Wali Sana, Tanaya, 1955, #124 (Pupuh 12–25)
| 1. | Wali Sana, Tanaya, 1955, #124 (Pupuh 01–11). Kategori: Arsip dan Sejarah > Umum. |
| 2. | Wali Sana, Tanaya, 1955, #124 (Pupuh 12–25). Kategori: Arsip dan Sejarah > Umum. |
| 3. | Wali Sana, Tanaya, 1955, #124 (Pupuh 26–38). Kategori: Arsip dan Sejarah > Umum. |
| 4. | Wali Sana, Tanaya, 1955, #124 (Pupuh 39–57). Kategori: Arsip dan Sejarah > Umum. |
Pencarian Teks
Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].
12. Sinom
1. wau wong agung katiga | praptèng têpining jaladri | samya ngupaya nangkoda | kang layar mring tanah Jawi | sêdya anumpal-kèli | ngaleyang kalayu-layu | raryan ujunging karang | rêrêm mèt pêngaring-aring | ing sagara ruhara mangayubagya ||
2. praptane ri sang katiga | êrob rumarap kang warih | sumirat lir sumamburat | surat kasorotan rawi | karênan warni-warni | rêna kaananing ranu | pêtha manthuk pêpanthan | êsthane tumut angèsthi | lêstarine dènirarsa angajawa ||
3. lumut lumêr lamat-lamat | kasurung panranging warih | obah-obah mawa ombak | yayah sung pangarih-arih | dèn asarèh ing kapti | sampun nêrang -nêrang laku | sêsarah anggêlasah | taru ruru mawa sari | ngambar-ambar rumambah nanduki grana ||
4. karya sumyahing sarira | lêsah sah kasrang ing angin | ngungun ing pangangênira | manganti-anti tan prapti | baita kang lumaris | dadya wong agung katêlu | eca langên muhara | wontên coba andhatêngi | anênungkul nungka pangikaling beka ||
5. tan antara dangu prapta | janma duryasa kêkalih | wasta Supali Supala | mbêbegal karyanirèki | sura berawa sêkti | tau tate tandhing ji-tus | purwane botoh kalah | dunya wisma suta rabi | samya têlas tinohakên
--- 51 ---
ing kasukan ||
6. dadya surak anggêrangsang | kapanjingan manah juti | roro sanak ambêbegal | ngèdhèng nggodha ngadhang margi | nggêgiro briga-brigi | ngalambrang saantukipun | Radèn Patah ngandika | yèn ana wong mbegal kalih | Radèn Kusèn kinèn mire sumingkira ||
7. rèhning rare dèrèng masa | lawana lumawan tandhing | mimbuhi karya rubeda | Dyan Kusèn lawan Sèkh Sabil | lajêng samya sumingkir | wong begal narajang purun | Radèn Patah cinandhak | wong bêbegal kasaliring | kalih pisan kajongor tiba kalumah ||
8. satangine narik kadga | Rahadèn Patah tinitir | wanti-wanti linarihan | ananging tan angênani | pangrasanira kadi | anuduk wayanganipun | dangu-dangu wong begal | gigal curigane giris | kalih pisan kaprabawan ing kiparat ||
9. ambruk rubuh kalabakan | sêsambate nuwun alim | sanalika Radèn Patah | kèndêl angêningkên galih | karamate martani | lajêng prapta angin ribut | prahara aruhara | wong begal katub ing angin | samya tiba ing wismane sowang-sowang ||
10. raharja tanpa sangsaya | kamuman ing pangaksami | samading kusuma-tama | kataman têmah amari | maarda durtèng kapti | atabêri mamardya yu | tataning anggaota | tita anglêgutèng tani | rantaning tyas juti antuk paramarta ||
11. wau ta Rahadèn Patah | lajêng ngawe ingkang rayi | Radèn Kusèn gurawalan | marêk kalawan Sèkh Sabil | samya masêmu tangis | tan nyana manggih rahayu | Radèn Patah ngandika | pan saking marmaning Widhi | maksih padha rinaksa katiga pisan ||
12. dèn samya gung anarima | sang kalih samya ngastuti | wahyaning kang pangandika | wusnya ngaso sawatawis | lajêng lumampah malih | katiga rendhon ing laku | nèng têpining [têpi...]
--- 52 ---
[...ning] samudra | samya sumêngka ing wukir | kèndêl saluhuring ardi Rasamuka ||
13. samya amêmati raga | mêsu amêmasuh budi | mamrih kasidaning sêdya | muntu tyas ing sari ratri | kacarita tri sasi | nèng Rasamuka manungku | antuk sih parmaning Hyang | wontên nangkoda lumaris | saking Bangkahulu nêdyanjrah ing tanah ||
14. praptèng pasisir Palembang | palwa tan sagêd lumaris | dadya susah sanalika | cipta kataman bilahi | nangkoda mêrês budi | paran rèh karananipun | kandhêging ponang palwa | tandya waspadèng pangèksi | yèn sukuning sêngkan ardi Rasamuka ||
15. kanggènan rare jêjaka | katri samya pêkik-pêkik | Juragan ngartika ing tyas | kèndêling palwa bayèki | kang mawa rarya katri | bok darahing pandhita gung | myang trahing witaradya | dadya adarbe punagi | yèn baita bangkit mentar ngèstu pada ||
16. sanalika punang palwa | saksana nulya lumaris | kandhêg paminggiring arga | Nangkoda anglaksanani | tumurun saking kèci | lajêng sumêngka ing suku | ing wukir Rasamuka | marêk radèn putra katri | dhewe-dhewe sumungkêm nganorkên raga ||
17. sarya umatur ngrêrêpa | dhuh anggèr-anggèr wong sigit | kang andon sudira brata | suwawi yèn amarêngi | karênaning panggalih | kula aturi mêmundhut | barang sèsining palwa | kang apèni rajapèni | kinarsakna kawula datan suwala ||
18. sira wong agung katiga | pangandikanira aris | sêmulêt mêmalad prana | he wong sanak kang sêdyapti | sih kadarmanirèki | bangêt panarimaningsun | nanging aywa rudita | dèn ruktènana pribadi | dananira kang sarwèdi sun tan nêdya ||
19. amung yèn panujuning tyas | ingsun nunut numpal-kèli | jogna jajahaning Jawa |
--- 53 ---
Nangkoda suka miyarsi | matur langkung prayogi | mangkana sasampunipun | wau radèn katiga | têdhak kerid manjing kèci | tan antara baita mangkat alayar ||
20. antuk angin karya gancang | baita tan dangu prapti | laladaning lêlautan | pasisiring Surèngwèsthi | labuh jangkar wus minggir | ya ta wong agung katêlu | tumêdhak ing dharatan | Nangkoda tur pangastuti | sinamaning sabda prasidaning lampah ||
21. nangkoda lajêng umangkat | ngalaya alayar malih | parêng lan radèn katiga | sah saking têmbinging tasik | praptane Ngampèlgadhing | kacaryan dènira ndulu | asrine bale panjang | santri rêgêng bawa dhikir | atilawat sêsingiran salawatan ||
22. sêngsêm rumasuk ing driya | natmata tataning sastri | dadya sande sêdyanira | dènnyarsa suwitèng aji | mring prajèng Majapait | nênggih Radèn Patah wau | karsa apuruhita | maring ing Jêng Sunan Katib | kang ngimami kaharjaning Ngampèldênta ||
23. nanging kang rayi tan rêna | lan pawong mitra Sèkh Sabil | kêdah kumudu suwita | maring Natèng Majapait | Dyan Patah angastuti | mring mitra lan arinipun | lajêng asêsewangan | sahe Dyan Kusèn Sèkh Sabil | Radèn Patah umanjing ing bale panjang ||
24. pinanggihan santri lurah | kang rumêksa amajibi | anama pun Alim Du'llah | sasampuning salam taklim | tandya bagi-binagi | sayogyaning rèh rahayu | Radèn Patah tinanya | aran don sêdyanirèki | Radèn Patah pêpajar sajarwèng warta ||
25. anama Rahadèn Patah | saking Palembang nagari | sutaning Sang Arya Damar | praptane sêdya ngabdi |[1] maring Suhunan Katib | Alim Du'llah mentar gupuh | marêk ing Jêng Suhunan | dinangu umatur aris | lamun wontên rare praptarsa suwita ||
--- 54 ---
26. ature duk atêtannya | wus rinèntèsakên nuli | ing bêbuka têkèng pungkas | Jêng Sunan suka miyarsi | lan ing nguni ngemuti | duk anèng Palembang rawuh | amaringi pêparab | sutèng Arya Damar nguni | kadi ingkang angaturkên Alim Du'llah ||
27. Jêng Sunan lajêng dhêdhawah | sang prapta kinèn nimbali | Alim Du'llah tur sandika | mêsat tan antara bali | Radèn Patah wus kerid | praptèng ngarsa ngaras suku | nulya lênggah satata | kinurmatan dupa wangi | ngambar-ambar lir ambagya para yogya ||
28. Jêng Sunan ing Ngampèldênta | langkung rêsêp aningali | warnane Rahadèn Patah | dyatmika sarwa rêspati | Rahadèn Patah ugi | jrih asih sumungkêm suku | mring Sunan Ngampèldênta | rumasuk nrus lair batin | dupi sampun rêrêm sarèh sawatara ||
29. tinuju ing pamudyarja | sudarmanya kang mandhiri | dènira bawani praja | anèng Palembang baladi | Dyan Patah matur aris | saking pangèstu pukulun | ing saentar-kawula | pangèstu-tuwan basuki | anartani lumantar wèh paramarta ||
30. Jêng Sunan malih ngandika | praptanira Ngampèlgadhing | apa tuduhing ramanta | têka lamban tanpa kanthi | kang liningan turnya ris | amba priyangga saèstu | ri sampuning mangkana | marta lêlakoning nguni | duk entare saking nagari Palembang ||
31. wosing wit praptèng wasana | Jêng Sunan ngungun miyarsi | alon pangandikanira | apa pantês sira kaki | nunggal lan santri miskin | pangwikane dhingkal-dhingkul | adoh ing parisuka | langka nungkêmi makiki | bungah-bungah yèn nuju ari Jumungah ||
32. pan antuk jakat sidhêkah | pae suwitèng wirya di | wruh titaning tatakrama | suka parisuka ngênting | Dyan Patah matur malih |
--- 55 ---
makatên saèstunipun | sampun kawula-têmah | botên lèmèr sukêr sakit | tyas kumêsdu kêdah mangudi ngibadah ||
33. rumambah rêruba sêmbah | tabêt tabèk para nabi | tambah rubuh-rubuh gêdhang | ngêtrêpi patraping santri | Jêng Sunan ngandika ris | yèn mangkono sèwu sukur | ginau[2] lara lapa | bok têmbe wibawa mukti | ngajap-ajap mêmuji tanjaning bêgja ||
34. tan kaliru ing pangarah | sêdyanta sun angidèni | dadiya dêdalan mulya | palal rinilan ing Widhi | winidyèng para wali | sun milu njangka anjungkung | Dyan Patah tyas kasrêpan | rumasa kapasukan sih | sangsaya jrih konjêm siti ngaras pada ||
35. ature ngasor nalangsa | dhuh pukulun maha yogi | wahyaning kang sabda-tama | kawula darmi mêmuji | sapakantuk ngêngudi | idining daulat agung | Jêng Sunan angandika | pusthinên èsthining wèsthi | aywa kabêsturon ing pangarahira ||
36. tan lirwa rèh ing wasana | Radèn Patah angantêpi | agêming agama mulya | Jêng Sunan karênan ing sih | ing siyang lawan ratri | tan kêna sah saking suku | kadya putra priyangga | sarèhning raos anunggil | kadyangganing satu mungging ing rimbagan ||
37. nênggih gantya kang winarna | kang samya sêdya angabdi | maring nagri Majalêngka | Dyan Kusèn lawan Sèkh Sabil | sapraptaning nagari | pakèwêd raosing kalbu | sarèhning nêmbe prapta | èwêd dènnya minangkani | dèrèng antuk mitra kang sapta kulina ||
38. dadya sayuk tekad praya | mring alun-alun sang kadwi | lênggah ngandhap wringin kêmbar | duk samana amarêngi | Sri Narendra tinangkil | dene pra wadyabala gung | anèng ing pagêlaran | Nata waspadèng pangèksi | lamun soring waringin ana katingal ||
--- 56 ---
39. rare kalih maksih jaka | samya pepe kawlasasih | dadya Patih Gajahmada | kinèn niti anakoni | sandika mêsat aglis | prapta sor waringin kurung | panggih radèn kalihnya | dinangu sajarwa jati | têtalêre alunanirèng sarkara ||
13. Dhandhanggula
1. Radèn Kusèn umatur rumiyin | asadhepok nganorakên raga | dhuh sang duta-tama mangke | kauningana ulun | rare dama anumpal kèli | asal saking Palembang | ingkang asêsunu | anama pun Arya Damar | dene sêdya kawula badhe angabdi | padaning Sri Narendra ||
2. sawusira dumunung kya patih | lajêng ndangu rare kang satunggal | Sèkh Sabil alon ature | dhuh sang duta pukulun | inggih amba nama Sèkh Sabil | Khalifah Kusèn suta | dene ta pun ibu | têtalêr saking Madura | kacarita putrine Arya Baribin | asal saking Malaka ||
3. dene sêdya kawula anunggil | nêdya kêsdu suwitèng narendra | kêkipu manawi kangge | ya ta sang mantri ngayun | wusnya têrang dènnya aniti | aturing sakalihan | wangsul marêk ngayun | ngaturkên sarèntèsira | alurannya miwah sêdyaning sang kalih | ing wiwitan wêkasan ||
4. sri narendra langkung sukèng galih | sakalihan nulya tinimbalan | datan adangu praptane | marêk byantarèng prabu | amabukuh konjêming siti | Sang Prabu Brawijaya | karênan andulu | ing citraning sakalihan | miwah samya widagda ing kramaniti | pantês sasolah-bawa ||
5. katanggapan dènira angabdi | radèn kalih winor pamagangan | kalangkung suka manahe | datan antara wau | abibaran kang samya nangkil | nata andhatulaya | kasaput ing dalu | kacarita lama-lama | Radèn Kusèn Sèkh
--- 57 ---
Sabil dènnya angabdi | kanggêp pangawulannya ||
6. pinarcaya ing sabarang kardi | tan kêna sah saking ing ngarsèndra | yayah putra sakalihe | parêng wahyaning wahyu | Radèn Kusèn katarimèng sih | ginanjar mêngku praja | ing nagari Têrung | ran Dipati Pêcattandha | pan Sèkh Sabil tinuduh mring Ngampèlgadhing | pan amintaa prênah ||
7. pan supados nunggila agami | sakalihan sampun kalampahan | Pêcattandha budhal age | maring nagari Têrung | sinung wadya ing sawatawis | Sèkh Sabil lajêng mangkat | maring Surèngkewuh | sapraptaning Ngampèldênta | mring Jêng Sunan Katib katanggapan ing sih | praptaning pupulunan ||
8. lawan saking tuduhing narpati | kang putra kinèn maringi prênah | anulya dinunungake | mêngku tanah ing Ngudung | angimami nata agami | Sèkh Sabil tan lênggana | mangkat maring Ngudung | dhêkahe wus karta arja | kathah janma kang samya manut agami | Sèkh Sabil lajêng karan ||
9. nênggih Jêng Sunan Ngudung wêwangi | datan ana ing sangsayanira | têkyan sawêwêngkon kabèh | rêrêming rèh rahayu | ênêngêna winarna malih | Jêng Sunan Ngampèldênta | dènnya ngambil sunu | maring sira Radèn Patah | kasangsaya kasok katrêsnanirèng sih | rinakêtakên pisan ||
10. dhinaupkên lan putranirèki | Ratu Panggung panêngêranira | atut runtut sakarone | lan wontên putranipun | apêparab Makdum Ibrahim | tinanêm anèng Benang | minangka pangulu | panêtêp panatagama | kalaksanan ing Benang wus dèn dunungi | dhêkahe karta arja ||
11. duk samana Sang Makdum Ibrahim | lajêng karan nama Sunan Benang | datan ana sangsayane | nihan gantya winuwus | nênggih Radèn [Ra...]
