk | banjur dhauba kang eklas ||

80. jroning winêngku ing laki | dèn sêtya praptèng dêlahan | sibèng aywa salah wèngwèng | ngèsthia laki sapisan | kajaba pêgat pêjah | dene yèn ana kang darung | kadêrêng salin lanangan ||

81. pasthi ingsun mituruti | siksaku kanthi pirêna | kari nirokake bae | wadon kang nêdya lenjehan | lakia dadi nalar | mila sun wèhi pêpacuh | yèn isih anèng Cêpaka ||

82. nora kêna laki ping-ping | bêcik momonga sarira | nèng pasar padunungane | kêna rinasuk sadhengah | kalayan prabeyarta | kèh sathithike miturut | wujuding wănda wadana ||

83. manawa wus dèn niyati | manjing wanodya prabeyan | kang mantêp marang tekade [te...]

--- 3 : 72 ---

[...kade] | aywa pilih sasênêngan | dimène nuli rusak | yèn wus karusakan gêtun | gêtune nuntuni tobat ||

84. wong tobat iku prayogi | yèn durung kadaluwarsa | isih bisa bêcik manèh | ya bêcik-bêciking cacad | mulya-mulyaning rusak | beda lan kang talês mulus | lêlakone saya brêgas ||

85. Marjintên matur kiyai | pasiksan wau prayoga | tumrap wanodya barèsèt | upami wontên parawan | laki sapasar bubar | pêgat dèrèng ngantos atut | punapa nama lenjehan ||

86. winangsulan dudu yayi | têmantèn sapasar bubar | dumunung kaluputane | bapa biyunge priyăngga | duk arsa pinangantyan | kalimput panyrapatipun | praptaning don tuna dungkap ||

87. sarate kudu tinari | ana saure lan ora | nèng pasêmon katrangane | inêmat kang kongsi tamat | aywa pèh iku anak | pinuja krama marucut | têmah lingsêm kapitunan ||

--- 3 : 73 ---

pukulun | wau pangrèhing wanodya ||

89. sapunika ingkang mugi | kaparênga paring wulang | mring priya sapasiksane | iya yayi mèh kalepyan | hèh siswa sumurupa | sêtyaning rusiyanipun | kang mrih têntrêming somahan ||

90. poma aja wani-wani | niyaya ambêk rusiya | lan karya sriking atine | yèn kaliru prênahêna | wêlêgên ing piwulang | wulangna ywa sêru-sêru | nanging rasane kang kandhas ||

91. yèn maksa durung mangêrti | mung puwungên angapura | bokmanawa suwe-suwe | tumindak ngandhang piwulang | mila dipun sarănta | dene lamun mêksa tan wruh | sabarna aywa kopêgat ||

92. wênangmu amêgat rabi | manawa wani bedhangan | kang wus têtela cihnane | nuli kipatna kang rikat | aywa kongsi ngapura | iku têtalêran kisruh | mijèni manungsa kompra ||

93. parlu apa dèn rawati | sira yèn paksa ngapura | sumingkira saka kene | ngadêg tilar rajabrana | yèn pamêgate eklas | sun rabèkake sing ayu | sêtya kang nora kacuwan ||

94. manawa wus dèn bêktèni | ing èstri dahat susêtya | kang kayêktèn [kayêktè...]

--- 3 : 74 ---

[...n] utamane | wani niyasat karya sak | sun patrapi pasiksan | tunggala lan bau jagul | mêtu gêlênganing siswa ||

95. yèn somahe anglabuhi | narima dèn ajak kasar | iya sukur sakarêpe | amung kalamun lênggana | nora kêna pinêksa | kudu pisahan rumuhun | ananging durung pêgatan ||

96. sakarone ngong pacuhi | padha nora kêna krama | parlu ngêntèni têmbene | yèn mari rusiyanira | pratela lawan sumpah | kumpula tanpa pakewuh | sapa kang mampang piwulang ||

97. muga ginanjara lali | marang saliring wêwulang | sangsaraa salawase | nanging ngumura kang dawa | awèta katiwasan | sing sapa wêdi pêpacuh | oncata saka Cêpaka ||

98. sidhêm pra siswa jalwèstri | prasêtya wus ekapraya | janggirat sarêng saure | sandika darmi lumayan | sabdanta tan nglêngkara | makatên têmahanipun | tiyang kang mungkur wasita ||

4. Pangkur

--- 3 : 75 ---

pundi antêping kapti ||

2. Kramaleya angandika | ywa sandeya yayi pitutur mami | mring sira kabèh tan wurung | kari ngêntèni măngsa | yèn kadadak ing dina iki tan patut | kudu ing ari ngijabah | Sukra Sarkara ngarsèki ||

3. nuju gumantining căndra | kasêmbadan angidak witing warsi | kinarya patrapan mungguh | wiritan tanpa măngsa | kurang urmat saking unusaning wuruk | srantèkna kurang sadhela | sapatine sasi iki ||

4. hèh para siswa wanodya | sadurunge Marjintên ingsun wirit | kêrêp pasrawungan catur | tuntunan mungsawarat | Nyai Tambangprana matur dhuh pukulun | siswanta botên kaconggah | kakang bok langkung pratitis ||

5. sampun kanyatan widagda | jajah marang pangawruh lair batin | prigêl sambung rapêtipun | maton kênyame mêmbat | kang rinêmbag tamtu lêlandhêsan kukum | sampun judhêg botên nyana | kalêmprênge bêbayani ||

--- 3 : 76 ---

[...tên] badhe amudhoni ||

7. Marjintên mèsêm lingira | măngga adhi anggantèn sêdhah sêmprit | tigas gagang ayu-ayu | kula racik priyăngga | anêtêpi watêking tiyang jinunjung | sarat kêdah agêng manah | Tambangprana malengosi ||

8. măngga sami ginaliha | beda têmên wong punggung lan wong lantip | lamun dudu parêngipun | baut karya pasangan | klêmak-klêmèk yèn ngacêmut jêbul cucut | kêcape kaya tênanan | tur kawula botên lamis ||

9. Marjintên matur ing raka | aturipun adhi Tambangpranèki | saking rumaos pukulun | dèrèng măntra tumimbang | lawan para sadhèrèk siswa sadarum | mung ngêmong ngecani manah | rèh lagya katêmbèn panggih ||

10. dèn ugung botên cineda | langkung sagêd parèstri dhusun ngriki | lêbda pamikating kalbu | mrih kawonging srawungan | yèn padudon garêncênge lir saèstu | praptaning don nunggil tekad | pukulun kula kapengin ||

--- 3 : 77 ---

[...k] ragi ngantukan | tilêm dèrèng cucul kêris ||

Sambêtipun punika kawrat jilid ăngka: 4.