--- 58 ---
[...dèn] Satmata nguni | anèng laladan Benang | saharja anglangut | sêdya maring prajèng Arab | tanpa wadya kapencut amunggah kaji | sapraptaning Malaka ||
12. myarsa lamun wontên sarjana di | apêparab Sèkh Molana Iskak | padhukuhan desa Pase | alim mangulah ngèlmu | pan kasêbut winali mukmin | wau Radèn Satmata | kapencut ing suwur | nêdya kèndêl puruhita | tan uninga lamun kang eyang pribadi | pan sudarmaning rama ||
13. sapraptane Pase wus kapanggih | lan Sang Pandhita Molana Iskak | dahat gung pakurmatane | tan wrin yèn wayahipun | dene lagya têmbe udani | lajêng lênggah satata | bagya-binagya yu | wusnya rêrêm sawatara | sang pandhita nandukkên wacana manis | dhuh satriya utama ||
14. rèhning pun bapa nêmbe upèksi | kalilana anuwila ganda | sintên ta paduka anggèr | nama myang dunungipun | lan punapa sêdyaning kapti | kasasar pagubugan | ompok-ompok samun | padhêkahane pun bapa | Dyan Satmata sadhepok umatur aris | dhuh Sang Maha Minulya ||
15. prapta kawula ngarsa Sang Yogi | kêdah kêsdu anglêlêbur tapak | anyantrik manawi kangge | dene tuwan andangu | ing salsilah pinangka mami | saking dhukuh ing Benang | kang sotah anêbut | ulun aran pun Satmata | kang mancêri ing jasad kawula nguni | nama Sèkh Wali Lanang ||
16. bangsa alim saking atas-angin | kilap asal-usule pun bapa | kacupêtan jalèntrèhe | dene nguni pun ibu | putri saking Blambangan nagri | lênging sêdya-kawula | duk ing purwanipun | nêdya dhatêng tanah Arab | nyatakakên kapencut amunggah kaji | ngupadi sadu dibya ||
17. Molana Iskak duk amiyarsi | sarèntèse Rahadèn [Ra...]
--- 59 ---
[...hadèn] Satmata | gya rinangkul lungayane | sarya ngandika arum | tarèmbèle si kenthol iki | iya kalinganeya | iki jêbulipun | cukulane Wali Lanang | praptèng kene tan anyana tan angimpi | yèn sira wayahingwang ||
18. dene wus diwasa sira kaki | lagi iki têmu sarawungan | ajaa rinèntèsake | tulus nora sumurup | sasat liyan kabrayan yêkti | labêt kapatèn damar | wit dêdaman samun | samoha mahas molana | yèn mangkono pan wus karsaning Hyang Widhi | praptanirèng Malaka ||
19. Radèn Satmata duk amangêrti | yèn Sèkh Iskak punika kang eyang | sudarmanirèng ramane | gupuh mangaras suku | sarya matur anor malat sih | dhuh sêmbahan kawula | sukur bage sèwu | baya sagêd kasêmbadan | nggèn kawula luru-luru lari-lari | wontên daulatira ||
20. Sang Sèkh Iskak langkung sukèng galih | apirêna maring ingkang wayah | nrus rumasuk kasok sihe | dupi ing wanci dalu | amarêngi ri Sukra Manis | sira Molana Iskak | alênggah pitêkur | ingadhêp maring kang wayah | Dyan Satmata tumrêcêp umatur aris | dhuh sêmbahan-kawula ||
21. rèhning amba maksih mudha pingging | dèrèng wikan jatining Pangeran | mugi jêng eyang ing mangke | paringa sawab maklum | anyamadi kawula yêkti | dadosa padamaran | pêpêtênging kalbu | kang eyang alon ngandika | bocah iki antuk nugrahaning Widhi | wajib sun wêdharana ||
22. kaki lamun sira kudu ngudi | jatining Pangeran ingkang nyata | payo mring gon ing asêpèn | supaya bisa kusus | ingkang wayah sumanggèng kapti | kang eyang lajêng kesah | kang wayah tumuntur | prapta têbaning atêba | Sang Sèkh Iskak lênggah ing pêpunthuk mêncir | satata lan kang wayah ||
--- 60 ---
23. ingkang eyang angandika aris | ingsun tuduh ing patakyanira | Pangeran iku nyatane | wus ana ing sirèku | aja mamang dènnya ngèncêbi | nanging samono uga | nganggo kudu-kudu | nasabi tanangsubira | pan kawula iku kudu angalingi | pananing sêsimpênan ||
24. ingkang wayah lon aturirèki | kadospundi sabdaning jêng eyang | têka amêmindho gawe | ngêngkoki nyatanipun | palajênge botên ngakêni | dene mawi warana | kang eyang nabda rum | wus mangkono patrapira | kudu nganggo êmpan papan angarani | gaib bangsa punika ||
25. ingkang wayah nulya matur malih | lawan pundi jatining Mukhammad | lan Allah paran tunggale | ucap-ucapanipun | ya Allahu Rasulu'llahi | ulun kadunungêna | babar pisanipun | kang eyang alon ngandika | prakarèku kocap kitab Johar Mukin | gambuh gaib babarnya ||
14. Gambuh
1. rungunên wayahingsun | bok kabuka bêbukaning kawruh | kawruhana hikayating Nukat Gaib | gaibing Pangeran iku | lan rasul yêkti yèn elok ||
2. kumpul lan pisahipun | anèng karsa wisesa puniku | Nukat Gaib dadi kanyatahan yêkti | anèng ing sira sirèku | padha katêkan ing kono ||
3. Allah Mukhammad iku | dene têgêse ingkang karuhun | Allah iku jatining aran sayêkti | wujud mokal têgêsipun | jatining Pangeran kono ||
4. dene ta têgêsipun | kang akyan karijiyah puniku | sajatining wêwayangan ana dening | Allah Mukhammad liripun | sajatining Allah kono ||
5. ya sajatining rasul | anapon kang aran Allah iku | pan sarira de kang aran sarirèki |
--- 61 ---
nênggih rahsa ya rahsèku | Datu'llah ingkang kinaot ||
6. ing Datu'llah puniku | ya dat rasul ya têgêse Ingsun | Ingkang Murba Jati Langgêng Wisesèki | ya iku sajatinipun | Nukat Gaib pan mêngkono ||
7. dene dununganipun | iya ana ing asma pêpitu | kawruhana pan puniku sajatining | ing rupa Mukhammad Rasul | nênggih lamlam kang sawiyos ||
8. mata ping kalihipun | ping tri wayah niyat ping patipun | kaping lima iman kaping nême tokid | sarengat kang kaping pitu | têgêsipun winiraos ||
9. lamlam tunggal jêjuluk | têgêse mata tunggal pandulu | ingkang wajah tunggal kaanan lirnèki | têgêse niyat puniku | jênênging kaanan awor ||
10. têgêse iman iku | tunggal rahsa tokid tunggal wujud | têgêse sarengat samêktanirèki | kaanan tunggal jatiku | ya jatine salat kono ||
11. salat kang limang waktu | ngadêg jênênging kaanan iku | dene rukuk tunggale kaanan tuwin | asujud pan mulyanipun | nênggih ing kaanan kono ||
12. kaanan jatinipun | jati karsa purba wisesèku | dene lungguh sampurna kaanan jati | nênggih tunggal rahsanipun | tunggaling kaananingong ||
13. rahsa jati karsèku | karsa wisesa priyangganipun | têgêsipun nyata yèn ing jasad iki | ênggone khak sabhanahu | wa ta 'ala kang kinaot ||
14. dene khalifahipun | ing êkhak nênggih Allah puniku | khalifahing Allah pan Mukhammad tuwin | Mukhammad khalifahipun | pan Adam Adam gumantos ||
15. mukmin khalifahipun | khalifahing mukmin khak satuhu | khalifahing êkhak ya ing khak
--- 62 ---
sajati | aja mamang dèn tuwajuh | antêp kang wus winiraos ||
16. dene kaki sirèku | têka kadhêmpalan[3] layu-layu | kudu adrêng nyatakakên munggah kaji | lah apa kang sira-buru | tan liyan yêkti mangkono ||
17. Mêkah Madinah iku | ka'batu'llah wus anèng sirèku | yèn wus urus êrose ing sêmbah puji | apa manèh pinaèlu | kana kene ya ing kono ||
18. luhur lamun panuju | muliha maring tanah Jawèku | têmbe sira dadi pandaming rat Jawi | kang wayah nêmbah andhêku | rahsaning raos rumaos ||
19. lan antuk sabda luhung | kang lumahan tinahênan kalbu | lir cumlêguk pangugêring guru kaki | kang amikanakên ing kun | kaananing elok-elok ||
20. ri sampuning dumunung | sidi sidaning kadadènipun | pan kasaru ing wanci wus gagat enjing | Sèkh Iskak lan wayah kondur | sampun praptèng dhepok karo ||
21. sarêng praptaning esuk | Radèn Satmata apamit mantuk | amituhu wangsul marang tanah Jawi | kang eyang suka jumurung | radèn wayah nulya bodhol ||
22. tan winarna ing ênu | dènira layar anèng ing laut | sampun prapta dhukuhira ingkang lami | lajêng angalih mangidul | maring Jipang dènnya manggon ||
23. tan lami linggar gupuh | sêdya maring ing Tandhês Sang Bagus | pan kapalang tan darbe baita nguni | gya wontên tukang parau | manggihi maring sang anom ||
24. Ki Panangsang ranipun | praptanira angaturkên prau | mung sajuga payon ing nginggil tan mawi | Radèn Satmata tan ayun | karana tan mawa payon ||
25. karya sangsayèng laku | lawan linantipan pasang sêmu | bok punika dadya sasmitaning [sasmita...]
--- 63 ---
[...ning] ragi | marma giyota parunggu | dahat lênggana anganggo ||
26. Ki Panangsang agupuh | lajêng pinayonan kang parau | wusing brukut dyan ingaturakên malih | radyan karênan ing kalbu | tumêdhak sarta mirantos ||
27. nulya amancal laut | praptèng Tandhês kèndêl kang parau | Dyan Satmata tumurun saking ing kèci | adarat ing lampahipun | ing sêdyanira sang anom ||
28. jujug pangagêngipun | ing Tandhês kang minangka luulu[4] | ajêjuluk nênggih Pangeran Pinatih | sapraptanira ing ngriku | karênan satata lunggoh ||
29. gya bagya-binagya yu | tannya sangkan paran sêdyanipun | Dyan Satmata rumèntès sajarwa jati | Pangran Patih sukèng kalbu | luntur sihe mring sang anom ||
30. dadya ingambil mantu | tan alami jinênêng pangulu | anèng Tandhês angimami ing agami | sarta sinungan jêjuluk | Pangeran Khalifah kaot ||
31. datan lami winuwus | kadhatêngan prênah mantunipun | pangran patih nama Ki Agêng Balawi | mêntas saking ambêburu | mring wana ambêrêg sato ||
32. praptane atur dunung | maring Pangeran Khalifah wau | lamun sakiduling Tandhês wontên ardi | sae pasang rakitipun | ran Giri Gajah kadhaton ||
33. puniku langkung patut | mangka panggènane amêmêsu | tapa-brata maladi samadi êning | lamun panudya ing kayun | binadranana dhêdhepok ||
34. kula tumut jumurung | Pangran Khalifah suka ing kalbu | sang parasdya dahat katariman ing sih | Pangeran Khalifah gupuh | marêk ing rama wêwartos ||
35. ing sarèntèsing atur | lamun pinarêng panudyèng kayun | minta amit apan sêdya dèn
--- 64 ---
dhukuhi | supados karta rahayu | ing Giri Gajah kadhaton ||
36. Pangran Khalifah wau | mêsu anèng saluhuring gunung | kacarita pitung dina pitung ratri | dènira muja manêkung | tilawat Kur'an tan pêdhot ||
37. sawusing pitung dalu | tinimbalan maring ramanipun | salêbêting padhepokan dèrèng rakit | maksih ingaturan kondur | ing dalêm Tandhês kemawon ||
38. Pangran Khalifah wau | anuruti ing sudarmanipun | maring Tandhês sadintên sadalu pamit | pan awangsul anênungku | mring Giri Gajah kadhaton ||
39. karsanira linaju | kawandasa ri têkyan botipun | ingkang rama Pangran Patih anjurungi | dènnya abadra mardya yu | mamrih marta karahayon ||
40. ya ta sawangsulipun | Pangran Khalifah siyang myang dalu | datan pêgat tilawat ngêningkên galih | praptèng kawandasa dalu | dènnya nênêdhèng Hyang Manon ||
41. tinimbalan agupuh | mring kang rama datan arsa kondur | apan nêdya nutugkên ing satus ari | karasa dènnya manungku | nèng Wukir Gajah kadhaton ||
42. pra sakabat sadarum | tinimbalan ambabada dhukuh | kalaksanan punang wana wus barêsih | sowang-sowang karya dhukuh | kang awisma wus angrodon ||
43. karta arja kang dhukuh | Pangran Khalifah suka ing kalbu | dupi sampun andungkap ing satus ari | Pangeran Khalifah wau | samana miyarsa wartos ||
44. lamun ing Surèngkewuh | wontên pandhita kasuwur kasub | dhukuhira winastan ing Ngampèlgadhing | wus dadya wali pinunjul | ngimami agama kaot ||
45. Pangran Khalifah gupuh | marêk ing rama atur dêdunung | lamun nêdya sowan maring
--- 65 ---
Ngampèlgadhing | mangalap sor anggêguru | Pangran Pinatih rumojong ||
46. lajêng budhalan gupuh | sawatara siswa kang tumuntur | lampahira datan winarna ing margi | ing Ngampèldênta wus rawuh | umarêk kasmaran ing don ||
15. Asmaradana
1. tinampanan basa manis | mring Jêng Sunan Ngampèldênta | Pangran Khalifah lumongsor | lajêng ajawaban asta | myang bagya-binagyarja | Jêng Sunan Ngampèl andangu | aran myang sangkaning sêdya ||
2. Pangran Khalifah mamarti | jinalèntrèhkên sadaya | duk myarsa Jêng Sunan Ngampèl | langkung sukaning wardaya | alon dènnya ngandika | yèn mêngkono putraningsun | gya rinangkul kang lungayan ||
3. aja tambuh sira kaki | dudu wong liyan kêbrayan | mung lagi kapatèn obor | ingsun ramanta priyangga | kadangingsun ramanta | nanging tuwa bapakamu | lagya tumindak nak-sanak ||
4. Pangeran Khalifah aglis | gurawalan ngaras pada | amêlasasih ature | dhuh pukulun kangjêng paman | dèn agung pangaksama | pan kawula botên langkung | badhe sêdya puruhita ||
5. rèhning mudha damèng budi | wontêna ing sih-paduka | supados wontên kaote | Jêng Sunan Ngampèl ngandika | mêngkono iku darma | ingsun aparing pituduh | atas saking pamintanta ||
6. jangji mantêp sira kaki | umatur Pangran Khalifah | saèstu amba rumojong | punapa sakarsa-tuwan | kêkipu nglêbur tapak | Jêng Sunan luntur sihipun | rumasa kawogan tuwa ||
7. dupi ing antara ratri | Jêng Sunan ing Ngampèldênta | têdhak ing gèn ing asêpèn | Pangran Khalifah datan sah | lajêng satata
--- 66 ---
lênggah | Sunan Ngampèl ngandika rum | maring Pangeran Khalifah ||
8. apa wus lèmèk sirèki | umatur sampun dhêdhasar | inggih sakawontênane | Jêng Sunan malih ngandika | apa patakonira | Pangran Khalifah umatur | pundi dununging Pangeran ||
9. lan kawulane kang pundi | dene Gusti lan kawula | tan kêna pinisahake | wulanging guru kawula | Pangran anèng kawula | dene kawula puniku | pan ana ing Gustinira ||
10. amba pan dèrèng mangrêti | yèn kawula ngakênana | Pangeran paran dadine | dene tan langgêng nèng dunya | lawan duk anèng dunya | ewah gingsir darbèkipun | pundi tandhane kanggènan ||
11. Jêng Sunan ngandika aris | iku minangka trêsandha | yèn sira kawula tulèn | kasandhangan apês dunya | iya dadi antara | kalawan Gusti Maha Gung | matur Pangeran Khalifah ||
12. kang makatên kados pundi | upami bale kancana | kanggènan ratu kinaot | têka mawi angrêrusak | botên rêksa-rumêksa | saèstu wêngku-winêngku | têka mawi beda-beda ||
13. Jêng Sunan ngandika aris | bênêr kaya wuwusira | nanging kurang panggilute | Pangeran Ratu upama | kawula solahira | owah-gingsire puniku | rumasaa yèn kawula ||
14. nanging rumasaa Gusti | trape anèng papan-êmpan | ing lair batine kono | apan kaanane ana | tunggal kajatènira | awit kaananirèku | solah-tingkah saking Allah ||
15. Pangeran kang angidèni | lamun kurang panarima | kasandhangan coba gêdhe | kapurba karsa wisesa | yèn luput sinung dosa | yèn ana panalangsamu | yêkti sinung kanugrahan ||
16. marma dèn têpsila[5] kaki | aja sira kumalamar | ugêran sajroning batos | Matur Pangeran Khalifah | ulun sampun tumanja |
--- 67 ---
mênggah pisah-kumpulipun | Gusti kalawan kawula ||
17. sasampuning wrin sajati | êrosing kang dêdunungan | kados pundi pratikêle | dene babing kasampurnan | rêricikane kathah | lan kathah pralambangipun | têgêse lajim punika ||
18. lawan subut kaping kalih | pundi asmaning Pangeran | ananing Widhi kapriye | lawan pribadining Allah | pundi sêdyaning Allah | dhèwèking Hyang kang saèstu | lawan lire sul punapa ||
19. lan jatining Hyang kang pundi | kaanane Widhi nyata | Datu'llah paran dununge | lawan sêdyaning Datu'llah | lawan ingkang akarsa | pundi wimbuhing Allahu | lan tunggale Widhi uga ||
20. lan jangka tigang prakawis | lan tan ana ing sarira | lan kang anèng sarirane | tan adoh lawan sarira | lan masalah katiga | dene ta ingkang rumuhun | nênggih imbar wêwayangan ||
21. lawan kitab makuthèki | latar putih tanpa sastra | pukulun artosna mangke | Jêng Sunan alon ngandika | lajim ênêng têgêsnya | subut pan gandhènganipun | lire kadi urip-kita ||
22. kang ngwikani ing pribadi | ingkang kawasa priyangga | lawan kang miyarsakake | tan liyan pribadinira | kang akarsa piyambak | miwah kang andulu iku | sayêkti yèn dhèwèkira ||
23. ingkang anabda pribadi | kang langgêng kêkêl priyangga | kang maha mulya dhèwèke | ingkang elok ya piyambak | maha suci priyangga | kang asih pribadinipun | ingkang ngasihi piyambak ||
24. puniku sêmuning lajim | têgêse rumambah ing rat | Pangeran kang sanyatane | sinêbut saking kawula | yèn kawula tan ana | sayêkti kang jagad lêbur | Pangerane ora ana ||
--- 68 ---
25. yèn ing asmaning Hyang Widhi | yèku kang uwus dèn ucap | kaananira Hyang Manon | apan tan sêdya priyangga | pan pribadining Allah | ya sêdya baka puniku | aywa mundur abêbakal ||
16. Durma
1. pan sêdyaning Allah pan langgêng priyangga | ingkang anguwasani | murba amisesa | ana ing urip-kita | têgêse karsaning ati | sajatinira | panunggaling pribadi ||
2. ingkang nabda ingkang ningali tan liyan | kaananing Hyang pasthi | pundi dhèwèking Hyang | anuli saurana | ingsun dhèwèke Hyang Widhi | ingsun punika | têgêsipun punapi ||
3. saurana iya mantêp têgêsira | kang sêdya ingsun yêkti | têgêse pan iya | ora ana kaanan | roro myang tingal kêkalih | pan ora ana | ya pangucap kêkalih ||
4. ing têgêse ingsun iki kang anêdya | ya ingsun ingkang urip | ingsun kang kuwasa | ingsun kang amiyarsa | ingsun ingkang aningali | ingsun kang wikan | ingsun kang maha suci ||
5. ingsun ingkang maha agung maha mulya | ingsun kang anjati ning | ingsun kang nugraha | ingsun ingkang anabda | ingsun kang suksma linuwih | ingsun kang tunggal | ingsun kang bêstu jisim ||
6. iya ingsun kang urip datanpa nyawa | langgêng tan owah gingsir | ingsun kang sampurna | kang agung kang wisesa | kang elok ingsun sayêkti | pan ingsun ingkang | kang muji kang pinuji ||
7. ingsun ingkang tanpa ênggon tanpa arah | ingsun kang tanpa warni | ingsun tanpa rupa | ingsun kang tanpa masa | kang tanpa jiyat sun iki | tanpa musapah | tanpa tuduhan mami ||
8. ingsun ingkang mantêp ananingsun dhawak |
--- 69 ---
malih yèn dèn takoni | êndi jatining Hyang | dèn enggal jawabira | jatining Allah kang pasthi | kaananing Hyang | sêdya ana pribadi ||
9. têgêsipun purba karuhun kang tanpa | wiwitan lan tanpa wit | pan inggih punika | kang yêkti jatining Hyang | êndi kaananing Widhi | ingkang sanyata | saurana dèn aglis ||
10. angèstokkên ing dhiriningsun piyambak | lire wus tan ngulati | sakathahe mapan | wus kawêngku dening Hyang | jêr ingsun ratu linuwih | ratu kang tunggal | tunggal datan kêkalih ||
11. yêkti ingsun kang mantêp ing dhèwèkingwang | madêg ratu pribadi | ing karatoningwang | tan ana mêmadhaa | agunging karaton-mami | langgêng tan owah | urip tan kênèng pati ||
12. lan malih yèn tinakonan êdatu'llah | saurana dèn aglis | iya tansah molah | lawan tanpa wêkasan | ingkang aran Allah pasthi | jawabên enggal | kaananira yêkti ||
13. kang akarsa lan pundi wimbuhing Allah | saurana dèn aglis | iya karsanira | kang tan ana towangnya | kang tan ana kirangnèki | lawan kang nora | kêna ing owah gingsir ||
14. lamun ana sujanma ingkang têtannya | pundi tunggaling Widhi | enggal saurana | aran kang ingaranan | tunggal tan wujud kêkalih | wus nora mamang | lan ora mindho kardi ||
15. dene lamun tinakènan malih sira | jangka tigang prakawis | ingkang dhingin uga | tan adoh lan sarira | pan anèng sarira ping dwi | ping tri kasrira | saurana dèn aglis ||
16. kang tan adoh saking sarira sahadat | tan anèng srira takbir | kasrira sakarat | kadya paran lirira | saurana dipun aglis | liring sahadat | among winong pribadi ||
17. têgêsipun takbir pan sira Pangeran | anêmbah lan amuji | ing pribadinira | têgêse kang sakarat | dene tan êsak ing pati | lan ora mamang | lan malih bokmanawi ||
--- 70 ---
18. tinakonan masalah tigang prakara | dene ingkang rumiyin | imbar wêwayangan | lan kitab amakutha | latar putih tanpa tulis | lire dèn etang | kang imam mulya suci ||
17. Pangkur
1. sasmitaning kawimbuhan | kawruhana ya pangucapirèki | miwah ing pangrungunipun | tuwin paningalira | nora nana pangucap roro têtêlu | dadi solah tingkahira | boya êsak boya sêrik ||
2. boya tasbèh mung Datu'llah | kewala dèn karasa yèn abukti | dèn karasa yèn anginum | sêmbahyang dèn karasa | dèn karasa iya Datu'llah puniku | ingkang wus awuru Allah | yèku aran salat daim ||
3. lawan malih ingaranan | martabate ing kasdu takrul takyin | kasdu nênggih artinipun | mapan karêping niyat | dadi cipta dene têgêsipun takrul | iku pamêksaning niyat | panggraita dadinèki ||
4. lire ingkang takyin nyata | wasesane ing niyat kang sayêkti | sang cipta ing dadosipun | kasdu punika iman | takrul tokid takyin makrifat liripun | ingkang iman yèn anaa | gumlèthèk yêkti tan sêrik ||
5. tan sak tingale ing Allah | ingkang tokid ênênge lawan mosik | glèthèking paningalipun | pangucap pamiyarsa | nyata ingkang angênêngakên puniku | kang angglèthèkakên Allah | myarsakkên ngucapkên pasthi ||
6. Allah Ta'ala mapan kang | amimbuhi dadi sampun sak sêrik | tingalira mring Hyang Luhur | inggih ingkang makrifat | ing ênênge osike paningalipun | pangrungu pangucapira | dadi lan dhèwèkirèki ||
7. têgêse puniku nyata | bila tasbèh bila tasbèh lirnèki | tan loro kaananipun | mapan Allah kewala | kang angucap mênêng mosik tuwin mambu | pan nyata mring ananira |
--- 71 ---
poma wus aja sak sêrik ||
8. sasmitaning rahsanira | kang angucap kang dèn ucap Hyang Widhi | poma dèn awas dèn emut | nora na liyan-liyan | ana dene yèn tinakonan sirèku | punapa pangawruhira | ing Allah jawabên aglis ||
9. pangawruhingsun ing Allah | kawimbuhan kaananing Hyang Widhi | wontên malih sualipun | apa ujar sakêcap | lawan laku satindak mênêng gonipun | nuli enggal saurana | ujar sakêcap puniki ||
10. iya kang ngucap Hyang Suksma | dene laku satindak sarta Widhi | kang aran mênêng goniku | iku wus nora susah | angulati ing Allah ing dhirinipun | pira martabating Allah | saurana tri prakawis ||
11. nênggih tasnip kang kapisan | ingkang kaping kalihe insan kamil | kandil kaping tiganipun | tasnip liyêp têgêsnya | insan kamil kang sampurna artinipun | kandil roh ilapi lirnya | utawi sêmuning tasnip ||
12. tingal kang suluh sampurna | iya wahyu iku têgêse malih | dadi paningal kang kusus | têgêse wahyu nyata | mila wajib sami dèn ênêngna iku | prabedanirèng paningal | ing nabi wali myang mukmin ||
13. nabi têtêp tingalira | para mundur tingale wali mukmin | pira martabating laku | jawabên rong prakara | kadi gêni kang dhingin ping kalihipun | kadi angin têgêsira | sêmune kang dadi gêni ||
14. pinèt panase kewala | pan têgêse puniku amrih gêlis | panarimanira sampun | kasuwèn dene ta kang | kadi angin pinèt tan kêna linuru | têgêse wus nora pisan | susah angulati malih ||
15. pintên martabat sarira | saurana iya tigang prakawis | ana dene kang rumuhun | kadya tanggal sapisan | kaping kalih lir tanggal ping sanganipun | tiga lir tanggal patbêlas |
--- 72 ---
dene ta ingkang rumiyin ||
16. kang kadya tanggal sapisan | iya dene atulis lair batin | kang kadya ping sanganipun | têgêse luluh sirna | kahanane ing kaananing Hyang Agung | kang kadi tanggal patbêlas | dene panêdyane sami ||
17. kadya kang andadèkêna | ing têgêse ping patbêlas kang sasi | wus prapta ing wangênipun | tibaning ing kawula | nora ta yèn dadiya Gusti puniku | nanging iya dadi uga | pintêr martabat pamanggih ||
18. jawabên limang prakara | kang rumiyin gêlèthèknya kang ati | yèkang kaping kalihipun | katêpêking lumampah | panjêriting anangis kang kaping têlu | kêtuging nutu kaping pat | ping lima corèking ngantih ||
19. lire sipat jamalu'llah | dene kêtuging anutu lirnèki | wêdaling pangucapipun | nyata yèn nora mamang | nora susah angulati ing Hyang Agung | ya kang ngucap iku Allah | poma aja pindho kardi ||
20. martabating bumi pira | saurana kèhe tigang prakawis | dating roh ilapi iku | nênggih ingkang kapisan | kapindhone roh jasadi sadayèku | kaping tiga tanpa prênah | tanpa tuduhan sayêkti ||
21. martabating kanugrahan | lamun besuk sira dèn têtakoni | pintên kanugrahanipun | sahadat saurana | tri prakara nênggih ta ingkang rumuhun | ngêncêngakên imanira | nêguhkên ing tyas ping kalih ||
22. ping tri ngosikkên gaota | lamun sira iya tinakèn malih | nugrahaning salat iku | pira kang rêricikan | saurana pan têlung prakara iku | dhingin mêgatakên karsa | tinggal cipta kaping kalih ||
23. madhêp kaping tiganira | lawan pira kanugrahaning takbir | saurana dèn agupuh | iya tigang prakara | dhingin kawruh wêruh kaping kalihipun | jatining kawruh ping tiga |
--- 73 ---
pintên nugrahaning budi ||
24. jawabên tigang prakara | sayêktine cipta ingkang rumiyin | graita ping kalihipun | kang cipta ping tiganya | nugrahaning roh pira jawabên gupuh | pan iya têlung prakara | dene ta ingkang rumiyin ||
25. urip tan kalawan nyawa | kaping kalih ananira kang pasthi | tan dèn anakkên lyanipun | ping tri Allah kewala | nora nana kang momorana puniku | sayêkti saking priyangga | wong anom kang dèn mangrêti ||
18. Sinom
1. lamun sira tinakonan | ya ta ing datu'lwujudi | pira kèhing kanugrahan | nuli saurana aglis | sakarat lire yêkti | dene kanugrahanipun | iya têlung prakara | wus anèng ananirèki | dhingin adhêp idhêp kaping kalihira ||
2. mantêp ingkang kaping tiga | lan pira kanugrahaning | iman enggal saurana | pan iya tigang prakawis | sukur ingkang rumiyin | tawêkal ping kalihipun | kaping tigane sabar | pintên nugrahaning tokid | saurana pan amung kalih prakara ||
3. nênggih têtêp kang kapisan | wêdi ingkang kaping kalih | wontên malih sualira | pintên ing kanugrahaning | makrifat mangka nuli | saurana dèn agupuh | iya namung satunggal | ana ing angganirèki | apan nênggih karsa wisesa priyangga ||
4. pintên martabat karêman | saurana tri prakawis | para mukmin karêm ap'al | karêm sipat para wali | dene kang para nabi | êdat pakarêmanipun | liring karêm Datu'llah | sok wontêna asya nênggih | karêm sipat sok wontêna gumlethaka ||
5. lire karêm ap'alu'llah | sok wontêna obah osik | yèn sakit paningalira | nênggih kabuka sayêkti | ing sipat jalal tuwin | jamal [ja...]
--- 74 ---
[...mal] kamal kaharipun | dadine imanira | makbul gumlèthèking ati | dadi antuk sampurna yakining gêsang ||
6. pintên martabating nyawa | saurana dipun aglis | kathahing nyawa satunggal | pan iya mung roh ilapi | marmane mung sawiji | têgêsing urip puniku | pan iya mung satunggal | tan ana urip kêkalih | ing pasthine amung kaanan satunggal ||
7. lamun sira tinakonan | pundi Allah padha mangkin | dèn aenggal saurana | sapa ingkang ngucap iki | aja ta sira-dalih | yèn dudu sira Hyang Agung | sayêkti kang dèn ucap | kang ngucap tan lyan Hyang Widhi | nanging kudu wêruha ing panarima ||
8. anapon ing panarima | dèn kadi toya lan siti | lawan dipun kadi udan | miwah dipun kadi wêsi | lan dèn kadi jaladri | kang kadi lêmah lan banyu | dèn rumêsêp têgêsnya | nora pêgat kang rohani | ana dene têgêse kang kaya udan ||
9. dene tan pêgat tingalnya | anapon kang kadi wêsi | sakarsanira marentah | dèn gaweya pangot lading | pêthèl wadung upami | nora owah sipatipun | maksih wêsi kewala | dene kang dadi jaladri | ya ing ngriku duduwa ing ngriku uga ||
10. punika pasthi kang asal | ing ujar sakêcap tuwin | laku satindak kalawan | kang mênêng ing ênggon nênggih | yèn wus dadi jaladri | nora owah katingalipun |[6] dulu dinulu dhawak | tan ana tingal kêkalih | nora nana pangucap roro punika ||
11. dadi salate sampurna | wêruh paraning ngabêkti | wêruh paraning sêmbahyang | pênêring nyata tan[7] sisip | wêruh paraning osik | wruh [...]ning[8] ênêngipun | wêruh paraning ngucap | wruh paraning pamiyarsi | wruh paraning ngadêg wruh paraning lênggah ||
12. wêruh paraning anendra | wêruh paraning atangi |
--- 75 ---
wêruh paraning amangan | wruh paraning nginum warih | wêruh paraning ngising | wêruh paraning anguyuh | wêruh paraning suka | wêruh paraning prihatin | wruh paraning ngidul ngulon ngalor ngetan ||
13. wêruh paraning mangandhap | wêruh paraning manginggil | wêruh paraning ing têngah | wêruh parane ing pinggir | wêruh paraning urip | wruh paraning patinipun | kabèh ingkang gumêlar | kang gumrêmêt kang kumêlip | nora samar wêruh parane sadaya ||
14. tamat masalah kaanan | poma èstokêna kaki | aja nganggo kumalamar | rasukên rasane iki | yèn wus wêruh dèn wêrit | dèn asasab aywa umung | aja sawiyah-wiyah | nganggowa parah yèn angling | dèn kêkêra karanane sangkan paran ||
15. yèn maido têmah kopar | kapiran angapirani | dadi ora ngayawara | sulange salah pamilih | tan mingsra kalbèng musrik | sak sêsêk kaliru surup | êmbuh mbuh pinangèran | kèngsêr sire anêlisir | tanpa kusur kabalusuk tibèng sasar ||
16. kèndêl pangandikanira | Jêng Sunan ing Ngampèlgadhing | mêmêjang wijanganira | tanjaning ngèlmu sajati | wau ta kang winisik | Pangran Khalifah ngrêrasuk | rasaning rèh rinasa | pêpajar winiji-wiji | wus kagulung gumêlêng golonganira ||
17. anèng ing sarira Suksma | kang gumêlar anèng bumi | kang sinimpên kang dèn samar | wus munggwing sarira sami | lire wus angawruhi | ing gêlar kukudanipun | pan saking ing manusa | ananing aral sakalir | dadi talêr lêlêre wus kalampahan ||
18. ya ta Pangeran Khalifah | ngaras pada sang ayogi | sarêng praptaning nugraha | cahya gumilang nêlahi | munggwing antarèng alis | ing Pangran Khalifah wau | pratandha katarima | sih-ing guru sang sêdyapti | kang
--- 76 ---
rumambah ing siswa tanpa wangênan ||
19. ri sampunira mangkana | Jêng Sunan ing Ngampèlgadhing | kondur lan Pangran Khalifah | praptèng padalêmanèki | mêmangun angabêkti | datan sah ing siyang dalu | Jêng Sunan Ngampèldênta | sangsaya tumanêm ing sih | mring kang putra siswa Pangeran Khalifah ||
20. samana ing lama-lama | Pangran Khalifah ingambil | mantu antuk putranira | putri ingkang saking wingking | wus atut palakrami | tan ana sangsayanipun | gya Pangeran Khalifah | kinèn umantuka malih | lamun raja pandhita ing Tandhês seda ||
21. têmbe gumantiya paman | mintasih Pangran Panatih | ingsun ingkang abêbana | sandika kang sinung angling | tan antara wus amit | Jêng Sunan Ngampèl jumurung | mangkat Pangran Khalifah | datan winarna ing margi | sampun praptèng Tandhês padalêmanira ||
22. lajêng marêk saha garwa | mring rama Pangran Pinatih | langkung suka ing wardaya | praptane akanthi rabi | rêsêp Pangran Pinatih | mring putra sakaronipun | anulya dhinawuhan | yèn raja pandhita lalis | langkung ngungun sabdaning guru kanyatan ||
23. ya ta Pangeran Khalifah | karsaning Pangran Pinatih | ginantyakkên lênggahira | raja pandhita kang lalis | wus samya dèn sahidi | jumênêng dadya sêsêpuh | ulu-uluning imam | laladan Tandhês Garêsik | parentahan anèng Pangeran Khalifah ||
24. langkung suka sukurira | tan alami anulya mit | kondur maring Giri Gajah | jinurungan pudyastuti | gya budhalan sarimit[9] | datan winarna ing ênu | wus praptèng Giri Gajah | têtêp ngimami agami | para siswa brangta praptaning sogata ||
--- 77 ---
19. Asmaradana
1. sangsaya dènira alim | ya ta Pangeran Khalifah | mawardi ing agamane | kongsi dadya puruhitan | janma liyan kang prapta | karta raharja kang dhusun | ing Giri Gajah kadhatyan ||
2. samana ing lami-lami | nênggih Jêng Pangran Khalifah | karane padhêkahane | nama Sunan Giripura | gantya ingkang winarna | parêngan ing lakonipun | nênggih nagari Jêpara ||
3. kang dadya sirah mêngkoni | pan Tumênggung Wilatikta | adarbe putra sawiyos | Radèn Sahit namanira | ingkang sampun kasusra | andugalira kalangkung | karêm madat ngabotohan ||
4. kêplèk kècèk dhadhu-posing | karêm nyêbrot ngabotohan | tinundhung ing sudarmane | dadya kesah maring wana | manongan ngulandara | tan suda pamursalipun | mandar sangsaya andadra ||
5. dadya wana Jatisari | tintrim tan ana wong ngambah | pan samya jrih sadayane | sakiranira rahadyan | amatèni dêdalan | ya ta ri mangkana nuju | nênggih Jêng Suhunan Benang ||
6. lampah midêr ing wanadri | anggana datanpa rowang | dupi prapta laladane | talatahing Jatisêkar | Radèn Sahit uninga | lamun wontên wong lêlaku | loyang-loyangan priyangga ||
7. ciptanira Radèn Sahit | mangkya antuk bêburakan | nulya pinanggihan ijèn | angagar-agar kalewang | wau Jêng Sunan Benang | atangginas[10] wacana rum | hèh wong begal dèn saranta ||
8. katanggungan anangani | nganiaya wong sajuga | tur tan ana paedahe | ingsun nora nggawa dunya | amung karana Allah | manira angsung pituduh | jangji nora sinikara ||
9. Radèn Sahit anauri | lah apa pituduhira |
--- 78 ---
Sunan Benang ngandika lon | sira mêngko angantiya | ing dalêm tigang dina | lamun ana wong lêlaku | saking wetan tanpa rowang ||
10. panganggone sarwa langking | lan sumping wora-wari bang | sarta awangi gandane | iku nuli dèn begala | sabab iku sudagar | anamar nênamur laku | nggawa rajabrana kathah ||
11. amituhu Radèn Sahit | warahe sang alêlampah | wasana sande sêdyane | dènirarsa ambêbegal | ya ta Jêng Sunan Bênang | alêstari lampahipun | wus prapta ing Ngampèldênta ||
12. dupi antara tri ari | nênggih Jêng Suhunan Benang | anêtêpi ubanggine | dènira asandi warta | maring wong ambêbegal | angagêm busana wulung | sêsumping worawari bang ||
13. lampah ngilèn mung pribadi | karsane Jêng Sunan Benang | atêrus maring Carêbon | sapraptane Jatisêkar | Radèn Sahit uninga | wong mangangge sarwa wulung | lan sumping worawari bang ||
14. ya ta kang wêwarta nguni | tan taha dyan tinarajang | pan ingadhangan lampahe | wau ta Jêng Sunan Benang | masang cipta sasmita | nulya anon ing lor kidul | wetan kilèn myang ing têngah ||
15. sanalika Radèn Sahit | winalik paningalira | lor kidul wetan myang kulon | ana kang arsa binegal | jatining Sunan Benang | tan owah saking gènipun | pinuja saking mujijat ||
16. Radèn Sahit tan bisa ngling | wimbuh kataman prabawa | tan bangkit kesah saking gèn | ngandika Suhunan Benang | lah mara têkakêna | gonirarsa begal iku | ingsun tan nêdya gingsira ||
17. Radèn Sahit langkung ajrih | ature anuwun tobat | Jêng Sunan ngandika alon | bêcik wong nêdya raharja | yêkti ingsun apura | nanging elinga sirèku | gonirambêk goragodha ||
--- 79 ---
18. emanên badan pribadi | kang anêdakakên sira | kabèh rahayu ambêke | tumêkane jênêngira | pan nora mantra-mantra | dadi nyêbal tan aturut | kalêbu ninggal lanjaran ||
19. apa nora angawruhi | lêpiyaning kuna-kuna | kang padha dadi cariyos | ala kalakuwanira | lawan tindak raharja | ana tandhaning panêmu | têka anrang nêrak sarak ||
20. duk miyarsa Radèn Sahit | tyasira sinung pambuka | rumasa kaluputane | dènnya dadya durjasèng[11] rat | ciptanirèng wardaya | mangke sêdyarsa gêguru | ngalap ambêk kasudarman ||
21. muhung sêdya angastuti | sawusnya angaras pada | Jêng Sunan Benang nulya ge | amêcat muji-jatira | mulya[12] katon sajuga | Radèn Sahit nêmbah matur | dhuh sang kasdu marah arja ||
22. kawula sêdya marèni | awoning lampah kawula | pangèstu tuwan kemawon | kasagêdna kasêmbadan | nglêluri ayuning rat | Jêng Sunan ngandika arum | darma naksèni kewala ||
23. bêcikira sun idèni | jangji mantêp sêdyanira | manawa ana bêgjane | parêng ing sih rahmatu'llah | apa wus nora was-was | kudu anut sarèhingsun | ature sumanggèng karsa ||
24. Jêng Sunan Benang anuli | nancêbakên êcisira | pan sarya ngandika alon | hèh Sahit iki cisingwang | tunggunên cêkêlana | lamun ingsun durung rawuh | aywa sira lunga-lunga ||
25. mêngko karia basuki | ingsun nutugakên lampah | Dyan Sahit angèstokake | wau Jêng Suhunan Benang | lêstari lampahira | kunêng gantya kang winuwus | kang anèng ing Ngampèldênta ||
26. duk samana amarêngi | anênggih Rahadèn Patah | marêk ing Jêng Sunan Ngampèl | minta prênah patanahan | kang apantês kanggenan |
--- 80 ---
Jêng Sunan Katib anuduh | ing prênah panggènanira ||
27. kinèn ngilèna lumaris | maring wana ing Bintara | pan ing Dêmak talatahe | nuli kinèn ngulatana | ingkang dadya pratandha | yèn manggih glagah ganda rum | sanggène dèn dhêkahana ||
28. sayêkti ing têmbe buri | Bintara dadya nagara | prênahing glagah gandane | Radèn Patah tan lênggana | pituduhing martuwa | tur wus dadya gurunipun | sanalika lajêng mangkat ||
29. sagarwa putra tan kari | bêkta kanthi sawatara | ing marga tan winiraos | praptaning wana Bintara | angulati galagah | ingkang amawa ganda rum | samana sampun kapanggya ||
30. ênggèning galagah wangi | wau ta Rahadèn Patah | kèndêl lêrêm sawadyane | pan samya ambabat wana | bêbadra karya wisma | tan antara dadya dhukuh | kèh janma kèlu sarkara ||
20. Dhandhanggula
1. pan wus kathah kang ngayum pêpanti | ing Bintara pan wus karta arja | kadi praja karajane | ya ta malih winuwus | Jêng Suhunan ing Ngampèlgadhing | wontên ta putranira | ran Masakèh Mahmut | kadange Jêng Sunan Benang | sanès ibu saentarira ing nguni | kang putra Radèn Patah ||
2. sinung prênah kinèn angimami | talatahing wukir Muryapada | kang putra tan lêngganèng rèh | Sang Sèkh Masakèh Mahmut | duk samana anglaksanani | mangkat sakulawarga | ing sarawuhipun | anèng wukir Muryapada | adhêdhukuh sangkêp dènnya pasang rakit | karajan karta arja ||
3. têtêp dènnya ngimami agami | lajêng nama Jêng Sunan Darajat | sinuyuman ulama kèh | dadya paguron agung | Muryapada kadya nagari |
--- 81 ---
awisma bêbanjaran | sanggèn-nggèn adhukuh | nihan mangkya kawarnaa | Jêng Suhunan Giri Gajah amarêngi | anglampahi angluwat ||
4. antuk pitung dina pitung bêngi | nèng kaluwat tan dhahar tan nendra | amatèkakên ragane | lan duk sadurungipun | angaluwat duk anglampahi | tapa ing tigang wulan | ing sawêdalipun | dènira tapa ngaluwat | awêkasan lir badan suksma sajati | waspadèng dat sanyata ||
5. yayah dumunung ing insan kamil | pan wus sirna pawujuding dunya | kondur mring padalêmane | ri sang kana winuwus | amarêngi dina sawiji | wontên ta putranira | jalu maksih timur | pan mêntas sapihan enggal | manggung beka ruhara dènnya anangis | sinambut ingkang rama ||
6. binêkta mêng-amêng maring jawi | kang supados aring dènnya mular | pêksa tan suda tangise | duk samana anuju | sandhing sela sapinggir kali | nglangkungi agêngira | kawêkèn ing kalbu | dènnya ngênêng-nêng ing putra | sela agêng kang wontên sapinggir kali | ingawatkan[13] dipangga ||
7. tan antara ponang sela nuli | lajêng gambira dadya dipangga | ing ngriku kang putra sarèh | kèndêl dènira muwun | ajrih maring solahing èsthi | Jêng Sunan Giri Gajah | rumaos kaduwung | dene têka kabrabeyan | dadya tobat minta aksamaning Widhi | angênêngakên cipta ||
8. ponang èsthi sinung sabda malih | gajah watu wangsul dadya sela | mulih maring ing asale | Jêng Sunan Giri kondur | amangsuli carita malih | nênggih Jêng Sunan Benang | saking alêlaku | karsa maring Jatisêkar | anuwèni kang putra Rahadèn Sahit | apa mantêp ing sêdya ||
9. sapraptaning wana Jatisari | Radèn Sahit datan nêdya kesah | ngugêri guru wêlinge |
--- 82 ---
dyan pinariksa gupuh | Radèn Sahit sasat ngêmasi | kantun kêtêk kewala | Sunan Benang wau | locitanirèng wardaya | bocah iki baya kêna sun dandani | dadine sadu dibya ||
10. tan antara anulya winisik | jatining ngèlmu rasa sasmita | sakala bisa nggarègèh | règèng-règèng alungguh | anampani sarahsèng ngèlmi | kabuka ing wardaya | nugraha kang rawuh | sawusnya angaras pada | Radèn Sahit wus rinilan kesah saking | ing wana Jatisêkar ||
11. sarêng dènira linggar sang kalih | Jêng Suhunan kondur maring Benang | radèn kesah saparane | anutugakên laku | amartapa ngidêri bumi | lajêng tapa angluwat | cêgah mangan turu | dènira mèt kanyatahan | gaibing Hyang kang anèng manusa yêkti | mêmêsu masuh raga ||
12. ênêngêna gantya kang winarni | nênggih nagari ing Majalêngka | Prabu Brawijaya mangke | myarsa pawarta umum | lamun tanah ing Bintarèki | ana janma dhêdhêkah | akasub kasumbung | nênggih kawêntaring kathah | ingaranan kusuma sudibya sakti | aparamartèng wadya ||
13. kyèhning janma samya lulut asih | èsthinirarsa rêrakit kitha | sang nata langkung dukane | cipta yèn dadya mungsuh | bok andadra ambilahèni | lamun nora pinapas | têmbe akaryèwuh | matur Arya Pêcattandha | dhuh pukulun kauningana dewa ji | kang dados têmbung warta ||
14. apan kadang amba sêpuh Gusti | tunggil biyung saking putri Cina | sumangga dadya karsane | jangji sampun umatur | masa borong dènnya anggalih | Sang Prabu Brawijaya | duk miyarsa atur | ana karasa ing driya | angèngêti duk Arya Damar ing nguni | katriman putri Cina ||
--- 83 ---
15. wus amawa wawratan tri sasi | nanging dèrèng nganggêp babar pisan | rèhning dèrèng wruh yêktine | wasana ngandika rum | lamun nyata aturirèki | sun-têmpuhakên sira | timbalana gupuh | iya kadangira tuwa | sun kanthèni wadyaningsun wong prajurit | nggawa gêlar sapapan ||
16. dhawuhêna ing timbalan mami | lamun mopo rampungana pisan | yèn gêlêm seba ing têmbe | sun junjung lungguhipun | Pêcattandha gya lèngsèr aglis | lajêng atata-tata | samêktaning laku | prajurit ing Majalêngka | kang pinatah umiring duta pangarsi | sangkêp sagêgamannya ||
17. pêpilihan têdaking winani | winatara ana wong salêksa | tan antara budhal age | sang dipati ing Têrung | ing samarga-marga prihatin | asih trêsna kang ketang | bok kaliru surup | mopo dènnya tinimbalan | ewuh-aya paran dènira mbolèhi | sarirane katêmpah ||
18. pan kapêksa dinuta ing Gusti | saupama matura acabar | tan sagêd anyebakake | maring kadange sapuh | baya antuk pangira batin | sakutu tunggal karsa | yèn manuta dhawuh | lamun lênggana tan seba | ingkang raka lajêng kinèn animbali | tan wurung bantên nyawa ||
19. dangu-dangu pamanggihing galih | amung pasrah sumendhe ing titah | yèn makatên panêmune | sukur antuk pitulung | ingkang raka anut pinurih | ing atur pamiluta | lêpas lampahipun | praptèng laladan Bintara | bêbanjaran èsthane kadya nagari | kanggènan ing sri nata ||
21. Sinom
1. para wadya Majalêngka | sadandananing ajurit | anut pangrèhing pangarsa | Pêcattandha andhawuhi | kinèn apasang rakit | pasanggrahan kang apatut | sajuru-jurunira |
--- 84 ---
kang liningan nglaksanani | wadyabala wus atata pasanggrahan ||
2. warnanên wadyèng Bintara | kang samya kanggènan baris | samya angungsi sasaran | cipta lamun dèn lurugi | saking ing Majapait | rumasa keroban mungsuh | katur ing Radèn Patah | undhang ing sawadya sami | saanane kinèn samêkta bêbaya ||
3. nahan saajanging ajang | nêdya purun nanggulangi | wadya sayuk abipraya | labuh parêng angêmasi | tan antara miyarsi | lamun panganjuring laku | Dipati Pêcattandha | kadange nèm tunggil bibi | Radèn Patah karasa-rasa ing driya ||
4. ketang sih kadang taruna | kesahe mring tanah Jawi | anglabuhi saba paran | mangkya dinuta ing Gusti | kinarya senapati | anglurugi jênêngipun | nggawa gêlar sapapan | paran dadining ajurit | mungsuh kadang tur atunggal dadah dulang ||
5. ananging sun rasa-rasa | nora prabeda ing batin | mêngkono pangangênira | saking kapêksa ing Gusti | bundêr raosing galih | kalamun wus bêgjanipun | lah iya kinapakna | lamun anungkula isin | awasana anglindhung karsaning Suksma ||
6. tibaning lêlakonira | maksih kênèng sanggarunggi | dhêdhêp wadya sa-Bintara | wrin Gustine ngêmu sêdhih | nanging tan ana ngrêti | kang dadya wêwadosipun | pangiraning pra wadya | mung ketang ajrih ing jurit | wong bêbadra rinoban wong sanagara ||
7. warnanên kang masanggrahan | wadyabala Majapait | anênêrang rèh ing karsa | kang dinuta mandhegani | Pêcattandha anuding | wadya katiga lumaku | sarta mawa pustaka | kadi kadi nantang jurit | angêngantêp tita pangastining sêdya ||
8. karya gêlar rekadaya | yèn prapta priyangga sirik | bok rinasan para wadya | kirang
--- 85 ---
kasujanan budi | marma tinrap ing tulis | tulusa dènnya tumanduk | tan dadya ewuh-aya | pamilutaning pangarih | tan antara duta lampahe wus prapta ||
9. ngarsane Rahadèn Patah | angaturakên kintaki | wus pinundhut tinupiksa | bêbuka ungêling tulis | tur sêmbah pangabêkti | pun ari Dipati Têrung | amba atur uninga | lampah kawula puniki | pan kapêksa dinuta ing sri narendra ||
10. ngantêp ing sêdya paduka | mangkya tuwan dèn timbali | ing rama paduka Nata | lamun karsaa sumiwi | sêdya pinaring linggih | upami lêngganèng dhawuh | mopo purun amampang | kawula kinèn ngrampungi | nanging ulun sèstu botên pisan-pisan ||
11. amêngsah ing kadang tuwa | kang sampun kapulêt ing sih | tan sah ing salaminira | mung ajrih kapurbèng Gusti | upami tan nglampahi | pakèwêd raosing kalbu | bok kêni ing pangira | murina kadang sayêkti | karya suda pangandêlaning suwita ||
12. nêmpuh byat purun lumampah | kalakona dadya jurit | amba mung ngaturkên pêjah | tan nêdya lumawan tandhing | saèstu sampun wajib | anguntapna pêjah-ulun | nanging yogya kawarta | mila manawi marêngi | sih ing kadang nggaliha rêksa rumêksa ||
13. paduka asumiwiya | ing ramanta sri bupati | bok manggih darajat mulya | tur sae dipun tingali | ajrih maring sudarmi | sudarmane sih ing sunu | lan têmbung kaelokan | bapa kolu maring siwi | jangji anut nêting sih dumunung manah ||
14. lan wêwatoning wong tuwa | lèsèhe yèn dèn slondhohi | mampange yèn tinandhingan | marma paduka dèn eling | wêlas daging adaging | lulus sapanginggilipun | botên dados pocapan | wasana paduka galih | pakèwêde têmbe wingking ulatana ||
--- 86 ---
15. mung dèn agêng pangaksama | botên pisan amamardi | mamarah ing kadang tuwa | mung saking trêsna sayêkti | titi ungêling tulis | Radèn Patah suka ngungun | wasana tyas kalêgan | nêdya nut pangrèhing ari | pêngemane pan saking rêksa rumêksa ||
16. lajêng akarya wangsulan | tan adangu sampun dadi | sinungkên duta pangarsa | kanthi ginanjar pisalin | busana mrêta sami | katanggapan atur nuwun | duta wus pamit mentar | linilan lumèngsèr ngarsi | lêlancaran datan winarna ing marga ||
17. wus prapta ing ngarsanira | Sang Pêcattandha Dipati | ngaturkên sul-angsul sêrat | binuka têmbunging tulis | nihan kang pudyastuti | lumintu mawantu-wantu | saking ing kadang tuwa | Radèn Patah kang sêdya sih | maring yayi Sang Dipati Pêcattandha ||
18. sawusing kadya punika | yayi ambalang kintèki | sarahsane wus kadhadha | sayêkti ingsun turuti | aywa awancak galih | nanging budhala rumuhun | sun bangêt anarima | prasêtyanira ing mami | anglabêti sih trêsna tanpa wangênan ||
19. ngeman awèh palimarma | bêcik lamun dèn turuti | sapadha-padha raharja | yayi para lawan mami | lêstari ing salami | nora kapêdhotan tuwuh | ênggone akêkadang | padhaa tarik-tinarik | sukur bage aywa sah salaminira ||
20. tamat wiraosing surat | Sang Pêcattandha Dipati | kalangkung sukaning driya | dene kang raka wus kandhih | lajêng undang tumuli | mbudhalakên wadyanipun | mantuk mring Majalêngka | dene mungsuhe wus nglêndhih | nêdya ngasor asung pratandha ing surat ||
21. sadaya atur sumangga | sarèhning dènnya tinuding | apan sampun angsal garan | gampil yèn cidra ing jangji | Pêcattandha lingnya ris | sayêkti wus anèng aku | yèn dadining rubeda | têmahan samya ngastuti | Pêcattandha [Pê...]
--- 87 ---
[...cattandha] lajêng bidhal saha wadya ||
22. gumuruh samarga-marga | lir mêntas ajayèng jurit | sagung wadyèng Majalêngka | datan winarna ing margi | wus praptèng Majapait | Sang Adipati ing Têrung | lajêng umanjing pura | marêk ing ngarsa Narpati | aturira gambuh gambirèng wardaya ||
22. Gambuh
1. sri narendra andangu | paran karya praptanira kulup | ênggonira sun-duta mungkasi kardi | Pêcattandha nêmbah matur | dhuh pukulun sang akatong ||
2. amba sampun ingutus | animbali kadang amba sêpuh | Radèn Patah sadhatêng amba ing nguni | pakèwêd raosing kalbu | manawi ulun têtêmon ||
3. bok lajêng botên anut | kang saèstu campuh pêjah sampyuh | wit kawula rumaos dinutèng Gusti | tan etang-etung sadulur | mung ngêmban purbaning Katong ||
4. nanging pangraos ulun | ular-ular pambekaling kewuh | pakantuka rumêksa sakalih-kalih | rèhning anêbu sauyun | pinayu rèh karahayon ||
5. sasagêd-sagêd ulun | rekadaya mamèt pasang patut | ing panantun kawula tumrapkên tulis | pamiluta têmbung alus | supados nglêndhih kemawon ||
6. pan saraosing dhawuh | padukendra kapajar sadarum | sampun dunung kawula mulêt malat sih | mèt prana karênanipun | trêsnaning kadang karongron ||
7. pun raka enggalipun | darbe kogêl maringi sul-angsul | sarêng mangke katura paduka aji | pustaka nulya pinundhut | binuka lajêng winaos ||
8. saraosnya[14] wus dunung | sri narendra langkung sukèng kalbu | dene Radèn Patah sampun mratandhani | yèn têmbe arsa anungkul |
--- 88 ---
wasana ngandika alon ||
9. maring Dipati Têrung | bênêr kulup gêlarira iku | dadi padha angeman daging adaging | aja kongsi kongsêp kungsul | lulusa ngroyom-rinoyom ||
10. nanging samono mau | lamun ana palèsèding catur | tan nêtêpi sun têmpuhakên sirèki | Pêcattandha alon matur | ulun sumangga Sang Katong ||
11. lajêng kalilan mundur | amakuwon Dipati ing Têrung | lawan wadya prawira kang mêntas ngiring | lèngsèr saking ngarsa prabu | sadaya wus amakuwon ||
12. binoga pra sadarum | myang pisalin kang asarwa luhung | wadyabala nanggapi kamartaning sih | kadarmaning ratunipun | kang rumambah tan atowong ||
13. ri mangkana ta wau | tan alami Radèn Patah rawuh | amung kering wadya santri sawatawis | kawangwang wangunanipun | mêlasasih mangalap sor ||
14. praptaning praja gupuh | kerid dening risang Mantri Ngayun | manjing pura kandhêg anèng Srimanganti | patih tur uningèng prabu | sri narendra lajêng miyos ||
15. têdhak ing kori Mangu | lênggah ginarêbêg ing para rum | Radèn Patah sarawuhira sang aji | konjêm kang muka ndhêkukul | mangkana wau Sang Katong ||
16. nalikanya andulu | Radèn Patah wêwangunanipun | èsmu wêlas karaos sajroning galih | dinuga prayogèng tanduk | pasang-liringing pasêmon ||
17. myang solah bawanipun | dêdêg pangadêg wijanganipun | ing sarira sami kalawan sang aji | ri mangkana sang aprabu | ing tyas sangsaya sumêdhot ||
18. rumaos talêripun | saking Rêtna Subanci ing dangu | duk ambobot katrimakakên mêngkoni | Sang Arya Damar rumuhun | bok iki
--- 89 ---
dadine mêngko ||
19. nanging tyas maksih mangu | dene dèrèng trang pandangunipun | marma kêdah anandha kang dadya saksi | sang nata lajêng amundhut | paèsan sampun sumaos ||
20. nulya ngilo sang prabu | mawas wayangan ingkang kadulu | sariranya lan Radèn Patah kang warni | tan ana prabedanipun | mung kaot sêpuh lan anom ||
21. kênyaring prabanipun | miwah rompyohing sariranipun | Radèn Patah saèstu sampun ngêblêgi[15] | lan citranira sang prabu | kadi jambe nom pinaro ||
22. sang nata suka ndulu | kapirênan lumuntur sihipun | awasana linunturan sabda manis | rinangkul lungayanipun | babo Patah putraningong ||
23. samêngko sira kulup | pantês lamun dadi abdiningsun | Radèn Patah ngaras padèng narapati | ature sumanggèng kayun | sotah ngabdèkkên wong bodho ||
24. tan wrin ing unggah-ungguh | tatakrama ngawula ing ratu | sampun kirang sagantêning pangaksami | mung ngaliha[16] lowung-lowung | dadya tênggan juru kêbon ||
25. Rahadyan Patah wau | lajêng ginanjar busana luhung | neka warna karênan amrêta sami | samoha tinampèn sampun | tur nuhun dahat kacadhong ||
26. lajêng kasaput dalu | sri narendra kondur angadhatun | Radèn Patah sinung pakuwon ing puri | tinunggilkên putra prabu | sinungga-sungga tan towong ||
27. pan sarêng enjingipun | sri narendra amiyos supênuh | pêpak wadyabala kang samya anangkil | kya patih kaparêng ngayun | angandika sang akatong ||
28. hèh patih kawruhanmu | dhawuhêna mêngko karsaningsun | pan si Patah iya sun ganjar palinggih | ngong sêngkakakên ngaluhur | manjing [man...]
--- 90 ---
[...jing] dadya wadyaningong ||
29. angrèha Bintarèku | jajar lawan si Dipati Têrung | iya uga sun jênêngkên adipati | ingsun wèhi sadasèwu | supaya gêlis angrodon ||
30. dene ta wajibipun | pratandhane kawêngku dening sun | asebaa kalamasa Sênèn Kêmis | anèng pagêlaran ingsun | patih sandika wotsinom ||
31. sarèhning karsa prabu | lajêng dhinawuhakên sadarum | maring Radèn Patah kang linunturan sih | ature sèwu anuwun | kanugrahan kang dhumawoh ||
32. parêng wadya jumurung | anastuti samya saur manuk | Radèn Patah gurawalan mangabêkti | ing suku sang maha prabu | winisik sabda sajatos ||
33. hi babo putraningsun | besuk esuk abudhala gupuh | arjakêna padhukuhan Bintarèki | karana ing têmbe iku | bisa yèn dadya karaton ||
34. lan pangalihing pulung | anèng nagara Bintara besuk | dene sebanira marang Majapait | mung sabên masa Katêlu | dadi sawarsa [...]umaos[17] ||
35. Dipati Bintarèku | aturira sakalangkung nuwun | amêmundhi wahyaning kang wahyu jati | lumantar karya marta yu | kawiryawan kang rumoyom ||
36. ya ta sasampunipun | abibaran kang samya supênuh | sri narendra kondur maring dalêm puri | kya patih sakancanipun | sowang-sowangan makuwon ||
37. lajêng kasaput dalu | datan winarna rêroncènipun | sarêng enjing Dipati ing Bintarèki | wus amit sang maha prabu | linilan sawadya bodhol ||
38. lan sadandananipun | ubarampe sapakartinipun | wus kabêkta gumuruh samargi-margi | wong kang samya usung-usung | saparantining [saparanti...]
--- 91 ---
[...ning] bot repot ||
39. datan winarnèng ênu | sampun prapta dhukuh Bintarèku | sowang-sowang sasênênge pasang rakit | ing papan pomahanipun | wus karta raharja ngrodon ||
40. janma kang adhêdhukuh | jêjêl angrèp tan kêna ingetung | ing Bintara wus arja kadya nagari | sabdaning pandhita ratu | samya nartani kalakon ||
41. Sunan Ngampèl rumuhun | ping kalihe Brawijaya Prabu | anawabi ring sabda amratandhani | mung kari tibaning pulung | pinucung rèh paraning don ||
23. Pucung
1. gantya wau Radèn Sahit kang winuwus | dènira angluwat | antarantuk tigang sasi | saluware kadi suksma ngejawantah ||
2. raosipun sesining rat wus kagulung | gêgolonganira | gumilang tanpa ling-aling | nanging dèrèng antuk tandha kanyataan ||
3. kabulipun lèlèring gêlar anggulung | ing ari ijabah | rumambah ing lair batin | anartani kakênan ing kene kana ||
4. lamun durung katonton nyata kang tamtu | mangunah karamat | tan pêgat dènira ngudi | nora ketang bantêr-bantêr tapa brata ||
5. ciptanipun asagêda undha-usuk | lawan gurunira | pirabara angungkuli | musêng mêsu tinalêsih sah ing cipta ||
6. sawusipun Radèn Sahit alêlaku | matêngakên tapa | angèli ilining kali | sarwi nyangking gêni murub kantar-kantar ||
7. lamun sampun praptèng sawanganing laut | wau kang dahana | cinêlupakên ing warih | maksih pêjah pan wangsul-wangsul kewala ||
8. maring luhur angèli kali tinurut | ndungkap kaping sapta | praptèng sawangan jaladri | gêni murub cinêlupakên ing toya ||
9. nora surud maksih ajêg urubipun | Dyan
--- 92 ---
Sahit gya mêntas | ragi marêm ing panggalih | ngudi nyata mangkya antuk kanyataan ||
10. sah lêlaku mangilèn ing purugipun | Cirêbon sinêdya | sapraptaning Gunung Jati | lajêng njujug sajroning masjid araryan ||
11. anênamur kadi wong bumi puniku | tanggap angkat karya | anut marbot lawan kêtib | sabên dalu ngisèni ponang pabongan ||
12. têgêsipun basa pabongan puniku | artine padasan | tan ana kang angyaktèni | ing lamining dina ana kang uninga ||
13. lajêng katur jêng sunan ing Jati Gunung | tingkah kang mangkana | jêng sunan wêlas ningali | dene sabên toyaning pabongan asat ||
14. kang angangsu angisèni isinipun | mung marbot satunggal | Jêng Sunan ing Gunung Jati | tan anyana yèn ana wong nêmbe prapta ||
15. kang angangsu ginalih marbot satuhu | dadya kang pabongan | pan sinatakên kang warih | wusing asat nulya ingisenan êmas ||
16. karsanipun ingalapa juru ngangsu | ingkang winêlasan | kawarnaa Radèn Sahit | sarêng enjing sêdya ngisèni padasan ||
17. kagyat ndulu pabongan sat toyanipun | ing jro ngisenan mas | ngartika sajroning galih | yèn cinoba dening kang para oliya ||
18. tan adangu pabongan saumpakipun | pinudya dadya mas | nulya kadya kancana di | katarima rèhning mujijat karamat ||
19. sarêng esuk Jêng Sunan ing Jati Gunung | têdhak arsa salat | sarawuhira ing masjid | tan alami pabongan saumpakira ||
20. malih wujud pan dadya êmas sadarum | ngungun sanalika | muwus sadalêming batin | yèn marbote ika yêkti Waliu'llah ||
21. tan adangu tinimbalan jêng sinuhun | wus prapta ing ngarsa | anênggih Rahadèn Sahit | tinakenan nama kawijilanira ||
--- 93 ---
22. alon matur Dyan Sahit mring jêng sinuhun | dhuh Sang Maha Yogya | tuwan parasdya ngêngudi | aluraning salsilah badan kawula ||
23. kang satuhu saking Jêpara pukulun | pun Sahit wastamba | ingkang ngwontênakên kami | apanêngran Tumênggung Mlayakusuma ||
24. urutipun saking kaki duk rumuhun | trahing wong ulama | tanah sabrang atas-angin | pan tinanêm dadya Bupati ing Tuban ||
25. marmanipun bapa kawula ing dangu | katêngêran nama | dening Sri Brawijaya ji | apêparab Ki Tumênggung Wilatikta ||
26. lênggahipun ing Jêpara kang winêngku | wau duk miyarsa | Jêng Sunan ing Gunung Jati | alurannya langkung suka ing wardaya ||
27. rêna sarju rêsêp rumêsêp rumasuk | kadi tan kêna sah | cipta lamun antuk kanthi | Jêng Sinuhun lan Radèn Sahit asalat ||
28. sawusipun jêng sunan anulya kondur | padalêmanira | Dyan Sahit tan kêna kari | lami-lami saya kasok sih katrêsnan ||
29. pinikasdu pinèt ipe gya dhinaup | lan kadang wanudya | warnane ayu linuwih | apêparab nama Rêtna Siti Jenab ||
30. sarta sinung nama dening jêng sinuhun | nênggih Sèkh Malaya | atut dènnya palakrami | tan alami kinèn adhukuh ing wana ||
31. sinung dunung panggenan ingkang pakantuk | kinarya dhêdhêkah | Sèkh Malaya anastuti | lajêng mangkat bêbadra ababad wana ||
32. siyang dalu Sèkh Malaya alêlaku | pan ajaga-jaga | nèng papan kang dèn dunungi | amêminta kaharjaning padhukuhan ||
33. enggalipun wus raharja ponang dhukuh | kathah kang awisma | pradesane wus sarwa sri | sinung nama padhukuhan Kalijaga ||
34. karsanipun anênggih minta sêsêpuh | kawruhing ngèlmu khak | mring Jêng Sunan Gunungjati | dimèn tamsil sarahsaning babarpisan ||
--- 94 ---
35. marêk gupuh ature amêlasayun | dhuh sêmbahan amba | kalunturana pun patik | kêdah kêsdu ngèstokakên ngèstu pada ||
36. jêng sinuhun karênan ing galihipun | maring Sèkh Malaya | dupi wanci sampun ratri | gya kinanthi maring ing nggèn pasênêtan ||
24. Kinanthi
1. Sèkh Malaya nêmbah matur | mring Jêng Sunan Gunungjati | dhuh pukulun sang pinudya | amba minta tuduh jati | singir kang sampun kinocap | paran artosipun mangkin ||
2. wontêna ing sih pikulun | rèhning mudha damèng budi | sasat sato upaminya | Jêng Sunan ing Gunung Jati | alon dènira ngandika | rungunên mêngko sun wisik ||
3. têgêse singir pan kidung | kinarya pangeling-eling | para sèkh ing tanah Arab | yèn pana winor ing gêndhing | sadhapur singir punika | saking Sèkh Ibrahim Arki ||
4. iya tatkalane panggut | ing kaca ingkang barêsih | yèku lawan dewangkara | mangka antarane kadi | dahana akantar-kantar | wus nyata tanpa ling-aling ||
5. sabawang sumilir iku | iya kang sêdya ngulati | kalawan kang ingulatan | iya kang nêdya pinanggih | yayi rasakna dèn krasa | puniku ujaring singir ||
6. wontên malih singiripun | asale saking Sèkh Sabti | satuhu makrifatira | têtêp dadi aling-aling | antarane kang tumingal | nênggih mring kang dèn tingali ||
7. sirnakna ing tingalipun | ing liyan kang dèn tingali | wontên malih singiringwang | nênggih saking Sèkh Mukidin | Kangjêng Sèkh Mukidin mapan | kang putra Sèkh ing Arabi ||
8. yèn mikir tanjèh sirèku | dadia kang bangêt nuli | yèn amikir tasbèh sira | ing
--- 95 ---
wêwilange dèn dadi | yèn katam karone sira | dadi surasa sayêkti ||
9. aningalana sirèku | ing Gusti kalawan Gusti | kalawan kumpule ika | aja pisahe dèn pikir | yèn uwis mangkono sira | Maha Suci Maha Gusti ||
10. kalèkên nyataning makhluk | kalamun sira nduwèni | mata kalawan paningal | kang makhluk puniku dadi | kanyataaning kalèkan | yèn sira iku nduwèni ||
11. angên-angên lawan kalbu | yèn nora nduwèni uwis | aja kudu amicara | tanpa gawe wong ngaurip | kalamun sira wus nyata | duwe mata karo ati ||
12. sayêktine kang kadulu | liyan kang tingal sawiji | sawiji ing dalêm rupa | puniku singir pan maksih | kang saking Kangjêng Sèkh nama | Mujidina[18] Ibnu Arbi ||
13. padha nyirnakna puniku | têtulisan kang tinulis | lan sakèhe kitabira | kang muni pangucap ngèlmi | lamun nora mangkonoa | tan kagêpok kang sayêkti ||
14. lawan ing tyas tan atêguh | katungkul pijêr ngulati | karana satêmên uga | [...] | [...] | ing sawuwus ingsun iki ||[19]
15. minangka kutha pikukuh | ing kutha angênguthani | pan kutha kuthaning kutha | kèdêran kang angubêngi | ing lêlarèn pancadriya | tan kêna binêdhah dening ||
16. sasmita dangdananipun | apan nora angêntasi | amung binêdhah ing baka | yèku ingkang angubêngi | agême Sèkh Aribi'llah | kang darbe kidung puniki ||
17. lah punika kidungipun | Sèkh Abu Yajib Bastami | tan ana paningalira | amung ingkang angalingi | pan nora na ingkang ilang | pan anging pandêngirèki ||
18. sapa yun wruh ing sirèku | iya tingalana saking | saking sira sarta sira | têmuning sira [si...]
--- 96 ---
[...ra] sirèki | pan dumêling ananira | sasama samèng sasami ||
19. nora beda lawan ingsun | yèn dedea iku sisip | yèn tunggala iku sasar | sasar sisip wujud siji | agawok ingsun tumingal | ing wong angulati Gusti ||
20. sun srahkên birahiningsun | marang angên ingsun iki | mangka gêsêng ciptaningwang | gêni badan kang nggêsêngi | sayêktine nuli kêna | ingkang para mbirahèni ||
21. sayêkti badan kumêlun | rêmuk ing rèh manaputi | lan singir malih punika | kidungane Sèkh Rudadi | mangkana pandhita mulya | Sujadi wa Kuwatihi ||
22. pangandikane Hyang Agung | kalamun ingsun kapanggih | kalawan kêkasihingwang | dadi kawula pan mami | kalamun ingsun kapisah | kalawan kêkasih mami ||
23. sun dadi ratuning ratu | ratu ratuning sabumi | ratu angratoni jagad | ratu ratu angratoni | ing ratu ratu sadaya | mangkana Jêng Sèkh Rudadi ||
24. lah punika singiripun | Sèkh Samangu Asarani | ing ngêndi ananing ana | ananing beda ing ngêndi | ananing beda lan ana | apa pisah apa tunggil ||
25. lawan êndi wohing banyu | kang mêtu saking wiyati | têgêse woh banyu ika | saking wite ingkang mijil | yêkti wênang saking tunggal | paworing woh lawan uwit ||
26. uwus yayi mung puniku | mungguh babaraning singir | tarbukaning sangkanparan | kêni kinarya nyaringi | panglimbanging budinira | Sèkh Malaya anampèni ||
27. kanugrahan kang linuhung | sarahsaning wos wus tamsil | Sèkh Malaya ngaras pada | mring Jêng Sunan Gunungjati | alon wau aturira | wong dadya guru sajati ||
28. yèn kirang waspadèng sêmu | kasamaran têmah mamring | rahsane datan kacêkap | kathah guru-guru [gu...]
--- 97 ---
[...ru-guru] sisip | kèngsêr sire kabalasar | tulus amangeran tulis ||
29. Jêng Sunan ngandika arum | angèl pratingkahing urip | sanadyan ahlia kitab | ahli suluk ahli pikir | lamun nora puruita | tatane kurang prêmati ||
30. dene pra oliya sagung | tulis mung mangka pangeling | nanging rahsane datan sah | sahe saking tinalêsih | maksude musawaratan | mrih mulyane mêgat pati ||
25. Mêgatruh
1. Nabi Musa ngaku luhur tanpa guru | ngamungkên ujaring tulis | ngandêlakên Torètipun | dèn nyana wus anguwisi | tan wruh lamun maksih adoh ||
2. mèh kalantur ing pratingkah èsmu puguh | gya binêndon ing Hyang Widhi | nulya kinèn anggêguru | nggêguru mring Nabi Kilir | kang kari anut mangkono ||
3. sajatine ingkang aran guru iku | dudu guru muruk ngaji | dudu guru muruk ngidung | dudu guru muruk tulis | dudu guru muruk ngêdot ||
4. dudu guru muruk kasêktèn puniku | dudu guru muruk dhikir | paguron anane iku | dene guru kang sayêkti | kang amêjang ngèlmu jatos ||
5. aja sira nggêguru pandhita bêsus | pandhita sipat namèki | lan falafat malihipun | tabêrèn sêsanjan nênggih | yèku pandhita angomong ||
6. tuwin aja nggêguru pandhita lêngus | yèku pandhita sak sêrik | lawan aja anggêguru | pandhita kakèhan sikir | karya was-uwasing batos ||
7. lawan aja nggêguru pandhita gundhul | pan iku pandhita lamis | apan kangjêng nabi rasul | remane amung sumunggi | kapirit lawan bêbaon ||
--- 98 ---
8. pan sakabat sakawan bela jêng rasul | kapat pisan pan sumunggi | kangjêng rasul parasipun | sajêge mung sapisan thil | pan ora kongsi amindho ||
9. kang utama pandhita ngaku baliku | sasolahe ambodhoni | zayinnapsaka puniku | anênggih bilmaksiyati | solah tingkah kang mangkono ||
10. dene zayinnapsaka pandhita iku | têgêse bilmaksiyati | pandhita kang ngingu rambut | paèsing awak sayêkti | dudu paèsing panganggo ||
11. dêbog bosok mrak kacancang gênthong umus | iku pandhita kasirik | lawan tawan brana iku | buja kirana marsandi | karo utama ginuron ||
12. katigane pandhita wiladi iku | kang utama dèn guroni | lire dêbog bosok iku | lara gêng kang pandhitèki | mrak kacancang anyêngungong ||
13. têgêsipun têkabure kèh kawêtu | lumaku yèn dèn guroni | têgêse kang gênthong umus | gêbrèh tan bisa ngrawati | wêtune saênggon-ênggon ||
14. dene tawan brana pandhita puniku | kang ana labêting kanin | lan sapêpadhane iku | kang acacad kang aciri | sirikên aja ginuron ||
15. pandhita kang buja kirana puniku | tan pêgat amangun tapi | nyêgah napsu hawanipun | pakarêman dèn buwangi | saciptane wus sayêktos ||
16. pan waluya sadaya pangèstunipun | tan ana kawula gusti | wus karêm ing ora iku | dene pandhita marsandi | kang ngibadah lair batos ||
17. nora pêgat mulyakkên sariranipun | pujine ngèbêki bumi | saosike ênêngipun | nora samar dadi puji | sêmbah pujine tan pêgot ||
18. dene ingkang pandhita wiladi iku | asarèh
--- 99 ---
wuwuse aris | tan wuruk sudi karyèku | lakune pandhita supi | dèn antêpi lair batos ||
19. wontên ruke[20] pandhita salah ing ngèlmu | wa[21] llahu a'lam yèn mati | mêngkono ing tekadipun | besuk yèn ingsun ngêmasi | mulih maring purwaningong ||
20. maring nukat gaib ing pinangkanipun | rêrêmukan wujud dhingin | mati bali maring wujud | iku pandhita kasirik | tan kêna tinut wong bodho ||
21. muridipun puniku dadi wong mêrdud | pandhita satêngah malih | ora na Pangeran iku | sapêncaring nukat gaib | jêbule pasthi nyatèngong ||
22. besuk ingsun samêngkone iya ingsun | awal akir masesani | jagad kabèh ingsun tênun | nora nana batal bitil | karam kèrèm mêkrah mêkroh ||
23. lanang wadon nora nana walêripun | Allah nora marentahi | gawe batal karam iku | pan amung karsaning nabi | Rasulu'llah amakewoh ||
24. pandhitèku dadi guyêng muridipun | lan ana pandhita malih | tekade cahya tinunggu | besuk yèn ingsun ngêmasi | anungku cahya ing kono ||
25. muridipun puniku dadi wong êdul | lan wontên pandhita malih | besuk yèn ing patiningsun | kawin lan Pangeran mami | salêkêring wismaningong ||
26. ingsun gawa kabèh aja na kang kantun | mêngkono kang pandhitèki | sarupane muridipun | iku dadi wong barjaki | tunggal lanang wadon kang wong ||
27. wontên malih anggilingan ngèlmunipun | patine anjêbul malih | muride dadi wong kêbur | lawan wong ubêk puniki | kabèh anggêpe mangkono ||
28. wontên malih kang pandhita ngèlmunipun | besuk yèn ingsun ngêmasi | nampani sawarga
--- 100 ---
agung | widadari pitung kêthi | muride dadi wong egot ||
29. pan puniku warnane wong salah ngèlmu | kang tan pantês tinut wuri | mungguh ing kapatènipun | miwah ing uripe sangkin[22] | karya sak kang tan waspaos ||
30. nêniwasi ing wasana tanpa wuwus | pangwasa tan misesani | panuksmaning kang pangèstu | ya ta ana salah malih | ing têkad kawruh samêngko ||
31. satêngahing pinandhita ngèlmunipun | pêpokotan tan udani | ing tarki lawan tanajul | muridipun dèn arani | wong bèr wangkal lan bèr pugoh ||
32. wontên malih kang pandhita ngèlmunipun | napase dèn galih Gusti | wus mangkono anggêpipun | sarupane muridnèki | samya dadi tukang abot ||
33. wontên malih kang pandhita ngèlmunipun | sok mulyaa ing dunyèki | pasthi mulyèng akiripun | sarupane muridnèki | kabèh dadi wong piyangkoh ||
34. wontên ingkang pandhita durung satuhu | kasêlak pangakunèki | tog ing êndon wulangipun | nyamut-nyamut maksih têbih | durung mantra-mantra nggêpok ||
35. maksih sarak kewala pralambangipun | tuna bêt kang samya amrih | pandhita mangkono iku | upamane muridnèki | wong ngimêl mamah klasa moh ||
36. wontên malih kang pandhita ngèlmunipun | nora nana nabi wali | kuna-kuna rasul rusul | pan iku muride dadi | wong sumêca durung enjoh ||
37. poma yayi estokna yèn anggêguru | saliyane saking mami | dèn awas wasananipun | angèle wong ulah ngèlmi | yèn kablèndèr amalendho ||
38. Sèkh Malaya alon dènira umatur | mring Jêng Sunan Gunungjati | sèwu ing pamundhinipun |
--- 101 ---
wrin rêrancangan rêricik | parabote amrih kawroh ||
39. nanging ulun mangke kalilana matur | lampahaning para nabi | kang sampun kawarta wau | Nabi Musa Nabi Kilir | dene têka sèwu elok ||
40. Nabi Musa amêngku sarengat agung | tur ngiras dadya narpati | Nabi Kilir nabi rusul | sarengat tan amêngkoni | mung mungkul sarèhing lakon ||
41. têka mawi Nabi Kilir kang linuhur | amung kang buwana balik | asor asare aluhur | kang luhur asor malatsih | jêng sunan ngandika alon ||
42. ngèlmu iku tan pasthi nèng janma luhur | tan pasthi nèng janma singgih | tan pasthi nèng janma sêpuh | ana nugraha pribadi | tarkadhang ana wong anom ||
| 1 | Kurang satu suku kata: praptane sêdya angabdi. (kembali) |
| 2 | sinau. (kembali) |
| 3 | kêdhampalan. (kembali) |
| 4 | lu-ulu. (kembali) |
| 5 | trapsila. (kembali) |
| 6 | Lebih satu suku kata: nora owah tingalipun. (kembali) |
| 7 | lan. (kembali) |
| 8 | Teks asli tidak terbaca: paraning. (kembali) |
| 9 | sarimbit. (kembali) |
| 10 | atrangginas. (kembali) |
| 11 | durjanèng. (kembali) |
| 12 | nulya. (kembali) |
| 13 | ingawatkên. (kembali) |
| 14 | suraosnya. (kembali) |
| 15 | ngêplêki. (kembali) |
| 16 | nggaliha. (kembali) |
| 17 | Teks asli tidak terbaca: sumaos. (kembali) |
| 18 | Muyidina. (kembali) |
| 19 | Gatra ke-4 (8u) dan ke-5 (8a) tidak ada. (kembali) |
| 20 | rêke. (kembali) |
| 21 | wallahu. (kembali) |
| 22 | mangkin. (kembali) |